In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

461쪽

RΕΜBERTI DODONAEI. H nstent sanguinem, detrahere mox primis di t etiam convenit. Sed si alteri morbo successerita sanguinis missione abstinendum praesertim si antea detractus fuerit. Sic etiam si ab atra bile, Iaal a pituit originem habuerit sanguinis quoque

tractions parcendum erit.

Initio vero purgans aliquod exhibendum, i illoso nempe humores, acri ac mordaci dysent originem habente quod taleisse debet ut astri- onem post se relinquat , quale est rhabarbarum, praecipue nonnihil tostum ' torreri autemo eousque debet ut aliqua ejus pars aduratur, ad ignem tantummodo tantisper resiccandum riabile reddatur facile in pulverem atteri

tendum deinde stringentibus & fluxum reprientibus Q, ut in dysenteria ruenta quibus tamen sceri refert lentam habentia substantiam, qua cimonia humorum obtundi, Mintestina obliniri mr exempli gratia acc cons rosarum rubr. me jujubarum, carnes cydoneorum,aut potius natina eorundem ijsque admisceantur troch. dei dio aut de berberis vel utrique,&alia astrinae tia ex quibus cum syr myrtino, vel de rosis ari

fiat conditum. Sic pulvis trochis vel alio astringentium exhiberi potest cum str deju-L ri, aut cum decocto rad. althaeae, aut sem. malvata Iun. decoqui ad tormentillae,bistortae,& alia ringentia.additis rad. althaeae, vel consolidae a. 'cum aqua simpl.aut quod melius,cu aqua in quarum candens saepius, extinctum atque hujuscessi decoctum condiri potest cinnamomo , ScEe addita

462쪽

3 PRAxis MEDICINAE addita lycyrriga, vel uvis passis dulcius reddi,ut lato sit gratius. Exhibenda vero non modo talia sunt,sed enen ta injicienda ex hujuscemodi med composita; qu rum praecipue usus requiritur quando magna

ferioris intestina exulcerata sunt. tuu enim assut lipta eb pervenire nequeant nisi multum permutato per enemata ipsis magis erit succurrendum, qa per assumpta quae tamen negligi non debent T. nuibus intestinis quae assumuntur plus prosunt: nus utilitatis enemata conferunt. Gal.6 de loci Enemata autem initio reser esse abstergentia ' ie decocto hordei non purgati addito melle rosa nonnihil sacchari rubri, ino aut altero ovi Oteo,ad doloris lenitionem. Post hujuscemodi en mata , injicienda alia astringendi vim habentia

simul intestina oblinentia, dolores lenientia qualia componuntur ex ptisanae lapsi barba plantag. rosarum rubrarum, balatastiorum, calicum

glandium,sem myrti, similium ducocto addit

sena cydoneorum, aut sena malvae, lentorem is communicante deinde ciem. lini urgente doliore: nam ad dolores mitigandos istud plurimo

teste AEtio,confert adduntur ovi lutea, eadem d.

causa ad hujuscemodi decoctilb i. adduntur 1 myrtini, vel de rosis aridis, aut de jujubis ad intestina oblinenda j ij. si opus est majore astrictioni additur michletae Nicol plus minus x. aliud simile, quandoque vero lotus armentis lota in aqua plantaginis. Olea autem, vel alia pingui: conlulto omittuntur quia ulcera reddunt sordidio ra, intestina humectant, quae fieri non expedit

463쪽

REM BERT DODONAEir roi eit x uda autem pius' hujusmodi sunt enema i , o diticine retinenda quo enim diutius retinen ari noc plus utilitatis ab us laborans consequitur. - ις' 97 April. a lictus ratio in dysenteria a bilioso humore talislle debet, ut bilis acrimonia retundatur, alvus si- aulastringatur. tisanae cremor,vulgo hordeaturmant,commendatur,praesertim aliquot amy alisi as una admixtis. Conveniunt cydonea Quovis 'od apparata, pira cocta, tum ex fructibus tringentibus componuntur. Carnium usus non

modum i utilis est in longior tamen nata

sunt caponum, aut 3 perdicum carnes cum

inadus. lauritur ab AEtio ae Alexansim Cis usus post . aut . priores dies,si febris permit-

statae adii scere. Sic ex lacte cum o Zamanico, iii O,amylo, aut etiam cum pane puro pultes factar uti &conserva rosarum run l:

ram , qualiscunque motus, exulcerationes aspe-

ν si ei d senteria ab atra bile inceperit,in- Ee a mem

464쪽

is PRAXis MEDICINAE metsi talem Hippaethalem firmet et .aph. . bhilominus tamen huic quoque occurrendum est ijsdem quidem medicamentis, tum climili vi iratione, quibus dysenterue a flava bile. Differt autem haec non parum ab illa dysenter quam lienosis supervenire bonum judicavit Hii s. aph. 6. talis enim non ab atra bile per adusti nem genita, sed a melancholico succo originem hmit, a quo se lien exonerat. Nec hanc dysenteria mox lethalem esse pronuntiavit ; sed postqva longiori ac diuturnior facto h drops siccessorit, aut lienteria cium demum laborantem morscripsi Huic autem primo tempore non esse occurre reum, satis ab Hipp. monemur, sed hydrope , xlienteria ccedente remedia haud dubie talia acti benda, qualia affectus qui successit requirit. Ab humore autem pituitoso contingit chie teriam, licet rarius, excitari nam lalsa mordir& corrupta pituita intestina vellicare, atque exul rare potest. Comitantur quandoque flatuum intitudo, procedente tempore etiam crassa non ri pituita simul cum sanguinis grumis descendii Initi expurgari etiam ventrem in hac conveni Rhabral, tostum, licet praecipue cholagogum,men' in hoc affectu utile est nam intestinis proximis venis inhaerentia, qualiacunq; ea sint, ecit. Post purgatione uno aut altero die theriac si aut Bh dedisse cum aqua tormentillae Hlyr de limonibus, non parum profuerit. Relii med non refrixerantia sed calidiora , nec forti

465쪽

agalangari similes compos conVeniunt; C qui-- nonnihil conserva rosarum rubr. admisceri poterit, addito lyr myrtino,vel de rosis aridis Vtile hoc Iricctu dia donion cum speciebus, vel illud at de quo prius letum. maxime morbo jam

a terato. Enemata in hoc fluxu parum prosunt, minime conducunt astringentia. subinde vero etiasocent, dum crudo humores retineri es iunt, latus remorantur. Victus ratio temperata esse deici lac ex amygdalis dulc convenit ex lacte pultestate diei e etiam utiles sunt,& carnes pullorum alnaceorum, ac perdicum asiae , vel cum amygdalisontusa: Potus sit decoctum siem anisi cum cinna- nona cons rosar rub aut vinum tenue decocto in anisi dilutu. Ventrem ting. aut Ol. ἡ astringente

nungi non admodu prodest.Fomenta ei ut potius ad ibenda ex absinthio, rosis rubr. forti, chamoemel ita sacculo consutis qualia,praeter quod concoctine ldjuvant,rlatus etiam discutiuntue dolores leniunt.

Quando vehemens med. purgans veluti scammo tum , aut colocynthi dylenteriae causa fuerit, β aeraices usus inprimis utilis est Si vero nec sic duxus cesset offerenda sint, quae singulorum sunt, emedia, veluti contra noxam a scammonio danda uni lentam sive lubricam habentia substantiam itum muccago sum cyton eoru aut scin psyllu, aut

ut i jubarum quorum uni aut pluribus cum masti- he, vel caro cydon eoru admissatq; sic exhibenda, i quidem saepius, lotae suxus cessarit. Vnctio vero eutris cum oleo mastichino etiam conducit, aut A

466쪽

cydoneis coctis catapl. cum oleo mastichino.Si noxa a colocyntide corrigitur aqua mulsa, uvam patiarum decocto ol.amygd dulcium,ut refert Eues Prodest dactis tepentis potio quod dolo lenites intestina abrasa curat. Omnis autem dysenteria gravis ac difficilis morbus, frequenter contagiosis quae si ab a bile inceperit, deterior est, .ut Hipp. ait, leth et . aph. . nam ab atra bile ulcera omnia incura ulla habentur veluti cancer ulceratus,qui ullo rea odio nunquam curari potuit Lethale autem s senteria ab Hipp. judicatur, si cum excremen

veluti carunculae exeant. 26. aph. . carunculae v

Hipp. dicuntur, in qsculae partes interioris tuni intestinorum tales si cum excrementis permiscea ctur , magnitudinem, profunditatem ulceria hostendunt: qualia carne iterum impleri ac cicatri obduci posse, pro impossibili habetur '' atque i circo dysenteria,per quam tales excernuntur, exiti Iisjudicatur.

Malum quoque in dysenterus longis cibi fast

dium esse Hipp. aliarmat aph. . lib. 6. cum fel, prius. Quando videlicet is, qui diu dysenteria i boraveriti antea mediocriter cibum appetive ac sumpserit , postea eundem fastidit signum

enim , vel pravos humores ventriculo coitio ei communicari vel per consensum ipsis laborantib appetentiam perire, quae ad vitam est necessaria. ero febris accesserit, quae antea non affuerat,auli,quae exigua fuit, intendatur, ostendit vel putredi nem circa ulcera majorem factam,velinflammationem aliquam effatu dignam supervenisse : quorus r

utrum

467쪽

REM BERTI DODONAEI. 3 trumque etiam pejus. Quamobrem si ad cibi a idium etiam febris accesserit salus omnino est de ierata. Vires enim corporis dissolvuntur, ianem superveniente sudore frigido aegri moriuntur. iuando autem dysenteria furori ac maniae super-enit bonum esse Hipp. ait s. aph. i. per humorum

nim transmutationem , Ma cerebro ad intestina ansationem, expectanda mentis sanitas iuroris tutici non tamen omnimoda sanitas: nam Ἀγ-mteria, si diutius perseveraverit,etiam in pericu- aegrum adducit. olυitur autem illa potissimum mania , quae pri-iaria ac propria affectione cerebro laborante, exilios humoribus eo perlatis nascitur non illa, quae consensum fit qualis in febribus ac morbis acus subinde accidit. Lienosisci dysenteriam supervetire idem frirmat bonum este de quo amante, de diari ea a liene,latius dictum.

Soba liani Egberti Scholla.

r. Vide Ga . . de artic. comm. 38.4 39. a. Quamdiu propter atoniam semicoctus, seu

rudus solummodo.

3. Quando succedente putredine, atque ex illa. alore humor qui effluit tostus, seu superassatus est, cita melancoliam mutatus. q. Ideoque valentis, non debilis facultatis ut flu- us hepaticus, indicium est. s. Et iam in Ree' o, longe tamen supra Anum quo olo ab Haemorrhidibus differt Gal. 6. Ex Gal. s. de locis affectis circa finem. . Fit hoc aliquando per multos menses, vel an- um etiam a percussione oportet autem illum san-

468쪽

PRAXI MEDICINA.guinem in venis loci contusi haesisse, alioqui truisset. 8. Praesertim in a. specie. . Nomen hoc locum affectum sympto dolorem nempe simul delinit unde fluxui, quin Torminibus, solui in modo proprie tribui potest io Adeo ut interior tunica, soluta connexi csecundum longitudinem abscedat, egrediatur iAret. lib. . cap. 6. Exulceratio autem in Dysei ria duplex paut enim nuda intestinorum exulceritio est aut cum putrefactione , quam Nomen Didici appellant. Gal. 9 sec. loca.i Vel Lap. aχuli Gillorum qiue ex metali

conficiuntur.

11. Sic Ra nunculus flammula Dysent sacit. boris cujusdam in India fructus quamvis dulcis, Alexander Magnus quod dysenteriam faceret, bihibuit Theophrast. q. histor.plant. c. c. 1a. Exercitus Francorum pars tertia ex carnbovillar.&aq. Padanae nimia ingestione dyse ria acta, interijt. Proco de bello Gothor. l. a. 13. Tachus quum frugalem AEgyptiorum vidi rationem Persarum delicij permutasset ovisteria interijt deliti; mortem stibi lucratus. Eliu l. s. var histor. Is Particulae nimirum seu rum , nam sus natat quandoque pingue quiddam, ut in colli ii

t Amphi retus a piratis, ut magnum ab ipso itrum extorquerent in Lemno detinebatur at ille cibo abstinens rubricam marinae permistam aquae libebat itaque cum sanguinis ii xu laborare illucrederent ne moreretur vinculis illum liberarian

atque ita clanculii elapsis Acan rhum fuga deveni Polybius l. 6. strata gem. Hic fluxus sanguinem mentiens ad Medicinam quidem proprie non peitiner est tamen ubi technas hasce obsie dc Mastrat, de ijs monere, necessum est.

469쪽

REM BERTI DODONAEI. Iis Quum enim ex sanguinis natur onerant oopia proveniat, sine illius imminutione,frustra om- ita. quae sanguinis fluxum sistunt, adhiberentur, aut

xhiberentur.

16. Nam podium Graecorum metallicum est luod soris admoveri, non intus dari debet. 1 . Ut liquoribus hisce veluti vehiculjs pulverum ires ad loca affecta deducan rur. i 8. Troch de Charabe, deripodio ijs quide serberis dicuntur magis adstringunt , de Carabe ropter papaV. grum, opium, etiam leviter nar- otici sua vi dolores minuunt de Berber vero caidiores, cordis dejectas vires magis refocillantes xistunt propter spicam, d Gallam muschatam, quae

ecipiunt.1 . Quia adstringentes partes , quod terrestresint, in cli stillationibus vix adscendunt. ao. Qua vino permixta, quidam a fluore sangui- is curati fuere Sub ferri vero nomine etiam cha vi, intelligendus. Itaque, quae per ferri so-

ainas labentes,quales Spad ina creduntur esse, cum ruetu aegrorum exhibeti possent. in οι 1. Quod calorem tenuitate sua fluxiles humo es faciat. 22. Quae sine acrimonia, aut vellicatione id quod 1 n In testinis continetur, educunt, devem post se hod strici ionem relinquere solent. 23. Ne sanguinis impetus ad loca casu, vel per- cussione laesa fiat. 2'. oris quae phlegmone repellendo inhibeant, L ' dolorem sedent. Intus quae sanguinis servore minuant, ne ex venis effluat prohibeant, atque osculas, enarum firment quaeque, si forte quid jam e venis l. lj Xciderat, ne in grumos concrescat impediant aut si niam grumosus factus sit incidendo, c. dissolvant. a Vires enim non ultra lam constant nec san- , uinem istum retrahere in venas, aut possibile, autatile est.

470쪽

a6. Ubi corruptus sanguis jam eductus fuerit. 27. Dum vires adhuc sinunt verum paucus, trahendus. Et hoc bene succe istis R. Dodon test solebat Laudatin Aetius ubi vehemens sangui simpetus, inflammatio magna corpus sangui plenum, ut ijs quibus consuetae vacuationes supressae sunt &c inflammationem namque Lin tum calorem refrigerat succeditque somnus, ops mum Dysentericis remedium Archius apud A

Alij partibus exulceratis venam secamus: quidni intestinis ' saciunt id QTurcae Prosper Alp. Vide Botalium , rellian. Althom Aminatui

28. Vires enim jam praedebilitatas eme necessi e et . Potius re siccari debet, ut aliquid purgatrii facultatis pereat. Rondeletius torreri vetat int iligit autem, ne aduratur. Massaria nunquam nusquam med danda putat, quae quomodocunqi possint alvum ducere. 3o. Quod faciunt, vasa per quae mittuntur hum res ad Intestina coarctando; partem ad quarseruntur, In testina nempe, corroborando. 3r. Quia enemata inferiorem Coli partem saltem Colum rarissime transcendunt. 32. Ne acres: corrupti humores per subsequen rem adstringentium usum retenti, majorem erottinem saetant.

3 . Qui instar cucurbitae ad locum aiffectum alii quin trahunt humores magis fluxiles, quales p sertim biliosi.3 . Qui re siccandi vim habet, dolorem seda

re potest. 3s. Quod expertum se faeliciter R. Dodon.testa

batur.36. Vox ne Italorum seu peregrina potius vide tur.expertam inrerpretantur satis a stringens est 3 . Quia diu retineri non solent quamdiu maclum non remittit.

SEARCH

MENU NAVIGATION