In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

491쪽

REM BERTI DODONAEI. 46 a Veteribus dicitur quod qui locum affectum git, quasi chordam tangat. Quia quum intestina constringantur, nec ex-menta discendere queant necessario surium fe-

tur.

Ac tum Aciari. Hippocrati dicitur a prorhe- comm.66. Gal. V. Quam ad gangraenam vergentem aliquando mus Vide Arcs,igenem apud Actium. qui taled etiam vidit. Inflammationis autem causa quan- existit Intestinorum violenta nimis tentata aut in facta repositio. Vide Hippocr. 3 de diaeta circa finem. Non facit per se, sed si causa it ei adsit eam iu-c etiam vinum rigidum laedit. Vel etiam in talo, aut poplite, inquit Tralli aeam tamen secare uunc in usu non est. i. Ne faece duriores comprimendo locum in- inmatum, dolorem augeant. Praebent autemEnet alium etiam usum is omenti nimirum calorem segmones temperantis, dolorem mitigantis,iuiter discutientis &c. o. Diu enim locum affectum coutingere non

Irus .enim nihil alius quam doloris Colici

nlio Tralliano videtur. loco enim, non causa dif- haec Ile species a Colica diathesi. 12. Quia superiora assiciuntur Intestina, leum ape potissimum. Descriptio talis est. N. Colocyntid. sagapeana x scammoni j iiij. l. s. calopolia.Dan in obuli. v. seu aureus si RaZ.9. ad AlmanZ.C-yx. q. Quaesiimul incidere,in concoctionem humo- istorum promovere, iis cutere possint nam potenter calfaciunt. nec simul etiam discutiunr

dolorem augere solent. Gal. a. Meth me Retinentur autem potiuimum quando Rup

492쪽

46 PRAxis MEDICINAE.

tura magna est, sed quae Intestinum coarctet, que arces paulatim ex iuccae si unt Sc indurantu . Ii .Quod in hoc casu singulare,namri mollit ces, A via aperit, 17. Nam si prius injiciatur , metus erit ne psuccedente posteriore , ad istomachum propule vomatur. In aliis tamen morbis si a . horis egerit, spes est esse distributum enema desita abiit, ici potest. 18. Non enim hic assicitur tenue intestinum. enim vix ex loco suo excidunt sed propter sim tudinem tantummodo symptomatum leo dici

hic Assectus ideoque imaginem Dei quidam

cant.

19. Propter retentionem excrementorum. cedentem febremin dolorem intensiissimum , nati subito moriuntur , in illa quae ex Inflammatio fit; quidam etiam intra tertiam , aut quartam hram, ut Archigen. apud Aet scribit. eto. Praesertim si febris, singultus jam hortviresque debiles sint . repossitis enim intestinis, im6 vela horas moriuntur. 2I Magna enim similitudo substantiae intesti rum 'ervorum, praesertim tenuium, quod in istudinum nervis apparet. aa.Si ex 'ermibus dolorem, it eum appellat, quo quidam faciunt, verum dicit alioqui ueri non sui obnoxi facile leo.

NICO L. FONTANI.

Annotatio LII , ad capti LIL

Caus doloris Ilei tanta est intestinorum obstrium deorsium excrementorum defensum impediat. Sed num aliquid dejiciatur in vorvulo ut auctoi est Calenus si aphor. 1.S 7 aphor. 7. est quod per i

493쪽

tandoquidem in hoc videtur manifesta contrat, aio. Solvo. Quod auctores movent hanc contradictioni ut Massaria Mereatus capite de Volouis, qui di-nt quod in Volvulo vero & legitimo ex quo om- nocia datur obstructio nihil descendat ad interio, in eo vero qui dicitur illegitimus nothus, sando absoluta non adest obstructio, tunc dejectio-lsuunt tenues aquosae, fetidae, Mim persectae. De quibus dixit Hippodrates in libris End. multos ros leo esse correptos, quibus per alvum, fluxus erat strigmentosus. De curatione nihil attinet diceres; nam illi est sillima, quae colico debetur dolori, cum uterque ab

dem causis emaner.

D E VERMIBUS.

CAP. LIII.

Ria vermium sunt genera '. Quidam teretes ac oblongi instar terrae lumbricorum altilat admodum prolixi reliqui parvi qui ascarides

Oblongi in tenuibus intestinis, vel in VmonDcOenerari existimantur origo est ex crassis, pitui- s,putrescentibus humoribus,qui ex cibis Crrupi obnoxijs generati in intestinis cum excremcn- haerent, ,h valido calore naturali in lumbricos mutantur et frequentissmi isti in corporibun rarorum gignuntur, raro in aliorum qui majorem ratem habent Signa istorum vermium non Docium c a sint alijs enim alia ac diversa

494쪽

symptomata superveniunt quibusdam nausea ac sae cibi fastidium,aliis appetentia inordinata,&dum excedens dolor, veluti a morsu nonnullis ica ventriculum,aliis circa umbilicum punctorij estores singultus quandoque accedit, non raro dbres adsunt erronearo in somno tremor aliqua raccidit,maxime pueris in quibus pruritus narium lmalarum , sive genarum pars sub oculis livens mium in corpore latentium signum habebit.

Occidunt autem teretes Vermes quaecunque alia.

ra sunt ut abrotant, absimilii soli, semina, taurium minus persicae arboris folia, ruta,gentiat Maristolochiae radices,lupini,myrrha, semina Tatolinae,ianaceti, itaecipue sementiae, quod vuli semen contra lumbricos vocatur: aloe colocynt & cucurbita si silvestris similia amara. Sunt, Malia,quae a tota substantia vermibus resistunt

semen OXalidis,semen coriandri,cytri, portulacae ipsa herba i sic Sc corallina , c carduus benedctus, agrostio radix:& ex compositis theriacamithridatium. Pleraque horum teri in pulve forma exhiberi possunt cum aqua cardui benedic aut portulacae, aut graininis addito etiam syr. de limonibus vel de acetos citri si febris adsit: nisi est calida, veluti sena sementinae, vel absinthii ali

refrigerante Contemperentur , febrem auo ni

calorem eo una intendunt. Nec satis vero est, me occi iis , sed: si alvus per se liquid non f. rit supradictis admiscendum aliquid quod mort iovermes expellat ad quod habarba; una additum conducit. Poterit itaque pulvis aliquisti anc in o dcir

495쪽

um componi besem sement vel alterius amataei ramentorum cornu cervi,Vel unicornu,sem ci-

i, sem. Xalidis ana Θ s. rhabarb. q. misce fulvis cujus plus minus Di dari potest cum aliqua apta lictarum aquarum. Poterit vero talis aliquis ro h parari,qui ab amaris abhorrent, N amentolam cornu cervi, aut corallinaes i. sem coriandrit citri an Θ si rhabarb. FI detur pro vice: auctariam habOb quantitate ubi vires robustiores,tas major. Interea. a. quae exhiberi possunt, utissima quoque est aloe vel ex hac composita hieralcra quae non modo interficit vermes,sedo morios, subinde etiam vivos expellit, tum Tubinde sumpta vermium generationi obsistit. Ex supraer enumeratis simplicibus postunt fomenta, i unguenta catapl fieri quae umbilico Sc ventriali regioni admota vermes interficiunt ac expelit: sic absinthium cum aceto tollum pueris subin- profuit: praesertim addito ol ex absinthio , aut Litaceo,aut ex amygd. amaris inuale l. etiam so-nna umbilico ventriculoque illitum,quandoq; con-rt Qui ex hisce componere volet cataplasma, orbas radices semina ex supradictis quae volet cipiat, colocyntidos medullam : atque haec in et donec emolluerint coquat deinde contusis dat farinam lupinorum, aloem myrrham, ferali-

ius animalis veluti bovis aut ovis, Sesol absinthij,

atae, et amygd. amar quantum ad cataplasmatis impossitionem requiritur. Qui vero maluerit un- uento uti, aceto ex decoctis herbis reliquo, addet Den, myrrham, fel, oleum absinthij, rutae, amygd. Imar cerae q. s. tali unguento uti licebit , vel

Gga solo,

496쪽

ιεῖ PRAxis MEDICINAE solo, vel cum theriaca permixto,atque sic emplast nodo umbilico imponi,vel absque theriace umbicum Sc ventriculi regionem isto inungere. est. Sos. Iuni, Latus lumbricus non cit tercti, aut terrestri lusibrico similis, sed est instar oblongae, albidar, nuis, de angustie fasciolae ' qualis illa est, quan lieres suas comas obvinciunt qui intestinorum si istantiae secundum longitudinem sic adnascitur , existimetur nonnullis interior membrana itestinorum in talem lumbricum conversa , qu veritatem non habet inam illaesis intestininis e dere potest. Generatio hujus est ex crudis Sc admodum D sis pituitosis humoribus intestinis secundum loris

tudinem adhaerestentibus Hipp. Onnasci puelexistimat Sc cum ipsis augeri, atque pubertatis rem pore, aut serius intestino adaequari, quando lilongiorem ac majorem factum cum stercore exii atque particulas ejus excidere magnitudine lemnis cucurbitae, unde Se cucurbitinas lumbricus

citur.

Qui autem hunc lumbricum in corpore gestatu plurimum pallidi sunt,imbecilles,ila ad opera tadi: si quandoque inordinata quadam appetentia borant nonnunquam cibum fastidiunt sed men incerta haec sunt signa.Certissima autem omnime fallacia indicia sunt Limbrici ipsius particulsemini cucurbitae similes, vel majores, time

mentis exeuntes.

Ad curationem horum Vermium requiruntur

milia remedia,qualia ad superiorari quae tanto su

497쪽

esse debent, quo firmius lumbricus isto intesti adhaerescit nec amara sufficit esse medicamen sed simul satis valenter purgantia esse Oportet, ut it hicra Logadij,aut hiera Archigenis,pili. a gre-

pili de nitro, similes qua ' colocyntiden ad-

ttunt.COnvenit quoque diaturbuli cleel. In-m Fomenta, unctiones,Cataplasmata adversus vermes nihil conducunt. Laudatur vero tabis o ac Paulo compos ex nitri,piperis, tarda nai partibus aequalibus,cujus I. cum vino is aut exhibita fertur confestim lumbricos istos edu- e. Signum curationis est, si vermis rotundus cinae modum convolutus,excerni tur,ut Hippocr.ait. rando enim partes solummodo , ctiamsi duorum 3. sint digitorum, prodeunt, reliquo intus mari te, non tu curatio perfecta:licet nisi multo post 3mpore particulae aliquae excidant. Victus ratio in almecstu esse debet ad caliditatem inclinans al-m in cibo commendatur:piper, alia aromata n cymini ad ciborum condituram conducunt.

gienda qua cunque ficile corrumpuntur, ut cera- pruna, persica armeniaca, similes fructus,tum omnes Q crudi Legumina immatura Miniae laque Irigidos ingenerant humores qualis etiam us ratio convenit ijs, in quorum intestinis tere-

generantur UermeS.

Ascarides exigui sunt vermes, in crasso inte- o ab humore aliquo ibidem putrescente , aut haercore illici crenΞogenit , qui subinde cim alvi acrementi exeunt, aut post illoruin exitum circa

tum linerent.

duci sus hos prosunt Mamara quovis modo per

498쪽

inferiores partes adhibita possunt fieri glandes aloe,aut hi eripicra cum melle coclo,addito saletri, vel sale gemmae. Conducunt 'otiones excocto aristolochiae,vel gentianae,uel bryoniae,ila asininu, centaurei, rutae ac lupinorum: ex quo decclo aliq0id etiam cum syringa in anum inj; potest addito,si placet, ol absinthij, aut rutace cum quibus ol. lanum inungi etiam expediens Teretes aute lumbricos in acuti morbi principexcerni, malum est non etenim a forti ac vincennatura, sed a vi morbia causa ejus perniciosa expe

aliquid initio morbi cxcernitur, id propter dispoi

tionem in corpore praeter naturam contingit: qui tempore natura a causis morbum efficientibus, vatur: atque idcirco in initio alicujus acuti mori lumbricos exire,malum habetur. Pejus vero si . per alvum,sed vomitione reddantur ostendit enim majorem naturae a causis morbificis oppressioneta In progressu vero morbi concoctionis signis apparentibus , veluti circa statum, aut in ipso statu dpraesertim in die decretorio expelli lumbricos bonum est,ut Hippocr. lib. a. praedicto ostendit .Lumbricos, inquit, teretes eunte morbo in judicationen descendi e idoneum est tunc enim a vincente a superante morbum natura rejiciuntur.

Seba liani Egberti Scholia.

x. nn malia vermium genera observara , se q)uam omnium eadem fere curatio fit, non simus ea

499쪽

REM aERTI DODONAEI. Ir. Ubi sacile humores subsistunt quia veluti sacrus est. In ventriculo autem non possunt gigni tanta putredo magnum aliquod incommoti uin ret. Dixit id Aristot. i. de affectionibus mix

tum. Vide calig. qui in ventriculo gigni posse

ustimat. 26 exercitat contra Cardan Autor li-

de Catharticis GaI adscripti omnes teretes in nitriculo gigni asserit. Paraceis hinc in In testina

scendere ait Iuculanam lues ro ante Hispanor. entum annis invasit, in qua multi ingentem verium vim evomerent quibusdam alvo perrosa fo- proruperunt. In puerulo per umblicum vermemorupisse novimus, qui tamen convaluit.

3. De in eis, lumbricisque accepimus , inquit i. inesse AEgypti, Arabiae Syriae, Ciliciae populis. erso Thracue sic enim ex Theoph. e Irendi in graeque omnino non nasci. Minus id mirum, quod in confinio Attulae, Baeotiaeque Thebanis ascantur , quum absint Atheniensibus , lib. 27.

Sunt nonnulli qui dulcia primum exhibent. vii nunquam uigidi excernuntur a vino Cretico malvatico, di ab uvis passis legitima tamen ea uatio non est Vide Lemnium de natura, lib. a.

p. a I.

, . Qxi aequorundam chamaecyparissus i. 6. Quae Cucurbita Baibara& Pyriformis ab aliis xpellatur. 7. Crudi utilitatem maximam expertus sum siniccare velimus, torrendum est hic crudum magis uvenit quia proprietas ustione tollitur. 8. Propter salem quem in se habet nam si aquae idae immersa paulum suerit, ora albescet velute conspersa. 9. Quae muscus marinus dicitur. io Alioquin in intestinis putrescentes gravioram promata excitant.

Q. Quia putredini qua illam procedit, cruci. tiresistit. Gg 12. Ra-

500쪽

ia. Rara cnimi perspirabilia sunt corpora pirorum unde medicamentorum, licet exterius ad bitorum, vis facilius penetrat.

13. Intra hominem gignuntur taeniae tricen pedum aliquando & plurium longitudine Plin. l. c. 13. Atqui In testinorum omnium longitudo inta non est. Sed respexit forte Plin. aut is ex rhaec descripsit, ad longitudinem ma .inatione co apositam ex omnibus abruptis, ter intervalla piadeuntibus partibus quae duas, aut tres quando

ulnas excedunt.

I . Unde& Tarniarum nomen illis inditum.1s. Prius ex Herodoto, ni fallor.Serm. 9. I s. Propter frigiditatem humorum qui in corpre existunt. I . A cruditate humorum os ventriculi oblinertium.& functionis sensum impedientium. I 8. Dulcia med non conveniunt, ut est diaph

io. Non febricitantibus piebris ramen raro ade morbus enim aliquot annorum est qualis si sebi conjung eretur, esse non possiet. zo Poma ira cocta non adeo facile corruit Puntur unde non ita valde mala. at Theophrast. . de stirpit, cap. II. testatur leguminibus lupinos, ervum, cicer sola εωζουοχ pr pter acrimoniam 5e amarorem Athenaeust.2.22. Ab καeζω de duetum hoc nomen , vel ppter mobilitatem istorum, vel quod caseorum, miculis quodammodo similes, qui non tantum aliter moventur, sedi saliunt.

χχ. Non opus clystere quia una aut alia Drectus intestinum impletur quod sussicit.

SEARCH

MENU NAVIGATION