In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

541쪽

REM BERTI DODON I. 'x3at . praesertim si febris adsit Vernum sit tempus, resint robus , floreat aetas, adstitque calida he-uis intemperies , cujus vi humores biliosia calitisini ab hepat squalido progeniti ad cutem di-iissi Arquatum creant.

Non solum in hoc casu sanguis mittendus est, seclim Auriginosus morbus ex hepatis concitatur vera flammatione i in quibus exemplis si sanguinemittere recuses , aegrum praecipiem dabis in moris Nullum enim in hoe morbo positis dictis condi.

ionibus, excogitari potest praesentaneum auxiliueiujus enim ope ventilatur jecur , levatur natura, deonerata biliosum sumorem una cum sangui- p rmixtum ad cutem promptius detrudit. In corpore vero debili4 senili in quo vigeant o ructiones contumacissimae, adsit internarum par-rium, nempe hepatis dilienis durities, morbus sit thronicus,viresque dejectae, valde nocere potest, ut quotidie Mili rise,&in ijs , in quibus viscera corrupta sunt,experimur.

E LIENIS INFLAMMATIONE.

Nilammationem comitatur febris continua, quael tamen sub noctem in a meridie vehementior estiuam matutino tempore adestin infinistro hypo hondri dolor cu gravitatis iiive ponderis, quanlaque fervoris alicuius sensu,& tumor durus Nascitur lienis inflammatio a sanguine crassis, i-1aOsi, ac culento a bilioso aut puriore sanguine rix unquam A sibi etenim familiari,ac quo nutritur inguine citius ac promptius quam ab alio afficitur

542쪽

si PRAXI MEDICINAE In hujuscemodi autem inflammatione sanguisiain detrahendus eis, quidem ex sinistri brachvena interna,aut ex vena ejusdem manus quae juxu

minorem eii digitum. si una vice non satis visua fuerit detractum reiteranda erit sanguinis missic Pollian ainis missionem exhibenda erunt, quae, at .am purgent initici quidem leviora , ut exso senae epithymo composita, quandoque addit fagerio , quae infundi aut macerari possunt in qu dcitillatis auri quod longe praestat,coqui simul cur

rad. heri, non vehementer calfacientibus , quis leni conducunt me sunt ad foeniculi, polypossum a terrae .cuscula,scolopeiadrium quod caetera Olfic appellant, capillus Veneris aut ruta murari

borago, buglos tum P i ibus etiam cichorium,oxalidem aut similes addere utile erit, si febris vehemer tior fuerit Levioris ver,purgationis loco 'di cathol. exhiberi potest per se,uel addito pulvere o senae, vel cum tali quale jam dictum est, rad. achebarum deco sto Processu vero temporis posteaqua concoctionis signa apparuerint , validiora erui

med exhibenda : poterunt tunc cortice.rad.Caphepator vulg chaia caedrijs, supradictis addi, sive ratrum nigrusia quoque admisceri, aut confect Himech. Atque hujuscemodi purgationes saepius dan

des nam quum lien per vias urinae expurgari ne queat, frequentius per alvum expurgati debet ui Gal. 13. meth scipium reliquit. Intermedij autem temporibus , praeserti

prius quam validiores purgationes sint exhibendae offerenda sunt quae humores praeparare inflamationis servorem remittere queant, quale esteoetum

543쪽

REM BER I DODONAEr. is octum ex rad. herbis supradictis, in quo dis I-endus syr acetos compos aues mel compos aut . de succo fumi terrae,quibus addendus syr exci-chor.si febris vehementior. Prosunt vero&in hujus visceris inflammationeotus , aut unctiones ex ci chamaemelino mutetiae-fino, aut utrisque addito ol rosaceo , aut si caloron obstet ol absinthi : ut videlicet relaxantibusdsint astringentia visceris robur conservantia ne- aue enim lien non minus quam jecur solis relaxanibus curari debet : ut Gal. loco jam dicto additur ero nonnihil vini albi, aut aceti ut oleorum vis ad enem facilius deducatur. Potest vero ii loco cataplasma imponi ex rad. althaeae decoctiso farina Pordei, sena lini, ac seminis foenugraeci cum exigua quantitate flor chamaemelii Osar rubrar quae um aqua decoctionis ad decoquenda addito O- hea ol rosaceo, aut de absinthio, nisi calor obstet. Victus ratio fere qualis in inflammatione OcinO-

ris: non tamen usqueade tenuis, nam morbus On-ssior est minus etiam frigida esse debet minus

enim calet causa inflammationis. Vinum album enue sedata nonnihil inflammatione , negari non debet cappares 'cum cibo laudantur. Abstinendum ab omnibus quae in quartanae curatione fugienda esse dictum est.

Inflammationi autem lienis haemorrhoidum fluus superveniens, itilis est sui satis ostendit Hipp. aph. I. 6. lib. ubi ait, haemorrhoides melancholicis supervenire,bonum: expurgantur quidem per has humores crassi ac melancholici quales in lienis in- dammatione, in scirrho actum e non minus ex-Κ a pur

544쪽

116 PRAxis MEDICINAE. purgari de evacuari conducit, quam in appellamelancholia.

Sobaistiant berti Scholia.

1. Quo tempore Melancholici humores movesolent. a. Duritie non vera, sed extensione producta. 3. Crassior tamen sanguis commodius ex brachi educitur quini vena 'uae in manu secatur alteriuvenae ramus est, Cephalicae nempe. . Quia cruda adhuc materia, minorativae dicti purgationes tantum conveniunt. Validiores en in movendo vim afferunt , nec tamen peccantem hu

morem amovent.

s. Nam tam qua purgat pituitam , nempe hi non peccantem quam quod insignem aperiendvim habet. 6. Alij dant etiam cassiam, quam tamen non lata do, quod natus excitet. . Nam gradus purgantium concoctionis gr. dui proportionatus esse debet. 8. Emulgentes enim a Cava . plenicae vena Porta originem ducunt.' Quorum calor non usqueade metuendus, quod sanguis qui in docirca lienem reperitur taculentus, ideoque minus calidus sit. ro. Quia obstructiones tollunt,quae cum hac inflammatione conjunguntur.

545쪽

REMEERTI DODONAEI

si NICO L. FONTANI. notatio LXI, ad caput LXI.

Lien Latine, Graece autem Splen est in partessiai-irajecinori oppositus , non transverso septo ut e- ur sed intestino innexus est crassitudinis longitudinisque modicae, sine fibris, a concavo stomachum lassequitur a gibbo vero dorso alligatur. Hujus autem magnitudine, intemperantiam risus ieri assirmant Phisci, Persus non inficiatur cum

Sed cum petulantisplene cachinno. Sic econtrario qui liene carent, aut brevissimoti intur liene, rident numquam. Inflammationem comitaturobris cotinua. Rarior quidem affectus eii inflammatio lienis, rarior enim calidis, saepe rigidis morbis lien tentatur plenis periculi.

ET OBST UCTIONE. CAP. LXII. Gando licia durior factus est , tunc scirrho la

borare dicitur Indurescit autem ab humore crasso, viscido semelancholico: quando videlicet ab hujukemodi humore meatus ejus ac pori Obstru Entur,in substantia impletur. Adest tunc inlinistro hypochondriiuravitatis quidam sensus , i non

546쪽

PRAxis MEDICINAE obstet abdominis crassities,etiam manu durities bnis sentiri potest. Vrino frequenter admodum tenuesi diluti itoris nisi adsit febris. Curatio autem scirrhi lienis per ea sit, quae ratilas humores disiecareo obstructa aperire queant qualia sunt ad ocinoris scyrrhum, obstructione utiliari quibus tamen tanto valentiora lienses ted bent , quanto crassiore utitur alimento ut Galimeth. 13. Praeter ea ergo quae adversus jocinor obstructiones prosunt , ad lienis scyrrhum condi

Cunt cori rad capparum cortic, rad mori arbori

cortices tamarsicis, s chamaedrijs hepatorium via gare thymus, epithymum, scolopeiadrium haemio nitis', phyllitis,sem viticis seu agni casti, em rumtae. Ex compos syr de epithymo, aut aliquis ex su pradictis componendus dialacca diacurcuma inter purgantia diasena, confect hamech pili de hiera cum agarico praesertim addit ammoniaco . pili de serapino, pili aggregat fert vero, aquae ferratae irequens continuusque usus. Atque hujuscemodi remedijs: quaecunque ex ipsis confici possent uti licebit quando febris quartana non

obstat cujus prima ac potior ratio habenda est. Externis autem remedijs, etiam perseverante quartana , uti licet ut unctione exit capp. liliorum, ru- taceo, vel illo rutaceo quod exit seminis lini sa- ratum est, te quo in jocinoris scirrho Vel empl. ali quod lienis regioni imponendum veluti ex ammoniaco,vel empl. de meliloto per se, vel cum empl. d muccilag. permixto.

Victus ratio qualis in obstructione jocinoris ob

servari

547쪽

REM prpTI MODO NAI cIo ruari debet: paulo tamen calidior aut qualis in uir tanis Capparorum in cibo usus utilis est Hipp. r ira phanidis ad crudam, tum in accio tincta ed da consul tri quorum loco nasturtio, dracone herba uti On fuctat absurdum.

Sebastiari Egberti Scholia

i. Conjunguntur haec, quia venae hic non affecta ibstantia, vix tali modo affici possunt Qui autem idurata Splenis assectione laborant , punicidiuuatur. Alicubi ut in Launo I nosi gignunt in Pelitidem multos Splenicos habui . a. Iam quasi ona liene metus ambulo silen umibo circumligat Ilia uacio Geminos in ventrenabe 1 videor filios Plaut in Curcul Hic M

ηu Ui, nec Olfacere, h. e. anhelitum ad olfacienaum profundum ducere, nec ridere nec sternutare possunt. Hortis. 4. Propter obstructiones, quod crassum, ain eos est, secernenses. a. Quartana in qua die praecedente febrem sunt arudae, sequentabus su ut coloratae, crastae, turbata . s. Me detur talibus Teucrium: constat sic intentam: quum exta super eam proJecta essent, ad uesisse lieni, eumque exinaniise ob id a quibusdam plenium vocatur. Plin. l.2ς. c. s. 6. Atinis plenis tumorem, Aspleno edentes, ῆ-

is uni.

7. Seu sponte rates prorumpant naturales sint, it aquae Spadanae acu arte parentur. 8. Alia enim viscera nequaquam inflammanr, tuum regioni Lienis, reliquis partibus intacstis, ad- ioveri possint. 9 Quod magis emollit quam oleum commune.

548쪽

NICO L. FONTANI. notata LIV, ad caput LIV.

LEtiam manu durities lienis feneiri potes. Qui, quasi lapidosus pressisque digitis non sentit. Addit 'ineti os tum grave olere , gingi prurire ulcera in cruribus excitari , quae nuquam coalescunt Hydrops sequitur nisi imors ill

antevertat.

fExobnructione Nullus morbus tam frequens liene est quam obstructio splenitides enim sunt eles, sanguis quo nutritur crassus, faeculentus,ut quit Galenus I . Methodicv. 8,

DE MAGNI LIENI BUs

Ir Agni lienes ab Hippocr. dicuntur, qui praean quod multo crasso ac melancholico sanguirobur icti repleti ine sint, etiam tumidici valde ostenti facti sunt copia videlicet fauen crassi humoris, quo gravati tandem etiam sphace

corripiuntur.

Manifestior autem lienis magnitudo, quam scirhus nam tumor etiam foris quandoque promnet, jactu facilius quam scirrhus deprehendites, color face lividus, ac ut Hipp. aut moldoides , ve plumbi color quandoque,id iait,partes sub oculis attolluntur. Consequuntur a

549쪽

magnos lienes vel sanguinis per vomitum erup-nes, vel oris singivarum graveolentia cum li- ridus aut ulceribus , tibiarum, ut in lib. proritet. p. ostendit. Ulcera autem his fiunt,qui biliosi temperamento ut Hipp. lib.de internis affecit. Quicunque , inquit iplenem habent magnum idem biliosi sunt, hi mali coloris sunt domatislceribus scatent. Quomodo autem curandi sint quibus sanguis r vomitum eruperit, dictum ubi de sanguinis vo

ltu.

Oris graveolentiam cum tibiarum ulceribus autoribus Hipp. leam appellat haematitem, sive vollum sanguineum , recentior aetas Scorbutum ex prava victus ratione, atque ex frumento Sciaxime secati,corrupto,originem hunc habere cen

otia lib. de internis affectionibus scribit. In lib. te aere,aquis, locis, bibentibus aquam palustremae stagnantem splenes ait fieri magnGS. Iunii 28. Curatio hujus affectus usu aliquot herbarum fit: sunt nasturtium aquatile, cochlearia, nasturtiumrtense,& vulgo dicta bocabunga, quae tamen reliquis est minus potens . harum unius, vel plurium decoctum ex lacte vino, aut sero lactis pro te-ioribus singulis diebus bis terve haustum, conduit sic&succus earundem cum sero aut lacte pro-inatus fiunt ex ipsis .conservae qua hyberno pore,quum virentes prbae haberi neqeunt, propinantur. Conducit quoque easdem herbas cum

sinthio coqui absinthium' vulgare, prae-Kk s sertim

550쪽

PRAXI MEDICINAE

sertim in ipsius initio quovis modo exhibitum progressu etiam alias utilite admiscetur. Exhibenda praeter haec purgantia medicar ta,quae crassi, faeculentosue melancholicos hiant res expurgant veluti coire posita ex solus fenor, thymo, addito veratro nigro si necessitas post, quibus cons. Hamech admisceri utile erit qui purgantia non modo in principio, sed cini gresis ac intermedij teinporibus tiam exhi expedit. Providendum ori est collutionibus. quae cominendae sunt partim ex ij quae calfaciunt,partim a astringunt, sartim abitergent ut ex rosmariS salvia thymo,hys pori similibus,in aqua decoc quibus addendum aliquid aluminis deinde dendum me rosaceum vel aliud repurgatum: duntur gallulae seu nuces cupresi,vel cortices in rum granatorum deinde iubebae. Livoribus is in cruribus aut alijs corporis pat bus apparentibus , non opus est remedia adhibe cito enim quotidiano usu supradiet herbarum evnescunt sunt tamen qui velint has partes foveri lcocto baccarum uniperi, absinthij nasturti aqua :lis, for chamaemeli aut inungi ung. compos . butyro insulsi, uniperi baccis, lino albo de istis Vlcera quae facta fuerint, pro conditio

curanda sunt.

Victus ratio sit ex optimis carnibus citius usolum ' non palustrium quam aliorum animaliua panis quoque ex optimo tritico,aut alio bono ob fermentato. Vinum album tenue conve

abstinendu ab oleribus, praesertim tripliceri,

SEARCH

MENU NAVIGATION