In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

571쪽

REM 2ERT DODONAEI. q. 2 v xj qui leucophlegmatia sive hypos arca dctiatur, morbo liberat. . aph. 9 siquidem initio hydropis ipsius accidatvi priusquam aliquod vis- vitiatum sit superabundantia enim humorum urentrem eapurgata, ab bydrop. roto sanos iberos reddit.

ra obastiani Egberti Scholia

I. Qui melius quam Gai causam cognovit, quil minorem frigiditatem refert parum si memor tuum de med. mri, etiam ad caliditatem refe-u Vide comm . in II aph .l. q. a. Quod cum in ipsa praxi appareat, huic magis iam aliJ scriptoribus contrarium adserentibus edendum. Vide Aretaeum Q. I. . Neque enim humor, sed potisiimum flatus estui morbum hunc facit. . Exempla vide in Observat medicinalibus R.

λodonaei cap. 38.

S. Hinc illud de Crantore qui hydrope mortuus 6. Quod non i Prmcipalibus visceribus lariis ' consueverit Ex Leucophlegmati quidem ne

inem nil propter suum, vel Medici errorem morti trut adserat; sed id sic generaliter verum none, CX perientia testatur. Prava harum singularum constitutio pejor au- multo ipsarum permixtio Aret.

8. Mulier quaedam curata fuit, ei post in san-

'inis vomitum recidens periit. 9. Quando ratione hydropis auctae, non e a aqua causa supervenit talis enim tussis potess esse n lethalis. io Quod in dissectis corporibus quandoque via a Fiunt

572쪽

ue PK Axis MEDICINAE

II. Fiunt ut plurimum in tibijs i a Nam postea a debilitate virium supervem

NICO L. FONTANI.

notatis LXVII, ad capti LXVII.

Certant Medici, num Hydrops Tympan tes Ascite periculosiori Dic, Ascitem, periculo orat. Ty mpanitide quia fit a majori frigiditare ut alia Voluit hor. II. latus causam non nihil habo adjunctum caloris,quare ex majori causa ortum secit , nam flatus elevatur adiminuto calore, aquis paucissim, quare tympanites, minus periculo :nydrops est, omnium levissimus Anasarca, terorum Hydropum respectu minus periculi hala

DE RENUM AFFECTIBU

ET DE CALCULO. CAP. LXVIII.

Nienum cavitate ex crassiis, lentis ac viscidi h moribus ca culi generan vi potentia illsius caloris ipsorum renum crassi fac viscidos hi mores in calculosam substantiam vertentis.Surit a item calculi admodum minuti ac velut arenaequarudoque aliquando majores subind tam grando ut per ureteres orsi e Sciu dolore ac molestia leti cendant quandoque ver, adeo magni,ut renui caritatem totam impleant i et quod tamen non nil rarissim

573쪽

REM aERTI DODONAEr. s piarissime accidit Arenulae autem ac minores cal- tuli citra molestiam cni urina frequenter descen-lunt nisi lentis, viscidis, crassisque humoribus eos inplicari contigerit, quod ubi accidit,plures cohae-entes magni alicujus calculi notam referunt, ac um non minori dolore ac gravitate descendunt, iique tunc non raro vomitiones accedunt , atque libi obstructio tanta, ut non solum excrementa, sed re flatus quidem liberum habeant exitum , veluti in olore colico. Dolor vero circa lumbos ac hy- ochondria haeret, qui quandoque, adeo vehenens est ut eum febris comitetur quod ubi fit, de renum inflammatione periculum imminet. Quando autem calculus alicujus magnitudinis in motu st, se ureteres descendit, sanguis non raro cum urina miscetur quae frequenter non prius sangui- 'ea esse desinit,quam calculus ex uretere in vesicam

unciderit.

curatio. Quando igitur calculus molestus suerit, dolores

'Omitione, adsunt, non raro urinae tenueS dOilori Occurrendum erit .via latiores ac patentiO-

faciend ae, quo calculus,& facilius, & cum minoli molestia descendere queat ad quod plurimum

conducit enerva,ex decocto malvae, bismalvae,parietaria violarim si calor adssit,floribus chamaemeli, ineleloti nonnihil furfurum tritici. in hujusce -

modi decocti it i. addendo erunt diacathol. 5 vj. aut Pi vel tantundem casu medullae, o amygd. il vel 3 of amygd. violac praetente

Mis calore:

574쪽

ri rubri Ut ovi unum aut duo lutea, & salis exigu. Et tale enem quo citius injicitur , hoc etiam psconfert: citerare pius ver5 licet dolore perso rante Fomenta autem saepius adhibenda sunt palldolenti ex ijsdem herbis di floribus addito sem inlini nigraeci in aqua decoctis. Post fotum inungendus erit locus ot amygcdulc. vel ol sesamino, vel ol sen L lini addit o scorpionum , quando dolor nonnihil fuerit missior factus vel etiam ol chamaemelino, al

Propinare quaedam convenit qua vias laxiori

reddant Sc mitigent inuale decoctum quod seqv tur. Naad brusci, asparagi Li. glycirrhia es vuvarum pass. mundatur hi sol malvae , bismalvM I fructuum aikehengi j i. f. decoetio in aquq s. ad ,1 ff. detur mane iesperi haustus at i huic decocto cicerum rubrorum addere expedit sem anisis I. aut 3 i. g. luando dolores remissorii fuerint facii: tunc enim non modo vias laxiorci reddet,sedri ad calculi expulsione, Eacilem desicensum non parum conferet. Datur vero 'uar doque l. amygdalar dulc. recenter expressi plonninus I. cum jure carnis aut caponis,aut cum et dico vini, si febris non obstet quod dolores vali lenit nubricas vias reddit. Quod si laborans ne in sumere recuset,lunc in decocto superiore, aut v liquore alio, veluti in jusculo carnis aut caponis,aut in aqua betonicae,vel simili infundi potest rhabarba ri 31. 3 vel j ac deinde colato addi manna elee

ἶ1. s. vel j vel si calor adsit str ex infuc rosa rum j j vel iij. Loc

575쪽

REMAERT DODONAEr. es γLoco supradictorum med alvum lenientium dari potest medulla casiae fistulae recenter extracta S i cum habarb plus minus 5 I. sacchari q. f. in Orma boli : nam alvum laxamue apertam esse plurimum refert intestina faecibus gravata praeter quod dolorem intendunt, etiam calculi descensum

Quod si vero dolor non issat sedatior, aut calculus non descendat, in balneo o laborans collocandus erit, ex decocto malvae, bismalvae, parietariae, uocibus chamaemeli, meliloti in quo non valide calido sed tepido tantummodo sedendum est aliquandi non tamen nimis diu immorandum subinde autem repetendum est balneum , sed tamen non nimis frequenter : nam diuturnior in balneo

mora frequentior ingressus subinde vires deiiciunt. IS autem simul cum calculi dolore dc febris accesserit , sanguis erit detrahendus si vires laxas consenserint: quidem excubiti vcna partis do- lentis ij quae adhibentur, sive enemate sive potionibus, refrigerantia qua dam adhibeantur: us prius dictum eis.

Sedatis aute in ulcusque doloribus&vijs laxioridus redditis, calaulas non sponte excidat, exhibenda erunt qua illum cxpellan cujusmodi sunt omnia urina moventia Prodest lachryma abietis: vulgo terebinthina Veliet: 3 iij aut .pondere data: quae calculos in ureteris haerentes expellit, simul alvum movet utile autem hanc aqua cichorij vel lactucae quandoque lavare , Videlicet quando calor Min a. adest.

576쪽

adest. Conducit verbo cicerum rubrorum deco ctum. Confert vero ad calculi expulsionem noni parum betonica, Veronica , tum Sc virga aurea quae non modo calculos expellit,sedo per lentos ac viscidos humores cohaerentes, distatuit potest autem una harum, aut plures simul in vino decoqui, si febris non obstet, aut in jusculo carniu, aut in ptisa nar decocto, si praesens febris sit aut alteri alicui de coelo addi: quovis enim modo sumptae prosunt. His autem potentiores sunt rad p impinethe saxifragae: quaeci supradictis sit opus fuerit addi poterunt, vel seorsum in jusculo aliquo decoqui. Ad calculum verb Larenularum expulsionem commendatur eleel lithontribotes quod cum saccharo in tabellari forma formatum exhiberi potest. Si autem calor metuatur, admiscebitur speciebus hujus , vel aequalis portio , aut paulo minor specierum diatraga canthi frig. aut trochiscorum de aikehengi cum aqua betonicae, aut bardanae aut cum decocto ly- cirrhirae Sosaccharo. q. s. formabuntur tabellae sive

rotulae.

Sunt qui specierum lithontriplicon γῆ .cum sanguinis hircis . aqua millisolis aut simili , auε

cum decocto cicerum exhibent. multo aute ac frequenti sanguinis hirci φ, utcunq; etiam praeparatuS sit, usu abstinere praestat exigua enim quantitas nec frangeres, nec expellere potest magna vero etiam nocet. Extant vero cilice multae 3 apud varios authores ad calculum frangendum , et expellendum commendata compositiones ex multis ac sortibus diureticis permixtae item aquarum destillatarum ex diureticis in vino maceratis descrip

tiones.

577쪽

REM BERTI DODON,I. s 9tiones. Hujuscemodi autem fortibus diureticis non temere est utendum e nam potentiora diuretica quod tenue est in sanguine segregant, ac per urinas expellunt, crassius vero indurant, ut Gal. s. simp. facult. testatum reliquit quam ob causam a potenter diureticis abstinendum . nec illis utendum vel dolore ex calculo praesente , vel etiam in sanitate praeservationis causa nisi magna aliqua necessitas urgeat. Sunt vero ex familiaribus nonnulla quae calculi dolorem lenire, Meundem simul expellere si non magnus est)queunt: quale est forum chamaemeli ex vino decoctum quod calidum cum exiguo pulveris nucis moschatae propinatum dolo-eem saepe lenit, ac calculos ac arenulas expellit. Sic quando magnitudo doloris urget, Menemata ac fotus nihil prosunt , vires autem dejectae ac debiles sint, nec ad balneum ferendum satis validae Philonis

antidotiis h. aut Si. y cum exiguo vini, aut alterius liquoris exhibita multum conducit et dolores enim mox sedatri arenulas expellat, sed nec temere

hoc med utendum.

Victus rationem dolore vigente tenuem se oportet 'umectantem jusculum aliquod , veluti caponis satis esse potest. Potus sititisanae, glyci-rhigar uvarum pasiarum decoctum praesente febre illa vero absente, vinum album, tenue, dilutum. Quum vero calculus in motu , quod urinae cruentae ostendunt , liberalior etiam potus concedendusin imperandus est , ut plurima videlicet reddatur urina, qua calculiue arenularum est vehiculum citra enim vehiculum descendere ac excerni nequeunt,

578쪽

sso PRAXI MEDICINAE Liberatus a calculi doloribus si deinceps sani

esse voluerit ab omnibus abstinere debet lenturi&cralssum succum ingenerantibus: a fructibu frig. crastas humores gignentibus: a multo quoque sal evi salsamentisci item. a sacchamo quibus hujus usus non assuetus abstinendum vero danitatis tempore di multis ac fortibus diu reticis, nidum calculos speratur frangendos, alij ingenerenturi si, ut supradictum est. Si juvat aliquando ut

aliquo,quo renes ab arenulis expurgari queant,cicerum decoctum sufficere poterit, vel alia leviora norimpense calida, ut asparagus,rad. Deniculi,petroselini, vel etiam pastinacae cum cibis cocta me xlis Iera ex malva, urtica,chaere lio,& similibus Vi num convenit ad renes expurgandos album illis verbiepurgatis,rubrum praeferendum 7: nam dum vias reddit angustiores humores crassi minus ad renes perferri possunt; quos eo album deducit. Ad prognosticon facit 6 aph.67. Renum vesicaevitia in senibus difficulter sananturi qui tamen non tam de nephritico seu calculi dolore, quam de alijs renum ac vesicae affectibus venit intelligendus. Huc

ver adduci potest . aph. s. omnes subsequentes ad finem usque.

Sebastiani laberii Sebolia.

x. Assectus hic cel. Aureliano Lichiasis in aliaculatio dicitur. a. Scribon vocat Arenam sabulosam.

3. Horum inicitio dicitur. q. Praesertim si non laeves, sed asperi atque ina quales fueritu.

s. Atque

579쪽

REM BrRTI DODON AEI FIAtque adeo etiam excedant quemadmodum in Virgine quadam,cujus historiam, cum forma Cal-lculi, ad me misit Chirurgus Dor dracenus M. Bou- mannus. 6. In colico dolore non haeret fixus , sed fu-

. Tum quod sce cibus ex In testinis subductis uri narismeatus minus premantur, atque angustentur tum quod instar omenti interius admoti eosdem

meatus laxent.

8. Diacat h. satis magnam cassiae quantitatem abet. Cassia autem humectat . ideoque itas uri arias laxat calorem , qui a Nephritide vix abest contemperat leniter alvum movet. 9. Prius enim si adhiberentur tam strenua , hephlegmonemRenum aut inducant,aut majorem faciant, metuendum esset. io Quum Epicurus calculo laborans quatuordei in diebus Urinarum retentione fatigatus esset, inelvim aquis calentibus plenam descendit, et ij x-ue merum ad sorbendum sibi dari , atque monens micos ut suorum decretorum memores essent, in-er verba defecit Diogen Laert. Recte sane per balneum laxatis vij , vino veluti vecte calculum emoliri conatus est. Defecit autem vel propter ex-remam virium debilitatem , vel quod nimis diu in alida moratus sit quod cavendum monet author l. e Renum arsectibus. II. Pro hac tamen Cypria vera, quando haberiotest, utendum.12. Nam exemplum quod adamantem frangat ut nos decipit. Quaedam usu hujus phthis con-ractis mortua est. 13. Sunt nonnullae acidae venae sontium,quae hanc abent virtutem ut calculos , fui nascuntur in corporibus hominum potionibus discutiant. Fieri autem naturaliter quod acer Macidus succus subest in ea terra , Per quam egredientes venae intingunt Mi acri-

580쪽

PRAXI MEDICINAE acritudinem dc ita quum in corpus inierunt dispant quae ex aquarum subsidentia, ac in corporib. concrescentia offenderunt. Vitruv.l. 8. c. 3. Probi autem hoc fieri posse exemplo testarum ovorui plumbi margaritarum silicum quae ut lenta ac saxsint aceto dissolvuntur. Horum acidorum fontici loco vitriolata recentiorum nonnulli exhibent, cuceria pernicie calculo laborantium, ni maxima cincautione id fiat vesicam enim aliasque partes piquas urina labitur, adurere; at calculum jam actu nihilominus comminuere non potest. 1 q. Quaedam amiam quasi moritura hujus u plus renularum quam urinae excrevi , .sar

evasit.

1s. Sic multi post febres cin quibus frequent

usi saccharo, a re nulls post laborant concrescitenti calore, veluti saccharum candi. x Notavit hoc bene Alexand Trall. L .i eoque saepissime,'rpes errores committuntur. 1 . Quod Erasmus alicubi ex sua experientia testatur valde enim calculosus er t.

NICO L. FONTANI.

anotatio LXVIII ad Cispo LXVI

In I enum cavitate ex crassis entis ae vigidis humo ribus generantur et potent a Vsus caloris ipsorum reQnum crasssos ac viscidos umores in calculosum lubsantia, vertentis. Rςcte; nam habet calculosus morbus pro causa in sente, praeternaturalem calorem, pro materiali, humorem lentum, visco sum, crassum lutosum

Upa causa non asit sine alia iam, Mutum in surnum si jgidum injicies, lutum remanebit, si vero ingcalidum, exiccabitur, in testam abibit. Lege . senum lib. do 'um aevi cap.

SEARCH

MENU NAVIGATION