장음표시 사용
11쪽
tunc opus est, quando parentes liberorum felicitatem, aut im: selicitatem, animo praeuident. Nonnullorum e contrario Sgnorum, quae tamen saepissime fallun , facta inter se collati. one, fieri potest, ut multa parentum uota inde proficiscantur. Cum autem nec parentum moribundorum praescientia i nec signorum collatio, sata liberorum necessaria essiciat, causam eis, quae allatae sunt, certiorem quaeri oportet.
Itaque ueniamus ad ueram indubiamque causam, ex qua su premorum, de quibus hic agimus, uotorum emcaciam pem dere, existimamus. Talis est remuneratio tum Parentum, tum Liberorum, ob virtutes eorum, maxime pietatem, a Deo benignissimo facta. Nimirum Parentςs, si, uota, pro liberis
Rcienda, exaudiri a Deo, cupiunt, ipsi quoque Deum, omnis
datorem boni, diligant; coniunctamque cum eo amicitiam pietate aliisque uirtutibus tueantur . necesse est. Etenim R, tio ipsa, sibi relicta, nec diuino illustrata luminet agnoscit, preces, Deo ab inimico eiusdem oblatas, sperni irritasque esse, quanquam Ratio sola id omne indicare nequit quod a iusto Dei amico praestari oportet. Quam ob rem, quoties, uota parentum infidelium, aut impiorum, a Deo rata fuisse habita, . audimus, toties hoc non ipsis eorundem uotis, sed aliis potius causis, facile indagandis, adscribendum esse, iudicemus. Eas
uero preces, quas parentes, uera pietate praediti, ad Deum pro liberorum salute sundunt, plurimum ualere, quis negaret. 'Quemadmodum igitur parentes, fructuosa pro liberis uota facturi. tales esse debent, qui Dei gratia fruantur, sic liberi quo- qui diuinorum, quae parente uni apprecati, beneficiorum cupidi, id curare debent, ut Deum qui bona tribuit, uera pietate colant, parentes autem, qui ea suis eXpetunt uotis, amore et
obsequio prosequantur. De tali liberorum in parentes pie. rate i
12쪽
late grauiter monet D. AMBROSIus in lib. de benediet. Pa. triarcharum, cap. I, ubi, Quantam, ait, discimus parentibus
inerre reuerentiam, cum legimus, Quoniam, qui benedi cebatur a Patre, benedictus erat, et, qui maledicebatur, mala dictus erat. Ideo hanc parentibus gratiam donauit Deus, ut filiorum pietas prouocetur. Extant praeterea inter ueteres perinde ac recentiores exempla sit multa eorum, qui pater.
nam benedictionem permagni aestimarunt. Quid quod a. pud Anglos non facit filius, quantuscunque fit, ad Parentes accedit, quin auspicia accessus sui a benedictionis petitione, bis fere uerbis, give me, I beg craue) Your blessing, sumat, uia. Io. CHRisTOPH. BECΜAN. in dissen. de Exuperam
tia obsequii, eap. I II, II, p. as. Cons. eiusdem tam pect. . doctr. polit. cap. IX, p. s . itaque praeciarum est monitum, IACOBI, Angliae Regis, Henrico, filio suo, datum in Dono Regio; lib. II, p. 06, edit. Anglic. Edinburg. I6o3, ubi, Pressearnstly, ait, to deserve Your mother's blessing. Neither deceive Your self With many, that say, they care not for their parent: curse, so they deserve it not. O invert not the odider of nature by judging your superiours chiesty in Yourown particular. But assure YOur self, the bleging, or cur. se of the parenis liath almost ever a prophetich power iose ned with it, Quae quidem uerba in translatione Latina, a Io.CHRisaeo PH. BEC MANO, Framcos. 168a, edita, ita se ha- . .
hent, Tu matris tuae benedictionem omni ope studebis mere.. ri. Nec te ipse communi errore decipies, quasi parentum - imprecationes, ni merearis, susque deque habendae essent. Ah, parce naturae ordinem inuertere, nec de maiore potestate, η tua praesertim in causa, sententiam seras, et persuasum id habeas, precibus parentum bonis malisve paene uaticinii certi. tudinem esse coniunctam. Quodsi. igitur parentum ac liberorum mores sunt tales, qui uotorum effectum haud im-
13쪽
74 c Ap. I DE SUPREM PARANT. UO IS PRO LIBERI s.
pediant, Deus, pro immensa sua benignitate, liberis bona, a parentibus moribundis, quippe ipsius amicis , Optata, eat. nus largitur, quoad, est Vere profutura; esse , sapientia sua pro
sci: G Existiti hic quaestio, An parentes in altera uita pro liberis
io deprecentur, et Deum, ut rata habeat uota, a moribum dis . facta, hxorent. Varias in utramque- rtem rationes inferunt doctores. Qui negant, id urgent maxime, quod di. uersa plane sit conditio moribundorum ac defunctorum,
quippe cum illi, de liberorum salute sis iliciti, suum erga illos
. amorem supremis comprobent uotis hi autem, animo uini lis corporeis soluto, nullum sentian F affectum, nec res humanas curent, sed diuinis idntum Occupentur. , Qui uero aiunt, sententiam suam argumento , a recordatione animae post mortem perito, confirmant, quesem recordationem quoque
inulta autem ea de re scripta prostant, qualia commemorantura Ιo. FRIDER. ΜAYERO iu dissert. de recordatione animae humanae, pos fata supersitis, Ulaui, I 699, a CHRDsaeo PH. NICO L. SPE IS ERO iu dissert. de quaest. In monimorum animae sciant, Ninu 'reliciis in his terris bene, uel male sit, Vitembergae l7Iψ; et a GOTTLIEB WERNs DORFFIO in disi de auimarum separatarum tu, VL
14쪽
on nunquam contra liberos Vota a Parentibus moribMου Dfisitio , dis concipiuntur. Variis autem nominibus uota, conisuo M , Otra aliquem facta, appellari solent. Interea primum occurrit vox maledictionis, quae tamen perinde, ac benedictio, res facto. in eo, quem hic habet, sensu a ueteribus non fuit usurpata. μ 'Dicuntur maledictiones aliis etiam nominibus dirae, execrartiones, mala omina, preces Thyesteae, seu malae imprecationes. Fiebant autem isties non modo priuatim, sed etiam publice. Sic CiCERo lib. III de o . cap. XIII, publicas quasdam .execrationes commemorat, quae Atheniensium legibus fuerunt sancitae. Pari ratione solenne erat apud Cyprios, uti hordeum serentes, addito sale, deuouerent eos, quibus male uolebant, unde locutio, αρας execrationes se, rere, nata est, ut eX HESYCHIO docet ZwINGE Rus mTheatre. uit. hum. voL I, lib. II, f. I87. Sunt autem eiusmodi execrationes , ut G ISBERT. VOLTIVS in disput. fleontima. III, p. Io 83, eas describit, imprecationes, optationes, siue denuntiationes malorum, interposito nomine Dei, eiusque potentia et uindicta, siue i&plicite, siue explicite ad hoc aduocata. Quodsi igitur generalem hanc execrationum descriptionem ad nostrum applic8mus institutum, suprema paren. tum contra liberos uota definiri possunt per apprecationes certorum, quae euenire debent, malorum, liberis a parent,
bus moribundis, certa eS causa, factas. Quod autem de su- Premis
15쪽
premis parentum uotis pro liberis supra diximus, idem huc reserri potest, uidelicet ea uel ore a parentibus proserri, uel scripto, seu testamento consignari, quam in rem scruta extat Io. SAM. STRYRII disserti de exinationibus testatorum, Halae IIO8.
Cum autem de imprecationibus huiusmodi iudicare debea.
mus , utrum Parentibus conueniant, an minus, necesse est, ut prius diuersa earum genera consideremus. Duo enim evecrationum sunt genera, unum earum, quae cum conditione aliqua fiunt, resque attingunt futuras, alterum earum, quae sine conditione Proseruntur, et factum quoddam respiciunt. Imprecationes, eum conditione factae, adiurationes, itemque obtestationes uocantur, et tales sunt preces, quibus paremtes moribundi liberos suos ad certum quid uel faciendum, uel omittendum, sic adigunt, seu adstringunt, ut, si liberi secus fecerint , grauissimum ipsi malum expectare debeant, e. g. ut omni familia orbentur. Veterem talis imprecationis et exheredationis formulam exhibet CA ME. RARI Us in operi hor. subcis Centur. III, cap. XXXV, p. Iaa. Nimirum Arbotius quidam, ossa sua e Lusitania in Lati . um a filiis, intra quinquennium, transferri, uoluit, atque ideo filios, si secus secerint, nisi legitimae orirentur causae, ab hereditate excludi, iussiti Recentiora quaedam exempla affert SΥRYκ Ius in est. modo dissere. Imprecationes autem, sine conditione factae, siue, ut uulgo dici solent, absolutae, sunt tales malorum apprecationes, quae fiunt sine adiectione certi actus, quo demum commisso, uel omisso, mala euenire debent. Eiusmodi eXecrationes propter factum aliquod, uti diximus, siue rem praeteritam, eamque maxime odiosam, fieri solent. Exemplum generale, adeoque ab instituis nostro
16쪽
hactenus alienum, quod inter uota suprema, a parentibus facta, referri nequit, in historia Imperatorum Romanorum occurrit. Nimirum Hadrianus, sub ipso mortis tempore, Servianum, ne sibi superuiueret, atque, ut putabat,imperaret,mori coegit, narrante S P A R T IA N O, in vita Hadriani, cap. XXV. I ite uero Servianus, antequam iugularetur, ignem poposcit, deinde, in- censo thure, Vos Deos, inquit, testor, me nihil sceleris commisisse, quod uero ad Hadrianum attinet, unicum hoc Precor,
CA SsIO refert XI PHILINUS p. 79i, M. Leuenesau. Quas etiam diras Dido Aeneae, ob malam ipsius fidem, imprecata sit, commemorat UIRGILIVS lib. IV Aeneid. u. 6on. Quae pariter uota .ntra Sanctium, filium, ob turbas, ab eo, successionis causa, excitatas, secerit Alphonsus, Rex Castili. ensis, ex AEMILIO meminit Z INGERVs L c. f. 188. In sacra autem historia imprecatio Canaani a Noacho facta, inister absoluta contra liberos uota merito est reserenda. Non enim ponit conditionem, immo uero Chami filii scelus nepo. ri, Canaani, imputat Noachus. Quam ob causim PETR. BAE L ius in Diction. bisor. et crit. sub uoce Cham, Ce, qu'il y a d'asseet etrange, inquit, c'est, que l'Εcriture ne mar-que potnt. que ce Patriarche ait rien stit a Cham, it ne luidit pas me me un mot de censure, it se contentamde inaudire Chanaan, fils de Cham. Hactenus uotorum, contra libero Ω-ctorum, diuisionem proposuimus, nunc ad eorum diiudicatio. nem progrediamur.
De illis quidem Parentum imprecationibus, quae Rh certa quadam conditione, de rebus futuris posita, fiunt, tenen . . , ...dum est, eas, pro ratione conditionis, sicitas quodammodo sinu. . C . ac
17쪽
ae iustas censeri posse. Ecquis enim parentes iure suo liberis aliquid mandandi, aut suadendi, priuare auderet. Num quia parentibus moribundis, longoque rerum usu edoctis, fu,turorum prudentiam ita abiudicare uellet, ut, quid ad .ue-isem liberorum felicitatem pertineat, quidue damno ipsis fin3urum sit, prorsus ignorare iudicentur. Deinde liberi ad capessenda iussa et consilia paterna, adeoque ad obedientiam et obseruantiam parentibus praestandam naturali ratione sunt obstricti, eoque -gis, quo certior poena diuina protervos
eorum contemtores manet. Praeterea malum, quod parentes
Iberis, sub conditione neglecti obsequii, apprecantur, a liberis declinari potest, tum quia ipsis ideo, ut, praestito obso.quio, mitetur. tanquam furorum, praedieitur, tum quia eius. modi adiurauon , quibus parentes moribundi liberos, interis posito nomine ac mandato Dei, ad certam praestationem adi. gunt, non, nisi res, quae uiribus humauis, ac saluis legibus. Aeri possunt, continere debent, quippe cum nulla detur obligatio ad ea, quae agendi facultatem ex dunt, aut pietati honestatique aduersantur. Quaecunque igitur uota, contra ibberos, cum certa conditione secta, ita, quemadmodum dixi. mus, sunt comparata, ea licita utique ac iusta aestimari debem lia quidem uota sunt ea, quibus adiecta est conditio, si li. heri in uera religione non persistant, si legata ad pias causas soluere, aut testamentum, quod nec iniustum nec iniquum est, implere nolint, cetera. Quales quidem praestationes cum parentes omni iure a liberis postulare possint, quidni postulatum adiuratione quasi uallare eisdem liceret. Qua de cau. sa recte egit Maria Lusitana, cum in supremo mortis articulo Deum precata est, ut, si liberi sui grauius in Deum crimen admissuri essent, ille, festinata ipsorum morte, suae intestatis
iniurias anteuerteret, uti rem narrat FAMIANvs S TR,
B A- de Briis Best. lib. IV, I63. Quod semina haec
18쪽
princeps uoto su premo edixit, id Auerroes, Arabum Philo. sephus, alia occasione de filio suo natu minore pronuntiasse Rrtur, uidelicet, Deum deprecor, ait, ut priusquam uideam aliquid contra uoluntatem meam, eum mori faciat, ut ex BAR. THO LINO refert PETR. BAELIVS is est. Dict. hist. et erit. Db artis. Auermes in not. sit. o, ubi addit, talem Averrois imprecationem hunc habuisse effectum, ut, priusquam transierint menses decem, filius eius moreretur. Tametsi autem eiusmodi adiurationes per se licitae sint, tamen eisdem temere haud utendum esse, ne uel Numinis laedatur reuerentia, uel adiurati conscientia perturbetur, bene monet illustris ac Magni
ficus PRAps Es in Synosi solentiae de Prudentia morata
Duo' autem ad inuoluta contra liberos uota, siue impretati m tiones, sine conditione facta attinet, longe aliter de iudicari oportet. Nisi enim ex iusta quadam causa fiant, uiui, μονα- sta, adeoque prorsus illicita, haberi debent. Ecquid enim tuminaturae, tum officio Parentum ita, quemadmodum talis me iuratio, aduersatur. Naturalis quidem amor parentum erga liberos nihil magist respuit, quam mala videm ueste. Tam tum uero abest, ut ossicium parentum mala liberis sinat apprecari, ut potius eorum felicitatem quouis modo procurare i beat. Neque enim parentes per generationem atque educ tionem ius in liberos. consecuti sunt tale, ut suo arhitratu de illis decernere possinr, contra ad eos seuendos conseruando, que omnem cogitationem, curam atque Operam, o lege natu
rati, adhibere debenti Recte hoc docet Io. CLERicvs in biblioth.seleel. α . X, p. Ita, ita scribens, in Pere est Seloigne d avoir acquis un semblable droit imperium stiliacet absolutum et monarchicum in libetorum uitam sue lata, C a ensant.
19쪽
ensent, en tui donnant la naisiance ; qu'il est plus obligequ'aucun auire d'en avoir sein, et de te conserver. Con-lserri hic meretur, quod idem CLERICVS in hiblioth. un, vers. et histor. ωπι. XIX, p. 6O.seqq. copiosius eam in rem disserit. Talia etiam uota, contra liberos prolata, ipsi repugnant Rationi, utpote quae haud obscure cognoscit, inimicum quoque, multo magis eum, qui propinqua nobistum cognatione est coniunctiis, esse amandum. Quod quidem ex eo colligi potest, quod ad omne id, quod nostrae aliorumque perfectioni conducit, eligendum, ad Omne uero id, quod nostrum aliorumque statum reddit impersteriorem, fugiem dum, naturaliter sumus obligati, ut idem ex hoc principio de. monstrauit celeberrimus Vir, FRID. CHRISTiAM BAV-MEisTERus in dissert. de obligatione naturali ad amorem, erga inimicos, in primis 3.79,8 r,et 36. Regula itidem Iuris na- tucae, Quod tibi non uis fieri, id nec aIteri facias, eo ualet, ut ab odio erga inimicos, adeoque aluotis, contra eosdem faciendis, arceamur. Quid igitur mirum, si gentiles, ut uulgo dicuntur, saniores, siue homines, ueri quidem Cultus diuini
expertes, at Ratione recte utenses, id quoque agnouerunt.
Quippe SENECA lib. de otio sapieutis, cap. XX UIII,
i a praecipit, Non desinemus, communi bono operam dare, adiuuare singulos, opem ferre etiam inimicis. Et Imperator,
MARCvs ANio Ni Nus, in lib. VII, des ipso et ad se
hominis proprium est, etiam mare offendentes. Inter rationes, quae hominem ad hunc amorem impellere debeant, hanc quoque affert, quod inimici sint cognati συγγενMe . nostri. Quae ratio eX Stoicorum quidem mente est explicanda, a nobis uero, Cum ad Christianae religionis principia, tum maxime ad uota parentum contra liberos applicanda. ipse
quoque MARC. TVLLIVs in or. in Pisonem cap.XIX, in.
20쪽
dignabundus exclamat, O Dii immortales, idne ego optarem,
ut inimicus meus ea, qua nemo unquam, ignominia notaretur. Saepenumero etiam accidit, ut Parentes, quippe ad educan.
dam sobolem inepti, suo vitio liberos reddant tales, qui tan tum non execratione digni uideantur, uid. IO. FRANC.
'non igitur sua potius uitia, quam liberos, culpa sua corruptos, detestari debent. Neque eiusmodi imprecationibus, contra liberos factis, consulitur Reipublicae ac prospicitur, cum ea ciues miseros atque infortunatos hinc nanciscatur. Etenim, quicquid liberi tales devoti suscipiunt atque agunt, id omne inauspicato geritur, et quasi fatalem habet euentum, quo ipsi inutilia plane societatis humanae membra evadunt. Numquis uero sanior et cordatior, talem liberorum infelicitatem Rei publicae apprecandam esse, arbitraretur. Accedit demum, quod moribundi omnes illos affectus, qui mortem reddunt acerbiorem, deponere debent, quo placidus e uita discessus sequatur. Cum autem imprecationes ex tali irae atque odii aD lactu proueniant, qui animum maxime perturbat ac distrahit, eiusmodi execrationes utique omitti oportet. Quid quod tum etiam, ubi causae iustissimae subsunt, ab imprecationibus, contra liberos faciendis, abstinere satius est, quam ea migrare, quae pietatis, prudentiae ac moderationis regulae, a no. bis allatae, poscere uidentur.
At mero, dicat aliquis, in ipsis secris literis occurrunt exem. Obiectiopia imprecationum, quas uiri sancti fecerunt, tum Noa chus, Gen. IX, as, tum ii, qui aliis non 'liberis mala sunt ap reis Oeeur. precati, uelut Elias, II Reg. I, Io, Elisa, II Reg. II, et , Da. ' - uides, II Sam. III, 29, Psalm. LX lX, 23, Ieremias, Thren. III,