Dissertatio Philologica de Conjungendo Studio Linguarum orientis cum studio Græco ... publice examinandam offert Joh. Ludovicus Frey ... Respondente ... Jeremia Raillardo

2쪽

DISSERTATIO PHILOLOGICA

CONIUNGENDO STUDIO

LINGUARUM ORIENTIS

CUM STUDIO GRAECO.

Romani olim tum ad Scientias omnivarias sibi comparanda , tum ad Lingyae suae persectionem consequendam e Gam ruri adminiam, ain cae saltem guae non pessimctori operam dandam,non sine ratione existimarunt , haud minus inquum fuisset , ut Graeci similes ob causas, non perpetuo domi desedissent , omnem eruditionem secuin natam rati , sed octa torpore ac ἡ ο--- , curiosa inunia, susceptis in Orientem itineribus , in omnis generis antiquitatum eruderatione, linguarumque instituta collatione occupas lentin exercuissent. Quod cum factum non sit, nec nobis ullum in praeterit jus sit nisi oblivionis, aequo animo serendum , ac quod mutari non potes , arte ut eorrigatur, spore, viciendum. Nobis, inquam, opera danda, ut, quod illi neglexerunt, pro virili praestemus , atque collato Linguarum orientifri Graeciae istin Antiquitatum utriusque studio, quod uni deest, ex altero suppleamus. Facium id haud infrequente a viris longe Doctissimis non sine felici successu, i

Esque obscurissimis ex tali collatione lux fulgentissima illata. Horum, stigia hac vice premere paucis animusest non, ut omnia hanc irca rem quae disi possunt, miradamus con gamus, Disiliam Aorale

3쪽

Ment serinia illorum per omnia absque discrimine eompilamus, quorum illud spissum volumen , non dissertationem postularet, hoc a nostris moribus alienum est , ut exempla quaedam in- laniora, utilitatem ominionis horum studiorum monstratura,

partim ex praemii issimi, morum ita depromtiri par testia iras metri imbiurna exercitio odis Nati , D imis laco,

proponamus. II Duobus modis collatio haec institui potest, vel illustrando Linguam, Phrases , Dogmata , Antiquitates Graecorum ex

operam dare constituintus , conferendo Linguam, tibiasque: nam ad dogmata, pii iones, consuetudines rirusque nunc non accedimus tum Hellenistarum ita dictorum, tum 'Eλληνων genui miri, cum D a pluasibus, anxietastatibusque Orientali

rant. Vixorsus ves periodus sine tacita ad Hebraismum alim hein illis extat verba& phrases illis usurpantur ve Graecisa ribus plane insuetae , vel in longe alium & diversum sensum inflexae, quila stulata quis vel in probatissi,nis Graeciae Scripto siexplicatio elix quaereret . Qui , qui , Vr ,--οῦ - Ο---.ξαον, quid μειω τῆ θε - σατο νιγον similiaque. innumera notent, exacte tenebit, nisi Hesmeorum 'ia ne tam, N, n, P, π,tan, ns 4n m mel, respondere doctus sit L s miram votabulorum positionem, constructionem pleonaiar os, ellipses, nassagas, nisi styli Hebraici peritus intelliget Tota sine containionis ratio. geniumne homi scriptorui tantoperea vera Graecitate ablisnet, Hebraismumque sapit, ipsi sorte Graia in vitam redeuntes, illis intelligendis sese imp

4쪽

interea possunt tonsuli volumina hine in im adoniata; es ei esti , non inlaesare essitatam sudu . in

feramus.

IV. Non raro scriptores hi velifamis Hebraira, sed lite iris Graecis expressa Scriptis suis immiscent, quae densam tali nem earum inuetis Lectoribus offundunx. Quis ignorat, Gquentissimἡ in Septu ginta Interpreta, us G aeci ipsisque N. . paginis occurrere illa, Κυρio Σαὶ - ,σαββetu e quae merea ditate esse sciunt, qui extremis labris Sacra haec degustarunt'Nee est , quod quis existimet , haec tantii- - ὁ ο-οωα uni- euique nota, inque ipsis emaculis versionibus adhibita, illic speriri r quin imo haud instequenter, non mutato orationis schemate, vocibusque Hebraicis in terminationem Urecant an cis , vinia obscurissima, e illi H aismi ignaro intestigenda,inserunt; sive nune id factum sit ex imperitia Hebraici vel Graeci sermoniς, sue quod verba illis non succurrerint ima δυναμυα , sive quod pronominibus propriis illa acceperint, sive alia de eausa. Quis e .lio Gen. I. a. s. illudet μει Mimhilaut. i. io illud se M. ρασιρε . Reg. II. . illud χωθωνων- ιρι- - r. o. illud ἄμπελον Esaj. s. r. illud is πόλεσι Φης 'φηλά Jet. r. 44 illud

am ea, quae plan Graecam induerunt sermo, qualia sunt hv. Quam harei similia difficilia vis, sint etiam eruditin sinis sed Hebraicae Linguae ginaris vitis, monsitate liquid il-

iorum scripta. Recentioribus omissis, adeamus antiquors, Ipsos plerosque Graecos natos. Quanto' se. torserint in talibus en dandis, quas mices iure ipsis fixerim , nam totum missiuinis raecanicae emuni,

5쪽

testinioliis nobis esse possunt monumenta ab illis reIicta ' Qui

non commenti sunt in illud . Regum et 34.- Θεἰ 'Hλιου αφφως tibi es Deus Esi αφφω in id hoc et diti si Nomen Patris iuxta quosdam sensu thminutivo. At quonio do id Mutetur scilicet ἀ- in δα Λ ἀαα in ἀπο- , hocque diminutivum dicatur του moririι, abjecto, initiali, conversoque sequenti in φα αυνυς, & exurget vox desiderata I Μ. Sic Elymol Magnum:

απ*ῖς,, δονοῦς ο Minis . I liis hac voiai Matur et Mis ti χα ις, αχήν Πνευμῶ hia, duplex gratia Spiritin S. quae intem pretatio, quibus fidiculis extorta sit, vix Oedipus diceret. Alii

per νυν nunc alii Theodoretum secuti , per κρύφα vel πο- κροφον , occultum interpretantur : Suidas απέγω , ο σημαίνει του Σποκρυψὶ του , ποκρυβεντ . it. ἀκτὶ τύ νυν Nemo horum ani--Qvertit, aut si animadvertit, intellexit vocem ex Ilebraicco textu retentani Scilicet ibi habentur Rari ' Ubu vel αφφω, voces propter obscuritatem a Graecis Interpretibus in versione retentae , quarum sensus est ubi es Deus, Dein Eliae, Iase, inquam, ubi est vel melius , verba haec cum senuentibus

constrirendi adque mani reserenda in ne minui, i ij II Rhis 'esiam iri se Enas . . si aquas i ut in an ut meri,

conversivum. VI. Non absimiliter cespitatum est in Ioco mox eitato Gen. 22. I 3. - Φυτῆσαρ te. Nonnullis hoc σαβε idem suit, quod β ιθ vel sinos rubin e aliis notare visum Oeθιον, erectum ut idem v

uai, verba sunt sesiosastis in hune locum ac si μου resurc- erectus , i in iugultum ascenderasci hoc autem loco erectus comitas detentus , ut sit manifestus typus crucis. Sic Pseudo thanasius; φυτὰ σια ε ὁ τύαι 'ς σαυρος in Int Parab. quaest. 66. sic Procopius , alii. Nempe luctica vocis interpretatio non

sissiciebat: upus adhuc, μέγα -ςέφον ex non intelle , ea lo errat fingendum Cui Muritati inantillam poti, addere dignati sunt nonnulli ex recentioribus, christum verbis istis Eu'Eλι λαρια σαβαλθαν ad eandem plantam σαβὲ allusisse , nobis r Euntes. Tandemnonnulas, ut Suidae, id vocabulum signi carc

6쪽

eare videtur αφεσιν' re τοῦ Σύ ας , dimissionem ex lingua Syriaca. quasi ver non essent toto coelo diversari Aliorum hallucinationes non minus enormes mittimus , ortas similiter ex ignorantia Hebraium, ex quo nemini non constat an ves a esse perplexitιrtem. VII. Quin dubinde eousque quorundam processit Iice tia , ut nun modo absque subsidio Linguet Hebraicae textum graecua explicare, sedi emendare, Vocabulaque peregrinale vi aliqua mutatione, ux sensus exurgere commodior, paulus imis Graeca accommodare sustinuerint. Illustre hujus rei exemplum nobis suppeditarunt Viri Docti mimi ex loco es bri se

καλουν τα φρουραi τῶ Φρουρα in Hebraeo respondet vox Persica

a vix dubium ergo quin illud in W- a male sano aliquo

sorte Critico hic intrusum , ut vox affinitatem cum Graecorum Φρουρεῖν nancisceretur sit tollendum, legendumque pουρα , quod exacte convenit cum vel 'ram Sora, ct dies Sorrium.

VIII. icquid de hoc sies, idem saItem mendum Iosephi Historiographi Judaici codices nonnisi per audaciam Critiemini, invasisse probabilissimum eae sic ille invideri codices nostros

eadem de re infitiam Lib. H. e p. s. Matii α δ 'IM G τασπροειρηριένας μιέραμ εορτάζου- ποσαγορευοντες ἀυτὰς φρουραίους Pr pterea Iudaei praedictos dies festos agunt, nuncupantes eos Φρουραίους. Pro Φρουραίους, Φουλους olim lectum fuisse, vix ambigendum vid

tur incommoda vo xi nullius sensis imperitis nominibus via sum est illud φουγίου mutanda sui in notiorem , qua sibει-

tuta,longe pulcherrimus sc oritur sensus D ουραω ni ut φρουροι, custodes , derivatur a Graeco Φρουρει custodire , servare clos phusque sic hoc dicet: vocantes eos dies observatorios ne qua

observari sequentibus temporibus d n , vel servatorios: i. e. quibus Judari servati sunt se sane Rushius interpretatur; adi ilantes eos e ematores consimiliteri Iosephi interpres recentior, & qui illum vel staria πόδα sequitur vel sine causa deserit, Gallicus , nitide scilicet verba ita nil ραγ Les Julison domε a comemes jo sue nom de Plinii, eo a diredour

7쪽

ile conservation cause qu'iis furent lora miraculeusemen tam ferυ quorum post emoriam verborum nec vola nec vestigium

in textu Graeco depr'endium septuaginta ver quod attinet, αναυ- hic in illoriam Messionem in pinis , ausi res ipse doc mi , docerent tamen codices quidam Mss. quorum aliquis ab Incomp. inserio productus diserte Est. . . liabet .. Cap. 9.qγου πιλουντα, c. alius Verb φεμία , quod quidem non minus comipium, originem tamen suam adhuc salnt. m. Haec observatio ad aliam nos laesi amisaismi neces

statem agnoscendam , priori non minus praegnantem. Haec consistit in emendatione d correctione locorum corruptorum , quibus meduam felicius, quam ex Textu Hebr. inerre nequimus,

absque o vel omninb incassum vel sitis periculor curatiosiscipitur. Pauca quaedam humiothecinuna in medium profvamus. Gena. . in Visione Senioni sitae musci Κή μετειλε τον κορακήν, ξελθῶν ὐκαώς-ρεψεν Hebr. Ingy P in egressus es egredietido se revertendo. Qualis ἐναντάτου Mirum , quantopere sudarintInterpretes in textibus his conciliandas Quibusdam visim est Hebraicum extrumpraeter omnem rationem ad Graeciun emendarei alii nuris modisi durubus habe

αλυς α conjungere 4n gratiam mutub redigere tentarunt. Du- bitandum vix videtur , graeca hic depravata esse , illudque vel plane ejiciendum, vel in , duriuscula quidem, at Interpretibus his non sueta phrasi comutandum , ut verba si fluant;

ἐξελεων ε δισρεψε Arte Marium ξ λεων vertendum in q; θε. quae omnia & textui originali rei ipsi mesius quadrant. Ne

8쪽

Lem δ' surgere. Pro αυτον lege αντην nempe filiam, vers 3 qui- clam την πρεσW-- 3s την νεοτερα- quod magis 6 rei de ori

ginali convenit Ita enim habent Hebraica nava et . inoo ire Haim dis gere sim . Nec mendum tam uesse extrum Hebraicum invadere potuit, quia utrique Verbo τω κοιμη - ac

τψανασῆνα pronomen mininum adjungitur inqu binis versibus , cum textui Graeco bis id desit: vindicantibus praetereaoninibus antiquis versionibus Hebraici textus integritatem.

et inn-- πιαμ remora mea Omninoe illo κλαρω eum , videtur legendum levissima uninminui se M., quod αSyrusin Chaldaeus habent , quamque bene quadret nemo non videt. Saltem ora quod respondet τῆ κληροι μου , in suo exeniplari Seniores non legisse, obsuaiana vocum dissimilitudinetri

Provis ἀνέβω- τας αγι--Heb. contextus habet urinan iniquitatem peccati mei. Quid , nsim ergo rutram peccatum, Grae- eis est Καμία φ Legamus τὸν ἀσέβ αν Τῆς ἀμωαρτίαι μου quod abi

illo non longe abit, sensitam landit Originali consormem. XIII. Job. ---πιπαρο- ανευ γυ- ω-πιλέ f -- Hoc qum ma sita velit, quomodo ex Origina fluat nemo facilla divinaverit Libi quidem Hebraea sic sonant nuri,fa absque Sole quae optime conveniunt praecedentibus ratratus incedo sine Sole. Quid verbis. Φιμ, scelia vel fraeno cum, qui torios lemmatis sensus EDLII. s. haec vox

ie Lege essi θυμου Iine Da. at quid θυμῆ cum sole mihil equidem ciea verbum illud nun Seniores substitutis aliis punctis, in alium sensum legerunt , ita quidem Π*Π quod inim significare , hisque Intemretibus passi in per θυμον Verti, nemo tam

9쪽

lin mens sub te siti Prima stonte omnia vitientur bene fluere

nec ulla mendi species occurrit At si textum originalem Malias conseramus versiones antiquas, ambigere vix possumus, uti illud βρωμα mendosum sit Verbum detra illi respondens nihil minus, quam βρωμα, cibum significat Paucis ergb mutatis lego μα, quod, quam egregie Vocem Hebraicam , ruinam, cfum significantem exprimat, nemini non constat. Et sane si Senes ubi voces P. z- ,πα easdem eum n, ter res uni. Esaj. . I . ως πετραμ ridiaeti quae respondent Hebr. 1' tam cone etiam Prov. i6. I3. προ- ut d κατα σύ - Ηeb. ima uam V. Esai. 7. Io. - A-κ φυτευμα μι- Propte

mea tinu--τ tam in idelem. Quid ' num hoc ullo modo ex hibet extum originalem, qui hie habet uinta nata plantas lamavis aut quid viderunt Seniores , dum haec ita transtuleres Lege vero πισον loco πιπον , abjecto alpha initiali, quod

ex praecederiti voce perperam ei adjunctum quam id facile ac--lere potuerit, Riunt omnes, qui vel pertrantesinam manusti mos codicita in exeruntio illis enim voces ita male saepe disi junctae sunt, ut cui haec vel illa liter adjungenda sit , diu in .

certus haereas. Accedit vocem α πις ον mox sequentibus verbis occurrere e fieri potuit, ut exscriptor non satis attentus oculis

orantibus, viris o ex se uentissius aesumserit. Utaver παDat maena Seniores , permutatis inter se gutturalibus , acceperiant , pro 'azrea quod cum mςῶ idem est.

X q. mos. I 3. 'laeae κου αφε. Duo hic latent vitia ex Hebraico contextu nullo negotio corrigenda. Illud ερειο fini praecedentis versus annectendum . mutandumque in vel Mmile issicque omnia facilius fluenta cum origiliali contarient,

hoc modo: b c αμασκω αρεο, quod espondet Heb. πηι Diani sive nunc οἰ εβδουκκον la illud αρε pro nomine sumserint proprio, ad quod illos facile inducere potuit verbum praecedens δαμαιτ ος sive , quod frequens illis esse in superioribus vidimus , vocem

10쪽

non infeliciter quoque nomina propria, quae plurinia in editione leguntut admodum depravata, restitui pos e. Pro exemplo sit illud , Chron. q. it. βεδδειῶς μαθου ueha vel, ut in aliis exem-

' Vox a senioribus pro propriis accepta; in quibusdam codiciabus haec rei he ita leguntur α δε δαρὶμ ατθιiuia. Sic non rarbsupei flua ope Hebraismi resecari. tanquam glossemata ab im- peritis librariis e margine in contextum intrusa, ici possunt. Sed linc seniluique temere non sunt instituenda es ri eium potuit, tu seniores interdum codicibus usi fiterint in nonnullis, nostris, etiantibus;praetereaq; non temper πόδα textum originalem O ae illis animo sederit aliaeve diversitatis hujus subsuerant causae. XVIII. Patet ex his, nam ulterius haec extendere, certasq; regulas, quibus loca a La sanis distingui, illaque curari possint, Armare hae vice nolumus) haud infeliciter emendari posse is Maismi ope loca non pauca in mendo cubantia: verum praeterea ex dictis haec duo non inutilia observamus : I. Viros quosdan Eruditos nimis extollere Textum Graecum σό dum eum ab omnibus fere maculis d naevis purgatum venditare, Hebraeumlad eum emendandum ni no stipercilio duum audent is a me constet, mus,liam hodierna exemplaria Gra Mono si

corniplissima, quod sere nunc apud omnes saniores iidem obtinet,&, si nihil aliud, ingens saltem divelsarum ejus editionum dissensus luce clarius monstraret, sed&Jam vetera gravissimis σφαλμασι fuisse deturpata, de quibus Doctissimi Patres conqui si,eauue corrigere annis sntinominatim Origenes in Matthatim post eum iacianus de qui das in voce Nοθευ haec ex aliqscriptore refert: νεω γυ-- α λουκ- que te rasciue ι ων

cum no ver vice versa Hebraicum ad Graecum, quod lub