장음표시 사용
11쪽
generis praecepta et adiumenta, una perceperit. Quamquam in hoc genere, sicut in omnibus Maesium est prima petentem in secundis aut tertiis consistere, ut, si pro debilitate et Pagilitate mentis humanae vires atque industria non ubique persectionem attingunt, conatus etiam ei studium sumsere debean Sed cum via et ratione de loco quodam dispuletur, ad ultimam sui generis forninm speciemque redigendus Me videtur.
Habe igitur haec ars ires potissimum paries Et prima quidem, quod principium e sundamentum huius generis recte dixeris, haec erit, ut qui ad aetatem nostram pervenerunt codices manuscripti, quibus editiones vulgatae nituntur, diligenter legantur ei excutiantur quasque exhibeat singulas lectiones, eae perscribantur, digerantur, codices ipsi in lamilias, gradus, ordines distribuantur quique optimi Sini, nolentur, qua demum disquisitione et persaulatione persecta quid tandem
traditum sit, re vera et luculenter efficiatur et emergat. Verumenimvero, ut omnia mortalium opera manca sunt ei caduca, sacile est ad intelligendum, graye hoc molestumque doctorum hominum munus vel maxima diligentia adhibita ad iustum exoptatumque finem non poSSe perduci. Aliu ali melius, acrius, sagacius libros inspici aliamque novarum Iectionum copiam eruit, immo incile evenit, ut qui novissimus codicem peragravit, alio omnes, qui ante
se periclitati sint, lippis oculi laborasse contendat. Addo quod novi codice reperiuntur, ex quibus novas saepe lectiones expromunt, adde librariorum vel doctorum hominum errores, salsa Species, ne dicam fraudes, quibus saepius inducii salsa pro veris habemus. Quid ergo totumne eniendationis opus millamus, donec ad terminum quendam, qui nulla cogitatione praecipi potest, perventum erit Minime vero Strenue rem aggrediamur et ingenio subasio Summaque religione ex iis, quae aut ipsi vidimus aut alii se vidisse profitentur, textum, quem dicunt, traduum constituamus eumque, quantum fieri poterit, a doctis viris comprobatum sanciamus. Sequitur altera pars, ut ex iis, quae tradita esse convenit, quid ab ipso scriptore prosectum aui vero vel iniuria temporum vel inscitia et incuria hominum corruptum depravatumque esse existimaudum sit, communi doctorum hominum iudicio statuatur. Tum demum ad tertiam partem accedere licet atque oportet, quae in emendatione per coniecturam sive divinationem facienda versatur ideoque . coniecturalis vel divinatoria critica nuncupatur. Hanc vero qui recte traciat, eum caput omnis doctrinae sive Summum
philologiae decus ipsamque quasi medullam tueri iure contenderis. Habes tripartitum palaestrae criticae campum e curriculum, in quo qui vires Suas exerceani, iis praeter peculiarem supellectilem universa antiqui talis cognitione opus esse diximus.
Facile autem liquet, has partes in inter se cohaerere, ut nulla seorsum rite tractari poSSu. Etenim qui emendare scriptorem locumve conatur, eum ante omnia persuasum habere oportet,
hunc locum, qualis legitur, ab hoc scriptore proficisci non potuisse. Quod diiudicare non potest, nisi qui comperium habel, id quod prima parte docetur, quidquid membranae tradiderint, quidque
ex omni lectionum turba optimum esse convenerit. Quamquam necessarium Sse minime ce eo.
eundem qui in altera tertiaque parte versatur, Suis ipsum oculis veteres libros perluSir Se, immo vero Sussicere videtur, ab aliis ea, quae petenda sunt ex hac provincia, mutua asse-pisse diligenterque et religiose, quae illi viderunt sibique suppeditarunt, cognovisse damvero quid censes quanta doctrina instructum esse illum oportere suspicaris, qui ne dicam Scriptorem, Sed ullum locum emendare in animum indqsai qui iundamento illo posito primum
12쪽
diiudicare velit, mirum sententia quaedam sive vocabulum eum seripioris ingenio, aetate, genere loquendi quaeque sunt alia huius generis, eongruat necne ' qui deinde, si de necessitate emendationis nemo mortalium qui quidem sapit dubitationem movet, excogitare possit et proponere audeat, quod scriptorem olim ipsum dixisse existimandum ii Qua in re praeceleris videat necesse est, ut emendatio quod aliinet ad sententiam, ad linguae rationes legesque grammaticas, heloricas, metricas nequaquam offendat, ut eadem, quae propria sunt huius seriptoris eiusque elatis, quae cadunt in hoc seriptionis genus, in se contineat, ne veritas emendationis, sic enim hanc virtutem recte designare videmur, in dubium vocari possit. Jam ex his quae diximus luce clarius emergit et extat, quanta doctrina opus si ad statuendum de necessitate et veritale emendationis, siquidem ante omnia scriptorem penitus ab omnibus partibus cognitum eiusque ingenium, virtutes, proprietates perspecta haberi necesse est, id quod fieri non potest, nisi lotius aetalis non solum cognitio aecesserit, sed aliarum etiam elatum, quarum scriptores qui eiusdem generis sunt saepius cum illo sunt comparandi. Praeterea multae in singulis cognoscendis et explicandis difficultates se praebent, quae e pediri nullo modo possunt, nisi omnibus quas diximus philologiae partibus, si non accurato et assiduo studio pertractatis, at certe diligenter perlustratis Permultae saepe quaestiones oboriuntur, ad quas absolvendas historiis, artibus, celeris disciplinis abstineri nequeat, nec steri potest, quin sexcenties haesitet et misere fluctuetur, nisi qui ea certe doctrina instruetus ad munus suum accesserit, qua singula quaeque, quibus ubique egeat, unde tandem hauriat, comperium habet. AEnimvero omnia haec instrumenta et adiumenta nihil profluiunt, nisi quo loco et momento usus eorum et indigentia evenerit, praesto sint mentique ocurrant, id quod singulari demumst ingenii sagaeitate, quae propria es huius generis, et memoriae celeritate.
Itaque enueius peracri iudicio dicit opus esse et αγχινοψ, divinandi quadam perilia et
μαντικῆ, quae nulla laborandi pertinacia vitaeve longinquitate acquiri possint, sed naturae solius munere nascendique selicitate contingant. eque vero vehementer adversamur, siquid bonae fortunae tribuendum esse censueris omnium enim, quae ingeniose quolibet in ille- rarum artiumque genere gignuntur et proseruntur. 4rustra profecto ultimam quam dieunt causam, radicem, fontem investiges et perquiras. Adsunt repentes igniculi rilli, semina, lumina sublimioris ingenii neque vero unde prosecta sint, luculenter unquam demonstrabis. Dona haec sive ξένια dicere licet, quae Musae amicissimis suis benigne largiuntur, id estiis, qui bonae indoli dolibusque ingenii studium etiam assiduum artisque severitatem et prope dixerim, vinculorum rigorem adiungant. Hoc est illud, quod poeta noster praeclarissimus dicit, ingenium esse cum natura et fortuna mira quadam societate coniunctum, ut quidquid illud probe et sancte affectaverit, illae amice e benigne subministrent. Quemadmodum autem summa quaeque maxima detrimentorum et errorum pericula habent sibi annexa, ita in hoc quoque genere proclive est, nisi certis rationibus et legibus te astrinxeris, in laedam istam
et quasi gladiatoriam meditandi et excogitandi lasciviam et temeritalem illabi atque syllabas aucupando pro sapientis viri existimatione omnium vere doctorum et prudentium hominum irrisionem ludibriumque captare. Sunt igitur qui obiter rem contemplati et perpetuum simul laborem aversali eam opinionem hauserint, ut ori lico hoc negotio se nulla doctrinae mole cumulatos et impeditos, nullis artis legibus circumsoriplo ei Osreilos turbulenta quadam,
13쪽
si deis placet, ingenii agilitate et subito fortunae favore persungi posse censeant inde est quoi libere vagantur et petulanter atque si quid sorte fortuna deprehenderunt et arripuerunt, quod a veritatis originisque similitudine prim aspectu non prorsus abhorreat, exsultant et sublimi sidera vertis ferire sibi videntur, ut qui viris in philologia principibus inserantur. Turpissimo sane errore et spurca mentis ea itale peceant, qui tale flagitium contra principem omnium liberalium artium in se admittunt, ut omnibus legibus soluti in sacro inervae Husarumque campo debacchentur, sed poenam meritam evitare non possunt, cum apud omnes litterarum cultores, qui talis furoris eruptione acta tergiversantur, in contemtionem et ludibrium irruant. Itaque a quidem esset, supersedere nos talibus nugis et paene dicam, ingenii commissationibus commemorandis et o ligandis, nisi duplex inde damnum oriretur. Primum est, quod de sublimitate ac splendore artis ipsius ita detrahitur, cum quod vilium est nonnullorum hominum levi latis, illi impuletur ab iis, qui saniore quidem mente sunt et iudicio, sed non eo acumine, quo discrimen illud satis dilucide dispicere possint, quos quidem Fr. Aug. Wolfius sua castigandi cavillandique vi et lepore perstrinxit, quod solam divinationem negarent nonnunquam omnem cientiae fidem et argumentationem assequi. iterum est gravissimum, quod iuvenes iique saepe praeclaris ingenii virtutibus ornati, quae sun mirae huius ariis illeeebrae, iis constricti et seducti cum iudicio nondum satis subacto et excullo vera a salsis minus discernant loli in illam aleam abripiuntur omnemque operam, quam in studiis omnis generis gravissimis severissimis per omne curriculum academicum, nam in Gymnasiis quidem omni re critica abstineri veram esse censeo, - sed in umbris academiae collocare debent, in emendando uno alterove scriptore consumunt. Egregie, sed misere salluntur cum nesciant, iis demur quae negligant omnem emendandi curam niti et contineri atque utilem prorsus et ridiculam evadere sublatis illis quasi undamentis. Docendi igitur sunt iuvenes litterarum studiosi acriter et sedulo, ne vana et inania captando omnem verum studiorum fructum et voluptatem Omnemque simul hominum sapientium existimationem periclitentur iterum atque iterum adhortandi, ne sese ad certamen accingere conentur, priusquam vires satis exercuerint, armis quae propria Sunt eius arenae uti didicerint, omnique qua opus
est eruditione mentem imbuerint. Persuasum habeant, omnes, qui in hac disciplina cum fructu et laude elaboraverint unquam, viam et rationem ceriis legibus definitam seculos esse, quam si relinquere videantur, id quod summo cuique nonnusquam accidere negari nequit, ex nimia quadam ingenii ubertate ei subila, si dicere licet, artis exsuperantia luculentam hanc libertatem exoriri, non ex sterilitate et inopia artisque contemtu, quibus foedam istam Iisentiam laborare diximuS. Vidimus igitur, quantam doctrina copiam altera tertiaque pars quodque mentis acumen requirant. Quaeritur utrum iisdem subsidiis etiam ille egeat, qui in prima singularem operam collocare constituerit, an vero qui in codicibus inspiciendis, describendis, comparandis praecipue versatur, eum sufficiat, id quod multi statuunt, χαιωροτερον quendam esse praecipua quidem sutorum acie et sanitate praeditum, ad mentis vero sagacitatem quod allinet et universam doctrinam, ne pinguitudinem quidem aut certe mediocritalem excedentem. Quod secus mihi videtur. Fac enim duos homines eadem oculorum acie, Sed diverso mentis acumine praeditos tabulam piciam diligenter aspexisse, facile nimirum tibi
14쪽
persuadebis, alterum plura, immo prorsus alia vidisse. Ut qui planitiem qualidam prospiciens iam ante comperium habet, hominem peregre appropinquantem iam iamque apparituriam esse, celerius non modo speciem hiunanam videibit, sed etiam qui si cognosset, si vitam qui libros inspicit multis locis obseuros, mutilatos, depravatos, si aus es doctrina vi vi divinandi instruetus cum sola animoque praecipiat, quid quoque loco recte legi possit, quid non, eaque omnia ἐν τῆ καιρο mente comprehenda et perlustret, facilius sexcenties ei celerius dispiciet, quid sibi velint illi calamorum uolus aliis mortalibus nocte sive velis oblenii. Quippe; solam enim quis sine sole videt itaque vehementer me quidem uolore exoptandum esset, ut non accederent ad hane operis partem viri mentis acie lippitudine et larditate praepediit. sed qui alleram etiam ierlianique panem deinceps aggredi posseni. Verum hoc erat in votis; sicut cuivis non licet adire Corinthum, ii saepius usu venit, ut qui doctrina et ingenio satis es instructus, opibus idem et otio aut gratia hominum polentium areal, quibus opus es ad 00dises peregrinatione iusta inspiciendos aut meae08 aut collatione per alium liuola usurpandos. Videlicet ingeniosi non sunt iidem semper pecuniosi neque vero grati et accepit, immo vero ludum quendam interdum fortunae deprehendas, quae pinguia omnia cum aliis dederit ingenio non excepto, aliis, in quibus haud pauci magistri, nihil pingue concessit
quod uirum malignius, an vero benignius illa faciat, suspensus equidem philosophis decernendum relinquo. uamquam mulios aliter sentire supra dixi, quippe qui homines prudentes probe noverim, qui salius esse statuani, viro qui non nisi legere ac describere litteras accurate didicerit, membranas periraotandas commendari, quia viri docii, si iidem sint ingeniosi, quod eri sane potest, suspicionibus et opinionibus acile vel imprudentes et inviti ducantur potius, quam iis, quae sublecla Sint oculis. Haud pugnabo cum illis, viderint, quid prosiciant, dum is sub iudice sit, sed hoc mihi concedi et condonari velim, quod supra monui, non opus esSe ad artem critisam exersendam, tuis ipsum oculis mala intueri, sed ea, quae alii, quibus dem aberi ius est, protulerunt, ratione quadam et sollertia in usum ei ructum iuum convertere. Restat, ut quae sint singularia et peculiaria artis nostrae praecepta, deinceps exponatur. Sequitur igitur, ut emendatio, de cuius necessitate et verilate persuasum habemus, similitudinem etiam prae se erat eorum, quae tradita sunt, id si, ut ipsae litterae emendationis quam proxime aecedant ad eas, quae corruptela continentur. Qua de re qui omnino iudicare vult et statuere, eum oportet palaeographiam, quam dicunt, accurale cognitam habere, ut sui ipse viderii, quali calamorum ductu, quibus signis et notis veterum singularum elatum codicum vocabula scripta sint, aut ab aliis in hoc genere versatis didicerit. Quod ut plurimum laci ad artem rite et certa quadam via ac lege exercendam, ita necesSaria est haec cognitio, si resie et iuste de emendatiosibus aliorum iudicare velis. Quod quale sit ut melius intelligatur, paucis exemplis e palaeographia latina petilis explanabo. Testantur igitur atque assirmant viri docti, in scriptis vetustis ti et v linoius m notus , m et in cum unolum supra litteram i abesse soleat, acile coniundi, immo etiam , tu, ino nisi contentis oculis posse dignosci, synaloephen autem, qua una Illaba pronuntiatur. cum duae adsint, eam saepi Mimo vim habere, ut merae syllabae aut compendio nolentur aut vero nolui deliria sive neglecta prorsus omittantur. Iiaque non solum mediar e
15쪽
seribitur pro media arripe, sed eum Medat, ut littera m virgula tantum superne notetur, idem etiam soribi potest pro mediam arripe. Sio eler aris aut celer avem seribi potest m celarem aris, celerem avem. Inde sine dubio factum est, cum que sequente vocali tompendis . notaretur, ut quod viri docii assirmant, nola evanescente aut neglecta multis in
locis que omitteretur. Itaque e. e. enlleius legi voluit postque equitem, ubi vulgo fertur post Nintem. Facile autem licet suspicari, idem accidere potuisse relativi qui, quae etc., ut iis omissis nonnihil eorruptelae in poetas irreperet. Simili ratione accidit, ut lilera m absorbeati e et ontinuo sequens, quo Delus Malleius . . legi voluit inverecundum Bacchum pro verecundo etc. Saepius denique evenit, ut primae versuum litterae minio postea deseribendae omitterentur. Et haec quidem exempli gratia hoc loco descripta cum adumbratam exiguae certe pariis imaginem exhibeant, sus stoere simul videatur ad aestimandam earum emendationum quas infra proponam similitudinem. Vidimus igitur, emendationem cui calculum apponas, eommendari oportere a necessitate, veritate, similitudine. Sequitur, nisi casu quodam aut incuria corruptelam faciam esse existimandum sit, ut causa probabilis emergat, qua de causa librarii commoti genuinam leolionem ommutaverint, corruperint, id quod in raritale plerum que sive dissicultate quadam vocis aut constructionis quaeque sunt alia halus generis postium est, cum boni homines vilium sibi corrigere viderentur. Talibus interpretamentis et Si deis placet, correolionibus multa throrum menda deberi constat. Idque non solum a librariis medii sui, sed ab hominibus opinione prae cupalis postea quoque lacium Me persuasum habeo ita enim nonnulli, qui oritici nuper habebantur et praedicabantur, nam de novissimiS nullo quidem non loquor, in corrigendis scriptoribus grassabantur, cum legum grammatiearum, metrisarum, aliarum sanolitatem nescio quam prae se ferrent, quae non lege interdum, sed mera opiniones erant, ut nisi impedimenta studio eorum et audaciae obstruantur, timendum Sit, ne scriptores ab omni parte perturbati, maculati, prorsus commulati evadant nimiumque, quod vires humanas excedat, emendandi sanandique opus posterilati relinquatur.
Praestar igitur munere persu lus erit, qui scriptorem antiquum a maculis istis fraudibusquo vindicaverit, qui demonstraverit et comprobaverit, a librariis vel viris doctissimis eri quῖ dam de causa, sed salsa vel haud probabili veram loci lectionem quae emendatione continetur
in corruptelam esse conversam. Cumulum ille profecto quendam virtutis et perfectionis affert emendationi, cum ad necessitatem accedat quasi probabilitas quaedam ei, prope dixerim, necessita corruptionis. Habes igitur, ut brevissime complectar, quibus tanquam seriis rationibus et legibus de qualibet emendatione iudicandum erit, quatuor locos, necessitatem, veritatem, similitudinem, probabilitatem. Quos si in iudicando adhibebis, non omnes simul ubique vinules neque vero singulas eadem vi et aequo pondere insignes adesse conSentaneum est, interdum enim quod alii loco deesse videtur, alius ad persuadendum abunde suppeditat , immo vero non desunt virorum doctorum emendationes, quae una permagna unius
loci virtute omnium approbationem naviae sunt, cum ceteri etsi Mn vehementer ea eommendant, nihil tamen habeant criminis, quo infestentur aut damnentur. Jumiam ex schedis meis complures Horali quae per coniecturam factae Sunt emendationes depromam in tres classes distribulas. Nuarum quas prima alteraque continent, per
16쪽
gradus eas ordine ceris ita digessi, ut progressus fieret similitudinis sive mavis dissimilia di . Possem progredi et per plures lasses ordine dosoriptas ad iustum finem emeadalionae Opus perducere, ut eas deinoeps proponerem, quae paullo M aliquanto maiorem dissimilit dinem et audaciam aut haberent aut habere viderentur, verum satius duxi nunc quidem via quadam monstrata atque specimine duarum classium proposito lectori, si furto liberet, opus pertexendum relinquere elerasquo in tertiam classem in ordine congerere. Sciendum autem est, ea quae supra palaeographiae exempla protuli, ubi non suilleiunt ad iudicandum do similitudine, me suo quoque loco, quibus opus esse videtur, addere quidem breviter, iis autem explicandis supersedere, quae cum primo quidem aspestu audacioris conatus speciem prae se erant, aerius inspicienti omni criminis macula levantur atque ad legis ratiouem et severitatem revocantur uuamquam saleor inesse nonnullas, quas temeritalis haud immerito posses arguere, nisi veritatis, interdum etiam probabilitatis irata vis esset, gaula dubitali nem, si quae sorte oboriretur, omnem absorberei hisunt aliae quarum sorruptela omisi similitudine soni ab eo, quem non aspiciendo sed auscultando verba recipientem desuripsisse oonsentaneum est, savia esse videatur. Neque vero abstinere potui, quin insererem nonnullas, de quibus eum ipse nondum salis compertum et persuasum haberem, vehementer vellem aiuiudicium ferrent i iisque paucas, bona venia leuioris, prima specio perquam temerarias,
siquidae quod novam inauditumque viris doctis videtur, facile temetitatis et supiditatis su pinionem excitat, Spollielisas dico sive statuis, nam alias quaestiones eodem sere sensu veleres nuncupabant. Quod genus quid sit vi quale sus os si videris, cum animo uoreputes velim, ne omnem villulem antiquitate aut Maio neque vilium novitate conuaeri meminerisque, si 1m parvis magna licet ad summa somponere, summo Benileio viros do sissimos et illustrissimos sed, ut hodie quidem statimus, eosdem vasit ingenii asarumque agrestinm pugnis ca-ηsque quondam insuliare, cum nova et inaudita . . de anapaesto
Abstinui vero ab uberiore notarum apparatu, quo linum Horatium siquidovi exHioalum et emendatum publiei iuris unquam secero, habebis instruelum, qui qualis si futurus, x studiis meis Sophocleis' pnblice editis dignossero et augurari iret. Brevissime igitur paucis oeis Meptis, quae praeter similitudinem a necessitate, veritate, probabilitate nece saria videntur, ita subleui, ut passim deuratiorem indagationem Ioetoris arbitrio iudicioque
relinquerem nonnusquam ne verbo quidem adduo. .
ulla littera mulatur, deletur, additur, sed palaeographiae alio ac proprietas ad nostram soribendi normam et consuetudinem revocantur, restituta nolinusquam Boiula vel compendio ΦλAccedit interdum alia litterarum conivnolio, alia interpunctio Maluo igitur aut suspicor Horatiam seripsisse:
17쪽
Carm. lib. , , v. 1 fabulaeque inanes in M, ubi vulgo legitur fabulaeque manes. Nolum est, viros doctos haesitasse, utrum Maila genitivum, a nominativum esse statuerent. Talis ambiguitas in poetam castigia imam rei non cadit. Suo autem more cum domum erilem dicat, fabulas inanes addit ho sere sensu: Iam nocte premet itaque fruere ogaude protenus illis, quae non sum inania, exilia, sed solida. Ceterum Virgilius dicit:. perque domus Ditis et inania regna'. lib. I, 3 v. 7 ut preeor, ubi vulgo legitur incolume)m, precor ut m). Scio quidem, necessitatem a viris doctis adhuc negari aut addubitari, sed nullus dubito, quin veritaso reis serupulos omnemque haesitationem absorbeat. quidem nullo labore et sudore interpretiam, nulla adnotationum et locorum quod quidem opinantur similium molo persuaderi miliaminii ale dictionis e constructionis monstrum a poeta esse prolacium. Sed lotui iam locum nulla opinione prae inpalus et praepeditus inspicias:
Sic fratres Helenae, lucida sidera, Ventorumque regat paler
0bstrictis aliis praeter Iapyga, Navis, quae libi creditum
Debes Virgilium, finibus Allieis
Reddas incoliam ut, precor, Et serves animae dimidium meae.
Quid tandem, sodes, desideras Sio Si te, navis, regat ventus, ut dimidium animae meae finibus Atticis reddas si serves incolume illud incolum pro certo scio libi satis arridere, sed de soli alione του in fortasse dubitabis. Apage vero, multa, quae possint audaciora nolari, coligerere possim; Sed unus locus, cuius non similis quidem, sed assinis est alio, fortasse sufficiet ep. 6 v. 16 inullus ut, ebo, puer Mimadvertas autem msuo loco u iure suo quodam medium osum idciro obtinere, quia et ad praecedens α-bum reddas et ad sequens semes reseratur necesse est illud preeor aulem si inseri solere probe novisti. lib. II, 12, v. 15 celerem arto pro vulgato erior arto. Videsis, quam cate simul vive fle poeta loquatur catus idem et iaculari et excipere. liam non admonitus intelligis, ad te pieridum currentem aprum calliditatem magis desiderari, quam celaritales , -- quam qui suem agrestem sequatia aut ominus eat, eum celerem esse debere lateor. Venatores autem, nisi opinio me osollit, assentiuntur. Accedit ut paullo ante celeritas iam sit praedicata. lib. IV, 9 v. 1 iam qui honestum pro vulgato iudex honestum et v. 43 pollu et per,
pro Oia per Iam maia sana, lucida, praeclara evadunt. Sed neeesse est totum locum accurauus inspiciamus:
18쪽
Vindex avarae fraudis et abstinviis Dacentis ad se emota pecuniae
Sed quotiens bonus atque ad Iudex qui honestum praetulit utili, Reieoit alto dona nocentium
Voltu et per obstantis catervas Explicui sua victor arma. Quem, quaeso, iudidem nominat et praedicat poeta' uem tu mihi Lollium iudicem, bono interpres, adhuc narrasti Lollius consul fit iudico populo toties, quoties ambitio selesta devincitur, quoue populus bonus atque fidus ab honestiae stetit et dona deteriorem nocentiumque hominum, qui consulatum ambiunt, aspernatus multitudinem ab illis corruplam superavit. Atque hoc quidem luce clarius est, iudioem esse populum. Sed possit aliquis contendere, hoc etiam conflare et valere vulgata leotione servata
Sed quotiens bonus atque dus Judex honestum praetulit utili, Reiecit alto dona nocentium Voltu, per obstantis catervas
Explicuit sua victor arma. Verum nemo non videt, tale asIndet portentum a poeiae more prorsus abhorrere. Itaque in vetustissimis editionibus post utili et post puli iam et additum invenimus, quam particulam quicunque primus ex coniectura addidisset, eam recte et necessario id seoisse dixit Benueius. Assentior viro summo de altero e post noli restituendo, de alterius necessitate vehementer dubito. Possemus igitur acquiescere hac lectione, nisi scrupulus etiam acrius locum intuenti restaret. Apparet enim ex tribus sententiis primam praetulit honestum universum aliquid continere, quod duabus sequentibus ad unum certum definitumque locum resertur optime igitur si procedit oratio iudex, qui honestum praetulit utili, reiecit dona et arma explicuit. ocedit ut collocalio του reiecis, alioqui nonnihil offendens, iusta stat et luculenta, si ad qui reserendum est. His de causis in animum induxi non quidem oratio protenus illud qui obtrudere, sed viris doctis meram opinionem proponere. Nam siquis putet, poetam in carminibus vi relativum ne potuisse ne voluisse elidero, meram hanc quoque opinionem esse consido, atque si rarissime secit, id am potius et carminum naturae, quae monosyllabarum vocum silvam aspernatur, tribuendum. Verum cum hos quidem loco quaestio illa absolvi nequeat, eos, qui secus sentiunt neque mecum statuunt Horatium carm. saec. v. 5 quo et Scripsisse, rogatos velim hanc quoque emendationem ut per hypothesin proponi patiantur. adem ratio est sequentis coniecturae, quam prae ceteris sere in deliciis habeo lib. l. 1 v. 6 dominos quae piau. q. , ubi vulgo dominos metit. Meministi, Boni-leium luce clarius necessitatem emendationis demonstrare, sed quam ipse proposuit sonte iuram evehere, eam summo iure viri doeti non amplexi sunt, quia quamquam a veritate
19쪽
oppido commendaretur, omni similitudine et probabilitate careret. Iam vero totum locum strenue exoutias nostra ratione restitutum: .... melaque servidis iuvat)Εvilata rotis palmaque nobilis Terrarum dominos quae evehit ad eos. i. e. quos iuvat mela servidis rotis evilata et palma, quae vel nobiles terrarum dominos ad Beos evehit. Nobiles autem domini sunt principes et reguli, nates Pindarus carminibus exornat. Venusinam autem verborum collocationem ipse animadvertes. Addo petit si poetam pro eo it dicere potuisse probari posset, Nothesi quidem opus non esse.
ar p. v. 267 veniae incavius, ubi vulgo veniae cautus, quamquam alia etiam inier-punotione, quam quae vulgo fertur, tolus Iocus sanandus esse videtur ita an omnis Visuros peccata putem mea tutus et intra
Spem veniae incautus vitavi denique culpam, Non laudem merui. Addo locum nova interpunctione, nisi fallor, sanandum, si Benilei coniecturam inquam pro in quem mecum amplexaris. aegendum igitur erit sat II, 3 v. 275 adde cruorem Sustitiae atque istum gladio serutare modo, inquam, te.o.
Una littera aut mutatur aut additur aut deletur contra codicum auctoritatem. ocedunt interdum emendationes primae lassis Statuo igitur aut vero suspicor Horatium scripsisse Carm. lib. I, 6, v 18 M , ubi vulgo sectis, quod quam iuvenuste ei invenusine dictum esset Benileius satis exp-uit, sed quam ipse proposuit emendat lem strinis haud scio an a nostra, quod ad vernalem attinet, superet , nam de similitudine nemo quidem utinabit. Meministi autem, saepissime te legere recto stadio, Deo mucrone. Quid nonne ungae recte dixerit poeta virginum aerium gladios, tela, mucrones, quibus eis non occidunt vulnerantve, at satis lepida Maiisa,ar' ep. 7, V. 12 serus, ubi vulgo teris. Videsis totum latum: Neque hic lupis mos eo fuit leonibus Unquam, si in dispar, ferus.
i. e. serus hic mos neque leonibus unquam sui neque lupis, nisi in dispar omnis autem ovi dis cultas, quaeram topere vexavit doctos homines, hac emendatione, da verborum collocat ne oppido in mendatur, statim eo escit Sat. II, 2 v. 44 mamentas avstris, in vulgo praesentes, austri Mira heret vis veriistis omnem disjunionem 1 arberet, si qua locum Meret. Sed meas est intuere autem restituta verba poetae
20쪽
at vos praesentes austris coquite horum obsonia.
Eluce vero nos spectare Harpyas, quae qua ratione satis sordida coquant obsonia eius negotii speciem, si lubet, facile ibi ipserangere potes, quales autem interpretes cogitaverint austros coquentes, nullo pacio enucleare possum. Praesentes autem illas esse dicit i. o. adesse, advenire, adduci ventis. Carm. lib. I, 19 v. 28 medicusque pro vulgari mediusque. Ipse ortasse adirmabis experius, Bacchum medicum esse optimum in pace et olio neque herole oratium reprehendes, quod eundem, qui Rhoetum immanem retorsisset, in bello quoque salutarem praedicaverit. sat II, 3 v. 208 peris celerique tumultu, ubi vulgo veri scelerisque tumultu. Scriptum legebant boni homines perisceleriqus tumultu, sed perperam litteras segregabant per scelerique, quo facio sanare sibi videbantur, 3 illud intrudentes scelerisque. Fortasse id quoque in causa fuit, quod nesciebant, quid esset alias seris, quam dictionem suspicor tibi nolissimam esse. Dixit igitur bene et dilucide iuriosum esse qui caperet species alias veris i. e. salsas et celeri tumuli permixtas. Carm. sec. v. 26 stabile usque, ubi vulgo stabilisque Proclive suit, hac scriptionestuosiusque in errorem perduci, cum coniunctio illa stabilis terminus arrideret. Dixit igitur
Horatius, Parcas veraces cecinisse, quod semel dieium terminus rerum stabile servaret usque, qua emendatione ortasse mecum laetaberis, si compertum habes, quem terminum rerum habuerint Romani dixerintque.
Ceteras hasce coniecturas eliam breviori maximam partem exornari commentario iam iamque fines huius scriptionis iubere videntur. Aut igitur pro certo affirmaverim Horatium scripsisse aut suspicione quadam ductus sententiam meam viris doctis propono: Carm. lib. I, 5, v. cium eluctabitur, neque vero mirabitur. Quod quid sit eum nemo sciat, entleius alia lectione quae traditur et mirabitur fretus seribit ut mirabitur. Idem vero lectionem velusiae editionis et mutabitur cum afferat, addit: punctulo sub t posito a manu secunda, quo delendam esse litteram aliquam notare solent librarii'. Fac igitur scriptum sere suisse . mutabitur, quo isellius suspicari poteris ontineri nostram emendationem. Quam ple autem ad nostrum locum eluctabitur insolens dicium sit, non est, quod moneam. Ceterum, qui respuit, quae supra diximus de elisione, eluctabitur ortasse omisso rum amplectetur. 7 v. 7 eumn decerptam, non undique decerptam. De culmine artium . . areis, nam arces, non urbem Palladis in versu antecedente legendum esse statuimus, olivam deuer
tam poeta dicit Proclive sane sui librariis cum vimine quid esset ignorarent, in undiqud corrigendo mulare. Possit vero aliquis de remis cogitare, quae eoniectura magis a sin litudine ac probabilitate commendatur vinee Sed fateor adhuc me animo rauctuare,