장음표시 사용
211쪽
I Ooalij, de quibus Porti d. reg 43. limit. 2. Sed certe ego in hoc magnum non facio fundamentum: nam cum ut dixi citatio sit de iure diuino,& naturali, &ius ipsum naturale consistat in conscietia,& aequitate. l. Stichum. s. naturalis. Edesolui. non video quomodo iudex debens iudicare secundum conscientiam, possit contra conscientiam procedere, & sic contra ius naturale, ac etiam diuinum. Quare ne multam vim super hoc facias, nam etiam contra Baldi, & aliorum praedictam coclusionem tenuerut Rom.in d. l. certum, in fine & ibi Iac& alii plures, quos re-' fert Port. d. reg. 43. d.limit. 42. versi c.
Caut. XX. De actu, etiam sine citatione expediendo. s V M M A RI V M. et citatio ne sit necessaria, O ut quissemper cotrasuum aduersarium, etiam negotio non liquidato , actum expedire possit,quibus utatur remediis, nu. 2. Statuto si caueatur , quod propter guarentigiae inΠrum. capiatur debitor ad meram creditoris voluntatem,o iecoinstrumento, an incipi poterit a captura absque citatione, sita num. I . ers. In
simili. citationi renuntiare possunt parter,sub
3 Creditor licet aduersus sngularem su cessorem non citatum uti non post pacto executiuo,se 1amen erit clausula costituti,fecus eri nec debitoris erit opus
Constituri clausalam factam esse sim b
citer, adiecto, precario nomine,quid differat Obnum. I. vers. O circa clam
Itationem superius in prox. cautela dixi in quibuscu-que actibus esse necessaria, & ea , quae ibi dicta sui,
hic non repeto. Quia autem Robert. Maran. in aureo
suo Spec. de ord. ivd.in Prima paris si xt & ulti par. pri n. verti c. Proposui, alias citatio, in primo dubio, duas p nit ad istam regulam pulchras limitationes, quintam scilicet in ordine, &vltimam quae optimum ostendunt a vilium, nequis debitorem suum citare teneatur. Iccirco ex his ego huius constituendi capitis,& de more ferendoruconsiliorum occasionem sumpsi. Ex quinta ergo ea Marantae limitatione consilium capere potes, quod int instrumento pactum apponi curam thabeas , posse debitoris tui bona capi ad instantiam tuam , ex sola instrumenti ostens cine iudici facta: nam eueniente casu, ostenso iudici instrumento , di petita familia, quae as ciet, ipse iudex poterit creditori dare fami liam , ut capiantur dat toris bona, nulla praehabita citatione, ut praeci pue tradunt Bald. in l. fi aquam . quaestione nona. C. de ser.& actua, Alb. de Ros.& Salyc. in lege, creditores. C. de
pignor. imo. in capitulo, potuit, extra de loc. Alexan. cons. I I I. Volu ne
q. Ias in lege, in emphyleuticariis, sub
nume. I IR. versi c. si autem proprietarius . C. de iure emphyt. Afflic. deus.
clus regula q3. fallen. t 2 I. traditque Francit. Viuius, cum alijs, quos ali gat, in a. lib. com. opin. variorum, lite ra C, opin. 39.&doctissimus, ac pra statissimus modernus D. Iac.Menoch.
in tract. de adipisc. possi post alios,
quos ipse reser rem. IS.q. 2 o. casu 3. num. i so.& idem in tract. de recuper.
212쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela. XX. Io I
um. s. sub num. 29. In simili propo- hoc pacto fiat ; Cum quist aliquem
Iito facit, Nam si Itatuto cauetur, quod obligat, praeter clausulam de capiendis propter maretigiae instrumentum ca- debitoris bonis iux. d. l. creditores. piatur debitor ad meram creditoris C.depig. de ibi tradita per Doc. addi voluntatem , incipi poterit a captura, curabit re clausulam costituti, seu preostenso iudici instrumento, nulla prae- cari), hoc modo: Qui bona talis debi-
cedete citatione, ut pertexti in l. si se. tor constituit se precario nomine cre-n.delcg. i. iuncta l. cum quidam ita s- ditoris talis possidere, atque tenere, &dei comisium.ff. de leg. 2.tradunt Ang. cst. Namq; eueniente casu, etiam con-Imo. Alex. num. i 8. in d. l. si sic. Alex. tra tertiu possessorem no citatu, & n
20 ι.ε ι- 'Ol. F. licet enim potio no liqui dato, apprshensio bono
Uo a. in Hatuto id constituant, tamen ru fieri poterit: Na licet i qua do in in- valet arg. de statuto ad pactum, l. non strumeto no est costitutu,uel precariuimpossibile. T de pact. Propius autem no liceat uti pacto executi uo cotra sinad solidandum consilium nostrum fa- gulare successore, seu tertiu possessiore ciunt tradita a Bal. in l. vi perfectius . eo nocitato,ut cocludit Bar.in rep.d Cod. de anna.excep. Ang. de male sic. l. creditores, nu. 2Φ. que ad hoc refert in uerbo,qui iudex sucit sibi dari licen- Soc. cons. 82.nu. 8. uol. I. Tam equa doliam, lub nu. 1 .veis. Quia in ciuilibus, in instrumeto est ipsum costitutu, siue& Soc.qui eos allegat, reg. 74 limit. F. precari si prout docui tuc pactu exe-Quod scilicet partes pacisci possut, ut cuti uu, etia contra tertiu possessore noiudicium absq; partis citatione ualeat, citatu,& negotio no liqui dato, exerce- ad quod adducitur text. in s. s. S. f. C. ri pol, ut per dar. ita docente, d. rep. d. l. de temp. appel. ad de Port. & quos in- creditores, sub nu. 2 .qued. cons 82. super allegat, dicta rcg. 43. fallen. 29. d. n. 8.ad hoc resert Soc.ubi mnes red- Ad idem comprobandum adde post dii;addo Sal.id. l. creditores,q. 8. Aret. tradita per ipsum Ang. & Augusi. ad cos. 2I. n. g. vers. his tameno obst. Ne eum pricitato loco) que&ipse Ang. gus. intrac. de pig. q. par. subnu. 2o.&tradit, in uerbo, qui iudex commisit, sub nu. 2I .ueri Tame quando,Nevia sub nume. i. uersicu. S hoc ideo, de cons. 8a .nu. I F. Sylvan . cons. F. in fi . Iicentia iudici a reo data, procedendi, Gab.lib. I .conclus coclus. 8nu. I 7. Sereo ipso etiam non citato, usque ad r9. Tiraq. in trac. de iure cost. par. l.n.
sententiam inclusiuὸ, Quod talis ua- 43.Men.& quos ipse resere, ind. rom. Ieat licentia,adeo ut sententia, reo ipso .de adip.q. t 8. casu ult. nu. Isso. Consi non citato, teneat; ad quod etiam ui- lium id perpetuo nota, ut & admonet de Boss. in tit. de sent. nume. I a. & Maran. in daim. s. ubi inquit,qnod milsub nume. i 7.& Iul. Clar. in pract. lies in facto euenin& pluries respodericrim. quaest. 4s. uersi c. facta autem, i cotrarisiano nullis Doct. quos tameac Porti in tape d. teg. Αι. limit. 22. non uidisse decisiones P hac re ait: &. Cautius erit hoc secundum rem circa clausula hanc scias, ιν tutius erit dium, quo fiet, ut etiam aduersus sim facere debitore simpliciter note credi-ralarem tertium possetarem, & in- toris costituere;absq; eo, ' dicat pca-rumento non ostenso, propria pote- rio note, iux. tradita a Bar. in l. Celsus,m aut horitate creditor pignoris pos- nu. i J.uer. sed pone, quod debitor. ubii visionem ingredi, & adipi sci, quod ait, quod si quis simpliciter constituat, colligitur ex dictis ipsius Marantae in mox alienet nullam transfert possessio uicto loco, d. limiti ult. Videlicet, si nem; sed si precario nomine costituat,
213쪽
Io 2 Laurent ij Tennini Rodulphi
8. M arsit. ling. is 8.Maran .de ord. iussi par. q. diit. 7.nume. I l .Negus.in tractis de pigrior. in i . memb. octauae partis principalis, sub nume. II. uerlie. Quarto fallit. Tiraquel Lin d. tracta. de iure constit. d. par. l .nume. d. ac alii plurimi quos longum nimis,& taediolum et Iet referre.& alienet, omnem transfert possessionem, quia ciuilis, quae penes creditore erat, relidebat super naturali, quae apud debitorem, precariJ uirtute remaserat, & cum ea Barioli doctr. magis communiter transeunt Doet. ut d cet Negus.in d.tra c.de pign. l. memb. 6. par. princ. num. 3 . communem quoque tradit Balb. in repet. d.l. Celsus, par. 2. sub nume. l I. licet Bart.ipse sibi in hoc parum collans, secus voluerit, di male, in rep. d. l. creditores, sub nu. 2 s. v et sic. sed pone, quod debitor, que ibi secutus est Salyc. dc Gon conll. 42. nume. i 6. Pro huius etiam conlitu pleniori intelligentia uide quae dicam infra in hac eadem litera C. caute. 3 l.
6 Vnum tamen scitu dignum hic monitum velim , quod i licet quando omnia bona cum clausula constituti obligata sunt,& quis contra singularem
successorem agere uult, necetiariam esse primum debitoris excussionem quidam uoluerint, nempe Aret. titubanter conii. I 17. num. I. N Barb. conlit. 28. colum. l. volum. I.Tamen in contrarium est communis opin.quq colligitur ex Doctoribus inferius allegandis, nam non esse nece sariam hanc excussionem, tenuere Bald. N Ang. in l. sin. C. de acquir. possess. Ang. Iino. Roman. de Alex. in l. exitus contrCuersiae.
Caut. XXI. De cumulanda ciuili,& criminali actione in iniuriarum libello.s V M M A RI.V M.
Iniuriarum intentata actione ciuiliter, σ criminaliter agi non porest, nec et altera ab*luta ad alteram recurri ρο- teu,rub num. 2.ver. etenim quare,
κι autem cumulatis bae fieri possit tutranque act. quis pinit intentare, re- med dantur nu. I.q. O 8. Duo remedia , qua electione tolluntur, quando in eodem libello cumulari possint.
Reis duobus debendi conuentis,quomo- 6 do sit concipiendus libellus. Argumentum νalet de personis ad res, T concra. Redhibitoria actione agens pro uno χL Srio, potest de aliis non προν entibus protextari, de quibus actionem sibi
reseruarepoIect,quandocunque an
Actio ciuilis. criminalis, quando concurrant in eodem libello.sub num. 2 un
ctionem in iniuriarum lubello concipiens nihil git, etiam si no aeque principaliter utranque concipiat, sed cruminali.
214쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela. XXI. ao;
minalit cr primum agat, mox incidenter ciuilem attingat quo casu regulariter in criminibus aliis cumulatio ad mittitur, arg. l.quoties. C.de iud. Bart. in l. interdum sur. 6. qui furem, num . i. U. de fur. idem in l. pen. sub nu. r. ff. de calum sic etiam in l. q. s. si dicantur.s L.
6. n 6. C. qui accus non pos & esse ista
communem sententiam tellatur Cur. Iun.in l. edita,nu. t 98. C. de eden. RΟ-lan. a Valle cons. Io. nume. 2 lib. r. &alis, quos resert Iul. Clarii pract.ctam. s. sin. q. r. vers.& haec quidem, idque tibi tradam in seq. proxima ca. num. 2.ex eo cautelam afferes. in iniuriarum inquam actione cumulatio ciuilis, &α criminalis fieri non potest, nauat utraque actio ad vindictam tendit, per ea, quae tradit B.ir. in i .lex Cornelia. s. sin.& in l. praetor edixit. g. li dicatur. n. de iniur. N in d. l. i. sub nume. 2. C.quan. civ. act. S pro quo latius uide penes Rober. Maran. de ord .iud. par. q. dist. I. num. I 2. Etenim sicut altera absoluta actione, altera postmodum in iniuriis intentari non potest, quia utraque actio ad idem tendit, ut est te, ti& ibi Bart.in d. l. praetor edixit. 6. si dicatur. F. de iniur. tex. N ibi nario. in d.l. t. C.
quan .ctu .act. Barto. in l. 2. s. l. ff. uibon. rap. Spe c. in tit. de sur. f. r. versi c. Sed nunquid, nu. 3.& in tit. de iniuris. i. vers. Sed quaeritur,nu. . Abb. in cap. tua, ex Ira de procur. & est communis conclusio, ut per Maran. d. dist. l.num.1.Clar. d. t a. vers. vlt. Ita multo magis
id in iisdem iniuriarum actionibus in eodem libellc etiam si aeque principaliter non fieret reiiciendurn cit: accedit enim coaceritationis ratio, siue cumulationis actionum , de qua re per Bor. S caeteros in d. l. edita, unde non admittendas actiones illas insimul magis clarum est. Verum ut iudicium utrunque, de ciuile & criminale, tam in eodem libello, quana etiam post alterius absolutione in intentari ualeat, remedium
t est, ut, si in Odem libello utrunque concipitur, si at protestatio, quod ait
ra poena concipiens contentus remanebit, si ea integre, S: sufficienter irrogata fuerit: Alias, quod utraque iniurians puniatur, per ea, quae pulchre admodum posuit Bal. in l.quod tempore. versi c. secundo quaero. C. de resti. milit. ubi dicit i quod duo remedia, qu selectione tolluntur, possunt cumulari in eodem libello conditionalite qua-do sunt talia, quod unum ex altero oritur, quia non dicitur cumulatio, sed potius quadam subordinata propolitio, secundum eum,quem sequitur Fel. in c. significantibus, col. pen. de lib.obi.&pro hoc est glos in l. conductores, in
verbo, stimat.C.loc.& in l. non ab re, in uerbo, ordine, C unde vi, glo. etiam
est in c. Raynald.quae incipit, sed nunquid, extra de test. n. in l. ordinarij, 4. 2. C. de rei uendi c. plenὸ Ang. in I. ie in officioso, st.de in ossi est. Sic & in
casu nostro: nam licet hae duae acti nes electione tollantur, tame una sub- ordinatur ad aliam ex suturo euentu,
& oritur una ex alia, nam si prima integre non suerit irrogata, alia pro supplemento suboritur, ex quo patet nosse ita conditionaliter concipi libellum,t Qui etiam libellus si alteram tantum contineat, mihi videtur per conditionem, & protestationem supradictimciscere posse, ut mox si integre no fuerit prima irrogat.i altera facta iam primae absolutione, possit intentari, cum huic etiam rei sumpta B.ddi decisio coueniat: unde & eadem sit hic censenda dispolitio, iux. l. illud, ff. ad i. Aqu S l. a I itio, ff. de uerb. obli. Et supra dicta remedium corrobolo per simile arg imentum . t Nam ubicunque duo sunt
215쪽
rei dcbendi, quorum altero soluente alter liberatur , potest creditor libellum facere cumulatorium , p tcndo utrunque reum debendi in s lidum satisfacere debere, cumprot satione , quod unica solutione creditor ipse contentus remanebit, alias autem libellus no procederet, Ut per Bar. in l. 3. b. ubi duo, nu. s.f. de duo b. reis, S per Ang. g. r. Inst. de duob. reis,&quod in casu isto id argumentum pro- cedat, patet; t Quia valet argumentum de personis ad res,& e conuerso. l. quilures liberos, ff. de vulg. & pup. de arto in l. miles ita.ff. de mil. test. Quapropter sicut illa personarum eo modo concepta cumulatio admittitur, ita etiam rurum seu poenarum cum rei verbum generale sit,i. I. g. si cer.pet.
similis cumulatio admitti debet; Qua
etiam protestatione atteta ob eandem interuenientem rationem, alia etiam caul. dari potest, ut utranq; actionem
8 iniuriatus intentare queat, i Ut scilicet aestimet iniuriam , & iniuriae duntaxat aestimationem petat, prout habetur ex dictis Barto. in l. iniuriarum aestimatio. T. dein iur. & in fine libelli sibi reseruatione faciat, Quod si reus su fascienter punitus non fuerit, reseruat sibi in altera actione satisfactionem omnimodam, quod facere potest, pertext. in I. si tametsi s. cum redhibit s ria aedit. edic. t Ubi ille qui redhibitoria pro uno vitio agit, potest de alijs non apparentibus viti; s protestari, de quibus reseruare sibi actionem valet qua docunque apparuerint. idem tenet Bald. per eum text. in l. si praedium. versiculo, sed pone, emi se uum, C. de aedit. edic. Et cautelas istas
pro libcllante optimas dicit Maran. de ordi. iud. d. par. q. de d. dii tinct. i.
De cumulatione citi ilis, &criminalis actionis.s V M M A RI U M.
cumulari non possunt civilis, O criminalis actio, etiam ad diuersa tendentes , quando in eodem libello contra eundem , ct ex eadem caularite tantur, per eandem personam.
Cumulatio ciuilium , O criminalium actionum, qualiter admittatur.
actio, etiam ad diuersa te dentes,in eode libello,per eadem persona, ex eadem causa, de cotra eunde insimul in tetari non possunt. l. 2. 6.1.ff. ut bon .rapto m.& ibi Doc. Io.lectura coiter sequetes,
latio fieri possit, Caut. est i m criminalis pricipaliter in tetetur,& incideter ciuilis,pet edo no aeque principaliter, seder iudicis officiu) priuatu interes Ie, ut
aridixit in i .interdu. s. ''li fure, . . T. de sur. in l. q. f. si dicatur. T. s. regu i d.
q. C quando civ. actio pre. crina. Cuius dictu secutus est Io. de Ana. in c. cum oporteat, exi. de accus& Dec. inl.edita. nu.66. C. de edendo, ac coiter sequi Doct. testatur Cur. Iun. in d. L edita,num. I 08.&ali1, de quibus Clar. ind. q. 2.uerc& h ec quidem. quodque ego tetigi supra in prox. cauti multa enim incideter permittutur,quae alias no ct cederentur, ut not. in l. quoties, C. de
iussi& in i .nullu,C. detest. dc per Curi Iun. in l. a. ncla .l. cu seq. is de iuris omniu iud. Quod veru uidetur, etia si iii dex, cora quo principaliter crimin alis,
216쪽
6 Cautelarum Tractatus, Cautela. XXIII. Ios
& incideter ciuilis esset intentata, essettatu Iudex ad causas criminales, ut colligitur exlex. d. g. qui fure, & expresse ibi Barinu. & sub nu. s. circa fi . ex cuius dictis cois insurgit op . de S. eum ind. num. q. inquit B a Lad hoc mirabilem esse, quodque ex eodem s. sentit Curiiun. in d. l. a. nu. 4 3.ls. de iuris o m. iud. N Hie ad Ang. de mal. in ueri ad querelam, inulta post. col. I. vers. secundo casu, ubi de coi docet, cui adde Rol. d. cons. 3O.nU. l .uol. a. tibi ad id late aia thoritates allegat. Sed an e conuerso intentata ciuili principi liter, possit incidenter,& ad criminalem recurril Bari in l. peti. ff. de calum. N Paul. Castr. in I quos retrahi. C. si aduer .lib. de in l. cicunque. C. de serii. sug.tenuit, quod lic.
quodque tenuit Curi.iun. d.; . a. de iuriona. iud. nu.ql. Flor. uero in l. . 6. si dicantur.sfsin. regund. contrarium sena
sit, quam etiam sententiam sibi cova rius tenuit Bari in di. 2. g. l. subnt a. vers. sed si quis uellet, is ui bon .ip. Pro huius tamen quis . resolution ita de omnino quae posuit Hier. in apost ad Ang. m qua utranqHeopinionem refert, mox distinct. quaestionem absoluit.
Caut. XXIII. De inualidanda clausula c
Ramento ratione deficientis solenuitaris i erfeciIo, facit, ut accede utes exprim I restameκto,q:ιοι persecinitam ratione defectas solen vitatis imperfe- rure codicillorum uales, ita φιruptuin, uideantur rogati re iuuere uredit. bis, qui in eodem secundo haredes scripti sunt.
Clausula, uoluit tenator tectametum M.t stere omni mestori mo, oe iure quo ualere potest dem operatur, quod clausulaeodiciliaris. Clausula cotici raris ratione stripto ba- 6 redi rinituta haereditate, una tantum legitima retinetur. Hareditas ubi ineantinenti restituitur 7 duae legitima non detrabuntur. Geneealis sermo ea non comprebendit, tode quibus loquens verisimiliter non cogitauit. Clausula eodicillaris ex Olo, notario II rum cosiuetu sine imponuur. or an ideo
Otirij clausularum vim, ct escariam I 2
non intelligentes mundum deuruunt, O bonorum virorum conscientias in periculo ponunt.
solari, nescientes quid scribant seph te I s
fiantium peruertunt voluntates.
Claus apcodicidaris uis ut tollatur,iuid i q
Testis deponat sitiam in quinque sol
dis iustitutam, o interrogatus, quid sit innitutio, dicat se nescire non probat, sub nume. Iq. versic. ubi inquit,
clausula codicillaris in tectamento apposita quando locum habeat. Testatoris tectamentum implere no potuerit, O clausulam codicillarem in eo προ uerit . quid operabitur ela uia
clausala codicistaris quid operatur, σ
codicillaris in t stamento appoliata tunc locum habet, cum testamentum propter solen nitatis ommisis de .fectu no ualet, per lex.& gl. in l.codicillos f. s. F. de leg. 2. No uero ista clausula Ecedit, cu ex desecta uoluntatis testatoris
217쪽
r os Laurent ij Tennini Rodulphi
testatoris impei sectae tcstamentum inualidatur, ad quod facit i. ex ea scriptura. ff. de testa. S l. fidei commissa. 6.1. F. de legatis icnio.& quod re vera latum hac clausula procedat, cum ratione so, lennitatis desectus, non uero voluntatis impersectae testatoris testamentum non valet,len et Bar. in l. l nu.7.S 8. ff. de iure cod. exponens ad hoc tex.in l. 2 vlt. C.de codic. Vbi habetui: Quo disitestamentum lcstator implere nequi- uerit, & clausulam codicillarem in eo apposuerit,clausula ea in fidei commi ssum directam uertet haereditatem. Nadicit ipse Bar. Quod illa testatoris impers et a uoluntas intelligitur ratione descetus solennitatis alicuius, non vero voluntatis, idem tradit Bald. in d .l. ex ea, in pri n. de testam. & Dcc. consi. 3 3 sq. nu. 9.t Porro,quando illa clausu la locum habet operatur, ut uenientes ab intestato videantur rogati restitu re hareditatem ei, qui sub hac clausu la hqres scriptus es , d. l. ex ea. s. i .& ibi not. s. de te si ama. quia autem, in prin. ct ibi not ff. si quis o m. cau. test. & l. exustamento, ibique not. C. de fidei c.
DLm.q. old. consi 7 I. ad primam quq sioncm, colum. fi n. dicens. quod ad hoc concordant omnes,& ipsum Ol-drad. ita dicentcni, ac alios refert Dec.
num. . & sub num. 2. tibi etiam Oldri simplicitcrtamen, cum aliss nonnullis alligat, C sph. Dominus meus cos. 8s. nu. 6 Q. commvncmque dixit esse opinionem Roto n. a Val. cons. 7 I. nume. I. volum. 2. Lman. Soata in suis cona. p. litera C, nume. 8 c. Quod tamen ipse Bar. d. nume. s. l. i .de iv. cod. declarat, vi vcnientes ab intestato rogati r siluere censeantur,quando ipsi uenie4 tes ab intestato succedunt,quiat si aliqui ex testamento succedunt, ut pura Cum aliquod testamentum praece si rat, quod per secundum, ratione solennitatis dc scientis impersectum : scd codicillorum iure valens, non est infirmatum,illi haeredes, qui ex ipso test mento primo successserui, videntur rogati. Quicunque enim aliquo iure succedit rogatus videtur. l. si qui, cum t sta mutum nullum. V. de tu. cod. Quod tamen limitatur non procedere, cum quis es Iet haeres ex tei tamento pollea Lacto, ut per Bar. in d. l. I. sub d.nume.is.& sub nume. 2Ο.q. I. R Bal. in I. sn. .
colum. 6. vers. sed pone quod testator, C. de codic. & idem in l. post humus. g. in . ueri quaero hic de illa quaeli. is. de iniusto test. Guid. Papae quaeli. 2 .
num c. ao. ac Vitalis de Cambanis intra c. de claus clausula I 6.atque Dominus meus Ioa . CV h. cons. 3 19. numma 3. quod tame ipse Caeph. tribus num. sequent ibus procedere declarat, nisi in secundo testamento testator primu confirmauerit, vel nisi secundum ipsum testamentum reuocatum postea suerit, secundum casum, super quo ipse Caeph.consuluit: eo etenim in casu inquit clausulam codicillarem primi testamenti reuiuiscere, quod si sustineri potest, notabile est. Idem t quoque squod expressa codicillaris clausula, operabuntur verba illa, Voluit testa tor testamentum valere omni meliori modo,& iure, quo valere potest. Idq; a similitudinis ratione set. l. cu pater. f. filius matrein. ff. de lcgatis secundo, secundum Bal.& Ang. ibi,& huc probat lex optimus in .s. l. codicillis. f. fin.& ibi Bar.& Imo. ff. de legatis secti do,
idemque. tenet Io. Dil. d. tit. q. s.cau. I.
nume. 6. Et est aduertendum , Quodi quando vigore clausulae huius codi- scillaris scripto haeredi per si dei commissum restituitur hareditas, hi, qui ea restitu ut, etiam si de libcris sint, unam tantum legitimam retinent, ut innuit gi.
218쪽
Cautelarum Tractatus. Cautela. X XIII. i o P
plo. fin. in auth. ex causa. C. de lib. prael. tradit Bal. cons. 2 o. clausula codicillaris, lib. t .& alis, quos reseret,& sequitur Cur. iun. in d. auth. ex causa, sub num. 7 s. ad fin. de Io. Dilect.1tit. s. d. caul.
I. nume. . cc ea se mouentur rationer Doctores isti, i quia ubi non ex intem uallo restitutio fit, sed in continenti,
non detrahuntur duae legitimae, ut per Bar.in l. Papin.f. meminisse. sside inoftestam.& per eundem d.cons. ΑΦ nu. 3. Doc. de prscipue Barba in cap. Ravnutius, & in cap. Raynaldus, extra detestam. Sc commune quoque hanc opinionem asserunt Asdict. decis. 367. num e. q. dero. in cap in praesentia, nume. q;7.cum se tu. extra de probat. de Viti. in lib. t. co m. pin. variorum, litera H. inci p. Haeres rogatus, num e. l. quique pro hac opinione late alias cumulant 8 aut horitatcs. t Pariter clausula praedicta operatur, ut compendiosa substitutio a pagano uerbis directis facta post
pubertatem obliquetur , ut per Bald. Paul. Alex. 6c alios communiter in verbis ciuilibus. F. de vulg. & per alios uos reseri Rip. i l. Ceturio. nu.79.ss. euulg quod tamen nume. 8 s. verum intelligit, quando hes c clausula pcr verba prs sentis,& suturi temporis est co-cepta, ut si non valcr, vel valebit, secussi per verba praesentis temporis latum. Plures etiam alios e nctus hec clausula codicillaris habet, quos videre potes apud Bart. d. l. t. ff. de iii. codicili. ubi materiam hanc late explicat, penesque Doct. in d. auth. ex causa. In summa tamen scias, quod ex his omnibus ess ctibus, quos dicta clausula operatur,' compendium id est, i quia clausula codici liaris contra omncs nullitates prPsentes, Ac futuras operatur, cotra quas
testator, si de eis in specie cogitasset, verisimiliter prouidisset , ut inserius probabo: secus si verisimiliter non prouidisset, ut contra testamenti nussitatem ex natiuitate post humi ignorater praeteriti,prouenientem, num tua cla llula codicillaris non operatur, ut pec Bar. in d. l. t .sub num. l o. per Soc. cos. 9 I. per totum, uolum. q. dc ita etia per
Io Dil. ubi de magis comuni pro hac
parte docet, d.tit. . cauti IO. nu. q. que
sane conclusio ita sine multa difficultate non pertransit, nam nonnulli grauissim g authoritatis iuri secus tenue runt, sueruntque qui contrariam partem communiter recepta asseruerunt,
ut facile penes Cur. iun. in d .authen. ex causa, nume. 7o. dc apud Iul. Clar. in s. Testamentum, q 46. vers. & haec quidem, habes: qui tamen apertὰ cum Bariolo inclinantes plurimas adductitit sentientiu authoritates, de ipsi dicunt Barioli opinionem magis esse veram, aequiorem, de fauorabiliorem, de ea triindistincte sequitur Clar. liue legata sint magna, liue parua, siue es aulula sit concepta per verba praesentis temporis, sue suturi, & siue testator post post humi agnationem superuixerit, ii uenon, de ab ista opinione in practi ea nore cedendum inquit, prout Sc postmodum audiuisse ait Senatum Mediolan. istam opinionem uti veriorem, dc humaniorem semper secutum esse, α Ω-pra dictum compendium substanti .e clausulae codicillaris huius ponit Rie. in d. l. Centurio. nume. 84. eiusque dictum ibidem exemplificat, i nam in togenerali sermone ea non comprehenduntur , de quibus loquens uerili militer non cositauit. l. obligatione generali .ffide pign. cum authoritatibus, Per Rip. positis in pr.ecitato loco, de facit
Optime tex. in l. cum auus . is. de cond.& demonstricum concord. Caeterii Mi quia, ut quotidie videmus, dc ut incit ti
aduerte, Clausula ista ex stylo, notariorumque cosuetudine imponitur, t fini quidem notari j harum elausularum vim, & efficaciam ignorantes eorum
imperitia mundum destruunt, & bo
219쪽
norum virorum conscientias saepe in periculo ponunt, secundum Bal. conci 3 1. lib. a. t Hique nescientes quid scribant, testantium voluntates saepe pem uertunt, secudum Ang. cons. 2 o. Hic etiam per Rip. d.l.Centurio, nume. 8 3. Ideo ad tollendam clausulae huius codicillarism similium esticaciam, cona silium tibi trado, i quod L cias notarium a iudice interrogari , quid ipsae clausulae importent , & si responderei orauerit, nihil operabuntur, secundum tradita per Bari in l. I. num. I . &la d.l. Dec.num. I & in 2.lect. nume. I I .ac in tertia lect. num. 1 2. T si cert.
petat. ubi post Bartoli dictum de teste suid sit mutuum interrogato, ponit alia exempla de teste interrogato, quid sit mala fama, vel consuetudo, ac denotario interrogato quid sit Velleianum, quando tales personae de his atte- santur, ad idem pro consilio superius dato faciunt tradita per Alex. in addita ad Bari post Alb. de hos in I. fin. g. in. Tad Velleia. per Alb. in l. 3. C.de hqret. per ipsum Alexan.in l. sciendum. ff. de
verbor.oblig. per Dec. consi. Io S. col.
. sub num. s. ubi inquit, quod si testis eponit,testatorem saliam heredem in quinque solidis instituisse,& interrogatus,quid sit institutio, dicat se nescire, nil probat, N: ibidem alia similia ponit,
quae posuisse eum dixi in d. l. i. si certi peti & in specie in terminis casus nostri videas Beriri consi. 77. incip. Dissieultas, in s. lib. 2. relatu a Rip. d. l. Ceturio sub n. 88. Pro hoc quoq; videas Vi
sic. Mulier iuuatur Velleiano. BOrg. Caualc.de usus rimul. rel.nu. I 3 6. in uersi.& ideo putarem esse bonum. Quinimo Michael Grais. in suis com . opin.lib. 2.
cap. q.q. I 6.inquit communem esse opinionem,quae ex Bariolo oritur d.l. I . l.
II 6. ad fin.de iv. cod. Q Ddi similis si ede stylo apposita clausula non attendatur,nec pro expressa habeatur , di ideo debere apponi testatore sic ordinate.& volente. Dec.tamen cons. 49o. subnume. Io. inquit contrarium communiter teneri,quem sequitur optimis rationibus Rot .a Valle cons. ηε. nu. 97. cum sequentibus, volum.q. Hoc igitur in casu salubrius erit recurrere ad superius traditum cons. Quod si effectu tibi non sortitur , poteris mox in in dium afferre quaestione de huius cla sulae inualiditate ex eo, quod restatore iubente apposita non fuerit; sed certὸ vix erit, ut obtineas et multi enim patres contra eam Barioli opinionem, quam
communem Mich. vocat,tenent, ut habes penes Dec.& Rotandum in pisciatatis locis, ac penes Cur. iun in d. auth. ex causa, sub num .74.quo numero &pro alia parte ex Bariolo deducta authoritates non modici momenti anserti
Caut. XXIIII. De compensatione fienda de liquido ad non liquidum. Et de non ficnda ea etiam de liquido ad liquidum.
compensatio de liquido ad no siquidum , non fit imita sub nu. 2. Pupillus pubertati proximus pro pubere habetur, sub d nu I. uer. Oideo. Qui ct iuramento ut pubes obligatur. vers se enim.
Compensatio, ut de liquido ad illiquita 1 fiat, quid agendum sit. Compesatio quibus in rebus admittatur a remisiu . Et an admittatur de pecunia in quantiatate debita ad pecuniam in specie debi
220쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela. X XIIII. Ios
compensatio ipsio iure de liquido ad si quidum regulariter sit, dumodo ono
natur, ne tamen unquam compensationi lacus sit, habes remedium secundum limitationem, de qua nume. 6. O in sine admoneo, num. 7.
ad non liquidum non fitil. fin. C. de com p. cum simit. intelligendo tamen hoc verum, nisi de proximo non liquidum esset liqui dandum, d. l. 6. Soc. reg. 86. fal. 2. Quae enim de proximo futuri sunt, pro iam factis habentur.l. pen. F. de mil. test. optimeque conserunt quela d. l. pen. nO.gl. in verbo, confestim.& ideo videmus, quod pupillus pubertati proximus pro pubere habetur, ut declarant Dec. de Ca gn. in l. pupillum. T. de regaur. ipse enim iuramento, perinde ac pubes esset, obligatur,
ut multis comprobat authoritatibus Laur. Chircou. in Φ. centu .co m. con- civ. conclu s. l .ubi com mu n e m docet,
di receptius testatur Mich. Grais in suis com . op. cap. 7. Iuramentum, q. i 3. versi c. contrarium, dcc. s. q. Iq. versic. Amplia hoc etiam, lib. i . late dicam ego infra caul. I I s. nu. s. dicamq;
Quomodo aute istud incontinenti s matur declarat Men. deam. iud. lib. a. casu ιη ubi Iudicis arbitrio id c5mic sum concluditi Sed ad hoc, ut etia omnino copensatio de certo ad non certii fiat, cautela singularis est, i quod tu mi es revera,& probabiliter debitor, statim debitum, quod a te petitur, co-fitearis ;Mox si quantitatem a credit re tuo, quae nondum si certa, habere
debes, compensationem opponas: d nec enim tuum probaris creditum, in
terim creditor tuus liquidum etia creditum, sed per cosessionem, ut modo dixi, exigere non poterit. Nam regula supradicta intelligitur procedere, qua-do debitum est per testes, vel per pr 'bationes alias liquidum: sectis si perpartis confessionem, ut est texta cum glos. valde notabili in d. l. s n. in verbo, conuicta, de ibi hoc notat, 3c tenet
Cyn. q. 9. similisque est glos. i. in l.
nemo ex his. T.de reg. iur. de ita tradit Abb. in c. cum Io. in I. not. extra dofide instrumen. C pol. c. ut. 8 I. inci P. scis,quod vulgariter. Iaspost eos, quos allegat, in I. cum fundus 6 seruum tuli, num .i 2. ff. si cer.pet. &post Bart. addita ad eum in d. l. sin. in verbo, per confessionem partis,ac Iasin s. in bonae fidei, Inst. de act. de docet Soc. d. reg. 86. fall. r. ac Robert. Maran. de ord. iud. par. q. dist. 6. num. I. t Qui- Ibus modo in casibus compensatio ad imittatur, vide penes Doct. ind. l. fin.
C. de copens &ind. g. in bonae fidei,& praesertim ibi per Ias de Uldar. Zas. Inst. de actio. de t an compensatio de pecunia in quantitate debita ad pecu- rniam in specie debitam fiat, viae per
Alex. & Iastin d. 6. seruum, qui admitti communiter receptum aiunt. Sias
autem velim , quod i licet regulari ter scompensatio ipso iure de liquido ad liquidum admittatur, l. si constat, &d. l. fin. C. de compens. 3e d. s. in bonae fidei, Inst. de actio. dummodo pars
opponat, vino. glo. I. dc Doct. in d.l. si constat, Viuius in I. pari corn. Opin. variorum , in litera C, versic. Compensatio licet fiat, de com . affert opin. ex Socino iun. Laur. Chircou. in prima
cent. co m. conclusionum, conclus.
43. litera C,num. i 7. si tamen idebi- 6 tum iuratum fuerit, de ipso iurato ad
non iuratum compensatio non admit- atetur, per texti de ibi Doct. in c.ad n stram, extra de iureiuri de hanc com- munem esse Doctor. op. inquiunt E lyn. ibid. circa fin. verti c. & per hoc apparere existimo, Alex. coni. 9 rin: L. I. Ul. 2. Ias. in l. eum, qai. g. si iurauero, sub nume. I. T detur. ubi aliis allia c