장음표시 사용
231쪽
Iao Laurent ij Tennini Rodulphi
Caeterum si reus, cum uersi. seq usque ad versi. ultimo. ri Sed red cundo ad consessionem iudicialem rerum ciuilium,qu*ndo praeiudicer,necne, & qualiter sit recipienda, uide apud El. Bar.& caeteros in d. l. unica, de coni.& apud Spec. in d. ti. de coss. sequitur, cum f. seq. atque apud
Maran. d. ver. quintus actu nu. 27. ver
s. Aut contra illam,qui nu. 28. cautela tradit pro eo , qui mutuum receptum secreIe restituit; cotra quem creditor
mutuum petes positionem facit,quod Ia mutuauit,&c.t Ut ille cui mutuatu fit erat, respondeat: Nil sibi mutua tu, quo teneatur: quia sic ab illo laqueo in que vel simpliciter negando, uel mutuum consitudo, sed restituisse,incidere posset, se liberabit; quam quidem cautela
praeter Fran .de Aret in l. l .col. 2. in s.ff. si cer. pe. quem resert ibi Mar.tradit in materia iudicialis delati iuramenti, post eos, quos allegat,Ias in l. mani se sis, sub nu. 7. Tde iureiu. ubi de ad hoc alium iurandi modum affert. Lquod dicatur: iuro, quod si quid mutua st i, tibi reddidi, iux. doct.gl. magist. in l. si quidem. C. de except.Et circa praedictam iurandi materiam addo uidendu quoque Barbat. in consi. I 2. in 1. duia lib. 2. Capol. caute. I 36. N Boer. in decis. aqq. per tot. ubi doctissime, & latissime hanc trami materiam, ibique Omnino eum denique,& pnaecipue secundum modos duos hic traditos, uide, sub nume. i s.circa finem. Sciendu est
i 3 in specie , t quod consessio iudicialis
parte praesente facta praeiudicat, ut pertex. in l. certum. s. si quis absente. st.de consesiis.& per Bar. in d.l. unica, num. a . in sine, uuinume. 1 F. cautelam trai dit,iquod memor sis, ut consessione aduersarii in actis poni facias: uideclarius supra in eadem litera C, cautela vigcsimasecunda,libi de hac re Particulariter tractauia .
Caut. XXIX. Deco sessione extra iudiciali tam obligatoria, quam liberitoria,& de eius effectu.sVM MARIUM. confestio extraiudicialis siab'ue tau- rsa fiat, quo ad liberandum tenet ,secus quo ad obligandum obligatione personas. causa an requiratur in confessione pro a iure reali. causa expressio cum requiriturinn ge- 3neralis expressio sufficiat. Filiusfam.cum cau. mortis donat,requi qritur specialis patris concessio circa donationem, non autem indiuiduE ad ea ipsam particularem donationem. Confessio extraindicialis eum sit circa Iea,quae ex libera animi uoluntate confitentis non depende siue sit obligatoria , siue liberatoria pars praesens esse
confessionis extraladicialis tu obligato 6riae, qua liberatoris effectus,remi iae. Confitens qualiter contra confessionem 7
contractuum contin etia, qui is scriptis a
rediguntur, non acto ut aliter no ualeret,nis indescriptura ornetar,detirui posset Et per testes contraria dicentes. Contractus continentia ut per te Res de snrui no possis,quo remedio ure usit.
cautel sp rox prsc. ordine sequedo, si absque ca fiat, quo ad liberandu tenet. l. tale pactum, in prin. & ibi coiter doc. max. I asst. de pac.dqc. in i .generaliter
d.iud. Par. a.6. partis principalis, uersi intus actus, sub n. 6. in casu tameel cu ca liber tio non praeiudicat, nisi post certum tempus, ut dic3 infra in
232쪽
Cautelar una Tractatu S.Cautes a. X X i X. o i
prox .se'. cauti uersic. H.ictenus tracta
tum secus si ad obligandum perso
nati obligatione; nam causa requiritur.l .cu de indebito, in fine, ff. de prob.
ff. de pac. tq; per scrib. in d. l. penera liter. glossam allegat Maran. In d. versiiquintus actus,sub d. nu. 6. in c.testes, in sto. magna,circa finem, I.q. 9. Vbi tamen Maran. intelligendu inquit, quod confessio ine causa non noculiqlio δdsendam plenam probatione, sed bene quo ad limi plena, S. causa uuae debet saltem allegari per eum, qui tali inniti
tur consessione, ut per Alex. cons. q. col. pen.& cons 8 q. col. fin .uol. l . cum
aliis per eundem Maranta in ad duetis.& quod talis consessio sine causa non noceat, tradit etiam Ias. in i .error, sub num. t q. C. de iuris,& fac. ignor. filiat vi casus duo, in quibus licet sonsessio
cum causa em/net, non tamen emcax
oritur obligatio, nisi post certum tem pus, ut est consessio causa mutui, &dotis iacta, de qua re plene tractabo in proxima seq. caul. & de confess. causa
dotis circa prpudicium creditorii mariti tractaui plene supra in hac eadem
2 litera, in caul. 27. Nonit autem cum quis fundum meum confitetur, uel cuquis sibi per confessionem aliquo iure
reali praeiudicat, causa requiritur, quia tale ius uniforme est, l. 3. S. ex pluribus. fide acquir.poss.ac in l.& in eade. f. accusationes, & ibi per gl. ac scrib. alios,ff. de except.rei iud.& Arct. Inst. deliter. Oblig. f. l. nu. I. pro quibus ui de Bar.quem sequiis tur Doci. in dicta
l. generaliter. C. de non num. pec. nus me. I. ubi nume. 2. docet, An t cum causae requiritur expressio. ea genera
liter expr essa sussiciate & concludere uidetur, quod speciei specialissimae expressio sufficiat, uidelicet si quis cofitetur se ex causa emptionis libri d bere.Nec obstare tex. dictie l. gener liter, dicentem,quod promissor speci liter causam edicere debeat, nam data instantia istud peribit obiectum , iuri f. pauonum, Instit. de re r. diuilio. ecce enim, quod i etiam cum filius. 4fam. causa mortis donat, specialis liquidem patris concesito circa sedam
mortis causa donationem: requiritur, non aute indiuidue ad eam ipsam parVticularem donationem, l. siliu , fam. circa s.ff. de donat. De hac cause expres.sione superius tractaui, ut.ε. non circa introducendam actionem principaliter, sed circa eam exercenda : & quo loci plurimas ad haec allegaui authoritates,quibus hic me remitto. Et i cita sac hane extra iudicialem consessione ille, in cuius fauorem confessio ipsa fit, caueat, ut quando sit circa ea, quae ex libera animi uoluntate coniventis non dependent, praesens esse procu Per, siue sit consessio obligatoria, si ue liberatoria , si tamen praesensiesse non poterit, adhibeat cautelam, qua min 3 i. cautela tradam, ubi pro hac re ad ea, quae ibi dicam, recurre. Quod si . consessio circa ea, quae ex libera animi uoluntate dependent fieret, partis presentia non ellet necessaria. puta in ratiliabitione, re in haereditatis aditione ut Bart. idem dii init in d. l. generaliter, a num. s. usque ad num. 8. N in l. certum. f. si quis absente, is de conses. Effectum t de ipse Bar. ta obligatoriae, qua liberatoriae ponit confessionis ind.l. generaliter, nu. 8. Qualiter i aut co- 6tra consessione qui co sessus est, uenire
ualeat, Bar. d.loco, nu. 9. per tale distin- ctione explanat: Naq; aut cotra erro
ne a cossessione quis uenire uult, & tuc dicit seruandu esse qJ habetur in l. nafatetur. n.de cosess.in l. cu falsa, de in d. l.error. C. de iuri& facti ignor. siquide hoc in casu ervore docto consessione tua reuocare poteris. etia si sit pluries multiplicata,ut est lex optim' in l. I.& ibi Bal.& Do LC.de errore calc. ScIasin O.error. n. 2y. C. de iur.& facti ignor.
233쪽
is noriquod ampliatur procedere, & si consessio sit iurata, secundum Bald. ind. l.error, & alios quos ibi reser &, quitur Iacibi d. nu. yo. quibus adde gl.
in c. Romana. f. i in autem, extra de appell.m 6. N late Aret.in cap. cum dile-eii,colum. Penui. &fin. in siextra de accusa.ubi dicit, quod liec est communis opi. ubi etiam ipse Aret. respondet ad tex. ibidem, qui contrarium facere vidcbatur,& Ias. praeter Bald. m d. l. error, sub d. num α; o ubi vide cum his, quos at lcgat, de late hanc conclusione, quod confessio reuocari valeat, err rem allegando,& primum eum Ostendendo, vide penes Boss& quos allegat
in titulo de consessub nume. 6o. Qui .nlmo, errore etiam non probato , quis eius consess.etiam iudicialem, reuocare incontinenti potest, glosest noti in
tur Doct. de iureiuri in sexto, Iasin d.
l.error, num .9. N BOII.in d.tit. de conia fesI. nume. Franc. Marc. decis. TOI .nume. a. par. I.& decis. s. nume. q. p/r. 2. Aut contra generis alterius, quam erroris . conses, ione venire quis
praesumit,& tunc Bar. subdistinguit in
cofessio emanauit, di per omnem probandi modum quis ad probandum, ut contra propriam se tueatur consessionem admittitur. C. pIus val. quod agit. perror.& post Bar.& Doct. in d. l. generaliter, ad hoc etiam vide Carpo. desim .contr. vers. Tertio casu principali,nume. 3 4. Aut in scriptis facta est cofessio, quo casu si quis confitens conia fessionem sua volutate factam negat, admittitur per communem probandi modum ad probandum contrarium, Ut per t. cum precibus, C. de probat.&per l. opti mam. C.de contrah. & com mi t. stip.& l. ubi. C. de fals ad quod aduerte, di cautus sis, ut opportunem gis neges tua voluntate iactam scripturam, quam ipsius siripturae tenorem, ut patet ex his quae statim subiicio, si
vero scripturi tenorem negat, non autem neget scripturam sua voluntate factam,tunc ad probandum non admi titur,nisi per aliam scripturam, ut eodem genere,quo quid ligatum est,dis
soluatur.l. nihil tam naturale. g. de reseiuriad quod etiam vide Fran. Marcum decis. II. nume. l .par. l.&glossa in
magnam in l. iuri entium, s. quod sere,& ibid. Doct. s. de pact. At ii vellet probare contractum limularum, tunc duo sum ceret testes, ut tradit sapiens. insor. pp. contra in striis verbo, digno scitur esse, sub nume. i. quae sanε si mulatio non per testes solum, sed etiam per coniecturas,& indicia probari potest, ut tradit ipse Pap. modo citato loco. quibus autem coiecturis probetur, vide apud Caepol. in d. trai'. de lim. cotrach. ubi plene de his tractat: verum si falsum probare vellet, tunc est recurrendum ad ea, quae dicam infra, litera
I, caul. I I9. cum seq. sed si non contra instrumenti tenorem cofitens ueniet,
sed contra eius solennitatem, tu ue id per testes seri posset, d. f.quod fere. F. de paci.& ibi not. glos Bart. & caeteri sequutur, acali1, de quibus ibid. Alex. nume.9. si tamen solutionem factam probare vellet, inquit Bar. d. l.generaliter,quod ad probandum admitteretur secundum traditum modum in l. testium, C. de telli. quem tex. vide, quia clarὰ loquitur, de ex praedietis conlit.
oportune eligere scias, utrum contra instrumenti tenorem venire, vel illud falsum dicere, aut contra eius solennitatem te opponere, vel solutionem factam ostendere queas, aut contrast amsimulatum probare possis. Quam 'uidem consessionem in scriptis sieri dicit Bar. da .gςneraliter, nume. Io. cum contrahentes contractum celebrari inscriptis adeo egerunt, ut non aliter valeret, quod de tradit Mareus d. doei
63 I. nume. a. ideoque num . t i. U.iri docet,
234쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela . XXX.
8 docet, t quod contractus, qui in scriptis rediguntur, non acto, ut aliter non ualerent, nisi inde scriptura oriretur, destrui possunt, etiam per testes cotra rium dicentes, ad quod inducit tex. ini contrahitur. ff. de pig. in l. cuin res. C. de prob. Sc l .contracteis. C. de fide inas strum. Propterea i cons. tradit ei, qui dubitat, ne contra bas per testes annulletur, ut coram testibus dicat, qui praecedetibus interfuerunt 3 3e sui tactam, ut contractus in scriptis celebret, nam no per telles, sed per aliam scripturam cor rarium probari debebit eius, quod expresse in instrumento corinebitur, ad quod etiam vide Angei. cons. 1 3 Domina Catherina . ev quod tradit Marc. d. decis. 4 IJ nu. .
Gaut. X X X. De exceptione non numerataep cuniae proponenda, vel obvianda. S V M M A, I V M. I confusio per apocham, vel per publicuinHrumentum de receptione pecuuina ante biennium non obligat. Amplia l.
6 conse Iio mutui ex ρublico inurumento facta quando natim eon fitenti praeiu
t creditori consilium datur,ut eum re veris mutuar, ex confesone debitoris statim eum, o sectualiter, obnoxium habeat.' Debitor per verba notari apposita iuinurumento eo es nis , de quibus
verbis dicitur,intra num. I.ligatur, ne non mutuata pecunie exceptionem opponere queat qualiter in cactu sibi non
factae numerationis aduersus dicta verbase Maleat adiuuare.
t o confitenti causa mutui, si non recepit pe
euniam,consilium datur, quost aduerisus confesonem stropria n tueatur. Ampliatur. U. uu i I. confiterer numeratam sibi mutui eausa i a pecu etiam, exceρ.ρrορ uens uo prouocatus actorie partes sustia bit. EGπtio non numerata yecuuie intra Istem us Ratuti oppositaὼeredatori incumbit probaudi onus fuisse numeratam pecuniam. Exceρtio non numerata ρecunia ρο et i
biennium opponi potest sed debitori opponenti onus incumbit probant non fuisse numeratam pecuniam Exceptio non numerata pecuuia ta pro i Itom,quam pro ρ arte opponi ρote t. Exceρtio non numerata ρecunia qui- i5bus in casibus locum habeat, oe intra quod tempus in dotis etiam confessione ρroponenda sit, nu. 7. Scriptura publica st obluas.a d eam re- i 3 tractandam scripturamsimilis contraria requiritur. Scriptura debiti, eum priuata est poten is per publicam eontrariam infirmari. Exceptionis non numerata pecunia in rofaetum non dire Is uiρulatione intem ueniente, confitens ius habet.
Confitens sine causa sibi nunquam prae- 2 liudicat.
Creditori consilia dantur,quibus efficaci ια
ter confitentem arctet, nu. 2 I.
Creditar solutionem Dctam confitD in. 24tra quod tempus post non Alutae pecuniae excepi proponere.
Creditori confitenti consilium proponeu LIds exceptionis non numIolutionis da
Debitori soluenti consit. datur, ne ere- 26ditor except. non numerata pecunia νnquam opponere possi Elapcto tempore ad opponendam exce 27ptionem non numerata pecuuiae,quod auxilium reset.
235쪽
i onsession et per apocha, uel per publicum instru- . ur ζntum se obligas, quod
habuerit, vel pecunia mutuam receperit, ante biennium in effectum coueniri non potest. l. si ex cautione, ubi glo. magiit.& doct. C. de nonum e. pecu. ct f. unico, instit. de lit. oblig. Soc. regula 97. Duc n. g. l 22.&Io. Bernar. Dia Z rcg. 2 36. Q in tantum a rcgula ista procedit, tui etiam si confitens exceptioni no numeratae pecunierenuntiet, nihilominus ipsa exceptio proponi posset, ut singulariter voluit
Bald. in l.in contractibus. C. de no num e .pecu.& doct. in d.l. si ex cautione, Soc. d. reg.97 .ampl. secun d.; & comuniter receptum asserunt Alexan. cons3 . lib. I .& qui eum refert Did. a Co
si cautio, num . q8. extra de fide instrv. Alc. in c. cum contingat, num. IJ F. extra de iureiuran.& in i .pacta, quae contra. C. de pastac Cur. Iun.in l. a. s. ulta 3 sub num .as. f. si cer. pet. t Quae etiam exceptio procedit, licet confessus in instrumento mutuam recepisse pecunia
pingnus dedisset, de quo est textus in
I. I. C. te nonnum. pec. ubi Bal. multiinot. & est idem tex. de uerbo ad uerbum, in l. I.C. si pigno. con. num . pec.
secu.non sit. 1 Nec etiam huic proroncndae exceptioni obstaret, si confessio in instrumento sua re igiato facta suisset, niti statuto specialiter prohiberetur contra tale instrumentum hanc
opponi posse exceptionem,ut per Bal. in l. qui pecuniam .is si cer. petat. quem ad hoc refert Soc. d. reg. 97. ampl. 3. Adde insuper circa hanc materia huius exceptionis,quod inquit Bartol. &Bal. sequitur in l. 3. C. de poli. de stat. Prohibunte aduersus publicum instrumi nium exceptionem aliquam propoini,hrater excepi. simulationis; Quin-
, s imbi etiam si ille, qui rccepisse se con
steretur, iureiurando consessus esset,
adhuc ipsam posset proponere excia sptionem per t. f. N ibi Bar.&commu
sti. de lit. oblig. sub num. II. Quatenus autem dictum est etiam talem confitentem in publico documento ante biennium in essectu non obligari, ad uertendum eth, t usa id verum di eo, ε si notarius in eo initrumento tantum dixerit, Talis consessus fuit reeepi sie, secus ii ipse alserat, debitorem recepisse: Quia statim esse hualis nascetur obligatio, argum. l. cum precibus. C.deprob.& ita tenet d. glo. magis .in d. l. licet cautione. Quod tamen declara s cundum Bar. in d l. li ex caut. sub nu.
s. ubi tenet, Quod verum id est,tsi no rtarius scribat,Talis fuit cosessus se habui sie, & recepisse, & uere habuit, de recepit in praesentia mei notarii, &c. Dicit enim quod licet tabellio scribes. ret, talis confessus suit, se habuisse, &recepisse,quae habuit,& requirit ; illud
tamen de necessitate non probaret; Posset namque esse, quod illa fuisset partis uerba, quae cu pars in prima protulisset persona, notarius in tertia lcripsisset; Quod etiam tenet, si tabellio adiiceret,in praesentia mei notarij, &c. Nam verba illa, mei notaril, venire ad illius participii consessus, determina tionem posset. ex superioribus igitur duo conlilia notari possunt, unu pro creditore, aliud pro constetri Pro creditore consilium elicitur, tui cum re suera numerat, cautus sit, quod notari hoc pacto scribat; talis consessus suit se centum, puta, a tali habuisse,& recepisse, di quae uerὰ habuit, & recepit in praesentia mei notarii, &c. sed adue tat notarius, ne ita scribat, cu pecunia
praesens non est, quod pro ipso tutius erit, ut per d gl. magist.in d. l. si ex cautione, quam omnes sequuntur, ut tradit Alex .in l. praedia, num. . T. dea'.
post.& est etiam glo.in l. si ex precio, in
236쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela . XXX. Ias
in verbo, conscriptum. C. si ceta peti& Bart. in rep. l. I. sub nume. 6.C. plus Val. quod agi tur.quia ipse notarius falsi pinna teneretur, cum de eo testimonium asserret, quod non vidisset,iuxta ea,quae tradit Bartaque omnes sequuntur, in l. lingularia, sub num. 22. vers. sed si notarius. ff. si cer. peta& ut comune ex his, quos ipse alleg. affert Iul. Clar. in s. falsum, versi c. Notarius. &ideo tunc Tabellio scribat, talem consessum esse, quod receperit, ut & in d. g. i. Inst. de lit.oblig tradit Por. num.
q. subdes se alias in proposito vidisse, quod cum scholaris quidam intulisset
contra studii Vniuersitatis Rectorem verba iniuriosa, Rector statim uniuersitatis Tabellionem vocari iussit, ut coficeret instrumentum, itialiter ille Rector verba iniuriosa dixerat. Et tunc
notatio scholaris dixit Quod ipse instrumentum faceret, quod d. Rector dixit, quod ipse scholaris verba iniuriosa protulerat, non quod reuera scriberet ipsum verba talia dixisse, qui praesens non fuerat,& benedix ille sicholarem illum ait Pori propter glossas supra dictas: Et dedi tibi creditori talem
caul. ut ea viaris cum vere numeras, non cum numeratio non interuenit,
quasi numeratione non interuenien . te usus fueris , Debitorem admo-s neo , t quod etiam non obstanti bus talibus verbis contrarium pr bare poterit per tres, vel per plures t stes, ut per praedictam glos in d.l. si ex cautione. Bart. autem in eadem i. subnu. Io. cosilium tradere videtur, quod tunc debitor instrumentum falsum dicat, pro qua re ait recurrendum esse ad ea, quae ipse dixit in l. in exercendis. C.
de fi . init r. Vbi quidem debitor suis
loco, &tempore instrui poterit, quonam modo instrumentum de falso a ro guatit Pro confitente modo consiliutraditur, quando sequantitatem mutuam recepisse fatetur, ut si verὸ pec niam non recepit, sed numerationis iaturae spe conseisus est, intra biennium
cautius sit excepti non numeratae pecuniae proponere, i siue creditor con- ι tra eum agat, siue non , arg. l. si cum exiguam. C. de con dict. ob caus. & l. si quasi . C. de non num. pec. per qua l. ita tenuit gl.in d. tit. Inst. de lit. oblig. in Uerbo, excepi. sed in rei veritate per condictionem eo casu ciuilem obligationem repetere dicetur: Imo cautius erit, si condictionis potius, quam expresse exceptionis remedio utatur,jut ex d. l. li cum exiguam,& d. l. si quasi. t Et si non prouocatus debitor aduer- I Isus creditorem ob non numeratam pecuniam iudicium promouerit, actoris partes sustinebit, ut per Ang. in d. tit. Inst. de lit. oblig. quem refert Syl. Aldobr. in addit. ad d. glos in verbo, exceptionem, cuius dicta inde emanarunt , quia glos . except. posse opponi, etiam actore non petente, ait: sed dum directa via confitens condictione ad repetendam oblig. utetur, actorem seipiu in mani se ite olfert, Sc quidem exceptio, quq intra biennium op)onitar, maximi est effectus; t Quia ita tim ea is
opposita creditor pecuniam numeratam fuisse probare tenetur, ut in .1l. si ex cautione. Quae quidem lex est huius materi et clauis, ut & Bar. ibi in prin. dieit. t Post bienniu aute bene proponi posset haec exceptio, sed debitori incumberet onus probandi pecuniam numeratam non fuisse, ut per d.glosin saepὰ d. l. si ex caul. ac ibi Cyn. Nic. de Math. A per Bart.ibi, num. I 2.& I .ac communiter alis Doch. ibid. ae etiam per gi. in L .in contractibusaein versici nullo modo,& ibi de Doctores, Aret. in g. idem iuris, sub num. q. Instit. dea t. ubi communem ait, Iasini. I. g. iurari, sub nu. 8.& in l. manifeste, sub
nere adde glos in d. tit. Institi de liti
237쪽
126 Laurent ij Tennini Rodulphi
oblig. in uerbo, ligetur.& licet Azoin sum. C. eod. sub num. I. alias sens ritae Felyn. in c. si cautio, num. 6O. extra de fide instri multos dissentienates alleget,& communem esse opinionem, non posse post biennium, assumpto etiam probandi onere, eam proponi exceptionem, dixerint Cur. Iun.in
pet. & Hippol. Mars noti ηq3. contrariam tamen sententiam mitius, ac verius communem tradunt Fulgo sint. si sub specie, num . ult. C. de post ut . Lman. a Costa in d. l. si ex cautione, limit. vlt. C. de non nume. Pec.
Similiterquet opponere hanc poterit except. debitor, secundum moduis praedictum, non solum pro toto, sed etiam pro parte aliqua, videlicet si neget tantam tibi non suisse numeratam pecuniam, quantam consessus est, i. r. c. de non num .pec. Sciedum t autem circa hanc excepi. est, quod locum habet tantum in confessione debiti ex causa mutui, & dotis. Mutui, ut dixi intra biennium ; Dotis uero i intra annum a die soluti matrimonij com-i - putandum, & hoc si matrimonium intra bienni iam solutum suit: si vero
ultra biennium extendetur matrimonium , tres menses ad proponendam exceptio. dabuntur , nisi decem annos excedat matrimonium, quia tunc exceptioni proponendae nullum tem pus dabitur, ut exi restum habemus in lege fi n. cum aut n. scqu. Cod. de
dote cau. non numera quae tamen
authent. in fine restitui. in integrum in subsidium reseruat, quam mai ri posse competere dico ex clausula gnati,si qua mihi iusta ca,&c. ut habet
in l. i. in fine, T. ex Qb.cau. malo. ex qua etiam clausula polle competere in hoc casu restitui. in intcg. creditoribus maioribus mariti dixi supra haeeadem litera, calit. 27. numero II. siue in versiculo, velum si praed. percred. minori vero ex capite de min. restit. datur, de quo habemus in tit. T. de min. 2I. ann. & in tit. C. de in in
Si uero ex alia cau si, quam mutui, aut dotis confessio facta fuerit, ueluti emptionis, uel conductionis, aut similiter, statim atque quis se tantam debere quantitatem scripsecit obligabitur, ut tradit Port. in d. f. i. Institui. de liti oblig. numero I 3. ubi diuersitatis rationem adducit,& pro hac re uide Doctores, quos late deducit
Rot .a valle cons. s. num. I.UOl. q. in ter quos refert,qui de communi, ait stantur. Nec contrarium probari pol
rit,nili per aliam sci ipturam, i. generaliter,& per scrib.ibi, C.de non nu .peci Quod tamen declara, ut in prox. prΞ-ced. caul. sub nu. 7. dixi t Adeo ut si igscriptura publica extiterit,opus sit alia
publica contraria, arg. l. nihil tam naturale, T. de reg. iur. Bene uerum puto, t Quod cum confessionis debiti is scriptura priuata est, per aliam publicam infirmari potest, nam si per priuatam contrariam id fieri pollet, e go multo magis per publicam, argum. auth. multo magis, C. de epist.& cler. Sciendum quoque est,t Quod non tan rotum siquis scriptura se mutui, vel dotis causa recepi s se consessus fuerit, e
cepi. non numeri pec. secundum ea, et
quae dixi, munitus erit: uerum etiam si stipulatione responderit quis tantam causis praed. recepisse pecuniam, adiuvabitur, non directa quide exceptione non num. pecuniae, sed per excepi. in factum, quae tantundem operabitur.
l. cuin ultra. COd. de non num. Pec.
Idque declara ut per glos in d. tit. Instit. de liter. oblig. in uerbo, debere, &ibi d. vi de Por. sub numero 7. alio que Doct. & praed.quidem omnia vera sunt, quando piscessit causa confessionem inducti uad secus si absque a Iconsessio fieret, nam nil tu ni sibi praeiudia
238쪽
Cautelarum Tractatus,Cautela. XXX. I 27
iudicaret confitens. I. cum de indebito, in fi. si . de probatio. & ita per eum text. sensit dic glos in d. titu. Institu.
delit. obl. in verbo, debere. Quam tam cia conclusionem intellige, prout dixi in proxi. praccden. cautela, a principio, usque ad nume. s. Huicque rei adde, quod licet Barto. tencat in l. secunda. s. circa. T de doli ma.excep. stipulatione interueniente consessionem sine causi in donationis uim ualere, per text. in l. hoc iure. ff. de dona .cius tameopinio communiter damnatur, secundum Alexan. in consi. I 3. volu . primo, quem resert Ioan .Fran. Rue. in addit. ad Barto. d. f. circa. Verum circa hoc
distingue. Aut certum est, quod qui sine causa stipulatione se obligat, sciens se nil debere, id faciu& tunc donare videtur, atque iccirco stipulatio firma rataque est;aut dubitatur utrum sciuerit nec nGN tunc stipulatio nulla erit, utua dili inguendum commune esse tradit opinio. Curta un. consi. I II. num.
q.quem reserunt Bapt.a Villato. in suis
comm.opinio. litera Sinum .i 28. NE- man. Soatain suis comm . opiti. litera S, a num c. 2Ol . usque ad 2o . exclusi ubi
copiosius tractat;&' coclusio haec procedit, cum di. bium 'umue esset, nunquid promiitcns per itipulationem velici donare,ncc nc; secus esset, si constaret expresse quod donandi causa promisso ferci: icci mox,non constaret quae causa ad donandum induc cret, ut per Imo. in d .l. hoc iure. si .de don.quutex. ita intelligit, non indistincte, ut facit Bar. resert Additio ad Bar. d. s.circa,littera D. Adhuc tradita sunt remedia tam pro creditore cossessionem in publico instrumento recipiete, quam pro debitore consessionum, siue per publicam, siue per priuatam scriptura
emittente. Reliquum est, ut videamus,
An sint remedia pro ipso creditore,
tam quo ad apocha, ci quo ad publica
scripturam. Et certe duo consilia possunt generaliter colligi in creditoris fauorem penes Bartho. Soc. in d. regu .s . litera C.unde& ampliationes,&ad hanc regulam limitationes per S cyn. ipsum traditae habentur. Primum igitur erit pro creditore remediu , t ut cum re uera pecuniam dotis vel mutui a x causa numerat, caueat post prima co- sessionem aliam non thatim, sed ex interuallo recipere consessione; quia ipsa exceptio tunc sopita remanebit, ut voluit glo. dic.l. in contractibus. g. sed quoniam, uersicia. Illis etiam. C.de non num. pecu. quam singularem dicit
Rom.in l. ii uero. 6. de uiro. falle. I I .is. illi. matrim. idemque tenet Bartol. in dic.l. in contractibus C. de non num.
pecvn. numero decimo. & pro hoc remedio facit in sina ili; non videmus , fliud ex regulariter suam pollet reuocare interlocutoi iam l. quod iussit. T. de re iudi. At L post sententiam. C. de senten.& interlocu . Onan. iudi c. sed si ipsa interlocutoria iit ab eodem iudice ge
minata, eam non poterit reuocare, secundum Panorm .in ca . cum cessante.
extra de appclla. iasin d. l. quod iussit,
num. Io. de ibid. Ripa, num. 26. ac numero ro. Ad hoc etiam corrobora
dum ex hac geminatione remedium vide Fclyn .m d. capitu. si cautio, num. 3. ex. de fide instrv.& in cap. si quando, colum. I diuersi c. rescripti geminatio, de rescrip. blipp. in l. prima. 6. quaestioni,num . . T. de quaest. Cor se. in tracta. de uerb.ge in in . numero IT. lib. I. Euerar.int Op cap. 9 I. Eman. a Costa in repe. dic. l. si ex caut . fall. I . per to tam . C.de non nume. pecu. Ari. Pin.in
ub. par. I . numero Iq. uer. inde etiam,
&num. q. C.de bon. ma.& in I. t. pari I. capitu. secundo, numero 21. & c. numero 22. C. de rescinden. uendit.
Secundum colligitur ex ipso Soc. remedium , t ut ille, qui mutuam credit et I
pecuniam, uel dotis causa numerat, '
239쪽
8 Laurenti j Tennini Rocul phi
insmul exceptioni ipsi rcnunciet, ut
per Scrib. ind. l. fin. C. de non nume.
ccr. pet.& communem profert Eman. a Costa d. l. si ex cautione. lim. I. num.
3. Hactcnus tractatum est de eo, qui se scriptura debere fatetur,congruum videtur, quod econuerso & de eo dicatur, qui quod sibi debetur, solutum 24 confitctur. t di profecto si creditor sol. tum sibi fastus fuerit intra JO. tantum dies de non numerata pecunia aduersus debitorem opponere poterit, ut eli tex.in d. l.in contractibus. f. suis per caeteris. C.de non num. pec. & huiusce rei diuersitatis rationem inter debitorem,& creditorem constente, tradit Por.in praed. s. l. Ins .delit.Ο
lig. nume. I S. quia lex praesumit dcbi torcs egentes facilius ad confitendum inclinare, ut creditori complaceant,&pecunias suscipiant, quam creditoreis qui ita pecunia non egent, vel subde, ut ita non trahuntur:ad complacenum debitoribus, cum eos omnino ad solutionem cogere valeant, quod debitoribus erga eorum creditores fac re non licet. Verum casus quidam
excipiuntur, in quibus statim atque cofessiis est creditor , sibi praeiudicat, quos habes in d. l. in contractibus. f. I sed quoniam, S per Scrib. ibi. 1 Cautus igitur sit creditor, ut cum solutum sibi futurae numerationis spe fatetur, opponat intra Io. dies non numeratae pecuniae exceptionem, nam & probandi onus solutionis factae in debitorem trasseret, sicut di in exceptione, quam intra bienniu opponit debitor, sibi mutuatam pecuniam confitens, quia creditor factam suisse numerationem probare tenetur, d.l. si ex cautione. Et itaueritatem esse ait Bari in d. f. super c teris, quod etiam antea senserat Aetoin d. sum. C. de non num. pec. subnu.
26 8. Tu laute debitor, si uere solueris, poteris aduersus credi colem uti conliliis,& cautelis praed. positis pro credἰ-tore obviare volente, ne dcbitor de non num. pec. Opponere ualeat . quae cautelae cum hic eandem habeant rationem, pari formiter etiam hoc in casu collocari debent, per iura uulgaria. Postremo animaduertendum consulo, t quod sicut post lapsum temporis,
quod ad proponendam non num .dotis exceptioncm concessum es , maritus,siue eius haeredes, ac mariti creditores restitutionis in integrum beneficium modo qtatis minoris ratione, modo ex clausula generali habent, ut in hac cauti superius dixi, vers sciendum autem, sub nume. i 8. Ita quoque identitatis concurrente respectu, tam debitor pro eius consessione pecuniae recellae, quam creditor pro solutionis conessione, lapso tempore ad opponendum,suis loco, & tempore eodem restitutionis beneficio utantur, quod sibi cocedi debere Icgitimis illis de causis haudquaquam ambigo.
De exceptione doli introducenda , cum quis parte absente liberatoria in facit consessionem. s V M M A V M.
concesto liberationem inducens, num uid absente parte praeiudicet, cum ex tis sit, quae de libera animi voluntate
confesso liberatoria, ut etiam parte absente semper praeiudicet, quo remedio 1 utendum fit. Oiissessio, quae liberatione inducit,s i ex Dis sit, quae ex libera voluntate animi non dependent, parti absenti non pioiicit,
240쪽
Cautelarum Tractatus,Cautela. XXXII. I 29
adeo, ut neque etia doli pariat excepi. ut per Bar. in l. generaliterinu. 7. C. de I non nu .pc c. tu per eundem in I. non so)
tum, 1 g. ii liberationis. q.delib leg. In quo si licet g l. sentire uideatur, quod nili pacti, doli saltem exceptio induca
tur,ipse tamen Baricontra eam senties obiectis respondet, nec etiam attende-da sunt Baldi verba in cons. 465. lib.M. 2 communem dicentis absente etia par te liberationis consessionem praeiudicare,nam cum Bar. communem ait esse opinione Ripa in i .conditionis. sub
nu. 2 l .C.de pactis,ex mente Felyni in c. si cautio, nu. et extra de si de in lir.&hanc cum Bariolo icnendam ait Bart. Villato. in suis com . op. litera C, nume.
1 38.& vide quod hanc Barioli opinionem bene probat Ripa in praedicto loco, ideo per eundem Bar. d. s. si liberat. nil. I. . conii. pro absente, in cuius sauorem liberatoria consessio senda
3 est, clicias, i ut cum ipse praesto esse non poterit, aliquam adhibeat personam, cui constens pro absente libera. torium pactum faciat, quod hoc fieri potest exemplo; Facio pactum de nopclendo, tibi pro illo recipi cnti, vel confiteor mihi solutum esse, tibi reci picnii pro illo: nam inquit Bar. quod ita doli introducctur exceptio. Pro hac etia re vide Salydn l. li certis C. de
iactis & Ang. ἰn l. idein duobus. s. si . . de pactis, omninoquς ego dixi supra caul. 6. nu. 6. cu sequeti, te Notario adhibito ad stipula du pro absente, qua in casu illo tibi prodesse poterui.
Caut. XXXII. De clausulanda citatione, ut moX aduersus cotti macem absq; no. ua uocatione procedi queat. s V M M A R. I V M.
I contumaces rei, aut actores quas patia-sur Parnas, remissiu . Contumax aliquem actum eontra seno patitur,msi altera parte in iante.
con umax , quando contra .um ad comtumacia ranas proceditur,an semper cicandus δει. verum ut necessario citandus nunquam sit cotumax, remedium datur. nu. I.
citatio noua requiritur,cum substantia, ν el qualitas actus murmur. Ontumaces t reus,
4 vel actor pῖira, p/tiuntur, de quibus
habes text. S. D cto. in l. consenta-ineum, & in auth. qui semel. C. MD- modo,& quando iud. S ita l. non ignoret C. de fruct . di lit. execras. ac Maran.de ordi. iudi . par. l. i cxt.ου, &ult. par. principalis, vertaOtumaci a, per Iotum. scias autem, quod nunqua contra contumace ad alique actu pio ceditur,nis altera parte inliante, iecudum
Bar. in l. properandum, s. l .nu. q. C. delud.& ibid. Doct. S maxime Ias. n.q. cum duobus seq. ubi ad hoc fallentias ponit, id e Bar. in d. auth.qui semel. n. 2.C.quom.& quan .iud. & in auiti ei, uappellat, in fine.C. de temp. app. ad la oc
riterq; scias, i Q nulli ter aduersus cotumace ad pgnas contumaciae Pro edetur, nisi in specie ad hoc contumax citetur,facit tex. in l. de unoqu aque. rLdere iud.& in t aut qui aliter. f. ii ut, autelam, ubi Bar. nu. l. notat,1 quod quando substantia, vel qualitas actus uaria tur, noua ad eum aetum requiritur citatio, uide etiam Dec. conli.4l'. num. i.& praeci lim, quod dum pr0nter colu, macia aduersus alique Sceditur citatio praecedere debeat,ten et Bar. in d. l.
eo Ientaneu, tau .i 6. pertex. d. l. aut qui aliter, ct idem in l. ex quacuque, nu. ι T.
s. si quis in ius uoc. non ier. 4a tamen intellige secundu Bar.ipsum in I.