장음표시 사용
461쪽
3 o Laurent ij Tennini Rodulphi
beret potestatem, ordinaria .f. & deleg, tam , seu ordinariam , & arbitrale; & sic duplicem potestatem; quia in procedendo non cogitur alteram erigere, vi p tex. in c. si diligenti, ex. de Praesa.tenel Spec. in iii .de iuri com .iud.nu. 34. & ibi Bal. ad eum, vers.An qui habent duas aut horitates; late scribit Fel .in . .c. cum ex oss
trib. seq.& hoc fit per reg.l. 3. st. de nrat. ro test. Quia i in dubio quis uidetur actu
secille eo meliori modo, quo potuit; cultarc ii iterpretatio rei gerende iit aptior;& ideo capienda. l. i .f.Ossilius, l. seq.ff. ne quis eum, qui in ius vocin l. qu
r Proptereaq; t s arbiter, & arbitrator simpliciter pronunciaret,& ex processit,& lnia colligi non pollet iudicantis inletio, qua uti voluerit potestate, in dubioraesumetur, i ut arbiter procellerii; curi sit mitior, &aequior interpretatio, ex quo non tollitur reductio ad arbitriuboni viri,vitta communiter tenent D cto .secili dum Felv.in d. .cum ex Osti-cij, vers. sunt duae opi.& alias allegat authoritates Van.ubi si pra, ni m. I P.Sub Ia quo nume. cauIelam tradit i pro nidiceduplici Potestate langente, q, & ipse Viatur clausilla, omni meliori modo, &c. quia dictae clausulae virtute de facili procelliis saluabivir, secundum Fely.in d. cum ex ossicij, vers.Tertio limita, ac per eundem in c.cum siper, vers. quid auteimportat ubi huiusmodi clausule virtutem poni. deost. lcle.& pro q ia clausula vide Alex.consi. i Ia uib. I. consi. 8o.
I s n. u. F.Quamuist ipsa clausula nullius esset momenti,cum unus modus ineptuse, pressi is suillet, ex quo apte descedere non posset,ut per Anch. ccs. 3 37.decitarat, re sequitur Caslad. decis.7. I u. 7.de appel) capi c. lecis. 69.nii. 9.Post M
t Forte euam et Iud , qui deligatam
tantum habet iurisdonem, si putans habere ordinariam, tanqua ordinarius processerit,& clausula praedusta usus sit, B celliis no infirmabitur, iuxta ea si vera sunt in quae de iudice ordinario tantum, proceaente ignoranter tanquam delegatoin ipsa clausula utente, tradita sunt,
sub nu. 8. vers.quod tamen vertim; contrariorum enim, ubi eadem viget ro, e
dem est disciplinain dis c sitio, secum
dum glo.in clime.fi. in verbo, repuls ne, de appella.declarat glo.in l. si quis negotia. I .fl.de nego. Ecst. & videtur optiamus tex.ubi etiam tradit Bar& ali j, m l. inter stipulantem. i. acram .f. de Verbo. obliga.Alex.in L necessarijs, in I .n Ot.sside acq. haere. Ripa in rubr.de acqu. pc,s I.
apropter orm in hoc diuersitatis novideam rationem inter delegatu ipsum,&ordinarium latum eo, v pritatistum est modo respectute procedet , in vir que pariter eadem dispositio censeri debet; Quid enim refert ordinarius an sit, qui delegatum se putet, & ut delegatus. cum praeducta clausula procedatri An verbe conuerso delegatus sit, qui ordinarium se credat, & ita, vidi etiam est, tanquam ordinarius procedat In utroque ergo clausitu pari formiter operetur, cu& ita utroque solus iurisdictionis sue error facit,ut absque clausula ea procedentes,iudicium nullum reddarii r . Quandoquidem l delegatus & ipse, cu erret, II vel ignoret suae potestatis fundamezum, procellus nullus fit, ut in ordinario si
pra dixi. nus, ita Omnes in c. cum super,
de cistic delega in in il .c. cum ex ossici j, ex .d praetcr.quo loci Innoce Hostie. scrip ere, sententiam illius delegati est en ullam, qui se Episcopi delegatum ali rueiat , cum Alchidiaconi esset deleg tus, quodq; post Io.And.firmati it Alex.
Idque t similiter procedere etiam eo Iccala,quo ignorantia, vel error circa alia quam
462쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela. CXXIX. 31 I
quam vertaretur qualitatem, de iurisdictionis adminiculum, sentit Imola in d. Lmultum, te condi.&demon quia taliste delegatus te liabere iurisdictionem a rescripto imitatairi,c.P. & G. de ossic. deleg. oc .Ll. 2. f. a.de iud. & ideo in hoc ab ordinario differat, cuius gesta valere dictum et , cum ignorantia circa adminiculum. vel qualitatem iurisdictionis
versatur ut nutare. 3. Huic tamen Imolae
opinioni non consentit Soci. in i .l. multuIN, H m. 9. Dum ipse hoc pacto distinguit: Aut delegati iurisdietio est pror gata de tempore ad tempus , aut de persona ad perionam, vel de re ad rem :Primo casu, ii Iudex eam ignorat prorogationein, achiis ab eo gestus non valet; quia tunc iurisdictionis suae fundamentum ig lorat, cum crederet se, ob lena potis lapsum, iuri ulictionem non habere, quam tamen prorogatam habebat; sicque error, aut ignorantia non consistit circa adminiculum, aut qualitatem iurisdictionis; sed circa substantiam, & sun-dametum eiusdem; & ita procedit lex. d. l. 1. dg. 2.deiud. Secundo velocitu,
quando fit prorogatio de persona ad
personam, vel de re ad rem , tunc quod facit ille delegatus, qui istam proroga
tionem ignorat, valet; tunc enim error,
aut ignorantia inest qui litati, & iurisdictionis adminiculo : Nec est ideo vlla in hoc differentia inter ordinarium, dc delegatum; de lic procedit tex. in d. l. 2.3.conuenire. T. de uid. & Imolae pariter adaei lati videtur Bal .in d. l. lsus, versi. circa secundum. C. de fur. Dum ille ait,u, ii duobus causa est delegata, cum ea clausula,q, si ambo non poterunt, alter exequa ur, si unus non poterit, & alterino a constet de sui collegae impedimento, deque sua potestate proce tendi sine co .idelegato, actus valebit: Primo, Riveritas, & iurisdictionis aut horitas operantur, ut ach is ipse sic factus valeat, argam L si p iter.*. I. is de manumis. vind.
Secudo, quia iurisdictio ista apud duos
in solidum relidens,etiam insolidu manet, quoad indivisibilem iurisdictione; sed commune elle debeat exercitium, argum. l. si plures.C.decond.inser. Per
clausulam ergo illam exercitium accrescit; At qui in iure accrescendi in diuiduis non requiritur scientia; quia accrescendi ius est de appendiciis rei princi, paliter cognit ; & ideo valet quod fit, sicut quando accrescit per prorogati nem ignorante iudicem eius per nafactam, ut est casus dicti. f. conuenire: Vides igitur, quod Bald .sentit ignora tiam, vel errorem delegati, quo ad qualitatem, vel iurisdictionis adminiculu
non nocere, perindc ac non nocet in or
dinario: & lic ordinarius, & delegatus in his omnino de pari procedunt. Non t ita autem in supremo iudice trest, idest in eo, qui Principis iura obibitet , & qui potest quod legislator potest; hic enim & li tuam ignoret potestatem, vel erret, vel etiam cred. t non valere, tamen v.Jet quod agit, arg. L qui se pup llum.il .de acq. haere. ob quam lege
cluetus B .l.ind.l.fallas,colum.4. C. desur. verti. Ad primum redeo, docuit, Φsi decurionibus omnis sit tributa pol stas,& arbitrium a populo, super pacalico ciuit iis statu, in eos potestate trans selendo, valet,quod ab eis actum est, etsi illi minus valere existiment. Qua Budi doctrina ostenditur non modo in
Principe ipso procedere id, quod dictu est, sed in eo quoque, in que Princeps
ipse suam omnimodam transtulit let potest Iem: quam sane extensionem intellexit Bal .nisi actus nudi ossicij, ac exerciti j a voluntate dependens demand tus fuerit: Nam tunc non valer, si ab eo fiat,qui sitam ignorat potestatem, ex d. l.quςrO.ff.de eo, qui pro tu. si velis actus iste nudi ossicii a necessitate penderet,
inquit Bal. valere omni cas ii,ea ratione, quia non volutas,sed iuris authoritas ratum facit,da. 2. g. r.Tdeiud.
Quae aute de Principe dicta sunt sortius
463쪽
3sa Laurenti j T ennini Rocul phi
tius hoc argumanto confirmantur: nata in t principe omnis iurisdictio plenaria
est radicata, & in eo originaliter est, ut cum princeps existat, non possit ea non habere iurisdictionem, ut probatur in l.
nia ossicia,&gradus ab ipso Principe, sicut rivuli a suo sonte, profluunt, Bal .in c. I .f.iudices, de pace tur. firm .in vlibus seu.Ang. in rub.n de iuris d. om. iud. Maranta de ordine iud.par. .dist. 3. num. 3. Verum ubicunque aliqua qualitas in aliquam personam est radicata, ut ab e dem donec in eadem statu permanet, euelli non possit, nihil operatur, quoad
inualiditatem, ut probat tex.in l .in suis. n. le lib.&posthum. & in s.ltu autem, Inst. le haer.qual. de dister. cum conco dan. le quibus glo.in d .l .in suis, in verbo, continuationem, tun .f. sui aut,Insti. de haer.quae ab intest, deser.
Caul. CXXX. De syndicatu in iudicem vitan
do, cum quaestionem sapientis consilio consulendam commisit. S V M M A ILI V M. i Sententiam iniussam, sisecunda sapientis consilium iudex tulerit, parte contradicente, poterit in LIndicata conueniri, nu. q. Limita νInu. i. s. Vt autem tute iudex 'ipse fiententiam secundum cons sapientis itaque eo, pinsin dicatu teneatur, dicere valear,
consilitim datur nu. 2.s Doctori udirive turpe es ignorare qus ipse tractavit. V D Ε x si de partium t volutate cuidam consulenda quaestionem commisit,& sententiam im ullam, secundum cosilium dixerit,contradicente eo, contra quem lata fuerit, tempore syndicatus ruueniri poterit, nam consilio iniusto st, re non tenetur,argu. l. quidam decedes. g.pater.& l.Titium,& Maeuiu an princiin 2.respon .st .de ad min. tui. cum sim licet enim partes consenserint, ut causa comittatur, non tamen consensis e videmtur, quia per iudicem sententia proseratur, si male consultum fuerit,& ita Specu. tenet in tit de requ.consi.f. I .sub nu.
I 2.facit quod tradit Bar.m l. i. g. si plures,nu. I o.fi .de exercit.& per leges 1 dictas Bar.idem in his terminis decidit in l. si conuenerit, sub num. 4. q.de re iudi. quodque tenet Ioan . And.in reg. nullus ex consilio, in Meroe. Omnes in c. si pro debilitate, exi. te ossic del.Ang.in l. si talius. U.de iudic.& idem in consi. 186.&I 88.cum alijs concord .de quibus d. A- lex.in d.l. si conuenerit, sub num. I l . bi inquit illam veriorem elle opinio. de post eum ibi vide Lis qui alias alleg.c
cordantes aullioritates, num. I 8. cum sequen.Addo Sebast.Vant.de nullit. pr ces .in utu. de nul .ex desectu iuris. & unde,ac quibus mo.s tib nu. I J 2. ac clarissimum tempestatis nostrae iuriscon .d.Iacob. Menoch. dealbi t. iud.libro 2.casu 3 3 9. num. I 6.ubi pariter alios reserunt. Vt autem iudex omnino sapientis consilium, siue iustum,sive iniustum sequendo, non teneatur in syndicatu, remediuadhibent Specu. in . . loco, Sc Bar. in d.l. si conuenerit, cui post alios allentiunt
Alex.& Ias. quod i in commissione apponi curam habeat; quod partes ex nuccontentiunt, ut secundum consilium talis coinsultoris sententia feratur; tunc.I. iudex conueniri non poterit, pro qua re
allegat Bari. ipsam l. si conuenerit. Ad quod etiam si struere Bar. putat, si i st tutum diceret, quod iudex teneatur sequi
464쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela. CXXXI. 3
qui consilium sapientis, prout simile ex in Lin bonorum, in s.fLde bon. posI. sititat statutum Brixiae in ciuilibus,rubr. iecimasexta in reform. .hna. & istam Bartoli doctrinam sequitur Alexi. & ipsi pariter approbat Ias.in d. l. si conuenerit,
Quo tia id autem, quod superius di
ctum est, iudicem secundum consilium iniquum sapientis tunc iudicante, quando simpliciter absque cautela pria icta partes consulendam causam petierint, teneri in si nilicatu dicet Bal in d l.obse
uare. l. iroficisci. quaestio. decimate tia. de ossic. proc.& in l. mancipia. C leserti. fugiti contra Bariolum tenuisse videatur; ac contra eum tenuerint Imola ,& Cincilia d.l. si conuenerit, ut refert Alexan. ibi num. I 2δε lac sub mime. I '. ea scilicet ratione, quia iudex iultam, tiabet sequendi consilium causam , maxime cum partes inconsultoris personam tanquam peritam, cosenserunt, argum. l secunda, cum ibi nouisquod quis. iur. nisi modo consilium manifestum conuneret iniquitatem.
Tu tamen circa hoc dicas Barioli procedere opinionem, nisi i modo persona ad cosulendum electa famosus ellet Doctori, tunc enim excusaretur, nisi illud costium manifestum contineret errore at
per Bal. in c.vemens, circa med.eride t
stib. q uem refert Iai. in .s.l. si couenerit, subdatum. is. in fin .Et Barioli supradiaetam Opi.contra Imo. Ic Castr. defendit Alexari sub d. num. I 1.quia etiam iudex videtur se peritum asserere;iux.no. in d. l. 2.is. id qui s.luci unde t turpe videturipii iudici allegare, quod inaterito comsultori crediderit,arg.L2. f. seritius aute Sulpitius.ct.de orig. l .clare Bar. ad hoc
generali, Bal.& Salycei. in l. iuris. C. admitti,& quae etiam reassumit Iaso.
Cauti CXXXI. De eo, qui volens ad Papam appellare ab hostiarijs in Con
statur prosequenda appellationis tempsu ei non currit, ct ideo datur consit. pro eo,qui ad summum Pontificem appellat, nec ab boIliariis introducitur ,
V D I c I S t copiam non habeti tempus appellationis brsequendae currere no incipit. dummodb protestetur, secundum Bal .in c.plerunq; , de rescii. quem refert lassin l. properandum. f. sin autem Utraq;, nu. .C.de iud. & io ipse Ias. subd.nu. ex Ang.in ahith.sed de lis. C.de te eo. Ures. narrat cautelam quanda de cosuetudine in curiRom .introducta qua
hic inserere uisum est.) Quod i quando quis ad summum Pontificem appellat, quia per consequens in in eius concistorio introduci debet, si appellare volento
prohibent hostiarii ingredi per id ab ei negotio ille no desistit, sed pollet ad por
tam accellerit,& ad eam, pro in ita concistorio introducenda puli arit, si viderit sibi ab hostiarijs negatam introductionε,
notatium coram testi dirogat &piotestatur,v per eum non stat,sed p hostiarios, qui ingrestiam denegant. qua coli eludi
gis: quaeqtie cautela in alijs linia lib. cai tos reddat causidicos,ubicunq; sint. et Caut.
465쪽
3s Laurent ij Tennini Roclus phiCauti CXXXII.
. Iuramentum veritatis, litis focissoria modo in iudicio,modδ ex a praenaturo eius tam iudicialis, quam extra diuisio, dcclaratis,nu. 2 2. , Iuramentum in iudicio delatum an recusari valeat, o de intellectu I. mani. Due e iureiuri Et an ad ipsum praenandum danda sit dilatio .hub nu. 3.verfbene. Acqua data est dilatio an interim deferens poenitere valeat, O ne valeat poenitere eautela daturo qua tamen cautela non facit quin ex iussa causa reuocariposse sit, o qua sit ista iussa causa, is d. nu. 3 .verfinxerim, Uque ad nu. q. 3 Iuram e tum iudiciale cum defertur,quo sit agendum consilio. Iuramentum calumniae non recipit dilationem,sub nu. I. 4 Iuramentum necessarium, quidsit, quare necesiarium dicatur,nu seq.Idque necessarium iuramentum supplatorium alio vocabulo appellatur, nu
Iuramentum purgationis, uid sit remis
8 Iuramentum in litem quid sit, O quoq
s Iuramentum iudiciale simplex in iudiciale necessurivis diuesuppletoria, in
T I Actionem, exceptionem ex iu ramento iudiciali,Mel necessario ortam, qua lem iurantes babeant becundum pr iri iurameati modum, declaratur,eπ n.
16 Iuramentum necessariumsuppletorium quando retractari γarea O declarandosequere, nu-VI. Sententia iurameti praetextu lata, a- II do retractetur.
Probationes qui paratas non habet,sed igeredit sie ad eas instrumenta inuentu
Litigantes ad lites euitando, quid a-2s
Actio, ct exceptio ex iuramento extra 2 iudiciali litis decisoris nasi itur. Iuramentum extraiudiciale quandoq; 2ssolet esse confirmatorium, quandoque obligationis introductorium, nhm. sequen. Obligationem ut introducas, cum alius arintroduci non possis,consilium datur. Vrametum t veritatis, litisque decisorium aliud in iudicio, aliud extra iudicium praestari solet: quod in iudicium psi tur, aliud est iudiciale aliud nece ilarium dictum, ut per ψ.& Doct.in rub. & in l.
i. iisde inretu.& Pract.Pap.in sor. iuram. quod praestatura parie parti, in Clo. 1 .in prin. x idem in soti resp.rei in aet. re in ver. iurisiurandi, sub n. 1.iudiciale.i. id iiudicio pars una alteri deserti iudice approbante,ut declarant gl. & omnes in d. rub. T. de hi rei v. Bar. in . . l. I.pcreu textasse.gi.& Doetani. in bo fidei.C. e. St. in Q fi .ext.e. ac Ripa in I. admonendi, mq.ff.e. quodque antequam iudex approbet, necessarium non est subire: imo a tequam suscipiatur, recus ari potest , atq; referrivgeneraliter. 3.siri aute is,cui.C.dreb.cred.& tui eiu . prout ita intelligitur ,
ut inferius subijciam. Olim i vero re siti no poterat, sed a
bene reserti .l .manifestae turpitudinis .ff. de iureiu. cum qua videtur concordare teci delata.Qe.vel illa antiqua lex,&d. t delata,ita est intelligenda; miniscita. s. esse turpitudinem nolle, nec iurare, nec iusiurandum reserre, cum .s .iam iusse Ptum sit iuramentum,ut per Azo. in Su.
466쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela. CX XX II. aues
ter. F sed iuramento,in quo. 3.etiam expedit. λβ.sin autem, nil. 2. notat quodq;
ibidem tenet num. 3. sequitur Ias. in . . . manifestae, sub nu. s.ubi dicit ita doctor ibidem,& in d.g. si nautem,limitare ipsa I manifesta iuramentum scilicet a parte in iudicio delatum recusati no polle, nusi reseratur, cum recusationis legitima non subsit causa,ideoque solum perdictam l .generaliter in d .F. sinautem is,cui legem antiquam obscure loquentem declaratam est e,ut indistincte procedat, cunulla existat causa, qua iuramentum ipsum recusetur. Verum Barto. ipse in d. l. manifestis, sub num. 2. iuncto num. .s declarat, licens hoc verum, quando tu
dex approbauit, ut & paulo inferius ego asseram;& causas legitimas Bart. iple s t biicit in d. l.manifestae,quas ibidem Docto. prosequuntur, quos pro his tu ipse
videre poteris ,cum Abb.m d.c.fi. num. s. extade iureiu.de cum alijs ibidem. Licet autem Papien. in pract.in L r. resp.ret,in . .verbo,iurisiurandi, sub num. 3.
dicat, hodie eam elle approbatam Opin. Zod ante susceptum iuramentum recutio fieri queat, post vero nequaquam, nisi legitima superueniat causa, de ita d.
l.antiquam terminandam sere, per textilia d.c.fi. ext.de iureiu.de ibi per glo. r. α istam quoque hodie elle communem opinio.tradat idem Papi en .in sor. iuri qd praestatiar a par.parti, in d.glo. I. sub ni me. 3. Tu tamen conclusionem istam intellige veram, nisi iudex iuramentum ipsum approbarit,& parti, cui erit delatu,
praeceperit, Vt iuret, quia tunc recusare non poterit, ubicunque legitima non derit recusandi causa, ut ita intelligit tex. dict. q. sinautem is, cui, tradit Bart. in . .l. manifestae, numero tertio,quem sine intellectum communiter re etiam assertibidem Alexan. sub numerosecudo, versicu. Rei pondetur ergo communite de
Lassub numero se dinia finem, quod& tradit sub numero quinto. ad finem, de istud etiam sequitur Rober. Maripost
eos,quos allegat, in tract.de Ord.iud. Parte 2.sextae par.Prin .uercnonus actus, nume. I I .dcl. ipsam, manifestae turpitudinis eleganter declarat Barit L S .regii. mihi ass.lim. 1. ubi concludit cum Spe
actor, de Abbate in d.c. si. t. de iur. per Soci. ibi relatis, quod ipsa lex procedat, ubicunque reliqua est pro deferente prisumptio' secus si nulla ellet pronaiptio
quia tunc indistincte recusari iuramei tum delatum potest non enim tunc ille cui defertur,aliquam committit turpitudinem, cum nulla adsit pro deserente smsumptio, de ita quoque tenet Hostien. in summa de iur. in rub. detur assertio. . j.
versi vel posset aliter intelligi, que resere Sociin supradicto loco: hanc Opi.sequi
super texin vetanihil praestitit, & superglo. 2. prout refert ibi Panota qui etiam dicit, quod ita videtur sentire glo. J Bartoan d.Lin bonae fidei.C.de reb.cred. &i .de in d .l.admonendi, Praedicta quoque sententiam habuit iple Abb. Panor.
in cap. 2.in vlt. not. extra de prob. S hae
pariter opin .sensit Bald. in l. 2. in repetan.de iureiu.s .cons a 8 4. volum. 2. qui concludit, quod pro ista opinione ellet iudicandum,& istam pariter sententiam secutus est CuriIun. in . .l.manisest subnu. .vhi istam putauit veriorem elle pinionem, de horum doctorum praeciapuum est fundamentum in l.qui accusa
tur.ubi actore nihil probante dicitur reo non esse deserendum iuramentum, sed trium absolui debere. Contrarium autes ensit Alb.de Ros. post lac.de Ra. in d. l. in bonae fidei, dc in d. l. admonendi, ubi
dicit,quod ita vidit pluites pnachicari, Sem fuit originale dictum Giii. te Saz.h1c
quoque opin.tenuit Bal. in dic.l.manifestae,in lin.antiqua, non tamen menti
ne facit de dicto Specu. idem videtur Z i etiam
467쪽
33s Laurenti; Tennini Rodies phi
etiam esse de mente Angel. in eadem. l. rrianis.& tenet Castr.in l. iusiurandum, S ad pecunias. g.ait praetor. ff.de iur. &in d. l. manifestae, motus per eam. l. &per d. F.est praetor, qui & respondet add.iritu accusare,quod limitatur per da.
manifestae, dc dicit etiam, quod tex. l. f. sane, pro contraria parte pariter allegatus , loquitur in iuramento necellario, seu purgationis, quod desertur a Iudice, non a parte,& hanc quoque sententiam securiis est.d. Franc. se Aret.in d .c. a. de prob. per tria sundamenta, ωDecius ibidem: Lansean.Brix.in d. l.admonendi, col. 9.versic. Dicebam enim per. glo.nostram, Alex. de Ias .in d .l.manifestae, dc ibi ad ipsum Alexahom.Diplo. in verbo referre ubi dicit, quod ita prachicauit, Se obtinuit: Ripa post Ias .in d. I.admonedi, subnu.61. ubi dicii, quod opinio.ista in praehica seruatur, ex quiabus sane patet palliam hunc valde elleia controuersum, de inquit Ias. in d .l.m, ni sestae, sub num. 3.versi .de sic ex praedii etis, quod facile ellet utranque sustin
re opin. Qui tamen mox contra Spec .dcalios, de sic contra primam opinionem
ut dixi tenet per sex fundamenta, ut de ipse lac in repet. d.l. admonendi ,sub
num.7 2.in fine ait partem istam esse coi muniorem pulatim tamen dc vere opia
notὶ Ripa in loco praedicto opiniones
conciliat, dicens: Aut actor Tobare t tatur,& non potuit,& tuc procedat opi. S c.dc sequacium, r lex. l. l.qui accusare, aut probare non tentauit, de tunc procedat contraria Opin. ἴc communis,
vi scilicet actor, etiam si nihil praestit rit, iuramentum deferre valeat, iuxta d. l. manifestae . de haec Ripae cociliatio multam sapit aequitate, ut tu ipse videre ρο- res, qua bene no. in de si ille,cui delatum ellet iurametum, illud recusaret, licens se velle probare per testes, aut per instrumenta, audiendus non esset, sed adhuc procederet rex. d. l.manifestae, in eum modum, Inc supra declaraui, quaerit magna extensio ad ipsam. l.manis stae, quam tenere videtur Bar. quem refert Ias.in modo citando loco in i .fi.ff. de in lit. iuran. qui tamen secus elle diacit in iuramento in litem, quia pol ipsurecusare, ac illi renuntiare, dc per testes probare,cum sit in eius fauore introductum: Et piaedictam opin. de iudiciali
iuramento aperte tenet Ias.lia d. l. mania
festae . q. 3. de istam quoque partem sequitur ibi Purpur. num. I 3. cum duob. seq. quem refert Boeta ad hoc in decis. 93. ubi num. r.est ita in Senam Burdeg. conclusum suis te. Erit i ergo ex praeclta sctis pro eo, consitu, cui iudiciale suerit delatum iuramentum, dc iurare noluerit, ut illud, si sibi videbitur,deferenti reserat, vel iudice non approbante, ipsum iurametum omnino recuset, unde ipsi bonum erit propitium habete iudi e Aut si susceperit, vel iudex approbauerit, ut inspiciat,an ca existat, qua illud recusare valeat. Et quando tua ex cogere voluerit, nec erit recusandi causa ulla,
cautus quoq; sit, ψ si id in litis occurrat
initio, de antequa de calumnia iuretur, faciat deseretem de calumnia iurare, ut pro hoc separatam ponere Caul. rese uo, insta caut. Is s. ubi pro hac re vide.
Ad quod quidem vi ibi quoque dicampi aestandum iuramentum calumniet terminus non datur,ut not.docto. insuper Abb.Si . in cicum causam. extra dei v.
l. Soc.reg. 238.ubi duas ad id tradit limit.& Mer. decis 24 3 utib nu. i. Bene illi,ctii iudiciale delatum est iuram. ad ip
sum prς standum danda est dilatio,si pe
tatur. d. l.iusiurandum, in prinanterim aut,qui detulit,penitere poterit. I. no Orit.f.f.cu l .seq. ff. de iur. ideo, si ille, isit delatu iuramentum astitit obuia ire voluerit, ne remitti possit ipsum tur
men tu, cautela erit,u incontinenti acceptet, de dicat se velle ips ad deliberandum quid iuret,quod neri pol. l.l.iusiurandum dc ad pecunias. F. I . per que texalta docet Banin d .l non erit. f. si neque,
468쪽
Cautelarum Tractatus, Cautela. C X X XII. 3s 7
numero tertio,quem ibi communiter sequuntur Doctores. N.uri post talem acceptationem deserens non poterit, ni- .si ex iusta causa, reuocare, ut per Bata ibi. sub num . .& Ias. in prin. post alios ibi; Din. in l. si quis iusiuranduir i. C. eo. de Boe.d.decis 2 3. sub num. 2. quaena autem sit iusta reuocandi causa, vide Bart. in d .g. si neque,& Doct.ibi. max. Ale. de Ias&est tex.in d. l. si quis iusiurandum, ubi Doct.puta, quia deferenti probati nes superuenerunt. 4 Necessarium t mod5 iuramentum , quod pariter in iudicio contingit, est illud,quod 1 iudice desertur in probationum supplementum, de quo pleno per Scrib.in d. l.admonendi, & maxime lascia r.& 2.l M.ffidetur.Doct.in d. l.in bonae fidei.C.eodem.& in . . p. fina.extra
F Dicitur l autem neces Iarium istud iii
ramentum,quia ex necessitate desertur, parte petente, etiam altera parte inuita, ut probatur in il .l.in bonae fidei, in uerb. oportet, prout considerat Mar. te ord. iud l. 3. 2.2 2 6.par.prin. Versi. nonus ach qui successive emergit in iudi . alias iura
c Vocatur t de alio vocabulo suppletorium istud necellarium iuramentit, eo, quia in probationum desertur Cippi mentum, ut per Mar. i. prox. versicu. in prin. MenOcn.dearb.iud.lib. 2.casu iso in princi Et i aduerte, quia hic attingo necellarium veritatis: nam est & aliud necella--rium, & litis decisorium, sed purgati nis , de quo in i .praesenti.*.sic ubi. C. de his, qui ad eccle. confug.&in aut licin S uo iure.C.de poe.iud. qui male iud. t dceth aliud, quod a iudice parte etiam intuita, ad instar necella: ij, desertur iuramentum, in desectium probationi,; pro lite. .
extimanda, ex iminandave, Ic, ut uno dicam verbo, quod vocatur iuramentum ilitein,de quo in c.fi .extra quod me. u.
in l.tutor,quj repertorium. li . de a limin. tui in t .si quando.C. unde vi, S s lene pio.ti. st.. C. te in i t.iuran. & de ci uo tractatum secit Plotide in lit.tur. in solenni rep.l. si quando. C. unde vi. Et dicitur adiuramentum in litem, quia tisi desertur nisi in lite, de litis des tendae occillione,
Ias .in rub.il .de in lit. iur. quodque iuri mentuni in litem refertur ad litigatores de litis respondet aestimationi; nam iurat actor, vel accusator non unquam reus, ut colligitur tot.titu.ti in C. de in lit. iur.& tradit Ias .in ri b. n.eo. in 1. sister. in litem,quando per eius iurametum decis ratin est in causa propria testis, cui creditur pro plena pro tione, quanta pecunia non tantum litis sumptus, sed totam
aestimat caussu a cum omnibu, damni . l. videamus. f. iurare, tu per tO. titu. de iralit.iur.D. Io.Oldendo iuς, in eius trach.
de copia verb.& rerum in iure ciuili, versi.lis. ibi,in litent iurare. Sic & in lite iurare est per sacrameti religionem aestimare rem in litem deductam, de ab actore colurouersam, quatum in litem assectionis, vel veritatis ipse a stimauerit Maor. D.Ioach. Min sing. in f .acizonum, numero secundo, L is itu. de actio. non quod actor ipse ex se ipso, de propria iuret at thoritate, sed iudice deferente. lict.l. uia deamus. g. leserre: iudice inquam aestia mante ob rei dolum tantum, non etiam Ob latam culpam. l. in actionibus, de ibi glos L& Doctores communiter. T. de in litem iurua .in quinta di fierentia, ubi tamen dicit ex lata culpa polle iurari contra tutorem.l.alio.C.eodem. Dic clarius contra tutorem polle in litem iurari et a ob leuem culpam, at contra eius har
dem, nisi ob latam.Lis qui.C. eodem. de dict.l.abo,dcibi glo.de Salycet. Ploti sua repet. l. si quando. 3.tertio, ad sinem, def.quadragesimon ono, numero decimo sexto.C.unde vi. Iuramentum autem in
litem triplex est, secundum Paulum de Casinlato.& atros in d. rubri. d. de in lu
469쪽
3sg Laurentii Termini Rouulphi
est,quod praest.itur ratione particul iris intereste, secundum particii larem ast Goneni: exemplum, commodaui ubi librum meum, per sententiam dissi niti-uam es condemnatus ad restituendum:
tu habes librum, quem restituere potes sed es in dolo, ac contumacia: certe lex disponit, quod iudex, dolosi contum cis odio,mihi deferat in litem iuramentum de affectione, ut quamuis liber secundum communem aesti inatione non aestimaretur, nisi uno aureo, ego tamen
postem de pluri habere affectionem, veluti de ΣΟ.vel 4o.aureis: nam liber pos.set mihi ita et Ie carus, quia in eo diu studui,& multas apost illas sedi, & quae r quirantur, ut istud iuramentum possit ptati, uide Iasin d. l. in actionibus. T. dein litem iur. de istud dicitur iuramentu affect ionis, quia ita mihi couenit,quod
nulli alteri conuenit, Cotietati d.tract. de iur. in s .euidentiali, versi .alnid. Plor.
d. g. J I .sub num. 3. dc de quo plene Me
tum in litem, quod super singulari interesse,& extra rem praestatur, puta quado agitur pro tali re, in qua non Cadit ais Aio, ut in nummis, nam tunc no potest de assectione iurari, sed de alio singulari interesse, quod mihi conuenit, ita, ut nulli alteri conueniat, & si sit extra rem quia non cadit interelle intrinsecum. l. nummis, ubi etiam Ias.ff. de in litem ii ran. dummodo agatur ex aliqua ex illis actionibus bonaeh dei, Plot.d.3. 12. nu- me. s. qui allegat Corset. in d. s. euiden. num. I 3 .5 exemplum ponit Ias in . .rubii. se in litem ivr.num . . cum quis deposuit pecuniam penes te, qua restitue-
Ie condemnatus es,& quia non restituis
perdidi pignora mea, vel in aliam poena incidit isto casu debet iudex propter nosoluentis contumaciam deserre mihi iuramentum in litem, non quidem de a
sectione, quia in nummis ut dixi no cadit affectio, sed de meo interesse singulari extra rem; hoc est, ut ego iurem in iis tem, inquantum sim damnatu, per hoc quod pecuniam non restitui. Tertium ,&vltimum est iuramentum in litem , quod est de veritate , secundum comi ne interesse,& illud praestatur, in acti nibus stricti iuris, non etiam arbitrarijs,
de quia aliis dissicilis est veritatis probatio, quando debitor speciei suit in mora& dolo restituendi, & post eius moram
species est perempta, nam contra morosum ad probandam aestimationem rei peremptae, non secundum meam ess
ctionem, sed secundum quod aestimaretur communiter,iuratur. l. Lin actioniab .6.plane. m l. seq. sic & de ista tertia iuramenti specie tractat Menoch. de arb.iud. libro a .casu 2 8.Et id iuranaen
tum in litem potest dici necessarium novere, sed causatiue, quando deficiunt liae probationes, Bar.& Cast. in l. fina.ff. de in litem iur. Ias .in d.rub.T. .Plotusae tract.de in litem ivr.d. g. I s.sub num. 3 .quar autem sit differentia inter istud ilitem appellatum iuramentum, & tur mentum voluntarium, vel iudiciale tradit Ias .in d. rub. de in litem iur. ubi r3. ponit differentias: Se quanta sit iustatia iniec istud iuramentum in litem,& iuramentum necessarium, siue probationis
suppletorium,tu ipse ex praedictis,& in illis locis, in quibus de his tractatur, s cile colligere potes.Dicamus ergo quaenam sit miserentia,& quae similitudo ita ter duo iudicij iuramenta li uidelicet iudiciale simplex, de iudiciale neces I rium suo loco cauti more nostro subi hciendo.
Est igitur sciendum in primis, quMl simplex quandoque euitari potest: ne 'cellarium vero non ita, prout supra habuistis: itidem iudiciale desertur a pa te parti, iudice approbante, nullis etiam existentibus probationibus, ut supra pat necellarium autem a iudice desertur Parte re ente, etiam saera parte inrita , in
470쪽
in supplementum semiplenae probati
so Pariteri iudiciali iurameto datur et,qui iurauit, actio & exceptio, absque
dum,&l duobus. 3.exceptio, &3.fin. st de iureiu. Practi Papien. in α Aresp.reid.verbo, iurisiurandi, dume. . Ias. ia d. rub.de in litem iuran x.dister. ex necessario autem nec actio, neque exceptio datur, nisi lata sit sententi. i. Ll. admonedi,& d Lin bons fidei: ac tradit Par. ubi modo supra. ii Et t quod ad actionem, excepti nem, quae ad illos, qui vel ex iudiciali,
vel neces Iatio i urarunt, sy ectat, ad uer e-
dum est, quM quo ad aetionem quan doctue eam habere Pollunt simpliciter in factam, qua loque utilem ex aliquo contractii, sicilicet personalem utilem quandoque in factum, oculi em ad rema vendicandam: in t factum simpliciter habere pollunt, si iurauerit,quus eis deberi, non adiecta forma, qua id debe 3 3 tur: utilςm personalem, i ii iurarint, ad sibi deberi, adiecta sorina, qua in ellexes producatur, fecundum quod dicitur in l. Iulianus. 3.si quis.ffad exhib. s M a- γε Gonein t in factum, ac vulam rei vendicationem aliqui habere postunt,cum rem ipsbmmelle iurarint e quoad aute exceptione, eam ipsam ill i habere possunt non autem actionem iura intrem alicuius certae persons non eiIe, ex pro omnibus his,que de actione, Se e ceptione dixi, vide quς tradit Aeto in suma.C.de rebus cred. & iureiur. sub nu
r I Differunt i quoque iudiciale, de n
cellarium iuramentum: quia i uiliciale nunquam retractatur. l,l non erit. F.dγω.& d.l admonendi, in s. ibique notast ac de tu . Necessari uin i vero retractari potest, tunc, cum quis senteu/lin pro se, ne
cetaris iuramenti, ted salsi, prs textu, Ob
tinuerit: nam inuentis de nouo iust risementis falsum ipsum demonstra ur iuramentam, dc proinde lentea am ipsam retractandam elle, iuxta tex. l. l. ad monendi, ubi de B iri teri: sed i locum yid habet,cum lententia super ipso ius mento fundatur, secus si luperat is concludentibus probationibus. Limperat 'res.sside re iud. x Uub specie.C. eo. ibii ue glo.& Scrib. declarant, ut etiam im .l.admonem: dum ergo dicitur, quod neces Iarium iuramentum per nouiter reperta instrumenta retractatur, Papicad. ver risiurandi, nu. 8.cautelami pro ιι eo tradit, qui actionem suam, vel exceptionem probare nequit, sed suspicatur fortasIe, te reperire polle suo tempore actionis, vel exceptionis inst. umenta, Poperetur cu iudice, ut ex ossicio suo Pa ti aduersae iurametum id deserat, sed tu. die secundum requisita in . s. admone-di.Vidimus in quibus disterant ui et
te,dc neces Iarium iuramentum, craduuimodo est, ut aliqualiter dicamus, in quibuς inuicem conueniant.Dico tigitur, Isq, istud iudiciale veritatis iuramentum
cum necellario conustuit, ex eo, quia chionem,& exceptionem ambo producunt ; dum tamen ex necellario sentetici oriatur,ut superius d icebam, in uersP riter ex iudiciali, nil. Io.
sti .apar.Par. inglo. I. sub num. I. Quot autem concurrere debeant ad hoc necessarium petendam iurametum, reseruo
jn seq. utela, ubi aliqua adda, qtis circa id lunt dicenda. Hactenus de his iura .
mentis,qus in iudicio pi silari solet, dicitura est; leqiri tur de iuramento extraiudiciali verilaus, litis ii decit Orio: Et t tu ia