Commentaria in quatuor priores posteriores libros ordinationum Regni Castellae, authore doctore Didaco Perez de Salamanca, ... Nunc denuò in hac secunda editione ab eodem authore recognita plurimisque in locis addita, adiectis etiam ad nouam recopila

발행: 1609년

분량: 990페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

Libro I. Titulo V. I 27

dini stetur, probatur ex Anchar. nu. I I .in. c. certificari. se sepulturis. Maxime quia interpretatio magistrorum in prin. iiij, cladis aduertitur. c. i. Ac ibi

gl.de decim. Sed consuetudo est maioris virtutis, cum sit lex a fortiori igitur coluetudini stabitur Confirmatur vlterius. Nam ubi a lege non est poena imponenda pro delicto sancita, relinquitur arbitrio iudicis. c. de causis.=.fi.de officio dclega.l. r9.ex pilat ores. st..t effracto.& eripilato. ibi, Quib nulla specialis poena restriptis im posita est idcirco caula cognita liberum crit arbitrium statuendi ei, qui coguo icit.At Vbi iam Poena elt a consuetudine declarata, cessat arbitrium iud:eis:eritq; Poena consuetudinis, non arbitraria imponenda. l. si is quis reum ibi, ac nec consuetudo Ditenditur, quae certam formalia beat. lf. de custod.& exi tibi.reor.

Videtur tamen non posse quem ad solutionem decimarum compelli. Ad laoc etenim, ut quis ad aliquid faciendum teneatur , debet illud est e lege

determinatum . argum .ieX. in . c. ad audientiam. dcibigio de decim 9. curare. Inst. de ad Io. At neu tra lege, scilicet,nec euangelica, nec veteri reperiis tur quantitas primitiarum determinata. Nemo igitur ad earum solutioncin tenebitur. Solutio. Bene verum eli decimarum quantitavi

te non fuisse in lege determinata: eo quod primitiae damur per modum Oblationis, de huius. ratio isne est. quod sint voluntariae, iuxta illud Matth. s. Si offers munus tuu in ad altare Sc. quasi hoc olieretium arbitrio relinquatur secundu S. Tiro. a. a. qtiaest. 86. artic. t . ubi de Obligationibus agit, ct arti c. I. ct 3. At quia conluctudine introdueiu est, ut primitiae soluantur,clim consuetudo vim obtineat legis, ut late supra probatum est, merito igitur sesuantur oportet. Illam lolutionc in ponit S. Tho.ubi lupra artic. coiisuetudini igitur 1eu inisterpretationi magistrorum relicta e It determinatio quantitatis primitiarum. Dicrum etiam Primitiae Deo praestantur: ideo sui tuta luat te itinia quatuor temporum.La. ti. I9. Par ti. i. Qitae est singularis. Quaeritur et lain ulterius, Utrum ius percipiendi declinas pol sit obliguri Pignori e Circa quam quae hicinem vide Ial. in .9. itum serviana. Instit. de actio. qui tener posΙc.Facit quod dicit S. Titonias

a. aquaestione. I Oo.articu.Α.ad. 3. Ius autem spirituale accipiendi decirnas non coceditur laicis, sed . tum odia res temporales, quae nomine de cunae

dantur. Est gl. in .c.quanuis sit graue .vcib. cocellerit. de decim. Ibi, Et ita tisicisco cedi non pollunt . in seudum, quia eas possiderc non Pollunt. supra. de praescriptio .c.causam quae.&. I s. q. 7. c. I. R. q.3.3 pol cis in versi item decimae Deo mandate.

Et hoc ideo,quia datur intuitu diuini obsequij.i 3'. I. c. ecclesias. g. lus ita. S i 6.q. r. qua stio. dc suis Pra eo .c. II Ouu.ct infra eo. tua nobis. Vnde in lai cu cadere no possunt, sicut nec ius elige di. supra.

de electi .c. sacrosancta.&.c.mallana. Fluctus vero

decimarii bene postent cocedi laico eκ causa ad tepues vitae suae: sed non seudum. c. a. de loca. quia etiam possent vendi ad tempus.c. sin. ne Praela. vices suas. Sed ius percipiendi .quod est mere spiri tu alemon potest eis in Dudum dari,vel etiam ad tempus rationibus piae mi Isis. Hacteuus gl. Potest igitur e X causa episcopus concedere laico ad vita aliud ve tempus decimarum fructus: non quidem ius ipsum percipiendi decimas,sed ut eas nomine S titulo ecclesiae consequatur.Per praedictam gl.

in apostolica. col.3. verti. t o. de his quae fi ut a praela. Bal. in. l. si vius fruetus .ff. de iure dot. Panor. in

Hinc est polle laicos ut fit saepissime iure conduetionis nomine beneficiator u decimas , Primiistias, Sc oblationes exigere. gl. Panor. & 1Oan. de Ana. in . c. queret ne praelati vices suas. Ludovicis Rom. conti. 266. inci P. Iste Petr. Alaman. Philip.

qui singulariter loquitur. Accessus tame ad altare pro recipiedis oblationibus, laic is prohibitus est.

etia iure optimo statuendu, viciei ici oblationes in ccesesia recipercr, ac deinde collectoribus ra. iione coductionis traderet. Praeterea . laici deciamas titulo praescriptionis acquirere minimc possunt: eo l est ius spirituale mec potest in eis dari possessio ine qua nullo tepore praescri Ptio Procedere potest .c. eaulam quς. de Praetcriptio. Probat gl. in pragm. sancti. Gallic.ti .de Pacificis pol

sessbr. . ordinarij.verb.inquirat. Ripa m. c. decer- nilnus. n.7 3. de iudic.Ide eli dicedu tu iure eligendi. Caesar Lamber. de iure Patro. S. q. prino P . .Partis. 2.lib. n. ι 3. Nec obstat illud, qi quae sibilia priuilegio iunt qus libilia prescriptione. c. duo lunula

PrAscrip t. id enim procedit secundu Lamber. &Ripa, post alios, in locis praecii alis in petionis habilibus iuris spiritualis, sicuti est ius decim adi: noaute in incapacibus. Plus igitur operatur prIuile inglutia S concessio eNpresto, quam praescriptio. Vcriatur tam e S aliud dubita, qtiod in facti contingetia euenit: de quo fui ab illustri domino D. Petro de Luna Moths Aragonu Abbate merarissi

142쪽

118 Libro . I.

mo, vitae morumque candore sincerissimo, genere lateri'; clarit simo rogatus. Dubium tale est. Quidani conduκit decimales fructus oppidi de Morata,qui ex concessione Romani pontificis illustri

Comiti Μorat'debentur,cu onere tamen ut certam eκ eis quantitatem rectori soluat parochia noecclesiae eiusdem oppidi. At conductor decima iufructuum portionem rectori debita soluere reianuit. Dubitatur utrum possit ad solutionem com-elli,& quo sit remedio id intentanduint Cui duisio respondendum existimarem posse. Decima.

rum enim ius reale est,ac rem ipsam sequitur. Pa nor. in c. cuin homines.nu.6. de declin. Atque illuti onus solutionis certae quantitatis reale e it, Itiliae inretq; praedijs fructibusq; decimalibus atque eoruposses ribus secundum eunde in Panor. In. c. deterris.& in. c. tua nos. super prima in gl. de decim. Paul. Paris. consi. 6.nu. 3.lib. q. Sc Marc.q. I IO.li. i. Rebusside decim. q. s. nu. 9.l.7. ff. de Publi.& vectiga. Sed aduerte quodd. l. 7.&iura similia ut ex

eoru inspectione ει inscriptione duntaxat loquiitur de tributis fiscalibus quorum originem expendit Tlieophi in g. per traditionem. Initi. de re. diis

ui Britam. lib. . selectarum .c. I . Unde no videtur locum habere,nec rurius esse extendenda ad alia onera ex conuentione Privatorum, ratione, quae-

non sequetur fundi poli Essorem. secundum regulam i s. l.fin. s.fin. isde contrah.emPt. Ideoque posse sibi fundi nec iure non tenebitur nisi nominatim illud onus recognouerit, dc pacto eκ solueis

re promiserit:ad quod cogi neutiquain potest. &ita cotra Ias.& doct.prout docte tradit Molineus

3 .part. indiuiduorum .nu. I 62 .dc laquam eκ com- . muni sentesatia utiliter resoluit Pines. in. I. I.par. a.

Iimi. s. C. de bon. matern.S quod dicta. l. 7.& iura similia loquantur in imperatore tantum, dc in tributo fiscali,ponit eκ presse Guido Paea decisi. 9.

suetudi. Burg. rub. i l .s. 6. in Prin. n. a.& praedicti doctores pollet citare pro sua opinione. tex. in d. I. I.ibi, imperatores rei cripserunt in vectigalibus ipsa praedia Sc. Cum enim rescripta superflue concedantur in his quae a iure communi sunt cocesti.

I.I. C. de thesau. lib. io. l. t . ad fin. E. ad inunicip. necessarium fuisse videtur speciale rescriptum imperatorum,ut in vectigalibus ipsa praedia, non personae coueniantur, ideo fauore singulari in fisco hoc cautum est, Sc scriptum reperitur. ne scitu et haae vecti realia effici tributa,ius cominu ne aliorum sequerentur. Vnde cauendum est a tam multis suis Pra citatis, dc ab aliis varijs in locis existimatibus vulgarem allegationem dict.l. . generalem esse ad quoscumque census, Pensiones dc tributa, dc procedere in eis eκ proprietate &de iuris rigore, Verius enim est hoc ius speciale ab imperatoribus in

Titulo. V.

eroductum pro tributis si scalibuscad alia onera ex

conuentione priuatorum iure non eκtendi, licet in iplis idem non minus receptum in solo via&generali consuetudine,ut fatentur Carol. Molin. Guid. Papa, Marc. dc Cassanae. quod negare non debuit D. Couar. Inde et am cauendum cit a generalibus verbis Pinet.d. a.praedictat. l. I.num .pΣ. vers. limitatur quinto. l.73.colum . . millis verbis, dum ait.ex lege vel indictione superioris, debenteni in necessario intelligi ea verba desuperiore habente potestatem lege in condendi dc abrogandi ius commune,nempe principe vel imperatore. ut in dict. I. r. in capit. imperatores. Tutius vero procedere de iure communis opinio cum

gi O. Pen. In dict.capit. tua nos. de decim. Nisi etaient in pensione beneficii seu praebendae', qus est anneNa ipli beneficio, & sicut onus reale et imis ponitur ab habente potestate, scilicet, principe ecclesiastico dc ita recte eo casu applicari poliunt

verba. di h .l.7. ibi, imperatores rescripserunt, nec minus eadem ratione applicantur ad decimas

'uae tributa appellantur imposita a Deo pro fructibus Zc ab eius vicario confirmata tanquam onus reale dc ipsis fructibus anneXum dict.c. tua. ct capit. pastoralis. versi. fructus. eodem titulis de decim. In quo etiam caue a gl Panor. Rebussi Mare. dc aliis supra afferentibus, emptorem dc

possessorem fundi teneri Et conueniri posse ad decimas praestandas iam praeteritas ex dich. LI. cum enim decimae onus sint fructuum, quia ex fructibus. debentur , eosque afficiant onere realia dict. cap. pasto lis. versi. fructus. cap. cum non sint,in si rude decim. potius doctor. dicere debui iasent, id onus regulariter incumbere percipienti fruetus eos possidenti, potiusquam emptoride iandi possessori, nec aliud dicit Rom. ponti-

Ωκ in dictis ruribus dum ait , fructus alienari non posse sine onere decimarum .inde non obscure sentiens tale Ones reale esse fructuique ipsos sequi, non vero fundi possessorem, dc ita melius in fructibus cum Rebuiso loquitur Socin. diet. q. s. num .aO.& ita in fructibus loquitur nostra consultatio. Quo fit ut transitione rerum fiat dc transitio oneris S obligationis earui9. l. si conuenerit. g. si fundus. is de pignor. actio. Fructus tamen ,eκ quibus rectori certa debetur quantitas, sunt penes conductorem, igitur ab eo erit illa qualitas e X pollulanda .lterri cum cona modii sentia di damnum sentire debet. Bald. in rubri.nu. q. C. de rebus credit. Praeterea priuilegium realcre ipsam sequitur. Pan Or. in .c.eκ parte. ι .nu. 3. de decim par igitur est ut onus rem sequatur. Pro qua etiam sententia cst casus in. l. sin. titu. a O. Par. a.

ubi glo. citat Hostie n. Quod ampliatur locu habere etiam si in contractus

143쪽

. Lib. I.

tractu conductionis decim alium fructuum nulla esset te portione rectori soluenda facta mentio. Cum enim a iure insit fruetibus illud ius, nulla tu i opus expressione de soluenda ex illis portionc: neq; potest conductor huius rei ignarus dici: quare nec contra dictu in Comitem habebit aliquam iuris actionem,argum. l. i. in sin .ss de actio. em P .cum decimae antequam tradantur sint ecclesiae dc in eius dominio. Panor. in capit. tua. a. nil.

s. de decim. Vnde consequens est polle e clesiarii rei vendicauone petere decimas coliceias ab eo, penes quem sunt .vt allerit idem Panor. in dict. c. tua. arg. l. in rebus. c. te iure doli. Nam ut ibi ix. ait. Si mulier poteti vendicare res dotales , consequens eli futile ab initio in eius dominio. Similiter in praesenti res sunt Sc decimae in dominio e cis Hesiae: sicut rcs dotales mulieris in eius ex illunt

dominio. AleX. in l. si in ora. itu. 3. si sol u. matrim. Patet etiam argum .l si cui venderet. v. de pigno. actio. Cui adde Tiraquel. de viro.retra.t.2.9. 1 .gl. p. l . . Hinc sit ut ecclesiae rector possiit cupellcre

colonos ne fruetus nili se praesente colligat: quod Probis tur in lege seqv ti, ubi latius hoc discutia. Quod fieri potest etiam si esset soluere consuetus dominu g, qui colono partem standi locat : ex quo ct dominus S colonus portiones declinates sol

uent, nec alter subibit onus alterius, ut testatur Parior. in . c. t a. 2. nu. Iq. de duci. Praeterea, quia nihil summus Potifex in praeiudicium tertis concedit cum praedictas decimas supra memorato Comiti concessit, ct ecclesiae ius suu antiquitus coccssum in parte libi copetenti reserualse videtur: ut scilicet, posset ecclesia, quemadmodu ante poterat in totum, declinas nunc in Parte libi reseruatas cta postulare: priu legi urn etenim Qua mitius laedere Pol sit, est interpretandu . Bart. in. l. habeat. m re- Pet. nil a I. C. de sacrosa. ccclcs. Ite etia cudi decimae sint iuris diuini: ac in ecclesiae dominio nec Po Pa Poterit, nec alius quiuis inferior praelatus ilJud tollere. argum .clem. ne Romani. de electi, At illa portio, que suit in cocessione faeta Comni eccicliae res e uata,eli in Potestate e celetiae, igitur, a fortiori sunt pici argumento,nec ipse Cotiles Potuit, ct si uoluissrt, illud in contractu cit iploco ductore pacisci, ut lcilicet, illam portionem soluere conductor minime tenerctur. I. g. ea rein. ΗΞquae res pignor. obligar. non Pol s. Nemo enim rem non suam remittere potest. Panor .in. c. in aliquibus . num. 6. de decim, Receptum ctiam cli a iure, ne quis pius possit in alium iuris, quam ipseliaber,tranferre. L .F.de Oilicia roconi l. qui tabernas. n. de contrahe .em Plio .c. Datherium .i q.

T. Cum ergo conlii tutione principis decimae tolli no possint .c. tua. de decim. Dcc pacto priuatorum tolli poterunt. Ad idem est Panotini. in capi

Titulo. V. I 29

tulo de terris, numero. 3. ct in c. pastoralisnu. a.

de decim. Quare si aliquid prince s, quod no PD-test, concedat, cocul Sici uti irrita. c. quod aut elia. de iure Patro.

Elt & alia quaestio qua pos in t actione ecclesiarii ministri decimas ac pii mitias peterιξ Ad quod

est ei. Magistra in c. ni oderatione. I 6. q. i. ct in C. tua nobis.Vctb. tributa.de decim. Ec ibi Panor. dc Alati. de Afflict. in constit. Neapoli. lib. t. rubr.Inu. i 8. qui post alios scribentes allerunt polle ministros nomine ecclesiae rei vendicatione vel personali adtione contra laicos aetere. Rebit T. de occimis. q. 9.nu. 6. Augusti. Berol. m. c. de quarta nu.

47. de prascri lac personali actione est gl. in c. declina . ver b. e X debito. I 6. q. i. Dcinunt etia agere

condictione ex lege diuina,& constitutione ecclesiae .gl. in c.cii ii sit liberii. ver b. beneficia. de sepatur. l. l .sEde condict.ex lege. Potest etiam iudex ex officio ad solutionem decimarii debitores coinpellere . Guliel. SCardin. qui bene loquitur. nu. 28. q. 23. inclelauu . di edicissem. deludi. Robert. Alaram adii speculo aureo aduscat. 6. Parte. Pagi.

Ite laicus nullo titulo se a solutione decimarue X culare poterit. Quare si rector parochialis inductus dolo vediderit cas laico. nec eguerit, ad recisionem intra ecce annos agere poterit etiam is , qui alienavit secunduni P ctrum Rebuis in collit. regni. Galba . tradi. de recilio .conLra. Al. l9.nu. 22.

Est & alia subtilis quaestio, utri sit decima solueda de oleribus m altera parochia te minatis , S in altera transplantatas ct cretis Difficalis est S pulcitra qua Ilio iocundulia Panor. in .c. Cum non. Hu.

. de deci. Discutit S pc. sequitur ea singulariter

Ioan . A ndr. in rcg. qui prior. nil. 1.Vers hac regul. de res. fur. lib. 6. in mercurialious, ex ibi te Alberi. delicitat . col. i. nil. a. Videtur itaq; in quae Ilione dicendu .n esse decunas in solutione inter utranque parochian liuidentas: si tamen consuetudo in cotrari uiri non sir, quae in solutione dccimarum validissinia ely Media etenim.in casibus dubijs est elige da via, ut habetur in l. sed si lege.3. adeo autem. d. de petiti. h. aerudi. l. titius .ff. ad trebet. Bar. in . l. si duo.ii. vii posside . te X dc ibi Grego. Lopeae in l. 9

r.legum .' Adde supra. colum . i9o. N huiusmodi aurem decim. Dubitatur ulterius cora quo iudice sit in causa decimarum ag nduin Si es podeo: cor.uia ecclesia is sicci,cinia causa decimarum si spiritualii:siue tu per petitorio ag.stur , siue posscssorio. glosi in sum. i . quaestione Prima CaPit ulo ducum de decim clem. a. de iudi c. allat . consit. r. cklumna Trinta. nuis. 2 . vellic. ii Priino. Petrui Re-TOu . l. t . Auli .de

144쪽

i3o Libro . I. Titulo. V.

bust .de decim. quaestione decima. numera tertio, di quarto, qui etiam ibi disserit, quibus in casibus seculares iudices in causis decimarum cognosce re possint. Optime Ioan. Calderi. consi. i s. incipie.an iudeXlecularis. subiit. de kro competen. Nempe quod si de iure percipiendi decimas agatur, erit ecclesiasticus illius cause competens. Si tamen simpliciter super fructibus decimarii, poterit secularis cognoscere : eo i tales fructus laico possunt locationis titulo cocedi. Probat optime Calde rin. ubi supra. Couar in practicis quaest. cap. 3 I.numero secudo, quem vicie.& tenet Motalu . in repertorio istius libri verb. decimas. l. 3 s.col. 2. ver l. ite in nota incidenter. Qui mouet ibi quaestionem in regno Castellar, ut iple alti duintillabilem: quae talis est. Dominus praedii certam a suo colono ratione pr:vdij percipit pensionem.

Dubitatur, virum,decimis talia a colono de toto solutis aceruo,teneatur etiam dominus de pullone sibi a colono debita decimas soluere t In qua quaestione,omissis ad duetis, consuetudinem loci, cui standu est in dubio,cosulas, ut superius dixi. Quaero ulterius,utrii ius decimandi sit seruitust Glo T. in capitulo moderamine. I 6 quaest. Prima, concludit quod non. Atque ideo non dari conseia seriam, sed personalem actionem, glos. in capitu. IO. decimae verb.eκ debito. I 6. quaestione Prima..Videtur ergo quod actio personalis copetat prodecimis petendis: si personalis, ergo ius reale non personale seu seruitus dicetur ante quam fructus colligantur. Quae communis est opinio, quicquid recentiores di Verint. secundum Augustin. B rol. in capitulo. de quarta. de praescriptio. numer. 47. Negari tamen non pote it quin sit ius decimandi aliquo modo quae la seruitutis species, quae Deo, sue sacerdotibus in signum subiectionis debetur.

c. tua nobis. de decim. capit decimae i6. quae Ilio' ne prima. Quando autem quis aliquid subiectionis iure soluit, constitutus esse in quadam seruitute censetur: ut declarat Augustin. Beroi. ine. Rarnutius, nu. I 66. de testam. Notandum praeterea in causis decimarum esse summatae procedendum, te X est in clemen. dispudiosa in ,& ibi Cardin. quaestione. I a. de iudici. Robertus Maranta in prach. quarta parte iudici. nu. I 8.Pagin. 2 O .

Postat tame quis subtiliter quaerere , Quid iuris tu decimis inseudatis trastatis i. i principe laicum

ante Cocili si Laterane te, Potest ne iudex secularis de earii causa cognoscere' Huic quaestioni resin podet Carol.Μolinae. incoluetudin. Parisie. ti. r. 9. 66.n. t 6. cocludus posse priu .itiue : asseritq; ista indubitabile coclusione .in regnoq, Franciae teruari dicit,&Rupellan. lib. i. iurensi. in isti. c. ar. co-uar.m Practicis quae si c. 3I.nu. a.versi. Iertio quoties deciniae, ubi inquit, se semel vidi decimarum causam tractari inter ecclesiasticos apud hoc Granate se Praetori u ,eX eo, quod reges catholici Ferisnadus,& Elisabeth decimas huius regni Granate sis obtinuerint a Pontifice maximo,cu onere dotandi ecclesias, hactenus ille, quod est notandum. Quaero etia de quaestione , Utrum is, qui habitationem,& domicilium ab altera mutauit in alteram parochia in fraudem prioris, teneatur decimas suoru fructuum soluere priori ecclesiae e Re DPonde qi sic si, ut quae titur,in fraudem prioris domicilium mutauit. Fraus aut e colligi poterit ex eo. vel l beneficiatis, alijsve prioris parochic personis i ple, vel ii sibi essent odiosi r vel etia i forsan conuenerit ei cum collectoribus alterius secudae parochiae, ut scilicet,eκ fruetibus suis minore solueret decimalem quantitate: vel etia appropinquante ia in solutionis decimarum tempore in secunda parochia, mutauit iter u domiciliu ad priore. Aliis etia potest coiectutis colligi fraus.1imi. lis fuit causa ventilata in audietia metropolitana Arclue piscopi Sacti Iacobi inter illus risi linum ac Reuerendissimu D. Antonin dei Aguda Episcopu Zamorensem Decanuq; Ciuitat ensem eae una. & quenda colonii Alphon sum FervandeE nomine e X altera parte,ac me pro Episcopo existete aduocato, quet fuit suum votu conlequutus, ac aduersarius ad solutionem decimarii concienatus, eo φ conllitisset in fraudent prioris mutasse in al eram parochiam iuuin domicilium. Quesd iustis. si me fuit ita factum. Nemini ctenim fiatas ct dolus patrocinium praestare debent. Quodque cita malitiis hominum indulgendum noti est:couenit enim ut suum unusquisque consequi possit. Tunietia eκ nctatis in hoc casu a Ioan . de Platea. in I. Pen. s.cauear. C.de agricol .dc censi.lib. ii . Rc se it Alontal. in repertorio huius libri. verb. decima. ad sine dices,t licet quis cNtra territori u mittis tanimalia sata praegnantia, ut ibi pariant, non tam e Per hoc euitat solutione gabellae, vel decimae soluedae ex forma statuti di ponetis, p pro quolibet animali nasceri tu territorio soluatur certagabella. Dicitur enim id in fraude suisse factu. Greg. Lopea in l. 9. quae ad hoc est Opti ina. tit. 2 O. Paril. I. Dubiu versatur etia, quibus sint poenis no soluetes decimas assci edit Dici excomunicationis,

Pan Or. inc in aliquibus . la . . de deci teN. in c. peruenit.&ibi Panor.eo. tit. Praeterea priuatur e clesiallica sepultura. Panor.in c. tua nobis. n. 8. dedeci. Alia huic reino incomoda refert Petrus Reis bufLubi suprL l . teN. in l. a I. tit. 2 o. Part. I. R sert etia ide Rebust. ibidem plura incomoda, quibus non soluentes decimas. S commoda, quibus soluentes affici utur ' l. 2o.titu. ao.parti. r. Adde quae notat circa hanc decimarum materia Aleκ.

145쪽

Libro . I.

primo. Varia.

Rescitu. cap. Cellante impedimen

tu. de decimis 3 .

Clii isti noru . rante COSlCTen, O OC- coni laut. viii cuparen los dichostem possu per die ZmOS ' que demas debitorem op las Otras penas G

non . Etitate- marauedis por cada

' v o Em his V D dia de quatos passe

ιοι duhoi lex saron de ues de los Dun. unicam. dichos treynta dias. ibi Ne dc ben- La tercia parte parad ciuia, leure la obra de la Igles 1 aditus illos sul- cathedral. E la o tra

de excelsi prς tercla parte para lalat. Nota ς' nuestra camara E la

gem cluriem

posse per adlinionem poenae canonis constitutionem iuuare, ut probatur in praesenti , ibi, que Amas dens υtras penas, S m l. 49.Tauri: quemadmodum potest episcopus statuendo ius canonicum iuuare. gl. singia. in clem. ne Romani.verb.tolli. te electi. quam ubique communis sqquitur. Citat etiam Barba. inauditio. ad Bald. in l. programma. C. comina. vel epistol. Ludovi. Goilics .in capitulo. 2. s. statuto. Dumero. II.de constitu .libro texto. Dicam circalia c latius in. l. unica. titulo lex: b. libro quinto infra. in intellectu illius legis.& legis. 49. Tauri. Hic 'agitur de decimis quatenus in facto conli liunt: ut Puta de impedimento perceptionis, vel posse hici

Titulo. V. Ili

nis suo casu iudeκ etiam secularis est in decimarum c. usa competens. Secus si le iure decimarum ageretur, si od inere spiria uale est . ut ait Frederic: dc ben.conlit. 3 3. SLudovic. G. me s. in. c. si an- Iiuiu numcro decimoquarto. de iud: c. labro sex Io. Quare con. tra tales imis

o tra tercia parte pa- pediuntis dera la justicia que hi D valet lin

tras perlonas,

ced, que cito n o se en Nota quod detienda en los bienesqfueren dei templo: secularibus

luele tener los lego S: tita prima Bar

ni se e tiendaen los

nuel tros prede cello seribit

res y nos a costumbra bro tertio. di- mos i leuar an tigila' esse laicum ca- mente. En lo quai no Pacem et ieiu

ente de mos In nouar millia dierum

O uerit, nil alias in Rudatas habuerit ab Ecclesia. Idem notat Birtholoineus Cassaneus. Consilio. s. incip. factum est tale. Reuerendus pater Domini. numero vige simo. quia Iaicus de iure communi decinias possidere non potest , nec Praescribere. capitubo causatuquae. de praescript . cum sit quoddam ius spirituale , quo ii nec immemoriali tenipore pollunt acquirere lolci. capitulo. massana. de elςcii. glos. pragma. sanctio. galuc' . titulo. de paci laci. posiellor. ordinarij. verb. inquiratu. l. 8O. columinna secunda. Illum igitur te X t. intellige eX conceis one Paoae non alias poli e rege Iti pamae de

cimas vendicare.

146쪽

Libro . I.

E Lex. II.

que de assar ade

iante . Notae κ ista legere

ctorem,ut iam

D DICIONI.

Titulo. V.

lupra dictum est , Ecclesiae

vel eius no mine decima inrum collecto. rem posse deis bitorem Pro hibere ne seu ochus ab area tollat, quous

que sibi sit decima soluta.Facit. Nam PO test ius sumntueri, ne frauis. detur. l. a. C.

quando & quibus quarta

in decim . Speculat. dedecim f. i. nu mero decimo. tertio. inquit eum cui decima debetur, posse petere interdici do. mino Praedii ne fructus nisi se vcl suo

nuntio Praemsente colligat. Idem notat 3. Cardin. Za barella. in consi. 146. in cipi. notum sit. eolumna Prima. versi culo. ad pri-

te. a. numer.

is quaist confirma γ en machas eosas aeclara, acerea de

stro Senorensenal de Uniis uersat se no

die et mos son para sustentam tento de lasYglesias , y ministros dellas . Y para ornamentos, y para lymo Dnas de los pobres. Ypara seruicio de los Reyes: y pro de su tierra. E de si quando menester es : y qui en

bien , y de grado lo

ctos , y de los bienes.

Por en de mandam osque tollos nuestros

subditos , y naturales, que den , γ paguenuis die et mos a nue Drro Senor Dios cumpli lamente de pan, y Vino, y ganados, y

sas, que te deuen dardere chamente, segunmanda ta Yglesia. Otro si tene mos , porbi en , que los perla' dos , y la Clereetia tdendieamo cum plida mente de lodos sus fructos de heredam tentos , y bienes queban , y oui eren losque no son de sus YRlesias : y porque ha-llam os que en dar e Ctos die et mos se ha

Desen demos que de

a qui ad elante R ninguia o sea osedo de co-ger , ni de med ir sumon ton de pan , queto utere limpio en laera , hasta que prime

ramente fra tan id ala campana , a que Ven-

Pa. cons. 7o

incipi. EX processu domini Archiepisco

Caroli Caesaris in cut ijs de Midrid An Ani. i S 3 q. Pe ti. i tactincti. Dis Pinciae anoni. t s 3 7. Pe ti.99. Praeterea dubitatur, Iῆudebitor in magna ege statu constitutus , Pol sit ad sua, suorun que ne celsari ni sustentationem deiiiDas Plae sentes Praeteritasve salua conscientia re

cte reae iaωClerici& monachi tenentur soluere deci.

ut dixi. supra. ia

ad cle ad hanc te. rem sta. tuta in Cone lio Tridens

stitit seredi aliqua

notari a ponit Fernan. Mi.

uissime in lib. it.

147쪽

Libro . I.

seo.Crederem tamen cessante nece Litate dataque possibilitate teneri decimas ecclesiae restituere .argum. capitu. quod Pro necessitate prima quae illone Prima .capitulo magnae ad fin. cum gl. de voto facit gloss. in capitulo. quicunque recognouerit. decima sex taquaestione seri Ptuua.

quibusda. ibi,

vel loci consuctudine . de decim. Cardi inna. Zabarella

titulo vigesi n. Partita prima. . ibi, seguneuxumbre de tadatterra. Ec ibi Gregor. Lia ina. A solutio

ne tamen de cimarum non excusat CQH-

suetudo , quiae Il eontra Da turale ius , ac diuinusia , ut probatum est m. l. t. supi a codem. Non

igitur est valida,neqi in foro sori, neq; in foro conscietitiae talis consuetudo. capitulo. sina. S ibi vi' de Roesium Curti . lium. 3 I. folio. Paruo. I 6. co lumna secunda de consuetudi. Andre. Hispanus in regul.decimarum. Juaestione septima. Nec debitores clectivarun sunt absoluendi ante realem, dummodo possint , satisfactionem. Andre. Hi ipari. ubi supra. quaestione decimaquinta. versic. nota Primo. Facit clemetu Gibi,aute satisfactione

Titulo. VI. l33

condigna m. de decimis. Remanet ad huc quaestio quando sint decin aesoluenda: ξ Respon.:α praediales liatini collectis fructibus. capitulo cum homines. te decim. l. a T. titulo vigesimo partita pruna. Quod tamen sallit, niti esset cGn. suetudo , quae

ut alio tem

Pore soluanis riar, dii pone ret : seruandaen mi est talix conluctudo, ut hic habetur : dummo do Per tem Pus,cuius iiii iij memoria

in contrarium non elici, talis consuetu

so seruata foret , secundum Collectar. in die h. capitula cimi ' homines Rotlrcis. in t racta. libet orum iu ris Canonici.

q. Parte. ruin

bri. qualiter decima sit danda. Personales vero in fine anni sunt praestanda . in

capitulo.reuertimini. verbo, annus 36. q. . Pan. in cap.

peruenit. dedecim. Quae

etiam secundum cons et uomem Patriae debent solui. dict. l. i . tit. Io. parti. s. De hoc ethvidendus Petr.RebusLin tracst. de deci m.q. t a. l, ayan pol et die Vπο de νεηο a ias Ῥιno. Alias autedebitor tenetur deserre suis expentis decimas ad horrea clericorum. Malach 3.c. Inferte omnem decimam in horreum meum.e.rcitet timini. 16.q. Capell. Tolosan.&rbi Stephali.Austrer. in addi tio .decis. 32. Vide quae dirit in.l. i. in glo. mam. na.versi. decimae Praeterca debentur.

aquellos, que hande

re caudar los diez- mos dos quales manda in os q no se a amen a Zados, ni corridos,

ni seri dos por de ma-dar su derecho. Y madamosque los dichos

degmeros nomidan,

ni metanei dicho pade noche, ni a hurto mas publica mente a

o tWa ni trad para et perlado saluas lassentencias de los perlados OOntra a quellosque no diezman de recha mente.

LV III. Que los die

mos se reciban en los iuga res acoHumbra-

dosa

bir los diezmo; de vino, y delpan , que

148쪽

i3 Libro . I. Titulo. VI.

Lex. IMI. No se biga stesquisa. Quisque praesumitur bene,& absque dolo officio suo vitis capitulo in prae

sentia.de renuntiatio.Andre.Alcia. in trami. praesumptio. regu Q. praesump. decimaquinta. Atque hac ratione cre

quis a conιμ ιοι deuneros. ditur . nuntio dicenti se ali. quem citaste. glog. in capio tuto cum Pa rati. de appella . Segura Inrepetit. I. si ex lesari causa. st. de verbor. obligatio. Quod intellige , nisi

creditor dein cimarum pro basset subtra ctionem , dc furtum earum contra debi

torem . argu.

capitul. qui cunque deci Inasexta. quaestione prima I. a r . titulo via gesimo. parti ta prima. Facit lex. 4. ibi, cada uno la de

titulo quin to , libro pri,

nio. foro legum a

Unde insertur ratio decidendi ad leg. 37. in quaternio Gabellarum. ubi thabetur in. em ptionibus, venditionibusque standum io- te simplici argentariorum, mercatorumque iuramentomee fieri aliam contra eos inquisitionem. b Guardaνlos terceras. De hoc est. l. i. titulo quinto lib. 6.infra. Ubi latius dicam. Tatalus. V I. De patronis.

den aliaria a

ga pesqui

se' contra tos degmeros, q ouieren de degmar sus fructos: saluo

contra tos terceros,

si algunas cosas encubri eren de to que recibi eren, o deuieren recebir de los dichos

ios terceros hios diez

contie ne se en este libro, en et titulo delos arrenda dores seles, y coge dores delas retas det Rey. Ioster ceros, segunse Cotiene en este libroen et titulo de los a Grenda dores, si eles, ycogedores: que los co

e ejos, y officiales hasta que tiempo hande guardar las ter- Cias, contie ne se en et titulo de las tercias.

Titulo. V I.

De Ios patrono S.

D DICION.

I eique fue

re patrono

de alguna

ouieredauer

modum , imo perutile , nobis de iure Pa tronatus hcclesiarum, eiusque resolutione trachaturis, iuris patrona tus ecclesiastici definitione Praemitte in re quotq; modis insurgat, explanare, at

que aliquot practicabiles quaestiones subiungere vi

sum est: vi totius materia

tutior , pro cliviorque Pa teat ingressus, ut inquit Iu- reconsultus in l. i. ff. de iustitia & iuvire. Sin I. E.

dit. &, si cert.

Ad primum

deue niens , Species patrono. rum , ac per consequens patronatus , est tripleN: aequi. vocum enim, ut Aristoteles

inquit , priri est diuidendu, quam defi

nien igitur

149쪽

Libro . I: Titulo. VI. i 3 s

din. Triplex igitur est Patronus nempe Patrooniis liberti, Patronuq erysarum, Sc Patronus ecclesiae. Patronus liberti is dicitur , qui ei libertatem dedit: de quo in titu. de iii re patrona. ff. Definitur etiam quod et potelias a iure concessa Patrono in personam liberti propter et

nuinissionis. Ita Archidia in capitulo. venies. decimaseXta quaestione se κta. Nam quanquam talis manumissus liberiam sit: quo ad tam uri reuerentiam , qua Dda inque operas, dc quo ad ius patronatus subiectus dicitur Patrono. Ia in I. si ita stipulatus sue-ἔO. . Chrysogonus. numero. 49. T. de verbor. oblioatio. glo. Sc ibi Gomes. numero. 3Α. cum Pluribus seqtientibus in F pcen. les. Instit. de actio.Iacnum. i . in L quaesitum .is de in ius vocand. & in. l. libertus. eod. ii tu . num 4.l. 8. cum sequentibus .ii

tu. D. Parti . .

Patronus causarum dicitur aduocatus respectu causae, defensionis. S patrocini j. l. rem no nΘuam. patroni.& ibi Paul Castren . num a. C. de iudie. ubi Ias. numero primo. aliqua disserit in materia. Advocatus iurare tenetur , se nunquam iniustam accepturum,ncc defensurum causam , ae in qualibet causae ciusque prosecutionis parte, ac instantia clientulum iniustam causam fouere repererat, ea se derelicturum. tex. in dict.M patroni. l. 13. ti. 6.l. .& l. 2.tit. t 9. libro secundo. infra.L a. in decisi. Μadritit ijs anni. t s s. de aduoc. dc Procur. quae

praecipit huiusmodi iuramentum calumniae ita Principio cuiusque anni in toto regno eXigi. At gl.

in verb.tactis.in dict. f.patroni.tenet, valere consuetudinem huiusmodi iuramento derogantem. Panor.tamen in capitulo caeterum . numero texti .de iuram. calum. 8c in capitulo primo. numero quinto. eodem titulo. dc eius addition. in capitulo significasti.numero octavo. de sor .compete.& Mathes.singul. 6 r. Roman. singui.*23. contra rium:imis, quod non valeat talis consuetudo , tenent: quorum opinionem veriorem censeo,ac tuisti Orem: eo nempe, quod contraria ansam a duoeatis delinquendi praeberet. l. conueniri. T de Pact.

dotat Ias. in l. 3. nninero octavo. ss. de iureiuran. Loazes de matrimo. Regum Angliae. fol. et O. cum duobus sequent. De his causarum patronis agitur in titu. C de aduocat. diuersor. iudicio. dc infra. li bro secundo rit. I 9. Patronus autem ecclesiae ut ab etymologia vocabuli significationem acquiramus, idem est quod Pater oneris:eo quod ius patronatus sit honorificu utile. dc onerosum competens patrono ecclesiae. Probat. l. i. tit. I . parti . t. aute Optima desinitio ab etymologia voeabuli. Innocen.& alij in rubri. eo titu. qui etiam ibi dicunt ideo dici patronum quia sicut pater filiu, ita patronus ecclesiainde non esse deducit ad esse: quod etiam probat gI.

in .c. Piae mentis. l6. l. 7. in glis. magna, quae eleganter inquit, illum non dici patronum, qui post consecratione ali o

. . . . ' . quid ecclesiae

sos legitimos, que de donauit, sed

qui ante i hieetenim, non ille deducit ecclesiam in esse. Quod etiam firmat ibi Archidia. nu D. l. Patronos etiam aliquos honoris appellamus, de reuerentiae causa,quauis nullo sint nobis vinculo iuncti. Vide Hollien.in sum. huius tit .f. l . Probat. c. frigentius.& c.Piae mentis. a 6.q. 7.quia Praemittimus eos in processionibus,alijsq; locis . tanqua digniores.iuxta illud,Cora cano capite surge, de honora faciem senis. Dignior etenim altiori loco sedeat,oportet. glo.in h. aliam. Inst. de bon.posse. quae asserit illum dici altiorem locu , in quo superior est . quae glo. singui. est,secundum Ioan. Montaigne. intraA. de authorita.consit. l.Par.n. a. Alcia. in L procurator. Pag. I s. secundum antiquam impressionem. .de edend. Cassan.in catalog.gloriae mundi A. parte. considera. s.

Vnde infero, nobiles,ac lite ratos debere digniori loco sedere,ia in ecclesjs, quam in alijs quibuscunq; congregationibus. In ecclesijs autem ille dignior locus est, qui Sacram e to proximior est. per praedictam glo. Ratio,quia ibi Christus est omniudominantium dominus. Quod ita seruatur. Ius autem quot modis accipiatur,declarat Paul.de Cita din. de iure patro. r.Parte. num. MVoluimus istam uartam patronoru specie subiungere: quaqua inefinitione ecclesiastici patroni possit in eludi, qui etiam est magno & honore, dc reveretia prosequendus propter dignitatem, ac Telum, quod indotando ecclesiam, habuit:ideo praeesteris, multis gaudet S priuilegijs,dc praerogativis, secundum

Curi. in tract. iur. patro. in verb. honorificum. dein verb. dc utile.l. I. dc 2.tit. II. Parti. r.

. His sic praemissis,ut praecipua nostrae legis sententiam aperiamus, Quaeramus quid sit ius patronatus Responde. Multiplex, ut costat per Caesa.

Lamber t. de iure Patr . . q. Princi. I. lib. 3. Partis,

qui ponit ibi definitionem Hostie n. ac statim subiicit definitione Innocetij, S Thomae, Ioan is Andre. Calderint, Cardinalis, Romedi, S RochiCur. approbatque definitione GoMedi coterranei sui,

quam tenuit Archid. in e. r.de iure patrona. lib.6. quae talis est. Ius Patronatus est authoritas, seu potestas prouenies ex beneficiis ante consecratione ecclesiae collatis. At ego libet ius Panor. definitionem sequerer,quae communiter approbatur secadum Augusti.Beroi.in rubr. de iure Patro. nu. 38.

150쪽

Titulo. VI.i 36 Libro . I.

quae etia fuit Ioan . Andr. Antoni j,Cardinin alioru in Greg. Lopea in l. i. tit. i s. parti. I. Definitio talis eth. Ius p. tronatus est ius honorificum. onerosum,& utile alicui eo petens in ecclesia pro eo Q de dioecesini cosensu ea coltruxit, fundauit, vel dotauit, vel is, a quo causam habuit. Declarat Panor in Curtius in dict. rubr. de iur. patro. Posset etia ultra eos a liter ius pationatus definiri ne ine, ius Patronatus est facultas praesenta di aliqueeneficio insutuedu perimiti. Haec definitio probatur in iure, nec intueti rect e caluata posse pati

videbitur.coitit in c.quonia dc in c. nobis. de iure patro in c.piae metis. t 6.q.7.iucta gl. in c. quicunq; ea d. cauin quaest. Alia etia definitione ponit Augus .lscroi. in dict. rub.n. I 8. qua ibi videre poterit. Uel aliter, est ius praesentadi clericu ad ecclesia vacate ,eκ gratia ei cocessu, qui cosentiente episcopo, vel sundauit, construxit, vel dotauit

ecclesia. Coras .in Par.iphrasi sacer. Par. q. c. 6. n. 4.

Vlterius quaeritur, Quot modis ius patronatus aequiratur Diccdu,quinque modis acquiri: nepe, sundatione aedificatione,dotatione, Priuilesio,cosuetudine,& praescriptione:quod ex gratia in latis

cis toleratur. iuxta te X. in C. quonia. de iur. patro.

verbo, sustinu:t. Cuius rationes assignat Caesar La

bertin.de iure Patro. 4.ar. I. q. Princi P. I. Partis. l.

Iibii. AEquii etenim est fundatores ecclesiaru qua

dam remuneratione compesari, cum ecclesias de

non esse deducant ad esse. ca.si quis episcoporum. i s. q. a. Panor. perteri. ibi in dict. c.quom a. facit.

Fundatione igitur acquiritur ius patronatus, quando quis fundum ecclesiae, seu in quo ecclesia eo nitruatur, consert: qui si pro dote sefficeret, nusquam esset necessaria collatio dotis .ca. monast eis rium .i 6. quaestio. 7. Panormi. in rubri.de iure patro. Ratio autem, quare a sendatione ius patronaistus acquiratur, ea esti nempe, quia sine fundatione ecclesia no fit,nee stare potest. c. nobis. de iure patrona. c. frigentius in c.Piae metis. t 6. q. 7. Panor. in rubr. de iure patro.& in c. ad audientiam. de ecaeleLaedificandin in consi. I nu. I .lib. t. l. I. titu.

Tettio dubitatur, Utrum omnis fundatio ius patronatus cosera es Videtur,l nonulla enim est causa huius iuris acquirendi, quae legitime, ac iuxta sacrorum canonum decreta fit. Requiritur igitur ad hoc ut canonice ac legitime fieri dicatur , in primit Episcopi co sensus. c. nemo.de eo secra. dilhin.

I. ,.sancimus. in authe .ut nullus fabricet oratorii

domos.colla. I .c.ad haec,& ibi Panor, de religios. domi Ripa. in I.obligatione. n. si. fide pign in hyothe. ubi tenet,l patroni non possunt obligareolpitalia aut horitate Episcopi fundata, quia religioIa sunt, dict. c. ad haec. Potetunt tamen fundata

sine aut horitate Episcopi pignori pro arbitrio dare. c. inter dilectos. de donatio. Requiritur praeterea dotatio si fundus ecesesiae datus non sufficiat. dict.c. nemo in praeallega. 9. sancimus. Vnde infero,non acquiri cuiqua ius patronat qui sine Episcopi consensu sundauit ecclesiae cenia se tur etenim quid prophanum,& priuatum: quod facile reuocari potes tanquam contra prohibitionem iuris factum, S praeter Episcopi consensum.

c. cum Olim. f. insuper. de priuil. c. placuit i. quae instione. I, . si quis .m authen .eclesia. titu. ct dict. sane imus igitur.

Quarto quaeri potest, Qualis sit, Sc quata dos assignandat in qua quaellione , distinctione utemur:

nempe, aut est monasterium,aut collegiu, aut e e

clesia parochialis aut capellania. Si monasterium sit,in quo saltem sint quinq; monachir aut collegium, in quo saltem tres collegae,tenetur tale, dc tantam assignare, quata pro eorum suste talione, dc onerum pro seruitio faciendo incumbentium suffieiat. c. placuit. i. q. a. Si autem si ecclesia parochialis,talis debet,ac lata dos asi gnari, quanta presbyter. m ea instituendus valeat sustentari,onera ecclesiae incumbentia supportare, iura episcopalia persoluere, atque hospitalitatem seruare.c. de monachis. de praeben. clem. i. de iure patro. Paul. de Cita dinis. de iure patrona. 3. Parte.nu 64

dc ibi. r.causa quaesti. a. num. 1.

:nto,dubiurn versatur, Quis possit ecclesiam fundare 3Respondetur,quod quilibet,eum non sit

specialiter prohibitum. argum . teX.in C. cu apud. desposa. l. statuas. C. de religiosin sumptib. me. l. nec non 3. quod eis. E. ex quibus caucinato. Quibus iuribus probatur omnia, quae non prohiben. tur, licere. facit. c. quicunq; S c.piae mentis. 36. q.

.maXime,cum ut hic de re pia tagente Dei culintum agitur. Qua ratione maxime ius hoe in laicis toleratur: ad Deum enim δε eius gloria hominum facta referri debet: ta qua ad eu, a quo, S per que, 6c in quo omnia subsistunt:cuius cultum sinctissinium ius Canonicum praecipue respeκit. Habenistes ergo liberam administ ratione in reru, Sc domini v ex fundatione, conructione, seu dotatiotie ius Patronatus acquir ut fundare enim,sicut Stestari,

materia est prohibitoria:omnes igitur fundare poterunt. Caesar Lamberti. de iure Patrona. . q. Priuci p. I. Partis .lib. i. loan. Andre.& Cardi. in c. nobis .de iure patrona. Hinc sit,ut & mulieres, quemadmodu & viri. possint ius patronatus consequi. c.nobis.ibi,si quis de iure patrona. quod tam mas

culos, quam foeminas comptehendit. l. i. ff. de verbo. signisi. Patet etiam e M. c. fi n. de conces. Praebc.

ubi textus inquit, quandam Comitissam Landreissem habere ius patronatus. Huius ergo iuris mulieres etiam sunt capaces. Confirmatur etiam ex

pluribus

SEARCH

MENU NAVIGATION