Commentaria in quatuor priores posteriores libros ordinationum Regni Castellae, authore doctore Didaco Perez de Salamanca, ... Nunc denuò in hac secunda editione ab eodem authore recognita plurimisque in locis addita, adiectis etiam ad nouam recopila

발행: 1609년

분량: 990페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

Hispaniae qua plurima: de quibus, quia non ita ge- iteralia suat, nec prςcipua,&insienia, metione hic non faciemus. Apud Gallos Pari sensis,ct alia plura itudia seu uniuersitates refert esse Cassiamin ca

ulier erectis Uel gremio de los di-

satis in tera bati lar , ni enten

circa hanc mJ da, y ava perdido later suo solito meyt ad de lodosius more loqui' bienes, yse an appli-l R etiam cados para n uestra

alia quaestio, ... ,

Uti in habetis studendi facultate,teneatur necet sario, adhuc ut aliquod commodum recipiat, vel ab aliqua relidentia liberetur, studere in studio a 4 liquo generali an latisfaciat itudendo in aliquo castro: seu studio particularii Respondendum est priuilegium forcintelliaendum de famosiori,&sic degenerali argu n. c. si qu m. de senten. e X Orimuni. argv. etiam eoru in , quae notant Cardin. &Col ectar. in Plocem. decre al. . Gregorius. Feli. in capitulo nuper . numero tertio. de inagiste. teκι in. c. tuae. S ii, i gi Oil. de cleri. non residenti. Adde Franc. c. fi .nu. a. de rei cr. lib. 6.

Unde inf. ro Theologiae leu tuti canonico opera lia aliqua uniuersitate approbata dantes debere recipere fructus suorum beneficiora, tanquam sicis praeellant, ut probat late Felin. in .c. sin. de Μagistris. col. l. Quod etia cuicunque facultati opera dantibus in nolito in ligni studio Salmantieensires hugenis indultum competit. Debent enim habere fractus suorum beneficiorum integros, exceptas quotidianis distributiomb . Quod priuilegiuoc discentibu si& docentibus competit. secuduin Feli iii dict.c. si .nu. t. Adeo ut si sint canonici , qui non liaberit grollam debeant habere distributio Des quotidianas sccundum Domi. in c.vni. de cleri .ntan residen .lib. 6. Panor. in.c. licet. in fin. de ergben. Benedici. se Uadis, in reperto .ad FHin. fol. Iasi. col. .vers. studentes. ψ.verb. distributionesι in dict. c. licet. Alias etenim frustratoria essetcoces

so de percipiendis fructibus causa studij:&cotra. l. ii quando. T. de leg. r. Elegonter etiam dubitari potest,Vtru sumptus studi j gratia facti debeant filii in legitima coni putati,nec ne Assirmandum est negative quod non. In dubio enim quae filio stu

nosse a desterra do de tur gratiastu

estuclio en que assi se

entremetiere. Y en criod locum.

e , . l. quae pater.

mara. tulo. q. Partius . Barto. in. l. 3. nec castrense. ff. de collat. bonor. Quod tam Eollit, si pater pecuniam filio missam in suo libro rationis scripsi illa te ex hoe enim praesumptio do nationis excluditur. l. Nesennius. E. de negoti. gest. Sibi Bart. Christop. Porci. in priri. inst. Petquas per nob.acqui .eo l. fin.l. 36.ti. te. Part. s. U. les igitur sumptus hoc casu in collatione debet venire. Unum tamen est notandum in hac compuistatione, liue collatione facienda, fore considerandum ea, quae potuisset filius in domo patris alim torum gratia consumere: ea enim non veniunt in collatione cum fratribus. Christoph. Porci. loco praecitato.facic gl. in.L sed Iulianus. f. quod dici tur verb. solebat. ff.ad Macedoni tex. in. l. sed si haeredit. vers. plane issi ad exhib.& in. l. si lege. quod autem. ff.de peti. haeredi. Tenet Bald. cons. 363. lib. 3. quem sequitur Aymon. Crauet. conia

Sed quaeramus. Quid iuris de libris filio ad stu-gedu traditis Uide omnino que dixi in. l. 8. verbis Studιos generales. ti. a. supra illo lib. L. col. 6.&.7'Notabis etiam circa haec dictionem, Studiu, in iure humano non unquam in malam Partem sui imi, ut notat Ange.in. l. i. C.de thesau lib. to. Sin aut lic.de resti. Ic ea quae parit. in verb. studio. Bal. in .l. C. delati.liberi.tone.&in. lia. 3.lrui' stud ij. .st.de iust.& iur. Bonus texr.5c ibi notat Archidia. in .e .coltitutu in est,r. q. ι . Unde dicitur, quod serici liudium auaritiae debent dei linare. c. is igitur

182쪽

168 Libro . I. Titulo. X.

a 3. disside studiu simon ae. c. qui studet. in prIn. . o. i.& PIalm. 2. Cori upti, &abominabiles faetilunt in studiis suis. Sumitur etiam secundo ut hic. Aduerte tamen, quod ut bonum sit, & conducibile studeti, aliqua videntur esse necessaria. Primum, quod singula diligenter consideret: atque ideo forte studioium esse difficile est: Medium enun in unoquoque capere,& eirculum inuenire difficile est. Non cuiuslibet, sed scientis tantum est hoc, secundum Aristo. a. ethicorum. c. 9. Secundum, quod de aliquo probabiliter dubio norrcredat se certumsed dubitet, ct peritiores interroget. Tertium, quod si sensus capacis. Quartum, quod versetur circa studium. Quintum, quod non dedignetur a quocunque m. Drui. Iuxta illud Horati j de arte poetica. cur uesti e pudens praηὸ,quam diserae maloi Idem lib. r.epistol. ad Μecoenatem. Ne eures ea, quae stulιὸ miraris, cr optas. Distere, in audire,oe meliori credere non ir. Nam ut Ouid. . Metamor.

Fas est oe ab boste doteνi. Haec probantur in e. unico. Si ibi eκpresse Ho. Bid qui circ. hoc diffusius loquitur. de om. primicer. intellige etiam haec,primo,quod studium Iongis interruptionibus non interrum Patet nec ei rea graues curas a studio diuertentes Occupetur. Longa enim quies & corpus & animum corrumpunt. vi inquit ouid. i. de Ponto. cernis νι quarum eorrumpant otia eorpus em ea aut vitium,ni moueantur, aqua Et mihi, si quis erat,dicendι ea minis νIus

Nec tamen intelligas,quod semper,& omni requie seposita studere quis debeat: noe enim indita

cretuiri elsettae Plus praeiudicis posset, quam utilitatis afferre. Nam saepe qui sine modo immolatur in studio,vel Oratione, graues aegritudines incurrunt: ac etiam quandoque mentis alienationem. Quod cauendum est. Debet enitu in omnibus seris uari modus, omniaq; mediante diuretione fieri.

Vnde ait Terentius in Andria. Nam id arbitrari. nimὸ invita eje Ῥιiti,ne quid nimis. Ait etiam Horatius Satyra. . lib. r. Est motis in rebus, fanι eerti deniqi sinet,stuos ultra,citra nequit tonsistere rectum.

Idem libro . i.epistol. ad Numetium. Insani sapiens uomen feret,aequus iniqui. mira quam satis est, virtutem si petit ipsam. Ait etiam ouid cin. epist.lib. 3 de PO:ito. Quid fuat. t tutas agitaνα Dadaias alas Iemus im vienus nomiue signet aquas Nempe, φ bre,aIt..damqΠus ιιιe volabat, Nam penuar ambo non habuι re suas. Martiat. etiam lib. t Epigram. ait, I lud,quod medium est,atque inter truns probatur. Loquitur etiam late cotra immoderate studetes, Cardi .inclem. exiui F, licet. notab. a. de verb. signi.& in Hem. t. notab. 3.sentit in studio non dari

excessum. Unde factum est illud Distichon. In visium verti nimium fateor sine lite: Sed studium non est nimium per tempora vitae. Quod dict u intelligit Fel.in.c. lator. de hornicid.

procedere, qua do vita est moderata, id est, lolatici, seu recreationi permixta: allegatq; illud Valerii in eapite de otio. Recreatur virtus omnis eNercitio: α homine reru natura cotinui laboris patienis te esse non patitur. Est enim laboribus interponeda recreatio. ut inquit pulchre Ouid. ad Pisonem.

Bethea turba manet,nee tota ela risus hsrror

Νο te,diegi gemiti non semper Gnosius arcus Desinat,exempto sed taxat cornua neruor Et galea miles caput, or ιatur ex1e resolvit. Ibidem. ηea quinetiam superum pater arma recondit, Er Gani medea repetens eoηuiuia mensa Petula Iumat ea,qua gehit fuιωrua,dexιra: Λit etiam Seneca in Hercule furente. Post inusta virtus Opera laxari solet. ibidem. Oetar aliqaando otium,

Ait etiam S. Augusti .lib. a. musicae,Volo tamen tibi parcasmam sapietem decet interdum intermit tere aciem rebus agendis intentam, ut enim asse. rit Senera in Troade.

Moderata duraui.

Facit & illud vulgatum Ouid. Epistol. 3. Heroid.

Facit etia illud, cp licut homo indiget quiete ad

res cillationem corporis, quod no potest semper incessanter laborate , quia virtutem habet finitar ita etiam eget animae quiete: cuius etiam virtus finita est. Quies aute animae est delectatio, quae ex ludicris factis,uel verbis,quae ludi sunt,desuinitur,

secundum Sanctum Thom. a. a. q. 168.art. a.

Necesse est etiam, ut i ludes sit natura. S sensus capacis, ut facile audita percipiat, di percepta firmiter teneat. Lucas de Pena in l. i. col. S. C. de flu-di. liberat. lib. ι i. Aduertendu etiam est dictu Panorm.in c. super Specul. de magist. in. t.notabi. lscilicet, deputa dis ad studia no debet obesse natura: sed quisl ad studium mancipandus est , prout

Patitur

183쪽

Lib. I.

Titulo. X. - . I 69

patitur ingenium , & natura sua expostulat. Ad quod multum deberent aduertere parentes scho- Iariuin, n se,& filios inanibus sumptibus,& laboribus veκent. Haec Panor.

Exercitiu etiam, dc assuetudo eo siderada sunt, ut sedulitate naturalem sensum extollat. v venun iuvit Ouid. lib. a. de arte amari. Nil assuetudine maius.

Idem in eodem libr. Quod male in .esce,bene multa vetustas

Seneca etiam in I hyesse.

Iam tempus illi fecit aerumnas Ieaer. Properti. libr. a.Elegia. Me veluti primo sauras detrectat aratra, Post venit a ueιο mοιtis ad arua iugo.

Ouid. i. amor. Elegia. 8.AEνa uuens Uurve iis bona quaerit habessica ne eunt turpi recta relicta fitu. Idem ad Piscnem. Abdita quid prodest ge erosi Ne a metalli, Si tultore earet qui/ inerti conrita portu, Si ductoris egetiratis esticis omnia quamuis

Armamenta gerat, teretiέ fluentia mala Psit oe exeasse damittere vela rudentes Atque ut ipse ait libro. a.de arte amandi, Magister artium est v lus.

Adia quod est illil operam pratiηtia maiora SMus G artifices gai facit, sus adest. Consideranda praeterea est, ct inquirenda disciplina, ut laudabiliter mores scientiae componantur. Namut ait Cicero libr. I. Tusculan. quaestionum. Ad capessendam scientiam primum ingenio ex iis mio necesse est: tardis enim mentibus virtus nocifacile coniungitur. Huius rationem rcddit eleganister Ouid. lib. a de arte aman. dicens, Ardua molimum sed nulla nisi ardua ineunt. Disseisit nostra poscitur arte labor. Idem lib. a.de Ponto. Sed tendit in ardua virtus.

studiosum esse ide est,quod virtutes haberec quod si quispiam civilibus in rebus solers esse debeat, etidem moris studiosum esse oportet,secundum Aristo t. l. lib. magnoruin moralium .c. t. Studiosi viri

in hoc differunt ab unoquoq; aliorum ex multituditie,quemadmodum decoros a non decoris,atur,

de picta artificiose a veris:eo quod seorsum distincta in unum colliguntur, secundum eundem Ariti

Quaeramus tamen circa haec, Utrum studetesin

scholis possint percipere fructus praebendatu sua tu in cui responde quaestioni, At ecclς ita non est sufficies in redditibus: ita ut sufficiat remanentiis hus in ecclesia pro eius seruitio, S studentibus in scholis .Quo casu sit talis conclutio. Scholarcs nihil debent habere, nec partem tantum in scholis. Patet . Na reditus principaliter ordinati sunt pro seruitio ecclesiae. Facit quod notat glos.in capit 3 de clerico aegrotan. Si autem S remanentibus ita ecclesia, ct scholaribus studentibus sufficiat: tunc aut tales studentes habent patrimonium sufficies, unde possint se prouidere. Quo casu sit coclusio: quod tales non percipient fructus praebendarum iu scholis. Ijs enim, cu satis ex suis bonis habeant, dare, nihil aliud est, quam perdere. cap. Pastor. Ec

Vnde Episcopus non tenetur prouidere illi, quem ordinauit,li patrimonium habeat.cap. episcopus, de praebend. At studentes non lunt ita diuites,ut ad sui sustentationem in studio patrimon tu sufficiat. Quod etiam distingue. Nam aut suis dent in Theologia. Et hoc casu sit conclusio. Deinbere percipere fructus suoru in beneficiorum. Probatur in cap. licer.de praeben. Aut student in alia facultate. Quod etia divide. Nam aut sunt in sudio sine lientia Episcopi. Quo casu sit conclusio

negativa, nempe,quod Percipere non debeat fru- . Ehus. Patet a contrario sensu in eaP.tuae.de clerie.

non residenti b. Aut sunt de licetia Episcopi. Quo casu sit assirmativa eonclusio: nempe , quod debeant recipere fructus. Constat concluso. Quia eπ quo potest licentiare clericum, ut vadat ad studium. P relatum. de clerie. non residentibus . viis

dentur etiam concessa,ad hoc ut licentia frustratoria non M,ea omnia, quae p-tinent ad hunc articulum, scillaet,ut possit esse in studio. argum .l. a. ff. de iurisdictio. omni . iudic. c.praeterea. oc ca. Pr dentiam. fin.de ossic. delega. Sic etiam ponuntius Caconicum studere. Quae opinio rationabilior est,secundum Archidia. Turreerem.& Prae in

Posi. in. c. de quibusdam. 3 .distin. Quod indubiis latissimum eli in nostro Salmanticensi stuclio, ut constat ex priuilegio Universitati concesso, quod Eugenianam dicimus. De quo diritin. l. s. gloss. a. versi. inter alia autem priuilegia, quibus scholares

Et etiam subtilis quaestio, Vtrum Magister in scholis legens possit scholaribus ponere collectae Respondendu est eum distinctione. Na aut loquimur de magistro,cui est annexum beneficium, sive salariu aut non. In priori casu dic, Aut beneficium,seu salariu publicum sufficit ei, ita ut nul Iam habet indigentiam. Quo casu nihil debet exi.

gere:alias enim nin itteret simoniam, cum hoc peciale sit,& ex officio suo facere teneatur. . nemo.de simonia. c. Vedentes .c. no solum. i. γε st. 3Gratis tamen,& spote oblata suscipere Potest. c. priscis. i o. q.3. Aut non potest illo beneficio, fruesuario sustetari,dc pol aliquid plus eNigere. Non L i tamen

184쪽

tamen debet exigere a paupere:cum ei potius sit subueniendum. Exactio autem ista, quae fit praedicto casu si holaribus dimitibus, ut ait Guillel. non debet esse coactoria, ita ut non soluentes ab scholis expellantur,aut res eoruin eis inuitis arcipian

mando. tius volunta

ria, ita ut suam inopiam exponendo , &insinuando se Iibenter gra-x s cocessa ac ἀcepturu , eos ad laboris re

muneratione Coin moueat.

Poterit etiam ab eis,que Per

serunt, exigere. dum tammen Praece

ptor sit doctus ad docendum , nona

φὴ os doctores

y gradu ad osy ei iudi antes de testudio de Sala manca no se an osse

In altero casu die posse.Nullus enim cogiturex Propriis facere beneficium mec suis i tipedijs alijs elaborado militare tenetur. c. in secudum Apo

l stolum. de praeb. c. charitatem. t a. q. a

Vlterius etia quiro.Quomodo debeant salaria ab scholaribus prouideri Respondebis, Digniori. Nec satisfaciunt prouidentes disno. Fit enim eo casu iniuria digniori: si quidem sibi quod suum. est,aufertur, contra text.in.=.iuris praecepta. ibi, Suum quoque tribuere. Insti. de iusi Loc iur. Con firmatur eκ eapit .vi nost rum .ibi,quia non e X aia sectu carnati,sed discreto iudicio debui iii ecclesiallicum officium, di beneficium in persona magis idonea dispensare: ut ecclesi.bene fi .cap. licet. ibi, qui prae stantior est ex omni populo,qui doctier, qui lanctior, qui omni virtute eminentior, ille cligitur ad sacerdotiuin.8. quaest. i. Caesar Lamberti. de iure patro. fol.2sa .colum .quarta. Gomes in ea Pit. a. nume. a a.de constitu.lib.6. Electio igituriae a de digno,omisso digniori,inducit iniustitiam, Non est praeterea quis odio amore, vel misericordia grauandus. c. e X tenore. de foro com Peteli. ca- Pit. nuper. de dona. inter vir. dc uxor. Quod summopere scholares aduertat me obiiciatur eis quod dictum est ad senes illos iudices, Daniel. 3. Facit quod notat lanctus d ho m. a. a. q. 62. ari Ic. 2 Bd. . Attendant ergo icholastici, ne eκ prouisionibus cathedrai uni mortem tibi conquirant aeternam, ut allem Alari .Nauar. in caPi. interveIba. M.

Titulo. X.

X.nume. log .pagi. 29. Nec data habilitate unius lectoris, S praee minentia gradus , gratificatio fieri potest. Gratificatio enim non alias , . quam ubi omnino paritas doctrinae, morum graduum, alio. rumque id genus habetur,locum habet. Tiraque. . intracta. de iure primoge

primo.qui eleganter ibi lo

quitur. . i

*Perperam ergo sat i ut, qui

amicos amici. tiae ratione ta

ium aliis dignioribus prae ferular. Quo modo aut.hu

dos de ser parciales:

lidad , ni vando de lac iudasty sillo contrario hi glere , si1 fueres sona salaria da, pori apri mera veg se a suspenso por e ste mis-

. t V in . uisiones facie

que notelea pagado dae sint, proba

ma secunda. coepi. I. seque n. 'Quaero praetere 1, Qua poena puniatur dicens se lac calaureum, Licentiatum , seu Din orem, cum - tamen non sit legitime graduatus Dic,quod poema falsi .fext.est in. l. fina. infra isto titulo. Quod Procedit etiam si Pet rescriptum apostolicum fue' rit graduatus. Hi enim ut in plurimum sne Iiteris sunt,& experientia reipublicae proueniunt. Quare optimo iure statutum est idem: quod hie , per Alexand. papam: dc per Regem Ferdinandum, ut constat in Pragmaticis. sol. i y .colum, a. l. 29. dcl-3O. ubi folio. i 6. colum .secim da. ponitur eorum Poena.Facit .Leos. . sina. ff. de falsiff. At si pauper fuerit graduandus, grat is erit examinandus iuxta tenorem praedictarum legunt dii tamen habilis st. Nec est praeteNtu paupertatis' priuandus praerogativa, ct honore sibi debito ra Atione sui studijεlaboris. Faciunt notata a Tira aquei.de nobilitat. cap. 29. numer. qq. ELex Secuηda. a CGraduados, Festadianter. Intellige , quando ad aemulationem alterius faciunt inoni podia. ct stata data. argumento textus in capit ut . secundo. de praescriptionibus. Secus tamen est , si ex amicitia non praeiudicantes famae , nec iuri opposito. ris fauorem,& auxilium alites eorum impendant scholastici gratia remunerationis ,riunta glon attiinca P.

185쪽

Libro . I. Ticulo. X.

. in capitu. reuertimini. 6. quaestione. 3. Ioann. Anani.

in rubrica. de magiit r. l. A. quilius Regulus . sc de do

nationibus .

Sive id face is rent, eo quod collet sibi de scientia utriusque. Potesteimu quisque scholas icoruimpedire ne indocta Cathedra detur, utque docto iustitia serueatur, intendens honore Dei, S utilitatemllud tir ut colligitur ex S.

tuma

la segunda veΣ , se a suspenso por tres a nos. E porta tercera

Vegsea perpetua men

rio. Esi persona salaria da no fuere , por . esse, naismo hec bo,

sea a parta do dei grc- mi O , y uniuersidad dele studio, y no go ze de los priuilegios . det, y se a desterra dode la dicha cludad,

Notandumet non requiri re iterationen iuramenti:ab aliqua persona rectori semel praestiti: quia reale est , &transit cum dignitate. Capi. quoniam ab bas. dc ossic. delega. capit. veritaris. de iureiuran. Potest tamen

.iuramentum renouari: tum ratione obe-

que de aquia delante et Maei reicia ela, y Re-Etory conssiliarios, ylos Otros diputa dos dela dicha Vniuersi1-

la manca, ytodosiose studiantes en et co-m tenso de cada a nosse an te nidos de jurar ' , y juren en deuida foritia at item potque a costumbra n jurar los e statutos, y CO

st umbres det estudioque no sera n de vando, ni parcia lidad, yque guardaran to das las cosas conteni das

ren , que dende en a delante no se an auidos por estudiantes,

ni goeten dei dicho gremio, ni de los priuilegios ': y se an de

sterra dos perpetua-menre dela dicha ciud ad. Emandam os al

puta dos dei dicho e Liudio , que sobre e seto hagan tu ego e statuto y constitu cion, so pena de perderias temporalida des que han, y lienen, y se an

auidos por estra nos denuestros reynos.

dientiae circa electum': tumeria quia mulinti sunt i qui non iurarimi anno praecedenti, ut sunt

scholastici novelli. Quare optime flatu

tum est, ut o rianes annuatim iurent. Vt

patet in constitu. q. &. s.' uniuer sitat is. Saltriantinae a Quia ratione Dudi tenetur quis inuelliis

turam reno uare a notio

domino , ct

recognosce re se eius seu- datarium. Cain

pitu. longin quitate. duodecima. quaestione secun da. eapisu. primo. g. Praeterea. de prohibe. seud. alie na. Faciunt notata per Fredericum Bal. Cardinat. Se lenricus in dicto capitu. veritas. S per Couare. in Cainpi. requistiti. de testamen. num. Primo.&. a. & in capitii. quamuis paetu. 1. Par. relection. f. quinto. numero quarto. de

pactis. libro

186쪽

i a Libro . I.

tu. 3 .Parti. a. Haec tamen

iurisdictio in V niuersitate balinantinaco' petit Μagistro schola. Dum, Ut Patet in constitutione vigesima secunda eius de in Uniueris sitatis, ubi de eiusiurisdictio' ne agitur.

1.q. I. Quale autem debeat exalnen esse. habetur iit. l. s.citu. 3 . Parti. 2. & in constitutione decima Octava, uniuersitatis Salmantinae. D ctor etia,

qui per viginti annos legit in aliquo studio generali, gaudet eisdem. Priuilegis,qui

bus Comes. I.octaua. titu lo.3 i. Partita.

secunda. Et sic eth illustris , secun

e testudio de Salamanca, segunse solia hageren tiem pode los Otros Reyesn uestros progenitores, para que sepa, y entiendan,y proueanassi de los e Midiantes

legos, que cometen ma

leficios,y no in puni

dos por et jue et delestu

dio a milie da iugar quese an punidos por nuentras justicias se glares; como sobre los que see usan de pechar: a seide los dic hos e studiantes legos, como de los familiares delos dic hos

Iedo. Afio demit. cccc xxxvj.

O sea occupadas porn ingu nos senores , ygrandes, las tercias y re

tasq son diput adas para tos e studios

generales: se gula se contie ne en este

libro, en et titulo de la guarda de Iascosas de la sancta I glesia. Lo r. siue los que se Eaman Doctoresν Li

ses de bi dichos estudios. Orque los Reyes deuen seram adores de la sciencia, yson te nidos de honrar a lossabios,y co seruar a los queror sus meritos, y sufficienci a b reci-ben las insignias, y grados que danalos que con sciecta alcansan alo resce bir. Y porque somos informa dos, que muc nos nombres deestos nue tros Revnos sellam an Doctores, y Licenci ad os,y Bachille res, si n auer rece bido et grado de que se in titulati an : en offensa de los que legitima- mente han me rescido,y rece bidolos tales grados. Porende ordenam os,y

187쪽

Libro . I.

ι En pe a is falso. Quae est confiscatio bonorumpto dimidia parte. l. ioci. in curiis Valli leti, anni. ix 23.quae camerae Regis applicatur,&in exilium extra regna Caesepis est mittendus.l.iς. in libro Pragma. io l. i6. Ex emptiones autem soluiii ij consequuntur

in isto regno, mandam Os, que to-

atque et .m de ei dicho Alio de .

gio Bonon ς' duactos en estudios

additur sche- generales, dentro de

plutense, eum est a s nuestras leves

declarationi. Γ - I

bus ibi comen fuer C pregona das, fetis, in Curii publica das, Ven a, Oembi e molirar a nue . , stro coseio tos titulos

Titalus. XI. . i s . .

De remissι-- de los talesgrados, de

-- q se in titulan, so pena Lexprim, que los que assi nolo

gentia delin sertiam ad os, ni inti Pori i=epae tuta dos por loς tales nain delicti re titulos ni goge de las

s Dubium ta- nes , que porra Zode inen est , V- los tales titulos son de

tru Princeps . - v . .

. possit remit- uidas a los que legit1-

tere Poenam

iure pro crimine impositamὶVidetur, quod se. vi patet Iacob. a. iudiciu sine misericordia ei, qui non facit misericordiam. Sed nullus punitur propter hoc .quod facit quod licite facere potest. c. ade conititutio.ergo Poenam relaxando non Psc-

eat. Praeterea iudicium humanum debet imitati iudicitim divinum. Sed Deus poenitentibus rela-Nat pinnam. ξηechie. i8.eap.ris xi. de pinniten. distin h. i. Ecclesiast. a. Pius,& misericors est Deus, ct remittit in die tribulationis Peccata.cap. quan uis. de Poenim amen telos lienen.

. Est lo contrario hi-Zieren,porei mismo casio incurran en pe na de falso . Equal- quier que lo accusa re,ay a V ntem limarauedis de sus bienes.

ten. distinch. 3. Poterit erri

go Priuceps

cuique licet Dincere quod ali cui prodest,

nec ulli moricet. Sed absoluere reum a poena, perdest ei, ac nulli no

cet et ergo;

deκ, S Princeps secularis licite potest

reum crimi nisa poena absoluere. I)ro batur etiamin. l. prima.&secunda. tituislo. , a. partita

secunda.

His igitur

sic praemissis,st. prima con clusio. Princeps secularis Poenam instinctam delinisquenti rela Nare poteric

cum causa: eri

ritq; securus& in foro minri , S in foro

eo scietiae, per praedicta. Teisnet beatus Tliom. secunda secunda .quaest . i68.attἰc. quarto Ioan.in sum ma confess.libr. i. titul. 8.q. 84. Anto. dc Panor. in ea. nisi specialis. de Osfi. delega. Gregor.lLopea ial prima verb.el Rey.tilusia .Pasti. 2. Secuda coriasio. Princeps sine causa de potestate ordiis

Titulo. XI. De

I Reydo Ilia. I. en Burgor. Dela Prematica, que luZoay, en que se contie ne Iasociva delos per done .

188쪽

i 4 Libro I. Titulo. XI.

te ordinaria, Sc iuri diuino consona, non poterit tollere sine causa,vel in partis praeiudicium, PCe nam cr imino .cum sit contra ius diuinum. Deutero. i. Ita paruum audieris, ut magnum: nec accipietis cuiusqua persona: quia Dei iudicium est. Et ibid. i 3. Neque pareat ei oculus tuus, ut miserearis, de occultes eum: sed statim interficies. De homicida aut dicitur Deuter. i 0. Morietur. Nec misereberis eius, fit Exo. aa. Maleficos no patieris vivere.

Quantii ad vi in directiva legis. Princepsest subditu, legi in cut quilibet alius. hius enim potestas limitata elh,vt,lcilicet cucausa, ct ratione disponato innia.Aud. Ilern. de capita. qui curia vendi. Versi. si col. antepe.&m.c. l . quae sunt regalia. in verbo, comittendu . Paris de Put . in trach. lyndi .verb.c5- positio. ThO. Gramati. consi. 3 .nu. i. qui recteloquitur. Adde quς notat Ias in l. rescripta. nu. 8. C. de precib. impe. osse. Sc in. l. 2.C. de in ius vo c. c. si illic. a 3. q.4. lte diuturnitas comissi delicti est causa ad cocestione veniae, ut declarat Μatthae.de Afflict. in decisi. Neapol. 28 . Praeterea Princeps non possiet remittere poenam parti applicata. l. I Ititu. 1 s. Parti. q. ibi, con toda esso no lo paede.perdonarque ηο peebe doblati Io que robii: ὀ romo, a a quellos,a

eκ infibi.ὸ perdonando los enemigos. glo. Verb. re--tti.in.l.venia.C. de in ius vocan. Quod tamen limita, nisi fiat ex causa. Α nt.& Imol. in .c. nisi specialis .de ostic. delega. la Sc Deci . in dict. l. venia. Gregor. Lop eZ in dict. l. i l. ver b.no tepuede perdo nar. ut e X causa pacis. Iaso. in.l. Gallus.=.dc quid si tantum . nu.st .s .ds liber. dc posthum. Princeps enim licet remittat Poenam, no tameeensetur remisisseius partis. Eius etenim concessio debet intelligi line praeiudicio,& interesse pecuniario tertii, quo ad sola in suam iustitiam, secudum Μontatu. in quada annotatione sua ad ista legem. Facit die . l. . i. in si titui. 26.Parti. a. Sed dubitatur, Vtrum remissione lain a parte facta, possit iudeκ ad poena fisco applicata agere, vel criminaliter ad pena,procederecotra delinque te. Videtur, i Possit. Nam pars ex sua remissionetatu celetur , quod potest,remittere , hoc est, sua iustitiarn,non tamen iustitia Regis I .iuris gentili. g. si paciscar. ibi, quali in ea re praetoris imperium

versetur. E. de Pach. Gregor. LopeZ in.L29.tit. it. Paril. I.in Uerb.de nunca geso demandari qui adfert dictum Specul. titu.de accusatio .col.7. nepe, non valere Pactum, ne clericus praelatum suum de com iso crimine accuset. Quia, ut ipse Specul. dicit, turpe paetumeli, ne de crim Ine agatur. l. si unus. f.ibiud is de past l. contractus. ff. de regii l. Iuris. c. que in admodum .de ii ire iuran. Quod procedit respectu iuris publici. Respectu tamen iuris priuati, seu offensionis teneret tale Pactum.Ita ergo dicae mus in proposita quaestione. 'Iltem ex ista lege I. constat Idem . Na praecedete indulgentia partis, ad remissionis valore requiritur etia remissio Imperatoris,seu Regis. Ipse enim solus remitterepol.

poeni. distin. i. ubi remissio peccatorii per aut horitate a solo Deo procedit. Per officiu tatne, siue tuini iteri u procedit ei ia a praelato .c. remittuntur. 2 3 q. s. Sedibia partis remissione delinquens noccnsequitur veniam quo ad tultitia. Non obstate igitur partis remissione,erit eX officio iudicis poena ordinaria delicti puniendus mon tamen ad Partis Pettione ,seu eκ vi accuusationis ab ea propositae. Ita potest intelligi.l. 22.ibi. l. e aquato parans recebιν porende pena en eι euerpo elaeeuμήo. Et sic, ut euadi possit poena imponenda eκ illa in statia, dc processu per transactionem eVtincto. l.fratris. C. de transactio. Non tamen negat, quin noua instantia ab alio, vel a iudice possit inchoari su Per tali

crimine Bart. in.l. transigere.3.dc. . Oppositio.C. de transactio. quem sequuntur coiter Doctores, secundum Gregor. Lopeg in dicta. l. 22.verbo. en eleuerpo et aceumo. col. I. Tenet Alber. de Gandi intracta.maleficio. rubr. de transactio. nu. I 3. Bart. in.l. i .f.Vsqueadeo Per teX. ibi. n. l. ff. de in iv. Anton.Gome E in tract. de delictis. c. 3. qui Plura circa haec scripsit.num. I .cum sequent.

Pixterea si de homicidio quod grauissimii cri-nien est, tractaretur, remissio partis non valeret. Nam data enormitate deIicti, de transactione non curatur in hoc regno, quo ad poenae corporalis It berationem. Quod ita in praXi seruatur, ut testa. tur Gregorius Lopez in glo; praecitata ad finem. Nostrain igitur assertionem confirmat. Ad idem est etiam te X. in .c. a. de collu. detegeri . l. 2. Versicu. hie autem .ibi, competens. C. de abolitio. l. s. ibi, No 'erda et merino a eolona,o aquei que ia buvieνε aueν,puesia γοῆis 'edada. Sc ibi Montal. tit. Aib. 4. r. legum .in verbo,ia Ῥοῖ. Discutit hoc singulariter Ioan. Lupus de Pala. Rub.libr. q. de guberonatione regni. c. 14. Quem vide.

Verba tamen praedictae legis Partitae vergut in oppositum,imo quod secuta transactione, quae loco poenae habetur, reus poena corporali puniri norossit .Remissio enim partis id operatur, ut eo ipo Reκ etiam poenam coporalem remisisse censeatur.Gregorius Lopea. ubi supra. Quod etiam ita Prachicatur, teste lacobo de Villat pando, inrepe

tione dictae. l. a a. . 6. qui plura in huius co firmationem adducit. Anto. Gomez in tract. de de lich. c. 3. n. I 6. qui diei. l. a a. limitat quatuor modis. Cosulerem tamen ipse, facta iam transactione, venia a Principe postulari: alias enim delinquens securi rus non erit. Hoc ita censeo fore obseruandi im,siquidem iuridicum est, ac magis tutum consilium.

Adde

189쪽

Adde quae notat Paul. Parisi. coiisl. i so. me. 13dibrii. .i blibliti, etiam csi quaestio. Quis possit iniuria imatam stio sub parentis potestate conli uto re

cim cap. si is

qui praelatus. Verbo, po stumus. a 3. q. q. Colleetar: . in . capi ut . sina.

nume. ι o. te iniur. Decisi. Capellae Tolosan. a it. quae communis est opinio , teste Boerio, decilio.

,2D. ii timer. . Quod verum est,etiam i enuente fi. lio, lucumlum Hippolyt. litigui. S73. Ias. in . l. conin. tra iuris ciuilis regulas.f. si filius. colum . secunda. Muiner. ii. si de Pach. qui dicit. Et is luci est utilead. 1hat ut uin rc mittens poenam habenti concordiam

. de ostensa: muri si offenditur filius sustic t colicor. dia patris. Sequitur cum Hippol v. sagul. 7 3. qui, tamen eum refert secundum literam negativam .ipinis Iasonis, luctatis est. SeXto nota ex. l. in Persona,quod si lius non potest remittere actionem in iuriarum quaesitam patri ex iniuria illata filio: ccout a autem pater non potest remittere iniuriasilii, inuito si lio.&e. Esl en in legendum,E contra autem pater pote: l remittere, dic. Hoc tamen fasistit.nisi talis iniuria esset illata silio per conluctam per Ionam Casus est tigi. Lucius. lecundum Bart. Angel. Imox,sc Roman .st. solii. matrim. Unicus, secundum Roma. singul. 9 a. Lare per Iacob.de Villat pando. iii repeti dictat. l. a 2 9. 27.Tutius tam uerit, ut in tali remissione filius interireniat una cupat se suo,eo quod ambo suerunt in iuriati. Eil etiam alia dubitabilis quaestio. Vtrum tutor Pollit transigere de morte patris minorist Bald. In rub. de treug. S pac. col. sin. dicit circa han quaestione in haec verba. Quaero, Vtrum pupillus possit iacere pacem de morte Patris' Dic, quod non: nisi cum authoritate tutoris i& decreto iudicis, ut notatur in Specu. de homicid. 3. illud autem dum Iuodo etiam talis paκ non sit dedecori pupillo, Scelus agnat icitii. argum .ls. de bon. Posse. contra tabul. l.lion tantum. . si emancipatus. Hac enus iliale. Tenet Paul. de Cast. in .l. i. mim .s C. de in integrum relli.& in. l. rescriptum. .Plerunq;.nu. 6. T. de Pae . Ias. in . l. Paestum curatoris .col. sina. C.eodem titu. Nelim in tractaOnnitorum I. Parte. a. tem poris, iii aest. 3. num. 32.

Nec minus dissicile dubiu est, Utru transactio, ct pax debeat cum omnibus cosanguineis desuncti sieri 'Cui quaestioni respondetur tali conclusio ale. Remissio communis iniuriae saetae eonsangui .nco existenti in proximiori gradu requirituraue

imos, se enitendan de lodos los. imal escios, i fueren cometidos,

sit. ynus, siue plures. l. 3. . si ad plures. s. de sepulch. viola. l,si phircs.ls. de ac cuiatio. ubi huc pr ter alios notat Angei. Gieg. LopcZ in. l. i 3 ver b. delados. tit. f. Ρὰrtia. An to. Gom eZ in trach. de de lich. capit.3. num. 6i . Quid autem erit de hqredibus occisit Vide las.

ff. de verbor.

toni. Gomedvbi supra. nu.

62. qui referunt plures opiniones. Ac tandem asserunt circa hanc quaestionem requiri, quod sat Pari cum om nibus haeredibus, si plures fuerint: aenuli uni debere emitti: quam contraria, imo quodsiissciat cum vno pacem fieri magis communc mdicunt. At ista est practicanda,& verior, ut colligitur e X fundamentis adductis a Iaso a Sc Antonius Gornea. locis supra citatis: a d Saluo aleve susticis. In remissionis schedula seni Per Ponitur, EN cepta proditione. l. ia. tit. t b. Parti. 3 s. q. titui. 24. eadem. 3. Pam. Nec id immeritosi,quia proditor alienus est ab omni facie dominorum,& Principum , nec potest in curia Principis stare. Vide Bal.in. c. viii .an ille qui inter se.fra tredo uti.sui seu l .am iit. Cum ergo Princeps proditionis, vel aleuosiae crimen remittit, apPonere debet clausulam. Non obstantibus. Si tamen fieret motu proprio Principis valeret.I. i. C. de pexit . bonor. subla. Itena in generali sermone remissionis delictor uiri nuquain venit crimen falsi, ut pote quod graue sit.Barto. in .LLucius. ad tin. a colaff. ad Turpillia. Sequitur Hippolriin re Pet .l.unicae. n. Ial. C. de raptu virginum .ubi alios plures citat.& in cons. ι os .col a. nu. 7. Di Xi late in rubri .extra.decti inini. fals. Phili p. Deci in. c. licet caulam colG.versi. quinto IIota. nuuae. s. te probatio. qui refert An- xel. in .s . naitiores. in authen. denupti .dicetc.quod

falsitas dicitur crime detestabilius homicidio. Adde. l. 3. tuu . 6. lib. d. int.&.La i. titu. i 8.eod. lib. Sequae utrobique diximus.& Petr. Folleri. in practi.

nisi indulgentia esset sacta de carceratis,& lion essent carcerati, nisi pro crimine falsi .idein not. Hippolyt. in riseri .de sat s. nume. 3. Nota etiam, quod remissiori e poenae prohibita, ct eius diminutio prohiberi centetur. l. in operis. C. de poen. sngl:l. lecundum Martinum Laudens, in tradi a. de criminclaesae maiest a. quae n.8.nu. s. Successive quaero, Vtrum Eptico pus iniuriam illata clerico,vel subdito suo remittere possit 8 Dicςndam est polle, cu in contentu tamen Capituli.

. . Lal, in. l. Pia leb. C. de transactio. Bettach. in tract.

y pe lae trados: saluo

190쪽

de Episcopis. 3.parte. libri. q. ia. n. Q.Vbi adducit aliqua huic rei non incommoda.a EPerdonanΨο los ene migos. Quaeri posset .FVtrum teneatur remittere aestionem iniuriarum,S satisfactionem delinquenti ξ Responde,quod non cogitur: debet tamen dimittere rancore. alost in capit. liquis contristatus. ver b. satis faviciente. 9 . diis stin. similis in c. &qui einenc t. verb. dimittit. 4s. distin. de in . c. si

is qui praelatus. ver b. Possumus. 23. q. q. Felin. in prooemi. Grego.

de accusatio. Pro interesse, salua conscientia procedit. Sylves h. verb. iniuria. quaest. 8. Clarius San.

deo dicendum qi vindicatio. C. Lex. II.

de tigero Ie ha -ο e. Nota, quod facilitas veniae incentiu uiti tribuit delinque di. Concord. pulcher teX. In. c. est intutata in sine. 23. quaest. 8.glo. in .e. irrefragabili. in glo. 1.de ossi. ordin. dc in. c. tanta .de e X cessi. praela. te V. in e Nirauagan .ek si dominici gregis. i . de poeniten.&remis s. inter coes. Facit illud Terent lj in Phormione. ltrapte eulpasaeimus, ut malis expediat,esse Dum nimium diei no i bouos studemus, in benignos. Quae faciunt ad decisionem. l. sin. insea isto inui.

per donando los cnemigo Sy : porque assi cntende mosque cum plea n uestro seruicio , ya pro de nuestros reyn OS.

que ha de thuar et perdon que et Reyhla iere,para quesea firme.

don , que

deligero se hare b , da

occasion a los hombres para ha Zer mal. Por c DTitulo. XI.

at o que nos amamos perdonado. Hic est lex. pro determinatione Guillelmi, k Bal. in . l. 3α .de episcopa. audi. quod si quis commiserit delictum, de quo habuerit gratiam: si deinde rei teret, gratia secunda nonu alet, nisi Princeps certificatus fuerit de priori deliato mandam ps, que nin VI perdon , que noSigie remos de aqui adelante , novata, ni se aguardado: saluo et que fuere por carta firma da de nucstro nombre, sellada con nuestro se--llo, y escripta de ma-:lio de est riuano cono Dcido de nuestra cama

ciat mente fuere nona isbrado , ydeclarado enla carta de perdon quenos die remos : y porque en et perdon generat no se enti eda ningucaso e special. E si a caesciere , qalguno , 'nosayamos perdonacio ς: tornasse Gespues aliaetero tro maleficio, porque

scriptum es-iet surreptitium. Sequi tur Ioann. de Anani.in. cap. ad abolendam. col. a. de haeretic. Ias. in.l.

de pupillo. f. si in pluribus.

per literis. de rescr. . tibi dicit , se vidis e Bononiae quedam de capitari, qui in se

cunda tacue

rat priore gra tia. Guillelm.

Ferdi. Loaz. olim Episco, pus Ilerdensis,

SEARCH

MENU NAVIGATION