장음표시 사용
11쪽
r, fundus Ecc. sunt oblectui Iurisprudentiae, non quatenim sum partes terrae materiatae, quantae. feraces & frugiferae, quae fortassis consideratio sit Mathematicae & Physicae contemplati' his; sed quatenus disceptatur de agri possessione & dominio. cujus jus in re vel ad rem sit potiti : &an actio circa rem istam instituta sit legibus conveniens & justi . Cum autem res aliae sint divinae,aliae humanae.EtSaepenumero etiam de rebus diviniri vatenus eae scit. societati civili deservium disceriatio occurrit,
quando de ipsarum jure contenditur. Hinc pro diversa qyalitate rerum & causarum, melioris distinctionis ergo, Iurisprudentiam in Ecclesiasticam& Forensem dispertior. Et hoc intellectu verum est, quod Iurisprudentia sit rerum divinarum & humanarum notitia sub dicta formali considerandi ratione . Et quod olim ICti in Rebusp. Gentilium divini & humani Iuris scientiam semper conjunxerint, item quibus diebus, quo ritu atq; tempore sacrancienda, quae sepulchrorum jura, quae justoram funebrium solemnia &c. consulti responderint ex Gellios Tacito refert. Heium risu in comment. adh. t. d.I. ου I. g. 27. Quia vero objectum hoc jurisprudentiae, ut patet non est scientificum,cujus affectiones per causas proximas &adaeqv tas inquirendae veniant ; Suth. dissι. n. v. sed practicum,ideoq; in eo contemplando ICtus non immoratur, sed sese it ips e gnitio quali ad finemintroducendum gi habiti Qua propter pergimus, Media Iurisprudentiae, per quae finis ejus obtinetur
duo sunt l, cognitast j Mil, quod applicari debet.
j inun a licandi sessitate Urstandi. D. Hahn. in obser theor.pract. ad eff. p. g. 28. Iuris applicandi cognitio comprehendit tum illud quod ja negotiis & causis civilibus justum &cuiq: ratione juris in re vel ad rem competit; Tum ratione va vj quihi csmpς ς possi persequi. Prius membrum consistit in eo,ut quis scia i , quinam sit diversus status personarum, dc quid cuiq, ratione juris personarum debeatur. a. Quae sit diversa distinctio rerum dc res ipsae nunc hanc,nunc istam induant qualitatem, & prodive se qualitate hac diversum jus habeant constitutum. 3.Quae sin . naturalia,essentialia dc accidentalia cujusse contractus, dc alia ejus
12쪽
u generis. AJposterio membrum spectat nosse, quae sit 1 tura actionum, per quas quilibet jus suum, si opus est persevi
poteth. V. d. m. D. Struve ere. Tmae i. de Origine fendi Las. si 2'. . Circa modum jus cognitium applicandi hic ordo est attendendus i. ili facti speclanta cui jussubsterni de re secun- iam omnes ejus circumstantiai rimemur. a. Deinde ut jus secundum verba inerat carui in illiu hydsectum singulare
terpretitionetri. ut 'cum Sentelia legis cum ipsis v bis manifesta
'i ps casus ex lege clare satis haberi potest.
Extensivam ut quando sensus legis ipsis verbis est laxior &genex ior, ux d casus similes secundum praesumptam voluntatem v jslatoris commode extendi possit, qui si hodie de praesenticam interrogari deberet,idem si restonsurus,quod de casibus lege expressis. ut in V ι υ U δε αε. I in Hira 3, M ax do sensus os ratio legis est angustior & legislator minus voluit, quam verbis designavit. l. ι1.1 de in jus vocando. l. f. de hereae. q. . Per usualem, quae interpretatio ex causis perpetuo ita decisis ostendi i , q qnnsu lex hactenus intellect & accepta fur. erit, ut sunt sententiae praejudiciales, quaeasito quasi nunc im tendunt quomo oporro hoc jus ad casus similes m. apylic' dum I. . d. P. Sum & alii modi ad interpretationis usum valde accommodati. De quibus omnio vide Clarisi m. D. Ha
observ. ad L tit. d. LL. Gror. l. a. c.is de interpremtione AE tr. de r. B. UP. . i' Niinc principia tangenda sunt ex quibus nobilissima-. Lentu nostra exstruitur. Habet autem Iuris prudentia hoc cum aliis disciplinis commune,quod habet principia tum propria axum assumpta . Propria sunt quς ipsi soli primo & per se competum, ut sunt ipsae leges, tanquam peculiares ejus cauta mat riales , ex quibus videlicet ICtus praecςptiones suas, aequiboniq; tionem omnem proniit, es icit, desumit. Geb c i rum variae sunt species. Lex plebiscitum, Sctum, Edicta praetorum, Constitutiones principum , Responsa prudentum dic. Quarum omnium sontem hic aperi e operae pretium est.
13쪽
vuitur, quod aliud si Naturale, aliud positivum. positivum ,
vel est Divinum vel humanum. Humanum Uel est commune quo dicitur s Gentium, vel proprium, quod dicitur Civis Quae diviso a eausa esliciente sumpta est & tradunt eam crotius, item Clarissi Coring. disp. de jur . f. ar. Ius Naturae de finiente Hugone Grotio d. tr. c. r. n. Qest dictatum rectae rationis,indicans actui alicui ex ejus conventis entia vel disconvenientia cum ipsa natura rationali inesse m ratem turpitudinem aut moralem necessitatem, ac consequet
ter ab auctore Naturae DEO talem actum vel vetari vel praecipi. Jaus fundamentum est ipsa iustitia divina . Cum enim DEus justus est, ita voluit, ut etiam homo , quem ad imaginem suam condidit justitiae sese attemperaret. Et cum homo debebat eis animal sociale, nihil autem est quod aeque foeterarem destrui quam injustitia Ita : ut homo haberet certam vivendi regulam, quam sequatur, nec per vitam caeco impetu feratur, insculpsit di impresset ipsi statim in primo Creationis opere divinam de aeternam hanc legem Naturae. Quae Lex quamvis perlapsum valde obscurata fuit,tamen submergi di suffocari planὰ non debuit, sed hodienum in omnium hominum cordibus scintillata certae radiant, ut etiam gentes, si ea , quae juris Naturae sunt, non observent, coram DEO non excusasiles snt, ut ex cap. I. ad Rom. notum est. Hoc jus Naturae non id habet ut materiam suam , actiones him. humanas antea indifferentes specificet, in quolioqui n jus Civile occupatum est, sed racipit ea . quae in se & in trinisasta gyglitate bona sunt, & vetat ea, quae in se inuit ieca sui qualitate mala sunt. Dn. D. Struve in praeoct.pub a G. t. d. I. σ I. Hinc est ut ubiq; Gentium eandem ubiq; obtineat vim, nec unquam possit mutari, nedum abrogari ab ullo. Sicut enim ut bis duo, non sint quatuor erici non potest; Ita nec hoc, ut quod intrinseca sui ratione malum est, malum non sit. Grati
c. t. n. ro. d. l. Potest tamen usu venire. ut imago quaedam mu-
vtionis incautos fallat , non tamen ipse lex Naturae
sed res aut materia circa uvam Lex Naturae quid constituit. incipit mutationem. Exemplum superditant Conring. disp. de
14쪽
Iut Naturae eomprehendit et principia, vel concluso-
Prin pia sunt, quorum veritas statim apparet, nee ab ullo tione recte utenti in contradictionem trahi possunt. ut honeste ivere 6 Neminem laedere. Suum cuiq, tribuere a. Quod tibi vis fieri. inerum propositionum veritas non debet demonstrari , sed mesupponitur . Conclusiones aliae promptἡ
facili discursu a primis principiis eliciuntur. Ut DLuba essς
'lςndum, pa entes, magistratus venerandos, furtum non ςQmmittendum. Quibus conclusionibus, quia principiis primis amodum propinquae sunt, facilet etiam assentimur. Ut qua Primum puer saltem intelligit terminos simplices, scit. quid siti Pater, quid sit honorare, statim componit conceptum, qVod Parentes honorare,honestas nos obliget. Horn. d. Iust. Aliae dis sicilius Ad sere a doctis tantum destucuntur, quia a primis prin opiis paulo remotiora sunt. Ux pecuniam mutuo sumptam restituere non tantum in bonitate externa, sed etiam intrinseca. ring. dis'. de legibus. L 3 . Jus Divinum in , quod DEUS ter optimps maximusrro liberrimo suo arbitratu, vel universo humano generi vel uni inlicui populo dedit pro stivE, uti tum justum vel jure debitum . . sit, quia DEUS sc voluit. Viae otitu i. n. .s n. M. Cujus . divinam materiam ejusq; doctrinam a foro ad Theologorum .scho iam remittimus. s. 33. Ius Gentium est, Mod siminatio humana statu hu- . manae conditioni sic exi ni ead societatis ivilis conservatiq-
. inem generaliter constituit. Dn. D. Stru . Exerc. I. θ.Jι. Cum e
nim genus humanum in dies sese multiplicaret, ut una Civitas innumeram multitudinem non pmuerit capere, homines in diversas respublicas sui t digesti. Unde regna sunt condia ia Et quia posteam singula reI. aitu injustitia ςivium indies ex- cresceret, nec homines contenti essest amplius esci sponte na- .E is, antra habitare, corpore aut nudo agerc, aut ferarum pe libus vestito, ex ristius vitae genus elegissent, industria opus fuit, quam finguli rebus singulis adhiberent Gotius LI. c. a. n. Hinc ne neeelse haberent, quotidie iurgiis & controversiis, qVM
15쪽
euit gentibilleommune omnium patesmonium quod natura
indeterminatum reliquerat, nec ulli proprietatem alicujus felispecialem assiit averat atro. ere. Traia r.de orig.nia. th. in singula dominia distribuere, agris limites certos ponere, de ita a communione discedere . Viae motisu ι ,. c. a. ma, Ut autem genus humanum in ipsa facta discessione&separatione moralem quandam societate inter se severet , sapientissimἡ sapientissimus constituit DEUS, ut quamvis unaquaeq; civitas, in sita, perfecta sit, suis constans membris, tamen voluit, ne omnis tinius omnia ferat, sed ut gentes mutuo juvamine, societate de communicatione indigerent, hinc caeperunt inter se certarum rerum commutationes instituer . Unde contractus suam orb
s. 36. Rerum divisione ita introducta vix fierit pomie, quin lites orirentur& hominex sibi invicem de jure in re vel ad rem controversiam moverent. Hinc ne quilibet evaginato gladiosbi ipsi jus diceret& quia homines nimium sui amantes sunt dein rebus suis suorumq; affectu corumpuntur. Grai t.ain. ao. n. r.
honestius&adquietem hominum conducibilius visum fuit, ei cui nihil intersit, rem cognoscendam dirimendamq; committere . Undejudicorum vigor inventus est l. 2. C. u. Judaeis l. 9.F. Odmetiueausaei. Quod si vero lites emergebant inter gentes separatas, quae quia communem Iudicem non recognoscunt, ad bella provocarunt, Martem pro arbitro, de controversiam per victoriam,tanquam decretoria sententiam dirimere placuit. Unde bella sunt orta, quae iuris Gentium sunt quaten ς sint modus exigendi, quod nobis debetu . t. Oratenus certa bellorum forma , certiq; essectus hoc rure introducti sunt; ut quod bello capta, fiant capientis. quod victus victori servire as Hoe Ius Gentium fund tur in ipsa communi necessitate. Ovam vis enim rei ipsius Naturae non repugnet, rem aliter se habere , Ratio tamen naturalis, vi naturalis discursus determinationem hujus juris omni homini, recta ratione utenti & communem necessitatem respicienti praescribit Dn. D. M v. inpraesect. pubi.
16쪽
Noc ius detestana mete arbitraria j dc findatur in voluntati
lius Civilis majestatis, quae pro moribus civium & conditione reip, im Naturae armoris honestatis caula aliquid superaddit. Prima quidem agendorum regula a D E O eu hominibu praesor, prauo. Novos casia si ando emergerent, incipes primo familia- inde Reges ad delatos, ut vis tur, decidebant. o Con-rmidi . de .LL. . . Postea cum crescentibus negotiis, crescente. etiam hominum malitia ope iosum nimis es et, singuli a negociis quasi sua la jura condere, nova tamen indies,sin ,
morinnarbitraria determinatione recte dc commode sita humana institui neqviret occurebant, scribi demum in rei'. humanae leges caeperunt. .Nam viai u Naturale est smylaa , illa paucis praeceptis contentum nec omnibus humani, n gociis ob corruptos hommum aflectus iussicere .ppN Udeo jus Civ. n.
turalesia a uilas latius e tendit, format, & applicat ad humanas functiones. Via. Dn. D. HMn. in observ. ad mes ρ.s.. f. 38.:sic Iure Naturae matrimonium solo consensu contrahentium ratum est, nec aliquid ulterius a ro ejus coimplemento'&ulteriori persectione require e videtur. Attamen jus Civ. a ctioris licinestatis causa illud ad certos gradus inter cognatos circus cripsit, addidi ipsi benedi ctionem Sacerdotassem & ejusm
.di solemtitates canonicas ; Ut si quis eas non observet, actus quidem non fit prorsus omnino nullus aeccat tamen is, qui ea negligit. IV. D. Stro. Exerc. u. th. H. . Sic Iuri Naturae conveniens est, ne delicta maneant impunita, qua autem poena
quodlibet elidimn coerceri debeat, a Natura .determinatum non est , sed Jus Civ.mni eidemq; delicto,runc hanc, nunc illam poenam specifice dictitat, prout ex usu Rei p.& moribus civium esse videtur. . Sic Testamentum, quatenus est nuda de bonis ordinatio, ex jure Gentium eis, nec ullis solennitatibus est adstri-
17쪽
mentarias negligit, non quidem peccat , celebrat tamen actum ipsis jure nullum. a litu u Mὶ
. 3 . Leges Civiles hunc effectum habent, ut quam primunt Visanciuntur, unumquemq; corpori civitatis i litus addictum oblita gent. Sancitur Lex, quando vis obligandi ei tribuitur, ab eo, penes quem summa potestas est. Et quiaLex debet esse regulata haliqua, secundum quam vivatur, nota iis sit oportet, quibus pra scribitu e . Atil hoc adeo necessarium est ut promulgatici L ista essentiam legis suo concursu complere dicatur Thomae a. q. po. art. r. Obligatio antem legum Civ. principem ipsum noria. potest constringere . Leges enim proficiscuntur a dispositione
sua. & dependen ab ipso non tantum in origine, sed etiam i
duratione Crotius i. a. c. ao. g. a . ut semper sit in ejus potestate, . tollere eas vel mutare . Sic condere testa inentum sine omni lennitate, contrahere matrimonium iiihil est
quod principem remoretur. Potest enim hanc solennitatem respectu testamenti, hanc observationem respectu matrimonii, dicto gr. jure Civ. prohibiti, cuivis privato remittere . Ergo de Lipse solutus erit. Verum quoad actus quos privatus celebratia 1 ita, ut inde aliquid percipiat, non quidem ' potest eogi, prim i .eeps, ut observet tales leges; inia nemo ipso in terris est iups, rior, violentia praesupponit principium externum, cogeris de ιν coa ctum distinctas requirunt Personas,dc punitio dc coactio nonhpossunt procedere nisi a voluntatibus diversis. Gror. l. a. c. s. 'if. a. sed tamen injuste agit non observando. Quo respiciun I. s. C. detes. ult. I. sus modis tes'. in . l. s. C. de P. . No autem solutus est Rexa. Iure Naturali Ratio est, quia qui quid humanum est Iuri Naturae succumbit. Iam etiam Rex sub am. :bitu humani generis coarctatun . r. Neq; iure Gentium, R tio est, quia omnis, qui vivit in aliqua societ xς , obstrictus est, M observantiam illius juris seu consuetudinum, quae a Sociis o mnibus, vel majore eorum parte consensusxpressis vel tacito , sunt miroductae. Iam autem Gentes omnes in generali latitu-idine sumptae, habent se tanquam magna quaedam societas, cujus pars dc membrum quilibet Rex est. Ergo non potest id, quod hactenus omnibus sociis placuit, privato ausu convcliςre & t
18쪽
inerare. Nisi velit delinquet di per delictum Sociis jus in se da-
ad euniendum Grat. l. a. c. ao. . aa. NeqHegibila funda-ibus. Ratio est, quia hae leges praescribuntur per modummam es conventionis a Pacta autem jure Gentium obligant .
Deinde per lepes fundamentales Rex est Hi quod est, quas sivi'
s. o. Ratione modi ferendi Ius dividitur in scriptum& notias pium , seu consuetudinarium. Utrumq; jus ab uno autore pro manarς debet ; tantum in eo est differentia posita; quod illud expressa voluntate ; Hoc tacito consensu principis, seup pes eum est summa&architectonica potestas, ii troducatur. Non enim Consuetudo ideo vim legis nanciscitur, quod privatis quibusdam placuit, hoc ves illo modo contra le-
gem scriptam agere, sed quia ex simili plicatis actibus colligiturici e lati a prin c iv is & p radu in i t ur e t u s v ol Li e inartin sis p p tum itur eius voluntas, ut velit hanc ipsam consuetudinem pro lege nova lervari. celi Dn D eυ. Restqvaes. it, ' . Dec. a. q. io. Frequentes enim illi actus, qui iasis tudinem praue ψ't, tantum sunt materia legis, quae lex 'tum demum a patientia dc quasi tacito jussu majestatis Esse dc forna in si am accipit. Qui aputem Consuetudo respectu intro-ὸu, ioni se prQui materialiter sumitur pro facto plurium lio . minum, Dei i est or. Cons. in L Facta autem non praesumun- Τ. V. 1 Ggno . ideo is qui super consuetudine intentionem suam fundat , probare eam debet, secundum certa sua requisita, de quibus M f L QUe . Ut. GH a. Obsit. Carpa. p.
. i. Principia adstititia sunt, quae ex aliis disciplinis adsumuntur, ad ,qui boniq; rationem firmandam dc ad penitiorem Iesum. intestinum capie0dum Iurisprudentiae accommodan-
19쪽
Themidis regno clavum tenent ,.qviqvδd acutius cernant iusti. 0 ςaeterorum Dupun iorum grege sic B UDqviamis θ hoe a Philosophiae se jubare nactos esse, ultro ipsi fatentur. Qvcrilenim Ictus apte possit concludere, pro artis usu definire, livide re, argumenta sua ex variis locis topicis invenire & ducere dcc. hoc ipsum Logicae acceptum ferre debeto Quam multa ingeni osa axiomata & Regulae juris, quae metaphysicam sapiunt subtialitatem, sparsim occurrunt, quae nec solidE dc Jerare explicari possunt nisi Methaphysicae petitia quis sit instructus. Cur ten pus non si modus obligationis tolleadae vel constituendae, L .L1. V. o. Cur ille qui in alienam materiam novam formam inducit, si sc. ad priorem rudem revertere non possit, dominium in hac ipsa re ex titulo specificationis acquirat l. r. F. f. hi f. M acq. rer. dem. . Quod partus septimo mense natus pro legitunio habendus sit, Ira.1. de itu homin. An mulier faetum primis mensibus abigens homicidium committat, dc ordinari; poena anligenda sit. Haec di sane multa ex principiis physicis hauriuntur. ICtus non potest de delicio recte quid sentire, eiq; aequaevalensem poenam statuere , nisi ex philosophia practica ad- .discat, quaenam sint principia actionum hamanarum , quae a ctio sit invita, quae spontanea, quae ex ignorantia proficiscaturri Cur obligatio vi dc metus causa inita jure Ciri quidem subsistat, praetor autem restitutionis remedium promittat. Quod pupillum consilii innocentia tueatur, furiosam vero fati infelicitas excuset L ia. ML. Com. de Sisar. Quod errantis nulla sit votalumas l. 2αΤ. de aqua pluυ. arc. Item cur mulier, quando pomculum amatorium miscendo de propinando aIteri vitam aufert, ordinariae poenae L Corn. de Sicar. non succumbat, sed alia erutra ordinaria furibundum amorem expiare cogatur . Hasceta& plures alias momentosas controversias cordatus ICtus ex sui damentis Ethicis extricabit, componet S. r. Quam spatiosissimus sese mihi hi atefaceret campus, 'excurrere &quae plura dicenda essent, copiosὸ disserere ; Venim metuo, ut diffusiorem tractandi materiam in angustias
paucarum harum pagellarum includere possim. Sudarunt in hac
20쪽
dusin tractatibus, quos conscripserunt de principiis Iuris. Quo
ni forona ; de in Ordine a cocietatemCim. νomodo juv. να omitas oe isturbata reun illitas conservari posse. δε enim, em humanum geme insocierare cis Harat ut beates vivere kceret. Cuma. nihisae epou ntroducta rara domiania Societatem Cis. d urbet , qua in violentia re furania avitas; Hinc ematu re . mast π torvam cusos C villis Societuris rect facit . Funisu deum riseris optim' nam, quae a snem olime dum opor onari s are nisi aeri t. Si enim Cisium mores adeo depravatisiunt, ni ium
i vel arivo ne tisne a furandi ibidine deterreri non
possint , tusi poena utis nondu proportionata erit. E. alia severior assummenda es icet ea extendi viteat uss ad vitae
'ii hominem di irem depauperrare ae amatis, vet inope ve mendicom vocavit , injuriarum tenetur. 3