장음표시 사용
551쪽
A gratum est quae D.Bruti imperio pacata fuerat. Excitatum autem a latronibus puto,qui eam passim diripientes vexabat. Hoc indicat Plutarchus, qui scribit C. M riuin ex praetura ulteriorem Hispaniam Grai tum , eam latrociniis quibus infesta erat liberas '. Fuit autem blariis pranor septem annis ante quam consul. quem eunis dem cum Lusitanis pugnasse scribit Appianus. Inter caeteros prae tores qui hoc tempore ep, misi seni Q. Caepionis fama excellit. Is priore anno in praetura Lusitanos rtitus hoc anno ut puto de Lusitanis triumpha η uir, ac trienio pbst pro consule eum Cimbris male rem gessit Hoc docet Eutropius, qui post Minucianam de Scordiscis victoriam Lu: ita nos a Seruilio Caepione deuictos tradit.quod ab eo in praetura iactum elici ex V
Ierio potest, qui lib. 6 scribit, o Caepio praeturae splendore,triumphi claritate, cons itus decore max. po tisicis sacerdotio,ut senatus patron' diceretur, assequutus,in publicis vinculis spiritum deposuit. DE COS. AN. DCXLVI.
L.Cassium C. Marium consides in hunc annum ex parat Casliodorus: Lonilinum & Marium fasti Siculi. Eorum meminit etiam Plinius lib. io. L. Cassio,C.Μιrio cos .inquit, bubone viso urbs lustrata es . C. Marium duabus repulsis aedilitatis acceptis cosulem factum scribit Cicero pro Plancio, & Plutarchus in Mario De eo dem etiam idem sic libro De officiis,C Marius quii a spe consulatus longe abesset,& septimum annum post
praeturam ia ceret, neque petiturus unquam consulis tum videretur, a J Ietellum, cuius legatus erat,quia ab eo imperatore Rio Romam missus esset,criminatus est
bellum illum producere se, si eosulem fecissent breui
tempore, aut vivum aut mortuum Iugurtham in potestatem populi R. redactiirum . itaque factus est consul. Idem tradit Salustius Valerius, Plutarchus,Velleius L. Cassus praetor fuit anno Dc x xit, ut est apud Salustiu: fili' ut arbitror L. Cassii cossilis anno oc x x v I: idem ille qui quaerere solebat, Cui bono, & cuius tribunal propter nimiam seueritatem scopulus reorum diceb
552쪽
tur auctor Cicero & Valerius . Eidem Gallia, Mario .Λa Numidia prouincia decreta est.. De re gessis in Gisoa, mma gino cos. occiso.
i Scauro in Galliam successit L. Cassius consili, cui quidem non Qtum male pugnauit, sed etiam in praelio e cecidit.Hoc docet epitoma sue , in qua ita est, L. Cassius cos a Tigurinis Gallis pago Helvetiorum qui a ciuita te secesserant, in finibus Allobrogum cum exercitu cae, sis est. milites qui ex ea clade superauerant, obsidibus: datis,&dimidia rerum omnium parte , ut incolumes Si dimitterentur, cum hostibus pacti sunt . Et Orosius, L. Cassius consul in Gallia Tigurinos usque ad oceanum, persequutus,rursumque ab eisdem insidiis circumuen I tus, occisiis est. L. quoque Piso vir consularis legatus Cassii consulis interiectus est. 'ublilius alter legatusi ne residua exercitus portio deleretur, obsides & dimi-rdiam partem rerum omnium Tigurinis turpissinio foe. dere dedit. Et Caesar lib. i, Caesar quod memoria tene bat L. Cassium consulem occisum, exercitumque ejus i - ab Helvetiis pulsum,&sub iugum millum, conceden- Ci. dum non putabat. Et paulo infra, Hic pagus unus, quudomo exisset patrum nostrorum memoria, L.Cassium i eonsulem interfecerat,& eius exercitum sub iugum mi: - strat. Ite, Qua in re Caeser non solum publicas, sed etiat . priuatas iniurias ultus est, quod eius soceri L .Pisonis a-
'uu L. Pisone legatum Tigurini eode praelio quo Cassii interfecerant. Ex his locis apparet Cimbros hoc anno ex Gallia recessisse, atque cum Gallis tantum Tiguri
inis a Romanis pugnatum esse . necive enim Tacito as
sentior qui Cassium a Cimbris pronigatum scribit post D
Carbonem ante Scaurum .malim enim ibi Silanum in- -telligi quam Cassium. De re gesta a C.Mario cos.cum Iugurtha. At verbC. Marius consul transportatis in Africam
i eopiis primum oppida quaedam aggressus,leuia aliquot praelia iacit : phst Gaetulos& Iugurtham ex sociis R. praedas ingentes saepe adortus in itinere sudit, ipsum-λ . que regem haud procul oppido Cirta armis exuis.
553쪽
A Quumque idem ut Iugurtham ad proelium traheret, bello ad singula eius oppida transserendo, & alia mutita,& maximὰ Capsam ac Mulucham cepissetJugurtha
Bocchum Mauritaniae regem eum exercitu aduocauit.
Numque reges ambo coniunctis copiis Marium in hiberna proficiscentem inuasissent, utrinque acriter pugnatum est. Quum autem Marius suos in collem o portunum subduxisset,reges verb proelio deterriti laeti pro victoribus agerent, Marius fessos eos ac somno captos ac nihil tale suspicantes adcntus, plures eo proelio B quam omnibus sisterioribus interemit.atq; inde quum in hiberna contenderet, hostibus a quibus lacessebatur latἡ siisis suetatisque Cirtam oppidum qu3 iter intenderat, occupauit. ed imati a Boccho venerunt, qui regis verbis a Mario petiuere, duos quam fidissimos ad se mitteret: velle de suo & populi Ro. comodo eum his disserere. ille L. Sullam & A. Manlium milli. neque tamen cum Boccho tum quicquam perfestum est, Bocello ipso de sententia ab amicis suis quos Iugurtha p cunia corruperat, deturbato. Atque haec quidem hoc Clanno a M trici dum in hiberna profectus est, gesta exis
DE COS. AN. DCXLVII. Deinceps consules profitetur Cassiodorus &i sequens Q Seruilium Caepionem & C. Atilium Serr num: Caepionem & Serranum fasti Siculi. Q. Caepioneci C. Serrano natum esse M. Ciceronem oratore Geblius lib. is scrintum reliquit C. Serrini consiliaris me ' minit Mario v ι consule ipse Cicero pro Rabirio. Ide MCatulo antelatum esseC..Serranii in consulatu stri
P bit pro Plancio. Q. Caepionem QSaepionis filium esse arbitror consulis anno DCx II i. cuius meminertit
omnes qui de bello Cimbrico scripserunt. Cassiodo rus praeterea di Obsequens iudicia his consulibus per Seruilium Caepionem consulem equitibus & senatoriabus communicata notant. Vnde Cicero dixit in Bruto, L. Crassus Seruiliam legem suasit iis cosulibus quiabus nati sumus.Et paulo infra, Mihi quidem a pueritia
quas magistra fuit illa Crassi in lege Caepionis oratio,
554쪽
in qua auctoritas ornatur senatus, quo pro ordine illi
dicuntur, ct inuidia concitatur in iudicum &accus
torum sectionem,contra quorum potenti. m ropul riter fuit dicendum. Et libro primo De oratore , Et nimos equitum Romanorum, apud quos tum iudices causa agebatur, ad Q saepionis odium, a quo erant iapsi propter iudicia abalienati, reuocabam. Quibus ex
locis intelligi potest, C. Gracchum iudicia ania a senatoribus remouisse,atque ad solos equites transtulisse,cuum 'Caepio cos. intcr utrunque ordinem ea communicaucrit. Haec tamen lex aut sublata aut certe non nobseruata est.
De re Isis in Aia o in o Hae.. Q utcni Caepio consul Galliam prouinciam λrtiatus bellum cum Gallis Tectosagibus, ut L CasSus ante cum T lurinis fecit. neque enim Cimbri adhuc r uerterant. Hac de re sic scriptum est apud Iustinu,Caepio consul auri pondo cx millia, argeti pondo quinquies ducies cinium millia Tectoiagis abstulit. quod sacrilegiu caussa excidii Caepioni & exercitui eius postea fuit. Romanos quoque Cimbrici belli tumultus,vG Clut ultor sacrae pecuniae,insequutus est. Et Gellius libro
tertio, inum oppidum Tolosanum in Gallia QC
pio cos. diripuisset, multumque auri in eius oppidi templis ni isset, 'liisquis ex ea direptione aurum attigit, misero cruciabilique exitu periit. Et Strabo lib. , Tectosagis in belli societatem cetra Delphos venisse mem rat, thesauros etia penes illos ab imperatore Rom. Caepione repertos in urbe Tolosa, deprehensimque ex eis esse pecunias partem memoriae proditum. Eas autem quia Clyto attigisse ausus fuerat, misere eiectum e pa- Ditia fuisse,& turpem moriem oppetiisse,perinde ac sci do sacri lcgio contaminatum creditum est, ct in bonorum possessionem relictos filios inter scorta ea obligurisse,ac foede mortuos es e,ut scribit Timagenes. Item Orosus, Caepio pro cos. capta Tolosa centum millia
pondo auri & argenti C x millia E templo Apollinis
sustulit. Marius aute interea prorogato ut par es : mperio,exercitu an hibernaculis composito, cum expe-
555쪽
ditis cohortibus,& parte equitatus proficiscitur in loca sola, obsessa in turrim ruam, quo Iugurtha omnesi erfugas praesidium imposuerat . tum rursus Bocchus Natos ad Marium mittit, ac quocunque modo belli componendi licentiam illis permisit. Ii a Gaetulis latro nibus in itinere circumuenti,& spoliati ad Sullam perfugiunt , quem Marius in castris pro praetore relique- radi eique consilia Bocchi patefaciunt: eos Marius Cis, tam quu ad se venire iustisset, Romam ad senatum ire permisit. Senatus Boccho gratiam delicti fecit, amici-n tiam ubi eam promeruisset, pollicitus est. Quibus robus cognitis Bocchus a Mario,vt ad se Sullam mitteret petiuit.Sulla profectus Boccho, vi sibi lugurtham viuum traderet, pace dc amicitia Romanorum promissa,
persuasit Quod quum ille fecisset, nam Iugurtha amice se a Boccho accersitum putabat eum vinctiim Sulla ad Marium deduxit. Ex his verbis Salustii Iugurtham
hoc anno captum opinor. Caeterunt, quum Marius nonisi biennio postsi al. Ian triumpharit sequentem annum ab eo in ordinanda prouincia Numidia puto esse C consumptum : neu ue enim quicquam ea de re scribit
Salustius. Rusus, lugurtha per Metellum aurito, per Marium capto, Numidiam in potestate populi R , peruenisse scribit.
DE CON. AN. DCXLVIII. Cosules frodit in hunc annum C dliodorus de O
sequens P. Rutilium Rusum, Se C. Manilium. P. Rutilii consularis meminit Mario v i cos. Cicero pro Rabirio perducit pro Plancio autem eiidem repulsi in tribunatu accepta consulatiim ait esse adeptum .d iii Bru- D to, M.Scaurus inquit & P.Rutilius, quit una consulatum petiissent, non ille ibium qui repulsim tulerat,accusauit ambitus designatum competitore, sed Scaurus etia ab lutus Rutilui an iudiciu vocavit. mult1q; opera multaq; industria Rutilius suis .Eunde M. F. eode in
libro vocat.In altero consule variant annales .alia enim Caium, alii Cnaeum, alii Marcum, alii Manlium alii Manilium habent.l acile autem explicatur haec quaestio vereris Puteolani lapidis ictimonio,in quo est, P. Rutilio
556쪽
n Mallio cos. dc fastorum Siculorum, in quibus est ΛRusus di Mallius ex quibus apparet Mallios gemem esse a Manliis diuersos. non enim de Cn. Manlio patriscio,eoque nobilissimo,ua loqueretur Cicero pro Phai cio , Populus Romanus Q Catulo in summa familia nato, sapienti si mio de sanctissimo viro, praeposuit Cn. Manlium non seli in ignobilem, verum s ne virtute, sine angen, io, vita etiam contempta. oui locus in manuscripto libro Manilium habet,non Manlium. Nec pro Murcna ita, Quis Q aiulum humanitate, sapientia, Integritate antecellcnti in superari poste a Cn. Manlio Barbitratus est ubi ligi nisum videtur Mallius. atque ita
loci alii annalium cori rgendi. Nam in vetere etiam nummo argeteo inuenitur C. MAI. LI. L. METELL.
De re C D exm Cimbro. Cn. , Mallio consuli Gallia prouincia euenit. pror garum licin Q Caepioni in ea impcriti credo ob Cimbrorum motum , quorum aduentus vchemcntius in dies celc brabatur. Siquidem scribit Iustinus Romanos belli Cimbrica tumultum, quasi sacrae pecuniae a Caepio Cne consule direpta ultorem insequutum esse.Hoc certe anno ab ambobus his imperatoribus cum Cimbris in Gallia dimicatum, atque cladcs Alliensi fere par accepta est. Quod ipsum auctorum prolatis verbis ut cecid crat, exponam. Orosius larissime omnium ita, Cn. Mallius S Q apio pro cos. aduersus Cimbros, Teutones, Tigurinos,&Ambrones Gallorum gentes,quae ad Romanorum imperium extinguendum consi)irauerant,milli prouincias sibi Rhodano flumine medio diuiserunt. ibi dum inter se grauissima inuidia & con-Dtentione disceptant , cum magna ignominia & per culo Romani nominis victi sunt. Siquidem in ea pugna M. Aurelius consularis captus atque intersectus est, duo filii consulis caesi, x xxx millia Romanorum sociorumq; trucidata, Lx millia calonum atque lixaruinterfecta Antias scribit. decem ex omni senitus excrcuti homines superfueriit. hostes binis castris atq; in-geta Praeda potui omnia pessundederiit. maxim' Romae
557쪽
non solii in luctus , sed imetus etiam fuit ne confestim Cimbri Alpes transgrederentur, Italiamq; delerem. Et in Epitoma Lx vir hoc modo, M Aurelius Scaurus legatus consulis a Cimbris fuso exercitu captus est. &quum in consilium ab iis euocatus deterreret eos ne Alpes transirent Italiam petituri, quod diceret Roma, nos vinci non posse, a Bolo rege feroci iuuene occisus est. ab iisdem hostibus C. Mallius cos. & Q Seruilius Caepio pro cos. victi proelio, castrisque binis cxuti sunt. x xxx millia militum occisa, calonum ac lixarum x LB millia Plutarchus in Lucullo scribit prid.Non. Octob. Caepionem infeliciter cum Cimbris pugnasse.Idem est in Camillo & in Apophthegmatis. De Caepione Se Mallio victis idem Eutropius, Salustius in Iugurthino, Tacitus, alii.
Vissim est etiam quemadmodum Caepio, cuius
temeritate clades accepta est,nouo exemplo poenas populi R. iudicio dederat, demonstrare. In Epitoma Lx- in hac de re ita scriptum est, Secundum populi Ro.c ius ionem Caepionis, cuius temeritate clades accepta erat, damnati bona publicata sunt, primi post regem Tarquinium, imperiumque ei abrogatum. Et Paedianus ita in Cornelianam,L. Cassius L.F. Longinus trib. I l. C.Mario, C. Hauio cos. legem tulit ut quem populis damnasset, cuive imperium abrogas et, in ienatu ne est ri tulerat autem eam maxime propter simultates cum inseruilio qui ante biennium cos. suerat, & cui populus, quia male aduersus Cimbros rem gesturat, D imperium abrogavit. Cicero etiam lib. 2 De oratore seditionum excitat in hoc anno ob rogatione C. Norbani tr: buni pl. significat, qua imperium Caepioni abrogab. atri in Aque seditione vim, fugam, lapid itionem, crudelitatem tribuniciam in Caepionis graui miserab lique casu suisse, in qua principem & senatus & ciuitatis M. AE milium lapide percussum es e, vi pulsum extemplo L.Cottam & L. Didium quit intercedere vellent rogationi. Itaque idem in Bruto ait, Q Caepio vir acer & sortis, cui fortuna belli crimini, inuidia populi calamitati
558쪽
calamitati fuit.Paediantis ostendit ut dixi Caepionem Aetiam post damnationem in senatum venisse,Cassa autemJege prohibitum fuisse ne iret. at Valerius lib i LIum e carcere aufugisse, quu ait, L. Rheginus trab. pl. Caepionem in carcerem coniectum , quod illius culpa exercitus noster a Cimbris & Teutonibus videbatur deletus,veteris amicitiae memor publica custodia liborauit, es fugae eius comes accessit. At verδ lib. s ostendit eum miserὰ necatum fuisse. sic enim scribit, Q a pio praeturae splendore, triumphi claritate , consulatus cecore,max poni. sacerdotio, ut senatus patronus dico Bretur assequutus,in publicis vinculis spiritum deposuit, eorplisque eius senesti carnificii manibus laceratum in scalis Gemoniis iacens magno cum horrore totius fori R.conspectum est. Idem autem sentire videtur Str bo loco antὸ prolato. De re gesta cum Lusitan . His consulibus exercitum Romanii a Lusitanis crisum notat Obsequens. Quo autem duce,mihi compertum non est. P.quidem Rutilius cos.prouinciam cum exercitu obtinuit: at quam provinciam, ne adhuc quia cdem reperire potui. De eo certe sic scribit Valerius lib. x, Armorum iudicandorum meditatio a P.Rutilio cos. collega C. Mallii militibus est tradita. nullius enim a te se imperatoris exemplum sequutus ex ludo C. Aur lii Scauri doctoribus gladiatorum accersitis,uitandi a que inseredi ictus subtiliorem rationem legionibus in- generauit. EtFrontinus lib. ,C. Marius quom facultate eligendi exercitus haberet, ex duobus qui sub Rutilio, α qui sub bletello, ac postea sub seipso meruerant, Rutilianum minorem, qui certioris disciplinae arbitraba- Dtur, praeoptauit. Et lib.α,P.Rutilius,quum secundum leges in contubernio suo filium posset habere,in legionei militem fecit.
Deinceps Q Marium t i, C. Flauium Fimbriam cosules suggerit Cassiodorus: C. Marium, C. Flauium Ob sequens: Marium & Fimbriam sasti Siculi: C. Marium II, C.Fimbriam: item,Coartu, C. Plautum Paedianus
559쪽
A in Cornel.C.Fimbriae cosularis lario vi consulem minit Cicero pro Rabirio. Eundemque scribit pro Haciossus tribunus pl.ese non potitisi et,consilem fictu: C.Marium duabus legibus solutum, una quod absens
erat,altera quod ante tempus quo ei per legem iterucapere consulatum licebat, metu Cimbrorum consulei i populus Romanus fecit.Plutarchus,Salumus, E tropius,abi
C.Marius,Iugurtha capto,tota Numidia in dediti 2 nem populi R.redacta,non ante Roma reuertit quam hoc anno quo ipse K. Ian. consul iterum traliphans urbem iniit,ac regem & filios e: us duos in triumpho duxit: auctor Saluilius, Plutarchus,Florus, alii. Hinc etii
in libro Epigrammatum antiquae urbis legitur epigri
De regesta in Gaa in Macedonia. Cimbri priore anno iusis victisque summo proelio
imperatoribusRomanis quieuerunt, neque tu de transitu in Italiam cogitarunt. hoc autem anno in Hispania etia recesserui. Hoc ex Epitoma xx vir elicitur, in qua
haec post Marii triumphum verba sunt, Cimbri vastati,
560쪽
omnibus quae inter Rhodanum & Pyrenaeum sint,per Asaltum in Hispaniam transgressi, ibique multa loca p Dulati,a Celtiberis fugati sunt , reuersique in Galliam
vellicosis se Teutonis coniunxerunt.Et ex Obseque
te qui scriptum reliquit Cimbros his consulibus Alpes
transerenos per Hispaniam vastata iunxisse se Teutonis. Eu autem intelligendum his quidem cos. in Hispaniam Cimbros se recepisse verum no nisi post annum in Galliam rediisse, duo tempore se aterum Teutonibus coniunxerunt. Mario autem consuli decreta prouincia Gallia est, ac bellum eum Cimbris, quorum ex Hispania in Galliam hoc anno reditus timebatur, man Bdatum .auctor Plutarchus. Eodem anno Marium cum
Tectosagibus rem gessisse suspicor,qudd sylla legatus
Marii i 1 consulis Copilum regem Tectosagum cepisse tradatur a Plutarcho. Quod autem ad res Maced nicas attinet,intelligendum est post M. Minucii cos.in Macedoniam imperium nullius mentionem fieri qui consul in Macedoniam ad comprimendax Thracum impressiones venerit. neque vero fere mitti consules eb potuerunt. Nam Silanus,Scaurus,Cassius,Caepio, Manilius,Marius sex consules deincepsGalliam sortiit C sunt: Μetellus autem & Marius Numidiam. Relinquutur aliquot consules, quorum obstura prouincia est. Ergo praetores in Macedoniam profecti sint necesse est. In qua bellum hoc anno fuisse indicat Obsequens, qui Μario &Flauio cos. Thraces in blacedonia sit actos notat.A quo autem sebacti sint, pro certo assi mare non possum. Florus quidem post Minucianam victoriam Pisenis cuiusda meminit his verbis, Pisis Rhodopen Caucasumque penetrauit.Verdm qui Pison Lirit, aut quo in magistratu hoc fecerit, non tradit. L. certe Piso qui consul cum Drui fuit, Macedoniam sesetitus non est: quippe quum Drusus collega eius in consulatu eam obtinuerit, post autem quinquennium L Cassio cos.a Tigurinis ipse interfectus sit.Neque verb si ille rem bene in Macedonia gessisset, praetermisesurum eum fuisse Ciceronem puto, quum contra L. Pisonem nepotem huius diceret,atque Macedonicum