Schola mediciae universalis nova : Pars prior, continens historiam medicinae, anatomiam, physiologiam, atque pathologiam specialem, cum plurimis tabulis aenis

발행: 1794년

분량: 345페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

241쪽

rigiditatem contraherent, flexilitatemque perderent

suam.

Omnes partes quas praeparare tibi animus est, debent lavari & macerari in aqua frigida & sanguis omnis humoresque bene exprimi manibus, sic cavebis ne praeparatio tingatur colore sanguinis L conspurcetur Ordibus, sed spiritus in vitro permanebit semper nitidus, clarus, pellucidusque.

Microcopium flare Lisberiti esti.

Hoc a radiis solis speculo exceptis & ad inquirentis oculum reflexis, nomen suum mutuatus , ejusque

ope subtilistimae injectiones clariss me, conspici posse sunt; omnibus aliis praestat instrumentis. Johannes Nathaniel Lieberkulin, medicinae Doc,

tor Berotinensis, celebris anatomicus, Przematura morte obrutus fuit I73 , aetatis q6. Idem clarus vir argenteae injectionis primus au thor, invenit etiam quod vocatur instrumentum ad

Instrumentum ud Ranas. Ranae, canes, aliaque parva animalia viva, illi alligantur, eorumque artus L corpora tam exacte figuntur, ut iis movere impossibile sit, sub operationibus ab an atomico instituenclis, in abdominis apertione, admotum chyli in vasa lactea demonstrandum, &c. Hoc instrumentum armatum est micros copio, quod mire roborat visum, immense augendo diametrum rerum ei obiectarum : caecutientes oculi, redduntur acutissimi; quod olim nemo vidit nec cogitavit, hisce auxiliis clare oculo subjicitur ; novus quasi orbis nunc patet menti humanae, & quotidie novae veritates, Ioperationes naturae mirabiles cernuntur in minimis rerum particulis. Conditura humida Ir aratorum.

. Optime servantur praeparata humida, in spiritu

vini rectificato, cui additur una tertia pars aquae purae; vel huic operi spiritus frumenti satisfacit, cum additione paucae quantitatis spiritus vitrioli vel nitri, Tij. plus vel minus. Haec mistura nitorem conciliat partibus injectis rubra materia : nimia vero quantitas spiritus nitri, ossa reddit flexilia eaque dis solvit. Hic liquor si manus immittantur, stuporem generat in digitis, sed huic medetur lavatio in aqua fontana impraegnata cum aliquot guttulis olei tartari per deliquium. Quando volupe est, examinare vel demonstrare coram rerum naturalium curiosis praeparata humida, non debent manere per longius tempus extra liquorem, pulchritudinem perderent nitoremque. Vasa vitrea in quibus praeparata asservantur, eX Optimo sint vitro albo & satia denso, ut objecta visui majora se sistant, I ut videantur quae aliter naeis oculisse subtrahunt. Vasa vitrea spiritu plena, focum habent, necesse ergo est, suspendere praeparata ex lignis vel bacillis. in distantia convenienti, ut possint commode videri

omnes Partes. De conditura cadaverum. Haec ars conservat cadavera defuncta, vocatur

etiam bia amatio. Ab antiquissimis temporibus jam obtinuit balsamandi ritus, apud plerasque gentes, AEthiopes, .Egyptios, Arabas, Indos, Sinenses, Romanos, &c.

Fiebat partim ex pietate & reverentia erga paren tes, amicos, partim etiam religionis causa. Olim erat in valde frequenti usu, nostris autem diebus principum solummodo ac divitum cadaverae

hac arte a corruptione praeserVantu T. AEgyptiorum haec cura fuit : antequam cadaverae

sepulchris mandarent, ea solenni apparatu ad salariosia aromatarios deferebant. Illi ipsa aromaticis azbalsamicis unguentis oblinobant, L quas fecissent excisiones consuebant, mox sale conspergebant & salino carnario ad septuaginta dies operiebant : quibus eXZctis, inde exempta abluebant L sorde omni Hota . . fas ctis bombycinis gummi quodam conglutinatis involvebant ; tumque recepta haec consanguinei, in feretro ligneo in humanam e iugiem exsculpto collocabant.

Non medici quidem erant pollinctores AEgyptii;

sed personae tamen sacro ordini adscripta . ut medici. Praeersi eorum ordini scriba, cum quo de sumptibus transigendum erat. Idem locum incisionis de s ribebat. Tum Paraschystes incidebat quantum satis esset, quo facto se ocyisi me fuga proripiebat ; accedebant tum reliqui, eaei mebant Viscera, praeter coc & renes, vacuumque locum vino palmeo & aromatibus perluebant. Hoc facto cadaver per satis longum tempus macerabant nitro AEgytiaco; dc inde cedria pice aliisque delibutum, myrrha etiam, cinnamomo, aliis fragrantibus D conservationi aptis conditum involvebant fasciis ex tela byssina, multum gummo forum, glutinosorum succorum, praesertim ex myXa inter fascias admiscentes. Tandem propinquis medicatum stinus reddebant, monumento inferendum, cujus tamen perfecte simi lem deformationem ex ligno factam & picturis ornatam simul addebant, domi in larario servandam. Reticeri non debet mos AEgyptiorum, qui cadavera sic condita parentum, loco pignoris certissimi habebant : sic ut si quibus AEgyptiis opus es et grandi pecuniae summa, eam facile a notis & vicinis impetrarent, alicujus defunctorum parentum cadavere oppignerato. Ita enim demum certus erat creditor pignoratilius, vitam potius ei qui pignus, dedisset, quam fidem defecturam. Quod si cui omnia adeo infeliciter succederent, ut pignus per inopiam liberare non posset, sed deserere cogeretur, in vitam reliquam sic Rpud

242쪽

apud omnes infamia erat, ut tanquam aqua & igne interdictus D capite minutus ex libero servus fieret, imo indignus hac luce & hominum cons brtio haberetur. Thevetus scribit captas S urnas lapideas extrahio monumentis defunctorum in aEgypto, tanta diligentia esse obseratas L lutatas, inclusa vero corpora tanta arte nobilibus ad aeternitatem aromatibus condita, ut quae ipsis statim mortuis obvolutae essent linteae solae, eae integrae hodie adhuc visantur : ipsa autem sola ora adeo storida, ut vix tridui esse cadavera judi

centur.

Et tamen ex illis cavernis L specubus subterraneis cruuntur urnae in quibus Occurrere duorum millium

annorum cadaver A.

Haec corpora condita Vocantur mumiae, I fuerunt olim adhibita, ut nobile medicamen in potu vel bolo, in curandis lapsis ex alto, aut alioquin contusis ; prostant hoc nomine hodie in ossicinis partes humanae, bitumine conditae & exsiccatae, nigrae, bitumen sapientes & redolentes : sed sordido nauseo sol mo suspecto medicamento, quod balsamico & ad stringente scopo nonnulli adhibent, merito abstinetura sanioribus.

Pro varia AEgyptiorum conditione varia plus vel minus sumptuosa erat conditura. Nobilium cadavera myrrha, aloe, croco & aliis pretiosis condiebantur

aromatibus.

At plebeiorum hominum tenuitas tantos sumptus ferre nequit, ex asphalio aut pis phalio conditura

crat.

Magnum mumiarum pretium aliquando ex pharmacopolis movit, homines audaces ia lucri avidos, ut suspensorum cadavera de nocte raperent, A sale

atque aromatibus condita, furno exsiccarent, ut hoc mangonio interpolata pro vera murrita venderent. AEthiopes, amicorum cadavera exemptis intestinis

gypso obducebant ipsisque sic incrustatis mox colores

appingebant, qui defunctos ad vivum exprimerent. Hac arte ornatos columna vitrea & cava inclίdebant ut pJxidati, per medium Vitrum apparerent neque interim tetro odore spectatores a se averterent.

galyamario modernorum. Conservatio cadaverum duplici modo fieri potest, humido vel sicco .

Cum cadavera eorumque partes ab una regione ad alteram transmitti debent, sine ulla corruptione aut decoloratione, procedendum est hac via : fiat muria

vel lixivium fortissimum ex sale marino & alumine partibus aequalibus, quantum satis. Cadaveri in capulo picato jacenti supera findatur hic liquor, adeo ut bene immergatur : atque hoc modo in dissitas regiones transportari possunt. Optime haec methodus instituitur cum aliud negotium sit & occasio dissecandi tibi commoda non fuerit, ac in aliud tempus differendum. Alter modus tonservandi est qua cadavera in oleo 1

terebinthinae condiuntur : hac Via per aliquot annos 1 in pristino statu perseverant. Tertius modus : in spiritu vini conservari possunt Extrahe primum tincturam, tamdiu rectifica spiri- . tum donec nullam amplius imbibat. Accipe hunc spiritum vini rectificatum, cui ad- . misce spi litus salis ammoniaci cum calce viva destin . lati partem quartam vel quintam ; hanc mixturam ca- . davcri superfunde, atque hoc modo diutissit me conscr- .

vantur.

Si integrum cadaver a corruptione praecavere velis, immittenda est aqua calida siphone per os & Cosopha- .gum, ut nimirum materia alias facile corruptura ex tventriculo & intestinis amandetur : idque tamdiu icontinuandum donec aqua pura L limpida exeat. Postea spiritus vini magna copia immittatur, ut inempe hoc modo omnis aquositas relicta absorbeatur. . Porro arteriae quoque & venae majores aperiendae,

iisque aqua calida tamdiu injicienda, donec omnis sanguinis rubedo exire desinat. Dein spiritus vini immittendus ut particulat aquosis ab hoc spiritu elutrientur. Operatione hac praevia multum spiritus parcitur. Sandapila plumbea vel stannea, ne spiritus exhaler, ad id opus requiritur, si integrum cadaver conservari id ebeut. Verum si partes quaedam minore S Vitra requiruntur,.

quae subere, planis vitreis 3d vesicis firmiter obturari ipos uni.

Balsamatio sicca.

Ad faciem potissimum L manus advertendum, ne colorem vivum perdant. δε qua igitur & vino adusto cadaver eluendum et postea limpidus spiritus terebinthin re cui pigmentum aliquod album admixtum fuit, de novo immittendum, ne cadaver siccum flavedine

tingatur . .

Hujus liquoris immissio in singulis fere membris,

ubi arteriae aut venae manifestae sunt, institui debet. Cadaver in aere aprico, libere perstante exponitur ireplendae omnes arreptae vcnaeque, cera parum mi niata, ut corpus vividum acquirat colorem.

Ccrae injectio fit, ne corpus siccatum, aridum fiat. Facies & manus vernice cosmetica oblii Hendae, ne nimis flavescant. Oculorum orbitae, vitreis oculis, eiusdem coloris ac vivus habuit replendae, aut oculi claudi possunt. Genae, labia rubore vivo pingendae. Exsiccatum cadaver, vernice illinendum, quod ni ex aloe, terebinthina, mastiche, quibus liquatis nonnihil cerussae admisce, ne color fiat flavus. Hisce peractis cadavera praeservari possunt, melius tamen fuerit, ut viscera facile corruptibilia eximantur uti cerebrum, si capitis cutis cruciali modo incidatur, calvariaque seri 1 elevetur : cavitas probe exsiccataveria; ce obducitur, cavitas repletur aromatibus, guina itque

243쪽

nisque bene olentibus, ut aloe, mastiche, thure, ligno aloes, styrace, benetoino, santalo citrino, salvia, ma- orana, absinthio, lavendula, caryophyllis, rosis,

camphora, &c. Imponatur dein calvaria, cutisque jam resiccata filo serico consuatur. Cerebrum etiam condiri, ac in locum suum reponi potest, loco aromatum. Cum autem cerebrum immusione in humida non ad votum penetretur, immergendum est spiritui vini, donec nulla tinctura vel aquositas amplius extraha

tur.

Superfunditur dein oleum aut spiritus terebinthinae, donec oleum Penetraverit, postea vernici fervidae alii quoties immergatur & papyro oleo olivarum madidae, ut exsiccetur cerebrum imponendum. Simili modo rhoracis & abdominis contenta eximi possunt, balsamoque indurari, ut postea loco suo reponantur; verum si licitum sit intestina sepeliri, ca- vitates aromaticis replendae L cutis consuenda erunt. Quod si non adsit copia dictorum aromatum, Ut fere contingit in oppidis obsessis, vel navibus, pulvis substitui poterit ex calce extincta, cinere communi, furfure, scobe lignea, vel quere in a. Sic enim cadaver insuper forti spiritu, aceto, aut lixivio lotum, in multum tempus asservabitur, modo calor ingens non vigeat aut non reponatur in loco

calido, & hutnido ; sed optimum omnium est immergere in spiritum Vini.

i Petro Dionis, chirurgo regio sequenti modo fuit. In Gallia conditura regiarum personarum princi- , pumque concreditur chirurgo, qui solus omnia diri-i git, quae ad hanc rem necessaria.

Dies aliquot post obitum pi incipis, in praesentia delegatorum, apertio fit corporis a medicis ordinariis & chirurgis, qui renunciant de visis ac inventis signisi & causis, morbi, mortisque, iis discedentibus chia rurgus, cui munus balsamationis mandatum est, omnia ad opus necessaria in conclave apportare curat.

r. Jubet plumbario, sandapilam conficere justae

mensurae, satis longam amplamque, Vas etiam plum- heum pro intestinis, & pyxidem plumbeam cum operculo pro corde. a. Apparatus chirurgi consscit, in instrumentis a consuetis aptis que ad opus commode perficiendum. In paratu habeat, quinque fascias : quarum duae sint tres pollices latae, quatuorque ulnas longae, bra- , chiis applicandae ; duae quatuor pollices latae sexque ulnas longae pro femoribus pedibusque : una sit latiori & longa satis ad involvendum totum corpus. 3. A pharmacopola praeparatur secundum prae- scriptum medici, L mittitur chirurgo ;a. Pulvis bene pulveratus ex herbis aromaticis ael fragrantibus.

L. Pulvis subtilis, ex gummi resinis L speciebus

odoratis.

a. Balsamus seu linimentum ad oblinitionem corporis. No. I. Pti is grossusculas est ad implendas cavitates, & servanda intestina, quibus quippe insperguntur : hujus pulveris compositio est ;Recipe. Folia' lauri, myrtilli, anthos, salviae, men thae, melissae, rutae, absinthii, marjoranae, hys

sopi, thymi, serpilli, basilici, &c.

Radices r Iridis, angelicae, acori, calami aroma tici, &c. Flores rosarum, cham cemeli, meliloti, lavendulae.

Cortices r citri, aurantiorum.

Semina: anisi, isniculi, coriandri, cymini. Hisce bene pulveratis, adde libras aliquot salis communis siccati, corticis coriariorum, ut ex omnibuFsimul sumptis fiat pondus triginta librarum. No. a. Fulvis subtilior componitur ex decem vel duodecim speciebus aromat cis odoratis ad praeservationem corporis suntque : myrrha, aloes, o libanum, benetoinum, styrax calamita, caryophylli, nux insenchata, cinnamomum, piper album, sulphur, alumen, nitrum, &c. misce fiat pulvis subtilis ad pondus decem

librarum. NO. 3. Ea fumus, componitur ex terebinthina,

oleo lauri, styrace liquida, balsam. copaiba, misce fiat lini mentum ad pondus trium librarum. Pharmacopola mittat etiam spiritus vini lavi. Stupete vel gos ypti fasciculos majores, No. vj. Lintei cerati latioris ulnas duas L fili sarcinarii glome

rem.

Hisce omnibus armatus chirurgus aggredi potest opus suum. Chirurgus in vas plumbeum immittit stratum pulveris No. i. dein stratum ex portione intestinorum, sic continuat stratum supra stratum, donec totum vas impletum a contentis capitis, thoracis & abdominis, nullaque vacuitas supersit tandem plumbarius vas claudit diligenter id ferruminando. Cor autem separatum in vitrum ponitur, spiritui vini immergitur & omnium praeparatur ultimum. Post exempta ex tribus cavitatibus contenta, hae lavandae sunt cum spiritu vini.

Calvaria impletur stuppa D pulveribus invicem commixtis, cranium reponitur, illique inspergitur pulvis balsamicus, pars capillata superinducitur ac

consuitur.

Os lavatur cum spiritu vini, impletur go pio pulvereque ; sic etiam tractantur nares. Facies dein, caput, cervixque linimcnto obducuntur, superinspergitur de pulvere balsamico, tandem caput totum in cucupha lintea reconditur involviturque decenter.

Thorax & abdomen, stuppa ac pulveribus dicto

modo tractantur atquc consuunt Ur.

In brachiis, femoribus, suris incisiones plures profundaeque fiunt, lavantur spiritu vini, pulvere a romatico farciuntur, obliniuntur balsamo, pulvis balsamicus superadditur, tandem involvuntur fasciis, a pedibus incipiendo, progrediendoque inguina versus.

Similes incisurae fiunt in natibus dorsoque, lavan-: D tur,

244쪽

rur, obliniuntur, pulvere asperguntur, involvuntur in fascia latissima, longissima, sic ut nulla pars appareat nuda sed exactissime omnia obvelata sint. Cadaver sic tractatum ponitur supra telam ceratam, quae debite secatur & corpori accommodatur, ut cadaver involvat sine plicis, consuitur dein filo sarci

nario.

In cervice aliquantum astringitur, Ut exprimat capitis formam : plures similes fiunt constrictiones, distantes una ab altera dimidium pedem, donec totum colligatum sit sarcinae ad instar. Cadaver ponitur in sindonem, forti filo ansa vel nodus formatur in quatuor angulis, quibus manibus prehensis committitur in sandapilam, cui etiam induntur omnes pulveres qui forte supersunt, vacuitates replentur multis fasciculis ex herbis aromaticis. Plumbarius tandem operculum adaptat & fine mora diligenter ferruminat. Chirurgus autem cor praeparat, eum spiritu vini bene lavat, implet ventriculos pulvere balsamico, involvitque illud in tela cerata, constringendo, ligandoque cum forti filo in formam cordis, immittit in pyxidem similiter cordi formem, statimque in sua praesentia exacte ferruminare curat a plumbario per totam

circumferentiam.

Ultimo tandem duobus fulcimentis imponitur sandapila, pallaque tegitur. Super sandapilam locatur pyxis cor continens, involuta holoserico nigro crispato vulgo croe dies o, ibique relinquitur, donec monumento vel loco sepulturae destinato mandetur.

Frederici Rus chii balsamandi rationem hic omittere non licet, quae multo elegantior est quam. jam jam dicta gallica dilaceratio. Ruysthius arte sua praeparabat cadavera, ut mortuorum facies totusque habitus appareret, ut hominis vivi, vultu in genis nullis rugis obducto, sed suavi naturali colore gaudentis, sic compossiti ac si ita colloqui vellent. Haec ipsa cadavera in statu ceu perfect e viventis per multorum annorum decursus possunt perdurare, sine ulla nitoris faciei mutatione, sine ulla corruptione, vel fastidio, ita ut possis respondere te conspicere hominem vivum, hilarem, & sanum, & it Ium semper praesentem ante oculos ponere, quando lubet. Ruysthius quidem in maximo secreto habuit, methodum praeparandi balsamandique cadavera, sed cum Vendidisset, anno i i 4. thesauros suos anatomi cos, Petro magno Russorum imperatori, a quo Petropolin fuerunt missi; in autographo quod in musaeo Petropolitano depositum est, revelavit: r. Aperiatur hypogastrium ; fiant duae incisiones pollicem longae, in truncis aortae & venae cavae, ut immitti possint tubi injectorii. a. Cadaver immittatur aquae frigidae, exprimatur sanguis ex his incisionibus per unam alteram quo diem. a. Immittatur dein in aquam calidam per quatuo vel sex hora S. 4. Materia ceracea injectoria in fictili vase, poti tur in catino ferreo cum sufficiente quantitate aqucommunis supra ignem, ut liquescat in ea ebul lliente. 5. Liquatae materiae addatur cinnabaris q. s. bene que misceantur.

6. Hiberno tempore sebum convenit, in aestate adedatur cerae albae, sussiciens copia. Aliqui capiunt, ceram, terebinthinam, resinam 8 ioleum terebinthinae. Alii vini spiritum, cinnabari saturatum, & quandi vasa sunt impleta, hoc praeparato, claudunt ea cunet cera liquefacta, ne materia restuat. Sed hac methodo, qui utuntur, non possunt sepa rare vasa sic impleta, ut mei moris est. . Quando cadaver calefactum quatuor vel sex hooras, eximatur ex vase, ponatur super tabulam. Duo tubuli mittuntur in arteriam, Venamque, unuL versus superiora directus, alter versus inferiora cadae,

veri S.

Tubuli eaute ligari debent, comprehendendo vas inligatura; quae filo fiat forti.

8. Hoc diligenter facto, immergatur rursum cadave in aquam calidam per horae quartam partem. 9. A qua haec tepescetis, decantetur & renovetum cum aquae calidae sufficiente quantitate.

io. Tubulis tum applicetur syringa supra prunas

calefacta. Primo impleatur truncus superior, dein inferior embolum caute premendo, donec satis sit injectum. ii. Vasis impletis, orificia claudantur, & subjec- , tum continue movendum est in aqua frigida, donec: tota materia frigefacta appareat; sic cavetur, ne cinnabaris gravitate sua secedat in uno latere album in

altero autem rubrum deveniat.

11. Ubi cadaver frigidum, affunde liquorem meum, illud relinquendo ibidem per aliquot dies, Depius agi.tando ut partes aqueat meliuS extrahantur.

taculum.

I . Liquor meus est, spiritus vini vel frumenti, in destillatione addi potest piperis nigri manipulus unus,

ut penitius subeat partes musculares. i5. Spiritus frumenti, quibus nunc potissimum utor, non sunt subtiles nimis, quia non possunt asservari in vitris. Accipio spiritum rectificatum addoque aquae par tem tertiam, quae mihi optime placet mixtura. I 6. Pro avibus, piscibus, quadrupedibus & ani malibus, utor alcohol cum aqua pura; sed hoc non convenit in praeservatione cadaveris humani, quia citius perderet nitorem : huic inservit spiritus vini quem

245쪽

qirem ego ipse destillatione elicio ex alembico stanneo

lento igne. 17. Cadaver, quod monstrare lubet, non debet per longius tempus manere extra liquorem, perderet nempe nitorem suum. 18. In desiccatione Praeparatorum, exponantur partes cadaveris aeri sicco perflanti; non juxta ignem, nec in radiis solaribus quia materies ceracea liquesceret & proflueret ex vasis.1 q. Dissicile est siccare L indurare subjecta se praeparata propter mucaginem, quae semper succrescit, cum penicillo igitur in alcohol imbuto caute auferenda est, continuando hoc donec non amplius appareat. ao. Praeparata sicca cautissime servanda sunt ab animalculis carnivoris, quae arrodunt carnes & mem

branas.

at. Quaedam species scarabaeorum valde noxia est,

in mensibus Majo, Junio, Iulio ; sed raro in hyeme

inveniuntur; producunt etiam speciem animalculorum pilosorum, quae non minus infesta sunt.

conspurcata illi eo submergenda est in alcohol, sic statim pereunt. Dein in aere sicco & perflante exponenda est ad desiccationem perfectam. 23. Praeservationis certioris gratia oblinio praeparata vernice ex gummi copal cum oleo spicae.

et . Si lubet demonstrare vasa minima, subjectum praeparatum illini debet oleo spicae vel oleo terebinthinae ; dein in radiis solis cum bonis micros copiis examinari potest. Hucusque Cl. Ru chius. Praeparatio cadaverum adultorum est omnium di ficillima : hoc non obstante Ruyschius suscipiebat ex jussu statuum generalium Hollandiae, praeparare ad condituram cadaver Bercteri, Nauarchi Anglici, qui occisus fuit 1i Junii 1666, in pugna navali inter Anglos & Batavos. Corpus erat in statu deformi, cum traderetur RuyDchio, qui tamen arte sua id effecit, ut mitteretur in Angliam, cum apparentia ut decebat cadaveris nitidi,

recentisque.

A DE NOLOGIA.

est vox Graeca composita ex verbo AR, , Ω λογοe, latino redditur, doctrina tae glan Lis. Haec pars anatomes tractat de glandularum structura, sede, munere, &c. Hippocrates hac voce saepe utitur aliique authores Graeci, sed valde diversas variasque res hoc nomine intelligebant, uti testes, renes, cerebrum, parotides, mammas, thymum, me senterii glandulas, &c. In operibus Hippocratis liber exstat de glandulis, in sectione tertia editionis Foesianae. Quem librum de glandulis tanti faciebat Cl. Lindanus ut scriptum reliquerit: glandularum historiam post Hippocratem meditari velle, tantundem esse ac Iliada post Homerum.

Natura glandularum quidem spongiosa, rarae sit quidem & pingues, & neque carnem habent reliquo corpori simile, sed Diabilem & multis venis resertam. am si seces fanguis copiosus, specie albus, & vel ut

pituita effunditur, tanquam lana apparet. Glandulae autem in corpore subsiunt, plures &majores in ipsius cavitatibus, quam in articulis. Glandulae vero majores sunt in intestinis, quam alia corporis parte, & expressam ex intestinis redundantem humiditatem depascuntur. At intestina ex vasis ad omentum pertingentibus, humiditatem excipiunt & emittunt, omentum vero

his glandulis transmittit. Caput quoque ipsum gilandusas habet, cerebrum nempe glandulae simile. Ccrebrum enim non secus ac glandulae album est &friabile.

Marcellus

246쪽

sana academia, circa annum demum i 665, exercitationes edidit de glandularum fabrica & structura, quae magno cum applausu fuerunt Ieceptae. Docuit nempe, se invenisse in glandulis acinos, quorum ea esset fabrica, quae folliculi, sive glandulae simplicis muciparae : rotundi nempe utriculi, per arteriolas minimas liquorem accipientes, quem in ductum excretorium dein amandent. Comparationem cum visceribus faciebat. Comparabat cum glandulis simplicibus compositis, quae manifesto cavae sunt. Cavitatem acinorum contendebat per morbos confirmari, per livdalides, tumores, iac. Strenuos defensores invenit, inter quos Hermannus Boerhaave, B. Morgagnus, Petrus Nannius, liique. Malpighiana secta 4nter axiomata recepit: Omnium humo cum secretionem fieri per glandulas, &absque folliculo secretionem peragi non posse.

Omnes glandulas conglomeratas, viscera secretoria omnia, veros minimorum cavorumque solliculorum glomeres esse . . Duae sectae fuerunt, quae eorum acinorum Ultima

se perspexisse putarunt, sed ut altera alterius contraria doceret; Malpighiana primo regnum tenebat ; donec Ru schiana illam pessumdedit. Malpighianae sectae se opposuerunt. An ius, clius, negando solliculos. Raimundus Metissenius, qui ductus excretorios ex vase primi ordinis aut secundi sine medio aliquo uti 1-culo deduxit, vasculosam viscerum, glandularumque fabricam adstruit . . . Edmundus Κing, anno 1666, viscera meris undique vasis constare scripsit. Nehemius Grem, idem sensit. Ieremias Lossius inter primos novae sententiae accessit, qui nempe ab anno 168o, glandulas pro vasorum glomeribus habuit, quos glutinosae particulae

connecterent.

Johan Conrad Pedier, ab anno 168o, idem docuit in renibus. Lernardus sibinus, de glandulis in universum idem

afferuit.

Sed maxime omnium Malpighianam sententiam acriter oppugnavit in Belgio, Ru schius, hic quidem in juventute sua acinos glandulosos, cum toto tunc saeculo suo admisit; sed cum in frequentissima cadaverum consuetudine ac opportunitate naturam consulendi, injectionibus arti ficiosis & oculis armatis adjutus, diligentissimus ac sectulus artifex, alienus a hypothesibus, .nulli addictus, parum Ultra caquae viderat doceret, merito maximam auctoritatem assecutus est, plurimosque asseclas iiivcnit, qui nempe suam sententiam ex natura ipsa intimaque anatomia erutam, veritari consonam avide amplexi sunt. Ruys Chius cum Videret, membranas ac viscera post in jectiones repleri, o maceratione in aqua simplici in vastacula resolvi, lanientiam mutavit &. ab anno 1696, docuit : viscera L conglomeratas glandulas L simplice. . plerasque totas, undique solis ex vasis componi, paucasque dein cryptas in corpore admisit, in quibus ivera glandulae fabrica superesset. Ruyschius nixus imprimis experimento hoc : In visceribus materies sebosa injecta in praecipuam

arteriam, replet minimas arteriolas transitque in dos tus excretorios, eosque in sarcit continuo filo, nullo nodulo inter arteriolam & ductum excretorium in te .posito. Nunc si sebum inter arteriolam minimam, ductumque excretorium, nusquam in nodulum intu- .mescit, sequitur nusquam etiam receptaculum tute finem artem ae ductu lique excretorii originem interponi adeoque neque glandulosam fabricam eo loco esse, minimas arteriolas in minimum ductum excretorium continuari.

Hoc facile monstratur in renibus ; succedit etiamniti hepate ; in glandulis conglomeratis successit etsi u

Bernard Si ui ted sibinus monet; non omnia esse evasa, sed suam peculiarem cuique parti substanti ama&c. Adnotat. L. iii. Pag. II. Antonius Ferrein addidit: neque acinos suos vi Dcerum carnem conficere, neque alba in liene renibus grana, neque rubra puncta nimis dispersa, ad viscerum naturam constituendam sufficere. Memoires de I Academ. Os Scien S, 3749, Pag 'sR fchius a suis initiis progrediens, suscepit denique dc monstrare, etiam eos acinos, quos pro sua opinione Mulpighius produxerat, omnino & ipsos, totaque adeo viscera, omnesque glandulas, meris constare vasculis, idque comprobavit in hepatis, lienis.: renisque acinis, adeo evidenter,. ut Boerhaavius ipset fateretur, niliit se videre in hepatis acinis praeter vas

D. S. sibinus acinos etiam ad vasorum congeriem l

Russi hii nunc sententia stat: viscera nempe secretioni destinata, eorumque inprimis acinos, glandulasque conglomeratas, meris componi vasculis, Iosae telae ope conjunctis, eo cum vinculi robore, ut consistat acinus, aque suis similibus, laxioribus filis sibi annexis, totus & integer deduci possit. In quolibet praeterea acino, vasorumve glomere ductus excretorius est, pluresque ductuli, qui de ar- teriola miniae a, tanquam ramulus minor & sanguini impervius, decedere videntur, quae fabrica in rene

certo reperitur . . . .

Secretio adeo a vulgari sanguinis circuitu hactenus differt, quod in isto quidem arteriola minima, cylin drica, in venam sibi aequalem aut ampliorem con tinuetur, quae sanguinem recipere apta sit. In humorum vero secretione ductus excretorius rubro vasculo arterioso minor, tanquam ramus ex eo vasculo prodeat.

Angli medici inter primos Alalpigilianas glanda

las rejecerunt . .

P. a. Micheloitus, solliculos non retinuit, nequ*nostro aevo aliter docetur.

247쪽

Cl. Antonius Ferre In in Memorres Academi is, ii nces, vasculosam fabricam viscerum ornavit suis experimentis. Viscera nempe ex illis albis, &i aliquantum pellucidis constare, quae a vasis Ru 3 schi ianis diversa sint & post penitissimam in arctionem

alba maneant, interque repleta Vasa media contra hantur, inque siccato Viscere cvanescant, ut id, quod de viscere reliquum sit, totum nunc vasis rubris con- istare videatur, postquam Alba illa substantia deleta est, ex qua viscus vere constabat. In cortice renum L hepate infantili, alba ca nastura, plena est tuberculorum, sive Particularum ro- tundarum, oblongarum, numerosi illinarum, quarumi millenae in unico acino spatii habeant satis.l Accurat illima dein indagine facta, eas particulas annulos videri albos, veraque reflexa vasa esse, sed a rubris vasis diversa, quibus renis cortex componitur. l Sollicite cavit, ne ea quam describit fabrica, pro ea habeatur, quam Rur schius, aut replevit aut de scripsit. l Apparet adeo, vasculosam quidem semper fabricam

esse, caeterum ea vascula quibus ea viscera constant nimis subtilia esse D angusta, neque liquoribus accessa, quae manu incisorum injiciuntur.

t Donitio glan larum dissicilis est, vixque definiri

potest clare & breviter, ut omnes quadret glandula rum specie S. t Hoc titulo gaudent variae partes plurimum inter se discrepantes, situ, mole, figura, colore, fabrica, con-s stentia, textura, nexu, functione, &c. ut satius esset alia nomina imponere, quae melius exprimerent diversas species, & officia. t Graecorum αυδίνα , glandia vocaverunt Latini. t Nomen glandulae, Celso fuit in usu, nc Plinio, Dc. i Perparum est, quod ex veterum scriptis, disceret possimus de fabrica usuque glandularum, quae aut sincognitae iis suerunt, aut nullius usus habitae.

I Secundum recentiores, hoc nomine indicatur, certa pars corporis animalis firma, rotunda, oblonga, organica, membrana propria cincta, arteriis, venis, Anervis composita, quae a natura est aptata ad separationem diversorum liquorum, e massa sanguinea, ad varios usus in oeconomia animali, ad secretionem, mutationem & excretionem etiam particularum noxi arum vel superfluarum e corPΟΓC.

t Glandulae nomen etiam usurpatum fuit in morbis quibusdam, ut sunt strumae, scrophulae, bronchocele, i Le. sed hoc minus bene.

Guidonis glandula est tumor glandi similis, mollis, i solus, mobilis, sine radicibus, a vicinis partibus se-l paratus, maxime in emunctoriis & juncturis oci currens.

Nomina glandularum fuerunt; glandula pinealis, i pituitaria, maxillarcs, amygdalae, parotides, saliva - les, linguales, palatinae, sebaccae, mammae, &c. Diviso. Franc. de te Boe Sylvius separavit glant aulas conglobatas, lymphatico humori destinatas, ab iis, quae ex acinis quasi in glomerem coniunctis,

compositae sunt, casque vocavit conglomeratas, quod nomen retinuerunt huc usque ; alii addiderunt conglutinatas, & congregatas, vesiculares, & vasculosas.

Occurrunt autem glandulae quae non ad conglObatas, nec ad conglomeratas rcferri queunt, ergo accuratior esset divisio, in lymphaticas, secretorias M

anomala S.

De glandulis lumphalicis alias cgistius, in vasorusti lymphaticorum historia. . Glandulam feci eloriae, sunt organa, quae CX cernensidis humoribus sunt dicata, nec alium usum Praestanu,& ductum excretorium conspicuum habent, uti Funt parotides, maxillares, sub linguales, palatinae, buc cales, lacrymales, pancreas & varia organa, cerebrum nempe, hepar, renes, qui colatorii officium faciunt, sed ratione ingentis molis ὀ numero glandularum exi

muntur.

Glandulae anomalae, sunt illae glandulae diversi si tus, variae fabricae, ut plurimum incerti usus, quae ad superiores referri non possunt, ut glandula pinealis, pituitaria, thyroidea, thynius, bronchiales, capsularum renalium, L C. Aliqui anatomici, qui omne secretionis negoti uini glandulis tribuunt, innumeras eX cogitarunt, & milia-rrs vocarunt, quibus totam cutem refertam esse contendebant, sed cum nulla arte demonstrari possint prae dignae glandulae, merito commentitiae sunt censendae. Numertis, glandularum valde incertus est, quasi infinitus in diversis hominibus, ac copia & magnitudine mire diiserunt. Moles: conglomeratae majores sunt conglobatis. Disserentiir conglomeratae glandulae longissimo distant a conglobatis, sunt enim corpora spongiosa, molliora, albicantia, superficie inaequali, ex minorum aggerie conflata. Conglomeratae vocantur eae glandulae, quae ex VA-riis aliis, seu lobulis sunt coagmentatae seu conglomeratae, ut pancreas, &c. ductum habent proprium cxcretorium, in quem omnes lobuli suum humorem . 'effundunt. Subsantia harum glandularum consistit ex artcriis, venis, nervis, substantia propria & ductu e Acretorio. Structurre glandulae conglomeratae, non sunt simplices, sed ex lobulis L lobulorum acinis minoribus compositae, quos laxior tela cellulosa revincit, ut duriusculum corpus componant, & per quorum inter-tervalla vasa sanguinea nervique re Punt. Eos lobos, aqua per arterias injecta, ita laxat, ut facilius videas, eos iterato ex minoiibus lobulis constare, donec repetita clivisione ad minimos, oculo conspicuos iacivos pervcntum sit. Firmiores perpetuo uti minores sunt, quia eorum

particulae breviori cellulosa tela junguntur, firmiuiaque connectuntur.

Acini fiunt ex congerie vasculorum minutissimorum arteriolis, Venulis, nervuis stamcntis tela cellulosis, E conjunctin.

248쪽

contun i q. Acini rotunmi, pallidi sere sunt, absque

rectarum fibrarum conflartio, qua nota a carne diste

runt.

Si eos acinos lente vitrea, deinde acrius augente convexiori iphaerula contemplatus fueris, reperies, eos a lineolis cellulosis, iterum in minores acinos dividi, quos brevior semper c Ilulosus t cxtus conjunxit, neque finem invenies divisionis, albidaque semper natura supererit, quam cellulo D S vasculosae lineae interstinguunt. Uti varia est ratio cellulose telae ad acinos, ita ali ae glandulie aut laxiores sunt aut firmiores. Firmissima mammae glandesta, mollis thyroidea, molliis mus thymUS. Firmitas cellulos e telae sensim aucta facit, ut perinde uti conglobatae, ita conglomeratae aliquae Se Una thymus, cum ad ultiori aetate diminuantur, in pueris universim minoribusque animalibus maximae sunt. Lobulorum etiam magnitudo alia est in aliis ; minima in renatibus capsulis, magna in mammis, in maxillari glandula salivae dicatae. Arteriae, multae sunt in glandulis, firmiores, majores quam in carne, copiosiores etiam. Multi potius trunculi quam magni. Numerosissimi arteriarum surculi, lobulos & acinos distinguunt, ut petiolorum similes eorum quasi rac. mos suspensos teneant, uti ridere cit in macerationetobulorum.

In arteriis glandularum, sanguinis transitus aliquanto dissicilior est. Veni sunt pauciores quam alibi S laxiores S gran

Nervi: per aliquas glandulas multi nervi trans eunt grandes, verum non morantur in his glandulis, sed ad alias partes Pergunt. Glandulae, minus irritabiles videntur, unde non multum dolent in morbis, sed dolor est obtusus, non late patens nec acerbe vellicans, aut ingravescens lancinationibus intermittentibus.

Hi ni I mphaticae sunt tubuli exigui, pellucidi, Linconspicui, ni lympha turgeant, duplicem membranam habent, plurimasque valvulas, glandula S conglobatas intrant, iterumque exeunt, inosculantur invicem, dividuntur, coeunt, viscera ambiunt, saepe magnus eorum est numerus.

Durius excretorius: pleraeque glandulae ductum cXCretorium emittunt, aliquae etiam plures, in aliquibus nondum inventus est, sed aliqua mutatio in-Venta est inter sanguinem arteriarum in glandulas hasce invectum & sanguinem per venas reportatum,

ubi lymphatica vasa absorbentia, aliquid ex sanguine abstujisse videntur, quod dein ad massam sanguinis

rursum fertur. Ductus excretorius est canalis genus, venae similis; oritur, a radiculis minimis nudo oculo non Conspicuis, ex acinis minutissimis; cum aliis similibus confluunt, ia in majores truncos uniuntur, donec

tinnibus ramulis receptis, praecipuus N proprio Hodictus, ductus excretortus, de glandula exeat, E.

quoremque suum cxoneret, in aliquam caveam, aut penitus de corporis cutisque superficie eliminet. Interna membrana ductus excretorii, est continuata, a vel Emento interno glandulae ; membrana ex. . terna autem ex cellulosa tela stipata constat.

ln ductu bus excretoriis alius Zc a sanguine diversui , liquor continetur, qui sine dubio huc cum sanguino J I per arterias advectus cst, sed harum arteriolarum minimarum conjundi ionem cum nascentibus ductibu , nemo cultro nec microscopiis demonstravit, tam mire exilia sunt haec opera naturae. Injecti liquores, i a glandulis conglom cratis, dissiculter admodum ex ar-

teriis, in cluctum LX cretori una transeunt, & si tenuiores fuerint sacile in cedulosam telam se diffundunt. Leeuwenhoe kius, nunquam micros copiis suis, vidit radicem aliquam excretorii ductus ex arteria ortam ; cum millies viderit, inde nascentes venulas. unde facile, colligere est, ductuum excretoriorum aiametros, minores esse quam venularum. In renibus tamen facile est, aerem, aquam, sebum calens per arterias renates in ureterem urgere; successit in hepate etiam, ut oleum terebinthinae, aut ex arteria aut certe ex vena portae, tinctum inductua bilarios transiret.

In ductus salivales, aut pancreaticos, sebaceor, vasaque lac fera, inj cctiones penetrasse aliquot idonei testes sunt. Visa sunt exempla haemorrhagiarum, per urinas aliasque insolitas vias, ubi sanguis, copia, Vel motu abundans, ex arteriis per ductus excretorios effluxit. Si ergo injecti liquores, ex arteria rubra, in duc

tus varios excretorios, absique nodulis transeunt, omnino sequitur sanguineas arterias. cum ductibus cxcretoriis continuari .

Plerique ductus excretorii, etiam in minimis suis radiculis, undique leves sunt, in renum exemplo, in salivalibus ductibus & pancreate toto, qui continuo . reticulatam deponit naturam, postquam a choledocho ci discessit. Ductus excretorii irritabi Iem vim possident, qI

sere ubique D secretioncm '& excretionem producit, essicitque ut glanstulae & multum humorem excer- nant, & propter morae defectum, tenuem nihilque imulatum dimittant. Pulvis acri; in nares resorbius secretionem mucvadeo promovet ut repetita sternutatione aqua copibosissime de naribus eXturbetur. . In ore manducatio acrium, ut pyrethri radix, sa- bad illae semen, Rc. copiosum salivae fluxum excitata solent. In oculis acria lacrymarum secretionem praecipitant Acria purgantia per intestina magnam aquae cu

piam educunt, uti videre est in hydragogis; quo peragitur, mucum abradendo a villis, irritando stimulandoque glandularum muciferarum orificia, ar teriolarumque sines, unde saepe immensa vis aquae i

249쪽

Dufius excretorius nascens, in principio suo potest

esse rectus, inflexus, vel brevis, longus, anfra diuosus, sue plicis valvulis & rugis, vel horum contraria; quae omnia varios enectus in secretione producunt, hinc facilior, cclerior, uberior secretio vel tardior L paucior succedit, varieque plus magisve mutantur humores, ob moras, stagnationes, absorbilones, & calorem vel viscidiores, crastiores, pauciores, fiunt humores in quantitate. Pecti sulit ductus urini eri, secretio adeo copiosissima ae fluida flexuosi valde testes, tum epidi dymis, Je ductus deferens, hinc paucitas & visciditas seminis. A fabrica varia, pendet varietas humoris. Ductus excretorii habent, receptacula L folliculos, qui eorum quasi fines & appendices sunt. Receptacula: sunt grandiora vel minora, aperta vel

Grandiora : proprie non ad instrumentum secretionis numerantur, & sunt intestina pro bile, pro succo intestinati, pro massa cibaria, & pro saliva; vesicula fellis pro bile L muco 2 vesica urinaria pro lotio : vesiculae seminales S cellulae ductus deferentis

pro spermate testium, &c. caveae articulationum ia vaginarum tendinosarum, sinus pituitarii, ventriculi, laryngis; uteri cavea, sinus Vaginae, capsulae renates vesica, &c. mucum praebent suae cuique parti . Minora receptacula : haec propius ad secretoria organa spectant: liquoremque suum recipiunt & asservant, donec ab aliqua peculiari causa evacuentur; ac quidem diversa causa ab illa quae humores universos in circulum agit.

Varii folliculi simplices, viscidis humoribus perficiendis inserviunt. Sunt etiam folliculi oblongi seu sinus, ad eundem finem: huc pertinent etiam dilatationes ductuum

excretoriorum cellulaeque, ad varios oeconomiae animalis usus. Folliculii humorem colligunt ac retinent; &. ne accepti liquores continuo elabantur, ostium habent excretorium, quod variis e causis aut clausum tene-

irritabili, contractilive aliisque mechanicis modis vel

a copia, acrimonia, . pondere contentorum.

Folliculi irritabiles, musculosi aliquid habent.

Folliculorum munus est, liquorem quem recepe runt fluidum, reddere viscidiorem ; ex his folliculis per lymphatica vasa pars tenuior liquidi resorbetur ;hinc incrassatio humoris sequitur, per calorem &moram maturatis, mutatis, commissisque fit stimulus, acrimonia, putredoque generantur: . tandem debitis, aptisque temporibus, humores dimittuntur per varios excretionum modos. .li Ad moriam faciunt L magnas mutationes indu- ne cunt:

i. Angustia osti excretorii, quae aqua: parum,muel nihil dimittat nisi pressio accesserit. a. Anfractus excretorii ductum exitus impediunt. 3. humoribus se opponun f. . Ponderis vis, in uno vel altero situ corporit, essi uxui humoris obstat. s. Compresso ductus fit aliquando a telae cellulosae contractili villo. 6. Coercetur ductus inter alias musculosas fibras, ut in urethrae & ani sphincteribus. . Vis contractilis adesse potest in conspicua. Κaa Boerhaave, in libro suo de Perspiratione Hippocrati dicta, pluribus in locis inculcat, absorb-tionem fieri per venulas . , Plures graves authores eandem sententiam foverunt, uti FIerm. Boerhaave, &c. Cl. Halle rus ait: Tam late patet inhalatio venosa, quam exhalatio arteriosa. His celeberrimis viris etiam adstipulor, . validis rationibus ti cxperimento nixus; sed de hoc plura in physiologia. 'Receptacula cis ca; quae nihil de cavea sua evacuant, quae undique clausa, nullum habent ductum excretorium ostensibilem. Ita sunt caveae articulationum, vaginae tendinum, renates glandulae, oculi camerae, cerebri ventriculi, cavea peri cardii, pleurae, pectoris, abdominis, plurima telae cellulosae spatiola quae omnia suos humores retinent. In his secretio, resorbilone aut exhalatione compensatur; in his tantum per venas & absorbentia vasa resumitur, quantum per arterias fuit allatum, & in vivo homine, per membranas clausi receptaculi, aliquid transpirare posse, nihil impedit, bilis per suas membranas penetrat, & vicinas partes tingit. Species glandularum: commode distingui possuat aut ratione fabricae, aut ratione succi contenti. Classes sunt quatuor rariove fabricos . r. fandulae simplices1 ; et . e simplicibus composior 3. conglobalis ;

Species ratione succi contenti, sunt glandulae; I. muci fari; a. febaceae 1, 3. st laticini, saliva

I. Glan ta smplicissima est, quae radici linguae

assidet, figura rotunda, velamentum tenue, d Uplex, linguae carni insidet crypta rub , pulposse, tubercu losa, cavea in oris cavernam hiat, hinc mucum cs- fundit proprio tempore.

Glandulae simplices, sunt solliculi exigui, cavi, membrana speciali cincti, ductu excretorio instructi; ut sunt glandulae muciparae narium, linguae, faucium, asperae arteriae, Ventriculi, intestinorum, vesicarurinariae, vel glandulae sebaceae circa anu na, in me-atu auditorio.

Hae glandulae, aut hinc inde dispersae sunt, aut

mutuo sibi adhaerent, sic tamen ut membrana communi cine .ae non sint, q*arvis ductum proprium habeat, Se cum alio doctu non uniatur; priorcs vocantur giradulae simplices solitariae, posteriores glandulescongregatae, tales sunt glandulae intestinorum P eriani, &c. Huc spectant glandulae, quae praeter membranam prQyriam i

250쪽

propriam x alteri communi sunt inclusae & quarum quievis per ductuin, specialem liquorem suum in cavum mucosum exonerant : tales sunt cona lutinatis, V. g. tonsillae.

Est tibi glandula quandoque manifesta, ductus autem obscurus, qualis in cervice uteri muliebris. His contraria etiam sunt in quibus duchus mani. festus, glandula obscura est, uti in narium mucosis foran inibus. Pars membranacea solliculi major est, & portio carneae partis cui folliculus insidet aut minor aut nulla, Ut tota crypta nunc continua, praeter ostiolum excreturium, membrana perficiuntur, figura ejus est circularis vel ovalis : sedes in cellulosa tela. Involucrum cryptae in faucibus & aspera arteria firmum, per intestina tenerius est. Crypta pressa, guttula humoris per ostiolum excretorium effunditur eo osculo

major : huc pertinent glandulae buccales, labiales, epiglottidere, Pharyngeae, cesophageae, palati mollis, veli palati, asperae arteriae, ventriculi, intestinorum solitariae, &C. Glandesae simplices separant a sanguine, mucum oleum, sebum, &c. II. Glanduli compositi ex simplicibus: simplices

crysatae in majores coalescunt, alias vicini numerosi folliculi, in communi involucro in aliquem ejus recessum, multis cryptis patentem, mucum suum de-Ponunt, alias in unum communem canalem excietorium confluunt. Sinus muco si sunt cylindricae, mucosae fistulae, membranaceae, communi receptaculo mucum suum immittunt, aperiuntur in vias urinarias, aereas, cibariasve,&c , aut in unam lacunam coalescunt.

Glandiata Haωersianae in articulationibus, in acc- tabulo femoris, in fovea capitis femoris, patella, in poplite, in ligamento decussato, ligamento transverso fibulam tibiamque conjungente, &c. III. Glanduli conglobesti, vel lymphaticin, sunt corpora oblonga, vel orbicularia, diversis molis, densioris contextus, juxta venarum L arteriarum latera

sita

Est glandula rotunda, ovalis, per se subsistens sit iplex, sine ductu excretorio, vas lymphaticum recipit ac rursum emittit. Sed de his dictum fuit in lymphaticorum historia; ad quam partem tam ars te

portinent ut non debeant separari. IV. Glandulae conglomeratae superficies est in equalis, conficiuntur ex plurimis glandulis simplicibus, quorum ductus excretorii in truncum communem abeunt multis arteriis, venis, nervisque sunt refertae, tunica communi cellulosa involvuntur; ut parotides, mammae, &c. ad viscera nota referri non possunt. Sunt glandulae aliquae, quarum ductus excretorii nondum sunt detecti, ut glandulae thyroictae, glandulae supra renales, DC. V a glan Hularum semper ex partibus vicinis. Nervi ex proximi. ramis.

Omnes secretiones fiunt cx sanguine, secundum ejus velocitates in glandulia & vasculis. Omnis glandula notabilis magnitudinis, quatuor ad minimum viosa diversiae speciei recipiunt, nempe

arterias, venas, nervos, & ductum excretorium: in multis accedunt vasa lymphatica.

Glandulae disserunt inter se ratione figurae, magnitudinis, coloris, consistentiae, ossicii, &c. Glanduli in obstructionibus Lepe ad stupendani

excrescunt molem.

aedam glandulae ita sunt exiguae, ut vix earum corpus sit observabile, multo minus vasa, utpote ip-sis glandulis multo minores. Praesentia ductus excretorii communis facit, ut glandularum aut viscerum usus innotuscat, sit vero , i ignotus, ubi nullus ejusmodi ductus Occurrat. Quantam copiam excernere possint nondum patet, .sed valde magna potest esse quantita . .

In salivatione saepe vidimus, quod aegri intra nycht- hemerum sputarint per plures dies ac septimanas, libras octo salivae; ac omnes hae glandula: non Ponderant quatuor uncias. Multae partes quondam glandulosae reputatae, at recentioribus hodie tales esse negantur.

Nuthe glandulae sunt in cortice cerebri. Species in ratione contentorum sunt: et . Glanduli mucipari, sunt glandulae narium, . linguae, faucium, asperae arteriae, Ventriculi, intes- . tinorum, &c. sunt simplices, conficiuntur ex cryptis lia sinu bus, naribus insident. Nasus habet duo foramina, nares appellantur, , in hisce multi sinus ampla superficie praediti in nares spatentes. Nares L sinus membrana tenera Vestiun- . tur, quae vocatur Schneideriana ab inventore, vel li-

tuitaria ab humore quo perpetuo madescit. Est cellulosa per quam nervi & vasa perreptant, adsunt etiam cryptae innumerae, aliique sinuli oblongi: ab 'arteriolis tenuissimis humor profunditur, qui dum intra cryptas sinulosque moram facit, resorbia tenui- . ori parte in mucum crassescit. , Praecipua sedes muci est in septo nasi x membrana aquae nares investit. o. Glandulin s baceae; late per omnem cutem sunt ldisperta, quae sebum separant: glandulae Mei bona ii . inter palpebrarum tunicas e peculiaribus follieulis humorem lymphaticum D viscidum secernunt ad oculos illiniendos : hinc etiam fiunt lemae angulum praesertim oculi interiorem obsidentes. Ad initium meatus auditorii glandul .e sedent sebacei generis certimen secernentes. Collum penis etiam sebaceis instructum est, sic etiam sphincter ani, in pedibus etiam inveniuntur, in inguinibus, clunibus, scapulis, alis . icervice, fumoribus, in auricularum parte conVexa, .

3. Glandulae lymphaticae lumbis inguinibus, axillis, cervice, doc. mutant chrium &

. Glandulis fialivales, sunt parotides, maxillares, sublinguales, & praeparant salivam, quae est humor aqueus pellucidus a tcnuissimis partim arteriolis it

SEARCH

MENU NAVIGATION