장음표시 사용
321쪽
Actione ergo hujus tunisce, vesca etiamsi ad molem valde In vivis insignem extensia, ita contrahitur, & coarctatur ut sepe totum confirmZ' ejus cavum integre aboleatur, ct instar massae carneae appareat; adeo ut tota quanta sit, nucis j Uglandis magnitudinem haud superet, ce) imo quamvis animal non respiret, maxima eius contractione vesicam tamen integre adhuc evacuare potes; quod gregie si paret, si animali xjVo urethra ligetur, di postquam ve- Insignis sica satis impleta fuerit, obdonacia aperiatur, tum fibrae hae omni ejus adii ex parte sese contrahere conantur; ligatura dein soluta , uno im- ς γ pQ ni petu omnem fere urinam expellit, sola hujus tunicae con tractione. Si ergo natisculorum abdominalium, a diaphragmatis actione , in nixu succurritur, satis facile intelligitur, quare tanta vi, urina in excretione, elitra CorpUs propellatur g ; An vires hinc ex omnibus etiamsi non ad amussim concurrunt, ut calchi- ejus ad repleatur aut. R decrescunt; facile tamen crediderim vim ven triculi adlluc superare, 43. Vescet tu ca, omnibus sere p raeterna issa in recenti apis ina artaps ret, alba, densa, firma satis, membranacea expanso, in iuni ' a plurimorum subtilissimorum vasor ina textura, mire dispos ς p ii δ' ia conspicitur post impletionem, hinc vasculosa dici meretur; 'μ 'vel a similitudine, quam habet, cum tunica nervea intestinorum,
a millisio dicia, nervca. dici posset h i vel denique eodem jure
ius inde eliciatur. concludere tamen licet stupendam esse hujus ς')ςViui
tunicae vim, nam pro ut sphincter minori, ant majori vi agat, Seo proportionata..potentia requiritur, sic quoque, pro ut magis RUYSCII. NU N. 23.
1 Conferri hie quoqNe me Tentur Experime nia WALAEI apud B trahol p et O. D RELINCOUR T.
ratione superficiei supputavit, PII I7 R U T T Y hunc calculum duis plicandum csse monuit. P . 2 a b) Pharm. Vat. sect. 2. eap. 2 S. a. cap. . Tab. IV. fig. a. ct T. VI. lit. D. D. D.
322쪽
Pulcherrimis enim, & evidentissimis experimentis constat, sic dictam nerveam, intestinorum tenuium, si invertantur, solo flatu posse extendi, impleri, sic ut juga valvulosa tunicae villosae impleantur, augeantur, tandemque deleantur; ita ut tota pulcherrime cellulosi fabrica hac methodo compareat i). Uerum lioec experimenta, non tantum in intestinis tenuibus, verum etiam in vesica urinaria, eodem prorsus modo, α eventu, succedere expertus sum.
Quonam Separata enim vesica, ut vulgo solet, & ne quidem a artificio membranulis purgata, ad principium, seu cervicem, proxime δbri ς ς ad prostatam abscissa, invertenda est; quod non facile sit pro- ,h .l pter angustius orificium, Verum tum integra servatur; inversia Iulos, en jam ct tubo epistomio instructo probe ligata, si insetur leniter, sei queat expanditur, tota aere impletur, si tunc aer paulo magis adigitur, undique membrana interna, jam externa facta, elevatur, assurgit, separatur a musculari; AP aer ubique, quaquaversum, sub
ea proserpit, hinc tota vesica colore niveo opacatur, & non nisi admota luce transparet; lainc membrana interna seu mucosa, quae
primo laxa erat, magnopere tenditur, & politissima superficie splendet,
i Videatur omnino Cl. CIIRIAST. ALBINUS in specimine de nova intestinorum tenuium descriptione; A. Ira et qui fabricam & detegendi methodum, plurimis experimentis eonfirmatam clarissime de erudite exposuit. Ventrieulus. A intestina crassa, eodem hoc artificio omni in loco possunt inflari, si modo mesoco. lon, pro Σime ad intestiuum resecetur, aut & peritonaeum aliquo loco
separetur, alias enim aer non penetrat ; verum in intestino redi O, proxime ano omnium minime attolli
tur ct glandulae illae solitariae, iurecto praeprimis, tum elare eonspiciuntur. Neque in tenuibus, peritonaeum tantum a parte me seu te rii, Verum etiam, etsi non tam sa-cile a fibris longitudinalibus, me senterio oppositis, ubi tunica ces-
Iulosa defecit, potest se parari.
323쪽
splendet, exprimitque omni in parte mucum viscidum, mucilagin sum, valde lubricum. Si talis vesica inflata, Episto nato tubi clauso, exsiccationi committatur, &postea acuti silmo cultello, quocumque modo, '. forma secetur; dividatur, separetur, elegantissimam praebet fabricam cellulosam, candidae lanae similem ; quae ea parte, qua recto vel uteri vaginae nectitur crassissima est, sed minus densa, ut facile digitum transversum adaequet ; a lateribus versus anteriora sin fim minus cras , sed densior ; ubi vero ossibus pubis adhaeret, minima, sed densissima: vorum si minus fortiter infletur, aer undique, ex minimis quasi poris, erumpit; sicque exsiccationi inepta redditur, quod quoque de intestinis vertunest ; nee refert, etiamsi ureteres insertioni proxime rescindantur.
aut & relinquantur; nondum tamen, hoc e Xperimento, nerveam ureterum potui inflare, forte expansione nimis comprimebantur. Neque hoc tantum in inversa vesica succedit, verum etiam in rein secta, ct aperta, quoque respondet; interna enim tunica si leniter incidatur, per stylum tenuem, obtusum a subjecta 11 sculari, absque hujus laesione, separetur, ut tubus posset immitti, eodem modo flatu separatur, & assurgit: plura alia phaen O mena supersunt, quae tamen brevitatis causa, ilic loci nunc me
sa, Seu interna, vulgo mucosa dicta, l) laxa, mollissima, Quin a
aequalis, lubrica apparet, nullis rugis donata nisi a contractione seu inter- vesicae, tum enim, quia ampla est & priori laxe adhaeret, pluri- uJ e pl/'mas contrahit plicas: alias in genere membranae, fauces, sto '' Vς machum, ventriculum, vestienti similiς, haec vera est continuatio membranae internae ureterum; si attente in recenti vesica intime impleta, , fluido lympidissimo suspensa, inspiciatur, aut
Irmatis Oculis intueamur superficies ejus quodammodo villosa deprehenditur, villis subtilis imis instructa materia mucosa fere Cur hie
semper obducitur, unde nomen accepit S hujus muci summa ne- mucus e cessitas ceruatur: Iὶ A similitudine evin intesti- nis erustos in vocavit PIC CL HOΜ. praelect. P. I I.
324쪽
debeatur: Quonam tempore ejus se
cessitas sponte patet; hujus enim ope vesica mollis, laxa , & hi-
brica servatur; nec non simul contra urinae stagnantis acrimoniam, ct rosionem fideliter defenditur; denique ad diros calculorum cruciatus, 1 tam iactum adfert levamen; raro enim vesica magis irritatur, aut stimulatur, quin hujus nauci maior fiat secretio mP, hoc norunt lithotomi Muciis ille secernitur a glandulis, quae magno sepe numero sub hac membrana reperiuntur n), verum plurimae vesicae observantur, in quibus nullae omnino glandulae adsunt, aut saltem non apparent, etiam sit intime perscrutentur, quod quoque confiirmat Cl. Morgagnus, qui eas raro vidisse testatur o); si tamen adsint, plerumque paulo ante urethrae principium, ad cervicem reperiuntur p); quae solitariis intectini recti satis similes striat; ideoque hujus nauci generatio non solis glandulis tri-huenda videtur, verum etiam plurimum conferre potest liquor blandas, qui ex ultimarum arteriolarum apertis ostiolis, in hac membrana delinentibus excernitur; hicce humor in animali vivo inciso halitum peculiarem, quasi subsalsum, &nidorosum exspirat; si tum abstergeatur vesicae superficies, paulo post iterum erumpit; & vesica undique madore irroratur, imo omnis vesica,
si parti posteriori praeprimis digitis prematur, quas ex folliculis
naucum eruciabit: hinc intelligitur, quod quo magis vesica ab urina extenditur, eo magis folliculi aperiuntur; ergo tum temporis liberior & major fieri debet secretio, adde quod tum magis haec tunica tenditur, et premitur; contracta vero vesica ct evacuata mὶ Ueteres contra e I hoe muto calculum generari credidere , quia in ea leuiosis maxima copia excernitur; verum HEL ΜΘNTI US hujus in iaci utilitatem, re naturam a calculo diversam . jam diu demon- 1 ravit, de lithras Cap. a. de calet lOsae materiae natura videatur quoque Cl. BOEA H. Elem. Chen . T Din. II.
Q SANTOR. obf. anat. cap. IO. ut DLOO Tab. XLIV. sit g. a. BUS SIERE phil. rrans N. 2 68. HAR DER, paeon. ct Hibet. eae c. p. I S. jam memoravit, sed ex brutis.
325쪽
SEVDT DE VISCEMBVS VROPOIETICIS. 3ISta laxantur, coarctantur & clauduntur; hujus nauci saepe magna quoque copia cuin urina excernitur eq), cum qua secunduin Tativry facile miscetur r). Antequam vero ad alia progrediamur , liceat paucula de Inquiri uehac membrana hic adjungere: mirae quaedam observa ones a sun)- an tunimis, celeberrimisque, re in praXi excercitatissimis viris, non si ςδb ec in ne stupenda admiratione memorantur. Affirmant enim sese 'aliquando in vesicae morbis Observasse, tUnicam hanc internam, que ullo a firmissime adhaerente nervea posse secedere, separari, sic ut Vilbe dic. tandem ntegra, vel pro maxima parte per fistulam urinariam crimine eXcernatur, vel per tenaculum extrahi posse, absque ullo uti possitiet' memorant ) vitae discrimine. Neque hoc tantum de hac tunica, ςςβς φverum etiam de intestinorum villosa, se quoque observasse testantur. Attamen, quod venia tantorum viro Ium fiet, parum ab Apisu. illorum sententia discedere liceat; si enim rite consideretur, mentaxo. tunicam hanc internam firmissime densia nervese adlipeiere, quae litate sic ut vix arte, in jam mortuo separari posset; ao. mi merosissima Dpim Πι
tulis suis ostiis in cavum hiant, sicque vasa exhalantia, & absorbentia essiciunt, quod artificiosa impletione clare patet; alii vero rami arterios, venis suis coiitinui, inseparabili nexu , & anastomosi , circulationis lege fundata protrahuntur , ut liquorem catholicum versius cor deferre queant. go. Membranam hanc esse sei
sa Pro exemplo sussietat RUYSCK. a . anat. dec. a. p. Zq. ct z3ΙI. si g. I. ct de ii testud tuuiea TUI P. in pulch. obc L. 3. cap. , . . q) Vide a P. HGniens. U. N. I 2 o. Ubi me in oratur ii iam moriem inductam fluisse, ab imihensa hujus muci eo pia excreta. Imprudens cantharidum usus hoc quoque confirmat. Exempla enim extant octo uucias uno tantum die fuisse
vasa sanguinea, ct nervos omni in loco per nerveam decurrere, quae infinitis ramulis, omni in ptineto, ad internam, mUcosam penetrant, inhaerent, continuantur; quot Um qUidam rami, pa-
326쪽
BEVDT DE VISCERIBUS VROPOIETICIS.
silissimam, quod omnes omnino observationes abunde testantur, a nervis, quos subtilissimos di numero infinitos, per omnem periphamam distributos, accipit; hinc non videtur posse separ ri absque ingenti vi, aut & summa dilaceratione, cui certo certius lipemorrhagia, non compescenda, convulsiones, ct dolores summe eXcruciantes subsequerentur, neque vesica postea suo officio fungendo posset intervire; adde quod ii corroderetur, vel putrefactione secederet, tunc corruptis, comminutis, & parvis portionibus excerneretur 3 sed contra integrae, tenaces, ct duri O- res observantur: his omnibus ergo rite perpensis, videtur ferelin possibile esse, membranam hanc absque summo vitae discrimine, seu festinante, seu languente morte pereant, posse secedi. Verum enim vero consideratis plurimis observationibus defunctorum, cultro Anatomico subjediorum, collatis, inter se, cum cautis, signis effectibusque horum morborum accurata Rinna innesi cognitis; videmur justo ratiocinio, artis fundamentis nixo, posse concludere, quod si in cavo quodam membranaceo in flammatio oritur, dc inde subsequens suppuratio, tunc a naturae viribus, morbosum expellere conantibus, si aliae viae non inveniantur, ad ejus superficiem propellitur, sic ut materia purulenta ex superficie quasi transsudet, ec erumpat, quae deinde calore corporis, partes dilutiores, subtiliores continuo exhalat, unde sensim sensimque in spissatur, exsiccatur, indurescit, sic tandem ad cavi illius superficiem accrescit, manentibus membranis subtus integris; hinc oritur pellis quaedam fungosa, forma cavo adne χο respondens, quae tandem bona natura solvitur, separatur, eccum urinae e Xcretione eXtra corpus amandatur, seque tunicae internae formam praebet. Notissmum enim est, quod tales pelles, ct pseudomembranae, sepe observantur pulmonibu S, pleurseque amhaerentes, in corporibus empyemate suffocatis; sic quoque in cavo abdominis saepe vice sunt, quae post inflammationem vehementissimam ventriculum, intestina, vescam , dc peritonaeum ob-sdebant, quae tamen satis facile a subjectis partibus, omnino i l-hesis, detrahi poterant; imo in corporibus hydrope enecatis, tan-ra eopia saepe inveniuntur, ut quasi sepimenta, ct sacci membranacei.
327쪽
BE 'DT DE VISCERIBVS VROPO IETICIS.
Mscet, aqua turgentes, totum abdominis cavum ubique fere impleverint, unde non raro lien, hepar, in cavo peculiari membranaceo latere viderentur. Hisce expositis, quae ad tunicarum historiam attinent, in genere notam US, quod vasa, quae magRa copia ubique S undique vescam pererrant, quamvis horum rarissima sit memoria)plerumque oriantur ab hvpogastricis & haemorrhoidalibus ci), aliquando etiam ab iliacis, verum in mulieribus saepe quoque aspermaticis: in foetu etiam ramos accipit a lateribus, ct fundo, ab arteriis umbilicalibus u), quae saepe in adulto aperta manent, quamvis superne jam concreverint v). Vasa haec miro modo decurrunt, variisque anastomosibus mutuo inter se conjunguntur, ut facile eX uno in aliud sanguis permeare possit, imo & cum vasis haemorrhoidalibus sibi invicem permiscentur, quorum arteria valde insignis sy ; prope urethram, ad insimam vesicae partem procedit, quae missis ramulis ad prostatam & vesculas seminales, tandem diversis ramis versus superiora vesicae adscendit; in mulieribus quoque cum vasis cervicis uteri vario modo, locoque concurrunt; sic tandem cum venis plexum faciunt, ut per omnem ambitum fere liberum commercium detur; sic e-anim obstructio, quae alias cito metuenda foret, ab ingenti ejus e X parisone, caute praecavetur et . Vasa haec primo per tunicam nata scularem decurrunt, in qua plerumque magni & notabiles rami inveniuntur, versus longitudinem varie decurrentes, quorum persubtiles quidam ad peritona Um, ubi vesicae fundum tegit, procedunt; ut quoque de hepatis, ventriculi, d intestinorum tunica communi seu peritonaei
328쪽
uulla pa' tulis suis ostiis clam sinunt,
3i8 BKVDT DE VISCERIBUS VROPO ISTICIS, propagine observare licet; alis vero rami bifles, innumerabile; ad
tunicam nerveam penetrant, ct in ea formant myriades vasorum. per Omne ejus punctum perreptantium; sic tandem infiniti peris tenues, Oculorum aciem fere aufugientes, ad tuni*am internam pergunt, eamque ubique intrant, perforant, re inhaerent, adeo ut post ina etiovem tota quanta rubeat, imo nec a ciculi punctuni detur, quin vasa reperiantur, praecipue si in juniori corpore impleta fuerit, omnium tamen maxime rubet circa urethrae initatium: plurimi horum rami patulis suis ostiis in hac membrana desinunt: quo rvin arteriae sunt exhala uteς, venta vero resorbearites; si enim feliciter, in bene praeparato subjecto vasa impleantur, materiae Ceraceae pars tenuior, & colore dilutior per arte Holarum oscula in cavum vesilae extillat, uti in intestinis etiam observare licet.
Nervi, sensus in inistri, subtilee, dc plurimi ipsam quoque
vesicam adeunt, qui ex ultimis nervi intercosialis ramis vel ple-κu mesocolico & cruralibus, vel ultimi ossis se cri aut medullae spinalis paribus, oriuntur, & per totam vesicam distribuuntur ;hinc intelligitur se inma ejus sensilitas, nec non insignis illa con- ractio, ex insigni adeo volumine ad integram fere cavi sui abo- itionem a . hinc cum ventriculo maxime convenire videtur. qui plurimos nervos cardiacos accipit; quod clare cousirmat veri sicae paralysis. Vasa lymphatica in pelvi quidem magna satis copia demps strari possunt; verum gesserus observavit, quod dum ad vasa i- .liaea de eurrebant, ipsam quoque vesicani ad iiii e b . Exposita jam universae vesicae fabrica, in genere Cotamus quod vesica superiori parte; hoc est fundo suo, habeat concretum tarachi ligamentum, quod aliis oscul ri caecum dicitur: hujus exempla extant, cibi in adultis aeque ac in io et tabus ad magnam distantiam urachus adhuc spertus vis is fuit: ipse ad umbilicum fere pervium inveni, in corpore juveni S Uat Hordecim anaorum,
329쪽
inctu sis qui aere extendebatur, dum vescam inflarem , cui amplo ostio
Quamvis plurimi &sere omnes auctores assirment rarissime, Au urasi unquam, urachum in foetu per umbilicum perviam esse, sic ritus in ut libera urinae via non detur; ut Parthinus, Arantius, F- fchius, aliique innumeri affirmant, tamen plurimae obserVatiz h, tanes contrarium prorsuS Confirmant, ana eo uis
Si enim in embryonibus, ct foetubus utero materno adhuc ςς -t rite , ct sumina circumspectione perquiratur , fere semper aperta via urinae ex vesica ad allantoidem invenitur. Fatentur enim Omnes in vitulis, ovibus, aliisque quadru- δε tu pedibus semper apertum esse, concedunt Urochum omni hui in i i χ i, , ite fae tubus, cum umbilicati funiculo connecti; verum etiam Varia uiatii exempla ce) demonstrant, fatum di urinam ex vesica compreS- firmaresa, per ut achum penetrare., si modo prudenter, & propter te- vident ux ueritudinem summam , a quis submersa perscrutemur, in jam iam eχclusis, non laceratis, aut utero materno adhuc inhaerentibus: imo non desunt exempla quod ipsi adulti pro lubitu ex umbilico, ad distans cum saltu mingere potuerunt hinc concludimus S. N. plerumque pervium esse , rarissime vero clausum e . De vesica curiosa quaedam notavit Borri uires, incocta nei P curiosape acidis, in i Ducilaginem abit, in salsis indurescit; in alcalmis quaedam a fixis contra, quasi prunis ardentibus imposita aduritur, ut in pul- BORRI-Verem conteri pOist; unde apparet, quanto cum periculo ad CHL0Πs calculum solvendum , talia ab imprudentioribus in vesicam inji- - ''ciantur
330쪽
32o AEVDT DE VISCERIBUS VROPOIETICIS.
de partibus, urinam emittcntibus f VMΜ ΛRI A. Quae de facultate vesicae retentrice agit, partesque, quibus
urina ulterius eXtra corpus amandatur, acceleratur, evacuatur, exponendae proponuntur.
Sphincter: quid proprie sit; fibrarum decursus varius : earum esseclus; quanti vi saepe agant; quomodo urina collectanos ad excretionem incitet; urinae eXeretio qua ratione fiat: quaenarii causae saepe concurrant; an sphincter, in excretione paralyticum fiat: an tunica muscularis urinae excretioni sola sussiciat, absque nisu. Quaenam causae in violentiori urinae retentione concurrere videantur. Ria proslata mediante musculo ejus compressore huic actioni aliquid tribuat; quaenam mala a violentiori vesicae disientione oriantur; lierniarum vesicalium exempla. Ubina in urethrae initium; mira ejus inflexio; decursus, qualem catheterem praviet adhibere. Urethra in mulieribus amplior, hinc calculos magnos facile dimittunt. Urethrae structura, ejus varia amplitudo notatur; quibusnam locis calculi sistantur; quale iis consilium. Corpus spongiosum urethrae describitur. Quonam humore urethra obducta sit: glandulae Comperianae, & Littriana. Quae saepe gonori ho eae sedes sunt: urethrae canaliculi & ductus
memorantur; muci urethrae utilitas. An in excretione, Contracta vesica, omnis urina ex Urethra propellatur: hinc acceleratorum actio concurrit; eorum nexus, ct actio; eorum defectus
in senibus explicatur; unde iis stranguria oriatur; quomodo iis tamen succurri pollit Epilogus.
His oria itaque eorum tradita, quae ad fabricana, ct facultatem vesicae acceptricem pertinent: dictat nunc ordo , ut contemplemur ea, quibus Urina accepta, aucta, accumulata, retinetur, asservatur, coercetur, ne nimis subito, & praeter voluntatem emuere posset, quam facultatem retentricem possumus vocare; tandemque adjungamus partes, viam, mediaque, quibus urina