Pax augusta oratione celebrata in illustri academia Argentinensi à Johanne Alberto Portnero

21쪽

sacra libertatis, vitam Civiuin perculit, invasit, penetravit. Cuius naali an specii nina extabant, quae cum apparere, perunt, sero praecaventur. Consulare ius non intra veteris in stituti tena perantiam coercitum prorogati studiis, exponi auctionibus disterri invidia adimi odio, deserit gratia. Mox militia in lasciviana, provincia in quaestum, civile regimen in dominationem versum , Gracchique J Saturnini turbatores plebis non legitima severitate, verum privatorum armis vindicta non tam utili in praesens , quam in posterum exemplo nocitur Oppressi Atque, ut incendium, ubi flammas semel per circumject a distudii, nec 'bruitur ruit a nec satiatur copia , nec spatio extinguitur, ubi primum invaluit, proxima quaeque corripit atque absumit , ita fatum Reipublica Romanae postquam totum se in

sinuavit Civitati, non per intervalla tempc naixi de spiramenta, sed continuo, dc velut uno

όctu R impublican exhausit Lenta eius initia, veloces progressias, desin fine pr cipitium. Jam sev e suis malis populus, S ignoscere furori-hus ausis est, idem facere paric promtus

equi Neque sita patribus gravitas,sed ii stus

es enales sententiae aut potentioribus addictae, quor' inquimiles prinu omnium experti sunt,

22쪽

qui sustentarunt. Hac occasione senex Marius, victoriarum praemiis, honorum insignibus, triumphalibus laureis contra Patriam usus, sic

hostes Reipubi prostravisse videbatur, ut sibicininia subliceret, sic externam vim propulsas se , ut domesticam in se traheret, melior omnino miles quam civis, Imperator, quam Consul, et castris utilior quam urbi. Consularia limi irimum funera conspecta, sacrosanistis in signibas inlectae per iniuriam manuS, neq; proluit cuiquam vel cxaeta honeste aetas, vel affectiis in Rempublicam aut fides. Sic temporibus illis populare creditum , quod brdidum, quod deforme esset mercedicus arnia non camsis gesta conditiones opibus non animis aestimatae. Nihil tamen miserius in tantis malis quam ipsi vicissitudo. Non tristia i tioribus in te stincta sunt, sed durioribus cumulata, nec esentia placebant,vi deinceps graviora tim bantur. Urbe pulsu Marius,ut capta potiretur, roga tum Sullae imperium, dod armis repeteret. Tribtini Consulesque aliernis cladibus C debant cedebantque. Nihil medium interpe dentiunHi ac dolores pereuntium , alii guinem aliorum hausere usuri novissimes nil m. Ipso Capitolio civium manibus oppu- at non de libris arisque Deum, non aetati seiu

23쪽

sexuive parcitum, quin profanatis pollutisque

cae1imoniis, violatis sacris an neglect is victi ac victores in omne nefas ruerent, si Oliisque direptae urbis ad licentiam, vitiam uterentur. Horum motuum par Pompeius, adolescens virilia privatus intoleranda, agitaverat, cliens Suthaevi imitator, alienae potentiae adjutord heres, compressis seditionibus, compositis bellis, potens illecebris, Tequens ossiciis, verecundus in imperando, commodus in parendo, 'uae rara in magnis animabus icietas belli pacisque artibus aeque instruetus Maiestatem sine cio, dignitatem sine aemulo, cmas opes gloriam ingentem volebat Aequalitatis amans, si ipse emineret,parem nec agnovit, nec admisit. Huic oppositus fatali quodam instinctu Caesar, cui altac erecta ad spes novas indoles,ductique e prioribus turbis is tritus,

qui mox maiores concitarent Strenuus adolesceias, teli candidatus, profusus largitor animosus promissor, seu telum res , seu stylum posceret, aeque validus, intentus, expeditus. Juvenis honorum impetratione senes, privatus Consulares nomen pariter ac specimen futurorum prqvenit, vicit,anteivit Consiliis varius, votis immodicus,eventu clarus Mirus insuper artifex novam comparandae dominationis rationem

24쪽

tionem perite iniit,caute tractavit, sortiter executus est. Discordantibus qui tum rerum arbitria dispensabant, nullum viderat invadendi regni locum, contrariis ergb artibus experiri fortunam, instruere conatus, juvare propositum aggres ius est. In concordiam reducit dissi dentes, descum illis de imperio terrarum , de provinciis administrandis, de regendis exercitibus, paciscitur, ut quod trium in Republica potentium consensu decerneretur, fatumCivitatis ac lex foret. Neque quicquam Triumviris istis minus quam emolumenta publica curae, dum intenti sitiis quisque rebus singuli contra libertatem omnium niterentur. Vanus hic

Crassus cum foedus istiusmodi admisit Pompeius incautus, qui accepit Caesar callidus qui instituit. Et diversa quilibet specitabat Magia,tudini Pompeius fulcimenta, Crassus opibus

augmenta, Caesar potentiae munimenta conquirebat. Aeque consensus Triumvirorum,

aeque diisensit Reipubi formidabilis, alterius

machinis libertas petebatur, alterius armis incolumitas, de tertius non Romanas tantum fortunas , sed exterorum quoque opes Oto, spe, cupiditate devoraverat. Dum communis

amicitiae fideique pignora Mutilitates supe

25쪽

vinculis in fatale Urbi bes sim, S

ga Srtactatus Pompeius studiis civium S inani veteris gloriae nomine ac quod maximum it trum partium robur pulchro tuendi status titu

lo valebat Caesari legiones pridem obluictae

ac in votum usiunque armoram Calliarum caraminibus duratae, clara inter 'entes iam a Lx suecessibus aucta, ii ioni aIdor, i signa VOS Ouoque animos accendit, profugorum tutelata nihil arduum at ni , confirmabant. P peius decretis&sententiis atrox Caeservi manuq nromtior Plus coloris Pompeianae parthabebant; Caesarianae plus sanguini, lenta-bus mens cum Pompeio, cautis asseetus in sarem, ceteris cum fortuna fides fuit. Ninpropcrus in amplecitendis partibus Cato nimis

mconsultius inaestimandis Cicero Et quid mi rum iudiciunt prudentiun in tanta rerum p cturbatione aliquando desectile , aliquando hae lisse. Pompeius aliorum consiliis regebatuc a sar suis omnia regebat illius victoria crudelior . . Sullani aemula regni timebatur latrius inor, sed exitiosa libertati Pompeius itui pΟ-tius culpa, quam fortuna lapsuri Caesar ratione&industria victor. Hic clementiam vidiis praestitit, ut volentibus imperaret, salutem deditis,uto,

26쪽

ut obnoxii servirent. Dictaturam stiseeperat, qua regnum tegeretur sacerdotii religionem, quae securitatem firmaret. Princeps in castris quam curia tutior, beneficii invidia oppressus,

cuius gratiam meruerat unde praesidium petebat,periculum expertus, triumphator Pompeii, Pompeianorum vi nima frustra reliquias partium victile laetus,cum in Civitate togatorus actio superesset,quae locum in vadendi quaereret. Pacem cogitaverat, cuius insidiis tolleretur, fa- Voren Patru captabat, quorum Odiis succumberet clementia utebatur, cuius poenas daret. Reperti enim qui libertatem vitae anteferrent,

qui hoc beneficium odissent, qui perire quovis modo mallent, quam sic stiperesse. Quaerebatur parricidio pr textus,quem invisum publice Tyrannidis nomen facile si iggessit. Non enim pro Dictatore habendus videbatur, qui hunc statum non haberet pro Republica, nec parcendum illi, qui civibus non didicisset parcere.

Ja stabantur speciosa, veteris Graeciae exempla in rem maxime alienam trahebantur Bruti nudia mentio, sed neque haec Roma, quae Tarquiniis serib carere posset, neque illud aevum, quo Bruti nascerentur. Mors unius omnium culpam luere non potuit,omnium enim negligentia acciderat, ut unus imperaret Liberta- tem

27쪽

tena reparare non potuit Civitas, quae servit tem semel admisit,nec aversari servit titem,quae Dominum accepit. Nam quia nihil prisci S integri moris, sed ad patientiam Domino Iu III,

ad mutationem rerum conversa Omnia,ve Reipublicae, nec spes ultra supellit c potuit,no usus. Cuius rei fidem, quae interitum Caesaris secuta sunt, fecerunt, tot Vulnera non tana DictatoriJulio, quam tranquillitati publicae in icta deniqScompertum. Nec enim Omnium consensa tantum facinus, sed paucorum in)petu patratum, nequeautorita, Senatue iaci Icit,

cuius iaec cognitio, neque ustum populi, decinus use agebatur. Ips i autem caedes divertisanianis accepta. Quidam cecidisse Patriae Porentem, spem Imperii ac lectas, gemmam secli miraculum humani generis occubuist irriti lamentabantur. Aliis ipsa adti audacia place bat illo ictu ruptam tandem patientiam, vindicatam libertatem, litatiun Reipublicae unius nece disserebant. Sic in civitate, quae nec libertatem capiebat, nec ferebat servitutem prout quilibet in Caesi rem animatu erat, AI IUPIO- nunciatum Exurgebant mox maioris omina procellae,' ex momentanea quiete in nounpericula prolapsiara res Romana timebatur,culto dissidiis, tot praeliis nondum Dominil

pestri,

28쪽

pertus, quem ita abdito servat uni lata econdebant. Reltituta sibi iam Respublica videri potuit, si Rege caesi, regnum suauit sublatum, crueoto illo stylo non unus actus, sed tota fabula confecta fuisse nisi aut Pompeius filium, aut Caesar tam ambitionis quam nominis hqredes reliquisset, nisi revixistet Pompeianoruna causa toties jugulata, de adolescens Octavius invidiosam Paretatis fortunam de vindidiam in se recepisset. Qui, lub minus a Romanis observabatur, eo magis ipse se firmabat, privatus militem scribebat,cuius opera extolleretus Patrum mirus tepor, nec audebant satis, nec prinvidebant, media sectati potius quam optima

consecuti. Brutus&Cassius periecto demum scelere magnitudinem eius pensitarunt,neque ullibi praesidium , quam in Optimatum conscientia reponebant. Antonius Constitatu ad Inipotentiam, testamento Caesaris ad rapinas tiripi ter abusus, simulatione ulciscendi Caesaris exercitus invasit. Pompeius speculatus ceterarum lium fortunam, ut se velut ertium illis interDOneret, pro libertate asserenda servitia aina avita nihil ex summa parentis fortuna nisi non unis aereditatevi invidiam cauis adeptus. O ta, tu autem inter rhetus hosce aut terrores tutius insurrexit Pro Senatu primum, mox in-

29쪽

digne habitus, cum Antoniosic Lepido contra

illum nitebatur, ut istorum humeris ad Orbis terrae Principatum eveheretur. Psaeter enim hoc nihil aliud quaerebat,nihil intendebat Donainationem patriae non cladem minabas UI, silva illi cuncta relicturus pr. eter libertatem. Antonius impatiens relati Caesaris Urbemataliam provincias miscebat, te a tempestatis quendam nimbum ii Octavium concitabat. Ille quid obniti fluctibus, occurrere periculiS, labores spe praemii Olerare,inimicitias temtribus, amicitias utilitatibus remittere S imputare, destinata secretb, nec a temperanter habere, blandiri civibus ut faverent,patres fallere, ut conniverent, legiones fidas sibi facere, ut defenderent. Ab armis tutelam ab ingenio consilia, assertuna vigorem sumere. Non disti. dere initiis, non esterii S haec rudimenta sita

non opera ducere Favebat Optimatibus, ut Antonium premeret fovebat Antonium, ut

illitis opera Rempublicam subigeret. Pro parente primum pietatis specie, nox, ubi satisfactum ultioni pro se nitebatur. Pompeium

distarebat, ut incautum deleret,ic primam vincendi artem in victoriae dele si ponebat. Certam quam citatam maluit e dum lente festinavit, omnia paulatim in se traxit Pacem

Interim

30쪽

interim offerre situ conce tere peritus, Nazar morum oblivionem mentibus in chlaceret Vimi lentate pia, quam inferre, licque vita rite

in ab his is, i dubiis, nec fidu-n extremis destitui. Lepidi ignaviam 3 er- uti Mais lux iam arm .ittas casi gaVit, Ut nec inolestia, .Li Iulatu, neque hIc pace nocen-cio esset Flagitiorum culpam interdum,suspina rarius Pitavit, nihil abnuens, dum dominationis adipisceretur. Proscriptiones conde is tellari, foederasaiacire S diisolvere,ntuptiaScontrahere rescindere. Interina adiim Imperii non occupandam n . quam usirinaladam his edere. Victis, qui Parentis II lanibus graves uitaba ut, cc , qui potentiae solus talare vis itur, Antonio, fasces Re

pubi actimnia capessere. Jamque plana adHO-IUinationem Ula, cum lac libertatem Civitati e consilitum nec regnum Omittcre tim ulli Ciac , IOIum alterum inlicite Urbi servire

Destiae, alterit m Octavio periculosum. Confitici diui quippe ipsi erat ad Imperium, cimi concupiisse videri'

terat O ecutus igitur fortunae invitanti Paci belloque providere, ne hoc vix Oppi Eli illi reli illa, ut quam maxime valida de diutumacitet. Talis autem esse debuit, quae non urbem