장음표시 사용
111쪽
ris,ae dignitatis exortem videat fore. Absit periculum, o labor , quibus nulla pars fuerus est, inquit Salust. in δεκα hist. 3. honos alit artes , ipseque honor nihil est aliud, quam praemium virtutis iudicio studioque Ciuium delatum ad aliquem.s Et virtus ipsa in memoria gratorum Ciuium tamquam in luce posita laetari dicitur, nam cum nulla sit res, quae bonorum animos vehementius excitare atque incendere soleat,quam quae verissime a Valerio Flacco b no Poeta dicta est: ax mentis hone ζ. Gloria quam & non male quidam e Graecis δα σεαυ/Me rem dulcissimam,dixit Lucian .in Dial. adeo ut nulla sit tanta humilitas, quae gloriae dulcedine non tangatur iuxta Va-Ier.MaX.tis. 8.cap. I .ea detracta,ipsa, inquit Salust. Orat. ad Cas per se virtus amara atque aspera est, & Iuvenal.
-2Ds enim virtutem amplectitur ipsam Praemias tollas p6 Vnde & optimus quis luc quo cupidius, & maiore studio honores expetit, tanto maiorem illi frustratio dolorem adsert, ut loquitur Tacitus in annal. afol. 63. Vix per singulos annos Ufensiones vitamquamuis repulsam propinqua spes solerar : quantum odiν fore ab his , qui ultra quinquennium projciantur e . Et sane illud odiosum genus hominum, & intolerandum,qui minime,ut Seneca in I.de ira insine: Contemti honoribus annuis, eri posse , uno nomine occupare fastos velint,ster orbem titulos disponere,o tanquam inposse sonem suam venissnt morandi in imperdis cupiditate , subiungit Velleius lib. a. hisi exclurint alios: cum ut reliquis in re- ,
bus, sic in magistratu gerendo non sit iniqua vicissi tu do,
112쪽
ut quod aequa libertatis est in icem annuis Magistratibusporare atque imperitare tu uti,dixit Uu. in Φ.annal. 8 . Non officia semper expetenda, ac potius aut non, accipienda interdum, aut deponenda nonnumquam: vcsmul ab hominum salsetate nostri quam magno vix labore superamus discedamus,& cum aliquo dcsiderior uertamur. Praesertim si,ut habet Liu. in 3. annal. ex continuatione Magistratus inuidiam,vi sit,imminentem cernimus;& ut Seneca epist. Io . Ringimur, qEoties aliqAem infastis
9 Sunt alij, quibus id ipsum longo videtur sectis, &perpetuos magistratus multis partibus malunt, nam qui in singulis annis magistratus ineunt,dum incipiunt, trepidantin pudorem in re noua,& ardua habent:& Marius apud Salust. bel. ietur. ignari omnium aliquem monitorem
ao Denique ut Isocrates orat. a. ad Nicod. st in Susinis adpriuatam vitam prius redeunt, quam publicorum negotiora cientiam aliquam consequantur,inuque rerum erudianintur, ut Uero iisdem rebus perpetuo praesunt, ut minus ingeni valeant,longe tamen experientia ceteris antecellunt. ιI I Certe consuetudine paratiores fiunt,& tanquam exercitatiores ad bene de Repub.promerendum.Quis est enim,inquit Plin.4 Panegyr. ram im ciui ingenio, qui non tanto meliorem Iudice fleret, quanta diarius fuerit, vi nonnunquam talium hominum tolerabilius μι eveximentum, quam usum hoc est,utilitatem iam nosam nobis negari. Ia Illi praeterea, concludit Isocrates in locosupra cirudum atν alios intuentur, malia negligunt: hi vero, cum f. ianstomnia aspersici variere iligenter de gulis cogitant. Adde quod dixit Quintil.insit.lib. II xv. 3. magnum laborem consuetudo nonsentiriqua iusscultas omnis leuasur,intermises desiderant nouas Virra.
113쪽
1 V Vdex quem perfectum esse volumus y is est in ea η sententia,hoc tam graui dignus nomine, qui Vir-n tutis persectar persecto fungitur munere. α Sunt autem perfecti Iudicis virtutes,in Consiliis . de Republica capiundis diligentia,in periculis a Rep. propulsandis animus , in sentcotia simpliciter referenda fides, in hominum voluntatibus pro Rcp. laedendis liberatas, in periercdo quocumque labore industria,in Ciuium commodis augendis grata animi hcnc uolentia. 3 Quae autem tueri in primis debet,& vel capitis periculo defendere,sunt Religio, potestas Magistratuum , Senatus,vel aulae auctoritas, leges, mos maiorum, iudicia, fides,res militaris,aerarium, Archivum. Harum rerum tot atque tantarum esse defensorem,& patronum,magni animi est,magni ingenij,magnaeque constantiae. 4 Qua propter hoc tota mente, omnique animi impetu agere Iudicem volumus, ut cum sciat a se expectari, quae alumma virtute, summoque ingenio, expectanda ' sunt;quam expectationem sui concitauit,hanc sustinereu, ac tueri,uincere etiam possit;illum secum assidue versans;
3 Quod una re facillime consequetur, si hoc statuerit,quarum laudum gloriam adamarit, quibus artibus ea laudes comparantur,in ijs esse elaborandum, quod enim nonnulli litterati,ac stud ijs doctrinisque dediti quasi incredibile dixi sic videntur , id mihi verum etae videtur;
eum, qui omnes animo compraehenderit virtutes , omnia quae facere vellet, facillime tractare.
114쪽
ss In primis itaque huic operam dabit, ut sit, iuxta Lucani praeceptum tib.a.de Carone: 1 Iis filia cultor,rigidiseruator honesti. Haec enim una virtus est,omnium domina, & regina virtutum. Haec fundamentum est perpetuae commendationis,& famae,sine qua nihil potestesic Iaudabile.Hanc in minerit erga infimos quoque esse seruandam. Cui adiunctς sunt pietas,bonitas,liberalitas,benignitas, comitas, quaeque sunt generis eiusdem: quae ita iustitiae propria sunt, ut sint virtutibus reliquis communia. ' :
8 Prudentia quoque quae Aristoteli Imperantis mica,tc propria virtus,in Iudice requiritur: a quo nec prae terita, nec praesentia, sed ut ab homine longe in posterum prospiciente,futura expectantur.qui aliquanto,ante comstituat,quid accidere possit in utramque partem; & quid agendum sis,cum quid euenerit: ut cum res agitur,in discrimenque ventum est, expedire rem, &consilium extempore capere possit. Hanc enim utilem homines existimant,veramque prudentiam: ad omnia quae prouidenda sunt in Rep.& animo, & consilio esse paratum, ut Virg.
O virgo,noua minacies invinaue Argin
Omnia praecepi,atque animo mecum anteperegr. . ἰς omnis eius actio vacat temeritate, & negligentia,
commisisse cauet, quod mox mutare laboret. lEt quanquam de futuris rebus semper difficile sit dicere sunt enim futura in incerto,& praeuideri non possinota' men interdum coniectura possumus propius accederi, cum res est eiusmodi,cuius exitus praeuideri possit. io Homines enim tametsi multis alijs, hoc tamen sci L uno
115쪽
mola bestiis plurimum differunt , quod rationem habeant a natura datam, mentemque, & acrem, & vigem tem,celerrimeque multa simul agitantem, &, ut ita dicam,sagacem,quae & caussas rerum,& consecutiones videat,& similitudines tra*sferat, & disiuncta coniungat,& cum priuentibus fututa copulet,Omnemque complenetatur vitae consequentis statum. . ia I iLaudatus hocinomine apud Graecos Themistoclidis apud Thurid.lib. I. rerum praesentiarum initio breui,& extemporali consilio optimus Iudex, & futurarunta, magna ex parte eius, quod euenturum erat, certissi mus
coniectore ut haec Thucydidis verba expressit M. Tullius 9istilis sis ad Atticum. i l I a Neque prudentia talitum,& sapientia, sed & aniami magnitudo qua res omnes humanae geruntur) ab hoc ordine postulatur.Eaque in laboribus,periculis rebusque asperis demum cernitur: adeoque unus est 3 ep. deuexata Resphbenu gerendae cutius ad gloriain Magna enim il-Ia laus,& admirabilis videri solet, tuli s* casus sapiente aduersos,non. fiat tum osse Arruna,retinuisse in rebus ase
r 3 Et quemadmodum Optimi gubernatoris virtutem maris,coelique turbines tempestatesque comendant: sic tum maxime illustraturboniiudicis virxus , cum in maximis turbinibus, ac fluctibus Rei p. nauem gubernat, non contrahit,ain dimittit suit inusii xc st obh- tamquamictu,sic magnitudine negoti; sinit,quo minus,vi tqmpe statum,& concutsi calamitam labefactatana,MHinc cocutam nbuem saluam inmortu colloceti: hosi est, lati νου& i linatae poene. Rcip.seu cim
116쪽
De Magna Curia Vicaria. CAP. VI.
& ante Sacri Consilii Neapolitani institutioiax nem , duo erant maiora huiua Regni Trib nalia: alterum nempe, qliod Magnae Curiae dicebatur,ac prius Supremum erat, & in eo quatuor Iudices praesidebant; Regi Collaterales assistebant,omni Rcgni negotia decidebant: de quo quidem Tribunali loquitur Constitutio Regni, sub titulo de ossicio Iustitiarij, Iudicum Magnae Curiae, quas quippe Constitutiones edidit Federicus Secundus Imperator, ac utriusque Siciliae Rin anno Iaa I.&an Tribunal hoc primo instituisset Fodericus et alii Superiores Reges, exploratum totaliter non habetur.
a Alterum quoque Tribunal, quod Regis Alphonsi aetate erat , Curiae Vicariae dicebatur , &a Rege Carolo Primo institutum reperitur, qui in hoc Regno Vicarium creauit Ramundum Beringerium eius filium,qui vii Regis Vicaxius, id Tribunal rexit, quod post ipsitu Caroli,&Raymundi obitum perdurauit. Alphonius vero Rex,Sacro Consilio instituto, duo haec Tribunalia simul uniuit ac vocavit,Magnam Curiam Vicariae, quod nobis aperte significat tunc duo esse distincta, & separata Tribunalia. 3 Alterum nempe, quod Magna Curia vocabatur, quae alias dicebatur Curia Magistri Iustitiarij, eo quod ii ea praesidebat Magister Iustitiarius, & pro eo Locum tenens,sitie Regcns; Alterum vero appellabatur Curia Vi carii, siue Vicariae, quae personam Uiearis Generalis hi ius Regni repraesentabat; quod quidem maioris dignita
117쪽
tis, ac praeeminentiae erat, quam illud Magnae Curis,qui quidem duo Tribunalia unita fuerunt, ut dissimus,& vocatur hodie Magna Curia Vicariar,ut haec omnia de dicta unione, & alijs testantur Surgens de Neap. illustr. lib. I.
cap. 7.num. I S. Grammaticus in decis3 .num. 9. & Carauita in commenLad prag. quae incipi er excellentem, g. s. num. 3 I.de Senatus Consul.Maced. ct in comment. ad Bitus magnae Curiae ad Ritum I .nam. 3 S. & Tapia de iuxia. Regnium GL 2 fol. 249. qui opinionem contrariam conciliat.
- Quando autem ante praedicti Regis Alphonsi Pimmi tempora, tam in Regijs Archiuijs; quam apud Autho- res, appellatum reperitur in hoc Regno , Regium Consilium, Regius Consiliarius, certum est id intelligendum, esse de Tribunalibus his Magias Curiae,& Curiae Uicariae,& carum Iudicibus . .s Imperatorem Fed cum Secundum Magnete Curiae Vicariae fuisse institutorem videtur innuere Io. Anto nius Summontius inpar. 2. lib. a. f. Iso. 8c Carolum Primi alterius supradictae Vicariae Curiae, in cadem par. a. st.
fi Hodie Magna Curia Vicariae diuiditur in divitem, di criminalem eum Iudicibus distinctis,ut infra,qui iurvi, dictionem ordinariam, & non delegatam habent, ut in Confit. Regni Magister Institia ius cumse . quatitor viri capitales appellabantur ab antiquis,hodie Iudices criminales: Duum viri litibns iudicandis, Iudicos ciuiles, ut
supra quoque diximus in praece Ari cap.nu. I s. i.
7 Vicaria ciuilis fuit in duas aulas diuisa iri anno 1398.ut in par. 3. plenius dicam, δέ consistitui iudicibus' hiennalibus,qui poti iis de Ciuitate, quam de prouincijs .esse debent l. a. .deo fit. Pr.etoris, i. in Ecclesis. . de episc. d. ciuesque debere praeferri in ossicijs, comprobat Bo-
118쪽
eontrarium disponatur pertexo l.I . C. deo N. ReιZoris Pronin. o L n.C.de eximsacril. 6c in priuilegijs, capitulis que Neapol st. I 3 9.fuit emanatum per immortalem mmmoriam Philippi Secundi an. I 3 3 8.Iudices pro medietate dcbere esse Regnicolas, & pro alia ad Regis benepla
8 Sed veritas est attendendos esse mores,& virtutes, quia non urbium qualitate,aut antiquitate,magnitudine; sed fidei puritate,literarum piaestantiit, morumque: nobi- .litate innotescere debemus, cap. - i o .distin. Lucas de Penna in L I. circa prisc.C.de sestican. ad ullum os. de uoc. lib. II .Tassion.1nsiis obseruat. iuristational. observ. 3- fol. I 3 S .nu. I 6O.ς Iudices annales esse debent L neminem ψ.CVesum si Praep.lib. Lo .cta' in cap. 66. Regis Cattholici m/rti Loicvrt. Ne foι. 7.& in Kal. lanuvij mutari consuetum in secundum Andr.in tit.defudogudisienum. 3 .m eacisti Iudices biennales deputantur cap rLin prinil. 9 Capit. , t Jev.fol. I nigrag. i. de offc. in d.l-.disponitur. Uerum Domini Proreges eos ad libitum exercere fatiunt etiam elapso biennio: doctis proba que vitae esse debent, ut in cap. i Ρ lamemtigeneralis caroti se .inpriuil. iscant.Neap. o . . IL, j: λ. Dro De prae minentia. vero M. C. Vicariae , alijsque ad ininc materiam speet intibus, vide notata per compi
- 11 Enllegens Magnae Curiae non potest esse Ciuis, ivt in primI.er Capit. Nev.fol. 8o. Iicci aliquando antiquitus reperiantur is egentes fuisse Ciues,pati ictosque Nca politanos,ut infra in Catal.nosto.
119쪽
et a Notandum est quod in M. C. Vicari, duo Regii confitiarij per biennium residere solent ad Dominorum Proregum beneplacitum; & Iudices ipsi pro eorum sal rio habent annuos ducatos quatuorcentum ex prouentibus ipsiusmet Magnae Curiae Vicaria persetuendos. 13 Et ad extremam prssentis laboris, capituliquo notitiam, sciendum est instascriptos alios Regios Ministros,ossicialesque in Magria Curia Vicaris reperiri. Ad
uocatus Fiscalis cum prouisione ducatornmi sexcentum Pauperum Advocatusduc. 3oo, Procurator Fiscalis asci. Pauperum Procurator Ta. Sollicitator Fiscalis 6o. Pau perum Actorum Magister Ia. Perceptor proventuum, S compositionum a I 6. CredenZcrius leto. Magistri Actorum criminales sunt nouem, prouisionati a gia: Curia
non sunt; sed pro emolumentis cuilibet ipsorum contin gero potest an. duc. sexcentum, & amplius, ae a Regii , Curia consuetum est vendi quodlibet ipsorum officili duc.quinque mille,& etiam sex mille.Magistri Actorum ciuiles sunt quatuordecim,& emolumenta,qes ipsis comtingunt ascendere possent ad an diic. sexcentum,sunt acti Regis collationem. Subactuarii ciuiles simi viginti , &ipsi tercontum aia.duciad minus lucrantur, prout ex volumine officiorum, quod asseruatur in Magno Archiuio Regis Cameret Summaris, desumpsimus.
De Marnis Magi is Iustitiarijs Regni. . CAP. VII.
i m π Agnus Iustitiarius, sub cuius regimine Ma-l f gna Curia Vicaris gubernatur peramplam L V II iurisdictionem habet, non solum in causis ciuilibus, & criminalibus, sed etiam in stu-dali-
120쪽
dalibus , ac super omnes Regni Pro re. : adimissim Regis latus sedet. ιa Primus in ordine reperitur Marius vorrellus sub
3 Abdenagus de Theate Magnus Magister Iustia .rius sub Guillelmo secundo, ut ex assis β. Iustini Epycni
uitatis Neatinae , ab eruditissimo Lucio Camarra coo- ciue nostro publicandis.
6 Rogerius Comes de Andria sub demGuillelmo
1 Arturus de Montenigro sub Federico secund'. p6 Berardus de Aquino Comes I petii Magnus etiaMagister Iustitiarius sub Federico, secundo,& non aliter
γ' aer Erminganus de Sabrano. Ariani Comes sub Carolo etiam secundo I 3 I. iii illa Robertiis,de, Cornaxtimiles sub Roberto anno v , Is Hugo de Imbellinis cupes Illyrici r33q. mrtrandus dei BUtio montis Magdoli Comes sub Regina Ioanna prima I 3 S.II Carolus Russus Montis alti Comes sub Carolo
15 Rogerius Hriorcia miro sub eodem Rege. IT Nicolaus, Orsia ae Nola miles Magister Iustitiarius isti Ladisiaci IJ9O. I 8 Nicolaus de Celano Celani Comes Magister Iu