장음표시 사용
451쪽
eudines peperisse. Damus utique, scabiem non aliunde quandoque ,
quam talium animalculorum, quae Cutem pungunt , mordicant, &Circumrodunt, culpa exoriri. At nihilominus, cute vitiata, quamΟ-cissime ob labem ex cute contractam , universi vitiantur humores; qui proinde , nisi tamquam per
minima , ut ita dicam, cauteria in eadem cute hiantia, quotidie quodammodo repurgentur, magis, magisque subinde coinquinantur , ac partes nobiliores insciun . Hinc eorum praxin numquam improba-Vimus , qui , antequam aut sulphurea aut mercurialia , aut alia ejusmodi ad scabiem penitus eximendam cuti admoveant, eam cucurbitulis opportune scarificare solent; quibus & sanguinem incute stagnantem, & alios ex glandulis , tubulisquo affectis , impu
qui equid ' TIl frequentius, neque iniuria,
Ex iis ex ra tamquam morborum causas
st δ' quam obstructiones in Medicinaeordiora criminamur. Enim vero, tubulis obstructis, solidae tumefiunt par-
vivente. tes , praecipue molles, inflamman-Neenon tur, suppurant, atque eroduntur . etiam Hinc tumore , inflammationes . eum
impro- pelata , abscessu , gangrαnae, sphace hature ulcera, )cimbi, canc i, & relirum opi' qua quae febres tum acutas, tumni , qui chronicas, necnon etiam alias, de
Dbyς quibus antehac verba secimus 'φη vent aegritudines . Obstructio, sive ' ouilatio dicitur , quum fluidorum
solidia motus per meatus sive compressos, tum pe- sive insarctos praepeditur; quae, sicuti ari stagnando adeo cumulentur , ut exoriri tubulos , in quibus stagnant. eκ- credunt. tendant, tumores faciunt. Insuper,
si effervescendo partem assectam incendant, eique una cum intenso calore ruborem impertiantur , inflammationem Procreant; quae,s praetermodum intumescat, Calefiat , & rubore suffundatur, erysipelas dicitur . Praeterea , si res in tumore ulterius procedant, &humores ibi stagnantes adeo im mutentur , ut corrumpantur , &quodammodo putrefiant , exoritur, aut abscessus, sive apsema ;aut Muraena, sive Piscelus. Λbsce suis vocatur , uoi sanies , vel pus, vel ichor, vel altera quaevis materia a statu naturali plurimum recedenS , quae in parte affecta colligitur, tubulis fractis, sinum sibi intus excavat, ibique cumulatur . Haec solliculo quandoque includitur, & pro diversitate materiae inclusae, diversas facit abscessus species : alberoma nempe , meliceridem, c& seatoma. Ather ma dicitur, quum materia in solliculo contenta speciem pultis r serat; quum mellis , dicitur m liceris ; quum sevi , steatoma .
Gangraena nuncupatur , ubi h morum pravitas eo devenerit, ut partem inflammatam omnino cor ruperit, quae propterea ex nutritionis defectu emori coepit . Verum quum penitus emoriatur , tum proprie sphacelus vocatur .
ubi pus , aut sanies, aut ichoribi consectus partes finitimas ci
Cumrodat, ulcus propenerat. Ulcera ratione tum puris, tum ali rum circumstantiarum , quae ea
comitari solent, distinguuntur in simplicia, saniosa , sordescentia ,
verminosa , cum ossium . carie , cum carne luxuriante, ac fistul sa ', de quibus universis chiruriagiae Scriptores consulito . Erysipela, aut simplex est, aut compti carum . Complicatum , quod di
452쪽
ι ι LIBER III SECT. III. CAP. LV.
Iiare nuncupatur, quod ob pustu- cte uti rice προ PMarra r eia , Ias minimas in luperficie disperias se te cose, te quali a noi manis exasperatur. Exedens appellatur, is tamente si fan vedere , addi ubi pustulis ruptis, cutis alte eκ- is tano te nascose , miche si v ulceratur , & quum ulcera altias se de la sub bre colle serite . colle haereant , & cutem quasi serpendo exedant , serpigo vocatur . Mirrhus dicitur tumor, quum durus est, renitens, atque indolens; qui proinde tum fit , quum humores in tubulis stagnantes , te- nujoribus aut dissipatis , aut absumptis, aut alio quovis pacto dispersis particulis, ita concrescunt, ut substantiam duram essiciant ;quae quandoque salis ad instar caustici fusa, meatus continentes eXedit , lacerat , dolorem insert acerrimum & cancrum producit ;qui prosecto nihil aliud esse videtur , quam scirrbus cum dolore in parte assecta , ob materiam salsam , ve causicam , quae in ioborem fumditur eradentem, tacessita; quae tamdem exulcerata , ulcus dat cancerosum. Si praeterea os subjectum corrumpat , ulcus gignit cum carie; etenim ulcus cum carie nihil aliud est , praeterquam ulcus partis durae , una & molis , quum caries revera ulcus partis durae, hoc est ossium , dici possit . Affectionibus ejusmodi partes tum interiores, tum etiam eviteriores , & viscera ipsia nobilia obnoxia sunt . Quin & pleraque
incommoda, quibus ratione valetudinis vexamur in terris, pereas nobis parantur. Iccirco in morbis universis, sedulo, iterterque in uiramuS, oportet, num eX prae-ictis partium solidarum vitiis extiterint. . Non est tamen , quod singulas affectiones & febres praesertim , Omnes ex praefatis Org norum laesonibus exoriri cum Diocle credamus saὶ . Non m
in conDistrinando di Diocle da ei3, a Leosar a da Capua ras. 3 3. 324. se insanamazioni , e co i gava -- cioli accompagnarsi se . Dat ebe certamente egit isol ea re Diocle , ebe in queste fetari, nelle quati nuiala appare di fustri detis meritonate se , seno enim H corpo elleno , Φaltro simile ebe colla febbre fi -- compagni . Certum licet sit , aut inflammatis , aut suppurantibus , aut exulceratis humani corporis partibus viventibus , febres passim aestuare , ex eo tamen , ex nostra saltem sententia , febres universas , quae in nobis suscitantur , per id unice eκcitari , salso creditur . Plura , in NOlocomiis raesertiin . ad explorandas f rium, quibus obierunt, causas, cadavera insecuimus, & frequentissime vidimus , in acutis praeci pue , mrum partes solidas, usque ad minima, quantum sensibus asesequi potuimus, perscrutati: eas, inquam , vidimus optime consti tutas nullo vel minimo. aut inflammationis, aut abscessus, aut ulceris , aut tumoris vel minimi apparente indicio . Quamobrem , quum non implicet, vitio fluid rum , partibus solidis plane intactis , febres qnandoque exoriri ,& ex alia parte , quum sensibus minime liqueat , cas solidorum laesione semper fieri, non video, cur id nihilominus audacter pr serre debeamus .
ANI ΜΛDUERSIONES AD CHIRURGI ΛΜ. SPECTANTES .
Solidarum partium laesiones, au
vitia , quae compendio nuper contraximus, quum exteriora sint,
453쪽
Nonnulis Ia ad Chi- gurgiam spem nistia in ge
operam exigunt chirurgicam . Quum vero organa intus insecerint, tum ad Medicum, qui interiora ministrat, proprie spectare videntur. Quod ad chirurgiam attinet, ne in partibus exterioribus obstructiones fiant, id maxime curandum. At quum factae fuerint , quantocius
eximendae. Tumores, nisi critice supervenerint, aut ad suppurati nem inclinaverint , mature resolvantur. Inflammationes, erysipelata, ut quum primum id fieri possit, discutiantur . In gangraena, sphaceloque, quicquid emortuum, atque insectum est , a non insecto , confestim lubducere expedit. Abscessus digerantur , maturentur , opportune aperiantur, & mundiscentur. Ulcera detergantur. Scirrhos nisi penitus extirpare poteris,
quaeso ne tangas, ne eos, mede
do , irrites , atque exulceres; sti rhos quippe cancris Occultis annuis meram , de quibus optime Seneκέ- : cancros occulios babentes, meliu est non curare. Curati enim cito p reunt , non curati vero longius , lem pus perduinant. Αtheromata, melicerides, steatomata, nonnisi solliaculum omnino subripias, unquam sanabis. Id serme de ulceribus tum cariosis , tum etiam fistulosis quotidie contigisse observavimus quae
recte minime curantur . nisi ab iis prius dilatatis, aut os insectum, aut callus, qui fistulam fovet, aut sanies in sinibus delitescens, penitus eximatur. Quapropter id prae caeteris adnotandum , aquam modice tepentem, aut Per solus, aut per
balnea partibus affectis principio
admotam , brevi, blande, ac luto, experientia teste , obstructi Mes , tumores , inflammationes , ac crysipelata quam saepissime discussiste. Si aquae simplici aquam aut rosarum, aut florum sambuci, aut spiritum vini , aut modicumta H n. lib. 6. apb. 38.
hisque similia per modum quasi poscae quandoque adjicias, ejus vim
discutientem non perperam acues. In contusionibus autem recentibus, ne vascula in cute laxata humorumas fluxum excipiant , atque in t morem attollantur, partem recens
contusam vel in aquam frigidam illico infundito , vel eamdem a
quam frigidam ei statim inspergito;quae tubulorum parietes, quos pridem ictus enervavit, mOX Contra
hil ; qui, sese iccirco contrahendo, valvulis adjuvantibus , humores confluentes ulterius propellunt eia ficiuntque, ne ibi diu stagnando, obstructionem , tumorem , atque
inflammationem foveant . Adn tabis insuper, ulcera ut omnino fa-nentur , satis fore, modo tamen nullam pravitatem contraxerint huis mores , ut in meatibus affectis eorum motus jam praepeditus in prustinum restituatur; quod , tubulos in arctos nisi plane recludas, minia me consequi poteris. Hinc ulcus identidem abluere, ejusque cavum sedulo mundare, ac ab eo linimen ta , unguenta, ac emplastra, quas magis, magisque in farciunt, am vere , ad ulceris sanationem apprime conducit. Enim vero vulnus recens inflictum , modo non sit complicatum, cicatricem brevi indu
cit , si , postquam sanguis debite
emuκerit, ejus labia circumligando , adamussim componas . Ea, ratione chirurgiae, hic persunct rie dumtaxat innuere placuit δ quo
pacto autem affectionibus hisce ,& praecipue quum interiores sint, praesidiis medicis interioribus occurrere debeamus, id ex hactenus dictis in capitibus praecedentibus abunde liquet.
454쪽
a 6 LIBER III. SEc P. III CAP. IV.
Quid si ut o Mira , pM , labor vulgo licet
proprie o confundantur, atque ad unum, sanies , idemque denotandum passim usurpus , ac pentur , inter se nihilominus di-ich r . stare quodammodo videntur. Sanguis enim , & frequentius succus alibilis, qui in parte vitiata coris rumpitur, primum in saniem cedit , inde in pus, ac postremo, si ulterius depravetur , in ichorem funditur. Hinc fantes dici proprie deberet, ubi praeternaturam , &sanguis, δc succus alibilis fermentescentes corrumpi incipiunt. Ubi
autem plane corrupti, atque omnino immutati . concretionem , odorem , dc colorem non prave
suscipiunt , idest , ubi probe digeruntur , tum pus constituunt , optimae quod dicitur indolis. Promise indolis contra nuncupatur, quum ulterius indigessi, corrupti, & depravati , materiam procreant es- foetam, livescentem, ac luridam, necnon etiam quandoque cruenestam, quae maleolet ; quaeque, si adhuc magis corrumpatur , eκtenuetur, atque sundatur, serum acre . si ve lympham non congruam producit , quae ichor proprie appellari poterit : icbor tenuis, subalbidus ex mado ulcere exit sa) . Ichor saniosus, ac purulentus tamen , nec a sanguine, nec a succo
alibili semper elicitur; verum ab ipso sero, vel ab ipsa lympha in
ulcere corrupta, vitiataque interdum progignitur . Id. ut quae in praecedentibus animadversionibus innuimus , luculentius intelligantur, breviter hic protulisse juvabit.
De Meumatismo. ΙN ea aegritudine, quae tempo- Deseristibus nostris Geumatismus pase ptio sim vocatur , humani corporis membra viventia torpere solent universa , languere , doloribus modo vagis , modo permanentibus intime quoque, ad ossium veluti usque substantiam , affici ;qui quandoque & acerrime suscitantur , noctii praesertim in sestiuiplurimum, sine tumore, & sine inflammatione partis assectae . His non raro febris adjicitur , modo lenta , modo vehemens , quae tamen procul ab omni certa periodo plerumque recurrit. Ru circa in eo morbi genere mulculos , glandulas , membranas per ambitum corporis, ac periosteum potissimum assici non injuria rati, rheumatismum describendo dicere possumus, Assedisnem esse, in qua pretes fere omnes exteriores , usque ad ossa , visceribus utplurimum illa H , humore quodam pravo inficiuntur , qui nemos praecipue laedit, δε-lorem proinde , Ianguorem , t m
rem , necnon etiam febrem aut contianuam , auterraticam nonnumquam im
ducem . De rheumatismo Riverius, Bonetus, Syden ham , aliique Recentiores sese egerunt quicquid hactenus innuimus in Diagne dicia, ex quibus an rheumatismo ss. quispiam laboret, desti mere debemus, abunde suppeditat. Id tamen advertito, ne aut arthritidem , aut luem celticam , aut quandoque incipientem scorbutum, pro simpliciumrpes rheumatismo; quum singulae praedictae assectiones, sub specie levissimi quandoque rheumatismi, invadere consueverint.
455쪽
moniam, aut sudore intempestive compresso, aut cute aliter stipata, dolores rheumatici artus crebro corripuerunt, eos utplurimum fieri autumabimus sero, si ve limpha D dam acri, ob expiIationes praepeditas , intus in sanguine cumulata, ac per vasa ad partes exteriores effusa , in quibus stagnans , fibras
vel licet, eas contrahat, dolores ex citet &c. Etiamsi raro admodum vitae inserat periculum, attamen ad menses, & annos non sine ingenti molestia perducitur, tum maxime, quum aut sine febre invaserit, aut sebris temporis processu nequaquam succendatur, aut ex partibus affectis aliqua saltem non intumuerit. Si praepostere tractetur , aut exasperatur 1 aut humor peccans, a partibus extimis ad intima recedens, viscera laedit , eaque non raro inflammat. Quapropter ex rheumatismo Perperam curato , & apoplexiam
vidimus atque ex aliis accepimus. Sudore, atque urina uberrime prinfusis passim extenuatur modo tamen , digestis , coctisque humoribus sub morbi finem profluxerint; secus enim potius invalescit. Ut quamprimum ea discutiatur aegritudo, Victus, principio saltem, perquam tenuis sit , Oportet , humectans, concoctu facilis, succique optimi. Αer calidus potius, quam frigidus confert. Laxa servetur al-Vus , eaque clysteribus modo emollientibus, minio abluentibus, raro irritantibus, quam saepissime concitetur. Cutis blande Queatur, atque oleo si ve communi, sive amygdalarum dulcium, cui & spiritum vini, & modicum caphurae addere poteris, manibus inunctis, leniter Pastoli oper. Μed bis saltem in die defricetur. Oleum siquidem , ita praesertim medicatum, ac tenuissime cuti superinductum ejus minimos meatus ne
quaquam infarcit , quinimmo dc
laxat, atque expirationeS prom vel : Diebus aliquot exactis , magis adhuc alvum solvere . exinpedit quam , quicquid alii umquam secerint , & de sortioribus purgantibus scripserint , hisce in
casinus aut Oleo simplici , aut electuariis lenientibus, aut dia- tartaro Petri Castelli , aut sympo rotato aureo , aut sero caprino medicato , hisque similibus ,
optimo cum successu laxare seminper consuevimus . oleum imprimis mirifice agit, quod & alvum una , & urinas , necnon etiam sudorem blande interdum civit . Alvo abluta, ea, quae & humO- res concretos discutiunt , & sudorem , aut urinam leniter m
vent , propinari debent. In quem finem optima sunt sperma ceti ,
caeteraque omnia, quae vulgo amet euritica dicuntur, & de quibus plura jam ante diximus . A qua tepens frigoribus , frigida aestivis
caloribus , abunde epota, dot res pervicacissimos rheumaticos non semel evicit. Idem sero etiam caprino, loco aquae ad libras
aliquot hausto , felicissime praestitimus. optimae sunt decoctiones emollientes , necnon etiam antiscorbuticae , item & anti venereae, leniores tamen, simplici
videlicet sarta parilla , ligno saxastas , soliis cocleariae, nasturtii aquatici , beccabungae , si rum hyperici paratae quae hum res crassos solvunt, diluuntque ,
eorum acorem cicurant , ac per
sudorem , sive per urinam eos egerunt. Balinea , quum diu- restiterit affectio , & praecipue emollientia , non incassum adhibuimus . Hypocausta , . - . E e iij va-
456쪽
et in medendo Praestare consue v imu 1 shistoria
38 LIBER III SECT. III CAP. V.
vaporaria, eaque omnia, quae su- nia symptomata adeo jam in valde dorem per vim eliciunt, si semel rant, ut Irene brevi decessuram unquam profuerint, centies porro sere , unanimiter cuncti arbitraanoκam plurimam intulisse constat. rentur. Dies erat morbi septima; Num venam solvere expediat, nec- & adeo languebat Virgo, ut Μeone, id moκ in animadversionibus discutiendum ducim . Historia ΙR
I Rene Virgo quaedam ingenua ,
annorum triginta circiter, non ex humili genere nata, Pedemontana, staturae procerae, gracilis pintius , quam pinguis, temperamenti sanguinei ad biliosum nonnihil inclinantis , mense Iunio , tum quum Tassaroli , quod non procul ab Urbe sub jurisdictione hodie celebre oppidum Ducum inclytae familiae ROS PIGLIOSI, rusticabatur , sudore, item & fluxibus
consuetis intempestive repressis , doloribus una cum febre rheuma ticis ex improviso tentata, medicamentum solvens ingessit; quod, alvo soluta, materiam plurimam ad dies aliquot egessit. Ex quo factum est, ut, doloribus eκte
rioribus evanescentibus ψ humor peccans eκ exterioribus ad interiora recedens, intus per organa effunderetur . Quamobrem eam
primum gravis spirandi labor, cui
mox virium languor extremus ac-eessit, opprimere coepit. Ter, &quater in die uberrime sudabat ,
ac urinae ingentem non coctae copiam , noctu praesertim, quam sae. pissime sundebat . Evidens indicium , labem maximam, qua tins colliquescebant, humoribus jam subiisse . Febris in dies magis , magisque augebatur . Acriter s-tiebat. Dies, noctesque, pervigilangebatur ; atque reliqua Om-
Ia si te Raymundus Taroreti Rommanus Archia trorum in Urbe Collega noster, Chirurgiae , atque Anatomes in Δrchigymnasio Romano Proseor exidicinae Professor , qui ex Urbe
Tagarolum , ut eam inviseret, morbique naturam melius exploraret , una & aegrotanti medicis praesidiis opportunius prospiceret , se transtulit, nil aliud tum praestare potuerit, quam virium, quod in eo tam deplorabili statu, m dicum, supererat, victu tenui, e que idoneo substinere . Et quoniam Romam reverti ob innixe aegrotans efflagitabat, ut in suis aedibus animam efflaret , vehiculo camerato , commode ,
quantum fieri potuit , Vecta , semianimis quasi , in proprium cubiculum sese tandem recepit . Hanc nos statim invisimus , &arterias eXplorantes , eas in ca
po , temporibusque micare vix percepimus . Iccirco, ad vires jam plane fractas excitandas vini optimi haustus aliquot sorbillandos ei praebuimus . Exinde id conditi Λ cochleatim sumendum consecimus . Et , ut eodem victu , ut ante, tenui , ac congrdo vesteretur , operam
dedimus ; qui nihil aliud erat ,
nisi jusculum ex carne pullo rum , ac vitulina cum pane triticeo , ac ovorum vitello reiscenti consectum, digestum , eX- pressumque quo quater in die , horis congruis , parce Vescebatur . Interim , ut alvi profluvium , . quod una cum reliquis symptomatibus adhuc prinsequebatur , quodammodo sisteretur , margaritas praeparatas ad drachmas aliquot, & gelatinam
mi us , ex Alumnis nostris, moribus , ingenio, de eruditione nemini equidem secundR .
457쪽
eornu cervi cochleatim deglutien- minimis in articulis existentibus, dam praescripsimus . At, Omnia uti diximus, insudat glandulis, incassum eessisse observantes, die acriter irritantur, quique interdum morbi duodecima circiter opti- concrescens , aut abscessus , aut
mam chocolatam una eum mar- nodos tophaceos ingenerat . Ingaritis praeparatis semel in die et rheumatismo musculi potius , aepropinare caepimus qua utique tendines, item & glandulae, praeis resecta, sensim subinde melius se sertim exteriores, morbosam sive habere cognovimus . Enim vero seri , sive lymphae , sive alterius
non multum, Postquam ch Ola- cujusque pravi humoris colluviem tam sorbuerat, sopore ad horam , excipiunt quae minimis , utpi & ultra placide tenebatur, atque rimum , meatibus eκcretoriis inexperrecta vires sibi nonnihil re- cute stipatis, atque excretionibus staurari sentiebat , facilius respi- consuetis immature compressis ,rabat, nec adeo, uti prius, prae- in sanguine cumulatur . Humor dictis infestabatur incommodis . peccans in doloribus rheumaticis: Febris , quae quotidie ad octa- utpote crassior , minus , quam invam , & decimam diem usque arthritide, plerumque asiligit: ut- cum rigore sub vesperam redie- pote exterior , facilius item di-rat , omnino tandem evanuit . scutitur .
Restitit alvus, sudores licet , a que urinae , ut antea profluerent; quod demum quoque compressimus usu primum , quoniam plurimum stiebat , aquae nucerinae abunde epotae , moκ lactis asinini ; quod per dies triginta cum margaritis praeparatis , ad uncias octo circiter , diluculo sorbuit . Historiam hanc sub finem capitis hujus exarare placuit, ut Medicinae Tyrones, in talibus σcgritudinibus , maxime in exordio ,
humores catharsicis intus movere , quam anceps sit, Pernoscant. Λ N. Confect. Mac., is, assierme
ANIMADUERSIONES PATHOLOGICAE .
Dἱseri ', ν π Iscrimen , quod inter arthri- terest in- . - tidem , & rheumatismum ter alia tntumst , in eo potissimum consi-thriti stere credimus , quod in arthritide dem , & perivsteum imprimis assiciatur ;rheuma- cujus fibrae , quae sensu pollent iisnruna. acerrimo , humore acri , qui ex
ANIΜADVERSIONES AD THERAPE UTI CEN
licos protinus extenuandos , catharti
documentis practicis Riverit , eis, de selli sit , Boneti , aliorumque , sanguinis qui de iis non ita pridem scripse- missione, runt , confisi , aut alvum , aut necnon Vomitum , aut sudorem , vel in dς ipso morbi principio vehementer iudo ectere aggrediuntur . Venam alii .i i .' 'iterum , iterumque secando , in is ui '' eumdem finem , multam sanguinis copiam ad animi usque deli- adhue
quium audacter educunt . Quic- observa-
quid hisce in casibus eathartica vimus. sortiora agere unquam potuerint ,
historia praecedens satis . super que declarat . Ut intestinorum non minus , quam stomachi . si
adsint, sordes , talibus doloribus
laborantibus, citra noxam eluanintur , aut Oleum , ut jam innui mus , aut aliquod aliud lene solvens, incipiente morbo, propinavimus ἱ quo & viscera praefata blande extersimus , & motum ,
458쪽
4 o LIBER III. SECT. III. CAP. V.
quem organorum facultas verius lethali aestuante pectoris
partes externas intentaverat, minime perturbavimus. Sudorem a
tem , nisi humoribus bene coctis, subactisque sponte profluxerit, in
rheumatismo plurimum semper nocuisse observavimus; quinimmo inter symptomata, quae dolores ejusmodi primum comitari solent, sudores uberrimos, eosque quasi liquantes , fuisse percepimus quibus fusis, dolores utplurimum eX- asperantur . Dolores rheumaticos sudore compresso plerumque fieri haud dubitavimus. Verum recrementa, quae per cutim sudore concreto obstructam , non ampli egeruntur, ac proinde in sanguinem remeant, eumdem sanguinem jam insecerunt ; qui, & in musculos, &in tendines, & in glandulas nonnullas sese postmodum exoncrat, di doIores praedictos incitat. Quo fit, ut sudor, qui subinde intempestive, & per vim elicitur, & qui
fortasse per meatus cutis non in-
sarctos uberrime tantum depluit, lympham balsaminam te jorem ab eodem sanguine semper subripiat, qui proinde adhuc acrior factus , acrius quoque partes vellicat affectas. Sanguinem ad animi usque deliquium imminuere, non modo in hoc, verum etiam & in aliis universis aegritudinibus rem periculi plenam semper eκistima vi mus, quam proinde semper improbavimus . At quum sanguinis copiam exuberasse in rheumaticis cognovimuS , eam , alvo leniter prius abluta, moderate subtrahere numquam dubitavimus . Nihil secius & in eo caute admodum i cedendum ; siquidem cuidam non plane ignoto, quem dolores rheu matici , non ita pridem Romae tentaverant, ut quum sanguinem imperitus quispiam eduxerit , Rrticulorum doloribus plane deletis, pulmones illico adeo insccit , ut inflammatione , propediem decedens, semissione sanguinis extinctum iri
clamitando , conquereretur . At enim vero, ut quicquid in eo mombi genere, quem in publicis N
socomiis non minus, quam in aedibus aliorum privatis, crebro prae manibus habuimus, ad hoc temisporis observavimus, ingenue , ut nostri moris est , sateamur , pr ferre non dedignabimur : eos ,
quibus aut nihil prorsus, aut nihil propemodum in rheumatismo fecimus, felicius utplurimum eva sisse . quam alii, quos validioribus
Artis praesidiis subjecimus. Quae
res porro effecit, ut posterioribusvnnis ejusmodi aegrotantes tractando , praeter Victum tenuem , &congruum , ac uberrimas potiones
ex aqua vel simplici vel per levem infusionem sarsae parillae , glycyrrhi Zae . florum papaveris,
rhoeados . hisque si milium medicatas nihil aliud praebere comsueverimus ἰ quo solo . temporis processu , sudores plane criticos optimo cum successu excitavimus .
GICAE.CHylus, qui ab alimentis in- Quid si
gelsis, concoctisque in cavo ratarinintestinorum educitur, per ductus rhus . lacteos, uti fuse ante diximus, in sanguinem sese immittit, ac per v
nam cavam in sinus cordis dexte- .ros; unde per arteriam pneumoni
cam ad pulmones dirimitur ; a quibuS per venam pneumonicam ins nus ejusdem cordis sinistros reis ducitur ; ut per a tam quaqua- versum distribuatur. Chylus igitur in vasa sangui sera recens ins
sus , fieri minime poterit , quin
459쪽
sanguInem quodammodo tum One- rum stillicidium , & caetera ia-ret , eique impuritates quasdam ciat . Quum fauces , bronchia , impertiatur ; qui propterea , nisi pectoris membranas , ac muscu- eas per glandulas sive pulmonum, los , si raucedinem . tussim , sive cutis, sive renum , aliorum- spirandique laborem in eneret . que viscerum opportune dimittat, Quum articulos, ac mulculos unia cerebrum primo , aliique mox versos dcc. si rheumatismum procerebro subiecta inscit organa . creet dic. Catarrhus levis tamet- eam aegritudinis speciem inducens , quae passim carre bur vocitatur . Hinc in partibus ui pernis colligi catarrhum , ut exinde ad insernas deflueret, sibi suadebant Veteres ; quem propterea destriabentes, bumorem es tum esse protulerunt , ob laesam cerebri cocti nem genitum , ex capite ad partes subiectas defluentem , ob inte Driem, fide reputionem nimiam , s
cultatem expiatricem irritantem .
Enimvero idem sonat catarrhus,
ac defluxus , sive distillatio ; pr
venit quippe a verbo graeco, quod apud latinos defluere significat . Quamobrem tot species catarrhi diversas effecere, quot sunt loci, in quos humor peccans defluere
Potuit. Praecipuas . tamen treS tantum iis constituere placuit, juxta
Fi fluit ad pectus, dicatur Meu
quibus & quartam adjicere potuissent, si rheumatismum aut nossent
aut saltem non neglexissent . Verum ut rem luculentius ex
ponamus , nihil aliud catarrhum esse dicendum existimamus, quam
quod in partibus Ita et, concrescat, aeris fiat , aut quolibet alis ρ uti de metur . Nil mirum itaque , quum cerebrum afficiat ,
eiusque membranas , si cephalal-8iam , stuporem , & reliqua inducat . Quum nares . Ocul Tum
ue globos , si gravedinem, Q ram stermitationem , lac ma' si affectio sit , & pleria inque citra periculum . in senibus tamen , ac male affectis , tum mariime , quum persaepe recurrat , minime spernendus ; in suibus in apoplexiam , epilepsiam , paralysin , aithi ia , pleuritidem , aliasque lethales affectiones cessisse persa pe vidimus . Febre superveniente non raro solvitur . Contra , &praesertim nulla data occasione , si febri supervenerit catarrhus , pervicacior fit, neque omnino sine periculo. Catarrhus , qui non altas egerit radices sola victus ratione persaepe solvitur , interdum etiam crapula, iis de causis , quas ante jam exposuimus . Verum quum at pervicari , aut perquam molestus sit , tum cutim blande defricando , eamque balneis mo dice tepentibus fovendo discutiatur . Si febris ardens cum imminentis viscerum inflammationis metu excitetur, tum sanguinis c piam imminuere expedit . Ubi non rite respondeat alvus , eam
clysteribus simplicibus , aut Oleo ex amygdalis dulcibus recens, ac sine igne expresso , aut melle hispano Cum aqua tepenti jejunis faucibus ingesto leniter incitabis. Cave tamen, & maxime principio , a purgantibus validioribus ;quae , ut & alias diximus , lympham tenujorem balsaminam
ducendo , catarrhum magis constipant , & fluxiones longe diuturniores faciunt . Caeterum Pintiones vel eκ aqua simplici t pentes , vel cum melle hispano immixta , vel per infusionem Diuitigod by Cooste
460쪽
di quo modo solvatur cephalabria a
ια LIBER III. SECT. III. CAP. V.
florum papaveris rhoeados , gly- te affecta . Quum vero capitis Cyrrhietae dcc. medicata , optimae
sunt membranae , imtatis nervorum
staminibus in visceribus capitis subjectis , assiciuntur , tum Perconsentum inducitur . Si humor peccans vel proxime , vel rem te praelatas capitis membranas
lacessit , dolor , qui exoritur ,
e sse solet acutus . Contra quum humor in tubulis aut stagnans , aut esservescens , aut redundans eos Praetermodum extendit , d
lor , qui tum elicitur , obtusus fit , dc gravedo proprie nuncupatur - De Cepha IaIgia , ratione praesertim prognosis , haec tradidit Senex . sa vero aestas siccae fueris , aquilonsa , Autumnus capitis , qui nec diutinus sit, nec vero pluviosus , , Australis , d magnam capiti imbecillitatem lorer capitu ad Memem sunt , is moliatur , nec capitis partes V ab tusses , raucedines , atque graved de assiciat .. Non absimilem ce- nes , quibusdam autem , , tabes phalalgiam. inferre solent crapu- a P. . Caput dolent, is circumd la , vehemens insolatio, febris am lenti, pus , vel aqua , vel sanguis dens, ingens corporis defatigatio, affluens per narra , aut os , aue lucubrationes diutinae , 8t reli- auro , morbum sinur b . In qua . Vocatur cephalaea, ubi ca- cumque sani dolore capitis repente pilis dolor diuturnior sit , dc ca- eapiuntur , statim muti Mnt ,
ALIAE ANIΜΑDVERSIONES PATHOLOGICAE.QVilibet capitis dolor interior,
producatur is a Catarrho , sive ab aliis tum interioribus , tum exterioribus causis s Veatur , c balalgia passim nuncupatur quam nihilominus in e pbata iam proprie dictam , cepb Leam , bemicraniam, & clamum qu drifariam distinguere consile verunt . Cephalalgia proprie , santem a quibusdam , dolor diciturtiis organa vehementer adeo deliget , ut qui eo laborat , nec Oces , nec sonos , quinimmo &, fertum , in septem diebus p reunt , nisi febris apprebenderis O
suibus urinae perturbatae , qualex Iucem ipsam tolerare vix queat is sunt iumentorum , his dolor capitis Hemicrania tum appellatur, quum vel ades, vel aderit d . Ad haec dolor alterutram capitis partem vel ad notandum est quoque , cepha- dexteram, vel sinistram, vel an- laeam inVeteratam , quae quotidieticam , vel posticam tantum asi immaniter excruciat, dc somnum sigat. Clavus dicitur, quum do- adimi , periculo nequaquam valor aliquam capitis partem, quod care. Si vertigines, aliasque sen- praesertim in temporibus- contin- suum comites. habeat perturbati gere solet , perquam acutus , dc nes, surditatem minitatur, caecia veluti infixus excruciat . Singulae talem, apoplex iam , epilepsiam,
cephalalgiae species , dc per essen- paralysin , aut spasmum. Simpatiam, dc per consensum extare pos- tica , ea maκime , quam ventri- sunt. Modo ob' membranarum culi, sive intestinorum sordes pr irritationem , modo ob validam creant, vomitu , alvique Proflu- vasorum extensionem suscitantur. Per essentiam fiunt tum , quum
humor peccans agit in eadem par- pia , sanguis vio brevi utplurimum sedatur Si eκ nimia fiat sanguinis c