장음표시 사용
131쪽
UPilogus cuni historia regressionis, & peroratione Gauctoris ad principes Christianos pro recuparatione inclytae Rhodi.
132쪽
MORES, AUREUM MONTEM, GoL-phum Auelone, Garganum montem . Albaniae fines, i Chimaerae, & Panxherae descriptiones coim. pinet,& habet septem
Inclisprimus Tomus de 'urbe Venetiarum.
de omnium prosperrima in Terram san- qana est nauigatio,sitae sunt in sinu maris Adriatici, quarum proximus continens est urbs Paduana, quam versus traiecias . ' . breuissimus est quinii: millium pasbum, Pήt longe maior distantia ad reliqua conti nentis loca. Situm erg6 venetiarum,l ictor, nullo describente facile intelliges,habita insularum consido ratione. Porro urbs ipia omnium nostri orbis est longe praestan- - 'tissima templis,aedibus aedificiis publicis & priuatis,& ornatu dc sumptu supra admirationem excellens. Literatorum virorum ac bonarum literarum nuspiam alibi tanta est aestimatio, senum grauium ac mercatorum ditissimorum tanta copia,quanta nuta quam mercimoniorum, quae toto orbe aut gignuntur, aut pa rantur tanta vis,ut orationis limites excedat. In hac urbe o in ii bus aedificijs orbis Europani praestans est templum Diui Marci Euangelistae. cuius corpusculum inter reliquias alias depositum, , mira deiiotione asseruarum. Extant etiam ibidem Diu bim Ro. . . in .Barbarae,Luciae, delenae,aliorumq; sanctorum plinora,recisaureis,
133쪽
iureis a genteis atqi gemmatis Templum verδ opere
musaico extructum ornatu miro,sed sumptu maiore erectum est. I studines columitet,atq; parietes vermiculat i arte, aureo or
tu ac marmoreo lapide ita concinnata sunt,ut non sellim mira varietate ac specie videntes rapiant in admirationem, sed etiam humani ingeni j omnem fere aestimationem excedant. Prose id thesauri huius templi in auro & argento ac gemmis preciosis ac omni panno, colore aut lana , aut artificio praestante tantistiat, ut admiratione, citius quam aestimatione,comprehendas. Templum hoc plumbeis laminis coopertum est ,*rominentihus in ambitu quinq; turriculis pro eius ornatu,quarum tintinnabula dulcibus sonis oblectant ciues. In templi portieu quatuor equi aere fusi visuntur, magnae antiquitatis argumenta.
Phatas. Alatium templo contiguum est, quo serenissimus
Dux, Senatus ac Pr tor ius dicunt. sumptu nedum
ducali & senatorio, sed regio & imperiali resplendet,
ut videri possit tanta diti0ne venetorum terra, mari. qu aud indignum. E cuius regione altissi fila turris est,instar solis aurata summitate radijs comantibus coruscans,e qua veluti specilla altissima naues undeunde medio mari velificantes mira Voluptate visuntur. Inter haec platea latissima aequis lateribus sit ueta interiacet, qua Senatores, institores & optimates urbis . de negocijs & mercibus orbis mira comitate,m no strepitu,mi scent colloquia. Abituris autem praesto sunt,quaquaversum ire libeat. nauigia. Nulla enim totis Venetijs domus cymba caret, qua placide vecteris, si quo libeat ire. Venetiae muris non cingun-' tur, patulo mari omnia ambiente . & per singulas stratas,tenuis' , bus rivulis decurrente, ita tamen ut fontium dc puteonim grau. a Venetensibus minime desit, ex quibus aquae omnium limoidis Mae de dulcissimiae in usum ubi hauriuntur Ad rationem . sere ccedit, lubd medio palatio sons patet 1eptus in modum cister ae, e quo, si ha Hrire volis, gemina tibi stula opus est,ait i r solida. altero perforata, quarum haec per tenue foramen guttatim
134쪽
tatim sontalem aquam imbibit, illa haustam largiore riuulo in fontis orificium evehit.
platea riuu, altus nuncupata , qua mercatores ste- ruentius cotant, & mare reciprocis aestibus feruet, vitur pictura insignis ante annos plus minus ducentos facta, exprimens praelium Galloriim , quo captae fuere Venetiae, cuius rei testis largus est,Blondus,quo libro de stu netiarum pertractat. Huic prope es sonticulus Germanorum mercatorum conuentii insignis, cuius ritus&mores politiamque .ii describere velis, iusti voluminis mensuram implebis. In altera urbis regione locus est Arcetias nuncupatus, quo Galeae triremes & omnia vasa bellica mirissumptibus parantur,ex quibus paruo negocio centum millia hominum armatorum ierint, tur prodire.
mercimoniis, totius orbis mercatoribus omnium sub Φ. celo nationum narrare lupersedeo, quando res haec sit nostra superior nar atione. Caeterum huius florentissimae urbis Reipub: quantum principe, magistratu,sapientissimis viris,merseatoribus grauistimis,populo modestissimo, Clero probatissimo& omnium artium disciplina praepolleat caeteris urbibus, dissicile creditu. Dux ipse non sangliine, non auro, non fauore, non muneribus, sed diuina sorte eligitur, cui in decernendis Reipub: casibus ab omnibus modeste paretur. Senectus Patriciorum v netorum citra comparationem spectabilis. Videas enim senes cano capite, erectissima statura, vita migali, maturissimo consi- Ili,quos prae elegantia formae & morti tro modestia Principes cre das aut Pontifices. Nullus in hac urbe peccat impune, ne i licet grassati in alterum,sed secundum quantitatem delictui a pro ligatur,&'sub vigore legum libere vivirur,quar o ia is perpendas, lactoi amice, desines admirari notentem totannis,
135쪽
terra ae mari potentem, Venetorum Rempub: Babylon euersa est, Alexand ia ruinosa, Solyma vastata, Roma inuata. Solae V N OT A. netiae per tot iam secula propagant imperium. Vnde hocinia prudentia,sapientia,tu licia,quam tenacissimh obsertiant, habitas tamen personarum ac nationum pro meritis discretione. Ga enim licet per Venetiarum urbem armis ambulare accinctii de qua velit domo citra ducis licentiam hospitari,quod nec veneto,nec alteri cuiusq; nationis homini licet. Censeo omninis non praetermittendum hoc loco nostri libelli,cum quanto honore M . i pio affectu ciues Venetorum peregrinos terrae sanctae recipiant, atq; procureRt. Instante enim nauigatione, in die Ascensio- . riis generalis processio indicitur, & peregrini lineis vestibus ami.& rubris crucibus signati, ad templum Diui Marci conueni- in religis i choro stantes alternatim cum optimatibus Venet sol per ri rum expectant orationi intendentes interea pueri nobiles cursis antes per chorum, varia munuscula,ut aquam rosac in los sos,s ondes, nummulos auratos peregrinis distribuunt,una cum . his gratiam Dei & iter salutare innocentia puerili peregrinis 'D . . comprecantes. His factis, processionem ineunt sociati singuli psε - regrini singulis optimatibus Venetorum, qui eos monent ad ps lien am&deuotionem. Mirum dictu, ut populus Venetorum accurrit,quando a terra soluendum est: nam ciues & matronae in . lachrymas sex : so uti, peregrinos Deo M sanctis commendant, victisim orantes, ut pere.rini eos in locis terrae Lahme suis pro. culis habeant commendatos.
A liae ergb inclyta kille, patii cum patrono nauis,ituri tu Terram sanctam, Am Domini millesimo quingen . tesimo vigesimo secundodo fouis mensis luiiij sexta, onscensa naui soluimus, tςnsim; velis, & cantato laetis vocibus puto, Veni creator spiritus &ς. nauigantes, decima die eius vi Ha c in mensis in prouinciam appulimus, qiue Hi stria dicitur, di, veram tiooh venetorum, quae abest ab ipsa venetiarum urbe viginti
136쪽
Hictam dicitur.Sunt qui volunt Histi raria ab Histro,maximo to- nem tradi. tius Europae fluuio, nuncupari, quis i is fiuiitu prouiociam halic dimis ut praeterfluat. Alii oedunt esse Histri in minoremia quo prouincia tagniata denominatur,& hunc esse quem aduersis undis nauisauerunt nostro. gonautae. Huius prouinciae prima urbs starentia est maritima Ptoloni co& p uinsula, quae velut venetiarum portus est. Nam quod Ro- Parentiu imanae urbis uia fuit, hoc ser Parentia Veneths. Naues enim est. . . onerariae undeun)e veni tes, huc littus appellunt, A merces exponunt,quae leuior busTiauigijs Venetias pervehuntur. Porro Parentiae oppidum nulla alia re insigne est,quam quod Venet ' irum sit quasi pomerium de gazophsacium. Est etiam in hae
prouincia Histriae urbecula pusilla, munita tamen muris& mo nibus, quae Ruuyna nuncupatur, ab ipsa venetiarum vine cen- , tum milliaribus distans, littori maris inhaerens,in cuius cathe-
di ali Ecclesia Dium Euphemiae virginis corpus digno sepulchro
conditum visitauinius.Hoc locon'tate boni lectores insignem raculum. Nam in hac ciuitate,&in tota fere Histrisfroti incia ut 'fideli narratione accepimus) maior ptis nullarum inibi nascen- tium claudicat. Et asserunt incolae hunc naturae morbuni stirpi et uda. esse,non peisinae,ita subd una generatio non claudicantili haud iacquiescit matrimonia iungere cum claudicantibus,proptet cer-
tum ut dicunt huius de mitatis periculum. Est etiam in Ori u riente huius urbe lae mons triari imminens, Aureus nil cupatu a montunie,
ex quo sui fama fert lapides omnes urbes Venetiarum aedificijsilint excisi. In huius montis confinibus est alius mons medio mari habitaculo idoneo insignis, in quo morantur homines p*x Niosa
Venetos deputati, & eorum faciuntes stipendia, qui maris tr o se inia: iste situm probe calleant,doceantq; quo tuti invenetias pervehantur citra iacturam. Est etiam in frontedicti montis,qua ori a tem victos iaspectat coenobium Diui Francilci; tipulo Diui Andreae insigne, mari septum, quo non citra admirationem puteis issessis,aqua dulcis&lympida bibitur. Huius loci coenobilio nuitante amee nitate herbarumari; arborum, quae ad iactum balistae inlaturi
ad duos in lon*um protenditur,alteruiendum Deo deuot uti inuitantur. Hicetiani ae magnitudinis pisces,prae perspi e ,
137쪽
-- aquae marinae sicillime capiuntur. Ex quibus de nos,quantiini
Oueritis lectores catholici,qubd Histrior prouinciae pri inlini est contigua sciationia, a Albania,3. ad sinistram Friola, . Graecia, deinde ciuitas Constantinopolitan , ita qubd ab Histria potest quis meare Constantinopolin terrestri in itingre,5c inde Hierusalem absq; maris vasto traiectu. Nauigat tes ergo die Martis undecima eisdem mensis lani j,relictisq; a ter. go prouincijs Romianae, Neapolis,Siciliae,& reliquis his adiacentibus,ad dextram Sciationia, ad sinistram ad calcem Golphi,vul- Aliis est gariter nuncupati Auelone, inter montem quendam, qui Gar- Apollonia, ganus dicitur in Apuliae finibus,quo loco salibus Michael Arch. alijsAulon. ngelus Gargano, iusto viro,apparuit,in prouinciam Albania Qu e mari transi istis peruenimus. Et cum in fine golphi staremus ueterilia die mensis decima septima Iuni , sumpta caena, per duas horas Epiruti ante solis bccasum ipsum mare turbinibus grauiter agitatur,&- tempestas ingens,occidentali vento immitius fiant illic subor. ta est. Ab illa hora usq; ad eandem horam diei Martis sequentis, cum marimo impetu,ut maris undae ad cacumen nauis frequen--λ - ter ancenderent, scapha aquis adobruta, praescisse per nos stine,
ne in maius periculum laberemur, submersa est: cuius tamen precium iustum nos Gallicae nationis peregrini patrono persolauimus. Hinc velis nostris demissis atq; contractis, nauis omnis ventorum impetui permissa fuit, qua durante tempestate, sin, stram versias Albaniam prouinciam dereliquimus.
Rofectb. Albaniae proiiincia prae magnitudine sui: tripartitur. Vnam partem sub ditione sua possit dent veneti: Alteri Turca dominatur: reliquanti inexpugnabilem, ob loci naturam Iob montes t sperrimos, tenent Albani. Hic Panthera quam v
eant) arduissimis cilpibus eleuata, quam homines proscripti,
138쪽
exules,& sacinorola variarum nationum sutaceep inus me lunt. Hi sub Albaniae optimatibus pro tuenda patria, & armis parandis, stipendia faciunt. Haud praetermittendum,qubdhu- ius Turcae pater in eani Albaniae partem, quae nunc Chimaera chirincnuncupatur, viginti millia equitum hostiliter miserat,qui omnes ob angustia locorum, asperrimorumq; montium dissicultatem,re non ibium iniecta,uerumetiam ad unum periere, partim c est a pueris dc mulieribus. Eustathius in commentatio super Dionysio de situ orbis,refert,homines huius regionis Pancterae adeo ad currendum veloces,ut equos celerrimos cursia excellant. ythaec de Albaniae situ dixisse suilecerit.
Cretam,Candiam vocatam,&Modonam in Hel.
lesponto pulchre explicat,& habet capitula VI.
Ie Mercurii decima tona mensis predicti m ri quasi tranquillato, eodem tamen vento licet longe mitius flante, fulgente aurora i suta Corsice cum montibus, & urbe, Comphon dicta, oculis iiostris fuere subiecta, de per peritos maris & terrae monstrata. Insula haec Venetae ditionis est, tenens in longitudia ne viginti fere milliaria, in latitudlae dii ode eim, duobus milliaribus leuca coimante. Hare abest a Tarento
Apuliae sexaginta millibus, ita quod de una ad aliam ire volens, C e 3 trans ε
139쪽
ltranseat pir magnues mare praedi latitudinis neeesse est. Dis
vigesima mensis praedicti ob raritatem .venti, qui apud nautas monthi'. Bonassa dicitur,mari tranquillo Tacynthum insulam prospexi- Vocis uti mus quinq; millibus a nobis distantem. Haec insulti, sicut dilis intrum genti inuestigatione cognoui, est latitudinis triginta millium, inpationa longitudinis quinquaginta, unica urbe insignis, quae tanta dic,
nou. t et de- tur, a qua & tota insula nunc denominatur. urbs muris caret M prauata. portis,sed pro sui tutione ca stro munitur adiacenti Sunt tamen
Notum du- in hac insula plurima domus rurestres,& habitacula villatica. Est in animul, dc monticulus parum excelsis & infertilibus plena, caris vineis Boiiasus, a mediocribus culta. Distat a Veneths haec intula nongentis milli- bouis au . busin ab Rhodo septingentis. Hinc ad manum sinistram nautigantes, reliquimus scepta n) Centoniam, insulam famosam,pbi faroti, Turquiae contiguam, inter quas ad dextram visitur Creta, illa conuicijs, famigerata , cum idclyta vrhe nostra sexate, Candia dicta, in qu mendaciis, totius Griecim crescunt vina praestantiora,& praecipue illud al-Cr bicans, apud nos Malua sati cum dictum est. Unde autem Cretatis chartis thoe nomen Ertita sit, quod nec Syrum est, nec Eebraeum, sespugnantia mixtum, incertum est, maxime clim Creta interpretetur vocatiotim , inge- consummata,& Cretes vel Cretenses dicantur vocatione contria repre- summati. Nos autem Cretam terram albam vocamus. Et haec se stans. ipsa terra Catidia vocatur,forte a candore,ex Solis calore effecto,
Q his enim ut verisimile videatur ab albqre Cretam dici,vel Candiam, climcornib'm- non legamus in sacris literis singularem huius insulae ad fide vo-xtilistr inra cationem,nec praecipua in ea facta miracula, nisi qubd Apostolus plexiue U- Paulus legitur in actibus Apost'hcap. 27. hic tempest te iactatus.
dere hon potest, segiens sturso fimo uena- Sed hoc ad Hebraicam huius nomi
tores,ita ut alilius ignis,adurit. nis interpretationem nihil alludit, i maxime cum idem Paulus eosdem Cretenses infami prout GTit. r. bio veteris Poetae suggillet, sicens in epistola : Cretenses semper mend*ces, malae bestiae, ventres pigri. Est enim in hae insulat et esculentorum magna copia,sicut adiacentibus Graeciae pro-βα, κωρα uinciis Cuius rei unum exemplum fidem faciat. Nam perdices, γα quae apud nos Sc rarae sitiat & preciosae,& Veneris ut fertuda lu- rninae, ibi & in caeteris usq; ad terra sanctam prouincijs numer - να sae sunt, Sc exilis precij. ' Miraudum plane apud nos,quod ibi est.
ste uentissimum, icilicet deserdicibus,qua apud nostri uestres
140쪽
a & com muni opinione vulgi indomabiles. δεδ ut in Pro. Derbij locum sermo abierit, quatuor haec esse indomabilia, Mures,l irundis aes, Anates, Perdices. Nam res longὲ aliter visitur in his regionibus maxime de perdicibus. Hae in domibus nutri untur magno numero,& per familiam perq; ossicinas curtiuit, per omnia ut apud nos gallinae, & certis horis tiarmatim eu lant ad pastum instar columbarum,ac redeunt. od quidemneri creditur ex nimio cal e regionis, quo urgente nonnunquaad antra rupius conuolant maximo numero,&ab aucupibus in-udias tendentibus capiuntur. Est & aliud auium sylvestrium ge nus delicatum,ex quibus credere licet hanc insulam tale proue bium sortitam testimonio Pauli Apostoli, ex amientia vini praestantissimi, &carnium delicatissimarum, quibus immodic. sumptis inualescit Venus, quibus absentibus pereunt arcus Cua
pidinis,luxta illud Comici: Sine Cerere & Baccho friget Venus. Porris. cum Rhodus distet a portu Ioppe septingentis millibus, colligitur rite supputand6, qudd Venetiarum urbs distat a portu Ioppe bis mille & ducentis millibus que quipollent leucis avisse& centum re ni Galliae.
i super mente tene lector, qudd in hac ndiae Insula quidam sunt agri, ex quibus eodem anno bis trix cui qubd ego quidem semel vidisse memini, sed incolis res frequens & citra admirationem,qui & bona id fide asfirmarunt, inter Candiam & Cesaloniam oues bis parere singulis antiis propter excellentem Solis feruorem. TERTI vM CAPur Ie verὁ Veneria proxima, quae erat vigesimus primus, Veteriai mensis praedicti, applicuimus Modonam, ciuitatem bus est Meis; item atque metropόlim4n prouincia Hellesponth tbone, ra qu. e nunc Morea nuncupatur. Haec est Graecia diti m Neienis adi cens mari,distatq; a Ianta centum millibus,montuosa, nis ciuitu quam veneti longis timporibus tenuere, sed s annis sub, hi Priepol,