장음표시 사용
71쪽
qnidem sacrillatum ad aras,idest, in templis, te aedibus publicis, ubi victimae immolabantur. In iras sacris farreum praeserebatur a noua nupta, unde confarreatio; farre enim conueniebat in manus viri certis verbis, Ictestibus decem praesentibus, ita vir,& mulier per Pontificem Max.coniungebatur per fruges , dc molam sal sam: haec dicta confarreatio: ex his nuptiis patrimi, &matrimi nascebantur. Coemptio fiebat per aes, & libram, his solemnibus verbis, Vbi tu Caius ego Caia. haec dicebatur in manum conuentio;& uxor loco filiae dabatur: & vir patris ius obtinebat: ea lege , ut qui prior moreretur, haeredem alterum sibi faceret. Igni, ik aqua coemptio perficiebatur. Vota deinceps fiebant. Solemni sacrificio peracto domi priuatim, aliud repetebatur, tam a parentibus,quam ab ipsis viris. Privatorum sacra per Curiones facta. Pauperiores, vel qui exhaustis facultatibus nil haberent, quod sacrificarent, manum adibant numinis osculaturi bine Adire manium veneri apud Plautum.
Domi sacra domestica pe racta Dijs Laribus ob puerperium,vel ad placandos Deos in re dissicili ;vel ad gra
tias agendas in re laeta. Laribus sacrificatum. Kal. Id. Non. corona in socuindita. Peregrinantes Dei alicuius imaginem gestabant, ut illis facerent suis festis. In puerperio Verbena adhibita,thus, bellaria,aqua praebita aduenientibus, Ut puris manibus supplicarent,vino cum thure, socis iniecto. Ex instituto Numae in pompis, & supplicati nibus sacerdotum Rom. i ncedebant per urbem Precones,seriasque de iustitium indicebat. Siquidem, Pythagoreos,aiunt, non permittere, ut obiter quis adoret,&supplicet Diis, verum ut domo statim mente ad id meditatus accedat,ita censuit Numa decere, nihil ut ciues rei diuinae audirent, vel viderent perfui torie,vel si Iuth, sed vacui curis aliis, veluti summo negotio religionis aduerterent animum viasque a strepitu, crepitu,gemitu, χ omnibus que comitantur necessarias, dc vulgares operas, ad Iacra praestareni pura S, quorum
num quia- ι Laribus quando sacrificatrem.
Pere ranantium sacrΜ. Sacνum in puerperio. Ante facris quanta pra paratio. Sacra, pura
72쪽
vestigium nonnullum manere suo aruo Romae te laatur Plutarchus in Numa. Hinc lustrationes factae, ut puri accederent ad sacra, Ic Prς nis vox ante sacru.dcIn sacro praedicentis. Hoc age, quod agis; de quo alibi. Ne vero sacra a profanis inspecta funestarentur, in publicum euulgata; in abditis, dc adytis, quassi velo occultata ad maiorem animi Dietate excitandam,Videmus,ut antiqui auctores perhibent. Ritum sacrum loca v ladi.&vias, cu sacrosancta musteria solemniter dc p bl in gestatur, lego seruatu etia apud priscos, falsum licet Deum colentes. Causam reddit Flaccus apud M, crobium lib. I. at .cap .vI. qui scribit, cum Pop. Rom. pestilentia laboraret, essetque responsum, id accid Te, quod Dij despicerentur; anxiam urbem fuisse,quia non intelligeretur oraculum: euenisseque, Ut Circe sum die puer de cςnaculo pompam superne de spe Grit, ili matri narrarit, quo ordine arcana pilenti,quod vehiculi quoddam genus est,composita vidisset. Quare senatui nuciata, tunc placuit loca velis contegi,qua Pompa sequeretur. Ac ita exilio, ste sedata, pue qui ambiguitatem sortis abist uerat,praetextaegestandς munus impetra uit. Λmbiguitas autem oraculi fuit in vetho, Despicerentur; nam interpretabantur, Deos, & cer monias negligi; quum tamen oraculum esset intelligendum, Deos deorsium versus aspici, quod nefas, i cad pollutiones faciorum spectabat. Unde & Christistiis hodie in supplicationibus uiae publice velatae, cum stilicet socrosancta portantur m 3 steria,neque ex senestris in vias despicere permisIum. Polyd lib. VI. cap.XI. Vela apud Ethnicos praetensa Iego scpularis, foribus, ad cubicula imperatorum religionis ergo, item aris, statuisque, ut colligit Martinus de Roa, Lipsius electorum lib M. p.xumqtue vcla interdum pura,interdum picta. Hinc umbellae supra capita principum a priscis usque mutuatae, dc nostris sacris aris preciosissimae si spense. Inquilinorum apud Athenienses pueri scaphas in pompis ferre,hinc σκαφηφοροι percontemptum
dicti puelis vero hydrias, S umbellas gestare cogeban
73쪽
tur. Haec uelatio sacra ad pro sana etiam usurpata: hine triclinia sub velis expansis, seu umbraculi S agi rata,quorum loco sub pergula epulabantur, di, quod foedius, stortabantur,ut a ine alibi indicatur: quare velamina, siue umbracula Veneris occultandae causa, ut impij quaeritabant, ita prj sacrorum ergo mysteriorum. A superum sacris ad Inserum descendo, ne quid illi. hatum omittam Dijs inseris sacra facta in scrobilo. id- est,in effossa terra: diuersd ritu, a superum. Primo ararum numero ;Superis altaribus tribus, Inseris duabus in aris sacrificatum. Superis lacti sicantes a bl uebantu raqua; Inseris, tantum aspergebantur. superis sacrificantes thure,&vino. prefabantur; Inseris pocula bina nouo spumantidum. libabatur ex Virg. Egl. V. Inseris pari numero, furvae hostiae; superis , nigrantes nunquam; sed, ut plurimum,candidae, dc impares. Exploratio Hostiarum superam fiebat supina manu vina fundendo 1, Inserum conuersa , in si ni stram manu vina inverge. Dant': frontique ait Virg. in vi.) Inuergit vina facerdos. Diis superis libari vina licebat; Inseris non licebat. Superis libabant soliam; inseris vero sacrificantes etiam vasa in ignem coniiciebant: unde superis libare, inferis delibare dicebantur. Inferos Deos ad terram manibus demissis, submissiori voce, i nuocabant;at superos elata ad Coesum precabantur. In stupetis, litantia cum ex ra sunt, ista promittuntur. Inferis contraria exta erant
potiora. Dii superi diurna sacra, Inseri nocturna semper ritinuerunt; &si qua lacra noctu ut Bonae Dear, Mcta,ea sex posterioribus horis noctis,diei sequenti adieetis. Diis superis mactatae solum victim s. Inseris homines etia immolati; quod deinde S. Cos vetitum. A . U. C. Dctv II. quod genus sacrificii renouatum ex fatalibus libris,cum Gallus, a Galla. Graecus a Graeca in foro Boario sub terra vivi defossi sunt, in locum saxo
Sacra magica Diis Manibus facta nocturna, venesca, funesta, Cocytia, arcana, Operianea dicta in quibus sceleratae Precessu sae, quoru inlacerdotes Magicis cce B a mS
Exploratia diuersa in m timis superum,s infe
Asanus diuisa in preci bus stuper mo Inferum Sacra dia nasuperis nocturna Info
74쪽
an sacris magicis. Magica inis
eant alio triplex. Euocationes sua. euocati
nis initiati. vel physiognomici, vel taloru m vates, vel ignium, vel circulorum, vel pelvium , vel cribrorum, chiroscopi, metoposcopi;& Necyomantae. Horum instrumenta, lucerna, pelvis, aqua, pila, lapilli, surculi,&hujusmodi; quibus inhalatis, ad carminum incan. tamenta,quae dictie epodae,descendebant; tum dirae preces concipiebantur. Digitis pectinatim inter se implexis precabantur, quod veteres in sacris alijsomni.bus, votisque prohibuerunt. Mulieres his sacris lam sae. Illae dictae excantationes . Quibus additae defixi nes,&sortesὼ quae omnia plerumque per Euocati. nem facta. Euocationes fiebant ad seplucra. Advocabatur Luna, Triuiaque, Manium potens, Mercurius, carminum vector, Illexque animi Venus s omnes veris suis nominibus ciebantur. Quod certo , Ac tempestiuo tempore fiebat; quinta decima Luna.& novilunis,
seu silente Luna. Defixiones, veneficiorum genus, hominum e1btium portendens, cuius ritum innuit Tacitus, secundo Annalium . Reperiebantur finquit9 sols, ae parietibus
eruta bumanorum corporum reliquia carmina, o devotiones,
oe nomen Germanici pumbeis litur is hisculptum. finiusti cineres,aliaque malefica,queis creditur animas numinibus infernis sacrari.
Sortespriua Sortes .vel priuatς, Vel publicae: priuatae, quibus in-rae. quirebant aliquid. In his potentes fuerunt, vates igniu. orici pς si cribrorum,circulorum tuere prςstigiatores)qui verbis D. nitebantur sine sacris. Per situlam sortitio fiebat,oρ ΤΙ- quae aqua plena adserebatur, in eam conjiciebantur
Deorkm vota sortes , duriore aliqua materia; quarum prima foras ιuntas quo- e iens Vincebat. Sortes publicae fuere, oracula: Aliae modo inuesti vero ducebantur ex arca ad mentem Deorum inda-g - βε gandam, cominoto alveolo, sortitione facta. Deo-INU rum voluntas, ut extis,& sortibus impetritos impetri- μων.bliea re est Augurali disciplina litare in s acrificiis 3 inquire 4. ita, nais batur; sic voto illae poscebatur; cui tunc locus, cum . clara. spes nulla. Votum publicum ptieeunte Pontifico
75쪽
M x. Cosul nuncupabat in maximo Reis lib. discrimine. U'r lacrum de senatus sententia , populiq; iussu
viniebatur, ut quodcunqἰ pecus vere proximo nasceretur inrcI a. i. l. Martias.& Kal. Maias, se Diis imolatu. Ios vover nt . Pro salute Principis deinde vota con
certa cum Kalend. ipsis ip acta illius iurabatur in il
lius domo. Sum ma votorum liqc, Impetatoribus vita prolixa,Imperium securum, domus tuta: exercitus fortis 3 senatus fidelis;ppiιlus probus: orbis quietus. Hari votorulranuncupatio vel in Principiis , vel in Capitolio: illa in castis: altera in urbe: illa curante commilitonum pietate circa Principis salutem, haec Pontifice praeeunte. Libra auri probi excocti in votis solemnibus,strenarum I
co offerebatur. Precatio,quae in omnibus sacris usurpata, est oratio,qua, quid Diis commendabatur, quae vel impetrita;vel depulsoria, vel commendatoria. Imri Petrita,qua Deorum voluntas extis,vel Qrtibus inquirebatur. Depulis ria,qua Deos Averruncos precabantur hac formula. Te precor, quaesoq; uti sis volens, propinus mihi,familiaq; nostrae,ut ita morbos visus nuiso'. virvertat e. Ussitudinemq; calamitates, intemperantiaR; probi cos defendas,auerrunce'; Commedatoria erat, in qua Deorum numini Reipub. fortunam in aduersis committebant, quod fie-hat,vel obsecratione,vel precatione. Obsecrario certis precationibus a summis magistratibus fiebat. Ic ne quid verborum preteriretur,aut prςpostere d: ceretur,
scripto praeibat aliqui Malius praeponebatur,quisauere' linguis iuberet: Tibicen canebat,n E quid a liud exaudiretur. Haec obsecratio facta in templis , ut Dij exitium ab urbe arcerent. Et quia obligabantur iis,quos obsecrabant, ad id pr standum, quod petebatur, ideo petentes dicebantur obsecrare,obsecrati vero resecrare,ut soluerentur religione; ita populus obsecratus in comitijs iubebat,petentem resecra re, ne liberum sibi adimeretur suffragium. Precationes eae dicuntur,qus in libris Sacerdotum habentur, quorum sormulς varis pro varietate Deo
Obsecratia ubifacta. Obsecrare. reserare er
76쪽
Deuotio duplex, coacta. dc voluntaria coacta ex Thris fatalibus, vel Aruspicum responsis, ut cum Senatus of in foro Boario vivi aliquado deiossi sunt.Vo. iiii ri.i, D.j; expostulantibus, hominnm in Rem p. vel 'incipem obscqvio . Harum Gempla passim in Ilittorijs. Ex Liuio deuotionis ritum Curtii elicimus, Capirotivmintuentis: manus nnnc in coelum, nun in patentes terrae hiatus ad Deos Manes porrigentis,' Pontifice precationem praeeunte: huius formulam lege in Liuio lib.VI a T. Gratulatio νvχ αριτί est gratiarum acti qua Deos venerabantur, vel ob voti solia tionem, vel publicam Iam tiam,ob bellum prosperE gestium. In gratulati nibus sex Tullio) mentum Herculiς osculari solo. bat; ob votum,cum redderetur,proprie Gratulatior
Ob liberali tantiis, Primitiae: ob bellum prospere mistum, Supplicatim , Vitulatio in solemnibus Iudis , & insperata prΠuatorum Iaetitia graece dicitur Vitulatio propriae in Victoria parta, dum non in bello civit.
Supplicatio ad puluinaria in rebus aduersis edicebatur etiam cum lacrymis ad placandos Deos, aut ad prodigia procuranda, dc morbos auertendos. Ni
Iando etiam in principijs bellorum haec decreta , , prodisiorum supplicationem decreto Pontificii supplicatio indicebamr,cuius ritum Liuius descripsit
Iib. im . &lib. xxvi I. Ad morbos expellendos, pr curante Collegio Decem virorum, u libros adij sset, aut per con pila,tota Vrbe,aut circa puluinaria, aut per omnia fora, concilia iupplicatum per triduum. vel biduum. Atqς in his puri, casteq; a matronis 1 erificatum; hae supplicabant quandoque manibus amplexae, & coronatae, hym nos certis carminibus comceptis modulantes. Adoratio, est cum presentia numina alloquimur Adorare, est,ados orare auae gesti aliquo designatur,
ut Osculo ,manus extensione, corporis inversione ,
dratrorsum , Ssnu inseruone , capite operio,praeter
77쪽
quam Honori,& Saturno . In summis periculis, procumbere, supplicum fuit , limina osculari, caput allidere , ad aram repere, crinibus templa verrere, &huiu odi.
Conlectatio Omnis, aut ad honorem pertinet,aut id contumeliam ; vitaq; aut ad res, aut ad perlonas Tesertur . Quae honCris suit, respicit, aut ad Deos, dui ex homnibus sacerdotes, principes, priuatos. In Deos relatio, M: εωσιν, , pri cipum erat 'Inaugu- Tatio , sacerdotu. Devotio priuatorum . inae Deo 'Tum fuit, illa in statuis, di imaginibus perficiebatur. 'Ad res spectat, mobilium, aut immobilium Dedica.tio . Consecratio, quae contumeliam ad serebat, rerum eriam est, aut hominum, qui in leges peccariat. In Idolorum consecratione tria exigebantur, C natus consecratio ,& oratio . Primum en mI adornabant Idolum varia suppellectile,&preciosa, ut animum multitudinis pellicerent; sic exornatum consecrabant; unde dies dedicationis celebris apud illos. Verba. concepta illius periere cum libris Sibyllinis . Consecratio ad contumelia extendebatur ad hostes , in ad ciues, quae a Trib. pl. fiebat, capite velato,aduo Cata concione, soculo posito pro rostris, Pontifice, verba praeeunte, adhibito tibicine, qui cum Trib. obtestaretur. Tribunus preces, & Pri lca verba eis rebat, bonaq; Deo alicui, Deae ud addicebar. Atq; hoe est esse sacrosanctum. Hominum consecratio, seu potius execratio dicta Deu Otio,que non ad priuatos lotum , vel hostes, sed ad impios quoq; Imperatores porrecta. Sacrificio peracto, coena semper parata,& ad exta familiares, aut conuiuas sibi sacrificas quaerebat. EpuIaru celeberrimae inCapitolio Ioui,in lectulo; Iunoni, Mineruaeque in sellis consti tutis,& populo denuntia-hantur a secerdotibus pridie, quam celebrarentur . Hic locus dictus coenatio , ad quant Triumuiri epulones instituti ad hoc sacrificium epulare peragendu .
Aliud epulum Herculis celocium um,quo tibia pu
duplex. Consecratio honoria quε Inaugu)atis
78쪽
blicabatur, ut Iovis: Hoc tanto sumptu fiebat ve Herculanarum decimarum , dc polluctoru m impensasthperaret. Hinc dictum Plauto, Pollucibiliter ob. sonare, id est , opipare epulari- Pollucebant esculenta, dc populenta omnibns Dijs, di potissimum foui Dapalr,& Herculi; nam pollucere dapem, est illam sine contagione profanare, idest, sacro eximere, depopulo exponere. MeIcutio pollucebant mercatores , dc saepius Herculi. Sacrorum ministri Popae, dc victimarii. Ρopar hostiis a mactabant. Victimarius illas apparabat, cultrum, aquam, ignem, molam, &huiustilodi. '. mpulatrices sceminae dicebantur rebus diuinis deditae,a Sympuvio vase, quo vinum in sacrificijs liba
Scaphia dicebatur ea instrumenta, quibus Soli apepositis ignem concipiebant ad restaurandum eum , qui vestalium incuria erat extinctus Rosin. Vasa, de instrumenta sacrorum nulla domus non habebat, quae paulo locupletior. Haec . AncIabrum. patella, Armillum Alanuuium , Calices, Praesericulum , dcc: quae dicuntur a Festo Aquiminale. Item Simpuvium, Capedines Hidriae, Crateres Cantha ri, Scyphi, Briar, extaris Olla . Caetera supellex sacrorum ad Pontifices spectabat. Acceres, Dolabra,vel securis Secespita, Mallei enim. cultrique Popae suerunt, de Victimarii. Aquimina rium vas lustrale, Aspersorium , quo populus lustrabatur'. Disci, in quibus exta hostiarum recipiebantur, uagmentarium, in quo Prosiciae reserebantur. Insulae hostiarum , dc alia innumera, quibus supersedeo. Re vero diuina,& sacrificio peracto, sacrificulus succlamabat, Ilicet, qua voce illos,qui interierant, missos faciebat', quod &djinim semper in fine tramsaciae rei, sic Iudices de consilio dimittcbantur, per praeeonem , dicto Ilicet, dc Sensores,addendo, Nemo vos moratur. At rem diuinam au Ipica ruri Craci prae- sabaiHuz
79쪽
nhantur H δἐ id est , Quis hie Qui aderant, re- Antela 'spondebant πελλοι καγαθοὶ idest, multi boni . Peracta oe wtIuWΜvero re diuina, conuersus ad plebem sacerdos aiebat Τηεμ με ιμλαῶς ἄφε, id est , populis missio, ut est apud Apul. Ii .vi. hinc fortasse dicta nostra Missa,in cuius fine Sa- - su ris
Cerdos prete satur, Ite Missa eri , idest Ilicet, Ire licet, & ia 'Missa dicitur pro, Missio, idest dimissio; quod olim bis
xepetitum in sacro,cui intererant Catechum eui, Deserti, & Poenitentes, semel ante consecrationem, &fractionem,cum Diaconus ita proclamabat. Siquis est Catechumenus, exeat, Ite Mim e R. Iterum in finem caeteri dimittebatur, quod hodie quoque usu receptu.&ego tibi exclamo, ilicet. Missa est, Nemo te moratur. Denarias ceremonias, refert Festus , ea S mi iste, Demeriaee- quibus, sacra adituris decem diebus certis quibusdam remonia qua rebus carendum erat. Sic & Tricenariae ceremoniae dicebantur. Ne vero sacra vitiarentur, prisca superstitionesccua Verba non prolata . Hinc, mactare, Pro Occidere, adolere, pro incendere , fuisse, obiisse, pro, Scauaver mortuum esse. Mactare enim est augere. undes, a socris rhCris operantes, vi nu libabant. Mactelis vino inferio esto, 'Proserentes. Haec,&alia alibi ego, leuiter.Λlij melius, copiosius. Hymnorum genera, tria refert Rhodigi' . a se. nus lib. v r. p.V. Prosodion, Hyporcia ema, Stasimon Z.at L. Prosodion , siue λ supplicatio cum hymno, 'Uouion. ubi Deos adirent, ac sacrificaret. Hyporchemata a sal- IUn orcheis tantibus catabantur in altaris ambita, ubi iam igni ad- mis. mota essent sacra. Stasima vocabant, cum quiescen- Stasim ἰ
Oculus, qui varie se inflemi, intente nihil videt;
sic mens, quae a uocatur. certa amittuntur, dum incerta inuestigantur. Ego his sac ris non initiatus, mystica huiusmodi tantum per transennam inspexi , quae ex Vsu magis, quam in usu. O ego pepone in fial sor, qui haec tibi inculco. trita magis, ac nota tuis digitis. Amor obsequiosius nimis me cicada reddit
3ccasiossiems Quaenam vero conspirantis Genii vir
80쪽
gula nos coniunxit 3 quae non fortuna dicam . sed sympathia3 ijsdem sacris serme operati, ut paria sataceremus omnia. Ingenij aream subii , &fortunae aleam, quam tumultuario tantum labore signaui, cui; si tu tanquam propitius Augur addineris ; Attalicam mihi conditionem accidisse arbitrabor x mcque tanti Herois patrocinio mactatum gloriabor . in cuius Pietatis templo 1acrolancto postem rite tenens, me tibi totum dico, sacroque , Amoris , Honorisque imagine, more prisco, posita, ad singularem iuum in bonas artes Amorem, artiumque bonarum sacris initiatos, ad immortalem tuae. Pietatis,. i. & Probitatis Honorem tabulis aereis peris i .petuo aeternant doS.