Petri Seruii Institutionum quibus Tyrones ad medicinam informantur libri tres eiusdem Prolusiones duae ad instruendos inflammandosque ad artem Tyrones accomodatae

발행: 1638년

분량: 409페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

271쪽

poniturque ipsi parti . Interceptio vero medio quodam modo se habet: neque in contraria parte, neque in eadem adtriti tur, sed in intermedia , Ut manu tumore pressa, interceptio tentatur in eodem lar chio per medicamenta adstringetia a comnipantia atque corrugantia ue de quibus omnibus suo)oco agemus. Imminuta vero magnitudo augelcenas scopum habet. hec siue uniuersalis fit, nue particularis, ea aesiderat, quae copiosius alimetum aduocant ac tribuunt. Vberiora igitur opus est alimento, ceteriscipe lex re. hus non naturalibus, quae contrariae magnitudini oportuna esse superius diximus, nempe quae & tribuere, & aduocare est

cereque ad imminutas emaciatas & atmisphia Iaborantes parius*o talimerum, ut moder ta exercitatio, 1Omntre medi .cris, aut paulo longior, temperat fricti nes , tepidiuscula balnea, inunctiones aefiictione ac balneo,ac demum dropax seu picatio: de quibus f loco agemus.

De Morbis in Situ Curandis

Vi in situ consistunt morbi, sere Iu-Xaxiones sunt, quae proprii articulo. rum sunt, cum e uiamet lade e cesscis

272쪽

Li ν Tortis'. 243 cesserint. Intestina etiam cum peritone rupto in scrotum descendunt , morbum

pariunt instu; item uterus, S intestinum

rectrum prolapsa. Scopum vero habent reis positionem in pristinum naturalemque o Iocum. Hoc me luxatis loquor) vel manu fit, & palaestrica dicitur curandi ratio, ex eo quod in palaesta in more id positum fuerit, cum luctatorii aliquis aliquo membro luxaretur: vel instrumentis ad hanc rem accomodatis, ut fascijs, i uueis, scalis, machini'; permultis, quq ab Hippoc. usque temporibus in usu posita fuerunt: quae quidem ratio dicitur medica non

quidem quod illa medica non sit, sed quia

a non medicis usurpari consueuit. Iam vero, Ut mira breuitate ac perspicuitate tradit Fabric.ab Aquapend. , quatuor spectanda sunt in quavis luxatione curanda sinebri Exumis, Repositis, Deligatio,Colloc pio. Et sane primo extedere oportet me

brum , quia luxatione musculi contrahuntos prolapsum, & membrum breuius reiadunt. Deinde reponere in proprium locu, ouod est prςcipua indicatio & scopus m aici. Repontum autem Deligare necesὶ est, ne e proprio iterum exstedat loco. Demum Collocare Nortet appositὸ, ut ne sectatur, aut quouis alio modo dim Meatur, ac proinde dolor excitetur & i

flammatio . Haec autem, viqv cunquet

273쪽

i IUDumnum Messitina Petenda sunt, praesertim vero ab summo Hippocrate,Galeno,Celso,Aquapende te, Guidone,Fallopis, ceteris nobilissimis Chirurgis.

De Morbis Solutae Vnutatis Curandis Cap. 4 QVemadmodum in in morbis , qui in

superuacaneo numero siti sunt, pr - cipuam curandi rationem sibi a tem, non naturam, vendicare superius imtelleximus; ita hic plane innotescet, naturam plurimum, artem vero minimum enuti, & curatione absoluere. Vere hinc comstat , verum essis quod ab Hippocrate dictum est, Nου- φυ- hπροὶ , Morborum natura medici. Cum enim lolutae uni alis Curatio unicum habeat scopum, Vnire disiunctas partes,hoc a natura fieri potest, a medico vero nequaquam. Etenim siue Vulnera speetes, sue ulcera, siue quemvis alium, a nobis solutae unitatis morbum,memb.3. cap.2. seci. I. lib. 2. descriptui . intelliges, naturam esse, quae opus absoluit, Vnit nempe glutinatque dissita partis labra. Neque vero putes plane ociari m dicinam, & inutilem plane esse . nam&ψsa naturae, ut ei propriu est, auxiliares

274쪽

Praebet manus. Ergo cum scopus in soluta unitate sit Vnire, necesse est, ut impediamenta amoueanturiillud solius naturs est, hoc solius artis. itaq; sicuti praecipuus scopus , qui est unire, naturae debetur; ita minus principalis , qui est amouere impedimenta , arti tribuitur. Et Vt res fit man festa, vulnus in exemplum sumamuS. in

hoc curando omnes praecipiunt & Chirurgi & Μedici primo, ut 1i quid interceptum est in vulnere , siue grumus sangui nis, ut pIerumq; solet, siue quodvis aliud,

extrahatur, emundetur vulnus, sanguis'; iam effusus abstergatur: deinde, ut aissita labra manu adducantur ; tertio adducta ligetur fascia, ne rursus deducatur; quart5 suocrescentes sordes excrementaque ab- stergantur nam cum ex sanguine regeneratur caro,necesse est multa sequantur excrementa, quipee carnis generatio coctio

quaedam sit quinto fluxio humorumχolor, calor & inflammatio, ceteraque, quae vulneri accidere solent, auertantur. sexto

partis temperamentu conseruetur aut restituatur. Demum ut inducatur cicatrix. Η c omnia, si ex arte prestentur,Vnio necessario sequitur: quae solius naturae est, Qeuti cetera omnia solius artis. Haud absimili modo ceterae continui solutiones seis habent: in omnibus natura patrat opuS, medicus impedimenta amouet: per amo

uere autem non solum intelligimus, quod L s adest.

275쪽

146 Institutis;xum 'mini adest, detrahere s sed etiam, quod abest, addere, ut auferre grumum, teli partem, pila ve, & unguenta fastiasque adiungere.

De Curandorum Symptomatum Ratione Cap. s.

QVamquam Symplomata, cum de s

Patholoma ageremus, diuersa a nO- bis Sectione explicata sunt, in Therapeutica tamen eadem compr hen duntur: nec, ut opinor, praeter ordinem

& methodum, quia sicuti necesse erat ea distinctius nouisse , ac diuersa a morbis tractatione explicare sita vix diuersam χmorborum curationem , medendique

methodum desiderant. Itaq; eadem sect. Vnoque capite omnia symptomata eo praehendentur. Cum igitur Symplomais morbum, ut umbra corpus , sequatur, id praecipue postulativi morbus e medio toti

latur, quo ipsu aboleri possit. Itaq; de singulis symptomatu speciebus curandis hie

singillatim agere fere superuacaneus arvnaquaeque enim species eundem habet scopum, morbum tollere. Verum quia non semper expectare conducit, cium morbus curetur, ut symptoma auferatur, cum aliquando adeo urgeat eius vis, ut

276쪽

Liber Tenius. 2 7

mortem ipsam minetur ι ideo, posthabito

quandoque morbo , ad symptoma cura dum conuertere animum debemus. Quae Vero Urgent,maximeque negotium faces- sun C, ac propterea cogunt medicum, Priamarium cura si scopum negligere, ea iere sunt,quae a doctisseno Sennerto recensentur, Dolo Vigili Sitis,Diarrhaea,Η mo rhagia,Lipothymia. haec enim adeo quandoque Urgent, percelluntque corpus, Ut nisi laeniantur, aegros manifeste perdant.

Dolor cum sit passio seu assectio sensus tactus es enim dolor tristis sensiatio, ut communis fert opinio necesse est, i in Parte dolente fiat perceptio obiecti tangibilis dolorifici, atq; adeo anima ipsa, senius Vecommunis adsit, aduertatque huiusmodi sensationem: alioqui enim dolor non percipitur : unde Hippocrates Qui aliqua no poris parte dolentes fere Glorem non sentiunt. js mens agrotat. Tres igitur viae iniri pos-iunt , Vt, manente morbo doloris causa,

dolor aut tollatur, aut leniatur: prima vi in dolentem partem contraria sensatio iucunda scilicet,inducatur; altera ut sentiecivis obtundatur s tertia ut anima alio aue tatur, ac nouis phantasia sensusve communis obducatur speciebus. Inducitur autem iucunda in dolentem partem sensatio peram ina. cum enim haec valde temperatasnt, maxime amica sunt naturae, ac Pro

inde hac velud oblectatur eoru consortio L atque

277쪽

148 In tutionum Medici atque demulcitur. Obtunditur autem vissentiendi per ea, quae Narcotica dicuntur, seu strupefacientia. haec enim nimio , quo pollent, friSore necant spiritus, caloremque, ac proinde sentiendi,quae per spiritus de calorem in parte sentiente viget,obtum ditur vel aboletur. Quantum Vero possit, animam a dolore alio auocare, ego, Cum

haec scribo, re doctus intelligo, & experientia disco. vehementi enim praessus capitis dolore, dolorem haec scribens non 1entio, huc nempe anima intenta: & tantum abest, ut, cum animum ad scribedum appello,accrescatur dolor, ut sesim potius extenuetur & veluti contabescat. Neque vero id semel experior: nam a tribus he domadibus huius quintilis mensas , in quibus haec scribo , sere semper capitis dolore laboraui, ac fere semPer a scribendo meditandoq; dolori medicinam quet sui. Oportuna itaque sunt doloribuSea

omnia, quae animum a dolore avertere Possunt, maxime vero iucunda,Vt musica, amenarum rerum aspectio, amicorum

colloquia , litteratorum consuetudo aliorum, quibus oblectari consueuit animus. F X his patet, quatuor esse doloris laeniendi extenuandique rationes, primam per ablatione causae, quae vera est & pr

pria curandi ratio; alteram Perano una, tertiam per narcotica, quartam addimus

Per avocationem animae ad alia obiecta.

278쪽

Liber Tertius. 249

vigilia vero non secus sere, ac dolor quandoque facessit aegro negotium. Cum

igitur vehementius urget, ea indicat usurpanda, quae somnum accersunt. haec sunt, Sua quietem sanguini praebent, ut ait HipPo- CrateS, tunc enim vigilat animal, cum anuma eiusque sensus exercentur: exercentullautem sanguine spirituq; commotis, actis,& in sensuum organa irrepentibus. itaque cum spiritus ac sanguis, cui spiritu&insunt, quiescit, non influit in organa sensuum; ac

Proinde anima non operatur neque eius sensus, unde sit, ut somnus irrepat. Quare

iureoptimo dictum est a Plinio, Est somnus nihil aliud, 3uam animi in medium sese reineessus. recedit quidem animus in medium , hoc est,eius potentiae quasi retrahuntur in operationibus externisque sensibus, cum serientur. Id etiam facile innotescit, quod a Zenone apud Ciceronem dimim est contrahi animum Zem, is quasi labi put ι, atque concidere, is ipsum egie dormire. Sed ut test, praeter nostrum institutu est , quod eo spectat, ut somnum cociliantia tradat. Vniuersalis scopus est, sanguini quietem Praebere, cum ex Hippocrate hoc ipso, quod sanguis spiritusque quiescant, 1Omnus aduocetur. Quiescunt autem per ea, quae frigida humidaque sunt, & vi peculiari moto sanguini quietem ac torporem inducunt. Quiescunt etiam Per ea, Prae

sertim vero si de morbificis vigilijs loqua-

279쪽

xso Insiturionum Medic namur quae causas abigunt, ut doIorem , acres calido'; vapores exhalationeS Ve, di si quae sunt nutusinodi. Peculiaria vero soporifera hic adscribanda non sunt, sed

methodum tantum, cui incumbimus: ea vero tradentur inserius, cum de Pharma ciae parte alterante a emuS,

Sitis humida frigidaque adhibenda inis

dicat. est enim frigidi humidique appetitus .fitque a calida siccaque intemperie. Igitur stigidae potu opus est, ut vere tollatur. de mulcitur autem fucatis quibusdam media Camentis, quae causa non tollunt, sed se Ploma solum laeniunt, ut apud Hippocr. 6. Epid. Silere, os elaudere , frigidum is rare: huc spectant ablutiones, ceteraque vel tonsbribus nota. Diarrhaea contrarium humoris motum, vel potius quietem indicat: compescenda est, si fieri potest, medicamentis quae humorum motus prohibeant, locumque affectum, oraque venarum claudant: vessi id fieri nequit, in contrariam partem reuellendi sunt humores & per vomitum educendi, aut per vicina derivandi media camentis diureticis. Eodem sere collimare debemus in singuinis fluxu compescendo. Scopus est sanguinem retrahere , ne fluat aci ape tum locum reuellendo , repellendoque ;& apertum locum claudere, ne, etiamsi eo adhuc fluat, exire possit; cui scopo emi

280쪽

Iastica erasia lentaque adiumento sunt. m pommia aut reficientes, aut reuocantes s litus postulat: hoc est, aut ea sciesiderat, quae abolitos reficiat spiritus, arit quae dissipatos colligat reuocetque ad Propriam seciem. Illa sunt optima alimen-va, vinum generosum,odores suaves. Ηs quae causam dissipantem tollunt, quaequeoprimunt a periseoa ad centrum, repen umque palantes , & a suis sedibus diuuusos: Haec Paucula dixerim de Symplom tibus , ut iunc coniectare tyro ponit, qua via ad cetera eundum.

SEARCH

MENU NAVIGATION