장음표시 사용
121쪽
subtilissimis effectibus,quos causant sui mi-- na, saepe enim Corpora transeunt, & nul lu relinquunt scissionis suae vestigium, sic penetrant dolium,& vinum absumunt illaeso . dolio,aurum,& argentum colliquant illae-io is tegumento, & alis silmiles, ac mirabiles -ι ia effectus fulminis referuntur ; Confirmatur quia ; fulmina non recta descendunt, ted transuersos illos agit vis propria , & natura; xcurrunt hinc inde quam citissime: at
uatit motus hi facilius leuissimo Igni i quam lapidi , aut ferro, aptari Possunt , ergo. diueo Hinc benὰ notat D.Cbrys .in Psal.
t 3 .Fulme esse Ignem Solari acutius, nam D.cbrν lares radios aliquantisper sustinemus , I impetum fulminis ne tantillum quidem Iahis,. ferre possumuS . Grtullia. in solog. contra sentes c 7.docet,sgnem fulmineum non differre ab Igne Infernali. et si Et sane experientia docet, Ignem fulmineum non differre in odore ab Igne Insernali, sulphureus enim odor sentitur in ' loco, per quem transierit fulmen ; & ratio est quia, eius spiritus materia sulphurea est. 13a Confirmatur ex Seneca lib. a. nat. s.aeea η- έθ. 1z--s Fulmen ' acrioris ,
122쪽
densiorisque Ipiritus cursus .a3 3 Non nego aliquando cum sui ministbus saxa,& lapides cecidisse,olienses enim mihi aliquando fuit lapis figurae ovalis, in eo loco repertus, in quo Fulmen paulo ante ceciderat; sed sane lapides hi aliunde fuerunt a Ventis asportati in aerem,& ab aere per Fulmen ad Terras extrusi, non absimili ratione,qua spiritus accensus in cauernis subterraneis Montis Vesuuis lapides praegrandes terribili cum sonitu ad radices Montis,ad litora maris extrusit. Do etiam posth aerem addensari, et indurari, ita ut lapis fiat durissimus, sed raro id accidit. 2 Verum quo modo exhalatio ista,&spiritus accendatur, & in fulmen vertaturi varias accipe Sententias. as 3 Primo. Nonnulli Haeretici, quos damnat, Bracarense Concilium, dixerunta D qmones propria auctoritateRImina condere,& Tonitrua .aso Secundo. Bodinus lib. I.Neatr.docet. Aereos Dqmones, & superiores Potestates agitare exhalationes, &. deorsum expellere .
a 37 Tertio. Aibertus Magnus 3 Meteor.ic. 23. refert Aliquoru Sententiam asseretili, fulmen no esse naturale, sed supernaturale.
123쪽
2 8 Quarto. Antiqui Poet g tanulati sunt, a Vulcano Fulmina e laborari p& ad Iouem mitti, a quo subinde ad Terras immittun rur, Ut terreat eos, qui sunt in imo , α rar
Aristo- 23ς Quinto. sententia Arsot iis, omniuphilosophorum, & vera, eit; exhalationeS,& spiritus accendi eodem prori US modo, tuo stccenditur exhalatio, quae tonitruum est,& Cortiscatio, seu Fulgetrum'. 2 1 o Fatemur Catholici Philosophi omnes, uti aliquando Deum hisce naturalibus effectibus ad excitandos in perditis Hominibuς verae Paenitentiae stimulos ν Imo aliqui etiam , Sancti caeteroqui HomineS, his effi ctibus territi,& excitati consueuere Coelo tonante, fulgurante, fulminante , ad Ecclesias,as orationes confugere, ut de D.
Thoma legitur in eius Vita, & de Sancto BZLP Ceadda refert Beda ust.. Muc lib. c. 3. Amisi ios Duas Fulminis species ossi gnat Ara stoteles: ngm aliud Fulmen e it clarum, iii e
Arges. aliud famosinn, liue Psoloen. 26 a Primum tenuioris substantiar,& mi noris caliditatis, unde tacite penetrat , sed tamen non facile adurit, ratione eniim tenuitatis parum moratur in tranii tu,atq; ita stata manent Corpora.
124쪽
as Secundum vero crastioris subpatim& maioris caliditatis, S cii tardius pene tret, propterea adurit,& coimit Corpora. οή Scotus 3 Met. q. a. art. 3. Tres assi tui. gnat Fulminum species, nam aliud est Furamen terebrans , qt ale est cadens super liQgrui , quod no comburit, sed per porose stransit. Aliud est dissipans, quia absque combustione Corpora frangit. Aliud ueni
que est adurens , qtiod comburit Corpora, quae tangit ' . .
Fulminis Accidentia, ct contra Almem
63 Vlminis Accidentia tria praecia
IL Pue enumerantur ; nimirum Motus, Tempus, Locus. Quoactmotu,Primu dubiu est,a quo motus Fulmini S causetur ; secundum est , quare motuSFulminis sit obliquus, & tortuosus , noin rectus,&serpendicularis, a 66 Motus Fulminis deorsum , & ad Τerras siner dubio est illi Violaniux , cum Aug. de Angelis. F enim
125쪽
88 Lectiones Meteorologicaeni in Igneae naturae sit & leue , deberet potius sursum ascendere , & versisS Cqlum, non enim semper Fulmina violento motu feruntur , sed aliquando mouentur motu naturali, & versus Cettum, alioquia frustra esset naturalis eius inclinatio ad motii sursum, & versus Chium. Violentus ergo Fulminis motus ad inferiora haec, & versus Terram variis cautis attribuitur. Plutar. 267 Primo Plutarchus in das. Platonicis. ponit. Motum istum Fulminis violentum esse ab Aere, qui a tergo accurrens, versus Terram Fulmen impellit. aos Sed contra est quiar Aer a tergo aecurrens nihil aliud prorsus aut facit , aut poteli facere, quam adiuuare motum , Se impulsuiti fulminis, ut citius fiat, ergo non potest esse causa motus praecipua,& principalis . Probatur Antecedens quia Aer, quia tergo est, nihil aliud intendit, quam,o
eupare locum relictum a mobili,& vacuum
Impedire , ergo non incipit Aeripse motu Mobilis, sed motum vel ab alio, vel ab ipso met Μobili incaeptum adiuuat, & forta seisu reddit velociorem,
phm 269 Secundo Plim lib. a. cap. 38. Ponit. Fulminis motum esIe a ventis.
iro sed contia est quia, saepe fiunt Ful-
126쪽
mina, cum in Aere Venti non sunt, ergo tunc a Ventis fulmina non deijciutur,nam, ut bene notauit Philosofhus 4. mei. t. io . ea, ars qua nonsu i , quomodo loq/ιentur, aut ambulabunt i quae non sunt, non postunt motum , aut aliam quincunque operationem causare,& essicere. MI Tertio Magnus Albertus cap. I . tribuit eum motum materiq compressae,& de 'sae,in qua tanquam in alieno subiecto ignis reperitur ; nam quando Ignis est in ferro, aut ligno deorsum fertur. M a Sed contra est quia r quando Ignis , ratione subiecti extranei, & sibi alieni descendit , recto fertur motu, & perpendiculariter, sicuti tale subiectum habet naturaliter moueri ; at Fulmen tortuosei & oblique fertur, quando descendit , ergo talis motus refundi non potest, nec debet in subiectum extraneum, in quo Ignis fulmineus reperitur.
a7 3 Quarto : Cardanus ponit; Ignem, Card. Fulmineum descendere, quia resilit e nu-hibus , in quas impingit, dum nat0rali vilatus ascendit.
274 Sed contra est quia . Si fulminens Ignis impingeret in nubes,illas facile pene- tr ret,& non resiliret, in tantum enim Pi- Aug. AU. la
127쪽
9o Lecfiones Meteorologicaela proiecta in parietem retille, ita quantum parietem penetrare nequit ; Ignis fulmineus omnino potest, & valet nubes penetrare, non ergo ex illis resilit. & retrocedit.: ue Quinto : Resta lib. I. tract. 2. cap. 3δ. probabile putat, talem motuin causari araritate , ad quam se extendit Ignis intra nubium angustias inclusus , quomodo aBombarda ignis subito impetu erumpit, non qua fert Ignis, aut gratiis corporis. . cui adiungitur, natura, sed qua patet exi
a 6 Sed contra est quia . si a raritate,
explicato modo motus fulminis causare tur, recte, & perpendidularitae r , non oblique, & tortuose ferretur, ve patet in Pilais quam Bombarda magno impetu explosit, at fulmun oblique fertur, & tortuos8, e
M. f. 277 Se to Aristoteles 1- Meteor. y. p. ponit; talem motum causari a conliipatio. in & conli rictione nubium: nam hae dum addensantur, & comprimuntur, excutiunt,& extrudunt magno impetu exhalationes igneas,quas intra se continent, sicuti cerasarum nuclei exploduntur e digitis. Verba sunt, 'uamobremfulmina, procella, erus
128쪽
demque generis omnia deorsum deturbantur, quamquam omne calorιs genus suopte nutu in
sublime feratur,sed necesse est. sum iasum in
contrarium rei devi partem emi, ut nucleii qui e digitis proiecti eaeiliunt. ν278 Sed remanet e splicandum, qua ratione fiat, ut fulminum ictus non rectus,& perpendicularis, sed obliquus, & tortuosus fiat. Facile redditur a Seneca lib. a. Secreanat. Δ U. cap. 38. Causa huius tortuosi
talis, & obliquitatis. Audi verba. Obliqk8Fulmen fertur, quia spiritu constat, spiritus Obliquus est , flexuosusq; s quia natura figursursum vorat, iniuria deorsum premit, ιnc pit Obliquus esse: Patet experientia . quando inuiti movemur, & ambulamus, non recta via , sed obliqud, & tortuose serimur. boad Tempus Fulminum. 279 Non cadunt Fulmina regulariter,& iuxta ordinarium naturae curuina , nisi obscgno Coelo,& nubilo,exploduntur enim ex nubibus Fulmina. - .a8Θ Dixi, regulariter , ct iuxta ordinarium natura tur sum ue quia aliquando miraculose virtute Dei 4 aut etiam Opera, & Arte Daemonis extra ordinarium naisturae cursum fulmina cecidisse sereno Coelo Hi itori ci plure s reserunt a vel etiam si Aug.de AM. Vn-
129쪽
scretio Coelo fulmiua cadunt , id accidit, vel quia nubes, ex qua expressismelt Fulmen ob sui altitudinem, aut Ob terrae tumorem, aut ob infuscatum Aerem vaporibus non videtur, vel quia licet Fulmen ex nube sordida, & nigra explosum sit, in parte sincera,& pura Aeris, in quam deseendit, visitur. Ita Seneca lib. a. Hat. cap. 26. Huius generis fulmen est, quod Bartholomaeus Crescentius in sua nau-tιca lib.3.cap. 38. refert, supra Triremes Sixti V. Pontilicis Maximi in Prochyta Insula prope Neapolim circa Meridiem sereno Coelo cecidisse,& tres Remiges percussisi
agi Non hyeme, sed Aestata,vere, aut Autumno cadunt Fulmina; Ratio est, quia Hyeme exhalationes a Terra frigore , aut nivibus constipata, non evaporant , nec ascemiunt; In locis calidioribus, uti sunt Roma, A Neapolis, liqc regula exceptio nem admittit,quia in iis etiam Hyeme Fulis mina cadunt, Terra enim neque frigore nimio, neque nivibus constipatur.
, Δ δad locum Fulminis. . aga Si sermo sit de loco, in quo fiunt Fulmina; certum est; hunc esse Aerem,&praecipue eam Λeris Plagam, seu Regio.
130쪽
nem, in qua sedent nubes, non eit vlla apud
Auctores Dissicultas. At si sermo sit dialoco, qui solet a Fulmine percuti, & tan
a8 3 Docent primo Auctores probatissimi, & experimenta plura demonstrahi loca frigHa,Regiones Aquilonares immunes esse a Fulmine ; & si aliquando illic cadant Fulmina, haberi casum Fulminis , vequid insolitum.& prodigiosum: Sane, quia rariora sunt in iis Regionibus Fulmina,sut quoque nocentiora,& tanti roboris, ut plures Homines Fulmen unum exanimauerit. Italia nostra, Neapolis praesertim,Fulminibus subiecta eit,quia verna semper temperie, & Coeli gaudet benignitate . 284 Docent secundo: Alta, & sublimia frequentius, quam humilia Loca Fuisine tangi, quia proximiora sunt Aeri, & n bibus, ex quibus prodeunt Fulmina I C lumna tamen, quamuis eminentissimaia, Fulminum vim eludit, quia ratione rotunditatis ictus elabitur. Λuctor Cariar Caia.
28 s Dum haec striberem;in Calabria cecidi se duo fulmina, & Templum D. Bel nardino Sacrum caeteris augustius, & eminentius disiectum, in saxa resolutum, fama