장음표시 사용
181쪽
idem est ac,dubium)est ergo Crepusculum dubia quaedam lux, quae mane ante Solis ortum,& vespςre post occasum colorat vapores. quamuis vox nia,Crepusculum.
eommunis sit Matutino , &Vespertino
Tempori, tamen Velpercinum recinuit coinmune nomen; Matutinum vero in Aurorae nomen commutatum est. Dicitur autem Aurora, quasi aurea Hora,quia ut aurum fulget Aer matutino tempore illustratus a Sole i vel quasi aura rorans, quia eo, tempore ros ex Aere pluit ; vel tinique sin aura , quia matutino truapore leues aurae, & flatus excitantur.
naturam Ventorum testantur Sacrae Literae, Sancti P tres & Philo sophorum Primi ; ex Sacris literis plures possent textus adduci, praecipuus est Eeelesiastici cap.I1.quomodo un ras,qua si via spiritus,sic Mycis opera Dei rex Sanciis Patribus satis fit afferre verba,
182쪽
quaedam valde notabilia D. Augustim in D. Aω-
mus, qua cauRperfret , vel de quo Thesauro i νationis eductus sit, noscimus I Denique Philosophorum Maximus: Aristoteles tra- ΜΟ.ctaturus de ventis protestatur, se agere de . . his de quibus maximas habebat dubita. V. i
ue6 Et sanὰ nomine Venti ex commu- V r 'ni conceptu rudium,& Philosophorum agitatio,&commodio quaedam venit, qua in Aere sentimus. In qua commotione,&agitatione duo sunt, materia ipsa,quae agita tur, seu commouetur, &causa efficiens talis commotionis, di agitationis. Maior
difficultas est de ipsa causa effectiva, seu efficiente eius commotionis, & agitatio nis r sed quia solutio secundae huius di ficultatis pendet ex resellitione primae; vi deamus prius,quae sit Ventorum materia. 37 Primo ergo, qui pro Aristotele stant,& se Peripateticos esse, stloriantur,
materiam Ventorum statuunt esse exhala. tionem calidam,& siccam,quam Aristoteles vocat fumum ad differentiam vaporis
183쪽
steςv- . 39 Sed contra hanc sententiam 'Pr,ino facit,quia nitotelea loco cit nun dicit, Ventum esse calidamin siccam exhaurio aena , 8d a calida, vi sicca exhalatione Wptum Ocbari, ergo calida exb ustio potius est causa essectilia: uentoruquam materialis in λα opinionς Aristotelis ι eo verba a Exhalatio primi piumstaeinu UAut dictum estprius, sicca autem Hatnsmpν iricipi uris est , O nat tura --n Mem habet in probi.sect. 26.
5o Contra secundo est quia . Flabello excitatus, i Commotus Aer, Ventus est, perflat enim,& restigerat,qui sunt proprii effectus Vetui,ergo iamVentus non est exhalatio calida,& sicca,quςpotius calefac reddi inflatiuuaret,sedΛer ipse agitatus,&έOmm0 uS. ξ cli R
184쪽
.. R spondebis, Aerena Flisei loco. motum ι non esse remum Propria dictum, bis quisti ila V emis. . H; tica in sed contra hanc responsionem est quia.t licet Aer Flatallo commotua non sit e numero ventorum priocipaliu, quoS natura ad Elementa purganda destinauit, est tamen vere,& proprie Ventus eiusdem naturae , & cooditionis.. cuius sunt venti principalas,& genergius a nam etiam .i Fententia eorum,qm exhalationem calid*faciunt materiam venturum, non quaecu
que parua,& modic/ ςxhalatio est Ventus principalis , & generalis , sed est Ventu*Paruus, eiusdem tamqn conditionis cimi generalibus,ti priosis libus Venti Q, .i,og Deiota aer Fhatallo commotu prnuat eosdem incolia, Ru p est adsucivi principalesi'ueexppristitia ipsaosic dii;& ex alia parte milia ν guus cpuvinci δε exem sic agitatum non ςsio ventum ergo si iudicio sensuum standum sit,iri 'ς sda exhalati insed Aer comotus Vetus est. 64 Secundo alii docent; Ventum esse Vapores Aqueos qui in sublime elati, tu magna capia aucti, cum non possint praeloci angultia consistere, magno impetu ruunt,& μrflant.
185쪽
6s Ita Bernardinus Telesius tract. deibis,quae in Aere fiunt cM.quam Sententiam, ex parte sequitur Talsonius lib.4. q. g. docet enim,Ventos esse exhalationes frigidas, Sehumidas & in hoc conuenit cum μισο sed motum harum exhalationum esse squod cum violenter eleuentur ε Terra , et Aqua, ut redeant ad Elementa , e quibus fluxerui, magna stgitatione totum Aeren commouent, atque agitant, & in hoc Tasse sonus non conuenit cum Telesio, qui aliam causam huius commotionis assignat 66 Sed contra Telesiam eii quia . V a pores sursum eleuati resoluuntur in pluviamM in Aquas,no in flatus,vnumquodque enim resoluitur in ea , ex quibus Constat, Vapor autem constat ex Aquis ,&eiusdem est naturae cum Aqua knon erg
resolui potest in flatus;deindὰ debet assignari ratio a Telesio mar Vapores hi modo uersus Austrum, modo Aquilonem versus perflent. 67 Contra Tassonium est quia;videtur
omnino confundere exhalationem cum Vapore,dicit enim exhalationes Z Terra,& Aquis euocatas esse frigidas:deinde neque Vapor est frigidus, sed calidus est, &humidus . iraeterea non reddit rationem,
186쪽
cur exhalationes hae frigidae potius in unam,quam in alteram partem moueantur, & perflent, ergo non bene Pro ventorum. materia assigna tui exhalatio frigi
og Tertio' igitur probabilius alii Vetiam dicunt, eue fierem agitatum, atque commotu mutaui ipsemet Aer,ut agitatus, atque commotus forinaliter Ventus sit.. os Ita philosophati sunt omnes Antiqui Anaximenes, Speusippus, Seneca, Stoi- .snaxi ci omnes. Ex Sanctis Patribus hane Senten- mene .riam docuerunt.Diuus Isidorus lib. II. D. Damascenus lib. a. Fidei Orιhod , 8.Athana S.is. sius q 8Lex Veteri Testam to . Beda de ca- Dam inra renc. 26.Origa. II. Anastasius Sinsta μνοι. I. Exam. Theod.in Gen.q. 3 D.Augustin. lib. y ήρ
de quant. An.Ex recentioribus Philosophis o,, docent hanc Sententiam. Pontius hic q. 3. Ρωalia ubi pro se citat CardanMm, ct Arsium: Ga- i . v. spar Arago mus in Enclaridis fol. j6. Octa- ης. Mus Durantes in stio lib. Principis Virtuo sed o. ia. nudamias Squilla Settimontanus in φιlogismo Philosophia tract. de Uentis. I Dtita-
tibi a. Ex parte etiam sequuntur Auersa his β iti sin. Ae Ventis.Resta tract. a.de mentis c. . o Puto dicendum Mentium esse; Α :
187쪽
rem commotum,& agitatum. - 71 Probatur primo auctoritate Ari 'itelis qui β'.*Lmoblem. II. 36.fect. 23. problem. I .sect. 26.problem a definit,Ventum esse Aeris impulsum. a Probatur secundo. Experientiata, quia Aere quiςscete ex motu alaru Auis, leuis Ventus formatur. Vnde habet Sapies c. s. emalis verberare leuem Ventum, sed plane Auis verberat fierem, ergo Rer, ' idem est,ac Ventus A . . l.
' -. 73 Confirmatur altera satis familia' ' ri experientia flabelli , i qui fierem com Topense DIouςndo Ventum causat, Vnde illud T -nM- . rentis in Eunucho.
Cape hoc flabestum, Peta m bule sie facito. Αt dices . Hos Uentulos este artificiales,nec de his esse quaestionem , sed do
Vis ti. 73 Respondet Vitruvius lib. l cap. 6.autMI. ...paruulo, breuissimoq; spectaetrio de ma inis , A.immanibus .c , ventotumque -ia uanatura rationibus scire, & iudicare liceni 'Muri enim Ventulus ex leui. Aeris com misione excitariae , ita Ventus quamuis 'U' 'validus varar maiori comminione Prum
188쪽
6 .Probatur tertio iratione; quia tantila materia potest esse aptior ad ventituta ipso Aere qui tam facile huc, atque illue fluctuat,&commouexu ,tarus est, & valde fluxibilis Aer, atque in omnem parte insatilis, ergo aptissima Ventorum mate.
7 Dices primo ventu est siccus, Aerest naturaliter humidus e go Ventorii materia non est Aer. Confismatur quia; Si Ventus esset aer,essex sontinuus, Aer enim continuus est sed patet ventum non est
eontimi am, ergo Aer non est Ventus. '78 Respondeo i Aerem esse humidum naturaliter, sed tamen non hu mectare,. nisi quando haeret corpori; at quando comouetur, & agitatur, non est haeres corpori, ideo tunc non sentitur humuitas, feci potius siccust Praeterea Aer se, nunquam est purus, sed semper permixtus extraneis qualitatiburi calore praesertim ,'& calidis exhalationibus, quae siccae sunt. 79 Ad Confirmationem dico: Aerem non effeVentum quomodocunque, sed Aerem commotum', &iuia non semper, continuo commotieturuser,ideo non c-tinuo est Ventus. go Dices secundo. Si Ventus esset Aer ra. de Ata. Κ 4 om-
189쪽
omnes Venti simul ex omni parte flarent, quia Aer omni ex parte comminuetur ; at hoc est fallum . quia Venti sunt inuicem contrari,atque adeo non possunt
si Respondeo: ventos esse contrarios, non ratione materisequet est inrised rati ne formae,quae et motus Aeris; qnia ergo motus contrari, simul esse no possunt, ideo, non simul ex omni parte commouetur, Magitatur inr. O. 8a Dices tertior Cymbalis sonantibus, & tormentis bellicis ingenti strepitu , commouetur inr, & tamen non causatur Ventus, ergo Ventus non est Aeris comotio,& agitatio. 8a Respondeo , Veta talem commotionem Ventum esse, non quide Magnum,& principalem, sed minus principalem, tenuem flatum,quem etiam non solum flabello sed etiam follibus excitamu& Plus, minusue validiorem iuxta Instrumontorum magnitudinem.
190쪽
De Impressonibus Aereis. I I 3LECTIO QUINTA.
Caina Ventorum. . olutio huius dissicultatis pen- O det a solutione prioris mux examinatae de Uentorum materia; variae Sue
igitur,& diuersae opiniones de Causa effectiva Ventorum iuxta varias Sententias di Causa eorum sublestiua,& materiali ... Illi ergo, qui materiam Ventorum faciunt exhalationem calidam , & siccam, consequenter docent; Causam effectivam Ventorum esse mediam Aeris regionem shaee enim frigidissima cum sit,si ad eam peruenerit exhalatio nec possit ultra conscendere,expellitur a frigore sui contrario,& ideo recedit ac deorsum fertur,sed quia leuis est,non potest ad Terras usque descedere,& iterum se recipere,unde discesserat, ideo fertur oblique , & per medium aeris
discurrit, atque ita fiunt flatus, & Venti. i 8s Sed cotta hac sententia est quia:Si hoc modo fierent flatus,& Venti, debereὴ
frigore pulla balatio qualiter per tot tum spargi , nec deberet ad si isam portius