장음표시 사용
21쪽
Illud h. l. quaeri potest, an resarcitio ea debeat necessario esse atqus pollens uri ablato, an vero sufficiat aliquid modici duntaxat rependiδPutamus justam esse debere atque damno illato , quoad moraliter possibile, respondentem Rationem adsignat P. A. de Petr. d. tr. p. Iry. n. ΤΙ.
Suilicere enim qubd quis ex causa publicae utilitatis privetur jure suo, aequum adeo esse,ut gravatus in hoc relevetur per justi pretii refusionem; Ajimus: quoad moralι ter sibile. Contingere enim potest, ut moraliter impossibile sit damnum aut aestimari aut resarciri idq; modo raticinctsi a patie si hiecti di tantaria antirimod paggiaseu Litii aliud,soua Respubi tanta necessitate pericisis emitu ut vix habeat, unde sei
eas cum Grotio dice iadum derere se quasi sopitam obligationem,
quandocunque copia suppetere coeperit h. e. dit ferri debere eam resarcitionem , usquediim ad meliorem fortunam pervenerit RespubLAd exemplum scit ejus, quod de iis, qui beneficio competentiarga dent, dicitur, eos nihilominus solvere teneri, quando facere posse C perint. Hoc contingit, scit a parte ipsius damni impossibilem esse iustam resarcitionem quando damnum aut per se aut ob sui magnitudinem aestimari non potest. Et tunc, quoad aequitas suadere videbitur, praemii loco aliquid veri pli damnum pasib, vel, e 6 forte non amplius existente,iis ad quos istud sese porrexit, dandum esse videtur, quod ves inhonore vel
in pecunia aliave utilitate consistat; Ad illa pertinent, v. g. privilegium, Nobilitas, titulus honoris, laus, jus civitatis, of scium, trophaea arcus triumphales, templa, imaginesvi statuae, quales viris strenuis in Rom. praesertim Repubi decreta vi positae,testibus exemplis Horatii Coclitis, Mutii Scaevolae, alioriamque, add. I. a. g. 6 de .j. Liv. I. a. ωHistoriis cos passim. Ad haec pertinent donationes remi nec mobilium Mim in bilium , seuda , commendaturae quae emeritis olim ordinum equitibus concedebantur beneficia, Malia, qua prosequuntur exactius ii, qui de praemiis exprofesso. Circa hujus etiam resarcitionis quod probe attendendum,considerationem semper istud ob oculos versari oportet, quod dicitur in moralibus non dari punctuin sine latitudine, nec posse
semper in civili societate exactam eam Mathematicam proportionem aut aequalit.uem obtineri. Deinde dixerimus etiam,ad exemplum contributionis ob iacium,in ea aestimatione non haberi debere rationem Iu-eri.
22쪽
adL. Si quando. st C de per pubi Dueursus. Io
cH,sed damni tantum,& sui scere iis, quorum jura imminuta, ex ca immi- tutione nullum damnum sentire. Dicitur istud in I a Uad L. Rhod. . de jact ubivid. P. Pech. ωVinia ni lit. d. Et inde justificari posse putamus, id quod saepe in puncto hujus resarcitionis iniquissimum videtur, puta, quando v. g. tempore annonae coguntur divites ad victualium venditionem, statuto tamen a Magistratu longe minori pretio,ac absq; hoc statuto fuisset, res venire potuissent. Id, alimus, iniquum non est, modo respiciatur ad id pretium earum rerum, quo ab initio emtae, cum sucficiat,eos ex hac venditione damnum non sentire, utut sorte lucrum ipsis hoc ipso intercipiaturata&judicari potestde casibus,quando propterea, quod per actum aliquem dominii eminentis plane nullum nobis damnum actuin vere instigatur, sed solum fliturum aliquod speratumque lacrumimercipiatur di antevertatur,plane nullare Ercitio fit. XX. Ei,quod diximus,necessariam se damni resircitionem, addendum udhuc est paucis,dupliciter istud non procedere. Nimiriim primo, quoties culpa aliqua nostra damno es causamimbuit. Tale enim damnum, cum per interpretationem & moraliter pro damno non habeatur, eo qubd damnum paniis istius resarcitionem sua culpa, tacita quadam compensatione jam antevertisse censeatur, ideo queri ulterius non potest de eo. Vid. l. aoI de R. i. c. damnum Ib de R. in s. Et hinc fluere putamus etiam id qtiod Dd dicunt, in casu I. C. de oper pubi I. 6. C. eod. aestimationem diruti aedificii non dcbcri, quod locum publicum occupavit, aut ita mcenibus est agglutinatum ut insidias hostium tegere
possit, aut incendio causam praebere Uid Diodor.Tulden. n. . com ad d. l. PereZ. n. . eod. Deinde advertendum, vix procedere haec,quae diximus de requisitis inulta ii a fimata sol ma. quam dari Nini quin haut esse alii demonstrant in qua possc imperantem, ctiam extra utilitatem communcin ,subditis,quantum libuerit,cletrahere, nec ad resarcitionem teneri, verissimum est.
XXI. Et hactenus de saepimentis atque limitibus , qui dominium hocce, alioqui infinitum ac tyrannicum, intra justitiae aequitatisque terminos coercent,qiubusque neglectis, nullo modo absque iniquitatis nota po
sunt eo imperantes uti. Unde& P. Ant. de Petr. c. a . num. ι a. seqq. dc
alii plures ab eo citati concludunt, Principem nec legem condendo jus
23쪽
tertio auferre posse sine causa, ibrem. ab Eli relaberg. e. V. de re obsidi on subdit n. id dubitat, plenitudo potcltatis, num ab homine, an a Diabolo sit proiecta, quando scit . ad malum Minjuriam extendiatur. Unde&merito Perea. de . pubi pis . Adul.ι i inquiit, ureconsultos qt δε persuadent omnia esse Principis, omnia ei licere murumamque ejino Iiberam esse potest.item Hinc jam judicari potcst de exemplis, quorum, age, videamus quid congeri possit, non tamen ita, ut quicquid quocunq; modo publicae utilitatis gratia fit, huc trahamus , quod esset dominium hocce, potestatem extraordinaria navi subsidiariam, cum ipsa majestatoriusque partibus confundere. Principio tenendum,jus subdito vel es se quaesitum vel adhuc quaerendum. Hoc vi sua eminens dominium a tevertit,quandov. g. subditis venatione interdicitur. Istud competit se ditis ratione personae vel rei. Qiiod ratione perlonae, Nostratibus jus perlonarum audit, minuitur, ubi v. g. quis obses voluntate ejus,qui imperio pollet, hosti datur In summo, inquit Grol. . deI. B. P. zo n. Iz. civili imperio comprehenditur ossus in actionessu bdι torum, ut in bona. Et vero imminuitur hoc ipso ei, qui obsies datur, naturalis libertas cundi, re
deundi &c dum scit per ea, quae ibid. Grot sugere ipsi non licet, Mest adeo ea obligatio libertati inimica Adde quod periculo vitae idem etiam
exponatur, Aut tr. de j int gent pari. .sect o. q. r. Alber Gentiui. a. c. o Grol. I. I. c. a. t .ct cap. r. f. ιδ. Reliqua jura persenalia, quae sorte hoc ipso a parte necessariorum imminuuntur , ut taceamus.
Ita intervertituritiam domino jus, quod ipsi erat in servum, si qua sorte publicae utilitatis gratia servus libertate donatur. Vid. I. a. s. ult C. pr qui b caus. serr. pro prae m. likounct. I. . . C. de poen. Ita etiam adimitur jus civitatis, si qua subditus vel etiam pars populi,suadente id tota unive sitatis necesstate, ali cnatur ab eo , qui jussummi imperii habet Q isdquidem fieri an possit λ controvertitur. Vid.Grol. a. c. b. u. ψ.Vasq. .co μrrov. r. Nos nulli dubitamus quin possit, in ea etiam Repubi quae instituta primario ad utilitatem populi, imo, quod plus est,etiam sine alienandorum consensu. Quodsi enim patere oppignorare&vcnderestium potest ibi alia ratio illum alendi non suppetit; Quidni liceat etiam hoc ipsum imperantibus in imperio, quoc paterno quoad finem simileλDein de verum est in omni civitate, etiam maxime civili,quemlibet saluti publicae esse obstrictum kre oecorpore, quare eri videatur iniquum utunia versitatis causa pars damnum raciat, di serat, quod mutari non potest ob
24쪽
res ti corporis Sitem conring. tr. d. n. imper t. suscit. Ita nec Me dicus dubitat abscindore nacmbrum, ut reliquis sua constet temperies: Nec cst, ut cuni Vasquio objicias, liberos homines non esse inicimi acriscio Nam ita non ipsi homines, sed jus regendi cum territorio alienat tita Tandem ctiam huc pertinere putamus calum, quo ad evitandtim imminens civitati excidium, civis innocens deseritur, quin Min hostium maianus traditur , etiamsi ipse repugnet. Id enim licere contra Vas quiuinae Dona Soto probat recte Crotius a de j. B. i. n. n. s. XXII. Jura , quae subditis ratione rei competunt, jura rerum dicuntur,ri sunt vel in re vel a dic m. Intcr jura in re eminet principalissima ca speciei quae dominium vulgare dicitur. Et istud pereminens dominium aut sane subditis adimitur, aut minuitur solumis restrinetitur. Adimi solet quoties v g. submbia incendio destruuntur tempore belli vel oblidionis imminciatis. Jovius: Galli urivit, obses o a Caesare Mediolano adhortante Gritto Veneto necessaria sed miserabili ratione suburbana aedificia in cenderunt, ne h: ad puxenda castra uteretur Caesar, ct propius tuIιus,regentibus rectu muro succederet. Simili ratione Vercingetori apud Caesarem l . . de Beli. Gasi legitur suasisse Gallis, ut aequo animo sita ipsi timis menta corrumperent aedificiaque inccnderent, qua rei familiaris factura perpetuum imperium libertatemque consequerentur; S.iIutu enim cali sa, addens, rei familiaru commoda negligenda esse. Sic saepissime etiam a disci, quaecunque praedia pro extruendo propugnaculo, pro ampliandis ossis, ad defensionem omnium, vel destrui vel in aliam formam mutari ac muniri, hortos, fundos. quae unque praedia in usus publicos transmutari videmus,eaque quidem omnia vi hujus eminentioris domi minit. Huc pertinet etiam,quando alienantur ab imperantibus subditorum bona ob pacem, quod & nuper pacificatione estphalica factum
dem etiam huc facit introductio Mapprobatio usucapionis Per eam enim sit ut dominium alteri adimatur, alteri addicatur, boni quidem publici gratia , quod litium multitudinem S dominiorum incertitudinem aversatur. Vid. l. ι Τ de usurp. ct usuc. r. I. eod. Rc stringitur vero
aut minuitur solum domitum, quoties prohibetur ob publicam utilitatem rerum quarundam alienati, aut ad certasse senas adstringitur, Hunn cnc cisp. p. s. t. I . c. I. n. io. r. vel ad certam quantitatem rei 3 emcum
25쪽
a De Eminente Domin o emenda , Hunn. I. c. n. aa. a . Item quoties ordinaturaedissorum itio, nim quantum intervallum relinqui inter nostrum ζditicium licini vel publicas aedes debeat, I p. l. ιρ. C. de ad . rar. Similiter quoad modum altitudinis ComeZ ad L. ρ. Taur Coras M. Acest. c. a . n. ad avertenda scit perlaesa inccndii aut ruinarum Add. Christ. Besold.d de j re r. c. .vum. a. in n. Item quando quis necessitatis tempore esculentavi id cnus alia vendere cogitur. Hunn.enc clop. p. I. r. I . . . n. .. seq. Quando via publica fluminis impetu aut ruina amissa tenetur vicinus proximio praeliare viam ex agro suo, ι. 4. . . si quem ferv. am. Et tandem quoties absque superioris consensu prohibetur aliquis lando suo secvitulcm imponere, iit in hoc Ducatu videas, tibi Seren Nirtembergicus prohibuit, ne aedes vel aliae subditorum res immobiles nova servitute vel censu irredimibili praediali sine ipsius permissilone, aut Praefectorum atque judicum consensu,adsciantur ta graventur.Vid.2Birtcnrb. 1alidr. tit. Sem Railssilui istaecitatissitu
Jus ad rem sive obligatio vel ex contractu vel ex clis o oritur. Illa o Ἀμ- .is, minuitur vel aufertur quoties contractus cum subditis initia Principis
parte non servantur. Crol. a. c. r. n. q. Item quando Princeps privi lcgia 1 η' revocata eo enim casu minui solet jus ex donatione quaesitum. Grot a. - in c. . n. n. H Ian. encyclop. p. t. s. n. r. Haec, scit. obligatio ex deli- ἰώ v buxeto, minui itur, quando v. g. Princeps remittit injurias privatis tempore belli illatas ob pacem Vasqu. ι. Pustr. c. . n. 1 H. Grol. l. s. c. ao Petro A. deictr. tr. d. I. quas non toll. p. Ptιnc. q. princ. p. n. δa. p. m. 174. Et ejusmodi sexcenta alia.
XXIV. Occasione limitum, quos supra huic dominio positimus adiiciendum in limul aliquid de ejus ex ccina atque desectu Excedunt imperantes in jus usurpatione , quoties, nulla aut necessitate aut publica saltim utilitate id exigcnte, in bona atque jura subditorum involant. Quasiβι-lti et ut Sallustius, imuriam facere. id demum esset imperto uti. Flagitium hoc potius dominationis, quam jus ut appellat Tacitus. Et digna Tyranno vox Memento mihi omnia in omnes licere. Istud tamen quaesti
uJ Mus est ira injustae iiii imperantium vi licitum si subditis resistere
QVOdrectius negatur Grotio l. t. c. . num a. ratu enim naturaliter
26쪽
omnes ad arcendam a se in iuriam jus resistendi habeant, Mis, qui iniurianos parata Aere, eo pso nobis det jus,h.e. facultatem quandam moralem adversus se in infinitum , quatenus aliter malum istud arcere nequi mus; Communis tamen utilitatis atque incolumitatis omnium ratio, ut generale societatis paetum, postulat, ut promiscuum istud resistendi ius in Republ. censeatur esse restrictum. Quid ergo Nempe quod Euripides Imperia habentum perferenda inscitia esst. Et Seneca : Equum atque iniquum Regis imperium feria. Vid plura ap. Grol. I. c. per tot. dc Salmas in defens Reg. c. s. seq. Haec quidem de excessu Desciunt imperantes, ubi necessitatis atque utilitatis publicae sunt admodum immemores,&,quod usu hujus sublimioris dominii praecavere atque profligare poterant, maximum Reipubi dant damnum. In quo quidem durius cule statuit cum allegatis a se Castrense, Johan de mola, aliis Fer n.
Vas quius, quit illustr. c. s. n. o. Quod autem, inquit, ipsis mei civibus liceat ex causa ignavia Principissui alter Principi priore relicto sese committere ido eri esto tenet Cassiensis O . Utvtenim ut idem ille paulo antehimpe nies regulariterum ob utilitatem atque rem se ditorum, exinde tamen statim non sequitur posse eos, ed sorte neglecta, de solio deturbari. Imo invertimus eam iptam utilitatis Mincolumitatis
omnium rationem naturalem postulare, ut, qui semel ad gubernandum constituti, conserventur, eo quod nota tantum mali civitati procurent sua ignavia, quantum creatur divisionum, factionum, seditionum xcladium ex mediis, quae ad eos tollendos suscipiunm r. Ita& Claudius Imp. Legatis Parthorum ap. Tacit.ta annaI Ferenda Regum ingenia nec usui
crebras es mutationes. Quod N experti Tiberio Maio superstites, qui sperabant sublato Principe mitius fore imperium, cum sivit verba
Taciti l . . histor. J interim intestabilior severiorexortures' statvi in adeo recte his iisdem subjungat Pereet in j. pub p. am Licetforte melior reddatur statvi , longe tamen graviora esse damna quam mutationis commoda, adeoque alim esse praesentem flatum rotirare, malum ignavumque Principcm consilio 4l.indu monitis emendare, quam insidiue medio tollere vel eum regno destituerect c. XXV. Hactenus in genere vidimus tum dominii eminentis naturam, tum etiam quomodo, & in quae jura & quousque exerceri possit. Videamus
porro,quomodo exercitium hocce subditis innotescat. Fit igitur hoc 3
27쪽
ipso quo istud erga sit jinum rectibile declaratur. Quae vero declara tio sit modo facti. cum ipsa executione, modo per actus quosdam
monitorios executionem, cedentes,qud pertinet lex consuetudo, sta tutum, ei lictum, rescriptum, decretum, Senatusconsultum&c. Per facta
ipsam executioncm declaratur, quando v. E. Magistratus absque pret via quadam monitione ignorantibus nobis in bona jurave nostra involat, eaque aufert vel minuit. Dc quo monendum, fieri istud vix solere aut saltim deberes, nisi ita si cri publice expediat, aut circumstantiarum ratio viam aliam non Mimittat, utputa si periculum sit in mora,si publice intersit ejus rei consilium non patefieri,autis,cui damnum inifligendum,absit, vel saltem ipsi perindessit uiat an nesciat, vel si notorie repugnet, si quas in alii casus Saepissime declarari solet per edicta, mandata, inhibitiones, durch offeni siret Mandata, Τebet mid Serbot qua publicantur,extiteras publice,veluti curior,tcmplo,vel consimili loco publico hominum multitudine frequenti,asfixas, temper verba vel ipsus Magistratus, qui subditos convocat, vestiaconis,mannus mas disciuit Giiiiiii Zἰatcst
tympani, id sum tum ad terrore, tim etiam, ut per tantum clangorem comagis ad auscultandum excitemur,adhiberi putamus. Vid. Magni t Dru D. Mylar. tr. dej. O prir. Stat, N. p. 3. c. o. ibi allegat. His edictis mandatis addi plerumque olet, quibus poenis atque coercitionibus contra contumaces nec parentes edicto superior sit anima duci furiis,quae modo graviores modo leviores. Sic vetari solet exportatio frumenti sub poena commissi, . M J. de publican Oiec . I r. l. a. C. quae res exρ non deb quod est nil aliud quam rerum merciumve cauas in fiscum propter fraudem a domino adminam Sarpissm e deveniri tiam solat ad comminationem ultimi supplicii Ubi quaeri pomet, an quando tanta enae determinatio superiori liccata Ad quod, cum commodius alii ea de re alibi tractent, breviter respondemus, sis ictum atque summum imperantiusv 116 intueri velimus, dicendum quidem omnino videri,posse eos i viori citrio dclicto gravissimam praestituere poenam,ad exemplum venditoris, cui liberum merces suas insinito prctio laudare, praesertim cum aegrcvtaadit, ut vero vendit Magistratu stilicium pro statuta poena Humanius tamen & magis Republ. agi, si cuilibet tilicto proportionata responderit poena. Ubi tamen meminerimus, eam proportionem non essede minandam tantum ex ratione objecti, circa quod delicium ver
28쪽
ad L. Si quando p. C. deoper.'ubi Discursius as Fff
fatur, sed praeprimis metiendam esse ex publica utilitate vel necessitate, quam quo magis evertit delictum, eo graviori etiam dignum poena erit. Add. Sutholt. d. ad Inst. b. tb. 3 . Augustin. ar de Cir Derc. 11. Aristi t. l. a. Polit. c. ult in n. Illud sciendum, eo casu, ubi ena certa in ipso. dic id alat mandato non exprimitur,tacite innui contra refractarios arbitrarie animadvernam iri Vid. Menoch. l. a. arbitrar cas. II. Caeterum ii,qui edicta ac mandata lacerant,radunt,corrumpunt,olim OO si sidis, ast hodie communiter arbitrarie puniuntur aut extraordinarie castigantur. Vid. Magnis Dia. D. Myler. .sup ιt in sv. pag. 37s. Menoch. l. cit.
Adjiciendum h. l. est de ejusmodi consuetudinum,statutorum,edictio . rum c. interpretatione. Et ex superioribus igitur praesupponendum h est, omnia ea tendere contra juris communis dispositionem, hoc ipso quo naus scuntur ex eminente Olmnio. quod est potestas qua dam ex ru sis , traordinaria, in subsidium utilitatis aut necesiitatis publicae, contra jura communia&ordinaria,sese exserens. Quae vero suadere videntur, esses 'ostri interpretationis,secundum id,quod vulgb dicitur; statuta,con- cletudines quicquid uri communi derogat aut exorbitat strictae misterpretationis elle. Quod huc tamen applicari nequit , exinde, quod, utut exorbitent haec edicta&c jurique communi derogent, respiciunt tamen& interponuntur ob utilitatem necessitatemque publicam, cuius sane favor atque ratio longe major,quam ut stricta ea interpretatione debeant concludi,praelertim cum&alias dicatur,pcaenalia,correctoria,limia latoria: exorbitantia interpretationem, si non extensivam, saltim comprehensivam capere, si caserte, et pectu aliquo sint favorabilia. Vid ple-
D. pasitan . . Dicimus igitur non cile praecise di simpliciter nudove borum cortici hic inhaerendum , sed Jaec edicta&c ultra verborum latitudinem explicari posse, si apertum sit statuentem minus locutum ac voluit, quod quidem praesertim videre poterimus exinde, si qua,admissa strictiori interpretatione, superior finem suum ac intentionem principalem sive unicam non sit adlecuturus , si ansa detur fraudibus ac edictorum illusionibus4 si absurdussuerit edicens, otiosus , superi tuus, iniquus dic.
29쪽
De Eminente Dominis XXVII. Ex his jam deducimus r. Probibita vi domini e ninens, specie
v. g. armis, navibus, ne provincia vel urbe eaportetur, sub poena com missi, posse superiorem jure meritoque intercipere materiam ex qua conficitur ea species, v. g. ferrum ex quo anna, tabulas aut ligna ex quibus naves conuruuntur. Cons. I. a. C. qua res expori non deb. t. . pr.
f. a.ss ad SC. Maced Guidon Pa dec 3 t. 2. Prohibita specie v. g. frumento, intercipi posse , id iiod ex ea specie contestim v. g. panciri
vel rarinam. Vid.Iup. Laud Dia D da intrbach prael. tibi ait de contrierat Tulden ad Li qua res expori non deb. qui eleganter a&dit Ita e vim non modo stamentam, hi labores cirιtatu exportari Et caute addit, seniles nihilominiis prohibitiones aliter interpretandas esse , si qua arcana Principum milientia materiae alicujus evectionem prohibeat, v. g. lanae, ut tanto magis elaboratarum ex ea materia specie riun evectio ad exteros fiat, qu delictu materiae idem artificium nos
aemulentur. 43. Prohibita exportatione principalis censeri prohibG
tam quoq; exportationem accessorii iactitos id tradit Aut. tr. de; in L. Gent . . s. l. q. ρ .ctubi cit Perrtn lusi de re mil. p. p. n. a . Duces m bello Caelare Gallico, nater quos convenerat, ut quaedam ultro citi dq; transmirti postret, exceptis armis cujusque generis. Cum enim mercator inter merces centum aut vaginas ad recondendos enses transse
ret, interceptus is, eo qubd vaginis etiam,ut ensibus ad rem bellieam Lostes insti, antiir. Credat, qui volet. Addi interim potest I. Cotem 1 . pr. g. de publican ct vect .,Prohibita exportatione victualiun ntercipi posse Min commisium cadere omne id, quod quocunque modo ad esum potumvc pertinet v. g. ialem dici me herba Nicotiana, quam Tabae- codicum,sunt, qui quaerunt, amrmantibus nonnullis, quMMea corpus nutri .lt, aut saltim cjre usu victitatium consumtio protrahatur,4 quibus addi posset, quod ex Moisade de Indis narrat Paul. Zachias in quaest.
Neduo-Legat. I. - . t q. y. n. Ist eos ex Tabaci herba pillulasqnas dami conficere, quartim usu famem ac sitim iter facientes triduo acquatriduo sustineant unam aut ali inter inferius labrum inseriosesque dentes reponentes rea absumta aliam, atquc inde ad lam,cione peregrinatronem ablolvant triduanam interdumaut latri Lianam, eadem ignur ratione
nomine victualium venire dc bere, qua sal quo victualia a putreetinete vantur. Sed negant alii, eo quod ecunduimninos Medicos, ejus herbaestim
30쪽
ad L. Si quando p. C. de per. pub discursim.
sumus non nutriat. Nos eam rem ua medio reli a quimus. Adi Atat. rν. erant gent. p. a. q. r. feci. I. ubi tempore belli inter Hisparitarum Regem Mordines Belgas ob navim Anglorum herba Nicomita olimsta in ad portum Belgarum destinatam ab Hispanis inte ceptam,talem conir vetitamicississe cx commisio rot in Cur Admirat Angi refert.
Circa poenam refractariorum nec pareiuium ejusmodi edictis sciri adhuc debet,qudd,quemadmodum nec alioqui sine dolo Nproposito delictum committitur,ita nec quantum ad praesens, qui aut ex errore aut casu aliquo violento xtortuito contra ea edicet a venisse videntur, poenam praestitutam promeruerint. Et adeo merito dicendum, eum, qui ad loca non vetita merces vecturus, vi tempc statis aut errore via ad loca vctita
perductus, non incidisse hoc ipso in poenam prohibita exportationis. cons. l. o. . .ss. de publican o rect Cic. a. de inrent Lao. o. 1. id L. Aquil Aristot a. Et hic Tulden ad i. C. deiect ct commis. n. s. Sed an v. g. deprehennas in itinere, violasse censeri debeat edictum quo mestium c ve citio prohibetur Θ quaestionis cst. Ibi quidem seiamus duplicem ejus sensum esse posse, i. An is, qui cum bonis exportari prohibitis in itinere extra territorium ducente repcmis,detinerivi examinari jure meritoque pollit,usquedum probet ac doceat se non extra territorium vecturum tu iste 2. An is, quem constat iter extra territorium destinasse, deprehensus in itinere, antequam attigerit territorium alienum, Promeruisse jam censeatur poenam edidia prohibitorio expressam aut instigi solitam ei, qui jam pervenit ad eum locum, quo portare non debebat Circa rivi distinguendum putamus inter iter quod immedi te extra territorium ducit, Minter iter, quod antequam ducat extra territorium, prius ad locum intermedium in territorio ducit. In hoc deprehensum intercipi non posse putamus, eo quod nulla contra cum praesumtio militet. Sed illum post e non negamus, ob validissimam exitinere, nil alio ducente, praesumtionem , quae necessitatem ipsi d onus probandi imponit, se iter ad locum interritorioucstinasse,ast errore aut qua alia excidabili ratione huc loci delatum. Quanquam dici possit, exteros cum mercibus exportari prohibitis ubicunque locorum in territ rio deprchensos, icitiare ivi examinari posse,utpote contra quos praesumtio exportationis longe facilius inducitur. Cons. Grivet. Dc. Si allegat. a Dyiden ad . C. qua res expori non deb no ubi clitan de eo, qui ab ini-