Appiani Alexandrini De ciuilibus Romanorum bellis historiarum libri quinque ueterum collatione codicum à mendis accuratius quàm antehac unquam repurgati, summaque diligentia excusi. ... Eiusdem autoris Liber Illyrius & Celticus Libycus & Syrius Parth

발행: 1529년

분량: 755페이지

출처: archive.org

분류: 로마

721쪽

conterritit, ut per superiora motium arrepta fiaga neutiquae retrocedentes sentirent hostes,uerum quoscitia insequentes Nun Detientes eos esse arbitrarentur. Ea uictoriaadmodum elatus est Mithridates, ita ut ad omestiteras emitteret.

Ex equitibus porro magnampartem,& his quidem pugna cissimis in instans locat, qui co meatum e Cappadocia serentes Lucullo interciperent,satis ratus ut quemadmodum ipse apud Cyzicum fame uictus fuerat , sic Lucullum inedia de hellari posse. quae profecto animaduersio haud contemnen Eda uisa est, si Lucullo commeatum quem ex sola duntaXat Cappadocia habebat intercluderet. Sed curegii equites praecursoribus eorum qui frumetum deferebant in angusto currissent, deinde impetum non sustinetes ad liberiora loca diuertissent, equos , ut inutiles in arcto reddidere. Eo inlico ex itinere praeuenientes Romani prius quam in acie pro, dirent hostes ex regiis plures occiderunt , pesitum in more inter angustias pugnantes,nonnullo etiam e primis conse cerunt,alios sagientes praecipitauere e rupibus,paucinocte inexercitum delati,& se solos euasisse referetes,quanquam eventus plerisqi ex se formidolosus esset,multo tame formidolosiorem retulere regi. thridates prius qua uictoriaLucullo innotesceret, ratus in tanta equitum clade non multo

post Lucullu sibi insurrecturum, fuga ex trepidatione medi iatur, id* amicis in tabernaci subinde refert.Illipriusquaannunciaretur cum nox adhuc esset, iugi studio quae quis habuit e castris educit. Turba igitur eorum qui uasa desere

hant ad portas concurrente, cum caeteri animaduerterent,

ec qui eadeferrentcognoscerent, deteriora his arbitrati, ecquia nihil ipsis annunciaretur,cum timore querela decurrentes ad uallum properant, disiectis oirtibus eo ex loco ut quis Q potuit turpiter arripuere iuga, nullum a duce aut Praefectis mandatum expectames. Ouae Mithridates nullo indine,celeriusq; qua putarat cG ille cernens x taberna.

722쪽

LIBER M' THRIDATICUS.

culo prosiluit, ac nonulla dicere aggressus nemine adhibete aures turbatus,ut in multitudine fit, in terra concidit,indeq; in equum relatus ad montes cum paucis aufugit. Lucullus hac uictoria certior fictus, percepta etiam holitum fuga statim equites plures emittit, qui eos insequeretur. Deserenti hus uero uasa per exercitum pedites iussit occurrere, & ne quid eo tempore arriperent,uerum nullo respectu ut eos in- Mithridaterficerent, imponit. Atilli uasa aurea oc argentea quapi res uictus rima uestem. multi preci j intuetes mandatum neglexere. M pxu ipsum quoci; regem capientes cumulum auro onustum qui 'μπιμῖμ' sarcinam ferro conladiissent, fluente auro ad id conuersi Mithridatem uersus Cumas fugietem sequi neglexerunt, quo ex loco cum tribus equitum milibus ad Tigranem peruenit Ille ad conspectum suum neutiquam ad lit, uerum certis in locis regio more uiuere concessit. Mithridates de eratis rebus Bacchum cunuchum ad regiam eius ire imperat, uti sorores suas, mulieres , ac pellices quoquo modo neci tra deret imponit. Sic illae partim ensibus, partim ueneno delaqueis finiere uitam.Quae animaduertentes ij, qui praesidii rege impositi erant, paucis exceptis ad Lucullum perfugerunt. Lucullus deinde in regem conuersus exercitum con

firmat, &quar in ponto fuere ciuitates classe circunuectus: omnes fere in potestate redigit, Amastrem uidelicet & He

racleam aliasque. Sinopis uero acriter adhuc Romanis reis

si fiebat ,& naualipraelio haud ignaue depugnabat. Obses si a Lucullociues , naues quas gr uiores habuere igne con sumunt. leuiores deinde inni essi fuga se proripiunt. Lucul lus statim urbe libera m elle pronunciauit,somnio zmo

tus, ut aiunt. Nam Antiochu cum inAmazoncs cu Hercule

belligerasset, ui tepestatis pulsum, &in Sinope delatum ea urbe sibi uendicalle fama cst,obido eius statua Sinopentabus maxio inhonore fuime. ita*cu ciues arrepta fuga statua ui est re

723쪽

696 APPIANI ALEXANDRIN

ut etarre conaretur funibus, linteaminibusque obuoluim Inscio igitur Lucullo, nec quid tale meditante per quietem apparuisse memorant se ab Antiocho uocari, ec insequentidie statuama nonnullis deferri cum offendisset,solui iussisse persimilem ei, quem uidisse existimasset. Lucullus inde ad Amisum. Amisiam supra Sinope castra posuit, diciuibus similiter per Six imare fugientibus cum intellexisseteam urbem ab Atheniesibus dum mari imperitaretconditam Hiise, & diutius populari ciuilitate usam iubinde Persatu paruisse regibus, de

nuo uero eadem ciuilitate restitutam ab Alexadro, iterum a

Ponticis subactam fuisse, urbis sorte miseratus Alexadri in more cuius gloriam aemulabatur, Zc quod genus esset Attiacum,suis legibus uiuere concessit,Amisinos omnes iussit reuocari. In hunc modum Lucullus Sinopem a toe Amisi depraedatus denuo restituit. Cum machare uero Mithrida tis filio Hosphororum rege, corona sibi ex aur romittere

Dedus amicitiam cp firmauit. 5c ad Mithridatem apud Toganem inquiredum proficiscitur.Inde in Asiam transgresius Syllanis adhuc oppressam gratiaminibus quarta inbu ti partem infructibus,reliquas ex domorum possessionibus Epinitia ec mancipijs iussit pendere. Epinitia etiam lenia instituiti iςRRiδ ueluta bello rite peracto. His gestis in Tigranem quod Μυthridatem recusasset reddere copias mouit,duas ex electio ribus legiones ac quingetos educes equites Cu his Euphra, te superato pecunias a barbaris exposces iter peragebat. Hi quippe nullis inferebant bellum, nem quid pati digne uide bantiar bello inter Lucullum di Tigranem ingrue te. Tigra, ni nemo Luculli aduetum nunciare ausus, qui enim primus id attulerat in cruce sublatus est. Ciuitatum deinde tumultu quae ab eo inflastabantur audito, Metrobarzanem cum duobus millibus equitu ire iussit, qui Lucullum ab incursu prohiberet. Mazeo autem Tigranocertam custodire imperat, quam urbem ut a nobis superius dictum est . in honorem sui nominis

724쪽

LIBER MITHRID ATICUS. 697

mominis condiderat,& optimos quos in eam conuocarat, poena unicuita imposita,utquar in ea non trassaret sbi iure. uendicaret. urbi quippe muros in altitudinem quinqu)gin' Tirmn

in erexit cubitorum,equorum stabula inferius habentes, re certa urbagia adhaec repomaria in suburbiis perfecit a mplissima, fe- inclyxa. rarum insupersepta ad uenandi uoluptatem, lacusc, ainc nitate resertos inproximo autem arcem munitissimam condidit:quae omnia Mazeo curanda derelinquens ,copias omni ex parte contrahiti Metrobarzanem quidem Lucullus sta tim ab congressit primo repulit. deinde conuersum insequi coepit. Nazeum Sextilius intra Tigranocertae moenia con Sς ultu . elusit,regiam in muro minus septam depraedatus est. Urbi uero oc arci Tam ab omni parte circvdedit, machinas etia Vattulit urbi,&cuniculis moenia suspendit. in his Sextilius obuersabatur. Tigranes peditum duceta & quinquaginta mitilia,equitum pariter quinquaginta in unum congregauit, ercquibus ad sex millia in Tigranocertam ire iustitiqui per medias Romanorum acies pellices attrahentcs regias prosecti sunt.Tigranes cum reliquis copiis in Lucullum mouit. Forunt tum primum Mi thridatem in consipectum eius uenisse, regi quoq; consilium dedisse,ne cum Romanis bellum caperet, sed equestribus duntaxat copiis hinc inde discurrens ua statis agris eos quot fame praecludere tentaret. eo modo se a Lucullo ad Cyzicum obsessum sine praelio exercitum Om nem perdidisse. Verum ille Mithridatis militiam irridens ad

pugnam paratus accessit.Romanorum quoq; paucitate pera . .

specta cauillo huiusmodi usus dicitur: Eos quidem si legati

accederent permultos:sin utpugnarent perpaucos esse. L Insidi micullus tumulum accommodum posta igranem cospicatus, litares.

equites in fronte constituit,qui hostes lacesseret,&ex agmiα ne deductos ipsi cedentes post se traherent,ut insequentibus barbaris nullo ordine palantes interciperet. Ipse tumulis cir cunuectus,pedites inocculto collocat. Cum primum igituri hostes

725쪽

608 APPIANI ALEXANDRINI

hostes ueliui in uictoria Romanos hinc inde dispersos perse. qui uidit,corum quoq; uasa palssim iacentia conspexit,sublata uoce uicimus,o uiri inquit,& subito ad eos qui uasa des rebant accurrit.Illi magno tumultu inter pedites feruntur,ec equites peditibus occurrunt. fit fuga undiJ.Sed cuinsequendis Romanis longius a suis decurrissent,equitatu insurgen te conuersi trucidantur,ec qui uasa ferebant inuicem collapsi ut in tumultu fit, seipsos collidebant. Omnibus igitur in cita multitudineconfiitis , nec ordinem ullum intuetibus ad quese reser rent,caedes immensa editur nemine hostem spoliante Sic enim a Lucullo maximis propositis poenis editum fueαrat,adebui armillas,di torquesua transitu euitantes percen.

tum diuiginti stadia hostes continue caedendo periecuti sunt quoad nox eos excepit,tunc quidem conuersi spolia inuad hant.Sic enim a Lucullo concessium erat. Mazeus percepta

clade a Tigranocerta omnes Graecos quos mercede conat Xerat in urbem armis exucre decreuit: Nam cum de relici sionem ueritos in unum ambulare,una conuersari, Ascut

Iis quibusdam ornari conlaexisset, barbaros statim cum a mis in eos im mittit. Illi uestes clypeorum in morem sinistris adaptantes ad eos sec6ticinint,pluribtis intersectis assumpsere arma, quibus inuicem divisis iam potentiores ciuibus extulere faces,& Romanos ab extra deposcentes in urbemma ino, an hunc modum Tigranoceria a Romanis cap ta, Otia, sto ingentes , Thesauri in direptisunt,utpote inciuitaten ni capta. per ad aemulatione gloriae condita. Tigranes interea ac Mothridates exercitum alium denuo iustaurare properabant, cuius reginae Mithridati attributum erat, cum Tigranes cladem illam ob imperitiam rei militaris accepta existimaret. Ad Parthorum etiam regem misere legatos auxilia ab eode. expetentes.Sed cum Lucullus ad eu pariter suos demisisset, rogaret di ut uel sibi asterret opem,uel neutri impederet, reructam uitis I pollicitus muli piaemittere curauit. Mithridatesta arma

726쪽

arma interim per singulas desumpsit urbes,& delectum sere

omnem ex Armeniis consecit. Ex elcctioribus uis septu ginta peditum millia,equitum ad dimidium fere numerum elegit,reliquos omnes ab exercitu emisit. Hos igitur per turmas,cohortes. diuisit Italici in modum distingues ordinis. Ponticis uero se exercere permisit. Adventante Lucullo Mithridates peditatum omnem partem equitatus in tumulo continuit.Reliquos Tigranis equites cum in frumerarios Romanos impuliiset amiti t. a ex caussa audacius Mithridati appropinquantes frumenta legebant, dicastra iuxta ea metebanturAnterea pultus ad altiora editus, Tigranem ad uentare indicat. Hoc enim inter se meditati fuerant quo Lucullum in medio deprehenderent. Id animaduertens Lucullus priecipuos equitum longius ireiubet, qui Tigranem di stinerent,nec ex itinere in ordines redire sineret. ipse mihi datem in pugnam prouocans fossa circuns sit, nec ante ab inc pio destitit, quam fames incidens amborum dissoluit opera,& Tigranes ad interiora Armeniae se contulit.Mithridates uero in pontum 8c ad residua sui peruenit,principatus quatuor millia ex suis adducens,totidem a Tigrane assium ptis. In sequebatur &eum Lucullus . Sed cum ob commea tus inopiam reuerteretur,praeueniens illum Mithridates Fabium aggreditur,quipostremus sub Lucullo ad bellum ibi dem fuerat rei ictus. Lum itaque in fugam uertens, ad quingentos occidit . Fabio uero seruos qui in exercitu aderant in libertatem uendicante,& per diem integram denuo depugnante,iterum belli fortunacoepit immutari,quoad mlhri dates genu lapide saucius, ec sub oculo transfixus a sagitta magna celeritate auectius est,&pluribus diebus hos quide timor regiae salutis,illos uero multitudo uulnerii quietos red

didit. Mithridatem Agari curabat genus Scythicum qui ad se clam morsus Qtet adhiberi,&ob id regi cotinue assid ham.Interim Triarius alter ex Luculli ducibus cu exercitut 2 proprio

727쪽

do APPIANI ALEXANDRlNI -- . . Proprio ad Fabium delatus in eius locum successit,nec mu ι ripabit o to post cum ipse ac Mithridates ad pugnam couenissent, uencia succe tus Propereexortus qualem antea nunquam obuenisse in

dix, moriae proditum est,amborum teloria lii stulit, currus p perfregit,ex militibus nonnullos ut raptos suspedit in aere,qua ex caussa cedere ambo. Sed cum Lucullus aduentare dicere, rurariarius uti toriam praeoccupare studens, noctii adhuc Mithridatis custodias aggreditur. Cum pugna aliquandia par ess et, rex cum parte copiarum quae eum sequebantur fortiter inuectus belli uictoriam auspicatur. Dissipatis enim hostibus peditatum eorum in palustri quadam uoragine conmelusit,quo in loco cum subsistere non poli ni interimuntur. Equites deinde per campos insecutus est impetu quoda aspia ratis fortune usus. Inter haec Romanus quida turmae duetorserui in modii cum rege congressus, magno uulnere er lata Geuiii 3e mur ense traiecit,raius ob thoracem neutiquam eum a tergo 's iarii pe posse configere,uerum illum qui regi proximiores aderant ditat'inte statim consecerunt. Mithridates in castris retro defertur. at ximix amici arridentem eorum coeptis fortunam prosequentes magno impetu in Romanos feruntur. Pugnantibus ipsis inopinus reuocationis clamor auditur, sub at dubitatio ne alii

de quid infaustu illis accidisset, quoad intellecta re statim in

campo magna trepidatione regem circunsteter nec abinde

discessere,uonec Timotheus compressum sanguinem exta periore loco retuli quemadmodum apud Indos ab Alex: dri militibus olim trepidatum fuisse memorat, donec ipse se rex ex uulnere curatum suis ostendit. Mithridates cum ad se redisset,eorum qui pugnam reuocassent, nauiam coque stus est,& orta quamprimumluce duces in Romanorum co citat exercitum. Illi timore perciti in fugam uertinatur. Cum cadauera spoliis exuerentur,tribunos militum quatuor&uiginti, ceturiones centum quinquaginta occubuisse repertu est. Ouoru superiorum iacturam uno in praelio nunqua per umilem

728쪽

LIBER MITHRIDATICUS. Togsimilem Romani sustinuere. Mithridates in Armeniam profectus quam minore Romani uocant,quaecud facile asporataripoterant frumeta collegit, quae uero difficulter penitus euertit,ut Luculluminstatem a se repelleret. In terea uir qui dam e Romanis senatorii ordinis Attilius nomine ob muta 'eiam derelicta patria ad Mithridate cui antea familiaris ne rat, accessit. Quicu insidias regi pararet, ab eodem interce. plus est. Rex neutiquam dignum ducens 'ominem Roma . num senatoriumq; supplicio afficere,cum interiecit, conspirantes uero cum iso grauius amisit.Seruos praeterea qui Attilio hac in reobsecuti foret impunitos esse uoluit, utpote qui hero suo paruissent.Lucullo interim contra Mithridatem c stra habentequidam Asiae praeseditis praemisso tibicine pala proclamari iussit,Romanos Lucullum incusare quod ultra praescrip tum sibi tempus bellum gereret, exercitu ab eo esse dimittendum,qui illi paruistent eorum bona ex decreto fore publicada.Qitibus temere prolatis exercitus sere omnis paucis exceptis dii Iolu tus est,qui enim tenuiores fuerant, & poenam minus formidabat cum eodem perstitere.Hac caussa Luculli in Mithridatem bellum nullius mometi habere cce plum,pecquod adoptatum finem posset attingere.Dissidete quippe Italia turbati omnes,mari latrocinns obsesso fame pene ene 'itempus bello accommodii arbitrabatur esse, prius

qu in alterum peringens ac difficile composuissent bellum. His perceptis Mithridates in Cappadociam descendit,& ut

proprium regnum sibi confirmauit.Et haec quidem agetem Romani uidere neglexerunt quoad maria tuto patebant. Cuautem uexari coeptis ensi&Pompeius ad ea pacanda in Asia uenisset,bellum Mithridaticum continuo assumpsere,&id Pompeio exequendum tradidere. Ea ex caussa pars quaeda thridatia Pompeianae seditionis bellum contra Mithridatem mari ge, cum des stum mihi uisum est, nec ad priuatam ullam expeditionem ςς Rixur pertinere,sed ad partes eius esse reserendum,& quemadmO-t dum fuerit

729쪽

dum fuerit exponere. Mithridates cum primum Romanos debellasset, Asiam , inuasisset, Sylla circa Graeciam elabo rante,ratus illum non satis facile in Asiam uenturum,csiera omnia ut praediximus depopulatus est, mari quow piratas'. intulit,qui primum pauculis scaphis, nec iis fatis amplis latronum more maria infestabant. Cum uero bellu exarsisset, plures numero essecti nauibus longe amplioribus omnia circunnauigabant lucri potissimum dulcedine pellecti, adeo

ut nem deuictorege,nessi inducias agente,ac ne retrocedere quidem limari temperarint. Nam patriae extorres deficiente

uictu ob assiduum bellum ad inopiam maximam delati uice telluris mari fruebantur, myoparonibus in primis &soc piis usi, dicrotis postmodum ac triremibus separatim enauigantes latronibus quibusdam maioribus ipsis praesidetibus

imperatorum more,& in urbes moenibus carentes ut delati,

aliarum quom moenia sternentes aut sutadietes,& in capitiauitatem uenalcantes,palam predabatur, si quos ditiores of fendi issent classi impositos seiptos redimere cogebant. Et huiusmodi rapinas cum latronum nomen abhorrerent, militares mercedes dieii tabant. Artifices praeterea ad opera adhibebant uinculis detentos,&lignorum materie aeris oc ferri circunferentes nullo unquam ab opere cessabant. Elati etenim ob assidua lucra,nec latrocinari adhuc omittentes regibus iata tyrannis,&exercituum magnorum imperatoribus se ipsos comparabant, satis fisi cum se in unum contulissent a ne mine superari posse,&ob id naues di arma omnifaria fabris Pilatatu cati maxime in Ciliciam quam asperam appellat, impetum refugia. eorum dirigebant,exercitum eo in loco colligebat,custodias remoratius ummitates insulas j desertas,&nauium receptacula ibidem nacti praecipua eorundem refugia circa eam,cos ratae Ci asperaeiter Nimportuosa&apicibus praedita maximis,coniices ap= stituerat: qua ex causta omnes communi nomine Cilices ap.

P δὲ- , pellatifunt,initium assumente huiusmodi fortasse clade ab

ijs qui

730쪽

LIBER MITHRID ATICV s. ro;

iis quiCiliciam incoluntasperam. Suscipientibus deinde eos

Syriis, Cyprijs oc Pamphylijs, Ponticis , ac sta omnibus

qui ad orientem vergunt nationibus,Mithridatico bello perlongum tempus illis incumbete, aliquid potius agere quam ab aliis pati eligentes,maria telluri antetulerunt. sic ut breuimul ta hominum millia in unu congregantes non solum ma re quod ad orientem spei lar,sed quodcun* inter Herculeas columnas situm sibi uendicarent. Iam enim nonnullos Romanorum duces, alios Q oc qui Ciliciae praeerant circa Ciliciam naualibello superauerant,nullo in loco nauigatio tuta erat, tellus quossi operibus uacua ob mercenariorum indi

genuam. Romanorum tamen ciuitas prae caeteris huius ma

li particeps,ijs qui imperio parebantundit obsessis, &ipsa

Propter multitudinem fame laborante. Id autem opus peris difficile oc magnum uisum est tot exercitus uirorum nauium deprehendere,qui per omnem circu terram mariat, diuiderentair,ct ob leuitatem apparatus facile hinc inde capesseret fugam,nec ad notas terrarum partes receptus debitos oc sta hiles haberent, neq; commune quicquam aut propriu sed corinue ad occurrentia se conferre ita ut belli huius praeter

silium omne meditatio nihil firmi, aut quod intelligi posset in se continens, desiperationem simul& umorem antcferret a nessi appropinquatio Murenae ad eos,nem Seruilii Isau rici aduetus poli illum quicqua profecerat, sed iam Italiae maritimam oram circa Brundusium re Tyrrheniam audacter inuaserant,& mulieres nobiliu hinc inde irascuntes,simul duos exercitus cum signis interceperant. Quarum reru nessi iacturam neq; opprobrium ulterius tolerantes Romani P peium qui maxime apud eos auctoritatis habebatur, ex lege imperatorem per tres annos statuentes, Iniuerso mari quod inter Herculeas columnas situm terrae omni quae,

mari per quadringenta stadia desuper extenditur regibus, dynastingentibus, urbibus juniuersis praesidere uoluerur,

SEARCH

MENU NAVIGATION