장음표시 사용
741쪽
iubente,& pro seipso deprecari, quem adnaodum Tigratatu Deerat,se id nequaqua polliceri uelle,dum Mithridates esset res ondit,inlisurum uero ex sit is quosdam Samicis.&hs
una dices summa celeritate parabat exercitu seruos in libera. talem taedicans. Armoris porro multitudine ac sagittarum . di machinas ii uiris conferebat, non siluis cuiuspiam indungens, aut bobus ad aratra disi sitis, quo neruos aisu meret, tributa omnibus usq; ad minimas substantias impones, mi
nistri ad haec ab eo electi multis rege inscio ludibria insere
bant,cum ipse ex uulnere in facie oborto trium duntaxat em' nuchorum curaretur manibus,ab ijs solum itideretur.C6ualescente deinde eo exercitus in unum congregans statim . aifuit. Electorum cohortes LX.quae separatim sexcen tos uiuros continerent, aliain infinita multitudo& naucs plurimae aderant. Opportunitas insuper Iocorum que a grotante eoduPhana; ces inuaserant. Partem itaq; exercitus in Phanagoria timi sire z0ri' imperat,altera in ingre lium emporia, ut ab utraq; parte exaercitus haberetliberos , Pompeio adhuc in Syria existente. Erat Casior quidam Phanagoreus homo nobilis. is cum ab Triphone regio cunucho iniuria a flectus csset, in ipso aditu deprehensum interemit, oc plebeios in libertatem couocare Artas coepit. Sed cum arx Artapherne,&aliis Mithridatis filijs te Pl xnς. neretur , lignorum struem apponentes arci ignem intuleriit sic ut Artaphernes&Oarius&Xerses atq; Oxatres,&Eupatra Mithridatis filii ex timore ignis se in eoru potestatem c celliarint. Eratia quadragenarius Artaphernes,reliqui pueri eximia indole, ac pulchritudine. Sola Eupatra in arce restitit, altera Mithridatis filia,qua pater unice diliges praemissis diu crotis statim ex arce sustulit. Qitarcui uero praesidia in pro ximo fuere per prius a Mithridate derelicta, inualescete Pha. nagoreorum seditione ad illos defecerunt: Cherronesius re Theodosia, Nyphaeumq; ecquaecunq; alia circa pontu accomoda sunt ad bellu loca. Territus itaq; crebris defectionibus
742쪽
exercitum quom suspectu haberetne in ossicio per .
sisteret cum ob militiae difficultatem, tum tributoruuio lentiam& infidclitatem,quae ut plurimum insertunatos durces solet insequi , ad Scytharum regesta dynastas eunuchos propere emittit, qui filias illis connubio offerrent, subsidia. miram a celeritate exigerent. Quingeti ab exercitu Viri regis filias comitabamur, qui cum a Mithridate disce iiii lent, exi nuchos earum duces interficiunt infensi, quod assidue ab iis Mithridatem detinentibus eisent oppugnati , puella 'Cead Pompeium adducunt. Mithridates tot tit is ac praesidiis.
Nuniuerso tandem principatu destitutus, cum nec amplius Romanis ad pugnandum parciset, nec Scytharum amicitiam ulterius consequi speraret,nihil tamen miserum nec abrutectum concepit animo, sed ad Celtas iampridem socios reamicos eius proficisci, una lite cum illis Italiam ingredi sta. tuit, sperans multas Italiae partes Romanis aduersas elle.certior etiam factus Hannibalem idipsum in Iberia bellantem effecit se,ct ob hoc Romanis formidabiliorem extitisse. Intelligebat praeterea Italiam ferme omnem ob eorum odium ab Romanis desciuiste, ac pro maiori eius parte in illos bes Ium gerere a Spartaco solo in Romanos concitatam, uir Onullius famae aut claritatis. Haec animo recensens Mithri dates ad Celtas properabat. Tam igitur illustre facinus a rege meditatum, exercitus sequi recusauit, potissimum ob audaciae magnitudinem, ad tam longinquam militiam abduci, Sc exteras regiones formidantes, oc in homines qui. hus nihil adesset proprii. Mithridatem desperatione rerum omnium ad haec serri milites putabant, malew eum qum.
piam agentem 5c regnantem interire, quam per inςrtiam Uitam agere ,haec intra se uoluetes, taciti imperium adhuc vetus praeferebant. Non enim uilis aut contemnendus quam
Ra in extremis cladibus visebatur rex. His ita se habenubus harnaces filiorum cius loge clarior, re iampridem ad prin. . N 2 cipatum
743쪽
- . cinatumdestinatus haeres, siue timore imper i re exercitiis insedia . praesentis ductus,& quod Romanis ueniamsectaret siue petioi patre riculum regni sui meditatus si in Italiam. trmuretpater, siue aliis rationibus &caussis moueretur , insidias patri instrum deprehensis conspiratoribus di ad tormeta deduciis,Μeni' phanes quidam Mithridatem adhortatus est, quasi nonne cesse foret enauiganti honoratiorem filium occidere , huiunmodi nouitates circa bella maXime uersari, quibus cessanti bus di haec optime disponi posse. His persuasus rex ueniam
Pharnacis filio concellit. At ille Lacinoris memoria conterritus cum Pr dixiv militiam detrectantem cerneret .noctu ad primos Romanorum transfugas prope Mithridatis castra comm rantes gressium mouit,quammagnum illis immineat distri, mens in Italiam transierint, quanquam clare in ligetibus liberioribus adhuc uerbispalam fecit. Multa eraeterea apud se manentibus pollicitus impendere,tandem a patre deficere coegit. Cum hos in sentetiam suam deduxisset eadem nocte
ad alia propria castra statim mivit. Assentientibus quom il- , lis primi ad auroram transfugae clamare incipituit: ubind: roximiores illis extulereuocem, quod acalix clame qui
usdam euenit,cum nec Omnes uicissim conspirarent, veru ad res nouas proni,infelicitatem regisintuentes mutationiabus continue spem addiderant. Nonnulli per ignorantiam ab iis quiliatelligebant incitati uniuersa perturbabant, cum ii existentes a pluribus contemni ueriti, necessitate magis. ac timorequam uoluntateconclamabant. Mithridates tam ingenti sono excitus nonnullos destinat,qui necessitatem oc. cauisam huius uocis explorarent,quibus illi nihil occuletes,
filium dixere iuuenem pro sene patre sumpsisse regnum,qui eunuchis inseruiret,qui plures filios, duces quom oc amiscos concidisset. Haec intelligens Mithridates ad eos locuti rus e tabernaculo egreditur,multitudo ex pressidiis ad trans fugas subito accurrit His praedictu erat ne ad se ulterius accederent ni magnum quippiam ad promittendum fidem per
744쪽
egissent, ithridatem sirmit ostendentes. illi fiigientis mini
intercipere sestinabant.Pharnacem quoq; sicut prius detine. es ,regem pariterappellant.Sciapum deinde latiorem cum Coronane templo ainitissetquisipia prodiademate illi a cissimi, quae omnia ab odito contemplatus rex altu super alium ad Phar Macem ex suis mittit,ct ut tuto ei fugere liccatexposcit. Nemine ex praemissis ad eum redeunte uerit ne Romanis traderetur,corporis sui custodes,amicosq; quod in fide permasisset it meritis laudibus attollens ad nouum regem ire iussit quorum nonnullos accedentes milites inopine aggrini confecerunt. Ipse uenenum quod in ense assiduegestabat educes miscere coepit. Duae apud regem filiae puellae adhuc educa-
,hantur Mithridacia,& Nissa Aegyptita Cypri regibus in Q in. .
nubium dicatae,quae vcnenum prius sumere poscentcs,5 ue &filiaruhementius instantes regem haurire prohibcbat,quoad illud pietas. tandem assumentes,cum subita ueneni uis eas attigisset, animatae ceciderunt. Mithridates cum continuc ec facillime ambularet haud commode extinguipoterat,potissimu medicaminibus alliretus ad uenena prohibenda , quae ad aetate ascp nostramithridatica appellanturpharmaca. Bititiu igi aurquendam Celtarum ducem intuens multa,inquit,ex tua m thrida in hostes dextera,&quid praeclara adeptus stim,nihil au tem maius in praesenti consequi a te possium, quam si me periculo eximas ad triumphi pompam reseruatum.Tanti modo principatus regem imperatorem ., nec a ueneno consci Potentem, ob medicamentorum uim quibus ad praeseruata.dam uim usus sum. Est enim periculosissimum oc domesticu continue uenenu regibus. Inselicitatem uero exercitus filio rumque ec amicorum minus caute uitasse uideor qui caetera diligentius in uita cauerim. His itaq; permotus Bititius il la i. 'clirymasm indigenti regi opem attulit. Decessit igitur Mi. thridates sextus decimus a Dario ultimo Persaru rege. octauus amithridate illo qui a m cedonibus defecit, & poti re
745쪽
gnu ubi uJdicauit. Uixit aut annis octo siue noue supra sexaginta,in quibus a septe dc quinquaginta regnu tenuit.Prinacipatus enim ad eum adhuc puerum di parentibus orbatum translatus est. Finitimos barbaroru populos in potestatere degit. Scytharum multos sibi subdidit, di in Romanosper t. annos poteter depugnauit, quo tempore Bithyniam re Cappadociamplertino adeptus es Asia Phrygiantiri Phl agoniam ,Gal a tiam,ac Macedonia cum in Graeciam deduceret inuasit. Mul ta di praeclara egit, ac mari a Cilicia ad Ionium uis dominatus est, quoad Sylla intra paterni regni limites eum iterum inclusit,cetum &sexaginta millibusmominum eidem in bello ademptis. Inter tot tame lubricos pinlapsus casus, bellum semper facillime mouit cu op timis duis cibus praesto decertans.ΑSylla quide, cullo&Pompeio uictus est , saee enumero illis plura superlucratus. Nam L. Cassium, & Q.Oppium,ec Manium Attilium captiuos si hi deditos palam circunduxit, quoad illum qui totius belli caussa fuerat occidit, reliquos Syllae tradidit. VicitFimbria. ac Murena. Cottam quoci; consulatu illustre. Fabium insust ac Riarium. Fuit illi ingenium ad labore adest praecilens. Nox atrii l uiat omanos aggressus est. ecquanqua ui his minime ab incoepto destitit. Cum Euanitis Celtis. foedus iniit &ad Sertorium in Iberia misitiinemno ab ho stibus alijsis perinsidias serro impetitus& saucius, nullo talmen ab opere cessatuLCuiam iam senior est et nemo exconis spiratoribus eum latuit adnouissimaus peius, uerum ultro illuc despiciens ob id ipsuminteremptus est. Tanta maliciae, ingratitudo est cui uenia impenditur: Sanguinoletus ac crudelis in omnes filii.Nammatrem,fratrem, acfilios tres i-- puberes totidemci filias interfecit. Statura ingenti fuisse traiditur, ut marmorum forma quae Delphis allata sunt, licet intueri. ualetudine prosperrima usus ad ultimis uitae tepus,
eque tabat, iaculabatur . reper mille stadia dispositisa inis
746쪽
alla equis una die discurrebat, currus sex Bc dece equis agitauit, araecis imbutus disciplinis, di ob id sacris Graeco rum usius : Μusicae praeterea deditus , sobrietatis eximiae in Plurimis,laborumq; patien tissimus, solis muIieru deuictus est illecebris.His rebus pditus Mithridates Eupater ec Dionysius cessit e vita. Romani percepta eius morte festiuitatibus solennijsqi prodidere laeticiam, ueluti acerbissimo ho
steliberati. Pharnaces Pompeio necem patris ad Sinopem usi per triremes annunciat, & eos qui manium ceperant illi mittit: obsides ad haec plurimos, quos e Graecis aut barbaris habuit simul destinat,&ut sibi uel paternum regnum, uel Bosphori solum concederetur, uel quod Machares eius Dater a Mithridate suscepisser,deprecatur.Pompeius selennia Mithridatis funeriat tribuit ,ec ut regio sepulchro inseraretur, & in Sinopi regalibus conderetur monumentis , senouis eius imperauit, magnanimitatem eius admiratus uel
ti regum omnium,qui co trase fuissentpraeclarissimi. Pharis nacem ueroI taliam laboribus discriminibusq; liberantem sectum Pin Ro. esse uoluit, dc Bosphori regnum sibi tradi. dit .Phanagoreis duntaxat exceptis ,quibusliberos esse ociuis legibus degere concessit, eam ob rem quod primi inua . Iescente Mithridate&naues,exercitus Fali α aggressus testas aeliberos habente,sese opposuissen t,cti diices defectionis reIL felicitas quis se praestitissent, ac Mithridaticae detentionis fingent caussa. Ipse unicopraelio piratis superatis maiore rege de uicto ad reliqua praesta sine pontico delatus bello Colchis, Albanis, Iberis, Armenijs, Medis, Arapsis,Iudaeis Caere iisque orientis nationibus regnorum fines apposuitRoma, nis usq; in Aegyptu, cum ad eam nunqua accessisset, quan qua Aegypt is cum regedissidetibus, oceum efflagitatibus
in regem. Dona p raeterea , aurum ec uestesuniuerto exerci mi praebentibus,siue magnitudineregni adhuc praepotentis
747쪽
nibus, siue aliis amotus rationibus atm caussis, Quas ad AOgyptios reserret. Devictarum uero gctium quasciam liberaselle uoluit, societatis caulla in bello, quasdam Romanis coieriter subiecit, nonnullas in regna distribuit. Nam Tigrani Armeniam,Pharnaci Bosphorum, Ariobarzani Cappad clam di quae superius retulimus attribuit. Antiocho Coma geno Seleucia tradidit.& quaecunq; alia Mesopotamiae perocurrisset loca.Instituit di Gallograecorum tetrarchas qui nuc Calatae diculur Cappadociae finitimi, Deiotariimat alios Paphlagoniae Attalum, Colchis Aristarchum Dynasta de clarauit,& Comagenis Archelaum sacerdotem,quae digni tas regia habetur,α Phanagoreum Mastorem amicnm o
Iuli Rom. Mul tis praeterea at iis regsones oc pecunias diitri
uit. Urbes etiam condidit in minori Armenia NicopolimVtheali Obuictoriam,in ponto Eupateriam, quam ipse Eupater i Pompeio viaridates tenuit,ec a se Eupateriam nominauit. Sed cu poli QRdi modum a Romanis capta ac diruta fuisset, Popeius denuo . eam erigens,Magnopolim appellauit. In Cappadocia item Maxacam restituit urbem bello funditus euersam. Sic alias Plerun* detentas,aut incommodis affectas in melius reddi. dit circa pontum dipalestinam Syriam cp inferiorem,&Ciliciam, inquam potissimum piratas transtulit,& ubi Palatio. li urbs filii, nunc Pompeopolis est.In Talariis quaed am ciuitas erat,quam Mithridates uelut horreum apparatus omnis
detinebat. In ea ad duo mill.poculorum ex lapide, qui Ony ch ites dicitur inuenta reseruntur auro lita. Phials inluper aeuasa alia uarietate prscipua,mensae tronim ad luxuriam exsculti,equorum ulterius frena,pectoralia deinde ectergoralia omnia uicissim lapillis ornata, oc auro circumlita, quorum repsentatio ob mul titudine uix triginta diebus expi icita est..
Ex his alia Darii ultimi suisse memorantur, alia exi tolenas Principa tu qcunm Cleopatra apae Choos de tui illet, Sc Choi Mithridati tradidissent . Erat pleram exhs i Mithridates adornatu collectapparauerat pulchritudinis ci decoris caulla.
748쪽
ritu rete hyeme PGpeius praemia mili tibus exhibuit uiritim Pop. pris, mille ec quigetas drachmas Rincas. Ducibus eoiv digna mia mitis pariter impedit,quoue summa decies sexagies mille taleta at VI ζης σt iusse credit. Ipse in Ephesum. psectus demit in italia enauis Buishu: vigauit. Inde Roma delatus in Brundusio exercitu ec domesti de sL3. d. ca quaeq; reliquit. Quae res ut de populari potissimu uiro Ro p in manos in ad miratione sui copulit,& ipsi aduenienti partes obuia ggresti sunt,primul6ge iuuenes, deinde unuiquis
uta aetate licuit. Ultra hos senatus omnis rerii ab eo gestaris gloria admiras,no em alius tot hostibus deuictis tapotetes simul natioes Romanis subiecit,& eoru impertu ad Euphrateus .ppagauit.Triuphu aut egit spledidiore qua alius quiuis Pop triti ante ipsum gna, annu quintuαrrigesimu adhuc sinus ages, o,nitivi Duod subindediebiis&multis nationibus ponticis uide, mus.
licet Armeniis, Cappadocibus, Ciliciis, Syrtis omnibus, Albanis,fiat his,& Achris qui in Scythia siuat,in oriente
Iberis,intra portu Po septi Metas naues integras deduxit intriuphalipopa,iuga urrusin refertos auro , di alios ornatu uarios Darii hystaspis me iam, Eupatris ipsius throna, stein Ptruo,imagine octo cubitosv a pectore aurea Otulit. Argetip uri decies septuagies millia quingeta&.x. talenta. Currus
Praeterea armis refel tos,quoru infinita fuit multitudo, nauiurostra captiuortiq; ingente numeru, ac pirataru nemine de
uinctu duces,uerit patrio more succinctos ire iubes. Popeia ipsum regu duces omniucii quibus bellu gesserat ex ordine aprsibant. Filii quoq; ac prsfecti nonulli captiui existetes, alii
obsides dati numero quatuor &.xX.sbpra trecetos,inter hos
Tigranes senioris Tigranis filius aderat. Mithridatis filii. v. :
Artaphernes , Cyrrus Oxatres, Darius&Xerses. filiaeVO ζιumhhuorsabaris&Eupatra.Culiis Athalces ducebat Colchorum duta. Oeptriger,& ludeorum rex Aristobolus, ac Cilicum tyranni Scytharui regii uxores,iberoru duces tres, Albanorii duo, ec equoru prssectus thridatis Menader Laodiceus. Eorux F qui praesen -
749쪽
qui praesentes n5 assuerat ferebant imagines, Tigranlici cet ac Mithridatis queadmodii pugnassient,&uicidiu sumen. tium simulachra annotata eriit. Missiridatis ad haec obsidio ec. . . nocturna fugacusiletio. Postremo quead modii interiissecti
Filiae etiadepletae cuillo morte prius eligetes, ei filioly filia
rum,ut anteeu decessi uent,similitudines cernercerat,dconretia barbaricas imagines oc ornatus patrios. presserebat oc tahula,in qua naues captae cotinebant rostrais. s. octinsete, hes praeterea ad tributu reda me Cappadocii octo, Cilicii ecminoris Syriae. xx.Palestinae Vo quae nuc Seleucis dicit. Re ges bello stipati Tigranes Armenius, Atroces Ibeius, Oti Tes Albanus, Darius medus,Aretha Naba is, Antiochus . Comagenus. Haec omnia literis explicabant. Pompeius ipse curru, lapill is,auros, spledete ferebat chlamyde , utatur,in datus Alexadri qui Macedonibus praefuit, si tame id credore dignit est: Putat quippe illa in iis iliae Mithridates ex Cleopatrae rebus in Choo reperit inuerantis'. Curru deinde eius exercituu duces sequebant,quida in equis, non ulli pede gra. dictes. Capitoliuinuectus nemine ex captiuis,ut alii triuphosecu tenuit,veru publicis impcus ad patrias demisit regibus taxat exceptis,&ex his Aristobolus subito extinctus cst.
Tigranes postmodii interiit. Popen igit tritiphus huiusmo- , di ruisse dicit . Pharnaces interim Phanogoreos, oc finitima, Bosphori obsedit,quoad inedia coacti Phanagorei,di ad pugna accedetes ab eode superati sunt,ex Ibus nemine iniuria assicies,cstem amicos sibistatues obsidibus assumptis retro h cessit.NO multo post Sinope coepit. Am istum capere affecissδ vi μ' di Calvisio duce bellu gellit,quo tepore PGpeius&CSserar Asanderi mis c&endebat,quousi Asander priuatus hostis Romanis inter se dissidentibus ex Asia euexpulit. cu Caesare quoci' depugnauit,cui uicto I peio& ab Aegypto redcuti circa Scoroba monte occurrit,ubi pater quod a cius Romanos qui cu Triario pugnabat dςuicit. Superatus igitur mille comitatus
750쪽
equitibu4 in Sinope aufugit. Caesare uero ob ouu ulterius eusequi negi igete,& Domitiu ad eu demittete Sinope Domi Domstiustio trades per inducias cu equitibus euasit,quibus ineu plurbatis equos in teremit,nauibusq; pervectis in pontu aufugit ac Scytbaru nonullos ,Sauromatarsit in unu cogregas Theodosia,&Panticapem intercepit. Asandro deinde obodiu in Theodoseum bellu concitate equites obequoru defectu pedestri prae Ito minus a stireti superati sunt. Pharnaces solus egregie pu gnans , tande faucius extinctus cst quinquagesimum aetatis 'agens annis,cu Bosphori regnuper. v.&. x. annos tenuisset. In hunc igitur modu Pharnaces regno decidit,quod C. Cae sar Mithridati Pergameno tradidit,ob id quod strenue cum illo in Aegypto depugnasset,iauc uero domestica Romanis regna ponti 5c Bithyniae este ra sunt, ad quae singulis annis pnaetor nutitur. Caesar quae Popeius tradidisset cum iis qui accepta tab eo questus,quod c6tra secti Popeio gessissenthel tu,sibi asciuit, excepto co quod Comanis sacris seruabat quod ab ArcheIao ad Nicomede trastulit. Ea uero no multo post.&haec ipsa Caicis Caesar&Marcus Antonius aliis habenda tradidere,quae ab Augusto demti Caesare ad praetoru 'curam translata sunt,cum Aegyptii recepisset modica dein ceps occasione ad singulos indigentibus Romanis. Itaq3 principani cortina Mithridatico bello ad pontum ti Euxinum, dc ad Syrtes supi a Aegyptum,fluuiumq; Euphratem ad the ros & Herculeas columnas propagato rite haec uictoriam a gna , di imperator Pompeius merito magnus appellari de buit apsis autem Libyam tenentibus,quae ad Cyrenes usique Cyren pertinet, Cyrenem Appio Laginorum rex genere nothus ex sordere illis tradidit. Aeayptus in circuitu maris, quod nos uni. in terius esi nondum illis cestit. APPIANI ALEXANDRINI LIBRI MITHRIDATICI