D. Andreae de Barulo iuriscons. Neapolitani ... Commentaria super tribus postremis libris Codicis, nunc primum in lucem edita. Ex manuscripto bibliothecae Regentis Fornarij. Cum summariis, et indice rubricarum, rerumque omnium locupletissimo

발행: 1601년

분량: 391페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

301쪽

In XII. Lib. Codicis. 2s

Q 'dimi. Secundum veriorem modum sic pone cassim . ol Lin laLUL. Filii nati antequam pater esset senator, sunt pri-I uati,nec habent senatoria indignitatem .secundo dicitur,quoia nati post senatoriam dignitatem patris , dc ante concepti, sequuntur patriam dignitatem,& hoc diciti Nota quod obstat. ff. de senator. L1enatoris filium,quia ibi dicitur, quod non refert, suscepti sint filii ante vel post, subaudi; dummodo fuerint nati in dignitate, non curo quando concepIi, & sic concordat. Non obstat supra de aduoc. diu. iudic. l. aduocato, quia ibi est 1 peciale, vel intelliges cundum istam . Speciale est in voluntarie, 1cilicet, curiae deferenti, quia fili j post nati non sequuntur eius conditionem, ut supra dea his,qui sponth mun .sub. l. n. Ultimo nota P sicut filius ante natus. vel post,habet dignitatem, ut not. hic, ita non portabit fellonia vel ingratitudinem,ut supra de liberti& Cor. lib. l. 2.

ιI ynfamia priuat aliquem etiam habita dignitate: multo magis habendo. a Priuiligium meretur amittere,qui concessa sibi abutitur pote nate .L- Si iudices,vel alii in dignitate positicovicti fuerint.1 Mia luco. & condemnati de aliquo crimine, puta fimi, ab illa deponuntur dignitate,& ad eandem redire non possunt, quia se se I cerunt indignos. Nota P infamia priuat aliquem etiam habita dignitate,ut hic ne dum rei jcit ab habenda,ut supra eo l. 2. Secuta nota depositum ab officio, ad illud iterum redire non posse, ut si pra si quac. praed. pol. l. i.&supra de susceptor. l. si aliud cum simit. Σ ibi not. Tertio nota quod Privilegium meretur amittere, qui concessa sibi abutitur potestate,ut supra de iuda.iudaei.

inliseritae Mulicres nuptae hominibus magne dignitatis co-1V1 tali CL . municant honoribus maritorum ,&eoru domi cilium sequuntur. Sed si postea nupserint homini inferioris loci; prima dignitate deposita, secundi retineant vilitatem. Dic circa l. istam,ut not dein col. l. fi ubi est istia de verbo ad verbum, nec una superiluit per aliam, quia quaelibet facit ad tuum tractarum, illa quantum ad hoc, ut sciamus domicilium uxoris, ista quantum ad hoc, ut sciamus dignitatem; dic idem, ut dixi supra de mulier. Min quo loc l. una. Senatori, scilicet in Prouincia qualibet in .

I l A l l In b. stituto, nulla publica munera indicantur.

302쪽

ri e l- Viri clarissimi, dc spectabiles possunt prosic,

IlMII lib. sci quando volunt sine licentia, & habitare, ubi uolunt. Secus in liberto, ut supra de oper liberi. Lfi. Cl ij j He Si illustres coin miserunt aliquod crimen no imol Ul αUliab. carcerantur, sed committuntur custodiς militu; subaudi, non data fideiussione, ut infra l. prox. M non puniuntur per aliquem iudicem, sed feruntur ad coni Gentiam principalem. Secundo dicitur,quod alij inferioris dignitatis puniuntur per prinfectum praetorium,& hoc dicit. Nota apud quem iudicem omnes

milites de militari crimine,vel communi accusantur,Vt no. de Iur. Onan .iud. magistratus, sedl.ista tractat depositis indignitate, &Ω-cit ad hanc l. supra ubi senator. l.quoties. Secundo nota ex graui crimine huiusmodi perillustres non ponuntur in carcerer sed custodiae militum committulitur. In leuibus autem criminibus committuntur iuratoriae cautioni Vt Infra l. prox In alijs autem pers nis constitutis in dignitate in grauibus delictis ponuntur in carcere, in leuibus comittuntur fidei umoriae cautioni,Vt T de euict. reor. l diuus. Tertio nota casum, in quo Principi crimina remittuntur. Sic de re milit. l. tribuni, S l nemo, in fi.& fide pς n. l. diui fratres, inst.& supra si quis imper. maled. l. I .& Equado appeti sita. i. in princ.& supra ubi senator l.quoties. Regulariter vero non referuntur crimina,vt supra de praef. prael.illi ril. si quos, cum sinui. Sed nunquid corrigitur quod dicitur in princi p. hic per A uth .ut iud. non expech. cr. iussion. & respondeo non, quia illa generaliter loquitur, quae hic non derogat speciali, ut T deleg 3.l.vxor S. selicissima,&der

a Periurio quis bua priuatur dignitate : sic propter stirium . 3 Persiona conditio intuenda est,cum quaeritur de desiero, s de poena imponenda . .

iras Dine haci duo dantur priuilegia illustribus. Primo

ut siue persona illustris conueniatur ciuiliter, sine criminaliter, licet immobilia non possideat, non tenetur dare fideiussores de iudicio sisti. sed comittitur iuratoriae cautioni; & si praestito sacramento in iudicio non steterint suo die, patietur missionem in possessione ex primo decreto,si lis non erat contra, princeditur secundum quod traditur in l. properandum .f. sin aute reus, in L contentaneum. In criminalimitem propter tuum periurium cingulo.

303쪽

cingulo dignitatis exutus, perinde puniet per praesides, ac si in nulla a princ .constitutus fuerit dignitate. Secundo ibi,quilibet &c. Datur aliud priuilegium, ut huiusmodi personae illustres nullo modo conueniantur, nisi inscriptis per libellum, S hoc dicit. Nota quod regulariter,qui non possidet immobilia, satisdat de iudicio sili, ut in l.sciendum. fallit hic. item infra de prinzagen.in reb. l. militis,&de priuil. schol l. fin. Tertio nota quod propter peri tarium quis

sua dignitate priuatur, sic dicitur propter furtum, ut si pra eo. iudices,& propter infamiam,Vt supra eo. l. a. licet no quilibet periurus fit infamis, ut not. ff. de infam. l. Lucius, vel dic quod hic periurus

repellitur propter infamiaua quia venit propter. sua concessionem periurando Quarto nota licet cum quaeritur de delicto,& de pγna eius imponenda, sit intuenda personae conditio, qualis erat comissi tempore delicti,ut si de pen l. i. fallit tamen hic propter periuri uni condemnati,quia illa persona illustris eo tempore, quo deliquit, non poterat, nisi a Principe condemnari, nunc a quolibet iudice. Qilinio quod priuilegium meretur amittere&c. ut dixi supra eo l.iudices. Sexto nota quod in ciuilibus caufis olim non offerebatur libellus, nisi ex voluntate, ut is de eden. l. l.6 edere. Fallit in priuilegio illustrium, ut hic, in criminalibus causis, ut infra de prox.

1 acr. scri n. l. penult. hodie uero in qualibet causa debet offerri, ut in auth offeratur. Sententia uero etiam olim erat deserenda inscriptis, ut supra de sent. ex Per. recitand. l. r.

I ii semiis omnes habentes magnam dignitatem, uel mi

Aiata lilia . norem administrationem, uel siue recedetes ab hac cegia urbe idest a curia Principis cum licentia ut supra eo. clarissimis; volentes redire ad curiam pollunt sine aliqua reuocatione Principis, saluo tamen cum honore sacro reuocatoriae, dc h. d. Nota, honor est illi, qui per Principem uocatur ad curiam.

Rubr. De praetoribus, ς honore praetura.

d eri Garissimis,&spectabilibus prςsecturis dignitatis,no

x in 11 constituitur inuitus. Sed maneat quilibet in sua domo tutus,& sua dignitate laetetur. Nota quod quilibet debet esse tutus in domo sua: nam domus est tutissimum refugium, ut T dein ius vo .plerique.

Olim erat quaedam lanctiones speciales, quae hic Ilia Mil. nominantur,quae per hanc l. tolluntur. R 1 Rub.

304쪽

SUMMARIUMI Dignitatem qui prius meruit, prior en alus in loquenda, in eligendo, in saluta

a ordo temporis seraratur inter eos qui sunt dignitate aquales, quando fallis m. 6 3 O rdo prioritatis temporis est daplex 4 Doctor ille praefertur,qui priua babuit conuentum a. a Dignitas alicui collata est comprobatio G pramium virtutis.

4 mel minimis Duo dicuntur hac I. Primo dicitur, quod ubi

I Inlultat Liao. sunt plures,eandem dignitatem habet , pu ta consulatus: ille erit prior aliis, qui prius meruit dis nitatem. Schoc etiam est verum, si ille, qui posterius habuit conlulatum ante fuerat consul ; quia repetiti falces, idest honores non augent dignitatem, sed approbant dignitatem illius, qui laeph praemouetur. Sincundo ibi, quod si aliquis&c. dicitur quod si duo sunt contules, Vnus anterior,& alius Posterior fuit electus in patritium, p serturanteriori consuli, Bd si ille anterior consul super honorem eatritiatus attigerit, ex tunc praefertur posteriori contuli, licet anterio-1 ri patritio S hoc dicit. N ota quod ille est prior alijs,qui meruit dignitatem, Sc erit prior in loquendo, in eligendo, in salutando, siue adorando Principem, & etiam sedendo ut haec omnia optime te Sutur infra de p p. satacub.l. I.& l. 2USt in ordine ali osside alb.

seruatur hic ordo temporis, siue scripturae cum sunt indignitate aequali ; quia tunc in dubio,cum sunt pares, seruatur Ordo teporis, ut hic, dc siimilibus supradictis. Sed ubi inaequales dispitates no se uamus ordinem temporis,led ille est prior, qui maiore meruit dignitatem,unde patritius praesertur consuli anteriori , ut hic in fi.3carg.infra ut digni Lordo se rud I .dc ff.de mun dchon .l. restri pio, mprin. Et sic facit ad 1olutione illius Broccardi,L circa ordine icripturaru seruandu vel non,ut dixi si1 pra que ad mun .ciu in ed. fi. Et hic 3 colligitur tertio notabile, quod duplex est ordo prioritatis teporis, Ut in prin. huius i. dc m aiori tatis, siue quali tatis, ut in fi. huius i. cum s mil. δ de hoc dicit lex potioris gradus supra de off. p sid. ubi habet locum maioritas, non curamus de ordine temporis, vel de prioritate, ut optime patet supra, qui acc. non pos . l. I.&hic In tine Quarto

305쪽

qnirto nota quod in eadem dignitate praesertur prior . si datur dugnitas cum administratione,alias posterior tepore, qui est in actu praefertur antetiori vocato,vel honorato, ut infra de primic. l. a. in 'fi.&insta ut dign ordo fetu.LαQu into nota quod ille doctor debet alijs praeferri, qui prius habuit conuentum, M sic seruatur Bon niae, quod intelligas cum determinatione, quam dixi, ut regentes s praeserantur vacantibus. Sexto nota,quod repetiti honores, viri tes saepe meritas probant, non augent, M sic conserre alicui dignitatem,est comprobatio, & praemia virtutis,iuxta illud quere hon quae suis sunt coniuncta cu fructibus, nec creditur esse virtus, quas 1equestratur 1 praemior boni etenim ad honores eliguntur,ut infra 6 de comit. rei mil. L l. Ultimo nota quod nil est altius dignitate, Mest loquutio hyperbolica,quia Deus altior. sic. ff. de pact. l. ta Vnum Tamen non omitto: quod licet dixerim priorem tempore anteire. vel qui sunt eiusdem dignitatis, verum est nisi posterior plus Iab Tauerit antiquiori,ut infra de prox, sic scrin Li. Et faciunt ad Lita infinitae concordantiae,quas dixi infra de tyron. Ln. ω.

mirim Olim moris erat, cum consul nouiter electita . 1 LHI IUI II . iret per urbem cum insignibus consulatus, ipsodpargebat aurum, vel aliam pectinianti hunc iactum prohibet neri Imperator duplici ratione. Prima quia non debet populus insin Ti consularem dignitatem eupiditate lucrandi illud aurum, quod proiiciebatura consule: sed agmina populorum vadant obuiam consuli merito M per excellentiam sui honoris. Secunda ratio est, quia melius est, ut illa pecunia expendatur in opus aquaeductus, in quo opere quantum debent erogare consules, dicitur infra eod. LProninfi. Nota cupiditatem lucrandi, ut dixisupra de fund. I. una. Secundo ibi abstineant consules hoc errore perdendi: nota illud a Verbum; donare, est perdere. Tertio nota quod olim consules proiiciebant aurum medio tempore,ut hic; hodie debent proijc

re argentum,ut in auth.de consulib. sparger tamen ius medium auara consuetudine comprobatur.

306쪽

iri ἰ Duodieuntur hac LPrimo quod nemo potest esse

λ MI Auli. patritius nisi ante fuerit consul, vel pinectus torio,vel magister officiorum. Secundo quod qui eligitur in con sulem honorarium perpetuum,idest, qui habet dignitatem conta larem sine administratione,debetsoluere in opere aquaeductus v bis Romanae centadibras auri, sicut&qui habet dignitatem cum administratione licet per annum,& hoc dicit. Nota dignitas patriatus omnibus dignitatibus praesertur, ut hic in princi p. idest tam

ei qui sunt in urbe,quam extra urbem. Sed praefectus urbi dignitas , quot sunt in urbe, sic tollitur contrarium supra de offprςfurta L pr tectus,& de offuic .l. I. Secundo nota quod Roma est caput totius orbis terrarum .concor. fide leg. 5 senatuscons. l. de quibus, .& inst.de satisdati S.fin. in irae Is qui habet consularem dignitatem, sine asin i IOIIliaci. ministratione habeat licentiam administrandia Principe, dccum impetrant, non videntur habere, quod non hiu beant, idest non videntur de nouo consules creari, dc ideo tenenti ordinem in adorando Principem,& inaliis honoribus, quem apri ima electione fuerant consequuti, cum no videatur posterior alijs, quasi nunc,cum impetrat administrationem electus, sed anterior inspecto tempore primae electionis. Item cum tempore,quo impertrauit honorarium consolatus, soluit centum libras in opere aquPductus, cum impetrat administrationem amplius soluere non t netur sic peristas vias ostenditur, non dari nouam dignitatem, .cum iam collatae conceditur administratio dignitatis .

in ' - . In hac l dicitur, quod si filiusfamilias alicuius

odia Elm S. emeiatur patritius in continenti liberatura putria potestate 5 assignat latenter triplicem rationem. Prima, quia turpe est,ut ille qui est quasi pater Principis, sit in alterius potest te. Secunda quia si pater potest filium suum emancipare, multo fortius Imperator. Tertia quia hoc raro fit, ut filius fiat patritius: sed cum consul fiat Requentius,icleo consularis dignitas non liberat, sed patritiatus sic; quia in hac parte temporis rarissima, non debet euenire, ut scilicet ille, qui est pater.Imperatoris sit alterius noxius potestati. Vel potest dici, ponat duas rationes,& ibi,ut dis xi esse tertiam rationem,respondeat tacitae obiectioni, scilicet, si incus est in consule, quam in patritio, & dicit Φ consul saepe eligitur ille,qui est filiusfamilias; sed non patritius: hodie vero est idem in consule,quod in patriti ut in auth .const.quae dedignit.

307쪽

In XII. Lib. Codicis.

Rubr. Deprafectispratoriosiue urbi es.

se, 0 in Praefectus urbi, & magister militum, & si ha

a. I IUULVIII. beant ossicia indistincta, tamen inaequalem retinent dignitatem; M ideo postquam fuerint ab hac dignitate promoti,& ideo recesserunt a priuata; in ea ille est potior altero, qui ita tempore antecessit ; de hoc dixi supra tit. I. L I. s υ M M A R I U M. et Signitaris priuilegium Pomodo etiam dignitate finita durat.

4 Ui . operatur dignitas praefecti, & magistri militum, vi pone sic casum . Si ego rui primo magister equitij, & tu postea fuisti creatus praefectus, subaudi, SI desiisti esse; ego qui fui

anterior tempore,ero potior dignitate. Diceret aliquis, in quibus ero potior,in littera exprimitur, in loco sedendi, quia erit siluadus prior anth prouectis,idest, promotis. Item locus prospectioni dea cernendi.Item loquendi facultas antiquior&c. Nota quod durat. priuilegiumdignitatis,dignitate finita; quod dic , ut infra de prox. sacr. strin. L 4. Dcundo nota quod inter vacationes, quae habue runt eandem dignitatem, seruatur ordo tem poris,ut hic,& expressum insta vidimit.oes.ser. l. a. g. vacantes. non autem seruatur in- . ter administrationem,& vacationem,quia,qui administiat,praesertur vacanti,etiam anteriori tempore,ut dixi 1upra tit. I. LI.

Rubr. Deprapositi acri cubiculi.

a Noctον ille debet essenior Doctorinmqui prius fuit examinatus.

LI ,l; Ad euidentiam nota, quod cubile Impei clin I UI Mil. ratoris,& Augustae,&cubiculariis Imperatoris pmerat unus prepositus,&aulae Augustae alius,ut infra eius. Vel dic quod cubicularii sunt qui seruiui Imperatori circa lectum discalciando eum, in custodiendo cameram,& similia,&praes ctus sacri cubiculi dicitur,qui tam inistis, quam toti: familiae prin . . ' R ε est,

308쪽

est, ut est mariscalcus. Item ideo dicitur de praepositis In plurali. quia duo sunt,unus,qui praeest cubicularijs Principis, bc alius, qui praeest cubiculatiis Augustie infra eodem L fin. Isti praepositi hahent etiam post functam administrationem, dignitatem eandem, .ut praeseciuspraetorio, vel magister militum: eu in inter praep'fi. tos habenda ratio temporis, nam manifeste detectum est esset Ium,qui praecessit,potiorem, & illum subesse, quem posterius provihauit exameni Similia pulchra verba sunt infra de primici. a.& imha de prox lacn scrin unicuique. Et in quibus debeat anterioEpraeferri dicitur in littera icilicet in adorando Principem. In inc dendo,cum vadunt ad solemnςs festiuitatesia In sedendo. In electionibus,ut habeat primam voce,&in similibus. Nota hic quasi expresse quod ille doctor debeat esse prior doctorum, qui prius. fuit examinatus: hic & alia disivi plene not. supra de costaLI. Item,

1 Scholaris tempore vaeasionis,puta sinito libro,definet niuilegium ...

Morem ms .. Cubicularii post depositum ossicium, anteis.

I IG. IIUILI L. quam iterum eligatur ad idem, ni& adhuc eligi possunt, a duobus Palatinis habent immunitatem ab omni-hus sordidis muneribus , ne sordidis astricti muneribus, decus m,nisterir, quod militando videbantur adepti, tepore ocij, & quietis

amittant,nec in domo sua recipianthon item, puniunturPraefides Contrafacientes. Nota quod quis potest eligi ad idem ossicium,ut supra de assessor.L consiliarios, licet non debeat continuare, ut sinpra de mun.non contini i.& supra de susceptor.I. neminem. Et ad idem quod possit idem ossicium ab eodem geri: facit supra de comsul. l. I.ibi; Repetiti &c. Secundo nota quod remanet Privilegium, etiam dignitate finita, quod dic,ut infra de procsacr. strin.L3. Te 1 tio nota arg. quod scholaris tempore vacationis, puta finito libro,

retineat Privilegium scholasticu, de hoc dixi supra de incoLLcbues.& facit ad hoc infra de prox.sacr.scrin.Lin sacris in fi s V M M A R I V M. a 'russulam legis elaeasorum indultum reo valet ,sed nori principis

C. Lia: - - ρ: me Cubicularii utriusque aulae habent soli ia Uiuia iaI1US . praerogatiuam, ut conueniantur coram magistro

309쪽

In XII. Lib Codicis. 2

nrigistro ossiclorum concord.ad l.istam infra de silentiat ne adui. uersa,& de castrensian.Linde agent. in reb. l. 3. & de priuil. scholi., l. a. Et nota quod ualet priuilegium legis circa forum, reo indultu .. sed non Principis,ut hic,& in auth.qua in prouincia,sed actori, & a

Principe potest priuilegium indulgeri,ut lupra,de dilationes quam

x Ea qu fiunt in ultima voluntate an uatiant. at Calamniandi uia non es diu ferenda

e Saris,est breue quod dicitur in hac l. presimai do,

UUIIliad. minus seruum suum obtulit in cubiculariu Prin. Cipis,& in continenti , quod fuit cubicularius, emcitur ingenuus ,.quam diu uiuit, puta contrahendo, sed etiam in ultima uoluntate quia habebit haeredem, sicut quilibet ingenuus, unde si fecit test. mentum seruabitur eius testamentu mi alias erun dab intestato haeredes agnati,& cognati, & similes, & H nullos habeat cognatos msco deferuntur bona vaeantia, ad quod faci supra de bon.uac.t.bΟ-na. Secundo ibi,si uero &Qdicitur quod si domino ignorante, vel inuito seruus fiat cubicularius, potest seruum suum dominus uendicare: sed ne detur diutius materia calumniandi , statuitur te pus quinquent i, Infra quod potest seruu reuocare, sin infra illud tepus

tacuit, seruus emcietur ingenuus,ut supra. Ultimo,dicitur, quod im,quae dicunmr in cubiculariis extenduntur ad cubicularias. N I ta arg. in primarar. quod ea,quae fiunt in ultima uoluntate ualet, . . ut hic, dicit grest ingenuus inc uiuus & moriens, sicut inae deles.su s. can. tollen.in fi.&F de leg.primo L seruum filii.f. eum, qui chi- Tographum. Sic e contra. Ede pasti.pacta intelIige,sed haec no semPersunt vera. Nam aliqua fiunt in ultima uoluntate fine traditi ne, non sc per pamim,ut aede furt. I.1 Titio,& supra de pact. l.traditionibus,de pen.leg.l. a. Non sic in uendito, ut ff. cie per. & c m. rei uenci. I.in fi.&de action.empl. Iulianus,infin. Item aliqua licent interuium,quae non in ultima uoluntate, nam conditionales st, putatione sed non legata, utinae de verta oblig.6. ex conditionali, α supra de cad. toli., si autem. Item actus morientium no possvnx essh in suspenso uiuentium sic Eco m. praed.L fin. Secundo nota reluendicatio durat quinquennio,alias minori,uel maiori temporre ut plenh dixi infra qui mil.non possi.super seruis. Tertio nota sylaesis implorandi=praesidii facultatem non conuenit denegari. QΠar

D to nota quod calumniandi uiam,non patimur diutius , ad hoc duo ν

310쪽

notaeacit Tad uelleian.l. 2.9 γ.ibi deceptis,& no decipientibusvi. Ultimo nota quod posito masculino,idest cubiculario intelligitur femininum,idest cubicularia,quod dic ut isde uerbo. signissit. I. iii serae Scribit imperator ad prepositorum incri cubicuA UUIII o. ii petitionem, utetiam post finitam dignitatem liceat eis inferre insignia dignitatis, cum vadunt ad agros suos, Me tra urbem,& ualet hoc priuilegium,quia prodest petentiac altem non lςditiquod est notivi sup de preci peooffer.laescripta.

Rubr de quaestoribus,s magistris officiorum.

' mini sumitial-rardi, Magistratus isti, qui eontinentur in

cra1 AH c 1 LM a rubro recipiendi sunt cum acclam tione populi ad ministrandam urbem, quia quilibet debet ciare discere, vivat,vel praeco praecedat eos,qui dicet uiuat talis. Similis conelamatio est supra de offrin.prou.l.inuictissimOS..

Rubrideprimiceriois secundiceris tarijs.

et Perseuerantibus in laboribus osciorum eompendium bonσris ex loris. a Tabellionatu dicitur dignitas. a Dignitatem unam quis potest eum administratione habere,σ priuilegium alterius..4 Foena debet omne deucto conueniens:interdum maior.

'Primi mitti Ninarii,qui in ossicio illo perseuerauerunt S i a. 1 α IH a. sum non deposuerunt usque ad senectutem, sed

etiam ad aliam promoti dignitatem , ufi sunt notariatu, compen .dium,idest Privilegium sequentis honoris atamant. Secundo discitur quod notarius non potest esse petaequator, uel discussor, vilsimilem cum administratione dignitatem habere: si contra semerint,quia spreto notariatus ossicio,ad peraequatoris, vel discussoris sollicitudinem conuolauerim, huius leuis culpae poenam patietur grauissimam .dc numerariorum corpus,idest illorum corpus, inter quos csperat numerari,minuetur,dc hoc dicit.Nota in prin. huius

SEARCH

MENU NAVIGATION