D. Andreae de Barulo iuriscons. Neapolitani ... Commentaria super tribus postremis libris Codicis, nunc primum in lucem edita. Ex manuscripto bibliothecae Regentis Fornarij. Cum summariis, et indice rubricarum, rerumque omnium locupletissimo

발행: 1601년

분량: 391페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

331쪽

In XII. Lib. Codicis.

Agentes in rebus post magnos labores, & per odi 5 11 L . dinem, idest matriculam , decurrentem promoti ad iruignia Principatus,idest Principes effecti,ut infra. tit. 3 .in Prin. debent sic principes effecti militare in quolibet scrinio, quorum

nomina ponuntur in litera per annum-Excipiuntur negociatoreS, ω conductores rerum alienata. Illi ad haec vocentur mcia,quorulabores agentium in rebus testimoniis comprobantur. item excipiuntur illi agentes in rebus Principes,qui erant implicati in sacris scriniis memorialibus. Sint ergo contenti Principatus honore. Incia, debent suo periculo alios idoneos habentes huius rei peritiam I substituere,& hoc dicit. Nota quod nemo debet eligi ad aliquam dignitatem, nisi quorum labores sociorum testimonio comproba a tur, & sc labores merentur, ut dicam intit. I. l. I. Et sic patet illud not. quod credendum est testimonio sociorum de fama, & bonitate socij. conconextra de elin.c innotuit,& cap. scriptum,& ca. postquam in auth.de Monach. cogitandum. Secudo nota quod unus non potest habere diuersa officia,ut dixi supra tit. i .l hac parte.Tertio nota quod potest quis seruire per substitutum , ut dixi supra de dedecurion nullus&in hac l.vhi sunt multae concordantes in glo. Quarto nota quod qui seruit per substituturum, cogitur subire peo riculum,quod dixi supra de pred. naul. fi. Quinto nota,quod qui elisitur ad aliquod munus,ues in alicuius subrogatur locu, debet esse idoneus ad illud officium,utis de mun.&hon. l. vi gradatim , circa princ.&ipra de sacros eccles 3.&sub praetextu, & fide olf praef.

Psae t. l. i.*.pen. nam interdum receditur ab ordine, ut eligatur id neus,ut Edeleg. I.l. stichus.f.ordine . Item ut hic dicitur,debet esse morigeratus,nam boni mores, plusquam diuitiae operatur, ut inst. de suspect. tuto in fin .arg.de prosqui in urb l. unica, & isde excuctutor scire. Et ut hic dicitur,debet habere scientia,& rerum experientia,ut Ede decretiabo .fact.l. I.6 arg.in proq. inst.f. cumque,& Ωpra de inst. l. i. scientia enim ualet,quo ad cogitationem, experientia quo ad operationem. Nam experientia aequiperatur 1 cientiae, ut supra de iud. l. pen. dc sic non sussicit aliquem esse peritum, nisi experientiam habeat eius, ad quod eligitur, ut supra patet, Moptime melius, .am alibi colligitur in tit. I ex agentibus.

sVM MARIUM a Privilegia extenduntur ad praerogatiuar. a 'Miletiam datur etiam plura babenti priuilegia. Hac

332쪽

gatiuam, quam habent caeteri in sacris scrineis militantes: de quisbus dixi su pra tit. I.in sacris.Et hanc habent praerogatiua ,siue agant Per se,siue per procuratores. Secundo ibi,ista &cidicitur,quod alia priuilegia collata per alias leges istis agentibus, non tolluntur Petnanc, quia facimus i illam ad augmentum priuilegiorum, non ad diminutionem. Tertio ibi, similiter &cidicitur quod hoc priuil gium traffertur ad matres,uxores,& familiares. Quarto ibi,ita&α dicitur quod hoc priuilegium circa sportulas durat in prouincia, ut&minus soluat,quam in urbe,quia tertiam partem tantu. Quia . to & ulrimo imponit poenam non soluentibus legem istam. In primo dicto,& tertio nota quod dixi supra tit. I. in sacris,circ. Prin. It nota quod durat Privilegium,& si priuilegiatus agat per procura-I torem ut in praeali l. in sacris,dixi. In secundo nota quod Privilegia extenduntur,& ad praerogatiuam,concor. supra de bon .uac.l a. dcffde const. prin.l.fi.&arg. isde lita S posthu.l. cum quidam. Secuna do nota quod datur priuilegium aliquod habenti plura priuilegia, ad quod facit supra de dignitat. l. 3 .&arg. ff.de a L&oblig.l Lucio; ademptio enim facit,quo minus aliquod beneficium debeatur, nocollatio,ut fide adim. legI. legata inutiliter,&hic. In quarto dicto nota quod hoc beneficium datum circa sportulas soluedas, durat in prouincia, secus in beneficio exemptionis fori, ut supra eo. I. ex eo. In ultimo nota qualiter puniantur contempores mandati, ut dixi plene de thesaur. LVna.

Rubr. de Trincipibus inentium in rebus.

t Prine es agentium in rebus,qui dicebantur,remissuria Laborantibus datar bonos, spraemium .

y A o in f e Qui dicantur Principes agentium in rebus dixi a

3 pra tit. i.l. i . in hac l .dicitur, quod agentes in rebus, qui laborauerunt in hoc officio per Palmam, idest uictoriam laboris,& meriti, coronantur principatus honore. Secundo dicitur,oenullus alius iudex potest iniungere aliqua munera agentibus, nivPrinceps agentium,& aduocati,qui faciunt contra dictos agentes

postulantes

333쪽

In XIl. Lib. Codicis

postulantes in quolibet examine. nisi de Principis supradicti licem

tia,Contrafacientes puniuntur. Secundo modo intelligitur,quod dictis principibus non possit aliquod munus iniungi, nisi de constieria Principis supradim, nec aliqui possunt aduocare cotra eos, nisi de Principis voluntate. Nota φ palma ponitur pro victoria, Mideo Palmarium dicitur, quod datur aduocatis pro victoria causa

a Vt Ede vac&extraord.cog.l. I.6. palmarij. Secundo nota rem nerandus est labor,& ludor, nam per laborem,quis peruenit Ingr, dum altiorem ut supra de ossideteg.l. a.& infra de tyron. l.1i. Ad hinnoris augmenta per laborem unumquemque conuenit peruenire,ut infra de re nuLl.contra,& datur corona Principatus,vt hic. Et

sic patet laborantibus datur honos,& merces, ut optime dicitur infra e .l princeps,quia eos ad haec ossicia volumus aspirare &α ut supra tiL i.& virtutum praemia merentibus dari conuhnit, ut supra de i inagm. l. fi. nam labor no debet esse sine mercede,ut in auth. de ruct, ne labor,& meretur studiosus labor ut supra de professi. i. ω faciunt ad haec infra de apparit praef. prael. l.contra . ubi remunera tur sudores,& infra de castLom.pal. pecul. & diri supra de pros no.

Cum agentes in rebus sunt citandi, etiam si habeat 111li1 - senatoriam dignitatem, non possunt citari, nisi per Principem agentium alii autem actus,vel legitimas monitiones senatoribus pertinentibus,explicant coram magistro cei sus, nec valet rescriptum contra lastam subreptitie impetratum. Princeps agentium dicitur habere pro-L 1 ia VIII Mial m. consularem dignitatem, & sic sunt spectabiles.' mutari L, Primo dicitur,in h l. Principes agentes fi 1 Ll Lib. possimi habere domesticos idest milites

idoneo,,oc fideles,& expertos,qui aIiis fuerunt in ossicio hoc. S cundo dicitur agentes in rebus,qui xxx.annis fuerunt in illo ossiciosi non possunt plus laborare, quia sunt infirmi, dc testimonio sociorum constet eos bene laborasse, habet Principatus honores,& Privilegia.Tertio ibi,sed in salutationibus&c. dicitur Principe, qui est in actu esse priorem honorarijs .Quarto ibi nihil &c dicitur Cp censitates,& apparitores non possunt iliquid excogitare contra priuilegia eorum Principu. Nota in primo dicto φ Principes agentes ponunt habere domesticos,non sic in praeside, uel Duce,ut su- ra de assessisunullus. Secundo nota φ aliquis debet esse expertusn ossicio suo,& sic ex perientia dic,ut dixi supra tit r.l. pen. Tertio nota ' ille,qui semel fuit in ossicio, potest iterum eligi in eodem ut supra de asseGrLqui semel,dummodo non continuet ut supra

334쪽

T. - Postquam agentes in rebus, vel adiutores,magistri ossiciorum essiciuntur Principes agentes,habent vicariam digni3atem,&sic nina,quod Principes sunt spectabiles . .

Dicitur hic q3 Principes agentes, qui peruenerui I l l Ilui Vo. ad hunc honorem propter multa pericula, &reet nunciationem vitae, seu propriae salutis habent comitiuae primi odidinis dignitatem. Nota qui ex ponit se periculiS, renunciat vitae, M propriae saluti. Secundo nota quae dixi supra eo. L l.

mra mirici in , inti sit cohortalis,dicitur infra de cohortat. QUI UIl 4U U. Dic ergo, i, si aliquis cohortalis conditionis

fuerit inter agentes in rebus, & post laudabilem laborem, meruit Principatum filii ante lutcepti,quam esset Princeps,sunt Obnorii cohortali coditioni,sed sit post 1uscepti, sunt liberi, S immunes si ut,& ipse pater. Nota sicut subueniens dignitas prodest, ut lupra de liber.& eor tib l. 2. S. I .& su pra de decunt. Vlt.f.iuri quoque.

flat te L. ista longa dat eandem pene praerogatiuam Princi

pibus circa sportulas Scalios sumptus litis,&de diuersitate tribunalium,qua dedit l. in lacris suprati t. a. proximis sacro xum scriniorum, & eadem praerogativa datur uxoribus,filiis,& matribus,&familiaribus,ut ibidem . item dat aliquam prerogatiuam, ut conueniantur inscriptis,ut si pra de dignit.quoties, in fi.

, SUMMARIUM, 'metrii quandoque creditur, quandoque non creditur.

Agentes in rebus, de quibus dixit supra in superio. UUUlΙ. ribus titulis, erant diuersis officijs deputati, M alii erant curiosi, qui debebant inquirere, dc denunciare criminosos. Alii erant deputati super euectione, vel cursu pubsco in sodro, ut sequentibus legibus. Isti curiosi si dicant, vel denuncient aliquos criminosos,debent probare alias puniuntur tanqua caluntatoreS. Secundo dicitur, quod illa iniqua consuetudo, per quam curiosi poterant

335쪽

poterant farcerare aliquos tollitur L hoc dicit. Nota quod i Ill curiosi, qui alias dicunturi renarchae,ut fide cuit. reo. l. diuus, punj-tur tanquam calumniatores, nisi probauerint, ut hi QS sit pra de accusat. l. ea, debent suis de nunciationibus insistere, alias si sine abolitione desistunt, incidunt in turpillianum, ut Tad tertuli l. ab

accusatore.*. de nunciationes,& hoc ideo quod non ex fide elogia I scribere compertum est,ut in praeall. l. diuus. Ex his nota, secundo quod non creditur ossiciali,ut in praeall. l. arg. contra fi deo T. praefVrb. l. l .f. sane,& ff. de reb. r. l. magis. g. nec eum. Et dic plane iaquibus casibus credatur osticiali vel iudici. Et ecce creditur Osticiali, ut in i .in contrarium allegatis. Item creditur iudici,quia causa ab ipso expressa in sententia,ci editur vera o In l. properanduin. g. illo, dc statur eius interpretationi ut T. de appellat. ab exequutore. Et creditur Praetori de irma stipulationis. F. de praetor stipui. in prael rijs. Et creditur tribuno, ut lupra de repud. auth. hodie. Et tabelljo-ni,vt T. de falsi. si quis declario, & litteris iudicis, ut not inauit irrinulli iud .s quis comprehensorum. Etepiscopis, ut supra de epis.& cler. l. si quis per calumniam, in ii. Et creditur rememorationi, ut in Lombarda de beneflisi quis a modo. Et dicto unius creditur, quo ad praesumptionem,ut Ede do t. prael. t theopompus, & quead. testam. aper.l. a. lon tra non creditur unj,ut supra de temb. iuris iurandi. Nec soli arbitro,ut supra de arbit r. l. ne in arbitrio nec tabellioni, ut in auth. de haered. S Falc., si uero alium. Nec nunciatori, uel curioso, ut hie cum sinit. Sol. prima caris aliter, ultima dicta, regulariter ι 5 dicimus vox unius vox nullius, Sc etiam I uperius allegata aliter intelliguntur, ut in quolibet eorum patet. Tertio nota, qui non probat, quod intendit, calumniari uidetur, quod dic ut supra de adu diu. iud. l. i. Quarto nota quod punitur qui calumnios Ealiquem asserit criminosum. Qu)nto nota quod tollitur mala con

Ao in f e Sicut dixi in prox. superiori l. aliqui agentes in re-DUilt - bus erat deputati curae, &sollicitudini euectionis. Dicu ergo hic Imperator, nos credimus cpilli agentes procurabulcirca euectionem publicam, NI ideo nulli alii uolumus hoc ossicia . committi, nisi dictis agentibus. Advertant ergo diligenter, ut non si at aliquis cursus praeter euectionis authoritatem, quod dicit, non mittatur indram, nisi cli expedit, 3c si aliquis velit aliter facere, no a habebit effectum, & cum est facieda euectio, idest cum aliquid est portandum adexercitum,ostendatur iudicibus, Accuriossis, idest dictis agentibus,ut uideant,quae sunt portanda, S sic sta tuant numerum euectionis, idest equorum : non accipiant pecuniam proeIS- T a non

336쪽

non deputatis ad euectionem,quia cum sint deputati in colliga tur pecunia Protac trafacientes in quadruplum.

e ri, is Tandiu isti agentes non 'ossunt conde. I Ui I a LVIII Viad. nati a pti secto sed a suo iudice,quandiu

seruant honestarem,qui vero inhoneste vivunt sori pr*rogaturam 1 non habent. Et sic nota non iuuatur dignitat qui male ea ieruat,& priuilegium meretur amittere &Qut supra de dignitat a iudices. cum sit .lc isde minor. auxilium,cum similibus. A OOra ε- o Agentes in rebus simguli debent esse per singulas Prouinciasachabere tantum curam, Ec sollicitudinem euectionis, nil habeat commune iudicibus prouinciarum, non ingerant concussionem aliquibus nauibus, non dent alicui li. . hellum cum litibus, sed tacite curae euectionis intendant, bc neminem in carceren L Et sic nota quilibet debet esse contentus o cio su sicut dixi supra de princ agen in reb hac pazie.

Rubr. De Palatinis sacrarum largitionum.

SUMMARIUM.r Palatini dicuntur daobus modis.

δ D Iri Ad euidentiam nota dicuntur Palat, V IJ 1 uia III. ni duobus modis. Primo stricte, qui mittuntur ad exigenda debita fi lcalia,& iste dicitur Palatinus sacrarum largitionum;& qui exigit patrimonialia Principis. & iste dicitur Palatinus rerum priuatarum, & sic sumitur in toto isto titulo,& licet sint diuersa ossicia,est tamen idem priuilegium,Vt infra eo. l.fi. Et licet mittatur iste Palatinus ad exigendu iit exigit, sed tantum insistit praesidi,ut supra de can. larg. titul. l.a. Et sic videtur emeidem ossicium eorum,dcopinatoru, ut supra de exacti trib. l. missi. Secundo dicuntur Palatini large quicunque habent aliquod omelum in palatio.& in hac signincatione potest dici Palatinus, prae positus sacri cubiculi,& proximus sacrorum,&similes: sic sumitur insta de priuil. eor, qui in sac. pilii per totu, bc maximea. I. M a.

Illi

337쪽

Isti palatini de quibus supra dixi,qui vocantur vicarii, ut quia quo'

dammodo gerunt vicem Principis, sunt immunes ab extraordin rijs,capita tionem tamen soluere tenentur.

et Eui semel in suo deliquit ossicis,ea σ alia camere debet dignitato .

N illae Thesauriensis, qui male, & fraudulenter se gessit in

L. tali o. officio suo ad illud officium, nec ad aliud nunquam 4 redibit. Nota ergo qui semel in suo deliquit officio, illa, Malia semper careat dignitate facit supra de praesumpt.l si aliquis, & sup de dignit.l.iudices,& fide suspiut.l.3.,.quaero,cum sim.ibi not.sUMMARIUM.

I Friuatus malus timet suum subdaeum .

Pel Principatus Capadociae principaliter erat deputatusa ι ι 1 L . pro suis stipendi js comiti domorum,ad quem gerendum sicut Oli m,ita & hodie mittitur aliquis de Palatim quem etia1 timebit Comes, ne aliquid propter ipsum male agat. Et sic nora quod malus praelatus timet bonum subditum suum o1ficialem, quod est idem, quia subditus potest superiori resistere, ut supra de mag. scri n.l.una in fin.& de op.quoniam. Item malus doctor timet bonum scholarem. sVM MARIUM.

I ia calor quandoque dibet rexerentiam minori.

ii 'l Exempti sunt Palatini 1 iudicum, & Praesidum interdi-

ιιιι - cto,de non debent praesidibus renunciari, quia debetur eis reuerentia, ne dum a minoribus,sed etiam a maioribus, dc hoc I dicit. Nota quod maior utiam debet reuerentiam minori, concor. iupra de offrect. prou. l. potioris,Mde off diuer. iud. La. Et sic colli-guam quod non perit iurisdictiominoris magistrarus propter aduentum maioris,ut hic,M in auth.de deisns ciuit.f. nulla.

inli fuit Palatinus,&compleuit ossicium suum, erat Mal 1 t. non potest postea transire ad aliam dignitate, pu ta ad scrinia exceptorum, sed debet adhuc militare in eodem ossi-T 3 cio.

338쪽

cio. Nota quilibet illum sequitur ordinem, quem militando elogit,& sic facit pro praseuerantia. Λ Nil potest iniungere Palatinus,nec praeses pro Om lo. uinciae,nec praefectit . S V M MI A R I U M. a Dvis rasa -ndicata v is nan debet ne . ς iri se Η cinominantur ossiciales, qui subsunt eomitibus Oud i II i domorusa,&ii habent stipedia.&est friuola in omnibus , & non potest legi,nisi tantum in princi illud generale ver a bum ; non debet quis ire ad mendicata suffragia. Plum, te χη dicantur ducennarii ,& centenarii, dicitur in I ia Ut L. multis locis,&similiterint. ista Diuolai dicitur' quilibet de illis ducennarijs debent quiescere, M aliqui deputati ad ossicium Palatini.

Imri ci I se Aliquis no eligitur ad ossiciu m Palatini, quod

ii Liai. quale sit,dixi in prima lege,nisi de Principis voluntate,& iacit insta de re milit.nemine. EUM MARIUM. I calx aliquando flumisur pro fine . Pti lustri me Palatini,quos dic, ut in prima lege adiutores, MA ala LlIIUo. Primicerit,qui ad calcem, ad finem sui peruen runt ossicij,sunt immunes a munere tyronum, sicut , SI agentes in rebus,ut supra de agentib. in reb. l. ex agentibus, & nota verbum, a calcem, idest finem, similitudinarie, quia calx ima pars pedis, sed semur stringit medium.

Δ A L- Iis A - - Sicut est statutus annus pro bienna 11m1llmainem. nio in ossicio proximi sacrorum

scriniorum,ut sapode prox acnstri pro bimnio. sic , Miu ossicio Palatini,ut modo biennio,&olim anno seruire teneantur, Mhabeant omnia inexa priuilegia, Memin PDuilegijs.

339쪽

In xu. Lib. C litis. Isr

r a Moluere qui potess quandoque non poteri conde are: contra regulania ιVieme Palatini non coguntur litigare coram praefecto urbi. V IIUS. nisi in quibusdam casibus, qui numerantur in littera: in caeteris ergo litigabunt coram comite suo,& hoc quandiu est in urbe, vellin palatio, sed inprouincijs degentes non causa reipubli- tm: occupati,litigabunt coram praeside, de praeses poterit eos ab sobuere,sed non condemnare sine conscientia Principis, & hoc dicit 1 Nota contra regulam,quod qui potest absoluere, non potest condemnare : est supra ubi 1 en. vel ciar. l. quoties, & supra de episci decient cum clericis cum simiLIrie Ρ ol ne primicerius sacrarum largitionum sortherant 11LEt ali M. Prinoem Palatinorum, & primicerij, & tribu ni,M res scriniorum primicerii fruuntur dignitate militari, & tr buni plaetoriani, & nil potest eis iniungi ab alio iudice,quam a co

mite.

Ii, o me sicut dixi supra eo. Alii erant Palatini sacrarum

Aia VIII iab. largitionum qui exigebant patrimonialia. Dic, tur quod omnes isti habent idem Priuilegium,quia est par,& simialis militia: omnia enim Principis esse intelliguntur, ut in 1. bene a Zenone. Secundo dicitur idem,quod supra lege prox.

sυMMARIUMI Stratores qui olim inebantur. I Stratores dicuntur, qui praesunt stabulo equo A UI UI III1 . tum nam stratorium dicitur stabulum, dicitur ergo hic, sy stratores debent quolibet die habere unum solidum pro expensis,& cum Princeps alicui donat equum,donatarius pO test ei date unum solidum ero expensis,&non plus; si plus dederit, punitur. Item puniturothcium praefecti si sciens rem praedictam illicitam gesta fuisse, non illico eam seueritati iudiciariae prodidisset. Nota punitur, qui sponth dat,& sic non potest quis sponte donare de suo. Sic infra de metati deuotum cum simit. Et erat rati

340쪽

hic quia praesumitur,quod corruperit stratorem, ille donatarius,ut induceret Principem ad donandum illi equum.

RAlr. De castrensianis, ministerianis.

SUMMA RIVM. Canrensent qui erant, oe qtra curabant. Iri rassistim C. strensiani sunt, qui habent curam castrorum, Ill Ulia in V. idest tentoriorum, qui sub praefecto praetorio mi litabant,vel magistro militum per biennium ab hoc ossicio vel militia solutis,de liberatis,alij sequentes, qui erant post eos in albo se Cundum laborum merita vocabantur,& illi, qui fuerunt ab hac soluti militia,ad eam non reuertantur,subaudi, sine Principis voluntate, ut dixi plen E infra de diuersoss. l. a. Et nota pro labore remunerando,ut plene dixi supra de princ.ag. in rebi. Io i Multae erant format,idest gradus, ut patet supra tit. a. oi uital in l. friuola. qui ergo eligitur in aliqua forma, Vel Pr,ma,ves secuda,vel tertia,in ea forma est ultimus, ut supra de provsacr. lcrin l. unicuique,& fide decur L 3. TI i I Militant in schola sacrae vestis, puta quia erant Gyno LII 'tal, tiarii,qui faciebant vestes Principis,&ipsi,& matres,Bc patres, & Vxores puniuntur coram magistro ossiciorum crim, naliter,& ciuiliter. conconin l.prox.

Δ mem mmm ti L .ista prolixa dat multa priuilegia deputa-TLII LE UI IIIlIα. tis Principis, qui ossiciales continentur in breui,quod non habemus. Et est primum priuilegium fori, ut no conueniantur coram alio iudice, quam praefecto praetorio. Secundo ibi,sed ne in hoQdat Ρriuilegium, ut non conueniantur, nisi in rscriptis. Tertio ibi,conuentos,dat priuilegium circa dandum fideiussorem iudicio sisti,quod dic per omnia ut supra de proxim.circa sportulas,& alios sumptus in diuersis iudici js faciendis,& haec omnia priuilegia dantur matribus uxoribus,filiis,& seruis.in fi. autem facit exceptionem ab eo,quod dixit in primo dicto,ut in causis,quς continemur in littera,non habeat praerogatiuam,& hoc diciti Dic circa l.ista,ut dixi in praeall.l.in sacris,& supra de prin. agent. in re,

Lfi de multa diximus infra de priuil. schoIl.si.

SEARCH

MENU NAVIGATION