장음표시 사용
681쪽
SUMMA RERUM CAPITA . 1 Infirmari dicitur quandoq; id, quod non HI.
a Conditio ad praesens vel praeteritum tempus relata non dissere obcigationem. 3 Conditio ad praesens vel praeteritum tempus relata non es proprie condisio. - Ωuando conditionis appellatione comprehendatur conditio ad praesens vespraseritum tempus relata.s I nditio ad ρ sens vel prpteritii tempus relata actum infirma
6 An o quando conditio futurum respiciens tempus obligat imgd erat, declaratur tres casus considerando. An l. actus legiti J.de reg. iur. habeat locum in exaditione rei ta ad nsns vel praeteritum tempus. Onclitiones. Diuiditur ut huic per Tollenti summatur, ut hic per Aretin. & alios. Notandum est in primis ibi, infirmat, Pinfirmari dicitur illud, quod non est, ita uides hic conditionem de praesenti infirmare obligationem,& tamen nunquam fuit obligatio ista, quod est not. quia in fumati proprie dicitur illud, quod est ualidum, & deinde irritatur rumpitur ue, ut probatur tum supra quibus modis testa infir m. tum Ccia, quia priuatio praesupponat habitum , & infirmatio validitatem l .dece. fi eo. l. nam etsi g. rumpendo. T.de iniusto rupo in tritio testam . quare cum obligatio in terminis text. nostri non sit orta, nota uidetur poste infirmari, de sic riota hunc textum ad hoc,quod infirmati dicitur etia actus qui non est introductus, scd tamen impcditur introduci. 2 Notandum 1 secudo conditionem ad praesens vel ad praeteritum tem p us se reserentem non dissere obligationem rvt hic ex prelle probatur in l. conditio. E. eo. l. cui ira secu-do.3 3. '. de iniusto rupto & irrito testamen. l. cum ad prae-3 sens. F. si cert. petat. t Ethrc postea insertur, quod haec non eri r propria condi tio. l. si ita stipulat us sane. U.eode m. Litaque.
682쪽
I. itaque . Ede reb. credit. nam illa dicitur conditio prop te, quae differt obligationem in aliqua causam. 3. sub eo ditione lii pra eod. haee non differt ut hic expresse dicitur', eigo conditio propriemon dici rur. quod est not. tum propter actus qui prohibentur siexi sub conditione, nam poterutis explicari sub hae conditione, si aliud non impedit, tum
etiam propter leges municipales. si enim In eis, conditionum fiet mentio, utiq: haec non comprehendemur conditiones. cum municipales leἶes proprietatem exigat verbor una. l. i. si is, qui nauem . . de exercit.& per Docto. in d. l: η cum ad praesens et Ceterum uolo te duos ex inretione Alciat. considerare casus, primus eli, qua doc vir sitionis adiectio propter incertitudinem prohibita est.& hoc casu dicedum est, quod conditionis appellatione & haec continetur coditio, quae praesens uel praeteritum tempus respicit. Haec enim conditio licet actum non suspendat, illum tamen incertum facit, ut g. nostro probatur. & hine est quod si lex municipalis prohibuerit quem positionibus. sub coditi
ne respondere, sub hac utique conditione respondete non poterii: ut dicebat Bald. quem ibi sequitur. Alciat. in l. cum ad praesens.ss. si cert. petat. statuentium enim mens uidetur fuisse , ut responsio clara&absque incertitudine es tepet hanc autem conditionem incertam redderetur. Alter uero est casus, quando conditionis adiectio suspensionis ra.
tioue est prohibita , & hoc casu dicentum est quod con ditionis appellatione haec non comprehenditur conditi, quae praesens uel praeteritum tempus respicit, cum haec coditio actum non suspendat. ut hic probatur.& in l. cum ad praesens. E. si cer. petat.& In l. conditio E.de uerb. obi mo& hinc est quod licet hi ius in potestate constitutus f tib coditione haeres institui non possit. l. suus quoque in princ itide haered. institue n. sub hac tanten conditione potetit iust clui. l. institutio illa. q. fiu. Ede cond. inst. ex eo enim pro 'hibet ut sub conditione haeres iustitui. ne institutio siti suspenso. per hanc autem conditionem suspensio non ilucitur, ut hic probaturn & ita ego putarem concludendum.
s Notandum t est tertio, quod ubi eoditio ad stelans uePraeteri cum
683쪽
praeteritum tempus relata est falsa, tune actum infirmat,& sic nihil ex eo debetur. ut hic in l. cu ad piaesens. Esicer. petat. l. cum in secundo.* .j. E. de iniusto rupto irrito testament. Hoc tamen intelligas & declares procedere ubi conditio ista falsa fuisset possibilis, secus uero si effet impossibilis, quia tune nihil impedit, quin da beatur id, qudd fuit
promissum. l. si me uia. & ibi glo. & Bata ff. de haered. insti. eu.& ita litelligit& declarat fac in l. cum ad praesens .iu sicer. pet . quamuis hic Fab. uideatur contrarium sentire Uerum tu animaduertas quod licet haec declaratio uelli mi.
tatio posset locum sibi habere in ultimis uoluntatibus, meus tamen est in terminis ter. nostri. quia impossibilis eo ditio inutilem reddit stipulationem, licet non uitiet inuti teq: reddat testamentum. g. si impossibilis infra de inutil. stipulationibus. Notandum est ultimo, quod si uera est in rerum Datura conditio ad praesens praeteritum tempus relata , stipulatio
sub ea concepta statim ualet, licet eam ueram eme ignoreamus. ut hic expressc probatur, in I. conditio. fi eod in l. cum
ad praesens. Esi cer. pet. in l. cum in secudo.*.j. st de iniuno rupto & irrit. test.& hoc adeo uerum est, ut statim illud peti possit, quod sub ea est promissum, nec te pus aliquod detur ad inspiciendum id, quod positum est sub coditione, uexum sit, necne, quia statim agi poterit, sed in iudicio postea
debebit actor probare conditionem ea itisse, uel extare, ut eleganter hic Fab. animaduertit. Los. in uer . naturam. In duas partes diuiditur. In pria ama inferendo ex textu contra illum opponit. Ins cunda soluit. secunda ibi, sed ἡie. In cad. glos. ibi,& etiam illa futura. uult Accur. conditionem tempus futuru respicientem , quae necessariam habet existentiam, obligatione n5 differre , ita uult A ccur. & csi eouidciatur transire tacite Doch. nihil super hac glos dicetes. Port. tamen hic hoc d celarat no procedere ubi hac coditio pcr signum aliquod expremeretur. quod icpus signi-sitat, ut cum morieris . tunc enim uidetur uelle Port. obligationem differri. Uerum haec Por.limitatio non cst bcura. ζ
684쪽
tri etiam Bellon .animadueitir, quia non est disserentia ali'aia in proposito inter istam dictionem, eum,& dictione, II, ut pio batur in l. quodcunque. g. ultimo. E eo. ut ramen 6 optime. 't Scias an & quando conditio suturum respiciens tempus Obligationem differat . tres sunt considerandi ca sus. Primus est quando conditio haec futurum respicies te' pus incerta est an & quando ad uen tura uel extitura sit , ut1rnauis ex Asia uenerit, si Carolus Quintus Italiam petie Irt.& hoc casu dicendum est obligationem disset re, ut est rex. ubi diximus in M. sub conditione supra co. Secundus ecatus,quando ista conditio certa est, an & quando ex titura iit, ut puta fi sol orietur. & hoe casu concludendum est 'tigationum non disse iri. iuxta. l. pupillus. M.qui subcon
ditione. Ene nouat. Tertius & ultimus est ea sus & hie magis dubius,quando certum est conditionem extituram, sed agi oratur tempus, ut puta decem dabo cum moriar, na eertum est me moriturum, sed latine est ineertum, quadosina
moriturus,& si e dubitatur an hae conditio suspendat ob Ιigatione In hoc casu duae sunt principales opiniones .Pri ma est differri sue suspendi obligationem ex hac eoditio De. dc hanc sequirtur gl. in I. in omnibus obligationibus. Tde regulis tur Dyn. in l. pupillus. 3. qui sub conditione. Ede nouat.& ibi etiam Barto. in l. ita stipulatus . in secunda quaest colum. xv. in fin. cum sequent.& ibi Docto. communiter. E.de uerborum obligat. in l.j. colum. a. E. de condit.& demonstr. Iaso. in I qnode unque.f. sin. E. de uerborum Obtigi Bellon. hie. Mouentur primo per textum in l. i. g. 4 haeres meus.* i. isde conditio.& demonst. cum alias similibus. ut si quis ita legauerit, si haeres meus, uel cum ii res meus morietur, uel si titius morietur, centum do, lego, condi tionale dicitur legatum istud, & tamen co-ditionem extituram certum est. f. dies. Verumthis, & simi libus legibus te spondetur, quod ex eo dicitur conditionale legatum illud quia non solum incertum est quando ut moriturus haeres, uel etiam extraneus in conditione potitus , sed etiam incertum an si moriturus uiuente uel
mortuo legatario, & sie an eo moriete legata illud ualeat
685쪽
neene.Si enim mortuus ante sui siet legatarius inutileesset
legatum illud, eum ad haeredes non transmittatur. I. unica .f.un putem aliquid sub conditione. C.de cadu. tollen.&ex
hoe legatum illud dicitur conditionale, quod non est Ierminis nostris, nam quandocunque morietur stipulator vel alius in conditione positus, semper stipulatio ualebit, cum adhaeredes huiusmodi conditionalium obligationu spes
ex conrractibus transmittatur .f. ex conditionali, supra eodem .seeundo & ultimo mouentur, quia haec conditio, cum orieris, uel si morieris,aequiperata est huic conditioni . cum ueneris,uel si ueneris. l. quodcunque. s.fin .ff. eodem.
sed illa stipulatio si ueneris uel cum ueneris est coditionalis. ergo haec quoque conditionalis esse debet. Verum licet Doctores multi faciant hunc textum, ei tamen facile potest responderi, quia ibi non aequi petantur si morieris, &
si ueneris, sed aequiperantur hae duae cum morieris,& si morieris, ut idem operentur, quemadmodum idem operatur iconditio si ueneris.&cum ueneris,& hoc si tibi uult text. ille Altera igitur est opin io quod im mo conditio sutu r umrespiciens tem pus, quae omnino extitura est, licet ignotemus quando sit extitura, obligationem no differat,& hac opinio. n. sequitur hic Accurs. Pro hac opin. adducitur unprimis ex intelione Aecurs. text. in l. nam A si cum oriar. I. de conditio. indebi. nam quod adhuc non debetur, si ante tempus fuerit solutum, repeti potest.l. sub conditione. eod. titu. de condisio. indebiti. sed debitum sub hac conditione si moriar ante solutum, quam mors contigerit, rePeti non potest: ut ibi ergo ante mortem. &sic ante existentiam conditionis debetur. nec obstat si dixeris cum Bart.& aliis hoc procedere respe tu hepetitionis. secus uero alio
spectu. quia ego dico quod id quod est futurii debitum,
si ante soluatur potest repeti. d. l. sub conditione . illud reperino por, ergo debetur. Secudo adducit ut tex. ini. si pupil lus. f. qui sis, conditione Ede Donat.& si tu cha Doct. dixeris intelligit in ea conditionc, quae an & quado sit extitura certum est; ut si sol nascatur,si digito cinium no tetigerin
686쪽
ut ibi Bari ait. Respondeo hanc esse meram diuinatione ,
cum uelit eam conditionem stipitiatio item reddere pura. quae est omnino ex litura,& non dicit quae scitur, quando sit ex titura, quare ego hac in re duos considerarem casus, animaduertite. Primus est quando certum est condi- rtione quandocunque eueniente debitum iri id, quod fuit promissum .dc hoc casu uera erit secunda opinio, quod hςc conditio non suspendat obligationem. Sc hinc est quod si tibi decem promitti cum moriar, uel si moriar, licet iacertum sit, qua do sim moriturus, quia tame est certum,quod quandoctique decessero siue ante, siue post, semper ista de cem dc bentur: quia etiam conditionales obligationes ex cotractu in haeredes transmittutur. . ex coditionali, supra eod. conditio. non disteri, uel suspendit obligationem, sed statian obligatio oritur. d.l. nam & sicii moriar. Hinc etiaest; quod si quis ita tibi legauerit, cu morieris dolego centum, licet incertum sit qn sis moriturus: quia tamen cer tum est quod quandocuque morietas, istud legatum debetur: quia te uiuente uerificatur conditio, cum uiuetes mPriamur. l. qui duos. st. de manu. tui.no conditionale, sed purum dicetur legatum .l. haeres meus. in princi p. Et de coditio.&demonst. Altero uero casus est, quando adueniente 'hac omnino exti tura coditione inceriti est an semper debitum lit futtiru id, quod fuit promi mum.& hoc casu eg ueriorem censerem esse priorem opinionem comuniter receptam, quod dispositio sub hac conditione coccpta cod monalis dicatur,& obligatio in existentiam coditionis disserat tu: quia hoc casu no solum ince itum est , quando sit extatura codicio, sed etiam an sit exti tura ad actus ualiditatem.& hinc est quod si testator legauerit titio si uel hetrus, uel qui ius alius dummodo no siti alatius morietur, licet certum sit haeredem uel alium moi itur si , quia rameest incertu an sit moriturus vivo legatario an eo mortuo,& sic a i legatu ualeat nec ne: quia si mortuo lcgatario cogita O t xiit Oet, caducti. inutileque citet legalli: iuxta.l. uni autem aliquid sub conditione . C. de cadu. tolle. coditione dicitur legatum, & obligatio statim non nascetur
687쪽
l.j. 3. dies.& l quibus diebus. g. quidam Titio S de eond.&demonstr. Hinc etiam est quod si in stipulationem deducatur aliquid, quod ad haeredes non transeat seu trasmittatur, ut usus fructus. f. fi . supra de usu sfrinst. facta mere personalia. l. eεtesimis. 3. qui autem quod. T. e. uel simile quid&haec conditio adiiciatur, quae omnino extitura est, sed ignoratur quando sit extitura, utiq. stipulatio ista no dicetur pura, sed coditionalis: quia quoties incertu est an adueniete die uel c6ditione debitu sit futuru id, quod est imissum. tuc dies ille, uel conditio condationale dispositione dr reddere. l. haeres meus. F. I.ff. de cond.&demonst. sed incertum est an adueniente conditione stipulationis debeae quod fuit sub ea eoditione promissum . nam si extitit conditio vivo stipulatore debetur, si vero no extitit, no debes, cum ad haeredes non transmittatur. ergo eo oditionalis dicitur haec stipulatio, non pura. & ita ego sentio hac in re. GLo.i uerb. incerta. In duas partes diuiditur. In prima opponit contra textum. In secunda dupliciter soluit. secunda ibi, lue.Secuda solutio approbariit a Fab. Ang. caeretis. Veru tu aliter solvas, qu5d nihil faciat d. I in totum declarando eam ut declarae ibi Dec. & Bellon. hic. - Sed quaerit. Hic Fab nunquid actus legitimi,qui sub coaditione fieri no possunt. l.actus legitimi. U.de re. iur. pote-xut sub hac conditione fieri. In hae. q.duae uidentur esse opiniones. Prima est, quod possint, & hae sea tur Fab. hic & Aret. Mouentur isti solum, quia in his quar ltricti fune iuris uerborum proprietas exigenda est. facit tex. in l.quic, quid ad astringende. st e. sed actus legitimi enumerati ind.l actus legitimi. dicuntur esse stricti iuris& speciales, culex illa no habeat locli nisi in actibus ibi eiHimeratis .ergos ibi dr, quod non reeipiunt die uel condit one, debet intelligi de propria conditione, non de conditione relata ad Praesens uel praeteritum tempus quς impropriet dicitur coditio l. itaque, T. si cert. pet. Ceterum huic rationi responderi potest quod licet quoad suspensonem obligationis hae no dicantur conditiones, quo tamen ad uel bacoditiones dicu tur, ut Dec.ait i d. l. actus Iegitimi,& in textu nro
688쪽
probatur, ubi cod itiones appellatur.& ideo eum actus iuli conditiones no admittant, nee has admittent. Quare altera est opinio m immo actus legitimi, qui neq; die nuque eoditionem rccipiunt, sub his conditionibus explicarino possint & hanc sequitur Bar in l. eum qui . fi de acquir. haered. Ias .in l. eum ad praesens. col. 5. in fi. E. si eertaput. Dec. in d. l. actus legitimi ff. de reg.tur. Bello. hic. probatur primo. quia haereditatis aditio dicitur esse unus ex his actibus Iesitimis d. l. actus legitimi & tamen coditionem istam no recipit.d.l eum qui. fi.ss de acqu r. hareia Seeundo forma no seruata actus corruere debet nulgata. l. Iulianiis .d. si quis rE E ad exhib. sed pro sorma a lege introditctnm est, ut huiusmodi actus sub expressa coditione non fierent Bal.& Ang. in l. 3. Ede legii .ergo eum fucite expressa coditio, actus ille corruere debet . nec obstat non sit proprie conditio,quia licet hoc procedat, respecta suspetaonis, secus uero est respectu uerborum & incertita dinis. Et ideo ego putarem animadue I tedum, P aut actus de quo est cotrouersia non recipit conditionem proptet incertitudinem, & tunc sub hac ditione explicari non Iossit, eum haec conditio licet no suspendat& disserat o igationem, non tamen certum actum dicatur reddere, vehic dicitur,& hinc est ιν eum in aditione haereditatis requiratur animus certus. l. qui haereditates. & l.in repudi 1 ela. Tde a cqu. haer. sub hac conditione explicari non poterit. da . eum qui . s.fi. Aut non propter incertitudinem respuit conditionem, sed propter suspensionem, ne sit i' pe. denti:& hoc ego casu ueriorem esse putarem. Fab.& Ange. opinionem,qν sub conditione praesens praeteritumve tauus respiciente explicari possit. Ratio est, qui ceffaeca prahibitionis conditio uis,nempe actus suspesio. l. t. ii .h conditio non reddat actum certum, tamen illum non suspendi diut hi e probatur:& in l. conditio. Teod. x hinc co- ita si posset in stiri quod eum datio tutoris non recipiatium uel conditionem, ne sit in suspenso. Alcia. li. Paret g. 3.cap g. sub hac forte conditione explicari poterit, quia ex hoc non susPenda . Cogita tamen iuper bae do
689쪽
gistinctione. quia uidetur dubita ex quo d. I.actus legitimi. pro forma uidetur exigere, ut codicio uerbis exprehis non explicetur. licet alias contineatur. ut in sin. probatur dum de acceptilatione loquitur,& negari non potest conditionem esse, ut ex tex. nostio comprehenditur, qui eam condigionem appellat.
Re appellatione an, is quando factum comprehendatur.' Facti appellatione an is quando non factum comprehenda
s Contrasseere uel contrauenire quando quis dicatur. - In obligationibus facistri obligatio ad interessesuccedit. Ruia
s Mori selum. In tres partes diuiditur. In prima poe
nitur dictum ampliatiuum. In secunda ponitur declaratio,quaedam circa illud dictum. In tertia infertur. secunda ibi , & in huiusmodi. tertia ibi. itaque. Pacta ne dum res in stipulatione deduci possunt. hoc dicit sub
Notandum est in primis ' rei appellatione factum non
contineri, cum dicat non solum res, sed facta quoque in stipulationem deduci posse. In contrarium tamen quod rei appellatione facta quoque eontineantur,uidetur lex ini. naturalis. in princi p. ff.de praescrip ue: b.& hoe expresse te net gl. supra de obligationibus.in prin. in uersi rei.& gl.si. in l.1.in fine.& ibi Docto. cc muniter.ffsi certum petatur, uare ut hanc antonomiam fatuamus duo sunt cosiderat ea sus .Primus est qua do iste terminus res simpliciter de . absolute profertur,& tunc facta complectitur,& ita procedat d. l naturalis. Verbum enim istud generale est l.i. in h. E. si cert. ped& oes res,ta quae in nostro patrimonio sun . quam quae extra nostrum patrimonium continet. l.rei apo pellatio.ss. de uerborum signis Alter uero casus est quado- non profertur fimpliciter α absolute, sed respective.& tuccones
690쪽
eonetudo omne aliud eius appellatione comprehendi prς- ter illud, euhis respectu ponitur. Genus enim nu quam ad specificata &expressa resertur. I doli clam sula .ss. de uerbo . rum obligat quare cum terminus hic, res, no ponatur simpliciter & absolute, sed respesiue ad facta. Don iorum si facta eius appellatione hic comprehendantur.& ita est tran seundum, ut etiam nos admonui. stipra de obligat.in principio ubi latius haec omnia declarauia i ni, Notandum est secundo facti appellatione, non fictum contineri, cum enim dixisset Iustinianus non itu rex, sed facta quoque in stipulationem deduci posse , exemplificatiostea ita, ut si stipulentur aliquid fieri uel non fieri, & sieacti appellatione non factum cotinetur.idem probatur in I. Σ. in prine. E eo. iuncto rex. nostro. Tertio probatur etia. ν. cato. l. .st. eo. ut ibi Di e . animaduertunt. Quinto iii l. i. fl quae in fraudem cred. Quinto. l. qui no facit. T der gutis iur. cum sexcentis similibus. quae possent adduci. In contrarium tamen quod immo facti appellatione non co. prehendatur non factum, uidetur primo text. in Lin facti. Ude condition.& demonstr. seeundo.l. ubi autem,s. qui id quod .fi de uerbo obligat. tertio probatur in i. quoties nec. f. fin. Ede seruit, tit. generali. quarto potest adduci, quia u nius contrarii appellatione alterum contrarium non con tinetur arg. l. si idem. C. de codici l. sed facere de non facere
.sunt contraria sut Lippis patet ,& Tonsoribuslargo facti oppellatione non factum non continetur,& ideo pro res I iitione cocludendum est, quod uerborum proprietate inspecta facti. appellatione non potest no factum contineri , cum facere & non facere lint contraria , sed .tamen largo modo & improprie loquendo posset etiam non factum dici: & ita tradunt Doeto. communiter Albe. in Lx in princi p.& I. 3 .st. eod. Curi. iunior. in l.naturalis.in princip. numer. 1. f. de prae scriptis uerbis. Αret. in a. impossibilis. per illum textum Alci. in I.4. col. i. cum seq. Em.pro qua opinione facit d l. qui non facit.Ede regi u. ponderando uerbum ur.quod denotat improprietate. l .i .f. deiicisse aede uiamaa.facit et LI. .st. quae in fraud. credit.ponderan