Iuris ciuilis vniuersi absolutissima methodus in qua, bone lector, non solùm omnes uniuersi iuris ciuilis titulos, sed & singulas singulorum titulorum leges, singulos singularum legum paragraphos, ordine artificioso ad suos locos habes redactos & dis

발행: 1565년

분량: 505페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

161쪽

si alii promIsit. Inst. In priri. Si sbidari stipulatus sit. Inst in prin. si emat uel uendat pupillus. ff.ia grupillus.

Si manumittit si I9.6 ex hoc si iis reditatem adit. bonorum possibinionem petatili creditatem ex fidei commissis suscipit Ina gnet tamen. El. 9. pupillus. l. .

An si antea cum acciperetur iudicium. autor factust sit tutor postea cum iudicium editur, O sus autor seri debeat El. is. euentu rei gesta.

si melior pupilli conditio ex eo quod gesta est. facta si sibiq; adquisierit Inst in priri. uis ad

tutor, liba it 3 at ex contrario. stis. in prin. pupillus. lib. i.tida. N C. l. . - consequenti .

si suae aetatis salitus pupillus ratum habuit. ssi s. g item ipse. Longi temporis praescriptione no confirmatur.

Si postea auior iactus sit tutor, uide paulo inse

rius.

s Mea: a propter guam vivior Si vi non ηt. si propter ualetudinem absentiam uel aliam tuastam causam auior fieri non potuit. . e. 1 Datur asilo in pupictam .in quantum locuplitior est sectis.

1 ad vi remedium liuela asilonu. De cogendo tutore ut autor fiat. l. 7.

si auror factus sit tueor.

Gestum a pupillo ratu est. Stutelae actio cessat. Declaratur quid sit autorem scit si s. Distinguitur: res ueris in qua auror a pupici. Si sine decreto praetoris alienat pupillus. uide g

Si manumittit pupillus s.ls. ex hoc si donat uel testatur. si tib Στ it. .l. .in stin. uidein supera cap. s. membr. . tib eo isi debitorem delegat si his. Si testamen tu .quo iutor datus est, inos scio sum uel falsum dicat. f. t ad rτ in prin. Si inter tutorem de pupillum geratur. Inst. sin. si tu .in pran .l scin prin. item ipse tutor. usq; ad sit hue i. in prin. 6 iiii. Iis. lib. 18.t U. 34. 6fin Caib. it. 8as. si cum filio uel seruo tutoris contrahat pupillus.

Si cum seruo communi tutori cum alio. um .ir.

Si cum patre tutoris i . . fin. Si per interpositam personam tutorem pupilli mal it. . sed si per t. an prin. Si a creditore pupilli emat tutor. s.ls. sit. Si tutor soluat debitum creditori, ut in pignus

si haereditatem debitoris tutoris adeat pupillus. Eiicin prin .h .in prin si per consequentias tutori geratur. F.Ii .in prin. s iii prin. si id est quo agendo pupillus tutorem est libera

turus. El. M.

x Expersonae qui auris D. Si unus tutorum tantum autor satista tan prin

it. .l.3. in prin. a. si a. s in prin .lia .rt.ia. i. sn.C. i. 4 it 4 .la. Si is qui tutelam no gerit. uel cui tutelae administratio concessa non est sil Si salsus tutor autor sit factus uidet cap prox. Si is qui inutiliter tutor datus est. autor si fictus E it. I. 6. a matre. C tri 6sq. t. Si is qui non satisdedit. autor fiat bidibant ea. cum dementis. C. N. r.l.ia.3 l .s. Si is qui pro tutore negocia gerit Edib. 1 al. Li. idem Pomponius tr. .l. 2. si tutor remotus autor fiat a J. .g fili. si caecus autor sat se l. is. Si mutus uel surdus sit si ita l i. si . Si furiosus sit.& ad aliam regionem datus Gib. x t sua in prin. si curator impuberi autor fiat.ss l. s. si cum duo rei stipulandi essent.alter altero tutore autore stipulatus iit O. . si duo. Ex Ni quis eoae ingentibin. Si mutus sit pupillus uel taceat. s.l. 3.e tr.i .l. 6drastin. si tutor non interrogatus autor sat sina. Si tutor absens per epistolam cosentia tanti tutor Fl. v. tutor. si ptiesens sit tutor . sed taceat uel ignoret quid geratur s. l. i. fisa tra si conditionaliter autor fiat aa. s. si perperam autor fiat .ssq.a. l. 7. si per uim retentus autor sat .ala sin. Si mala fide agatur. a.rs. item ipse. t t. r. l. iti in prin.

si non statim.sed ex interuallo auior fiat. Insh glutor. El. 9. tutor. Si non assignauit instrumento tutor.M.ro.

Si is qui cum pupillo contrahit non exaudiat in totis autoritatem utputa ii sortἡ absit. E. s.

Dereliquis. Utat

27. u. 6. Cap. n.

id quoi falso more more gestum est,

millius est momenti. Et datur in integrum restitutio si i. in prin. Distinguitur si sciuit falsum retorem esse is cum quo gestum est i i. sit cum qui iupli sequeui . si tutor actoris sciuit salsum tutorem essea. c. Si ei cum quo gestum est, dictum sit. sed noluit

credere l. a

si dum cti falso tutore agitur dies actionis exierit uel res usucapta sit .l. io.

Si eum alio actum si uel ab alio solutu. l. . D.

l. s.

mur item aduersus falpum sutorem actio.

i Cavis ex qua datur hae dolio. Si cum tutor no esse Lautor factus fit L .in prin. l D. qui en ina Distinguitur sequentit, modis: Si taliam tuana minorem idi annis nuptum coli cauit i ii. Iulianus.

Si filiaesa milia, uel ancillae autor factus sit. I i. gsed et ii quis. si fine dolo malo fecit i. . in prina u in prin. 5i interrogatus tutorem se esse respondiar.

Nihil

162쪽

pAns II. tia resert cuius conditionis sit sui uel alieni

iuri, saliua aut ora ii in prin. l. ibin vi in De successoribus i. s. has in faetiim. III. Ad is in suos dature De successoribus i. 0 has in factum. De patre S domino falsi tutoris. l.9. fin. De eo cuius dolo factum est, ut alius autor sie reta9.tia prin. IDI. QigiIureia laeae Quanti ea res est l. dii prin. quod ait. De sumptibus litis. l.τ. Pomponius. v. mamdiu Liar Annalis est l.s. sn.

Oppaci A Tu TORVM po si sinitam tutelam. Cap. 13.

Hactenus ossicia tutorum ante de in tutela sunt enumerata : sequuntur ea quae post finitam tutelam competunt sunt autem ea Coeptam litem perficere. aesidias it post completum. l. s. tutores. Ib-9.it i. L . sn. tri isti sin C it. s. I.'. Pupillum puberem factum admonere . ut sbi curatorem petat a libas.lt s.f. .ri si tu

sequuntur nunc actiones. quae ex admini stratione Tutelae competunt: de primo de actio ne Tutulae.

actio. Si tutor non fecit situm ossicium t hoc est. si non fecit quod facere debuit, uel fecit quod face re non debuit. εl. i.in prin. Quae autem sacere debeat, uidea capita precedentia, de officiis

tutorum. Dis τrς civi Tua

a nχθeries Ri. Si cessit in nitela uide si cap s. memb i. Si quid omisit uel cum posset non adquisiuit. Q

Si pecuniam pupillarem in suos usus conuertit. E. lib. rs. it. I. 6. pecuniam. usis ad is si depotii. si usuras. l. s tutor E. Ioa.s . ex duobulib a tr. .l. . plane C. tisi.l. a Cin prin. Si rem ex boni, pupilli abstulit. Elib.a . it. 3. l. r. in prin. si negat pecuniam pupillarem penes se esse. Qtib.rs.tr. .i 6 g idemiolent. Si male contraxit . uel praedia non idonea comparauit. Ulibac. it. l s. si competit. l.ss. fin. si condemnato pupillo non appellauit, uel appellationem deseriait Quo a itisi dolo aliquid amisit is lib. 16 it 9 l. . Si culpa eius pupillus quid ex haereditate possi dere desiit.ε lib. as. N. I fin. Si aliter atqi testamento pater praecepit, fecit. a. lib. 26. it. τI.4 Papinianus. LIBER vr. 14 De reliquis uide g cap. prs cedentia de officiis tu

torum

, Ex presua facientis. De eo qui inutiliter tutor uel curator datus est. siclib. as. t t. . l. 33. curator. si qui se negociis

De eo qui pro tutore negocia gerit, de de eo de

quo incertum est an tutor fit. u.laba . it. s. toto. Ctt.4sq.3. De eo qui tutorem se nesciens, pro tutore nego cia gerit Elib. 2Tits 13. De patrono tutore. libas tr. i. l. s. De matre tu trice. Noueis c. iss. De eo qui absens tutor datus est, nec se excuse uit. C.it. I. l. s. De eo qui cum tutor non esset . a prietore coni

De dolo de culpae illib.retit a. l. i. in ptin. C. l. De diligentia quam bonus paterfamilias in robus suis praestat, uide 3 cap s. membi . a. Si nulla culpa tutoris sit. Fl b.rs. u. I .ai. Modestinus. si nee ssaria de iusta causa siti glib.a6 twJ.6. iii priri. De casu lartuito. C. it. 3 a 4. Si igne consumpta res fit.C. u. 38.I. . Si incursu latronum res perierit uel argentarius. cui tuto si quod esset celebem mus, pecuniam dedi solidum reddere non possit. EIib. 26. tr. τι ' si cum seruaretur pecunia ut idoneis nominibus credi posset. quas aerosa sublata est. E. lib. 46.

Si nesciuit se tutorem datum.& ideo tutelam nogessit. Mib.a6.tu. .l.3. ex quo. l. . g fili. inde insuper i ex tempore. Si propter id quod cognouit se tutorem no eget cessauit. lib. 1 it fin. Dereliquis si lib.rs.lt 16. M si tutor. competit Is6.in princliba . u.i fin. C. u. 6d.6. uia de insuper i ex tempore. xx re in qua sectam di, o

dum aum datum.

Datus tutor ad uniuersum patrimonium datus uideturInst it.is. datus autem. De rebus alterius prouinciae. Flibas M. I. s. srerum. patruus. lib.r .itia. io. de qui in testamento. l. ts.l.r . liceti De argumentis de rebus quae postea accesserant. ae lib. 26. it. τ. l. 8. si s n. C. N. το. i. τη naitaque

De corpore de salute pupilli. Mi mitiou. . in prin. De moribus pupilli. Elib.r tr. 1 u. cum tua

tor.

Ex tempore quas Aum est. Ex eo tempore quo iussus est tutelam gerere,inan s dem nem

163쪽

si eo tempore quo appellatio interposta est, de examiliata. ii tib 26. t i9 Lag tuto Si antequam tutor esset. pro tutore negocia gessit. Mib 1 .it s. t i. cum eo ueris sed e . Si antequam confirmatus sita pro M. C. t t. r9.

si antequam natus sit post humus. libariis. I i. si quis quas ait, 3. it. I. a 3.1i post finitam tutelam factum sit. adib. 16. tr. I. l. si tutor. post completum. l. 36. in prin. l. 3s in prin. tutores i. t. f quis tum Paulus.

Si post mortem pupilli nomen desinat esse ido

ri inutiliter antea tutor datus sit. 5 e. uide 3 ex persona facien . Si pater qui testamento tutores dedit. adiecit se uelle eos rationibu a reddendis esse solutos. f. tib is tr Iulianus. Si pater consilio matris tutelam stior u geri mandauit. eoq; nomine tutores liberauit. ii lib.rs. it. r. I Papinianus. si ab seus tutor fuit.Ctta4 tio. Si in nulla re autor pupillo fuit. is lib. is. it. τι I

si alti gerendum mandauit. uel alium sbi subsit tuit. .hb as. it. . l. .g ces asse C.tt.3 l.M. Si pupillus rem siluam fore stipulatus sti 1s. lib. 66.t a. l.9. in prin. ' Ex consequenti bis. si posthumus. cuius tu resam gessiti no sit natus. u. tib 1 .it 3I. rq lib. a. it. ς las. Si aestum sit eo nona: ne. ii tib is it l. i . s n. l. 14l ς. tutelae. lib. a . tu.3I. 4. si adhuc. l. v. l a 3 si solutum sit. C. t t. s . l. r. Si transactum sit. a. tib et tr. .l. s. si pupillus suae aetatis famia. eum cui tutor rempupillarem locauit, fecit procuratorem. a. lib. as it L sin prin.

li. Quibia competit pri actio De haeredibus pupilli fi li.,' tu 3. I. i. hanc actio

t . it. .l.' l. in prini usque ad g fin .l 3. t s L . lib. sit. s.l.io. tutoris. Cit. t. Ira. tis . De la aerede eius qui inutiliter littor datus est. s. lib. a .rt. l. s. in prin. Haeredes ta torvin uice mutua periculum non

sustinent. E. tib is it m 38 si tutoribus. De pluribus tutoribus. A contutoribus: Omnes in selidum tenentur. si lib. 46 it. u. t3α Γ α vredibus. li' l. is si curatores. l. s. cum

Ri s civi Lis

De altero tutorum si alter suam partem cum diauisa esset tutela, male adminiit rauit. E. lib. 16. t t. a. fin.ιε. constat usque ad finem legis. l. s. lis res institur l. s. Sempronii cum in

De honorarias tutoribus hoc est iis qui non a ministrant cum uni decreta si tutela. isIb. eri. tWτ.L3. s parens Is . ita Leto. lacnoris.Noueis c. i R. sed si multi. De eo qui mitii administrauit. i lib.rs ti . l. 3τl.38. in eum qui. tib 6.it o. l. . si illud. C. it.

De eo qui reipub causa ab suit C rt. 6 . i. De eo qui noticiae causa tutor datus cst. i libas. t Laa. r. idem Paulus C.tr. 38.l 3. De eo qui ad litem tantum curator datus est. C.

De eo qui inutiliter tutor datus est, uide I ex persona facientis. De curatore testamento dato. tutoribus postmodum a prstore datis. E. lib.26.tt.7 l.38o

rator.

De posteriore tutore di curatore an de eo quod gessit prior teneatur. C.t 3τ. l. a.t Lasa. s. Si posterior non idonea nomina a priore sust pit. an periculum illorum sustineat item, si posterior tutelam sua negligentia ad se nori transtulit. u lib. 16.ti a s . L 38. adolescius.

Deus qui tutores idoneos a mimant Ea b.i .it. T. l. .s sit. De matre S auo qui suscepta administratione tutori indemnitatem promittunt. C.it. 6 da. tri

De fisco ad quem bona tutoris sunt deuoluta C. Iboa .La. lli I. Apud quem competit somne a tutorea ad eaeadem iudicem ire debenu

V. Quid ueniat in eam s

Singuli in solidum tenetur, uide paulo superius. uersde pluribus. De eo quod non percepit.ss.lib. 1s.lt Isi. Modestiuus item respond. De eo

164쪽

De eo quot conturor qui rationem reddere testamento prohibitus est, uel alia ratione libe--tu. percepit. aut dolo contraxit an de eo cae teri teneantur a. lib.26. it. . l. o.l. q.

Si pater tutoris conueniatur. si lib. et s. it. T. l. ro. Las. sin .hb r . it. s. l. M. Vide insupere aduersus quos uers de patre. 5i ipse filius tutor emancipatus conueniatur. E. lib.rri .it. .l. 6. san. lib. . t t. s.l. r. ri haeres tutoris conueniatur, uide 3 membr. 3. uersi. cap. eod. Si fideiussor tutoria conueniatur. Is lib. 26. N. T. I si in prin. l. s. Paulus. l. so. lib. 17. it. I. l. s.

De poena extraordinaria. uide i Adsilia remeadia. De compensitione F. tib rs it. a. s. s sin. De ipsa re S rei precio fidib as. t t. l. s De pecunia de re empta. C. tr. .l.3. De compendio ieu incremento be usuria. is lib. a6.tr. I. 6 altera. 37. in prin.

si a tutela remotus sitis lib.r tu. I. Si reipub. causa absit tutor. it. lib. a . it. 3. l. p. instin. Si iti hostium potestatem peruenerit is lib. r .u. a. . sisn.l. 8. Etiam manente administratione cum curatore

De actione ex cautione mutui periculi gratia a tutoribus data is lib.rs tu II ag si curatores. An si male a tutoribus abstentus si pupillus, creditoribus teneatur Non. issiliba .ita I. is. C.

ex IV. Aonia remedia. Pro tutelae ad io. Dil, o it s. toto. C. tu I i. Negociorum gestorum actio. si lib.ac ita I10 sti. t t. a. q. post completum. l. s. in prin lib.

Aetio liγpotii eca: ia aduersus rea tuto is, uide a cap i ueri . tutoris es curato iis bona. Sc. libeod. Vindicatio rerum tutoris. C.rt sitio. Nandati filii, i6. tr. . s. nequaquam. Fidei commissi. E. lib. acit 3I. t. Tutel ex causa haereditaria. Elib.1 .it t. l. . iaprin. Commodati de depositi. E. tib r . it. . l. s. Furti.& condictio rei sultius si lib.r . it. 3.Li. in tutela. la. Suspeeti postulatio uide a cap. c. lib. eod. Rei uindicatio si lib. 6.ti. . l. 6. a matre. Rationibus disti aliendis. E. tib a . it. 3.l. i. in m-

tela.

Actio subsidiaria aduersus magistratum. Inst. itia . si sciendum. Actio ex stipulatu rem pupilli saluam fore. de qua uide i ib. eod. Extraordinarium iudicium. si lib. rcti' a. s. it. r.

DE RATIONIBvs Dis TR hendis actione. Elib. 7. it. I.

Cap. is. r. cutis ex qua tatur. si tutor rem ex bonis pupilli abstulit Ii in priri Distinguitur sequentibus modis: Si non Iurandi animo secti l i in prati. Si eo nomine actumst l. in tutela. la. ita P. Nihil refert cuius generis tutor iitii. rationubus.

Si inutiliter tutor datus fit i i rationibu ,.

De successoribus IV g tin.

III. in eam

Duplum I. r. stin. Inest rei persecutio .i. r. fin. verum rei precium duplicatur non quanti interesti. 3. considerandum. IIII. Q uada quam Au eempeta Perpetua est, & no nisi flavia tutela competit. l.i.

latu rem pupilli saluam fore. li. lib.

46. it. 6. Cap. s. I. Caus ex qua compeι: . Si res pupillo salva no sit, uel contra ac promis. sum est fiat. uel si quod ex tutela dari fieri oportet. tutor no pristata M.

quentibus modis: Si inutiliter cautum sit, uide E cap. 7 lib. eod. Si aesum sit a tr. ita I. s. in priri verssi ucrd. si in nominibus admissum si l. 9.si curator furiosi. prodigi, dcc. rem eius saluam non praestat.l. . sa.

165쪽

bi is qui pro tutore negocia gerit, uide a cap. t ex persona facie n. Ex quibus causis tutelae agi non potest, ex iisdenec hac areone.l generaliter.l. 9. l. Quibia datis De ipso pupillo de furioso alio stipulante. I. .in prin ta l. 6. liba .rt. 8 ld. exigere. III. Adversm quo, daris De fideiussoribus i. si illud. De uno fideiussorum.l Q.

De eo quino gessit. l. . illud. si quis curator. De eo qui pro tutore negocia gerit. l. . illud

sciendum. De reliquis uide si cap. 14. membr. 3. Illi. Quid u nisi in eam

Quod in tuteis actionem uenit. idem S in hanc

actionem .l.9.

De fructibus de usuris .l l . v. o eempe is Cum tutelae actio competit. t a. l. 4. hanc stipulationem. siquis curator tib a . it. I. s. Si tutor ab hostibus captus sit. l. . si tutor.

De actione condemnato praestandad. Q.

DE svBsIDIARIA Ac Tiois ne aduersus magistratum. T

i I. simile. Eadem in magistratus competit actio,quae in fideius res. n. l.9. fin. I i. Causa exqussus eo erit. Si magistratus tutorem uel curatorem non dedit si la. magistratus sciendum. Si tutorem non idoneum dedit C tr. Si non satis exegit a tutore dato. uel non idoneἐcauta sit. Inst tiro gnos autem. it. . in prin. subsidiaria. E. Li. si magistratus. g exigere.

Ex persena malistra in dantis

tutorem

si pretor uel alius cui dandi ius est. dedit Inst.it., is sn.ffs i. nem praetor. Si illustribus de clari sumis a prsseisio urbi tuto res dati sint adhibitis decemviris ex senatu de praetore: item in prouinciis a curialibus. C. N.

Si monitus non sit magistratus ut tutores daret. sila. magistratus. si patruus ante testamento dedit tutorem silib.

si preses tutorem dedit, non ipse magistratus, non competit haec altior subdistinguitur se quentib modis si iussu praesidis de facultatibus tutoris tenuriactauit magistratus issio. si sies. Si de nominibus tutorum praesdem instruxit. si l. si praeses.

si iussu praesidis sitis exegit. aela g spn es. g si

curatores.

Si electus est magistratus ad aestimandas tutorum satisdationes. sina. diuus. Si ex suggestu magistratus pretes tutores dederi uel nominibus a magistratu acceptis ii si ad magistratum remiterit praeses, ut ipse daret. Eaa. si curatores 3 Ex consequenta . si idoneus tutor fuit eo tempore quo tutella agi potuit. Ead .g si magistratus. I 6.lib Σ6. it. γ L

Si a tutore pupillo satis si factum si I r. Si copiam habeat pupillus conueniendi tutores, uel alio modo indemnis seri possi L ff. lib. dis

De successoribus pupilli si l .6 non tantum. De tutore qui pro contutore suo ibluit si l. a. l. n

De haeredibus magistratus. Inst ti. subsidiaria m. l. s. C. t a. De patre magistratus gla. g filiussa mi I. De fideiussore magistratus Fid. in pnn. De nominatoribus magistratus icti in prin. De ordine. s. id in prin. De pluribus si conuenit inter eos. ut alterius tantum periculo tutor daretur a s si inter.

singuli magistratus an solidum tenentur. ssi. .L

s C. l. 3.

Si pater magistratus conueniatu Gq. si filium

De usuris sortis quam debet magistratus . E. L

mi. si magistratus ures probatio.

Actio tutelae de ex stipulam aduersus tutores. αillorum fideiussores. C. L i. vide insuper a Ex consequentibus.

res. εl.3. si contrarium l. s.

si pater pupilli tutori aliquid debet. ma. an iri

166쪽

ri nisi x fide impetidit. s. l. a. Is deducunt. Si non necessarios sumptus feceriti nec expedi rit pupillo. Ll. .in prinis sufficit.

3 Ex re quam inmendit.

Si plus impendit quam est in iacultatibus pupilu

it .ss l.3 in priri. Si plus quam debui tui de g cap.f. membr. s. lib. eod.

Ei fueres tutoris impendit .is.l. s. Et citrator pupilli furiosi, prodigi, uenti is, 5 c. ss. V haec acti odib. . it.s.l. . de si furiosi.s Ex tempere q4o i mdit. Si ante tutelam. st l. 3. iudicio. Si post finitam tutelam. i l. s. iudicio. 6 Ex eo eluentabis. Si rationibus dimahendis actio intendatur. ss

zi tutelae iudicio non agatur. is l. i. fili. C. 3.

Si iudex cum tutelae iudicio ageretur, rationem impensarum non habuit,uci repudiauit.is Ll si ueterea. Si tutor tanquam suspectus remotus sit. E. l. Si pupillus tutori haeres extiterit. Cl.3. In prin. III. Quibus competit De haeredibus. is l.3. sn. De fideiussore tutoris. f lib. I. it. 7. l.

iii l. Aduersus quos De haeredibiis ii l. 3. sin.

im pendit. n. l. .in n. : . - . .

De usuris Ll. ., contrarium iisq; ad iustitit.

Vt liberem agere potest i l 3. contrarium l. Vt mandentur sibi actiones a pupillo aduei sua

De cautione interponenda, de restituendo eo quod ei absis Ulib. I.rt. 13. De compensatione opponenda si coueniaturissit'. praeterea. C. i.3. si .it .la. De negociorum gestorum a filone, si alicuius cura gcita est. E. lib. . t. s. l. . . de si furiosi.

partis Methodi. 1 Hactenus de iure quod in personis habemus, tradiatum est. Sed praeter praediola iura Salia inperionis habemus nil puta in seruis non solii dominium sed Sc possessione dc usium fructum habemus, perinde ac in rebus proinde ea quaerenda sunt in libro sὸquenti. sed oc operas in seruis habemus. de quibus i lii, prox in fine Magistratus uisuper iurisdictionem habet in subditos, debetur j illi a subditis reueremia dc obsequium: quae quidem iura in petioniς sunt. sed publica. ideo is a in prima parte Methodi libro primo ea quaerenda Habet in si per emptor ius in pei sonauci ditoris S contra uenditor in pei sena emptoris item madator in periona mandatarii Scoit -'trautem socius in persona socii, M. iiis iura qualia sint, in Quinta parte, Deo uolente. proponam. Ri s v x T L

METHODI IURIS CIVILIS

causis & actionibus .

LATO sub persona Socratis existimat ea rempub. re tr1quillam,

in qua omnes res inter omnes essent comunes, comune omnis rerum domin tu, comunis usus fruetus, comunis inter omnes reta u. sus. necen mi emptiones, nec locationes, nec furta,nec rapinas,nec

ullos re in contractus deli et aue, ex quibus maxima pars litiu nunc solet oriri in tali republica fore. Proinde causa litiu sublata, lites ipsas inter ciuessore sublatas. Quae sane respublica fingi quidem inter homines potest, constitui uero non potest. Non eadem hominum, quae apium ec sormicarum, natura est, non iide m ores. Na experientia constat, rerum comunionem inter homines ma imas excitare solere tragoedias,& ut Paulus iurisconsultus ait propter immensas contentiones plerunq; res ad diuisionem peruenire. Dispar hominum ratio est,dissimiles mores: alius ad laborem & uirtutem procliuior est, alius ad uoluptatem,

167쪽

is N ET NODI r vos crvi Lisptatem,alius ad labore prorsus est inutilis,qui tame omnes ex publico essent alen di: qus res maxima ciuium discordia carere n5 posset, cum commoda essent communia omnium onera autem di labores quorunda propria. Ita* qui omnium re rum communione ob ulladas lites introduceret uitando Charybdim incideret in Scyllam. Prsterea publicum bonum est singuloru ciuium uirtus, qus maxime excitatur prem is,laguescit spe prsmioru sublata.Nemo enim quod inquit Salustius; in repub. gratis bonus est. unde Lycurgus, is qui Lacedaemoniis leges tulit,dicere solitus est omne rempub. duabus rebus cotineri, prsinio ec poena. At non omnes delectantur honore inani nec res c5munes cuiquam ia charae solet esse quam pro Prie: quas ut adquirant,omnes ta corporis quam ingenii neruos solent intendere, in 'isi praemia α mercedes laborii suoru ponti t. Hinc alter alteri studet prodesse, ut ab eo proprium quid adquirat hinc in publicu laboran ut prauatum quid accipiant: hinc alter alterum labore uirtute superare c otendit,hinc artes Onancsat Picientiae ad salute hominum sunt inuent s. Poetis uicia reprimunt, uirtutem non excitat at priuata utilitas uirtute, commune omnium bonum in homine solet excit

re: ouam laguescere esset necesse,ubi nihil proprium,omnia comunia essent sum xx cruare merito ab Aristotele reprehcsus est Plato. qui ea inter homines rempuo blica esse uoluit, quae esse no potest ec sit maxime esse posset, tamen minus ad uirtute est et profutura. Necesse igitur est ut res sint priuatae ec singulorum propriae, propriu dominia, propria pollessio, proprius usu sfructus, ecusus propriae seruitutes, ec similia iura quae in eadem repos Iuni esse diuersorii. Potest enim alius eiusde rei dominus est e,alius possessor, alius usus ructuarius alii aliud ius in re copetere. quae singula iura qualia sint, tertia huius Methodi pars designat: qua parte tibi Vir clarissime tua motus humanitate dedico. Est mihi stud ijs in eis Meccenas quaerediis. Si in ijs ad quos cura iurisipriadetis spectat.fides esset,&ta publicis quam suis solet inuigilaret comodis, minus nue essem sollicitus. Verum reipsa experior, eruditionem sine gratia parum prodesse, gratia sne eruditione posse plurimum: quamuis Per hoc periclitentur iuris studia in Scholis, periclitetur ius in iudiciis, ct in rebuia Pub. iusticia. Ita & mihi magnoru uiroru gratia aucupada est,stud ij si meis Me coenas quaeredus, nisi ea prorius uelim interire. Cum aut no dubitem te uir clarissime,& uelle,ut doetissimum,& posse, ut gratia 5 authoritate pollente, iuris studia

iuuare. non erubesco te in hac Methodo mea interpellare S dedicanda eius parte tuam captare gratiam.Hoc igitur munus meum, licet exiguum, rogo

aequi bonis consulas, meas studia tibi habeas

commendata. Vale.

168쪽

DE DOMINIO, POSSESSIONE,

V sv FRuc TU ET V s V, curistis aestionibus:

Liber septimus.

Cap. L

Primam ius quod in rebas habemus,ect

minium. De quiren d 1 rerum dominio. I. Causa ex quiuem adquiritur

Non nisi ex una causa competit dominium. Inst. liba .it ro. si cui fundus. E. lib. i it r. l.3. ex pluribus. lib. ri. a. l. i4. Is actiones. lib. so. it.

I. l. ro.

Diitisio causarum. Inst. sngulorum .is. I a. iri prin. De occupatione eius quod nullius est. Inst sertigitur.is. L .in prin. De captatione ferarum bestiarum. uolucrum &piscium Inst ires igiturus p ad item ea qui ex hostibuς. ii l. i. in. La. L .ss.Lssalla s. t t. l. I. i. Is in bestas lib. q. tr.3 Liri. De captatione eius quod a lupo eripitur. s. l.

4 De occupatione rei a domino pro derelicto habitae. Inst. si hoc amplius. E. Ne .l l . dii renia

qui alienum. si quis sponti . De iis que in naufragio amittit tur. uel nauis leuadae causa eiiciuntur. Inst hoc amplius. ff. l. s. ς sui. l. 4. idem ait. Is 8 ttaa ia. in prin. lai. g, . lib. 'ti. r. l. a. si iactum. li. . ita. sin.

i. g. l. 9. C. lib. ii it s.l . De inuentione rei iacentis. Fli. s. it.i.I. . tib ετ.t t. a l. a. qui alienum.

De iis quae rheda currente decidunt Inst g fin. F.

De inuentione thesauri Inst. thesauros.ss. l.ri. thesaurus. l. 63. lib. 43. n. ia. l. . si non sit. lib. 69. tr. I. in prin. uersu et quod dicatur qui I si in locis. lib. s ita .i.c . C.lib. io . it. is. l. i. seudor. lib r. it sue Is sn. Deus quae inueniuntur in littore maris. Inst. item lapilli. isit a. i. item bello. lib. 47. tr. 9. l .inpran lib. . it. s. l.I. De iis quae ex hostibus capiuntur. Inst. item ea quae ex host. istς. s n. i. . in prin. l.si.tt. xli. gitem bello si tib 49. it is Lo. . penuit. De eo quod per alluvionem agro nostro adiici tur: Be de inundatione. Inst. praeterea quod per allu .ssa. praeterea usP ad is insula li. I.

De insula in mari uel mimine nata R de mutatione alvei. Inst insula .us ii ad quum ex aliena .i l. insula. usque ad si cum quis ex s. r'. l.3o. in prin. g tribus. l 16. l. G. si qua insula. tiis ad fili legis ita l. i. item bello. C. lib. .ii ila. De alieno meo addito. is l. is. Proculus. sit. lib. tua. L13. s quis rei suae. item quaecun v.

l 3916LDe confusione materiarum. R de specie ex alie ita materia lacta Inst. quum ex aliena. usq; ad cum in suo. E. I. . cum quis ex usu ad cumiti suo. snd 1 .Lasaro. in prata. sin. l. . lib. s.ltta.L3. fin. I L s. mpiau. utq; ad F idem scribit. De cdificando in suo solo aliena materia. uel co tria sua materia in alieno solo. inst. cu in suo. si L cum in suo. usq; ad si s aliena. Las l.6o.

De sumptibus reparandis, uide infra cap. pro

De aedis cando in mari.& in littore maris.irti l ao sna s .lib. i. it. 8 l. s. in pran. De aediscando in ripa. s. l. s. De statuis in ciuitate postis .i Igi. De aliena planta in meo solo posita uel cotrii aede arbore uicini in funda meum radices agen te Inu. praeterea quod per is si Titius aliena. s. si alienam usto ad sin legis Ig. Ias g a bor. lib. 6.ti. i. s. is de at bore. lib.39 tra. I s. Alphenus. uersita demum. De frumentis in alieno solo satis. uel cotra. Inst. si si Titius. E. rs in prin. lib. 6.tti .l.D. l.48.L n.

De planta de lapide in cositio natis. In si ripa.rum. a. l. s.l. o si Celsus. lib. x .r ad M. Deliteris S ptimitis in aliena charta uel tabula pictis uel scriptis. Inst. Is literae. is l. s. si literae. usq; ad hae quo ii res. Ir6. fin. Lb.6. ti l .las. sed de id ff. libao tu. .lo. in prin. De hs quae ex animalibus nostris nascuntur iri. r.l. 6.l 66Iib. c. it i. s. idem scribit. De partu ancillae nostrae. a. L 66. C. lib. a. it. ar.

De siti stibus rei cuius usiumseuctum habemus. Inst is uero ad quem. usque ad g thesauros.s f. lib. M. it. i. I as. praeterea cum ad . L G. mprin. De seu sibus rei. quam quis a non domino boan a s de comparauit. Inst. si quis a non do mino. K. l. 4o. I 4s. lib. ra. t r. l. as. l. as. in prin. De usucapione de longi temporis prcscriptione. uide alibi. De traditione 3d alienatione, ite de nuda domini uoluntate sne traditione, uide paulo inse

rius.

De eo ii quid alienti in celam deducit. 5e solen ib. pensionibus

169쪽

dominii ad cum transfertur. n. lib. Is .it. a. l. io.

Sunt insuper aliae causae quibus res per uniuersitatem adquiruntur. Inst. lib. r. it s. hactenus. De hsreditate 5c bonorum poscisione, nec non de alii a causis dicetur i. De adquisitione per adrogationem Inst. li. 3. N. M. De ad distione bonorum libertatis conseruandscausa. uide E. tib s.c. . vers de addi Elione. De succes ionibus sublatis Inst. lib. it iv. ' De traditione cr alienarione. i Demotio alienarronis. CIibs .it. 13 Li. fili.

1 An traditione alienatione trans ratur domati m.

Instis per traditionem. Ed 9. s hae quoque res.

. it. l. 4. . si a Titio. Si alius uoluntate domini tradat. ut procurator. de qui negocia domini gerit lust nihil autem interest. ii l. s. si nihil autem. Subdistinguitur: . si mandatore mortuo tiadidit a. it.:lsa. De domino rei de marito praedium dotale alie

De pupillo. Inst. t t. s. nunc admonendi si . E.

De haerederem legatam tradente si lib.ia ud.l. s. 'fin. De creditore pignus uendente. Institi. g. contra

autem EI. s. De eo cui donandi ius est lib. so. it. 7 Lia 3. Expersona eius evi traditur.

amplius. it. sis. fili. Si ignoret uenditorem rei dominum esse. 5e putet se a non domitio emere. Gabar. it. 6 I. 9. . qui ignorauit. Ex re tradita. De re aliena uide si uers si alius no dominus. δἰ De re alienari prohibita. C. lib. t si.l. . De re incorporali. ii l. incorporales. De stipendiariiq&tributa is praediis. Iust per traditionem Ex causa propter quam tradit. si nulla causa tradendi praecesserit. st .ai. in prin. si circa causem dissentiant. si l et s. si tradens in re errat putans eam alterius esse cusit sua. ra. in clib s. n. Maia, si causa propter quam dedit secuta non sit. i lib.

Si precium non sit ibi ut una. uel alio modo salicia tum inii is uenditet vers. i. lib. is. zzilisin.

Si nulla scriptura interuenit C lib. .t 3. l. i. g.sed s quid. usq; ad ι .s n. si nes TR AD 1 TA NON Et τ, Στdenuda domini uoluntate. Inst. interdum . is l. s. g interdum. usq; ad O. legis Lai. sti l sua. 6s. in priri ita IN. in priri.

ll. inibus adquiratur

persona adquirensis. Si seruus communis. uel in quo alius usum seu istum habet, uel qui bona fide ab alio possidetur Se adquirat: uide paulo inserius. mcbr. 3 Ex causa ex qua, modo quo adsumtur. si insula in mari uel in sumine nata si s materis diuersorum confuse sint. dcc ui sed causas ex quibus adquiritur. Ex reliquis ceminimi bis. Si cum ego εἰ Titius rem emerimus.Titio tradi ta si an S mihi adquiratur. au. o. si . si eadem res duobus diuerse i temporibus taediata st. Gib.6 tu a l. r. Cab. . it. 1 3 si alius alterius nomine uel aliena pecunia emiti uide Dib is huius Methodi cap. . meliab iosne ili. Per quos nobis adqι iratur De iis qui in nostra sunt potestate Inst. lib. r tr. s. in pran. lib. . it.:9. in priri an id. in prin. l.ssa 6 . in prin tib 19 it. Ea s. De liberis nolim s. In si tib 1 tr.9. igitur liberi uid. insuper a lib. cap. I. De eo quem stium suum eae putat. issit Iso. inprm tu. I 44. in prin.

o. si . De seruo qui est in sum tt Ii per seruum L, s fili. De seruis in quibus usum si Eiu habemus. Inibliba ri s. in prin is deus autem aib a. it is Is rereum ciuoq;. iis .in prin. de his aurem. lar frui uariusa. sint. I. 'in prinIib. 2ttia dii. cum quinq; l l .sequentibus. l.3i. De seruo quem ex causa pignoris possidet o ditor. E. ιτ in prin. it ra. iis per seruii corpori. De seruo .l marito donatosa Q. De seruo surtivo que quis bona fide emit is L s. De eo quem quis ui clam uel precatio possideri

De libero homine 5 seruo alieno qui nobis bona sdeseruit. lnst tib a .rt v. in prin de iis a tem . li. t tr. ad. item per liberos. si l. o. in pran. idem placet. t i 1 ria dia. 4o. l. 3. in priri L 0.g sin. l. ς l. 6 quod si seruus. Carbo. tr.3 a

170쪽

De libera persona & struis alienis nobis n5 serui ei uibus initia r. it.' ex his appareta l. o. ii.

illi. Qua cr quamam adquiratur. Res cum sua causa per traditione transfertur, hoe est. ne i plus ne v minus iuris quam tradens mea habuit.u lao.in prin. vlip ad fin. lib. . s. it.j. L6 I. 8 . sia. Si in tradendo quis dixerit. se solum sine sup rfi cie tradere nihilom nus de stiperii ies transit. n. lib. . it. 7.l. 3 sic Sin tradendo. v. inis aquiratur. An antequam nobis ies tradita sit uide paulo superius membr. an sine. Demittendo rerum dominis. Causa ex qui us mi titui Iisdem modis rea desinunt ese nostrae.quibus ad mirumii stata a. i. Causas igitur quibus dominium amittitur uide a de tauris quibus adquiritur. Amittitur in luper dominiussi dominus ui pro

si a non domino comparauit uidei cap. prox. Si res ei ab auctore nondum fuerit tradita. uide a cap. prox memb Oa sne. bi: Si rea tradita no sit. Si dominum ab eo abire pocu conditione legati

si domitius antequam domini iura nancis eretii eam rem po isessori uedidit 3c tiadidit.fidib. N. . l. si a Titio ibi Quia et v. si alii rem uindicanti adititit actor si .s . Si conuenit cum actore.ut poselvio rei alii trada

si rem ab alio conduxit C.lib it Glas. Si pos star rem usucepit. N iona Limi temporis praetcriptione tutus iit. C. l. .ia la ad ia. o.

si pars rei uel usustructus alterius sit. n. lib. so. iti

utrum.

Si seruus iugerit. dii tri l. s. su. Si pars rei interiit. εl.-9. Si liberi petantur sit . per hanc si res facis S religiosi petantur. f. s.ra. loca. s. r. Si rea mobiles uel immobiles. αἰ petaturasti. i. si pars rei peta: ur EI. Cui prin. Si pars eius, quod sine interitu diuidi non potest. petatur.Η1is. fili. Si incerta pars petatur is l. 6. incertae. si armamenta irauis de Rapha petatur sit 3. aram amenta.

si uniueri aerea petantur si l .i .in prin per hanc si grexarmenium.equitium. cxtera qua grega tim pascutitur petantur. aes i. si .i .a. in pian. la, at in iis. si peculium petatur si l.ss. Si re, possessori pignori sit obligata. C.tib sat. i

sia mpelisas in rem fecit possecor. de alia similia. ii idei de praestationibus actolis. Si is per quem pollinor possidet absti ae l. r. si

per filium. Si aestim sit cum eo qui liti se obtulit. . . si possessor rein reiii tuere paratus sit: ubi testituta

De reliquis dictinctionibus uide 3 cap. proxutem ilib.is. cap.' membr. Eil quae huc pertinent. IIII. Qigalis . ompria ae De duobus eadein rem in solidum petentibus. K.

De marito cui res doti data est.& uxore. C. .s. De fiuctuario assis b. .rt s l. s in strin. De lup i sciatio. Em I a. s. De iis qui agro suectigales csiductos hab. t. c. u. . De reliquis uidea cap. prox. membr. M. v. A L. A quos compriat' Dὸ possessore si s .in prin. lii, 44.tr. . l. a . in rc De eo qui ex causa depositi, commodati . conducti legatorum seruandorum nomine, dec. tenet.

m. s. g deni F. De creditore qui ex causa pignoris rem possi

De socio εἰ extraneo pos dentib M s. De domino non seruo conueniet do C. l. a . De eo qui non possidet.& qui posiidere desit. g. l. .in prin quod si doloI. i . in prin. sed deia qui.s.s se si .s.6s l. I O.s. H. 8o. lib. s. it . . i.s lib. O it. ι .l. i satyr. l. i'9. i C. lib. nil ibit si uel litis contestatae tempore. uel quorea iudicatur non possidet. M .an possidere. s.

s. t t. a. o. in priri.

De actore de possessore Instatb.r.ttis. edicto. c.

De eo qui cum no possideret liti se obtulit imas.

legis lib. . t. ias. De re ex pecunia aliena comparata. C.l.6.I.s. De pretio restituendo homine mortuo . uideao uerc

SEARCH

MENU NAVIGATION