Epitomes omnium Galeni Pergameni operum. Universam illius viri doctrinam, & methodu, quàm accuratissimè continetis sectio prima [-quarta] / Per Andream Lacunam

발행: 1548년

분량: 617페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

171쪽

modice, at i id quod biber ut inti a breue tein uis to Dilitibuno hirtuni plus nainus emi ingunt, videre licet o qualitati con vici icia i , lati moris tenuitate , vasorum laxitate, ut co trahetis facultatis robore id accidit. Ita nihil mi rivini quari cit, vinum aqua propter qualitatis conitentetiam, ci otui eritis excipi a venis .apiorum vero vinorum, quot l-hΠm cst, purum tenuitatis gratias prompte in cor 'Tui discri. Ficut e cotrario nigrum turbidum, cra, situdinis vitio per viam haerere, tardari. '

CALENI PERGAMEN I

de Naturalium facultari substantia. Liber unus. Vod quidem in nobis anima sit, nemo est qui nesciat , utpote uti norit, cartim omnium stinctionum, quas corpe indies obimus, aliqua oportere esse caussam. Qiiii - , te nihil fieri sine causa potest. At quaeiam ea si cauila, unde hae functiones prodeant, ii aeque est ' compei tum Vari enim vario modo opinantur . heomitem, licet non sim is, qui velim milui persuadere ne eorum certaiia habere notitiam, quorum certa demon rationem non habeam , de iis tam impraelmatiarum nonnihil diiseram, inde nobis exordio sumpto, ego haec firmiter me scire profiteor. Omnia nimirum cor Pora, quae hic pene, nos sigi utur, ex quatuor elemen crorum per totum mistorum, temperatura suum habe re ortum. Quorum elemcntorum ipsa corporeae tibia ex irascella usitantiae, an per te inuicem permeci, vel sol potius qua, litates, ut id scire non duco esse opera pretium sic nec

Pronti iactare velim Probabilius tamen mihi videtur

temperamentum id per qualitates fiat. Anima vero qualita s,pror pia, an immortalis sit, quae corporis immista substiti uide xiis, inimantia gubernet, me nequaqua hoc certo scire 'P

assii mauerim sicuti nem illud an ullam ea peculis tuet de

rem, per se,substatiam postideat. Sed hoc mihi pla tenus ambiuit, ne constat, i quantuli bet aninia ni ei unii pretio(Tomus. I.

172쪽

Animam con pore, ipsorum tamen naturis ex elementorum temperentire naturi constantibus , obnoxia est . Oportet auteni corpus corp*rum sium , uia animam suscepturum est , paratum domneuma, esse. Nam si magnam subierit illius temperamenti alterationem cogitur inde anima exire' veluti

dum a etiam quunt omnino resipiratio intercipitur At dii coreto uti ipsum naturalem seruat suam constitutionem in in uam fieri posse crediderim, ut ab illo anmaa secernatalem censiim hae de causa scire quaenam sitammclxibilat id, et nec est ad morborum curationes necessarium, necue creet ad ipsum philosophii Porro stirpes, intermina aliquo

sensic,pi x b o u initium, alique prsterea rerum sibi congruenias lassem ' sensum habendi praeditae nimirum facultatibns il- Qx sqqui 3' A.iutuo attractrice nempe, retentrice, alter/mce,

Animalia pre tu ab interno 3 proprio impetu fit, animalia plis sipi epi xiii ' te braestant. Est enim stirpibus ea tantum cognitio m Wμ' - - adsta quae e uoluptate quadam vel tristitia, dux dilaeuapiam istis simili assectione,aut salte is ex propor- ione respondente,nascitur aeuum nulla alia caussa esse Possit cur ea quae sibi competant, attrahant, conficiant. Praeter voluptatem refruitionem, quae ab illis Di enitur. Nam alterius cuiuspiam cognitionis quae ad Anima naturasensus spectet nequit esse pliceps anima naturalis et et quai Vati uote quae visibiles qualitates, vel auditiles, vel gustati- axe pppis inctileg vel tactiles nequaquam possi appre- ' - se e .s,d illastatum,quae his quae alere possimi. Visectis insunt aeterum quum stiries trahant retineat, - , erit uti a se expellant, certi mihi videtur Plato

An sanguis in arteriis natura Ctineatur. Lib. unus.

Vota secta quactici arteria sanguis sede tau re videatur,duorum alterum necesse est: aut i

173쪽

turn in ipsis arteriis contineri, aut aliunde in eas trans fundi. Sed si aliude transfunditur,ta sane cuilibet constat, ea talum spiritum(quuna secundum natur: si haberent continuisi . Quod si ita res esset, profecto esset D pus, ut illato vulneres, ante sanguinem , excunt enispiritum videremus: at non videmias igitur neq prius talus ille continebatur. Ita 3 arteriae nusqua visa sunt solun spiritum cotinere . Etenina secto abdomine una cum peritonaeo in lita dis qui nuper lactarunt manti feste videre licet me senterii arterias refertas lacte. En in Uero quae inhumanan veniunt cognitionen , omnia tum sensu tumlatione depreheduntur. Unde quead modum ex sensibilibus multa sunt,qus plurimis de causis sensus effugiunt,ita etianio rationem Dubitant autem Erasistrati sectatores, quomodo si sanguine repletae sint ipsae arteriae, possit spiritus a corde in uniuersum corpus deferri. Ad quos dicemus, non mitti spiri tum,sed attrahi, nec ex solo corde, sed undi T. Demonstratu quippe a nobis est , in libro de vita re pirationis, aut nihil penitus, aut admodum partana substanti spiritus,in cor transsumi. Vniuersus siquidem expirari potest,ut diligentioribus tum philosophis, tu medicis visum est qui non eius substatiam, sed qualitatem potius cordi est e ex usu autumat: utpote quod refrigerari appetat, alcis hunc esiste respirationis finem. At vero arte riae ipsae, non eo dilatatur, quia implentur, sed ideo potius implentur, quia dilatantur. Quum enim in suis tu-micis vires quasdam habeat quibus se dilatant, ex una qua sui parte, per extrema foraminaricquid illis continens est,unde possunt, attrahunt Poteris facilius intelligere exemplis, quae sit disserentia aliquid reple, tum dilatetur,vel quod dilatatu repleatur. Vt res laippe sacci :, dum implentur, dilatantur fabrorum vero folles,du dilatantur,implentur. At facultatis illius quae arterias dilatat cor veluti fontem esse, libi a nobis est

Attentiae nusii solii spiritum

Spiritum non mitti corpus a cordesse lindici attrahi a

Spus non subis, stantiam, ea qualitatem ex usu esse cordit si rure refrigeis rari appctat. Refrigeratio est finis respiis rationi . Arteriae no eo dilatatur quin implentur, sedini plerer quia dilatantur.

174쪽

didium. Et est hoc sane sagis naturae congruens, ut sic opinemur,s ut spiritu pc eas, vel riti per inanima quaedam corpa ferri arbitremur. Differt siquidem vivens, vives quodi a non vivente,non tam substantiae complexu Ni sic ferata notati facultatis particeps Quod autem a corde ipso tunicis arteriarum facultas qugdam qua dilatetur, non autenet

materia per illarum cauitate imittatur,ex hoc cognosces manifestissime ri si aliqua conspicuam arteriam cute nudaveris, illi a per longitudinem sectae, fistulam aliquam imposueris, ita ut totum vultui obstruatur videbis illam pulsantem. Vbi ver circvducto laqueo, ipsius arteriae tunicam circa calamum astrinxeris accurate,non amplius ultra laqueumi quatumlibet tam sanguinisa spiritus delatio per canitate fistulae fieri posArteris omne sit pulsantem videbis. Porrb mouetur arteria uniuersa P ite morumen b, A eodem tempore nec altera eius pars prius, dixe- si mrumi posterius Sed quemadmodum simili ac moue re pedis digitum a posuerimus, quavis nulla in ea parte ratiocinandi vis sita sit, confestim tamen facultate ilhaotu celeri, temporis naomento distributa,movemus,ita et idias ficultatil, ipsum fit in cordeo arteriis. Motus enim celeritas, ut attestatur: a facultatibus attestatur, ita materiis potius aduersatur.

terus ad exsat GALENI PERGAMENI, devia otia musculorum Liber LMulaui sinit V I distri nacta motus volisitaviimnsculi sunt, in mimetamo, 'Dori mide m gna 'iltitudo est, ut ne i rari motui, ni merari,itidom facile possint. ad Da-

'us' bra ita sidcia coalescontinter sese, ut vi

in no PQ deuiuii Hur os esse . Et Dum nutiliqvj in multos teneones desinit no vntis amplus soliis esse videtiar sed V ottedones. circo, d quia inureiplici stant fgi ra b in dissem te insertinitar paries modi m motiis diffctilier cia prelies bilem habent caeter m Cmni Ar i sciatis endo se trianis eis m, at clair syn ter ectu, at tibici in cne, aut scirrho, aut Putrefactide,aut

175쪽

contusione, aut duritie cicatricis affectus, noce tridem omnino quibusdam motibus particulae in quam inseri tur Teia donum porro natura, mista media j est, inter ligamentum' nerui I. Etenim liga metum ipsum corpus neruosum est, ex osse omnino ortuna laabens, insertum autem in os, aut in uisculum. Neruus autem: Toxo ex cerebro aut spinali medulla ori titur quorum substantia est ueluti turiusculum factum cerebru qualem, Te spinalem medullani constat. Sed ipsius elicti cerebri pars posterior, durior est anteriori:& qui ctica nertio rumolliore; sunt, hi nihil a spinali medulla tibi videbuntur differre. At aliorum ossium medulla humida refluxili est, pingit edintq; per innitis. Quare eg ea oriri nulliani neruum uidebis med est ipsi inuolucrianitillum, nec arteria, aut venae complexus, nec tilla pror sus communicatio cum musculis. Porro a cerebro aut

spinali medulla musculi omnes necesse est ut neruis accipiant: qui visu quide, partata; sed uirtute magnus existit cognosces autem id ex passionibus. Nam incisua, oppreisus , contusus laqueo interceptus , sciri his affectus,o putrefactus, aufert musculo omnem motumo senium t Qilino neruo inflammato non pauci spasmo correpti sunt, remente alienati: qnorum quid sic affecti, quum sapientiore medicum nacti essent, qui nertium illis abscinderet, statim spitismo rementis alienatione sunt liberati sed postea musculum, in quem ner- tuis insertus erat, insensilem at B inutilem ad motu habuerunt: tanta uis neruis a superno principio afluit. Non enim ex seipsis eam, neri conatam habent. Id autem hinc facile cognoscere poteris. Nam si alique nertium, aut ipsam spinalem medullam incideris, quatum superius est incisione, continuum cerebro ad quidem adhuc conseruabit principii uires . Omne autem quod inferius est, ne a sensunt, neu moturn ulli praebere poterit Nerui ita P, riuorti instar, a cerebro, ceu a Uo-Κ iii

Teia donis nais tura ecli ii ter ligam tum

Ligamentum

quid .

Spinalis mea

Medulla osilia.

Neriti omnes aut a cerebro, aut a spinali medulla oriun

tur.

Neriti affecit

mulatili actio. ne uitiare, cor rumperet e.

Neniis influe re uim a superno principio. Nerii aut spinali med illa

transuertim ii est . ,quae infra

sectionem stine Partes destitui motu stinuis

sensit.

reditos a cere bH dferre intrinsculis fudis cultates.

176쪽

Ligamenta pi

gritrat inchra nas circa musculos

nati scutorii caro qualis. Arteria. Vena i Tuscillus uelires quaeda plati

Musculus,ania male infinitiae elim, unatu.

Motus naturales M. Notiis antimites sus inest clinetis particulis remo praedi.

s. Tedo lato duis rior neruo, toti gaineto nolis

Lig iment imomne sentile. Nemus omnis

uasui litus.

dam sonte deducitia musculis suas facultates . Qti clurina prinruna attigerint , scinduntur multipliciter in aliam subinde . at iliani sectionem tandeq; in tenues toti: membraneas fibras stabiti,totu sic mus tali cor pia tegunt ligamenta ero, per quae ossibus musculi colligantur, coalesciant Is, membranas circa ipso gignunt,d quasdam intro propagines in ipsam carnena musciatorum demittunt: quam ueluti quendam locum intellige multis rivis irriguum uno quide praedicto nerti, duobus uero aliis, altero sanguinis calidio clauis revaporosii: altero frigidioris, alcue crassioris. Vocatur autem ipsorum alter, arteria: alter uena. Isti igitur principium cordes laepat habentes , corpus musculo rum irrigant . Quorum gratiast ipse musculus, ueluti quaedam planta At propter sensum reuoliant artu mo- tuni, quibus animal a non animali differt, Alios iam sculus ab ipso suscipit neruo factus est animale instrumentum sicuti propter arteriamo uenam naturale. Etenim motus qui ex arteria: en procedunt iunci aturales, reuoluntatis expertes et qui autem a Uu curiis, animales, S uoluntarii. Est autem musculus instrumentiam non sensus,sed motus, ctiamsi utrius is sit particeps, qui antillus motus Voluntarius potes sine musculis fieri: a sensus inest uniuersis particulis, quaecunque nerui participes sunt. Iam tendo tanto durior est neruo quanto ligamento mollior squino mole corporis talis, utri ex ambobus maxime factus sit. Et ligamentum quidem omne insensile: neruus autem omnis sensu prae ditiis tendo uero ne is insensilis, qa est nerui particeps, necta ita sensilis ut neruus . Non enim est neruus tantum. Quatenus igitti ligamenti naturae est particeps, eatenus hcbetatur in eo acrimonia sensus. amamnandae fine musculi oriatur, multo maior neruo qui descendit in musculum liqui et miris non ex nerit tantum ipsum conatum esse , Vcrumctia aliquid naomen-

177쪽

ianei ex natura ligamentoriam si ipsisse Multis quippe locis sexcupla, multis etia decupla crassitudine nertium superat. Et merito sane tantuso talis est factus ut qui ierui, e ligamenti usum exhibiturus erat Alligat enim musculum subiectis ossibus , in quorum ca Teneonis uapita munita chartilagine inseritur:& hac quide ratione nihil differta ligam ero . Sentit aute atq3 mouetur, qua et si moratione nerui ei particeps At neruus ipse uia quae tricis a cereodam existens facultatis motricis, cerebro descenden dis edet

iis, Ut eam communem faciat, extensus est atm lina it talento commixtus. Tendo itaqa sic ex utrisq; confla 25. Itatur. Omnis igitur tendo, in os omnino inseritur: iacta 'men omnis musculus desinit ita tendone In nidio en immusculorum mouentium linguam costat enim ex ua riis musculis tendo nascitur. Nullum siquidem os erat Lindit muta lingua motura, sed editura uocem articulatam in iis ii carent ted

pores diiudicatura in masticatio atm deglutitioni adiumento futura Iam cor plurimum a musculo differt' 'S crassitudine, o formatione, contextu reduritie sicuti metiam operibus Perpetu quippe mouet cor' tum systole, tu diastole, id it citra uoluntatis impium

At mulctilis nec similes motiis sunt, nec sitne uoluntate perium. feriunquam postsent Atlabra oris, ex cute musculo ii Labiorii ocii concreta,absque osse mouentur. Similiter oculi motum ' μ' habent uoluntarium a musculis: nullum autem os cunieis mouetur. Praeterea recutis quae in fronte resuperciliis est,tum plurimae partes faciei, ossibus quiescentibus, motui obiratario mouetur. Quod sit stomachus ipse, uel Cesophagus,musculus etiam est, erit utiminus cumulassi nulla lus nev in tendonem desinens, ned os secum mouens. - - At qui in ceruice uesicae suscipientis urinam, qui in se 'de etiam est, qui a in testes penem descendunt musculi, nullum profecto secum os mouent. Qtiare a praedictis nausculis nullus prorsus nascitur tendo ceteri N.

Diniaci musculi, quicula ossa mouent,in fedone om. ricta

178쪽

Linguae mo

Coilonini mo

Temporii uomiti. Brachii muscu

ius.

Cubiti muscuius se is muscuis

ius Septum traiis uersum.

Abdominis musculi.

A L. PERGA. DE

nino destiuint. Qui vero aliti l quippia in imouet, quavios, runtii culi octator lana linguae, testium penis pharyngis arcis laryngis, horun quibusdain lint edones, i libus an mininae Musculi igitur oculorum, mel n-braneis quibusdam , sed validi; poneurossibus, in du- r. ii ecneruosam tu laicam adiacentem rasoidi perueniunt Penis autem: testium, nulla pone tiro si facta, carneis ipsorum particulis innascuntur Musculoru qui in pharynge: arynge sunt, quibusdam obscurae quaedam apo neu roses, quibusdam omnino non sunt Motioni autem modus alibi alius existit. In lingua qui deni motum omnem videre possis Aursum enim at pdeor stim ante: tetro: sinistrorsumo dextrorsum iecti ferri videtur. Partim etiam quasi reflexa repropensari nonnunquam circulariter, ndi I circunducta Sed in oculi quatuor quid sunt recti motus Sursum, leorsum, lex rorsum, si ii isti orsunt: duo autem alii circia

lares. Duo etiam musculorum circa tempora ii mala tibus enim dentes, inuicem tenduntur, at T curtiantur

hiantibus veris,laxantur reporrigiatur. Ad haec ,in magna illa brachii motione dii musculus flectit cubituni, curuatur planeo in seipsum coit dum extendit illud , lavatur: exporrigitur. Eoi de motus renitisculus magnus interna parte cubiti apparentes habet Cotrahitur quidem in flectendis digitis, laxaturo exporrigitur,dum illi extenduntur. Sic etiam Mali musculi pe-n omnes qui in artubus sunt, duplices motus videbuiatur habere si eos denudaveris cute Sedis musculus proprium motum, iris refiguram diuersam possedit, colatractis crumenis similem . caeterum septum transuerissum sinite est tali cuipiam rei, nisi quod non perforatum est. Accidit autem abdominis musculis, diuersu iri ab iis qui in artubus: facie locantur. Hi enim cum te duntur: ad principium retrahuntur, curuantur. Illi autem dum tenduntur,exporriguntur: curuantur

179쪽

ro dum lavantur . Porro uisculoruin qui in cruribus, Cruru muscis iamnibus , ici temporibus sunt, nullus habet tertiuna 'ii uni notuna diuerstina ab extensione recontractione. Quare illi omnes hallucinatur, qui uniuscuius limitscua multos esse motus assii naant ignorantes aliam ab

alio musculo gigni motione. Uterq3 enim oculiis, qua Dior rectos stinet motus, tu ad rectos musculo qua ques, e qua,

Dior. Habet etiam duas circularc motioneS, JUia duo litor motus reci cu uertente musculos Ergo ut elio una, sic illorum exea cluia totranausculorum sin talis natura unicus totus inest salius leui musculo 'vero per accidens. Si quidem operatii quis 3 trahe ad iuditio, sin psum particulam qu mouetur: no operatri autem, ulis, ut unam quum in contra ruam loci ab alio musculo simul cum actione sic uni mota particula abducitur. Ideoq; omnis par quae mo- μ'

Uetur, non uno, sed variis utitur musculis, quibus, ve Iuti a validis in contrarium distracta habenis, vicissimhabet alter una ipsorum, nempe qui trahit, intensam, alterum qui trahitur, laxatum Iam vero, si totos muscii locatu tendo ne per transuersirin abscinda , penitus disso lites motum subiectarum plicularum . Sin autena incideris bitim, utiq; tantum g es, quantum incidisti. Quod si unus quiuis mulctit orti contrariorum Serear, Diotio simul peribit Neccis nancis est motuum qui si Mesu qui L. si inuicem si accedunt, altero pereunte, relii linim si hi succeductainus perire Navius in totus pereat, qui particul bestiaestus cxtendere flectetur quidem prinii manebit aut in i '' hoc statu semper, ci non ampli ui exterid pos tr motu ruin. exten ibrio priuetita. QDia enim extendito amplius potest, iccirco nec flecti quidem. Similiter si motu qui natus est particulam flectere ex obii accidat, evic detur quidem primu sed immobilis in posterum rei Cussimo amplius ad flexionen venire po,sit, qua prae de te extensio sequitur . Itaq; abscisso eo qui intus est in il ilo, extensa pars in hac figura perseuerabit eo autem qui

foris , flexa non exicdetur amplius. Quod si tuis illa in

180쪽

Redis ab in ternis, extet oab extimis fit

Mutathisin nis dii editi irtrahit ad seipsum patrem inquam uiserit. neclinatio iii

Decidentia fit

praeter uolui ta

extendas maniblis statim in pristinum statum re bit. Quippe flexio ab internis , extensio ab extrins cis editur , tum musculis , tum tendonibus . Ad haec , si principium supernum musculi transuersisnabscide

ris,totus ad caudam feretur. Si finem inferiorem, retrahetur ad caput . Si utrin Dabscideris, eum cocurren

tem ad medium inter ipsos sine uidebis adeo omnis particula musculi cognatum habet motum, in seipsam scilicet coitionem . At uero, scirrho genito interno, aut tendo ne aut musctito,ios flexa,non amplius extenditur: in exicrno uero extensa non amplius flectitur: cotrario modori in uulneribus se habebat. Quae autem in sciri his, ad inphlegmone,&in cicatricuna duritie fieri cernuntur . Ergo tendi quidem sui stuat ecdemitti nanum, articuli qui in humero est, reniusculorum ipsum mouentium exledi autem reflecti brachii ad hetam: at uolui ad prolatim,dcad supinum , brachii adit idium est actio. Qua uero manus tangit spinam,ea actio a quatuor articulis simul motis fit. In uniuersu in aute unusquis dum tenditur musculus, trahi ad seipsum partem in quam inseritur. Qui enim in caput brachii inseruntur,sursum tendunt ipsum. Cubiti uero os extendunt qui in cubito lunt,foris in ipsum a. ac nientes. Radium ad pronum qui intus in cubito sunt , in ipsum extrinsecus terminates. Porro quis si digitus

ab in t rnis tendonibus flectitur. Cete erumne somnis Vio tu, manum,actione fit musculor ut ne si omni, im

mobilitas quiete Nam quum duo motus in sibi inui-- cenas oximi sed qui dissinii liter fiunt, reclinatio scili ecer,ac decidentia, reclinatio itidem actione muscul riana, licue ob id volitiatarib, perficitur decidentia praeter volimtatem accidit,nec musculo agente sed potius qui ci cente indiget. Hac ea in ratione decidereo declinare in e tint, ea lenaq; deorsum ferri manum at Ddemitti Deorsum enim fertur est antibus omnibus

SEARCH

MENU NAVIGATION