장음표시 사용
71쪽
quid, uemadmodum scribi portuisset, si etiamfli nonat haem institueretur j quaim captio: m esse poplito, Modscriptum esset negligi, opinione qum uolunαtates per interpretatione sertorum scripta smpli'cium hominum peruerteres quaim ille multa de audio Υitate patris fui,qui siemper rus illud esse defenderat squam omnino multa de conberuando iure ciuili j quae quidem omnia cum perite scienter alim breuiter inpresse . se satis ornate, pereleganter diceret auis esset in populo , qui aut expectaret, alit feri posse quidquam melius putaret ' At uero Et con ira Crassus ab adolescente delicato,qui in litore ambuαlans sicalmum reperisset , ob eamq rem aedificare naα Mem concupivisset , exosus est similiter Scaevolam ex Mnoscalmo captionis Centumuirale iudicium haereditatis fecisse : hoc in illo initio consiecutus, multis eiusdem generis sententiis delee lauit , animosq; omnium, qui aderant , in hilaritatem a severitate traduxit quod est unκm ex tribus , quae dixi ab oratore effci debere.
deinde hoc uoluisse eum, qui testamentum fecisset, hoc sensisse , quoquo modo flius non esset, qui in uam
tutelam ueniret siue non natus, Me ante mortlilis,
Currus hae res ut esset ita scribere plerosique. dia: lere ualuisse strepe . haec ἡκlta eiu modi diricens , sdem faciebat quod est ex tribus oratoris of αciis alterum deinde aequum bon sim testamentorti sienotentius noluntates e tutatus est quanta esset in uerbis captio, cum in caeteris rebus, tum in testamentis, si negligerentur uoluntates; κantam fue potentiam Scalio:
la ab umeret , si nemo auderetis amentum facere ro
72쪽
flea , nisi de illi siententia . Haec in graviter , cum ab exemplis copiosi, cum uarie,tum etiam ridicule, facete explicans , eam admirationem assensionemq; commo Mixisse ut contra nemo uideretur . hoc erat oratoris osticium partitione tertium genere maxim A. hic iste de populo iudex , qui sieparatim alterum admia ratus esset, idem auito adtero indicium suum contemneret: at uero intelligens, et dodius, audiens Scaeuoulam sentiret esse quoddam uberius dicendi genus, ornatius ab utroque antem σκία perorat , se ciliesreyetur liter praestaret orator nunqAam profecto sapieα
iis iudicium a iudicio uulgi di creparet . qui pris latigitur intelligens imperit s magna re, er difficili esse qwidem magnμm est cire quibus rebus f ciatur, amittaturue dicendo illκd Aidquid est, quo aut effci diαcendo oportet, aut amitti non oportet praestat etiam
illo docilus auditor indocilo, qκ0 sspe, cum oratoresdκo,aut plures populi Adicio obantur , quod dicendigenas optimum pii , intelligit nam illud, quod popuαlo non probatur me intelligenti quidem auditori prοα bari potest. Et enim ex neruoru sono in f ibus, qxam scienter ij pulpsint, intelligi solet si cis animorum motu cernitur, quid tractandis his perficiat orator. itaque intelligens dicendi existimator non assidens, attente audiens sed uno ast eclA , praeteriens de oratore saepe iudicat uidet oscitantem iudicem, loquentem cualtero , nonnunquam etiam circulantem , mittentem ad horas Ἀκὶ itorem , ut dimittat, rogantem in te, ligit oratorem in ea caψα non adesse,qui possit animis tuticum admoliere orationem, ta PamIdibus manu
73쪽
idem si praeteriens j exerit recitos intuentes iudices, ut aut doceri dere, id i etiam uultu probare uideanitur rant , ut liem anili aliquo, sic illos uiderit ordotione qua si si 'ensos teneri pant , id Aod maxime orpκ est .msericordia,Odio,motu animi aliquo perturbatos esse uehemen trus ea si praeteriens , ut dixi, si exerit, si nihil audierit,tamen oratorem uersari in illo καdicio, oplis oratorium fieri tali perfectium iam esse, profecto intelliget cum his disserκjJem , terque pensius est, ego tanqκam de integro ordiens, Quando r, inqZam, a Cotta et Suisitio haec omnis uxit oratio, cam hos maxime iudicio illorum hominum, illius aetatis dixissem probatos,reuertar ad eos ipsios tu reliqκos, ut inflitui, deinceps persiqnar. Q niam er go oratorum bonorum hos enim quaerimus duo generara silint, unum attenuate presbeq; , alterum sublate am
pleq; dicentium Letsi id melius est, quod stlendidius
magniscentius , tamen in bonis omnia , quae summa sunt,iure laudantκ . sed cauenda est pressio illi orato: ri inopi ieiunitas, amplo autem in latum corrruptκm orationis genus inueniebat igitur acute Cotota , dicebat pure ac solute ad infirmitatem aiterum persicienter contentionem omnem remiserat, sic ad uirium imbecillitatem dicendi accomodabat genus. nihil erat in eius oratione n sincerum , nihil nisi siccum atque sanum 4 Adq; maximum, μὲ/cu contentione orationis flectere animos iudicum uix posset, nec omnino eo genere diceret , tractando tamen impellebat ut idem facerentia si comoti, quod Sulpitio concitati. Fuit enim Sulpitins uel maxime omninmollios
74쪽
ιρριidem ego audiuerim, grandis, clis orator mox clim magna rum suavis et 'lendida: gestus, e motus corporis ita Menclim,ut tamen adfοανκm, non adscenam in litMus uideretur . incitata uolubilis , nec ea redundans tamen , nec circunfliens oratio . Crassum hic uolebat imitari, Cotta malebat Antonium sed ab hoc vis aberat Antoni , crassii ab illo lepos. O magnam,inquit,artem, Brnilis siqκidem illis, cum summi essent oratores, duae res max aealtera alteri defuit . Atque in his oratoribus illud
animadκertendκm est, posse esse summos agi intersesin diis miles nihil enim tam dissimile , si Em Cotta Sulpitio uterqκ aeqκalibus sinis plκrimu prae lint. quare hoc doctoris intelligentis est,uidere A ferat natura sua quenque per ea dace utentem sic instituere, ut socratem in acerrimo ingenio Theopompi, lenis sim Ephori dixisse traditum est, alteri se calcaria adhiberes, alteri fraenos. Sulpitis orationes alliae ferlintκr eas post mortem eius scripsi be P. Canutiκ putatκraecinalis mens, homo extra nostrκm ordinem meo iudiαcio sertissimκs ipsius Sulpiti nulla oratio est serpe ex eo audini,cum se scribere neqμ cosi esse,neqsse posse diceret . Cottae pro si lege Varia quie inscribitκr,
eam L. AeliusAri it Cottae rogatu fultus omnino uir egregius,et eques Romann cu primis honestus; demus; erudit simus Graecis literis, o Latinis , antiquita*tisci nos irae et in inuentis rebus, et in adsis, Ariptornmci; uetern literate peritus quam scientiam Varro nos
spe acceptam ab illes, auctamq; per siesie uir ingenio praestani , omnj dodirini, plaribus ollustriori:
75쪽
sed non sine Aelio . his enim scriptis etiam ipsi intero Di,cum essem ap: id Aeliam adole cens, eumq; audirere ludiosi solerem . Cottam autem miror, siκmmum lym oratorem , minimeci ineptlim , Aelianas leuris oratiunculas uoluisse existimari uas His dκοbus eius:
dem aetatis annumerabatur nemo tertius sed mihi placebat Pomponius maxime, uel dicam minime dis licerbat locκ erat omnino in maximis causis praeter eos,
de quibus supra dixi , nemini propterea quod Antoranius,qκ maxime expetebatur, facilis in causis recipendi erat, fallidiosior Crassius,sed tamen recipiebat hoγκmani neutrum habebat, confugiebat ad Philippum fere, aut ad Caesarem : Cotta Sulpitilis expetebano tur . ita ab iisse patronis causae illustres agebantur neque tam mκlta,quam nostra aetate, iAdicia fiebant: neqκ boc,qκod nunc si, ut cαμία singula defenderentur a pluribus: quo nihil est uitiosius restondemus iis, qlios non ακdiuimus in quo primκm saepe aliter est dictum, aliter ad nos relatum deinde magni interest coram uidere me,quemadmodκ aduersarius de quaαque re asseveret maxime autem, quemadmodu quae: que res audiatur sed nihil uitiosius,quam, clim unlim corpus debeat esse defensitonis,nasii de integro causam, cum sit ab altero perorata . omnium enim causarum κm est natMale princirigm,lina peroratio reliἱκα
76쪽
partes, quasi membra μο/κueqκe loco locata, suam et uim γ' dignitatem tenent . Cum autem dis cile stin longa oratione non aliquando aliquid ita dicere,ut sibi , si non conueniat quanto dis ciliκ cauere , ne quid dicas, quod non conneniat eius orationi, ni ante dixerit 'sed quia, labor multo maior es totam cs sim, quam partem dicere; et quia plures inennotur gratiae si uno tempore dicas pro pigribres idcirco
hanc consuetudinem labenter sciκin1ν s. erant tamen,qκibus uideretur illius aetatis tertius curio, quia silendudioribus fortasse uerbis utebatur, e quina Latine non pessime loqκebatκr, Uu credo aliquo domestico, nam literarum admodκ njhil siciebat .sed magni interest, qκos tresque aκdiat quotidie domi, quis cum loqua αtκrat Aero, Aemadmodum patres, sdagogi, matres etiam loquantur . legimus epistolas Corneliae matris Gracchorum Dapparet filios non tam in gremio eduracatos, qκEm insermone matris auditus est nobi Laeul: e cai filiae saepe sermoci ergo illam patris elegatia tinctam uidimus, filias ejus Mutias ambas, qua rubersm mihi fuit notus; ineptes Licinias,alias nos lii dem ambas , hanc uero Scipionis etiam tu Brute cresdo aliquando audisti loqκentem gomero , ac καbenter quidem, inquit Frlitus De eo labentius, qu)d L. crastili erat illa. Qtud crassum,inqμa,ita censies ius Liciniae lium, Crassi te lamento lii 'it adopta' tu, ' Summii te quidem dicitur ingenio fuisse. inc' t. uero hic Scipo collega meus mihi sane bene, io,
qui uidetκr, indicere. Recte, inqua iudicas Brute ei:
enim illius genκ est ex ipsius sapientiae stirpegeneratu.
77쪽
nam er de duobus a riam diximu Scipione , crCrasso. de tribus proauis . Metello,cliras κασtuor silii; P. Scipione alii ex dominam L Gracchi priuatus in libertatem rempruindica Ait PQ L Scaevola
billis iam κοrum abavorum κam est illustre nomen, P Scipionis,cini bis Consilii , qκ est corculum dictus , alteri: s omnium saplantissimi C. Laeli, O gen sam,in lin stirpem,et tanciliam in una arborem plμra genera sic in illam domum M ltorum insitam atque illuminatam sapientiam. Simit ter igitur βα- θ:cor ut conferam lis parua magnis Cisrionis, etsi καpissus relictus est , patrio fuisse institμto puro fermone
asyκfadlam domam eo magis hoc iudices, quod
neminem ex a s quidem illi alicilio in nAmero fuerui, cognoui in omni genere honestarκm artiκm tam indoctum,tam rudem . nail ιm ille poetam nolierat, nulli legerat oratorem,niullam memoriam antici atisco eo gerat : non publicκm ius, non priuatum, ciliit coragnoia rat quanqua id κidem istia in alvis, et augnis Aidem oratoribus,qκos parκm his instrue los arties bus uidimus,ut uisitiam ut Antonium. sed i tamen unum illud habebant, dicendi opus elaboratum: idq;cu costaret ex quinque noti simis partibus, nemo in aliisqκ parte earu omnino nihil poterat in quacuque enim una plane claudicaret orator esse no posset. sed tamen alius in alia excellebat magis . reperiebat, qκid dici opus esset, et Ao modo praeparare, et qlio loco locari, memorriae; ea coprebedebat Antonins excessebat aute actiois ne eraten ei quaedά ex bis paria cu crasso quaeda etiά
78쪽
referes qui nisi si s o more ire lauisset , hodie te illic
musicae comedissent memoria autem ita fit Oa,ut aliq tres ta cum proposivisset, dat quartum adderet, aut tertiam quaereret . qui in iudicio priuato uel maxiαmo, κm ego pro Titinia Cottae perorauissem, ille conutra me pro Ser. Naenio diceret subito totam causam
oblitus est, idq; en chso cantionibus Titiniae faeluesse dicebat. magna haec immemoris ingeni signa sed nibi turpius,quam quod etiam inscriptis obliuisiceretur quid paulo anteposivisset, ut in eo libro, ubi sie exeatem e senatκ, cum Pansa nostro, e cum Curionestio colloqlientem facit,cμm senatκm caesar consili habuis
79쪽
set, omnisq; ille sermo dκctus e percunctatione filio, qMid in senat esset actum. in quo multis uerbis cum inueheretur in Caesarem curio id Putatioq; esset inter eos, ut est consuetudo dialogorum cum sermo esset insit ilillis sienatu misso, quem senatum C a Con sit ha-bvisset ,reprehendit eas res,quas idem Caesar anno post, ea deinceps reliquis annis administrauis et in Gallia Tum Bratus admirans, Tantam ne fuisse obliuionem, inqκit,in scripto praesertim,lit ne legens quidem Σηθμα sensierit quantum flagiti commisset Quid autem,
inquam, Brute latinns,qZam,si ea nitκperare uolebat, quae ituperanit, non eo tempore Utituere sermonem, iliarum rerum iam tempora rueteri senissed ita totus errat,ut in eodem fermone dicat insenatus cis usare consule non accedere, sed id dicat ipsi consiale exiens e senatu . id malit hac parte animi, quae custos caeterarum ingeni partium, tam debilis esset, ut ne inscripto quidem meminisset Ald paulo ante ρομφαset, huic minime mirum est ex tempore dicentisolitum iiκere mentem . itaqκ cum ei nec osticium deesset, furaret studio dicendi , perpaucae ad eum cause
deferebantur orator aκtem viais eius aequalibus proximas optimis numeraballi propter uerbora bonitatem, ut ante dixi, C expeditam, ac profluentem κοα dam modo celeritatem itaque eius orationes lictenuda tamen censio sunt illae quidem languidiores, uesruntamen possunt aligere et quasi alere id bonum quod in illo mediocriter 'isbe concedimus quod habet tantam uim ut folum sne aliis in curione flectem oratoris alicuin eoecerit sed ad ins tituta redeamus.
80쪽
S. In eodem igitur numero erugem aetatis C. Carbosin, illi eloquenti O mi ιm j lvis, non satis acrius orator,bed tamen orator numeratυι est erat in uerbis gra: Mitas, facile dicebat , ier auctoritatem naturalem diruandam habebat oratio . Acutior Varim rebus inuentedis,nec minus uerbis expeditus ortis uero ad lor uehemens uerbis nec inops nec abiectus quem plane oratorem dicere relideres . Cn. Pomponius lateribus pugnans,incitans animos, acer, acerblis,crimi; nosius Multκm ab iis aberat L. Fufius , tamen ex acocusatione M. Aqvili diligentiaestri elum ceperat M. Drusiam, tAn magnAm a nculum, grauem oratorem , ita duntaxat cum de rep. diceret L. autem Lucullum etiam acutumo patremq; tulim Brutes καris quoque publicio priuati sane peritum M. Lucullum, M. Octauium Cn. Lum; qui tantum audio: ritate dicendoq; Maluit, ut legem Semproniam frumen
tariam populi frequentis suffragi i abrogauerit M.
Odlauium M. flium , M. Catonem patrem,
etiam Catulum flium abd: camus ex acie, id est a καdlci D in praesidiis Cp. cui facile satisfacere o α sint, collocemus. Eodem Caepionem referrem, si nimis equestri ordini deditus , a sinatu spedisset.
Cn. Carbonem, M. Marium, et eodem genere complures minime dignos eligantis conlientusa Aribus, aptissimos cognoui inrbulentis concionibus quo in genere ut in hi perturbem aetatum ordinem nuper L. Q tantia fuit, aptior etiam Palicanus auribus imperitorarum . Et quoniam huius generis 'ela mentio est, sedis sorμm omni m post Gracchos L. Aruleius Saα