장음표시 사용
1쪽
NIMENTUM, AUT HORE R. CONSTANTINO, DEDICAVIT GENEROSISSIMO VIRO D. IACOBO DE LUX EMBO URG, COMITI LAN NEO, ET DOM. SAMMARCELLI, &c.
2쪽
I E A scripta merito probantur,quae cum rei cognitione coniunctam habent dcctam & exqui-
litam orationem, hi sane libri quos IV LI V sS CALIGER πολυυωρ scripsit, & quos nunc
exhibemus, nominibus illis commendabiles esse debent. Nam praeter summa rcrum excellentium quas habent, dignitatem, elucescit peculiaris quidam dicendi nitor, ut vix statueris quid magis sit admiratione dignum, an res & argumentum , an eiusdem praeclara & concinna tractatio. Aeuemadmodum ridicula est, & nimium, in Plutosopho praesertim, pi tenda ea curiositas quae in verbis affectatis, Undique conquirendis ac construendis versatur: inanis,inquam, illa λογο-α vel potius λ -,in qua sibi placent qui relicta rerum cognitione, toti verbis adhaerescunt:
ita certe importuna & impudens eorum sominum morositas, qui quasi lά ςατον esset bene sentire & bene loqui, consectantur horridum & spitano sum loquendi genus: o superbe reiiciunt si quid commodius de fetali eleu; ab aliis suerit dietiim. Sed sane illotum vesaniam iam pridem Dei beneficio, nostrum hoc seculum agnoscit:& d. ctorum hominum labore & industria effectum est, ut non amplius de vera Philosophandi ratatione sit dubitandum. Verum nec huius loci nec nostri est instituti in hoc sermone immorari: hoc tantum volo,Lector,in his libris quos modo edimus, illius quam dixi rei 5 verborum μογίας illustrisiimum ex emplum apparere. Quod dico, de uniuerso opere puto statuendum, ut docto miti quidem iudicio, &THEOΡHRASTUS librorum istorum author,&S C ALI G E R interpres his dotibus ornati merito censeantur. Cuius rei non obscura est aut difficilis probatio. Qu is enim nescit THEOPHRASTUM&in sentiendo, & in loquendo nomini suo respondere In rerum quidem & naturae cognitione quascunque tandem partes respicias,omnino mirabilis est, uti librorum numerus qui a Laertio commemorantur, & illa maxime scripta quae in haec usque nostra secula peruenerunt, satis superque indicant. Atqui si in omnibus
3쪽
CRISPINI EPISTOLA, scriptis admirandus est, omnino in lus libris qui sunt de PLANTAaR V M CAUSIS, seipsum prorsus videtur superasse. Amplissimum
enim est argumentum de Plantis, & iucunda utilisque earundem cognitio , & hac de re alias quidem egit,sed certe non peraeque ut in liis libris. Nam το οπι quiuis perspiciet, dummodo sit sensu praeditus:videbit quilibet essest antas,admirabitur illarum pulchritudine, varietatem, fructum, cognoscet nomina: sed tenere illaruni το δὶατι, nempe principia & veras causas, tantum praestat leui illi&externae per sensus cognitioni, quantum mens Sintellectiis eaque doctrina quae certis constat principiis,an tecellit vagam & incertam alicuius rei opinionem. Hic vero THEOPH RASTVS agit de causis plantarum, & iis quidem quantum pys- sunt esse,sempiternis & ---Gie illisque stabilitis deducit varia principum causarum effecta: explicat mirabiles Naturae ortus, incrementa,
exitus, & quicquid denique varium in Plantis architectata est Naturae quae altius & prolixius repetere omnino esset ἀπροθra iis . De Theophrasti vero stilo illuisque decoro & decenti ornatu, nihil est aliud proferendum quam ex optimi iudicis sententia. quem enim Aristoteles ex
Tyrtamq Θεοφρα ν augustissimo nomine, propter summam & singularem dicendi sicultatem,nuncupauit, quis non eloquentissimum existimauerit Caeterum,quod maxime erat optandum, eloquentissimo viro, udoctissimus obtigit Interpres, SCALIGER ille nimirum Latine di proprie explicans quae Theophrastus Graeciae quondam tradiderat. Hoc quidem permulti conati sunt perficere, inter quos THEODORUS GAZΑ vir eruditissimus,&suae, id est Graecae Linguae peritissimus:
cuius sane laudandus est conatus, sed tamen tractenus ut agnoscamus illum siue Graeci aut Latini sermonis non ita distincta cognitione, siue rei quod verisimilius est ignoratio i .e, infinitis propemodum in locist adeosuisse hallucinatum,ut Iulio Scaligero αα -ῆ & emendatore opus habuerit. Accedit interpretationis exquisita proprietas, concisi stili & compostionis breuitate condita, cui nihil possis detrahere. Memineris ergo hic te legere non vulgare aliquem Interpretem, de Lexicis sapientem, &
aliena scrupulose insectantem: sed S C A LIG E R V M, id est, priscum
illum & germanum sermonem, quem Varro cum Scaligero aut Scaliger cum Varrone locutus est.De nobis vero nihil est necesse ut pluribus agamus: laoc tamen vere possiimus testari, nos in hoc opere emittendo,
uantum potuimus maximam habuisse huius argumenti, quod per se issicillimum est, rationem:vt praeclari isti ac minime vulpares Commetarii ab omnibus emendate & plane legi possent.Iam vero hoc certe quidem fatebor in hunc usque diem, mihi in aliis nimirum studiis semper propemodum versato, non licuisse, quantam optarem, in literis Philo- inplucis operam adhibere: & libentias Iurisprudentiae nostrae operam
4쪽
dare: sed qilandoquidem Philo plane cun. aliarum literarum studiis re
cte conuenitissero,Deo adiuuante,aliquid item adiumenti v L nlabore Platio pluae imposterum allatum iri: sicut & hi libri. & a lati, nunc a nobis editi in aliquot ARISTOTELIS Ibro, Comentarii, testantur. Interim, Lector, accipies hoc nostrae fi
dei Gωρον & pignus, a R.CONSTANTINO doctissimo prosectum:&Theophrasti cum Scalme
modo coniunctissimi, amicitia & societate seu ris. Vale,&nostris sti diis faue.
5쪽
tarii in libros De causiis plantarum
RES esse particularis Philosophiae tradendς rationes
diximus in Commetariis, qui nuper editi sunt I N L i
τ o s . Prima contenta est simplici narratione: qua quς-que res est facie, quibus affectibus. Operosior altera scrutatur generationes: hoc est, quo quicque modo, a quo, bi,quando, quatenus fiat. Dissicillima nobilissi 'maq; omnium tertia,conquirit causas substantiarum: a quibus clicit asse tuu productioncs naturaliti, atque ea principia, quibus ii in liςret illis: siue sint apparatus ad genetationes, siue rei . generatae perfectiones: quibus omnia Naturae opera fincm suu in consequuntur. Ac duorum quidcm capitum priorum Commetationes absoluimus in Historiismunc rcliquum est, ut tertia partem expediamus: unde inchoata de pla-s vllis iis scientia penitus absoluatur. Quod igitur Graeci sapientes ,- ν vocant,
CTVM. nostri s v a i a C T v M: id est rem,qua de agitur,tam praecedentium,quam limrum Librorum,ost planta. Sed in prioribus Conam ctariis ratio considerationis, qua circunscribitur autoris opus,est natura ipla,qua de goneratur plantae tales, S sunt tales. Sunt aute ad finem aliquem. Is ducebatur a materia,& a forma. Facit enim matcria, Vt quaedam ad ignem tantum expctantur: unde tum Grς-cis ,tum Latinis nomina, --,Cremium. Aliae paratu r ad usum cdificiorum: Vt tigna, trabes,valvae. Quemadmodum ad instrumenta caeduntur nonnullae, velut ad capulos, manubria, ridicas. Sunt etia, quae propicr carbone S, aut cIncros aliis anteferuntur. A forma vis ea manat, qua gcnerantur vcl totae , vel partes, vel foetus ipsi,quos pstuc Tvs appellamus: unde propter hominu vitam, vel conseruetur simitas, ut a cibis: Vel reparetur, quod fit per medicame-R AT , O ta. Haec fuit ratio prioris tractationis. In hisce vero quanqua est & idem lubie- ς' ηxη ea lem ratio: tamen rationis huius, modus alius cst. In illis enim simplex erat, ac, quc madmodum dicebamus,in nuda planaq; narratione costitutus. In his aulcm tum cxactus in se, tum sese promouens ad causarum disquisitiones. Quarum duae sunt, ut Aristoteles vocare solet, vir , M A T E Ο Α scilicci,ac ν O R M A .Tertia Gm Iz, qui dicitur finis. A terra nanquc habet Robur contumacia ab aquaVimen flexibilitatem:ab utriusque forma communi utruque grauitate:priuatim vero Quercus ut gladem ferat: Salix ut nihil ,aut hucamenta solum. Hoc est plenum propositum, quem scopu vulgus vocat : MS PVs. haec ratio totius contemplationis, quam Methodum appellant. Huius autem rationis modus omnibus artis constat partibus. Interdum enim suo quicque loco declaratum est utitur comuni ac probabili ratiocinandi modo.Nonnunquam ctiam demonstratione,vel ex Propositis,quam vocat Adim,Vcl ex prin-
6쪽
cipiis ipsis, quae iam cognita sunt in libris uniuersalibus. Est etiam, cum addu
cit authoritates, tum ex popularibus agricolarum opinionibus, tum ex sententiis eorum, qui hac in maioria quid senserint, prodiderunt. Quin de exemplorum,dc inductionum persuasionibus ambit fide legentium: veluti cum Amygdali castigat luxuriam, aut corrigit amaritudinem: illius rationem tranffert ad praecepta vinearum: huius institutum conmunicat cum Maloru punicoru actuditate: adductus scilicet naturq comunis proportione,qua analogia dicimus.Is ergo modus cst.O RDO Vcro hic.Cum ad Vsum hominis artes omnes coparatet ost Do snt: quam ob causam Socrates apud Xenophonte mathematicam excursum
circunscribit ciuilibus vliditatibus: Videtur haec philosophiae pars ad agriculturam principia statu cre. Idcirco efficiente causam non attigit: propterea quod ea tota est in semincaeuius partem principalem,quaesorma est, autore facit generationis Philosophus in libris de Generatione animalium,& in septimo Di
uine philo phiae. In ea comuni disceptatione,si quid hic ea de re dubitari potest, nobis est acquiesccndum. Dirigimus enim hic pleraq; omnia ad Philoso
phi cognitione sed ita,ut haud contencnda pars ad usum agroru commedetur.Nuius operae partes cum sint trcs, in arvo,in arborii generibus, in prato: de
hoc postreino nihil separatim: proptcrea quod & parabilis csset ci' cultura Mad consitioncs rcferri posset:de aliis duobus ita dicere instituit Theophrastus
ut quasi ad summa capita duo redegerit omnem contemplationem .His igitur partibus eruit praeceptiones cx naturae sinu. Ita explicat in arboribus fructus, quorum partim ωc partim diximus ἄχHis i. Aruia habet frugum genera,quaeia distinximus in Historiis, per frumctacca, legumina,& tertiam eoru classem,' quae referuntur ad Milii naturam, quibus etiam Sesamii atq; alia eiusmodi attributa sunt. Nec ab iis absunt multum oleracea. eo nanq; solo distat,quod frugum semina modo:olerum ctiam solia ipsa,& caules sunt ucsccdo. Arbores autem partiebamur in vineas, ollucta,& ficeta seorsum . deinde in viridaria. Haec ob mites arbores. Propter foras vero, in sylvam fructiferam, S cedua.Talis est summa totius instituti nostri. Quonia vero his omnibus naturae quaeda comu nes sunt: atque inter cas una potissmum, quae est generari, ut snt nunc:& generare t cste porro queat:de hoc primum , deque eius generibus, siue modis,
atque affectibus dicendum fuit. In secundo aute libro de sylvestribus. Haec de
arboribus:a quibus incipere oportuit tanquam a notioribus,tum ob magnitudine, tum ob diuturnitatem. Et vetustior esse videtur apud morta I tu animos arborum quam frugum cognitio:quod Sc diuinus Poeta,atq; ante hunc Varro, ac eo prioresThucydides,& Aristot.tcstatum reliquerc. Itaq; posteaqua in tertio libro induxerit artis principia ad arbores coledas: in quarto explicabit arationu rationes. His ita constitutis, in quinto expedit multam caulas spectetur quibus quaeque astcctibus praeditae sint. Ac deinde alios, qui praeter comunes, aut ,pprias formas naturales eiicniant: quos morbos appellamus. Postremo his absolutis, aggreditur eruere causas eam qualitatum, quae maximc vidctur insignes in pla latis:odores dico,& saporcs. Haec sunt,quae de toto hoc operc, proposito,sine, docedi ratione,partibus,ordine dicenda mihi visa sunt. Ex quibus satis aeponi videtur nobis,quid sequi liceat,quid min' approbare. Ac mihi quide videntur illi prisci sapientes artita, atq; scientiam vel iniictores vel cultores
minus exacte quaeda tradere coacti.Sic enim coparatum est in natura omnium
principioria,ut quonia semina cohibeat in se omnia futurς molis,cOfusa multa contineat. Qi ob rem ut quicque Venerat in mentC, saepe importuna inuasio e,nio,
ne aliam com mentationii sedes occupauit. Quo factu est,ut non pauca videa- Tio. mus coaceruata, alia repetita, plurima inculcata, ncc pauciora praepostera. Id quod cum in aliis obseruauimus autorib', quos honoris causa non nomino: tubisin libris etiam licet animaduertere.Principio no recte vidctur a mitibus a
7쪽
boribus auspicatus ad sylvestres postea transisse: sunt Onim sylvestres utroque modo notiores nobis,& natura scilicet, de facilitate. Neque tueri possiim' hoc diuini triceptoris cxcplo: tui in Historiis corporis humani partes cYtimas pro formula statuit ad cognitionc partau, quς in aliis animalibus consideradς sitiar,
quasi maxime notas nobis ad ignotiores agnoscendu.Non cnim ratio par. Nahomo sibi praesens est arbores mitcs nihilo magis vcl praesentcs,vel obviae, vel freque tes,quam ipsae scra . Quocsiq; oculos circululcris illico natura inucii ies suo desinu pandent pote opes suas: tuaeque arti proponentem, quae imit aula
tibi sint,me placia: tuu questu dixi Operae similitudine prouocantc.Tu vero quis nescit insitiones ipsas,& scro inuectas s pc a natura repudiatas, no recto priore loco positas ab hoc viro, quam cam generationc, quae quotidie videtur, etia inuitis nobis occupare arua ipsa vel summis artibus cxcultat Quis enim novidet tribulos,& scolymos,& anemonas δε lumas naturae cosilio de obstrepereia positae Opcrae,& augere futuram Praeterea, quae suis monebimus loci ς,multa cohandit, multa repetit:qu da ta perplexe,atq; misero tractat,ut explicatio logo maiore pariat dubitationo,qua ipsa quaestio. Illud no potest ferri cu pri' de inorbis egit, quam dc aficctib 'naturalibus. Na si morbus est constitutionis deprauatio quis neget, pri' agia Olac las ipsas qualitates,qua carii vitiationes Nadehoc apud medicii imprimis coiideratur: In qualibet ς gritudine, quo ruis iueliabitu prius fucrit naturali. Hςc enim cst primaria indicatio. At iste ultimo loco docuit,quil, pricipiis saporcs in platis odorcsq; costarent:quoru corruptio ne in ipsa substantia deprauatata legcbamus in praeco icti libro. Sic igitur deconio dius&pmdctius statuisset. Plantarii causa atq; principiti seminis quoddaest sed aliis manifestis,alus occultu .sunt enim ccrtis locis pricipia caelestia ouedam, quibus clementorum istiones animatur in platas: qualesce sunt,que sp&te dicuntur prouenare. Aliae' generantur cx plantarum partibus sese prorogatibus vi quae pullulat ab radico Aliae ex platae parte sepaintaevi ex talca, paxillo 'Nonullς ex platae fictu quod scinc appellatur. Eius modi duo, aut enim id e stencratur specie,Vt c gladCrobur: aut iuportion , ut c brassicae semine rapit Similis talearii rationi cst insitio. Qilippo huic surculo matrix arbor est sicut terra taleae. Avulsiones aute nihil mutat aut adduinaturi, praeter locii. Radix enimi piluxit:vndc oc viviradices appellamus: ars vcro traffert. Horia igitur modo-nim maior, atq, potior pars cu sit in feris plantis: ab his primit exordiri par est 'Secundo loco traffercnda opera in causas cicuria plantarii. Et quia sunt arborsi naturς praestantiores,ab arboribus prius incipiendii. Hic vero cxplicaret inseris ι λή ,scilicet quq sine aliarum opera cosistere nequeut simul que n5
nisi in aliis proueniunt,Vt Vrscu. Atque huic naturae adiungcrct arte insitionii. Temo loco diceret de virgultis, siue truticibus, & quae ipse vocat, coronaria Ac deinde de oleraceas .Quarto de frugibus:sunt cnim oleribus cς posteriores Tum sequeretur affectus naturales: scilicet odor, & saporiatquCctia color quo tamen omisit ipso. At non praetcriit autor corii libroru,qui Arist.attribuuntur. E t sane quaerendu fuerat, quare Viriditas penc onmibus comunis. Cur descit trucos vctcrassectos. Utobre ligna viridia nulla: lutca nonu lla: rubra aliquot Quae causa buxu nouella facit dilutiore viriditate, vetula fusciore: contra in a- Ius ti ondes per initia saturo virore:dcclivi aetate sui pallidiores. ut sat,ut au-tuno vitibus, rubis, malis,sorbis videamus folia viriditate cu rubore comularc Sunt&ipeciebus qua bustati colorcspeculiares vibistortae: subtus enim foliorulupertac' scaesia est. Cyclam inombra. Atriplin tribus coloribus totide species distinguit,sicut & beta, Varidi, pallido,sanguineo. Sunt δί alia generis eiusdem ui floribus, in radicibus,in fructibus: quae omnia nobis fucrant hic excusia, ad
8쪽
DN φυσ αί γε συι. Causarii tractationem hunc in locum delatam
esse post priores enarrationes, in
stedit .Partitur autem in duas
cessitates. Prima est: Tamets,inquit,satis a nobis pictae sunt plantae nec minus ii dicata natura propagationis: item quot, quibus que modis multos enim narrauimus) prouenire
queant: tamen quia nCn Omnabus omnia compe
tunt: necesse est, priuatim quid cuique speciei debeatur educere ad caulas vique. Altera necessi ras. Quia inquit, animaduertere oportet,quemadmodum ratio cohaereat narrationa. Non enim si vis es,quae aut auditione accepimus,aut usu co- sequuti stimus,aut casia comperta sunt,cognoscere, sed videndum pondest,an ea cuncta consenta nea sint rationi. Haec cum dixi nuncipit constituere principia generationis: atque ait. sementis eris omnibus communem esse naturam, ut E semine proueniant. Ita modificauit hic sententiae ampliatudinem, ae circumscripsit cancellas sementi ferarum . In sequentibus tamen libris conari videtur ostendere arbores omnes ἡ semine nasci. Hoe axioma, quia perplexe admodum agitaria ibi commodius explicauimus. Primo igitur ponit hane conclusone ἀνα δε- - placa via prinbat P minum dicit,esse manifestum senu. Deinde etiam demonstrari posse nihilominus. Hoc estis. Nihil frustra, id es nunquam:tanto mitinus in principias. At senicia principaum est. Hoc patet in multis. Quare in caeteris quoque lex eadem agnoscenda est. Disit, v -,quas dicat,is
, xi , D πιττως. tot enim sunt genera
principiorum. Et addidit, e M . e. Quia pol
e 4 --. Est enim oti tim quod habet in aliis potestatem. Sic cerebrum,& cor uitiae, Galeno de Aristoteli. Materia in composio rata. m es: at non
est mis. Arud Thucydidem λυγa,vies ιν est at non est . . : sed insanus ille populus. Ob id Philosophus lite addidit eu j, At semen adeo ur est, ut sua potestate tota ipsa planta sit. Post adiungit consequentem conclusionem , sed inuetiam. Semen, inquit, frusta eLset,s non posset generare. Recta concluso se. Igitur semen non est frustra. Auget sententiam verbis illis, Gia μν ,: - αι H-ρμα, s ocurim αμυα . In quibus videtur Phlogia. Quidipe idem, et πυγον, D c. - . Sed intelli O- dum δεναώ ν 1 vim is , cum dicit, et: τυ vi institutum si a Natura. in illis aulcm, a. γ ια'ut deducatur ad egestum. Atque ita ostendit: de factum propter generationem, de consequi silem suum. Quod autem ad hoe sit comparatum, de quidem semper quoad naturae suae principia, manifestum est ex omnium usu sine ulla controuersia. Quod verd aliter videatur: factam esse hanc suspicionem ex agricolarum c suetiarne qui non omnem propagationem semi- quod maxima duo lumina frequenter prosten- si nibus comparent. Hane obiectionem diluit scitur, Aristoteles, ad Galenus. Demonstrationem M o l. - .. - Ac . . L. Idico is Iri, i accirco dixit, αναγυιον ζsed modest ut solet ipse I Plotinus ad iasidium
dubitationis addidit, fortasse, ι ι Hoe etiamo do temperat perieulum iudiciorum princeps A-boali. quanquam in hoc a barbaris Larinitatem frustra prostentibus calumniam passii, cst. APponitdeinde probationes Prima proposito:N tura nihil fuit frustra. Hoe toties a praeceptore dictum fuit:vt citare loea, si vel osentati vel sumi stitio. Et ratio es. Quod enim si ustra cst, s
nem non spectat. Autor igitur inconsultus. At Deus de Natura, una. Minor proposito. Natura secit semen . Non ergo frustra . Auget vim a gumentationis, cum est, u et
Hoc,inquitob illis fieri: non quM inutile sti sed quia multa sponte prodeant. Tum quia tam in
arboribus, quam in herba is non omnibus facile est semen ad semimum sumere. Haec fuit, imquit, causa, ut arbitrarentur quidam non semper esse semen utile ad cu cunque generationem. Postea dat vicissim ODiectionem nuic Objecito ni. In scubus, inquit, non videtur usus seminis ad generandum:& est tamen,quemadmodii diximuniis Historiis item de alii, et smile iudicium Eae arboribus praeter scum . exempla petes a m ro : in aliis plantis, ut a fraga, de rnymo cuius flos herbaceus est, nee minus semen. Iceirco dixit, mun paulo laxius, ut de ς ι πια comprehenderet , de Myra υι. Haec est sententia. Verba vero
9쪽
dentibus. At subiniuri: Ita .ra M. ue - μα. Siquidem generationbs caula semper est iem .
Hoe non potesttae probatio,ita probatum. Videtur ergo, non per. inferri debere. Sic turamur. Iam proba u esse, di probari per inducti nem. Factum esse a Natura non frustra,sed ad generationem. Igitur si non pollet generare a n eodeesset co radicitiae esset enim frusti a,& no frustra. Sed illud non est iupitie piriter eundum,cum dixit, Ii se ii constitutum enim est ex materia,
suae potest passu &ex forma,quae potes activa
facere ad generatione. Vtroque enim modo lite A mc valet. Dixi λας αλλωπι,-ν. Quom do Nam de omni semine disputat. Quanam igi-cipia potuit: unum emen alterum, naturalem materiae mutata onem ad forma extrinsecus adueni
tem fulcipiendana. Dcanceps modos alios positositi lusoriis repetitae lique cautas allignat. Sed ii, tequam aggrediatur, colligit quae dixit. Et addit, non sollim te mane sementa seia omnia, ct spontδquaedam prouenire:led etia nonnulla utraque D tura uiri. Id itae animalium eorum exena, quae ad sexu per semen, de ex putredine oriuntur . a ληλών, ricatis. Commodiore fuissetvius eorum historia, quae sine mali concipiunt: ut channae de crythrim. Ad horum enim natura propius accedunt plantae - γλ.quoniam de plantis loqui tur erram solam nominauit At alia multa ex alia, quam ἡ tertit prouera ut putredine:W ves apes, coss. An vero Culices lentisci de ulmi micantur a tui sunt illa αλλαὶ No probat ex omni semine te mimum heri non enim necesse est: quia quaedam n putredine discussu es tuo locα's es sariis. Aiunt in cofesso. Sed de quibusdam agitat contro- hum aggreditur modia. Ex his,inquit,c nolceri uersis: quorum naturam docet eandem elle oportere, quiet sit de in aliis in s υτ' αλλον distam. Postquam verba fecit de uno principio, id est de semineiait alio quoque modo neri plantarum generationem. Quippe ex ina eriarum concuriuatque putrefactione. lmo,inquit, ex naturali alterari ne . Tribus verbis in lignati' usus est: α ε ἀφυσικοῦ αλλωπι - . ρ Δο , in sequen. ibus libris saepe ponit. o te is veteres medicos appellaia se causarum coitionem ad moi bos constiti dos, ex Galeni methodis patet Hie concursus ibi co-
fluxio.Similis est apita Thucydidem compositio
pacto in inter duos excicitus, quam ipse uticat utari, Paulus Iurecosultus conuentione. Mat aggreditur modia. Ex his,inquit, cognoscere licet,pro variis generibus 1inuri cuique modii esse
generationis. Deinde partitur genera per has dis. De quibus si
qua prasicca sunt taut quc singulari prodeunt stitipue:aut quae ab radice non pullulant. arte prodi ci posse ad senerationem. Et quia e su cultum Omnem designi , qui ad agricolam pertinet circa uiua ius explicat significatum ad duo stilicet ἔ-
κους. Salix enimvmco latum cu pipite caelus t riarum eiusmodi constitutione atque conflatione C men ramus atquc pacius cieici inalbQre. Hinc Meretius eortum dixit a coeunda Hie igitur reddit causam,quare non propagentur ex iis penet ilia, de materiarum inter se, di vilitarum cum sor-ma vult esse confiixum atque cohaesionem. Hoetati, n5 estuta oportet; λλ ιν interuenire. Nisi enim mutetur materia certis qualitatibus,quibus apparatim fiat ad formae susceptionem non intriducetur forma. Ideo dixit; - Fit enim temporis tractu: deinde momento intans bili sorma subit. σῖον aure principium statuit generationis, non perie,sed tanquam priuationem activam. Sie enim cogimur loqui, praeter antiquoria atque recentiorum morem, in re valde subtili. Cum enim
putrescit humus, putredo non est forma futurae planta sed priuatio formae ορο --.Absen tia igitur formae plan ae in terra tu priuatio absoluta. Putrefactio verb terrae, est prauatio aestuat quia priliat terra forma sua Ita praeexistit in terra priuario formae plantae insertur aut e priuatio forama propriae,per putrefactionem. An verb putre
factio si priuatiae non est sed putres actio est prinei uni priuationis. Quia igitur pura efactio non est principium per te: eorrexit illi suam senten
rea quod natura noua introducitur, di si ὰλλὴ aprio - Id quod est generatio Non enim putreiactio est natura sed naturae instrumentum ad ablatione eius sormae quae impedit si aurae sormae ii
rationes ad eos duos modos, cum dicit' Ψ , . ti
tunt uolones sed , instipites sunt, ab iis stolo petino potest. Quae sunt sectoreMab iis ramus inutili, est ad arbore fututa. V bi subtilius etia eosderandii est. unumne si genu, m υἰr, has cia μν,an duae naturae Na una esse suspicari possumus
ex eo quod lite attribuit δe . Et lane 1 le videtur:unicii habere stipite, de non multos liabere stipites Illa erunt ham 2-- cλ αα . Fxaduello videtur esse nugatio pastoagiae si duabus vocibus designetur unum. Et si velum est ili qua hora essedisserentia. ut stit ira viro stipite ut non omnes sint λαπι.D Excmpli gratia: alix dem ui Dest, de nulla emi tit ab radice pullum.Pyruscum,ubis,diemittit. Illa est pyrus aure νος οῦς si an Quarum scilicet natura per se est arborea. At punica malus,' corylus,& myrtus, noluinatura sita via isti ires. sed friati ecla re penitus -- cλαου. Vt no temere dixerit in historii, Theophrastus pia aru natura esse ut Q - αι; g Aia λδ νc λα- ν. Ratio quare nO procedat ab iis generatio. Quia inquit,seeitas in ipsis cautacst. Oportet cm quod emittere debet ex se germe habeat in se hum citatem Neque verδ αυχι Gid est, iuscunque
10쪽
cuque modi, qualis esse possnverbi gratia,a terret
uligine,vel caeli lentore: ita εα ρυον, id est μ*υ πλNon icinere maluit, et ευον quam Quia dixit βλ- de loquitur de generata Onc:pi Unatem voluit esse.hac est prima condatio:ut iit propria,S: nativa, Altera: νι αυ τηρι, . Quae t diu seruari possit in principiis internis: quoad radices capiat: unde noua naciscatur humiditatem, quae genuinae illi priori columptae succedat. S E deductio plena. Verum illud acutius considerandii. An m πυς sint sicciora E se enim huius sylligis ini terminus medius, siccitas,sc. Sicca no producunt. vii stipites sunt siccae. Ergo uni stipites no producul P rosecto minor eget multa probati ne Cotylus ens lono siccior cst,quam pyrus init malus.& plus tamen germinat ab radice. ite puni- ea multo sceio nullo etiam myrtus,quam viris ipsa Mirum vero quan una haec ab illis pullulati ne superetur Minoris aute propos ionis probat dae condi iones mul ae. ό.inquit, Gri γην - χὸν mori uri. Parum habent humidi non enim di cuiui seca,propter tota priuatione: sed quia sibi quide saris habent rad generatione,non ris. Haec prima e u fulcit eam illis,a-νὰς ia 4 ,. Cum a matrice planta recisus est ramus. Quia iam inde ab ea non potest haurire porro.Itaque suis ira thesauris reposta habere oportet. At n5 habet Altera ratio is o mmmetri. Ecce,&no multa habet:& id parsi abit. Quonia vertas cui de Galenus notabat ira excrementis,quod re- sol. ii ur duplaci natura constat, aquosore ibilicet
de aereae potuit Vimque. sem: etus,expirat. Hoc tenuius est.& evaporat. hoc aquosus paulo. Haee satis declarata sunt in primo meteoron. Atque haee quide materia est. quod addit postremo loeo,aut forma est ut instrumentum formet. inquit.δεια ris ala igitur humor innatus: sui cum sint innati calori, i
desseeu educit illii quoque. Quamobre sit ramus ille sterilis,& quod Grcei esticacissime dicu ML
7. s. Sicines cheremate intelligitur axioma illud ealidii di numidii sunt principia gen crationis. verba multa notanda hie quali praeui a sun essicacia. λλω λα- hic tractus teporis rei p. det illi proposito ἱν υ υρι,, Alicis insim tuum . is se respondet. Qua germinat,ea oportet habere humid5. Quae μελλη germinare oportet seruare humidum quod habent atque incorruptum, quidem hoe est iurii ldeo didiit diis icilicet in sua potestate:atquei a sane,ut regere posuit Hoc verbii satis,alibi ex Cratylo, de in voce est a nobis explica v Φυ ξαρο. Ouia multa humida natura, casu ac sorte poli unt ine licciora.- ο --er λαον α. Atque haec quide αλι HI μιν υλ, quaeni, habet stolones. Nunc dicamus de iis, quae pullulat. Hae platae inquit,ob moderatum humidum de calorem .utrunque valen retinere scilieet quod habet.& seruare Idque adeo,ut non solum auulset viviradice atque alio trafa ς perpetuari possint:
sed eria rami etia taleae, tum viuedi principia in se habeatitum principiorum seruet estieaeia ad viue dum. Ponit ex la vitis, 3 scus. Amplificat autehasoria ita, ut non solum tales fructiferae sint,verumetia de sterilium quaeda: quas inter enumerat iccisambucii populit utraque. Gusam adiungat breuissimis verbis, τ λάδε ut humor sit autor eunditatis. ubi foecunditare tructuum intellexit eoru,qui in cibos ad hominis usum reciperentur. Non enim populus omnis sterilis, de sabucii, seri bacca, in umbellis freque limas. Haec cum expedivit more suinque in statuit ex diuini legibus prς-ceptoris,altu qua sormula quadaiecisse fundamenta exactioris disceptationis. H oc enim es, tit υν, lueadmodum alibi declaratu est. Trassatum a pictoribus de architectis qui antequa iustum mpus aggrediatur, dclineamera quςda fingunt, quasi vestigia futuri Mulieri:vnde etia di eunte
vulgus Italicua modo dinianutauo duplici mia Ltim. Videamus nunc, quae in cod)cibus circunse runtiar. Tatis enim mendi, hi libri deformes s uni, ut queadmodum in historii, quoque faciebamus, non vulgare opera hac in re ponere coacti simus. Sie igitur ierit,edum puro κπι--ασαπαι σπι- δε μιλλ- liuit, Qui πω, χθώγαρ τως λαγυς τυι με m. λυς postrema deo verba apud Garam desideratur, ubi scriptum est,m ξα ιν τοῦ . s. rabedum , eus Q lyadixit,n εχ ri,nuce. 'ίγ m Alioquin illud. .priori loco eradendum flait.& uero non aute- . ubi sequitur αμ μι - nn. Alterum enim mebrum est de iis,quc apta simi ad generationem. At ὰ cra in non esse,iam dixit. Recte verb Theodoriis aut dissimulauit, ut abi cit illa verba h - Iis τυ, res αλλα Sic nim continuandus est contextus orationis. Ta δήλας υ ' πιτ s m; o di μοδ radiso
causas. Quale ille dixit. QDia causam esse opo te hane,& talem. vi de sit esentias, essectui:&st eausa omnium accidet iunx quemadmodum soptimo diuinae sitientiae probatum est. Idem abutitur sermonis proprietate,cum ita scribit. gener tio quae semine administratur. Saepe virum optimum tali dicessi ambitione peregrinum agnosce re licet Nullas Eadminis ratur ueneratio. Non enim es opus nostru . Sed satio est agricolae ope
in . Theodorus more suo addidit, adoles eunt: non necessario. De ilata generatione hic agitur Pura,Aν,herbis. Herbaceis potius. ut de herbas. α alma comprehent . . υ- Nullum serendi tempus admittiant. De tepore nulla n tio de re ipsa loquitur. No enim malac5uenit eis cum tepore, sed omnino cum satione.
seri sima:pessime siccissimu enses,quod pe
pressi vocis plenitudine: in qua est idea tu da futuri siet'. Sic potius. Eas oportet humore quodaquas pri gnates esse ξαγ γ,amittit t. lnab euehur. Duplex em motus extremus, tractio ελξι pulso, aris. Hos apud Aristores Tertiit addemus, a. ii.