장음표시 사용
71쪽
m. aqua et sanguis paululum assiciebantur. Th. η6'. Nono hora nona a. m. sanguis putridior, Quassae odor ingratus, Lichenis acidus, Th. si'. Hora secunda p. m. Quassa valde
putrida, ita ut foetorem aquae et sanguinis excederet; Lichen subputridus, Cursuta parum affecta. Th. sa'. Decimo san- leuis, sanguis et aqua et Quassa ob foetorem seponebantur. Cursuta sub elida, Lichen putridior. Th. s '. Undecimo hora oetava a. m. Cursuta et Lichen ob laetorem seponebantur. Infusi salicis odor acidus, quem a natura possidet, auc- us. Th. sqq. Hora septima p. m. Sali X putridior. Duo-icimo hora octava a. m. Corte X et Gentiana, haec tamen magis, male olere incipiebant. Sali X putrida. Th. s 8'. Ho- a septima p. m. Gentiana subputrida. Th. S 79. Decimo erito hora octava a. m. Gentiana putrida, Cortex subputridus. Th. sa'. Hora septima p. m. Corte K putridus. Th. I'. Ordo igitur, quo putredinem subierunt, hic est : sanguis urus, sanguis et aqua, infusum Quassae, quod vero brevissino tempore, ex quo assici ceperat, plane putridum evasit, Aichenis, Cursutae, Salicis, Gentianae, Corticis; e X quo lucet, vim eorum anti septicam nec ab amaritie, quum Cur-uta omnium amarissima sit, et Quassa Gentianam valde ante-ellat, nec a vi adstringente pendere, quae in salice maximo -
72쪽
pere praevalet. An evolutio aeris a causa mechanica, compressione sanguinis pendet, quum non nisi in insus o Lichenis, Salicis et Corticis Peruviani bullae aereae cernerentur, qui manifesta vi adstringente praediti sunt Z Cur vero plus aeris in corticis Peruviani insuso evolvebatur, quam in Salicis, quum haec tamen multo magis adstringens sit 8 A singulari singuinis indole derivari poste haud videtur, quum idem phaenomenon bis sese ostenderet. Idem experimentum postea repetii atque eundem putredinis ordinem observavi, quamvis ob minorem atmospherae calorem tardius appareret.
EXPERIMENTUM VI. Infusi Q asilae, Colombae, Lichenis Issandici, Corticis Peruviani, et Cursutae eodem modo parati unciis quatuor immittebatur carnis bovinae semuncia. Salicem omisi, quum mihi copia ejus desceret, Gentianae vero Colonabam substitui, quia non solum ad idem cum Cursuta genus sed ad eandem etiam speciem pertinet. Norma fuit carnis semuncia in aquae unciis quatuor apposita. Post viginti quatuor horas caro insus o Lichenis, corticis et Cursutae manifesta constrictionis signa ostendit, quum in illa, quam insusum Colombae
73쪽
et Quassae tegebat, vix ulla oculis aut tactu observari possent. Primis tribus diebus nulla sese ostendit mutatio. Sub snem erili caro in infuso Quassae et aqua pura putrida. Quarto empore matutino caro Colonabae putrida, vespere etiam Li-
henis. Quinto Cursutae putrida. Sub linem sexti caro ina fuso corticis male olere coepit, et septimo tandem plane utrida evasit. EXPERIMENTUM VII. Rusdem insuli unciae lactis recentis vaccini uncia admis batur. Normae loco lactis puri uncia inserviebat. Duobus Ist diebus nulla adhuc mutatio. Duodecim abhinc horis nania infusa praeter corticis acidum spirabant halitum, saporthil indicabat. Quarto die tempore matutino lac ipsum, inissem Quassae et Colonabae coacta erant, quod et vespereusdem diei Lichenis et corticis insus o contigit Cursutae
ro haud ante diem sextum coiit.
EXPERIMENTUM VIII. C0l0mbae, Cursutae, Quassae, Corticis Peruviani et Li- Coia Issandici drachmae duae cluabus bilis bovinae unciis C
74쪽
admiscebantur, et singulae in phialis apertis seponebantur. Normam constituebant bilis purae unciae duae. Post triginta sex horas bilis subputridum, Quassa vero ingratum, quamvis haud putridum, odorem spirabat. Post quadraginta octo bilio putrida, Quassa subputrida. Post sexaginta Quassa putrida, Colonaba odoris acidi. Post septuaginta duas nulla alia mutatio praeter bilis purae et Quassae odorem putridum diminutum. Quatuor post diebus Lichen Isandicus subputridus,
corte X et Cursuta odoris rancidi. Duodecim abhinc horis Lichen putridus. Insequente die omnia ita exaruerant, ut fere nullum amplius odorem percipere posseS.
Decocti igitur Lichenis Isandici, corticis Peruviani, Quas sae, Cursutae, et Colombae hoc modo parati, ut pulveri cujusque drachma aquae unciis tribus ad uncias duas coque retur, unciae duae bilis bovinae semunciae admiscebantur Norma erat bilis semuncia duabus aquae purae unciis mixta Post quadraginta octo horas bilis aquae mixta subputrida quum thermo metrum ad quinquagesimum octavum gradu: ascendisset, insequente vero die, atmospherae calore imminuto melius olebat, et post octoginta quatuor horas demum i
persectam putredinem abiit. Quinto die Quassia putrida . Ut decimo Colcmba acidum halitum spirabat. Duodecimo C lomba putrida, Lichen subfoetidus, sed corteX foetidior. D
75쪽
cimo tertio Lichen putridus, cortex putridissimus. Cursuta nulla putredinis fgna ante diem vigesimum primum ostendit, et vigesimo secundo demum omnino putrida evasit.
Colonabae, Quassae, Cursutae, Lichenis issandici, er Corticis Peruviani drachma unciae bilis putridae admiscebatur, ut cujusque vires in corrigenda putredine elucescerent. Post horae quadrantem Quassa minus male olebat, Colonaba et Cursuta vero sub dulces erant. In Lichene Isian dico et Cortice nulla apparebat mutatio. Post horam dimidiam Cursuta omnino dulcis, Colonaba et Quassa melius olebant, ac antea. . Cortex sere foetidior nec sese bili intime misceri patiebatur, ut caeteri pulveres, praesertim pulvis Quassae, quae omnem bilem probe absorbuerat. Post tres horae quadrantes jam cortex et praesertim Lichen melius olebant, ita ut Quassam grato odore superarent. Post horam corticis odor melior aci antea. Post horam et quadrantem Lichenis foetor fere nullas, qui post horam et dimidiam denique Omnino evanuit., Post septem horae quadrantes Colonaba iterum foetere incipiebat. Post quinque horas Cortex aeque dulcia ac Cursuta et
. Lichen. Post octo huras Colonaba et Quassa foetidae. Post C a
76쪽
octodecim horas Cortex adhuc dulcis, Cursuta et Lichen scie-tere incipiebant, Colonaba vero foetidior, Quas a foetidissima. Post nycthemerum Cursuta et Lichen odorem omnino foetidum exhalabant. Posi: triginta seX horas cortex subsoetidus, qui sex abhinc horis tandem in perseelam putredinem abiit. Corteκ igitur quamvis tardus ad corrigendam bilem illam tamen diutissime correctam servavit, Quaslia vero, quamvis initio putredinem satis imminueret, eam tamen haud omnino aufferre potuit. Diversam igitur eadem anti septica vim in fibram solidam
diversosque animalium humores exserere haec experimenta probant. In sanguine enim et carne a putredine tuendis cori ex primum obtinuit locum, lac vero et bilem Cursuta omnium optime servavit. Virtutem bilem putridam corrigendi ab amaritie pendere ultimum demonstrat e Xperimentum, quum Cursuta Colonabam, haec Lichenem, ille vero corticem superaret. Quanta omnium quidem, quum caeteros pulveres levitate excedat, bilem optime absorbuit, odoremque initio satis correxit, quod vero postea sese minus efficacem ostende- ait, ei forsitan tribuendum, quod ob majus volumen majorem ac caeteri aeri super sciem praebuerit, quum hocce e Xperi' mentum poculo, quo ad bibendum infusum theae utuntur, institueretur. In caeteria vero vim eius antis epticam amari'
77쪽
iei, qua pollet, minime res porrdere, haec experimenta aeque id illa, quae Paarmann et Severi instituerant, probaverunt. iiii in adstringentem cum principio acido haud ita arcte con- unctam esse, ac non nulli putant, ex experimento septimo . . l. Cet, quum lac, cui infusum Quantae et Colonabae admixtum rat, citius illo coiret, quod cum infuso Lichenis et Corticis niscueram, qui tamen evidente adstringentia praediti sunt. iicida vero lac facilii me cogere res notissima est. Quod inon servanda bile cortex a Lichene et inprimis a Cursuta
into gradu superatus sit, inde sorsitan derivandum, quod tactione magna virium ejus pars pereat, nisi illud insigni. . ursutae Iirtuti, aut sicciori atmospherae, quum primis ex-
erimento diebus nubilo, postremis vero sereno coelo frue - mur, tribuere velis. A corticis mala indole pendere haud fatuit, quum in illius et Columbae selectione summam curamlhiberem. Quanta praecipue in febribus valet, ad quarum sanationem imus in Europa Linne eam, nimiis forsitan laudibus com- . ndavit, quem multi postea, vel auctoritate ejus vel novita- studio seducti sequuti sunt, quum alii vero cortici nimium rentes eam prorsus rejicerent. Cortex quidem diu primum er febrisuga, ut vocant, locum merito obtinuit, atque Om-
. ddhuc, qui aeque enicax remedium pro illo Lbstituero
78쪽
conati sunt, spe sita exciderunt. Saepe tamen votis minuet respondet, aegro eum ob ingratum odorem et saporem Omnino recusante, quem nec lacte nec glycirrhi Za, optimis quidem vehiculis, haud ita velare poteris, ut sese non λliquo saltem modo prodat. Alii eum ob singularem idio syncras amaversantur. Hominis cujusdam mentionem Cullen facit, qui ab assumpto cortice convulsionibus corripiebatur, ipseque aliquem novi, cui vel odor solus nauseam e Xcitaret. Praeterea in febre remittente quae saepe tempore autumnali late vagatur et ob magnam bilis copiam, quam aegri evomunt, haud inepte biliosae nomine venit, ea est ventriculi irritabilitas, lut, qualicunque modo eum exhibeas, protinus vomitu ejicia tur. Nec minus hoc in febribus vernalibus tertianis atque:
quotidianis prostratis aegri viribus accidere solet. Noninegandum quidem, eum rebus ita jubentibus per anum haut sine fructu injectum Disie, sed, quum tonus ventriculi ad
vincendum in corporis superscie spasmum plurimum valeati haec methodus multo minus idonea est, et plerumque tardi us, ac morbi violentia fert, effectus suos edit. Nec desun Observationes, corticem nimia copia ingestum pertinaci alvi obstructioni ansam praebuisse, aut diari heas maxime noXiai
excitasse. His adhuc adjiciam, quod saepe, praesertina ap
Monro's distases os the Britisti military hospitals, p. 167, i.
79쪽
23harmacopolas belgas, qui viliori pretio omnem quem Anglilecusant, avide emere dicuntur, inquinatus aut corruptus prostet, eamque ob caussam ingent1 copia exhibendus sit, ut prorsus inutilis inveniatur. Corticem igitur, quaequaei ni ejus vires, saepe alii remedio secundum esse videmus. m Quasita ejus loco in usum trahi mereatur, aliorum, quas .eferam, Observationes docebunt. Non dubito, fore quo sitam, ut credant, eosdem essectus aliud quodvis remedium insigni maritie praeditum edere potuisse, quum aliis, quae sensu Seriunt, virtutibus carere videatur. Nec id prorsus de nego, cd Cursutam, cui amaritie et vi anti septica cedit, ut etentianam grato sapore, et eo, quod sanguinis impetum aud augeat, antecellit. Colonaba quidem nuper magnamoi saniam acquisivit, et vi calefaciente, ut Perceivalis ex- timentum probat, destituta est, atque vi anti septica magis ninet, sed quum septies majori pretio veniat, et plerumque vermibus corrosa reperiatur, eam haud aequa in laude esie. bitror. Nec Cursutam, quamvis e propinqua Norvegiaegione accersatur, nuntis mucori obnoXiam inveni, quum
uasta e contrario ob insignem ligni duritiem plurimos Ua incorrupta remanserit. Chamo millae sores, quos ad gandas sebres jam antiqui laudarunt, in eo peccant, quod erumque diari heam excitent, et majori cosia, quam qu Q
80쪽
aegro saepe convenit, ad finem propositum obtinendum exhiberi debeant. Alvum movere plerisque amaris commune viti-
um, quo vero mendo Quassam haud laborare aliorum meaque ipsius me docuit eXperientia. Caeteroquin, ubi febrem sustulit, tam parva doli illud effecit, ut nullam aegro molestiam exhibere posset. Quod observationes ipsas attinet, Linne ' aegrum octogenarium qui semitertiana laborabat, cuique emeticum ob vires debiles, cortex vero ob aversionem dari non poterant, infuso Quassae, cujus uncia quavis hora exhibebatur, intra duos dies sanavit.
In diversi generis febribus illam emetico aut purgante praemisso nunquam fefellige asierit Eermin. In febribus intermittentibus, Schwenke, cui te Clere tassentit, repetito adductus tentamine eam cortici praeseri, totamque medelam duabus infusi methodo Linnaeana parati libris, aut ad summum quatuor perfici posse contendit. In quartana, quam summa spirandi dissicultas, corporisbque tumescentia comitabantur, hominem quadraginta anno' rum, multis aliis remediis in castum adhibitis sanavit, testante
Amoenitates academicae, Vol. 6. Description de Sui inaria, Vol. I. P. 2 .