장음표시 사용
11쪽
signina,Opimia,& quotquot celebratissima suersiiii
non desunt: omnia luxus appetitus,ta libidinu inrcitamenta summo studro perq' ntur . nonnulli profusis sunt ptibus si ralitatem excrcere uidens tur, qui in copiosissimo Acque Amplissimo patrimonio nati haeredes,vel qui opulentissimi reptii Pr a cipes facti cum non a omines moso cesset catos
beant,scd ne diuos quidsi prae se ullo paci Exedos
putent munera assatim quibuscunque suarum tur pium voluptatum ministris r rouitaliant prosasistimaS .atque insana n rebus iniquissimis,ati obses nissimis 'pensas faciunt: cunam bis aerarie vi hau serint vectigalia non serenda imponunt, arquα gunt prouincias,cauitat. domos depccaianzair,
diuites enim quoquo p. 0 sese eximere & eas ius inde proucniunt molestias vel vitare vel r pellere' illos esse incudes in quibus Q mxi o durillima ac per
niciosissima tundantur, illi omnes it Gun. oe, eug ferre nutantur: ita ut paupertas in m .in
g b D VIdeatur. Non ullis indigemus, qui .
bus corpus cuius curam habere cogimur propter eius imbecillitatem, sustentare valeamus: qua ob rem ut necessaria comparare queamus, pecunias
habere compellimur. Sed in paupertate summa esse egestas summa rei familiaris angustia existimatur qua cum corpus amictatur animus quoq; cxa cerbari consueuit:multis urgeri malis paupereS Via, dentur,aestus perpeti, stigora tolerare, lamem perr
12쪽
sene siti laborare, Quid 1 oninibus derisui esse spre ti r pelli, eiici,putantur, non illis natura sensus de diste videtur cum his satisfacere posse non existi σ nientur oti oculis ut aliquid iucundum intueamriar,non auribus ut vocum concordi discrimine, α diuersitate queant oble stari non manibus ut quae prata sunt obtrectare ualeant,n5 palato ut quae ib li dulcia at amica sui r gustare possint, non naris bus t quae maui filium amant odorem olfaciant, veru te ses filios alii eos qui sibi chari sunt In sus ma inopia indigi tes,panotos Auallore obsitos cer nentes, letus,tam etationes,quaerimonias au dietes, ut quaestus liqui sticiat uehemeter.& multo labo .re insiadantes,cibos graues, 5c iniucudos no solum
sustui ingratos,sed et quibus nec uires ipsae reficia tur capientes in sordibus,& situ nidoris iacentes pertimescendu egestatis spectaculu praebent: haec
13쪽
alia 3 peragenda superfluentes aliena minime indigeant ope,dcfacultate Hominis naturae consenta: neum esse putantes delinire animos, adhibere uos Iuptates,seucre sensus non aniniaduerte' e, quoaquanto ab his animus magis distat ac d i entit tanto se in libertatem magis, qua nihil dulciuSMindracat, dc nobiliorem excellent orem,atet ad intellige. tiam alteram prudentiae partem,omnemi uirtutupercipiedam paratiorem, ac pro Aptioncm rcddae. Atqui haec adeo inualuit opisi uod paupcres a horum auxilio,& ope egere lotis e in is quam da uites reputentur, α in omni quan seruitutem dati existimentur,ut quis p cidiore perculsus durit sima quaere subeunda operaeprcitu esse arbitretur, maximis sese periculis opponere oportere putet,ut non solum inopia,N Indigentia non opprim tur, uerum diuitiis abundet, atlassiuat copiosissimis :
Quamobrem mercatura exercetur , mari immaenso,
ae aestu seruenti committitur fragilis pelago rates iad merces undit multas aspor ad sim imi quq .istus oratia impartiendas multi in mi ivx in P i
ncntur,quot discriminibus norum u
se 'ontulere. Horum serὸ omnium finis est E
14쪽
Attamen quanta L errore versentur manifestissiγme poterunt cognoscere, si considerauerint solum homines diuitiarum appetitionum,sensuum illecebrarism, oluptatum,quq ex nimiarum opum potentia percipi consueuerui, sponte lemos fieri,as' hac homines codicione generatos, de sociatos elle, ut ipsi 3nter se alii alias quam maxime, prodeue pol sint,& unus alterius ope egeat at e auxilio:Quod siquis aliquo accidere pacto posse arbitretur, ut quis in communione ciuili degens alterius ope, Nopera indigeat alde mehercules decipitur ,eis WAo qui minus indiguerint melius euenire egociuo ire facile concesserim. At his qui comparans dis, tiggerendist opibus operam nauant, maxIme est opus ut a multis adiuuentur. Siquis ensm mercaturam laestinauiculatorum, & nautam fide oramnas suas conanistrat necesse est, uel procuratorisbus praebeat exercendas, vel vicariis concedat ad, ministi id , multa uecurrarum periculo credet, multa scruis multa amicis,necessariis,& alias sine quorum opera mercatura exerceri non potest. Cunomina saeta suerint patroni quaeruntur ad peten/dum,aduocati rogantur ad exigendum,iudices obsecrantur ad consequendum: siquis In priuatis nesgociis uersabitur amiliatibus fidat oportet,aliena utetur ope In agiis serendis in villis coledis, bubul
cos mittet,agricolas conuocabit, operarios condu
cet,'illicos praeficiet. Quid de his qui sua agunt negocia,vel alterius procurant : nonne pro conficiendis alios consulunt, cum aliis nego hiantur, quos oportet saepe conuinunt,opimates adeunt, lanis
15쪽
toribus frequentcr eo' reuertentes negocium faces lunt,tempora obseruant opportuna,iauorem expo tutant,amicos interponiit. Et hi qui principes sue Reges Imperatores luminis diuitiis praediti quo modo postent aliena carentes ope deocte ne dicani imperare,aut regnare : magistratibus in discnt,ut regere,ut in ossicio populos continere posuit ro picrea senatus consulitur, mittuntur pro conuales,
Praetores,legati: quomodo tributa, uel ligalia exi gerentur nisi quaestores cogerent: quomodo uir bes, ciuitates,oppida castra,prouincias,portus nσsulas tueri,ac coseruare possent, nisi viliuimus etiaquisl suam operam profiteretur, cum aliis mili tum,ec custocium munia obiret di quanto opulcnσtIores suerint, tanto Illis magIs aliorum vires consilia,& labores necessatis erunt,seu domi degere, seu foris agere decrctum fuerit,multis illis opus est sarmilsaribus,rerum domcsticam administratoribus,
. a secretis,a supplicum libellis, cubiculo praestatis, eo oris custodibus, α aliis permultis quos enu incrare molestum esset,vis ad cos qui abiectissimi
homines sunt,quibus ut equos curent, vel It paci nas abstergant negocium csimittitur, quod li abeni labores,aliena consilia,alienae operae,illos no adsiuuarent non sustentarent , illico desinerent imp rare: quot curis istos interdum confici putandum est,quot vexati cogitationibus,quot molestiis lemoer aestari: quod si omnes aliae deessent haec una
ste e haec una sollicitos habere, cori dolore cet.
mulare deberet,quod totus eorum status,omnis aisnitas,qmnis hHor,omnis amplitum diuitiae, o
16쪽
uare dignitatem retinere ure inter te experiri asuuin quid quo obtinere valeatAta: hi militibus, ut eorum robpre viribus ec sortitudine res suas tutasti possint,vei ai enab usurpare queant,indigent ,illi ciuibus,& principibus ut commeatum, ut sibi nesicesuria capiant x muniatur:illi armorum labescatoribus, hi calceatas, calararii coriariis di denique miles artifice artisex mercatore mercator ag scola, agricola operatio operatius domino,dominus seu uo risus domino indiget: nemo est itaq; qui alienam opem, auxilium non desideret. verum enimvero maiori fruetur ocio Uis sedate, magis placide ac tutius vitam deget se,cui minor alienae conti
getit occasio facultatis: Quod pland intelliget si
quis paupertatis conroditates animaduerterit,quae Aduenoa concutitur,nec quacun* quanuis leus aura,ve diustis,in quibus casus,dc fortuna plurimudoniiuatur,agitatur: nam hae In nullo sermd statu stabiles solent permanere sed vel in sum/mam inuidiam adducentes acerbum odium excitare,graues Q ac periculosas offensiones cocitare vel in rapi vel dolo intercsse,vel fraude sumps vel sorsinnae temeritate,vel Inimicorum iniuriari: nam veluti in consequendo ita etiam In conseruando ex aliena pendent facultate. Non sum nescius quam si difficile persuadere pauperiem aliquo pacto posse in bonis numerati, Veru si diuitiae masne alienae desiderentur opes, ne alie
17쪽
nae quςratur sacultates uti summo stiri oeso libertate, dc quiete valeamus, At contra mani sto an a reat ex his curas derivari molesti 'trahi, sollicitu clines strui,summa pericula creari seruitutes impona,quis n5 illis paupertate iure anteponat Cia imaxima ex hoc apud pauperes felicitas comparetur; ut quis quanto minus fieri queat. nam omnino n5 potest,altero egeat,atque indig 'at,utq; honesto valeat ocio frui aepotire iussiverius,aesu dius posterit quam pauper c Cui sat est si tunicam habeat tritam,qui paruo tenui vici ' cultu p cotentus est, cui non seruis non familiarium turba est opus: Atqui ego pauperes eos non apecllarim, qui in
mendicitate egestatem necessitate perscrunt, volii tate, animo sensuum protervitate variisl appetitionibus Irretiti in ea cruciantur, Verum infelices,
ac miseros esse dixerim: Eos vero qui affluentibus sortunae bonis priuati aequo serunt animo tenuitates suas,pauperes copiarum inopia diuitesveis sortitudine animi magnanimitate,& Virtutibus, quae quidem In hoc hominum statu maximoper o clitantur as seuerarem. Cum natura proni sin at petitiones explendas,ea quae ad hoc perficiendum conducunt,cupimus,& qu rimus,ac multa qus his esse impedimentovidentur, propterea mala quavis non sint, existimare solemus, eat timorc perculsi reformidamus hanc libidinem, at* hos nietus ropellentes sortitudine praestare merito reputamur. Non est etenim tam difficile hostes superare, ex ternos expugnare mimicos, qua se ipsum vincere,
senstrum cupiditatibus, qui hostes sunt intestini obsistere,easi deiicere: nam qui uariis, ac diuersiis
18쪽
sensuum illecebris simi circunt septi angoribus sollicitudinibus,diurnis,nocturniSQ nactibus, ac pasuoribus,qui sapientiam ex animo quasi expe oratvrge tu ,exeduntur: quorum animi acerbissimo serui acos iugo opprimuntur: dura quidem corpo, iis seruitus esse existimatur, sed animi seruitute postremum malorum omnium iure censemus illa vis lissimo mancipio imponitur, haec maximum Prinς cipem captiuum retinet,illa quamuis a natura sit aliena,hominum tamen moribus,dc decretis est in adueci haec nullis naturae institutis, nullis humanis
legibus est inuecta, sed a vitiisac sensuum protervitate inscrtur, i quibus longe Pagis est aliena pauς
potas,quae voluptatum laenociniis non delinitur, cum his quibus allici potest careat: occasiocs,quae sese ositarunt saepe in uitia quasi inuitos detrudui, commoditates ec ocia in illis retinent,caue occasio
nes,Vita commoditates excute ocium,scelera minime circunstabunt, uerum si frangere animum
perint,si menti obuersari sensim immigrabunt,insistent ac denus totum occupabunt: hoc paupertas discrimine care melius cauere ualet masis tuta in
sua simplici natura permanere potest,desunt illi adminicula ad quae valeat adniti desunt illecebrς quibus pelliciatu desunt incitamenta, &blandimens ra vitiorum,non pollet auctoritate,qua depeculases,expilare publica,& priuata possit qua fidem fallere, supplantare,circunscribere,decipere, insultis columeliis assiccre,nccare collecta gratia. vel non exigua pecunia valeat impune: caret facultate qua ganeis bidinibus,luxuris,luxui,scortis crapulis, vi
19쪽
nolentus indu ere queac, ita ut hac cInditione tutius,melius ac lacilius ad honest os, sanetus res exerceri,& contempl In rerum omnium nobilissimae vacare liceaticum procul sit ab his,qus os
ficiunt, ac perturbant : negociis non impeditur parasiti non obganniunt,mimi non obstrepunt .laenones non euocant,perductores non inr iturbat des latores auribus non insusurrant domus conuiuiis, dc ebrietatibus non perstrepit omnia teperare moderate placido sedate peraguntur: summo fruitur ocio pauper,&animi temperatione quiete, & .ibertate: sunt ensin diuites Vesuti mare, quod crebro, quamuis tranquillum ventorum ui agitari, ac turabari solet: in quo motus fluctuum zmpcstates, e procellae cernuntur,at pauperes vi r uuli qui grato
per salebras murmure placide decurrunt. Quid quod scientias,&disciplinis praediti tanto ignaris praestant, quanto homines ueri cos qui dWieti
hunt antecellut nam literatorum actioncs ab ignos rantium operationibus eo differunt,quo ea quae temere,ic casu fiunt ab his,quae norma rcgula,ratiosne'c ordine aliquo peraguntur:atqui longi temporis xpetientia obseruatum est multo plures ad disseiplinarum ac doctrinarum frugem pauperes per uenisse quam diuites ac tam paucos diuitiis praeditos literarum studio excelluisse reperietur, ut serernulli in tanto illorum numcro queant existimari, quod si tam maiorum nostrorum quam nostri temporis corum,qui se in literarum disciplinas, uel sortuna uel consilio paupercs tradiderunt, mentione sacere uellem,per multos,ac pene infinitos reccnsere ualerem
20쪽
te ualerem,qui his sumntopere profecerunt, quoruaexempla pauca modo si proposuerim, de ea ueterudoctissimorum, ac sapientissamorum virorum, alia aliis clarissima,ta notissima disquirenda, de excogis tanda relinquam . Quis enim est qui Socratis Dos euinam Sapientiam praedicatione non extollat : is Platonis eruditionem non admiretur: Quis Pythagorae scientia: eunal no pecuniae conficinae causa iud disciplinam ac uirtutu amore peregrinastionis studio incitatu non praedicet : Quis Hippiae inultam rem cognitione,& notitia no laudet Quis Aristotele singulari ingenio,ac propd diuino, scies ms,dc disciplinas ad normam dirigentem praestare non siteatur: Quis Isocratis prudentiam cum clo quentia coniungentis gloria non commoueatur:
is Thaletem Philosophos etiam scire si volues Knr d rati ostendentem: Quis Anaxagoram semiliaribus,pecuniis,&fortunae bonis eedentem , eam illis condonantem: Quis Anaxarchum humana contemnentem,& corporis cruciatus spernentem:
Quis Diornem vitam agentem Horridam , ac sci Dolii latebras sese coniicientem: Quis prothago ram cistas,d sportellas prae Inopsa circumseretem: is Demosthenem tutorii patrimonium ipsius effundentium fidem implorantem : Quis Herodotum bis exilio mulctatum : Quis Homerum carminibus uictum quaeritantem: Quis Pindarum quod Athenienses laudibus extulisset a suis ciuibus pescunia muletatum quam pro eo soluerunt Athenies es. Quis Oppianos, Apollonios,Sophocles,Eurispides, Aristophanes, Menadros,Plautos, Teretios,