R.D. Caroli Musitani ... Chirurgia theoreticopractica, seu Trutina chirurgicophysica, in 4. tomos divisa; in quibus omnium morborum ad chirurgiam spectantium causae, signa, prognoses, & sanationes nuperis experimentis, novisque observationibus, & med

발행: 1698년

분량: 443페이지

출처: archive.org

분류: 약학

281쪽

CAp. LI. De Asperae Arteriae ac I .

radices dispersos, ac cum vesicu- sior, & densior, palatoque conlis pulmonis continuos , in cas- tinua est , sensu exquisito , ad mo-que patentes desinant. Appellan letiorum perceptionem praedita, atur hi rami, quousque ima usculi dura meninge Originem habet .Hae csunt, Bronchia. Magnitudo variat Oblinitur pingui, & irucoso hu- Pro aetatis, sexus d. temperamen- more, ad prohibendam exsiccati diversitate. tionem, & ut lenior evadat s Componitur ex substantia ante- nus et quo humore a catari his acri-rius cartilaginea , ut non con ide- bus abroso , aut alia quacumqueret, sed ad spiriti: s , aerisque li- de caussa aequali reddito, vox rau-beram reciprocationem purpetuo cescit: a nimio autem calore , ut is aperta servaretur . posterius mem- in sc bribus, exsiccato, clango branosa , ne ce sophagi dilatatio editur.

corporis durioris incubitu impe- habet a jugularibus exte

diretur. nis ; arterias a caiotidibus ; &Car. ilaginosa portio non conti- nervos a recurrentibus sexti pa-nua , sed ex plurimis veluti an- ris. nulis compacta est , quorum supe- Usus primo est in respiratione ,riores majores sunt. Hi' annuli ut per eam fistulam aer a pulmoni- 4 aequaliter a se invicem distant, & bus , ceu sollibus, recipiatur. Inpuli ei ius, qua 'parte Lulae incum- de bronchiis impeditis in asthmabunt, inferiore circumferentiae par- te sibilus ille fit , quem acr recite destituuntur, membranosa iub- Procans, quia libere ferri non po. stantia defectum lupplente: reli- teii, facit. qui pulmonis pareitch,ma subcui, Secundo, eius usus facit ad vo. tes, integri manent, nec amplius cena, unde Hippocrati organum se milunares sunt, sicut in superio- vocale dicitur. re parte , sed variis si uris con- Tertio, in exspiratione: primu . structi, rotundi, quadrati, aut ut per eandem fuliginosa excre-

triangulares ; & quo longius pa- menta ad os , & nares excernan- renchyma ingrediuntur , eo magis tur, ob quem usum eo artificio o membranosi, minusque duri, ar- cula venae arterio ae cum osculisteriis similes , ac venculis pulmo- asperae arteriae coeunt, ut suliginis continui fiunt. Omnes autem nibuS pateat solis exitus, non Vero,

dicti annuli in a jusculi per carnosa sanguini, nisi per vim,& cum tussiligamcnta sibi invicem exacte con- adacto. Dcciuntur , minimi per solas mem- Quarto, ad sanguinis vitalis, M.

branas cohaerent. cordis refrigerationem , α vent se Aspera haec arteria duplici Mem lationem mediante aere. brana constat. Uda externa, quae irutarunt Veteres aeris usum

subtilior est a pleura provenit, & esse a natura institutum pro cordis cartilaginum ligamentis firmiter refrigeratione , & impossibile esse devia a. Altera interna, quae cras viventem non respirare, di sublati

282쪽

16α De Vulneribus

rei piratione , vitam auferri, atta- omne avium genus : ex aquatilimen hoc suas habere videtur diff- bus autem Delphines, Phocae , de cultate, . Muppe mae toties con- omne celaccum genus habent pul- tingit in maximis aegrotat ionibus, mones. Porro Pulmonibus ca- ut univerio corpori, oc ipsi etiam rent pisces reliqui, serpentcs , dccordi calor deiiciat, sca interea pleraque in secia , quibus et: am aeger sine respiratione diutius per- unicus tantum cordi, ventri ulus durare non potest; non itaque vi- inest , qui per mediani se te ipsius detur omnino necessarius aeris cordis longitudinem protonditur, risus ad cordis aesium temperau- quanquam Arist. lib. de Parti a nim/dum. Praeterea inli pocaustis, ta lium scribit animalia n , uraeli uariis tantus aliqirando percipitur calor, ut ova pollit dura efficere , quo circa calor in his locis existens major , utique crit, quam cordis calor: quod vel ex eo etiam confirmari potest, quia aer e corde respiratus in hujusmodi aestuariis apparet manibus , coeterisque membris veluti frietidus. Atqui in

elephas , boves , & Vmilia tres

habere cordis ventriculos, me di cria, ut homo, sus, canis duo, , dum in ima unicum tantum. verumtamen ZOoto inia tu det contrarium ; nam Proie 2bsu uin animal tres habet cordi, xentriculis. Potuit autem At litoteles , aviqi:ivis alius author ex huius obse: va-

hisce hypocaustis homo vivere po- tione haec scrip erat, decipi, pu

teii spatio unius horae , imo amplius, sine ulla notabili noxa: igitur non videtur aeris usus in respitatione esse institutus propter cordis refrigerium. Cum praesertim sine rei piratione homo vix ad tantum pauca minuta vitam proroga

re valeat.

Verum ut aliquid vero similius de respirationis usu definire possi mus, subiicienda erunt nonnulla ex anatonae infri dicenda. Scire autem primum opore t animalia Omnia, quae pulmonibus praeditatans si iitram cordis auriculam, quae in magnis animalibus valduampla esse solet , ventriculis annumerari debere. Sed neque Omnia minora animalia unicum dumtaxat habent coidis vcntii culum euam quaevis vel minima a icula

duobus instructa est cordis si Hi-bus, si e ve utriculis. colat a vcria Thynnus , di maximi quidam

pisces unum habent cordis ventriculum. Illud certe verum eii ,

quod ab authoribu, plerisque scribitur animalia omnia pol mon bus sunt, habere duas ca itates , seu praedita duos habere cordis Velitriduos in corde ventriculos , qui culos, coeterae vel 5 unicum. xum alter , qui ad latus duxi una Praeterca ex anatome sciendum, ergi , appellatur dexter , alter cor cujuscumque animalis Pulmo- Vcro, qui medium so re locum oc- Vnibus instructi habere quatuor va- cupar, Vocatur sinister. Pulmoni- sa, hoc eis vcnam cavam , Venambus quidem inii ructa sunt omnia arterio am, a Neriam venosam, Abac animalia te Aectria majosa, ec artet iam maguaiam , sive aortari .

283쪽

Ch p. LI. De Asperae arteriae, &c. et u

Haec autem vasa instructa sunt un- Sanguis per venam cavam fuit iudecim valvulis , scii ostiolis. Val- dexteram cordis auriculam , de m-tiulas recentiores anatomici nuncupant quasdam pelliculas , sive membranulas, quarum munus est impedire ingrcissum , vel egressi insati uinis , aut alterius humoris ;nam quemadmodum in majori pila lusorii inest foramen cum interna pellicula , quae aeris ingrcse sui cedit, egressui vero resistit, itasiim liter in venis animalium, ta invasis cordis sunt ejusmodi valui lae, quarum haec dii positio est: Ubi

Vena cava in dextrum cordis sinum ingreditur, hoccst in auricula dextra cordis sunt tres valvulae , quae nuginni liberum praebent ingressum in cor, impediunt autem egre usum. Rursus in vena arteriosa insunt aliae tres valvulae , quae sanguinis egressum e corde perna trunt, prohibent vero ingrestum; praetcr-ca in arteria venota sunt duae valvulae liberum praebentes introitum sanguini, & imped entes egressum, tandem in illa aorta sunt tres aliae valvulae , quae permittunt egressu in sanguinis e similito cordis ventricum, ac prohibent regressu n. Quibus positis,facile erit explic re verum sanguinis motum, transiitumque per cordis ventriculos,

hunc autem omniti primus innuit se videtur Erisiseratus apud tetrum,sedec illum subodorati sunt alii scriptores, ut Andreas C a pinus, Rea dus,Columbus, ellius, detortasse alii,

sed primus omnium persccte demonsi ravit IIarvetur ii,

gentissimus arcanorum Naturae observator. Hic autem sanguinis motus ad hunc sere modum se habet. D. Caroli Mustiari I om. I I .

de in dexterum ventriculum: atquet

interea ventriculi cordis dilatantur: deinde vero constringitur cor, ut pr terea sanguis in dexterum ventriculum illapius protrudatur, cumque nequeat in venam cavam regredi ob valvularum obstacula, ingreditur in venam arteriolam , quae ex uno veluti trunco in surculos innumerabiles per universam pulmonis subitantiam repentes diste minantur: Interea inspiratus acr tunc per pulmonis bronchia sertur, pulmones ipsos dilatat, atque adeo constringit, premitque ramos praedictae venae arteriosae squamobrem sanguis necessario

propellitur in s mliram cordis auriculam , unde defuit in sinistrum cordis sinum. Tunc vero sinister

cordis ventriculus ampliatur, iterumque postea coni irin Situr, quare sanguis neccssario e sinistro cordis ventriculo propellitur per ao tam , arteriasque ad . omnes fere corporis particulas pertinentes. Eodem autem tempore sanguis ad utramque cordis auriculam confluit, de similiter ambo ventriculi eodem temporis puncto dilatantur , atque constringuntur. Ex his liquet in pirati actis usus; sanguis enim e dextro cordis ventriculo in pulmones protrusus ibidem stagnaret per mollem pulmonum substantiam, nisi interca inia piratus aer bronchia pulmonis insando , sanguinc ira in sinistrum cordis sinum propellcret : tiam profecto propulsione illa cessante, sanguis in pulmonibus uberius Ll con-

284쪽

confluens restagnaret cordis simis una cum sua auricula multo languine in farciretur, atque interea sinister cordis ventrieulus inanis fieret, nullusque adeo sanguis per aortam in arterias universi corporis propelleretur, quo

& dexter nimirum insunt in foetu duo alia peculiaria vasa , seu tubuli , per quos sanguis e vena cava in suis

strum cordis ventriculum , & ex dextero cordis ventriculo in ao tam , non trajecto pulmone periabitur. Illis it que qui in utero ma circa partes vitali calore destitu- tris haerent, datum eae posse sine

ix, protinus languescerent , uia de mors necet Iarib consequere

Hujus rei veritatem exemplis, Robservationibus illustrare possumus, priino enim animalia pulmonibus carentia non indigent respiriatione . quia nimirum unicum ha- respiratione vivere , di pulmones in non natis ab omni prorsus munere feriantur. Postquam autem

animantes ex utero matri, prodiere , liatim incipiunt respiratione

uti: quare sanguis v vcna cava in dexter uin ventriculum loquit. αhinc per pulmones in sinistrumbent cordis ventriculum ; quam o- propcll tur. Unde fit, ut memora-brem sanguis e vena cava in cordis ii duo tubuli, qui in scutus corde cavitatem illapsus facile in ipsius observantur, post egressum ex utero incipiunt exareicere , ita ut processu lcmporis omnino e1siccentur, & obi iterentur, ut contingit etiam funiculo umbilicati.

Anates vero. , ansere S , lutrae, carto: es, phocae , ta complura an malia a Graecis amphibia dicta . quod tum in sicco, tu in cliam in cordis consti ictionem protruditur

in aortam. Hic autem notandum est , animalia , quae carent pulmonibus vo em non habere, praeter ranas , quae pulmonum loco duas habent vesiculas cum duabus fistulis, quae asperae arteriae vice sun etiantur.

Secundo idem comprobatur ex aquis vivere pollunt, pcr o nem cordis in foetu struetura ; scelus vitae cui sum integra retinent ii uxenim in utero matris nequaquam illa vasa, . quae in f tu ine se dixi- respirant, imo cum valde tenellus mus : ad propi re hujusmodi est, tenuissimo quodam liquore animalia diu iub aquis sine spiritu circumfunditur , & ita membranis vivere' pollunt, nam etsi respira- involvatur, ut nullo modo aera pa- tione interdum priventur , adhuc at ingressus, quemadmodum & tamen pervius est sanguini transi- in pullis in ovo conclusis est obscr- tus. Hinc autem manifesta esse po- Vare, quoniam igitur scutias in ute- test illius pulcherrimi problematis Io cxistens non respirat , nequit solutio, quod in sua Zooto a De- propterea in illo sanguis e dextro mocretea proposuit Cla ossimus Mar- cordis ventriculo in sinistrum per eos Aureliui Severinus; cur scilic Pulmones protrudi : unde aliam anseres collotenus prehensi non viam sibi natura paravit in transitu suffocentur: huius rei veram cauias .nguinis per cordis ventriculos, sam Vir Doctis; rus ignorasse vi-

detur:

285쪽

C, p. LI. De Asperae arteriae, x

detur: inquit enim id contingere, columesque fuisse servatos, uiui Equia propter lubricitatem nequeat Verisimile est praedictos pueros p

alpera arteria omnino praecludi, tui se diutius vivere sine respiratio Sed enim anseres toto vitae curricu- ne , hic dicimus polle hominem, to , ut dicebamus, integra servant si a primo ortu educari, ut possit memorata vasa. Fortassis autem in- deinde per omne vitae cursum amissignis ille urinator nimirum Cola phibi'rum more vitam degere. cognomento Piscis, cujus memi- Quod quomodo in opus deducinere Iovianus Pontanus, Alexander Possit, explicat Thomas Cornelius in ab Alexandro, P trui Messima, de suit Progamnasmatis. alii, amphibiorum instar toto vitae A perae arteriae caput, seu prin- spatio vala retinuit, ac propterea cipium Ori. continuum Lar x ap- more piscium magnam vitae partem pellatur , quae est vocis organum: degere in mari, de ad pelagi fun- ejus situs eii in collo , de quidem dum urinando penetrare potuit. in medio , di unica est, ut una vox In India occideat ali passim uri- edatur.

natores margaritarum Oli reis ve- Figuram habet sere circularem, nandis intentos per horam inte- antica parte extuberantem, posti-gram sub aqua latitate certum est. ca nouitiail depressam , ut gulae ita N Ii yptii urinatores sunt per- cedat ita deglutitione praesertim. e .ssimi, & urinando depraedan- Magnitudo ejus pro aetate, sexu, tur, Nam ut liquet ex descriptione & temperamento variat; nam in peregrinationis Hierosolymitanae juvenibus la Unx angusta est , un- Nicolai Christophori Rati viiii, sub de vox acuta: in adultioribus an

aquis latitantes non contenti ter- Pla, unde vox gravis evadit, quo

relici furto, quicquid arripuerint, citam facit Laryngis Longitudo,

in aquam protrahunt, di asserunt: aut brevitas.& frequenter hominem in sponda Lar tali Partes, & circa eandem navis cubantem arripiunt, atque sunt: musculi, cartila3ines, mem- demersum vita , di vestibus spoli- branae, vasa, ta glanculae.

ant: ut navigantes armati saepe to- Primo omnium occurrunt musta nocte vis lare cogantur. Et ibi- culi, qui cartilagines movent, quosdem magno numero piscatores in Obtinet Larynx, ut voluntario in aquam se demergentes manibus tu moveatur , cum vocem pro ar- pisces capiunt, α cum geminos bitrio elamus. inanibus extrahunt , tertium ore Suot huma ae Laryngis musculi adferunt. Id autem fieri posse taci- non nisi tredecim , quatuor com-le sibi persuadebit, qui cum Iulio unes, dc novem proprii. Com- Caesare Arantis celeberrimo Anato- munes sunt, qui in laryngem inamico observarit modo multum plantantur,ab ea tamen non orium

etiam in quadrimulis, quinquen- tur, & finiuntur. Proeriis a Lanibus , imo grandioribus natis rynge oriuntur , di in ca finiuntur. pueris tales ductus integros, ia- Communium par primum steria Ll 1 noth oriris

286쪽

1ss De Vulneribus.

noli rotaes appellatum, 1 superiori, atque interni sterni parte ortum interne ad Latera cartilaginis sci tiformis inseritur, & dum scuti- formem detrahit, rimam coarctat. Secundum par, quod superius, inalbroides appellatum, ab inseriore i ede ossis hyoidis ortum , in basim scutis Ormis inseritur, eamque attollendo, rimam dilatat. Propriorum musculorum par primum originem ducit ab annulari cartilagine, ta in scutiformis latera desinit , atque hinc Cricοιbroides anticum nominatur , &cartilaginem nonnihil oblique deorsum movere putatur. Usus est annularem cartilaginem ad scutiformem trahere , ut inungatur.

Secundum par carnoso principio posterius procedit ab annulari, ta in guttulis, seu altaenoidisi artem inferiorem nervoso suo in- itur, ac caltilaginum duarumalytaenoidum diductione laryn-gem aperit. Anatomicis communiter Crisoartalloides posticum appellatur , Caeserius hoc par Cu L

iare vocat.

Tertium par Cricoasthenes es laterale dictum, superius ab annularis lateribus ortum , glottalis lateribus ad articulum inseritur, cartilaginum obliqui diductione la-xyngem aperiens. Quartum par intrinsecum , &valde latum et seroa ranoides nuncupatum anterius, ta interius a

scuti formi prodit, & desinit in latera glottalis, quam constringens Ia ligem recto ductu claudat. Hoc par si in angina inflammetur, eam lethalem facit, cum cxaeic rim claudat Noniis musculus aliis quintimi par Auranoides dictum oritur 1 postica guttatis linea , & libris.

transversis delatus in ejusdem latera inseritur, & arytaeno dem cartilaginem constringens, laryngem recto ductu claudit.

Epiglottis in homine nullis datur musculis manifeste conspicuis;

nam voluntarie in eo non movetur, ut Ioan. van Horne nugatur.

sed assumptorum pondere, di lii guae retrorsum tractioitae dumtaxat deprimitur. In brutis vero major bus , quae ruinii ut, & rc pc petuae ciborum ingestioni iubi antia ac epigio illuc in praegraudem habent, mulculis donatur manifestis ; quorum alii ab hyoide oriuntur , ta basi epiglottidis inserti iacam attollunt: alii inter epigi oti dis . tunicam , & caltilaginem ii:i eam dc trahunt , di sic raryngem laudunt. Cartilagines larragis sunt quinque , ouae in senes entibus alia quando ossium instar indurantur; unde aliqui suffocationis peliculum in patibulis declictaverunt. Prima cartilago TH roides , veL cutiformis ,. scutalis , clype aliS , peltalistac. a formae, quia quadrata sere , intus cava est , ioris gibbosa, d prominens magi, tamen in viris, quam mulieribus, quia harum collum e aequaut glandulae, pulchritudinis ergo, ad La-ryngem positae. Protuberantia illa in collo anterius conspicua, dicitur Pomu n mami, quia vulgo ita. Adami saucibus pomi fatalis partem ex poena divina. remansisse

atquc inde cartilaginem hanc dii ut

287쪽

CAp. LI. De Asperae Arteriar, &c. 1

stentam protuberasse, eande inque Linguam rei crens, unde nonnullis

haereditario jure ad poster os tran- Lingua dicitur. Acri tantum pate enatam fui te. in medio distingui- aditus, & dum vescimur, di bitur Linea , ii Oe duplicem alii bimus, rimam te it , di claudit.

constituere , cum revera dupleri ne ex cibo,potuve in tracheam alia

rarissime inveniatur. In angulis suis quid decidat, sed clausu epi lota processus habet , superius duos tide , in gulam cibus , & p tus

longiores, quibus ossis hyoidis in- abeant. Aper tur in risu , unde eo ferioribus lateribus ligamenti ope momento sorbentes, a risu sibi ca-jungitur a interius duos , quibus Uuant. Quod si casu mica panis, Literiori cartilagini ad hae t. vel gutta potus incidit, vehemens Secunda Criobides teu Annularis tussi, , molesta excitatur, quae dicitur , quia rotunda usi, annuli pzrievcrat, donec , quod indebi instar , &. totam laryngcm ambit. xc ingestum est , rejiciatur, quod Tertia , ta quarta aliis unica, si non eveniat, mors prae foribus sed si membranae exuitur , apparc- adest. Provideant igitur helvionest, i esse geminam Dicitur A ti uia ne ii Ier hanc, & rimulam cibus, des, se ii Guualis, quia procellus sibi po uiseu se insinuet, alias suffoca mutuo iuncti finimam gutturnii , tioni, Periculum subeunt. Nota est vel olla sum partis, qua aquam es- t. Aiax, lib. 9. cap. n. de Axacreonia landimus, referunt. te biliori a , qui cum seniles vires Qui ita est Delottii radicem succo passae uvae refert: unius acti linguae sita , glottis , seu rimulae no , qui saucibus haerens, nec deis operimentum , quo tegitur, ne mitti, nec revocari posset, guttulliner degliitiendum, cibus, potu se premente , suffocatus obiit. Itemve in asperam arteriam delabatur, f/biui Sex :or in lactis haustu uno qnam vis non tam qui sita sit com- pilo strangulatus est misissio, quin huimorum aliqΠid bl Utrinque membrana ori commi de secundum parietes tracheae se ni alligatur, quali etiam lento hu- insinuare possit. Unde in affectibus more persula succingitur laryngis horacis eclegmata , & tabellas interna cavitas, & extra quoque prascribunt vulgares in ore, recit- larynx obvoluitur uato capite tenendas , donec li- Uenai habet larynx a jugularique sevit , ut portio aliqua per tra- e terna ; Arterias a carotidis ramocheae parietes defluat. Verum cre' nu jari; Nervos vocales dictos prodat hoc , qui vult, non nos, qui motu musculorum , a sexti paris nimium scrupulis angimur praesia ramo recurrente.

cribimus tamen tabellas ecleg- cuandula adstant duplices ,. aliae mata , ut vulgo imponamus, quia ad laryngis sedem a trio rem , vide. populorum morbis vescimur. Hoc licet a b uvulae latera, & dicuntur uia una scimus, quod epiglottis sub- tonsillae , de quibus egimus suo lo-uantia reliquis cartilaginibus mol- co, quae sponetiosae cum sint, ce-

288쪽

168 De Vulneribun

quam in salivam convertunt, cujus gratia humectantur fauces , la-rynx , lingua , S ces Ophagus: quamvis , oc ad gustum, qui sine madore non fit, faciat. Sunt hae glandulae circa linguae radicem , &communi oris tunica teguntur, iavenas a jugularibus accipiunt. Aliae adii aut inferiori laringis regioni utrinque una, magna, ta sungo a , per quam dii seminantur venae ex jugulari externa. In staminis magis conspicua est, in homine magis carnea.

Usus est humiditate viscosa, &pingui laryngem irrigare, ut cartilagines ad motum aptiores fiant,& vox suavior reddatur : quod imitantur ii, qui fistulas oleo inungunt.

Laryngis usus est esse vocis o

ganum.

Asperae arteriae vulnera nullo ii digent signo, cui visui pateant,& ex vulnerati relatione opipare

comprehendantur. Si vero ambigimus , an vulnus ad asperae arteriae cavitatem irrepat, id facile manu , candela , speculo , vel aliare vulneri admota , dum aeger loquitur, & omnino ex aeris p r vulnus exitu. cogaoscitur.

Caussa. Tracheae vulnera violentam sibi

ascistunt callidam, puta inlitumen ta pungentia, scindentia , vel contundentia, ut tela, ictus , morsus,

ta alia, quae hujus bitulae pulmO

Prognostis, i . C A r. L II. Vulnera asperae arteriae periculo sunt plenissima , & plerumque De Asperae Artem Vulneribus. icth lia ; haec namque pars ob fcrem hauriendum, dc emittendores

NE cessarius est ad vitam tuen- loquendum irrequieta manet, dcdam cibus, de potus, & nihi- consolidatio non ita facile obtine-lominus ine his diutissime vivere dc praeseriim si Vasa jugularia possumus, imo stupendas de ho- sint dii lecta, sanguinis profusione Drum longa abstinentia legimus hi, fit tracbeam sustbeatur aeger. Sistorias; attamen sine acre , quem inpia substantia cartilaginea integruspiritu ducimus, vix ad paucula pςr transversum dissecta sit, nulla temporis momenta vitam protra- fc denuo connectitur, nec coahere possumus : ideoque si respira- ic scit. Si vero vulnus inter duostionis organum , quod ad vitae annulos incidat, aliquando saua- conservationem magis est nece illa- xur. Interdum etiam tumor, rarium , ejus continuitas dissolva- instariamatio accedit, respiratio inetur ,& depravetur, consuetus ae- xvrcipitur, & hinc gangraena, ec ris transitus denegetur,subita mors sph celus, quae agrum subito jugi vulnerati tabernam pulsat. lant. Curatio -

289쪽

CAP. LII. De Asperae Arteriae,&c. acy

. ejusque asperitates leniendas , sed Graiie. nullius momenti sunt haec medicamenta juxta eorum excogitatio- Vulnerum asperae arteriae cura- nem, nam nihil per asperam arte-

tionem quod attinet, vulgares pri- Dam in pulmones delabitur, sed nno sanguinis fluxum sistunt vulne- per cosophagumi stomachum denratam partem pulveribus adstrin- cendunt, quod si sortasse eveniat, Eentibus aspergendo, ex masticha, tunc tanta excitatur molestissimaboro, farina volatili, crepitu Lupi, tu ais, ut nisi res indebite in gelia cornu cervi usto , yilis leporinis, a ui- ς lim iactur, hae inoptysis , vel susne draconii, & similibus ; deinde socationis periculum impendeat. Labia cutis distantia sutura con- Praeterea demus per epiglottidem jungunt , & emplastrum Barbarum in a peram arteriam quid ecie: Extra adli bent. in ore vero intus matum delabi, sed haec debe- vulneris glutinationi subveniunt, rent esse eclogmata vulneraria, frequenter aliquid medicamenti qualia non sunt, quae a vulgaribus detinendum , quod liquatum sen- praescribentur in parte vulnerata

sim per asperae arteriae viam prola- rcmoram noli contrahunt , non

batur, idque facilius succedet, si actuantur , nec soluti unitatem aeger resupinatus cubat , ita sunt moliuntur , ideoque suti ia.

Dia tragacanthum frigidum, dii codium , looch sanum, & cxpertum, vel similia. Vei . Dec. diatragac. frigidi S. j.

Gummi Arabici ana 3.i'.

camenta Lambitiva, ta tabellae, ted asperae arteriae vulneribus ne

Pro vulnerum asperae arteriae curatione secundum nostram sententiam dicimus, quot si haemorritagia adiit, in ea sitienda , solo spiritu Vini ricti aio externo applicato utimur, quo nihil securius. Non improbamus Aquam arteriatim n. d. led summa solertia applicanda est , quia siquid in tracheam

illabatur , tussim excitare , & ma-lum peiorare posset. Pro vulneris consolidatione, siue sutura, di labiorum conglutinatione, epithema calidiuscuium ex piritu Lumbricorum, O vini camphorato imponatur, quo prudenter adhibito, haec vulnera coalescunt, & scii citer curantur; . vel nostro balsamo ex sequa RQ na Huta. oleo aparicis , O balsamo i quicquam prosunt ; vulgares nam. Peruviano commode agglutinatisque has excogitarunt imposiuras promoveri potest ; vel emploro in catarrhis ad expectorandum hu- fictico, vel Oppotesiloch, dummodo , morem. in Pulmone contentum, . trachea non nimiam laesa, aut plane.

290쪽

1 o De Vulneribue

discilla, aut per transversum diia penetrans passias. verum etiam

secta sit, & tamen has observavi- quod magis refert , aspera arteriamus curationes, vel cartilagines, dc in gutture sub larynge vulnerata ligamenta sint totaliter deliructa. fuit, α ita praecisa, ut cum inu Interiin aer, in quo degit aeger, mure, di sit, lO aer exploderetur; sit purus, dc te renus . nocet enim ulterius venae jugulares , & arte- nebulosus, ac plu losus, vel acido riae carotides una dii sectae fuere :nitroso nimis resertus. Cibi sint unde vulneratus exanguis, & jugu- liquidi, & qui facile digerantur, latus in Sanctissimae Auia unciatio- vitentur acida, salina , acria. Po- nis Xenodochium pro urna potus sit tepidus ex decocto he bae lius, quam pro vitae recuperandae heae, frigidus namque no t. expectatione delatus fuit. Rcm Somnus legitimo tempore conci noli ro l aeculo inauditam , de om- laetur, sicut nec vigiliae protrahan- nem fidem superantem narramus,tur. Quies optima cli, declinet veruin in narratione , ne mendacii a verbolitate, α taciturnitatis sit insi in utemur, pavemus , sed eniti', amans. t Altius debito tempore quia observatio recens est , suae onus deponat. Animi pathcnu- oculati testes, tum in ch rurgia ty-ta reprimantur , exulenc sui piria , rones, tum admodum exercitati, anxietas, & molestia tanqualia tum tandem Xenodochii, ut inte- maximi coagulatores, & acidi au- ri in nobiles omittamus viros , quictores, hilaritas uragis prodest. hujusmodi curationis fideles spe-

Non desint interea potiones vul- ctatores, & nos ab omni convicio iurariae, quae irradi ina opere succos cxpedient. Jugulato benigno vul- acidos mitigant , ab orbent, dc tu sors arrilit, α tulit, ut in Car vulneris curationem accelerant, ex li Prua ntis, salutares incideret ima- radice consolidae majoris , hedrra terre- nus , qui propinato sub aurora , de

D .sorum hyperici, ta in unaquaque Asperae arteriae, veni, jugularibus doli addi pote ii a Cimonium Lapho- dc arterii; carotidibus balsamo Sa-

reticum , vel tinctura amimonii guttas maritavi misa cum Regina Hu g. aqua xx. vel oculi cancrorum, vel balsamus applicato , viginti uuius diei m- Peruvianus, vel re retoriam trajectas, tervallo , redi nim studio, & pe-

ut liquidior reddatur. iiii a priuinae sanitati integre reui Non profecto hic alto subsilantio tuit. Si jugulatus in alius chirurgi

praeclara vulneris asperae arteriae e iisdem xonodoc ii, vel alterius praetereunda cli observatio: A i- incidiis et tingulas non aliter ac perchaia Pignasio genete Lusitanus, Nea- se casem carnificis dexteram ob

tant uua uuluas tu ara uina sinistra. Mi Prudens c it vulnerum, coetero

SEARCH

MENU NAVIGATION