장음표시 사용
411쪽
g. III. De elui qui est mastre de Vescias e mais non eri Tertud'tin droit Plem et libre. XI. Par rappor II 'asfranch s semen ei veriuran dro sede plei ne proprisitsi ii aut obsorve ici de uxilio Se S.I' Parci ancien droit Ia liberi civile I laquelle iaἰt oin ledroit de cilsi, ne poliva it tre dolans his es clave clii par celui qui en lait te mali re , en verti dia droit des cito voras romatias ; ais elui qu'on appelait mali re naturet, ne polivait en sui re qU'unas ranchi est . Cette dist notion dos liberis et des propi Ihlbs a sto abolle, comme on se volt dans les Institulos. I ' u Si 'osclavo doni uel lu'tin aua proprisit et uia an tr l 'u sus ruit est si ranchi par te proprisita ire , i ne devient pas libre,
Ou 'un utre manthra non solennelle, qui ne donnait que la libertἡ
412쪽
3 4 6 LIB. XL. PANDECTARUM TIT. IX. Justinianus item hoc ius abrogavi , constituitque ut servus a Duille proprietatis domino manumissus , ad justam libertalem perduceretur tamen fructuario, citra cujus consensum manumissus esset, servire , quoad usus fructus duraret, leneretur l. I. Oct. 7.
XII. Jam de eo videndum qui servi dominus est, sed non libero jure. Servum pignori datum manumittere non possumus . I. .
Ut p. lib. . dis utat. Servus pignori datus, etiamsi debitor locuples si sit, manumitti non potes n. l. 3. . o. I. de manumis s. Paul. lib. 39. δε med.
Hinc Severus et Antoninus is Licet dotale mancipium vir qui Solvendo est, possit manumittere 2 tamen si te pignori quoque datum mulieri apparuerit , invita ea non posse libertatem adsequi,
non ambigitur . l. I. Od. 7 8. de Ser . Pigu dat maniam. Haec ita, nisi creditoris consensus accedat. Ita enim Alexander ut proponis consentiente creditore cui pignoris jure clim aliis mancipiis obligatus fuisti, a debitore manumissus es potuisti ad libertatem pervenire , . . . cod. d. it. Scilicet modo is creditor qui consensit, rerum suarum administrationem haberet. Hinc Hermogenianus re ignori datus servus, antequam debiti nomine sat satis, sine con Sen Su creditoriarii manum illi non potesta sed pupilli creditori S citra lutoris auctoritatem , consensus nihil libertati prodest; sicuti non prodest, si fructuarius pupillus manumissioni similiter On Sentia D. l. 27. g. I. Iderm Og lib. I. juris ellitom. Observandum etiam quod si creditoribus satisfactum suerit, ancili de me pignori obligatae a debitore manumis spe erant, liberae sunt. Nam ipse manumissor, si fraudem se secisse creditoribus , ut revocet libertates, audeat dicere, audiri non debet, nec heredes ejus n. l. 5. Od. 7. 8 d. ta Λlexander. Diciis consonat Scaevola gnori obligatum servum debito-m heres manumisit. Quaesitum est an liber esset Respondit,
Secundum ea quae proponeretitur, si pecunia etiam nunc deberetur, non esse manumissione liberum sectum Paulus: soluta ergo Pecunia , ex illa voluntate liber sit n. l. 6. Scaev. lib. c. CSP. XIII. Haec de speciali pignore. Sed et favore pupillorum, tacitum pignus , deque ac speciale manumissioni obstat in specie
si Adeoque nulla raus fiat creditoribus. a Ut pote qui rerum dotalium vere dominus est, supra, lib. 23. fit. . de jure Ot.
413쪽
DE CEU DON L AFFRANCHISS EST NUM, etc. 397Justini en abrogea aussi ce droit, et Oul ut quest 'es clave Tranchi par celui qui en vaticia Due proprisitsi, d libre , solis a condition cependant de servi l 'usu fruitie pendant a dure de sonusus ruit, si et usus ruitieris 'avait a consenti a son si ranchis
XII. asson maintenano celui qui est mattre est 'esclave, sangen avo i lolite sol la libre disposition.
sem me de votre mali re il est certa in que votis ne pou vegia Sutreasseani hi satis te consentenient de s seu me M. I en est in si , is molns que e rhancier ne consenleri CarAlexandre dit Si comine, O usu exposeg vous ave styasi ranchipar te obite ur dii consentem erit u crsianciera qui Oti votis validoniae en gage avec 'autres es claves vo us axe pu parveni a la
pille oum usu fruitier, son consentem erit ne sussira qu'ave est 'autori sation de so luleur .
II aut aussi observe que u si tes rhanc ter on sit paysis Heses claves qui leur valent sitsi Onnsis en gage tant assi anchis parte sibi te ur, deviennent libres car si cel ut qui es a si ranchis se allύgue qu'it 'a sat e fraude de ses rhancter po ur rhuoque Pleur liberto, i ne dolii a fratre coiit , et i en est de mome de
sonasiritie n. Ac qu'on vient de dire est consor me ce que ditius si Scaevola.
414쪽
398 LIB. XL. P ΛΝDECTARUM TIT. IX. sequensi, de qua ita rescribit le3ander Si tu or tuus de pecunia sua Servo emptos manumisii : quoniam hujusmodi servi, sicut coeteo res pupillaribus pecuniis empide, jure pignoris ex Constitutione divorum parentum Poria in Oblig.iti sunt, favore pupilloruin liberi facti noti sunt n. l. 6. Od. 7 8 de Scr OP u.
Coeter una lacitum pignus, quale tu Bbus quae invectae et illa ite
item generalis hypotheca manumissioni non obstat. linc Gaius: timeneraliter pignori datus servus , sine tibi pleno jure debi toris est , et justam libertatem ab eo consequi potest, si lex Atala Sentia non impediat libertatem, id es , si solvendo sit, nec ob id creditores videatitur fraudari . . 29. Gaius, lib. I. V astu missionibus. De generali pignore accipe quod vetus uris consultus ait Servum pignor datum , civem romanum sacere debitor potest 1 nisi si solvendo non sit obstat enim lex V lia-Sentia , quo vetat Servum oeneratorum a causa natium iSSuna, civem romanum fieri, sed latinusta 3 M.fag u. et Icii. g. 6. Pari et Severus et Antoninus Ab eo qui bona sua pignori obligavit situ habet, quinque habiturus esset , posse Servis libertatem dari , certum est. Non idem juris est, in tris servis qui pignoras jure specialiter traditi vel obligati sunt . l. 3. cod. 7. 8 dc
Maxime autern non potest generali hypotheca obstare manu missioni ejus servi , quem debitor Sub hac lege emerat, ut cum
1liti Paulus: H AElianus diibitor sis cali; invenieriam ancillam
an te annos mulios emerat hac lege ut manuinitteres , eamque manu mi Sera procurato , quum bona debitoris non suliticientia qu gereret, etiam Evemeride status quaestionem faciebat. laruit non esse juri si scali locum , quo omnia bona debitorum jure pi-
1 Vulgo legitur nonpotest. Negalionem expungi, auctore Cui acto, Contextus hic ilesi urat. a Schultingius legit, fraudandorum creditorum. 3 Hiem Schuliingius verba haec, sed Latiniatu expungenda esse Censet, Ut glossema diam adversus legem Eliam cientiam manumissus, inquit, non sit Latinus, sed et ne servias. Contra Hein eccius , Anti'. rom. lib. I. At 6 nd cap. io legis Eliae Sentiae, putat distinctam in ea luisse causa ai
Heratorum et zeterorum creditor utra In fraude ui creditorum manumissus ,
liher non sit : in fraude ui vero foeneratoriam, licet justam et civilem lihertatem non consequatur , tamen in libertate moratur: et sit Latinus ex lege Junia-Norbana quae postea lata est, Latinosque secit plurimos ex his quos justam libertatem consequi non patiebatia lex Elia-Sentia. De hac coniectura et distinctionem ei nece ii, lectoris esto iudicium.
415쪽
spi ciat, par appor 5 'assi anchi emeni dans 'espice sui vani , fur a uella uia res crit 'Alexandre dit Si voti e luteur a assi anchi
des esclave ac helos de vos deniers; Omme es es claves , in si quet Oules es hos es achel si es des deniers 'un pupille, tui soni do tib sen gage par es constitutions de me augustes a ux, lariave ur dueau pupille em pdche qu iis ne soleti libros n. D'aille urs, e gage lacite u 'a te propri silaire 'une maison suries me tibi es de se locataires , ne te emphe heias illast ranchi leui h
d sibi leur qui petit lui doniae la liberi si , si laclo AElia Sentia De s'y
'est est hypoth hquovisinsirale qu'il aut en tondre e que ditis nancien juris consulte, que cie sibi leur e ut 1 assi anchir 'es clavo
plus leui S atin his au paravant , chel si 'es clave vena eri , solas lacondition deci 'assi anchir et lavat asi ranchios te procureti di sis Ciro uvant te biens JElianus insus si satis , contestatici silal 'Eve moria I sui sic id que te sis c 'avaitia ce droit, quoique toti S
page de ceu qui 'eti titio int; et que elui qui a sit assi anchi e fraude des dernier De devient a libre , mais que cellai qui l'a t et si an de des rem ter demetire et liberti . quoi au'it 'aequisere pascia liberi civile, et evient Latin vivant a loliatilia-Norbana, qui sit des alios de lotis ceux qui a tot Eli, Setitia ne permetia itias de donne la liberi civile Le
lecte ui jugera cette coniecture.
416쪽
oo LIB. XL. PANDECTABUM TIT. IX. gnoris tenerentur, quia ea lege empta est et si non manu militeretur, ex constitutione divi Marci ab libertatem perveniret . . Io. O. I. de marium AS. Paul in Cn. criterit in cognitionib. Prolatarum , ex libri Sex lib. I.
g. IV De eo qui dominium habet, sed reuocabilo. XIV. Is cujus dominium in ea causa est, ut in alicujus condi tionis eventum ipso jure ab eo discessurum sit, non potest interim servum in quo tale dominium habet, ad libertatem perducere. V. G. sub conditione servus legatus, pendente conditione, pleno jure heredis est sed nulla in libertatem ab eo consequi potest, ne legatari injuria fieret n. l. 29. g. 1 Gaius, lib. 1. .
Pariter Paulus Servum qui sub conditione legatus est, interim heres manumiliendo liberum non facit n. l. II. O. I. Cmarimn Paul. lib. 64. . ad ed. De tali servo accipe quod ait idem autus Heres servum proprium I quem testator legavarat, manumittendo nihil agit; quia scientiae vel ignorantiae ejus nullam placuit admitti ratio Item . l. 28. Ρaul. lib. 3. Sentent. Quinetiam, si si optio hominis data sit, vel indistincte homo
legatus sit, non potest here , quo S dam servo vel omne manu mittendo , aut evertere aut minuere jus electionis. am optione
Sive electione servi data , quodammodo singuli conditione a legati videntur . l. 3. Gaius , lib. I. d legat ad ed urbicum. XV. Non tamen his et similibus casibus omnino irrita est
manumis Sio , sed ex eventu pendet. Unde re si heres servum te gatum manumittat , mox repudiet legatarius retro competit liberta Nax Idemque est, et si duobus pure servus legetur, et post alterius manumissionem alter repudiaverit, nam et hic retro libertas
Competit n. l. 3. f. 4 O. . de manum ind. Ulp. lib. c. dis ut. Item alibi heres deliberatile legatario, servum legatum manu miserit, mox legatarius repudiaverit manumissum liberum
i Haec lex non est accipienda de servo heredis proseri legato uuin enim heres sit huius pleno ac persecto iuro dominus, et ad eum legatario praestandum personali dura taxat ex testamento actione tenentur, hunc manumittere potest, Ut constat ex principiis infra n. 16. stabiliendis. Sed accipienda est lex, de servo testatoris sub conditione legato qui pendente conditionem Prius quidem est heredis , sed revocabiliter Pet ideo manu miti ab eo non pote, .
a Scilicet sub illa , si eum Vinceri leg aliaritis.
417쪽
XIV. Chlui qui a la propri fit si 'un es clave, mais o Us ne con dition doni 'sive ne mentio ut a uirater, ne petitias, usqu'a' 'sivo Dement de colle cotidition assi anchirri' es claxe donicit 'a qu 'une parcille proprioth. remn esclave, si gusi solas condition , appariten de plein droit at heritier, lant que celle conditionis' est a rempli stra mais i nepe ut tui do ne la liberi si 'auciati mani sire , aut rement ili Ourrait arriser qu'il sit Ort a togata ire . Paul ditigalement 'lihi ille qui assi an sit uia es clave lsigia si solas condition a arat 'o sine me ut de celte conditiora, ne te ait paslibre D. C 'est 'un arei es clave qu'il aut enlendre e que le hine Paulci u Si uti hortiter assi anchit son es clave i que e testate uravait signo, et si ranchis semen est nul ; parce qui it a io dcidoqu'omne de ait avo i aucula gard his quill l 'eut init sciem metit ou
Et mo me , si oti a fguo uti es claxe indisi inclementiu au eho x duri sigalaire, elui ci ne eulias, et en assi anchi, Sant quotque S uras, o en tes assean Chissant totas, diminue ou siti uire se rotid 'option car te choico uri option yati old ais, si au fgata re , cha-que es clave en particulier tui est censerit gusi solis condition 2 n. XV. Lyassi anchis se monti'est cependant pas radicat semen du dansces cas et aut res emblabies, mal est Seu lement solamis . l 'o sne
merit C 'est potarquoi, si si Pheriiter a si ranchiri 'es clave thguo te legalaire, en re non uantiu legs , sat re vix recta liberisi do unde a cet
Il en' est de hine 'un es clave sigii purement et simplement de ux, si 'uti des delici' assi anchi, et que t 'autre re non res sonlegsa parce questa liberisi revit avssi dans ce a M. Le ρ me juris consulte dit encore ille ur u Si 'hsiri iter a amfranchi 'es clave thgii pendant que te thgalaire .lsilit, hi ait, et que
lier, parce que Pheζritier tant altro de plein rc it, et tenu, en vertia da testament, seu lement 'une actiori person Delle our ivrer et es clave
418쪽
co a LIB. XL. PANDECTARUM TIT. IX.
re placet . . . . o. I. g manumisS Ulpian lib. 7. ad Sabi LSimili ratione nititur quod desinit Marcellus Servum luis per vim a Titio accepit, et testamento liberum esse jussit. Quanquam solvendo decesserit, non erit ille liber. Λlioquin fraudabitur Titius, qui non procedente qui dein libertate , cum herede ejus agere i potest at si ad libertatem Servus pervenerit, ut iam actione ni habiturus est quia nihil videbitur heres ex desuncti dolo a consecutus . l. I. m. o. 3. quib. ad liber. Prociam. non licet Marcel. lib. 24 digest. XVI. Cave cum his quorum dominium revocabile St, Onsundas eos qui vere domini personali uti taxat actione debitores alicujus mancipii sunt. Hi enim nihilominus possunt illud ad liberia tem perducere. Hinc u eum qui vaenierit venditor, et pro nissor quem promi Serit, manumittere possunt . . I 8. . 4 o. i. d malium Gaius,
lib. I. ad leg. Iul. et PaP. Hinc Alexander Qui tibi hereditatem vendidit, antequam
res hereditarias traderet, dominus earum perseveravita et ideo trianumittendo, libertatem servo hereditario praestitit n. l. 3. d. 7. O. de hi qui noui dom maritιΠr. Simili ratione idem rescribit Felicissima quam mandante te servum emisse dicis, si dominium servi quem manumisit, nou dum ad te transtulerat frustra potis, ni denegata libertate ejus quem manumissum dicis, possessio tibi 3 tradatur . l. 2. Od. . t. Inde est etiam quod servus dotalis recte a marito manum illitur. Unde Gordianus is Sive quum nupsisses, mancipia in dolem dedisti; sive post datam dotem, de pecunia dotis maritus tuus quaedam comparavit justis rationibus dominia eorum ad eum pervenei unt. Ideoque frustrariti deStionem Super latu manusn SSOruit
conaris inferre, qui ejus sacti qui comparavit vel in dotem acci' pit, ab eo jure potuerunt manumitti . . . cod. 7 3. .
g. V. De eo qui oetatem legitimarer, ut rerum suarum radminiS irationem non habet. XVII. Ex hac causa minorem viginti antiis manumittere nora
i Ut servum vi a de sun et extortu in restit Hat. 2 Potro actio quod metus causa non il :itur in heredem nisi in id ii. Ilad eum Dei venit : supra, lih έ. 'fit. . quod nes cauS. n. O.
3 Quamvis tibi actione mandati esset de tus. Quamvis eorum debitor si triti casum soluti matrimonii suo nomia iucompetit in ulteri condialivis Iseivia, de qua supra, lib. 2έ tu. 3. Olta ιmia Irim Part. .
419쪽
'est fur a pine aison qu 'est Ond ce que dit Marcellus, quo , o si uel sulun 'est ait Oniae par Vi Olerice uri es clave par filius, ei tui I donia si a bori par on es lament, cel es clave ne sera pas libre, quoique te testate ur Oit mortis Olvable parce qu aut romen Titius sera it frustro de action qu 'il a conire 'hori iter sy ma is siri 'es clave est parvenia licia liberi avant la mori du es talo ur, ilius 'aura poliat 'actiori contre 4sirilior , et te fraude yant empocho que cet es clave ne par tot a 'hsiri iter 2 n. XVI. Ille aut a consondre les siritabies mali res qui dolvent
seu lenient ourni ou iure tin esclave en vertia tune acti On per- sonti elle , axe les attres qui Ont, ne propriel rhvocabieri a les premi ei S 'en petiverat a molns si rarichi leur Sclave. C 'est Our quoi, re elui qui a vendi uia es clave , ou elui qui a
promis de te donne ou livrer, euvent encore 'ast ranchir is, C est potar quo Alexandre di Colui qui a vendia ne sit si dito, est e cor proprio latre des choses sirbdita ire tantinia' i nete a pas ivroes , ei a par conssquent alab lenient donno a li-horio is 'es clavo h redii a tremuli assi anchit n.
'est parcia mome aison que et empereur di dans uia rescrit:. Si Felicissima , que votis dites avo i achel uri es clave par Otreor ire , ne votis avat pa Mene Ore ransmis la proprio id de cetisclave qua nil ellera 'a assi anchi, votis demande en a in qu 'On ovoque lali heri que , 'api sis votre ex possi, et e SelaVe a reque , po Urs Ou Seia doniae la possession 3 H. I sui aussi de a qu'uti mari eut lύgiti mement si ranchir unos clave dolat. 'est e qui sal dire a Gordien que Sol que votisayeg Onno en vota mariant des es claves en diat, D ti 'apriis laconstitutiori de Otre Ot, volne mari et ait achel de denter devoli e do i ii en a a proprio si sigi timeri et par conisquent votis votis est orce en alia de contester 'ota de cetix 'entre es es claves uti a assi a tichi , ptiis alis os pyant ui-mῆ me achete ou
resus en dol illa te roit decies assi anchir chis.
3 Quoi ii 'ibious dira parci' actio du mandat. Quoi tu' i en sit debit Hur en eas de dissolution a mari age , cas u que la somnio ara' acti oti declario Papiis doni nous votis pari si, Eo us , uti tre de la dissolution dia mariageb ρα ι .
420쪽
posse , nisi eo modo quo jubet ex Elia Sentia, videt, pari:
Quid de pupillos Etiam re ex causa fideicommissi servo libertatem dare sine tutoris auctoritate pupillus On potest . l. Q. f. l. o. . de fide se liberi. Modestin lib. I. disserent.
Im et tutore auctore non aliter pupillus marium itiere potest, qua in causa apti l consili uru probata et manumissus peculium non Servat, cujus alienatio extra auctoritatem lutoris Stra quocirca vide supra lib. 5. it. 1. de Pecul. n. 6. Hinc quum dixisset e ratius. upillus qui insans non est, apud consilium recte manu naittit; auius scilicet tutore auctore ita tamen ut peculium eum non Sequatur . l. I . . co. I. ct manum vini aut . lib. I. ad erat.
Ad legem Elia n-Sentiam, et alias quin seruormn libertati obstant. Variae leges servorum libertati obstant. Sed harum quaedam eam dura taxat libertatem impediunt, quae cum jure civitatis conjuncta est de quibus alibi passim : aliae liberos prorsus fieri vetant , et de his tantum agitur in hoc titulo. SECTIO I.
XVIII. Lata ea lex imperante Augusto Elio-Cato et C. Sentio Saturnino Coss. anno V. C. 757. occasionem legi dedit nimia manumittendi facilitas; qua fiebat ut urbs pessimorum vilissimorumque civium colluvie adflueret. Quod quanto cum de decore suerit conjunctum, Nec lare ostendit Dionysius-Halicaria. Antiq. rom. lib. Talis est nostro tempore consusio, et Sic D ad sordes atque ignominiam degeneravit Romanorum probitas, D ut nonnulli latrociniis, parietum persossionibus, prostitutio-M nibus, omnibusque aliis sceleribus pecunia collecta, libertatem is redimant, statimque se Romanos faciant: alii conscii dominis is et socii veneficiorum , homicidiorum, facinorumque tum con- D tr deos olum contra rempublicam susceptorum, eam ab illis D gratiam recipiant. Quidam ideo manumittuntur, ut acceptum en publico frumentum menstruum , et si quae alia liberalitatis in D egenos i e conseruntur a principibus, dent his a quibus tutis acti liberi .