장음표시 사용
461쪽
De la restitution dans es ancieris roses de Haissaraco. LES asseanchis parvon alent en cor a 'olat 'ingstauit par un
Connatius pense que e privilhge avait hisi 'abori ac corde 1 ceu qui, nos ingsinus, tant tonabsis dans 'escia vage, valenththisia suile assea Dchis et erifin obten aient dii prince leur si habili talion dari scies rotis leur ancienne ais sata re, 'est-h-dire, dei' hiat dans teque iis talent nos que, par a sui te, ceu qui silaientissis esclaves et valeni sit assi anchis urent ussi re habi liths, non an scies rotis de leur ancienne ais sance, mais dei'ancientie naissance commune a tota lesio in me s. I. Ce privilsige est lusitendi que elui des anneaux 'or. En esset, u la permission de portρ les anni'aux 'or accord si par leprince, ne donnait aucasfranchis ululae apparen ce de liberio i)pou leu vie a , et non 'otat 'ingsinuite; au te que les as franchis restilus dans les rotis 'uti an Cierine nais Sance Ont, par notre grace, constitu sis ingonus D. iiiii affranchi restitu si datis es dro iis dune ancienne aissa iace, es comme uia ingsinu de nais Sance qui De sera it amat de senu
C 'est potarquoi Scaevola, auritur 6 desin si pons es, dit uso usdem an de si elui que Dotre auguSte em pereur a restituo datis esdroils 'une ancienne ais sance oui des rotis 'hom mei libre γmais i ii 'a ama is ot douleucque elui qui a obtenu cette grace dii prince me soli si labii dans tous les rotis 'homine si libre .
1 Ii saut ire altis i. n lit ordina trement libertini alis, ais cette leson
a Carciis ti'obtientientias vέrit ablementu'sitat 'ingeζnu, uisque leurpatron ad droit de prendre a portio dans leur succession.
462쪽
ή. 6 LIB. XL. PANDECTA RUΜ ΤΙΤ. II. Similiter Marcianus interdum et servi nati, ex post facto iuris interventu, ingenui tant. Ut ecce, si libertinus a principe natalibus suis restitutus fuerit uis enim utique natalibus restituitur, in quibus initio Omnes homines fuerunt a non in quibus
ψse nascisur, quum servus natus esset Hic enim, quantum ad totum jus pertinet, perinde habetur, atque si ingenuus natus esset. Nec patronus ejus potest ad successionem venire. Ideoque imperatores non iacile solent quemquam natalibus restituere, nisi consentiente patrono n. I. I. Marcian lib. I. instit.
II. Igitur, multo magis hic, quam in annulorum iure impetrando patrono consentiente, debet libertus ab imperatore natalibus restitui rius enim patroni hoc impetrato amittitur . L . Modest in lib. . regul. Imo, nec filio patroni invito, libertus natalibus suis restitui
potest. Quid enim interest ipsi patrono an filiis ejus fiat injuria et
l. 4. Paul. lib. Sentent. III. De amittendo autem hoc iure natalium, Ita Ulpianus res pondit principe natalibus suis restitutum eum qui se ingenuum natum principi adfirmavit, si ex ancilla natus est, nihil vi deri 1)impetrasse n. l. I. Ulp. lib. 2. CSPonS.
De liberali cauSa. TANDEM ad ipsas praeiudiciales actiones devenitar bon Ianus,
quarum causa, quaecumque superioribus hujus libri titulis continentur , praemiserat. Inter alias porro actiones recte primo loco recenset liberalen causasι, in qua quaeritur, an quis liber, an Servus sit pCirca hanc actionem videbimus ' qu bus compelat 2'. an Saepius iteretur, aut aliqua praescriptione excludatur 3'. quae in ea instituenda el peragenda observentur ι'. agemus de effectu Sententiae latae pro libertate, aut contra; 5'. de cognitionibus huic actioni accessoriis.
Quibus hinc actio liberalis causae competat γHaec actio competit, vel ei qui se aut alium ex possessione
1 Quia scilicet obrepliam est principi, dum preces eritate non nituntur Forte enim hoc beneficium non indulsisset, si scivisset servum natum et postea manumissum. Νempe facilior princeps praesunt itur ad restituendam ingenuitatem liberto, quam quum nasceretur habuit et postea aruasit, quam
ad concedendam illam ei qui nunquam ingenuus fuit.
463쪽
droit, i est regard commemsi libre, et son patron ne cui plusrsic lamer a succession 'est Ourquo te em pereur accordent dissicilement ei te restitution hi asseanchi, sans te consentem eni
II. Α et gard onc, 'est en cor avec plus de also que parrappor a droit des anneaux 'or, si que ceti grace do it treaecord si par te prince ave te consentem en d patron, uisque celle saxeur ait perdire a patron tes rotis qu'il avait M. Ε mhme si uti asstarichi ne pelit pas tre restitusi dans 'hiat
De causes 'ἴtat. E esset, Triboni en passe aux actions prsi judici elles, don to ut ec qi 'on a via dans lecti tres rhcsidens 'silait uerae prsilinii nai res et it classe ave raison tῆ te de ces actions te causes d 'etat, dans tesquelles on examine si quelqu'un est librem es-
Par appor Dcette actio nous examine rons 1'. a qui elle est donnsie; a'. si on e ut 'intenter lusieur sol ou si elle euth tres rescritea 3'. ce uli saut observe en intentant et en Oursui vant cette action; ι'. que est 'esset de a sentenc renduepou ou contre la libert&; ' nous traiteron des connaissances accesso ire de ceti actioni
A qui est donnis et te action. Cette action est donnsi οὐ celui qui rέ clame a liberi os
464쪽
4 8 LIB. XL. PANDECTARUM IT. XII. s rvitutis in libertatem vindicat, vel ei qui aliquem ex possessione libertatis vindicat in servitutem. g. I. Quis ossit, Ne se, si alium, ex OSSesSine seruitutis in libertatem NindicareqI. Ipsi qui in possessione servitutis constitutus ad libertalem proclamare vult, haec acti competitu ita tamen ut iure veteri, non posset ipse per se agere, sed per Hertorem de qua ad
Non autem ipsi solum haec actio datur; sed et u si quando is qui in possessione servitutis constitutus est, litigare de conditione sua non patitur; quod sorte sibi suoque generi vellet aliquam in iuriam inferri; tu hoc casu aequum est quibusdam personis dare licentiam pro eo litigare, ut puta parent , qui dicat filium in sua potestate esse. Nam, ellainsi nolit filius, pro eo litigabit . si Sed et si in potestate non sit, parenti dabitur hoc jus quia
seu er Parentis interest lium Ser autem non subire n. l. I.
Et quidem admittitur pater, etiamsi ipse sit iam suum vendidis-Sel tanquam Servum. Ita enim Aialoninus is Rem quidem illicitam et inhonestam admisisse te confiteris, quia proponis silio ingenuos a te venumdatos. Sed quia sactum tuum filiis obesse non de bet, adi competentem judicem, Si vis , Ut causa agatur Secundum ordinem juris . l. I. Od. 7. 6. h. tu. . ΙΙ. Ut parentibus permittitur liberos etiam invitos in libertatem vindicare, ita re versa etiam vice dicemus, liberis parentum etiam invitorum eamdem facultator dari. Neque enim modica filii i nominia,St, Si Parentem Serseum habCat D. M . d. l. I. g. I. v Idcirco visum est, cognatis etiam hoc dari debere n. d. l. I. g. 2.u Quoniam serviliis eorum ad dolorem nostrum injuriamqueno Stram porrigitur . . . Gaius, ad ed. Proetori urbani, tit. de liberal cat Sa.. Amplius puto, naturalibus quoque hoc idem praestandum, ut parens filium in servitute quaesitum et manumissum possit in1 bertatem vindicare D. l. 3. Ulp. lib. 5 . ad ed. III. milii etiam pro necessariis sibi personis, de libertate si litigare permittitur M. d. L 3. g. I.
i Quamvis regulariter milites alienas lites exsequi non Ossent, ut id. supra. m. 3. it. I. de postul. Nam quodam modo Videtur litigare pro se, quum ignominia servitutis eius quem in libertatem vindicat, in ipsum re dundet.
465쪽
DES CAUSES D'eTAT. 4 9 cellera 'un utre , contre la servitia de dans laquelle se roti veri' unoti 'autre oti a celui qui rappelle ara servitude uel qu'un qui j ouis sal de la liberisi. g. I. Que est celui qui Peut re endique la liberte Aour tui ou
Potiri autre, contre se seruitude dea 'uniu de aut II. Ceite action est doni es, celui qui, e tant en servitia de revendique s liberisi de mani hi e cependant que par l 'ancieti droit it nepotavait pasci' exerce lui-mhme, ais devait a satre exercer paru desens eur. Ous parierons de cerae senseu danses 'artici sui
Mais e ite actio ne tui est a donii hera lui se ut re 'i arriveque uel lu'un tant en servitude ne euille pas contes ter sur sonetat, parce qu'il velit se porte prsejudices lui mhm ou a quel que aut re i est juste 'ad metire certaines personnes a contes terpou lui comme par exemple son phre Ous latuis sance u queli do it rent rer, et qui e ut mal gr lui ou teni qu'ilis est pas
psitent, eis oursu iure I 'action aris i 'ord re u roit n. II. Commeri est permis avx phres de re vendique la liberisi deleur en satis algre ux, Ous dirons qu'il est siciproque mentpermis auceni an de re vendique la liberto de leur phre mal grelui parce qu'il est asse honte ux Our uniis 'avo irin phre es
466쪽
45 LIB. XL. PANDECTARU TIT. XII. . Quum vero talis nemo alius est qui pro eo litiget, tunc ne eessarium est dari iacultatem etiam in atri I), vel filiabus vel sororibus ejus caelerisque mulieribus quae de cognatione sunt, vel etiam uxori, adire praetorem, et hoc indicare , ut causa cognita et itivit ei succurratur . d. l. 3. g. 2.
Sed et si libertum meum, vel libertam dicam, idem erit dicendum . d. l. 3. g. 3.re Interest enim nostra libertos libertasque habere v. l. 5. Ulp. lib. c. ted. . Sed tunc patrono conceditur pro libertate liberti litigare, si,
eo ignorante, libertus aenire se passus est M. LI. Gaius , ad ed. Proetor urb. tit de liberali causa. IV. Nota. i. Quod si plures ex memoratis personis existant, qui velint pro his litigare, praetoris partes interponendae sunt, ut eligat quem potissimum a in hoc esse existimat. Quod et in pluribus patronis observari debet n. t . . . . . V. Adhuc u benignius hoc persequendum est, ut, si furiosuS
et insans est qui in servitutem trahitur, non solum necessarii Spersonis, sed etiam extraneis hoc permittatur is l. 6. Gaius, Hed Proetoris bani.
g. II. Quis possit alu7tιem in seruicutem petere pVI. Non solum domino haec actio datur, sed et cuilibet qui jus aliquod in eo homi ne habere se contendit. Hinc u cognitio de liberali causa usu fructuario datur, etiamsi dominus quoque velit hoc est, qui se dominum dicit movere Status controversiam . l. 8. Ulp. lib. 55 ad ed. Item, v si operae alicui debeantur, is quoque liberali judicio experiri potes n. l. II. g. 5. ibid. VII. Observandum quod re maritus uxori, eidemque libertae, S latus quaestionem inferre non 3hprohibetur . l. 39. g. 3. Paul.
Item re non idcirco minus quod pupilli res velut tutor admi
nistrasse dicitur, ex ejus persona servitutis pati quaestionem O test . . l. 55. Od. 7. 6. h. tit Dioclet et Maxim. Contra, vice Versa, re ut Ore vel curatores pupillorum quo' 1 Eadem ratio dubitandi atque in milite : eadem ratio decide cidi.
α Id est, praeserendum. 3 Puta, si eam ut ingratam velit revocareri servitutem.
467쪽
468쪽
o LIB. XL. PANDECTAR Um IT XII. rum lutelam et res administraverunt, postea status quaestionem sacere non pos Sunt . t . d. l. 39. . .
Ulpianus respondit u silium, ob hoc quod patri heres extitit,
prohiberi a patre suum servum manumissum in servitutem petere n. l. 3I. Ulp. list. I. reFONS. Hoc et in quocumque herede verum est. Unde Aurelianus si ab eo cujus servus suisti, manumissus es , si ustra libertatis controversiam Sustines, maxime ab herede ejus qui te manumisit; quum et si jure libertas non processerit, respectu tamen aditae hereditatis, voluntatem de sancti suo consensu firmare debuit M.
l. 7. Od. 7. 6. h. tu. ARTICULUS II.
An iteretur liberalis causa, et per Praescr*tionem longi tem Poris excludiatur pS. I. An iteretur 'VIII. Jure Pandectarum liberalis causa, quum quis ex servitute in libertate in asserebatur, terque quaterque iterabatur, ut discimus ex Justiniano, qui tu . I. Od. 7. 7 de Heri toli abrogat obtinentes dudum eas leges , quae Secunda et tertia vice adsertorias lites examinari prcecipiebant 1). Haec tamen actio etiam jure Iustiniane iterabatur in specie sequenli , de qua ita Gaius Interdum ex integro datur ad libertatem proclamatio , veluti ejus qui adfirmat ideo se primo judicio victum, quod statuta libertas nondum ei obtigerat, quam nunc dicit sibi obtigisse n. l. 25. g. r. Gaius, ad edici Proetoris inb tit de liberali cauSa. IX. Iterabatur quidem jure Pandectarum assertio in libertatem. Contra, assertio in servitutem non iteratur. Ita enim Alexander :u Si is, quem in servitutem petebas, liber quamvis absente te causa cognita pronuntiatus est, secunda a servitutem petitio ejus dari tibi non debet . . . Od. 7. 6. h. it. obiter nota re Sed si, posteaquam cognovisti de sententia iudicis, appellasti, an iure lata sit, in auditorio quaeretur n. d. l. .
v. Sed Si cod. d. t. Consonat quod rescribunt Diocletianus et Maximianus : Ἀrrianus, mota sibi quaestione a Leonide, liber sui pronuntiatus. In servitutem a victo iterum non recte petitus est . l. 27. Od. 7.16. h. it. si Imo , Grinci in hac lege legunt tertia et quarta ice Addo Martiat.
γur. I. 53. Assertor venias, satisque Proestes. Et quum se dominum vocabit Me. Dicas esse meos manuque miSSOS. Hoc si terque quaterque clamitaris, Imρones ρlamario Pudorem.
469쪽
intenter 'aclion 'silat conire lectu leur ou cura leur qui ni administro leur hiens D.
Ulpien a sipondia que is te sis qui arat si h siritie de so phre, nepe ut pas appeter e servitia deri'esclave asfranchi par on phre n. C 'est e qu'il aut ire de loutasiritierri 'est potarquo Aurelien ita re Si volas veg l ast ranchi par colui doni votis silieti 'es clave, o ne e ut plus ons contester volre lat, et i ne petat plus 'hire surio ut par 'ligritie de elui qui ou a assean clii Puisque , quan votas 'aurie pas oblenia a liberi de droii par
BbSence On De petit as Ous permetire de si clam e deii solscontre a libert n. Obberve en passati que u si, yant connu te iugement qui a sit retidi en a favetir, votis en ave appelἡ on examinerara illa hi sibi en reti tu .
Cela 'ac corde ave ce que disent Diocletie et Maximi en an sun rescri, Arrianus, doni Leonide avait contestsi l 'htat , avait
sit juge libre on juge que Leonide ne potivait plus tui contes
470쪽
Ipse quidem, qui hoc judicio victus est, servum Ilerum petere in Prvitutem non potest. Alius au te in potest, et quidem etiam heres jus, modo non hereditario nomine. Unde Labeo Si servus , quem en eras, ad libertatem proclamavit . et ab udice perperam pro eo jud catum est et orninus ejus servi post rem contra te judicatam, te heredem se et . aut aliquo nomine is tuus esse coepisse tu petere eum tu urn SS PO-teris. Nec libi ob, labit r. iudicatae me scriptio I). Javo lenus Ilia: Vera sunt . l. a. Labeo , lib. bos emg. IL An e praescri tion 'm longi temporis excludatur liberalis causis
X. Qirum qu Is ex possΡssione servitutis in libertatem proclamat, nulla eumporis prola, criptione sum in Overi pote St. Hinc Constantinus et Licinius Dii Sola temporis longinquitate. , etiam S si xaginta annoruio curricula excesserit libertatis jura minimo mutilari oportore congruit aequitati . l. 3. Od. 7. 22. CDHς. ε' HP. P S. quin Vilibore etc. Qitu in aut in qui ex os, essione libertat; in servitutρm vindi-- dic itur, interest an mal , an bona fide in hac Obsessione versatus it.
Primo casu, nulla praescriptὲone iuvari potest. Hinc Diocletianus tm .iximianus da id morat in libertate diu , prodesse non potes longi temporis praescriptio. Unde quum confitearis suga te ab eo cujus meministi recessise , intelligi , ex hoc solo sine dolo malo in possessione te libertatis non es Se v. l. I. eou . it. Contra, praescriptione iuvatur, qui bona fide in libertatis pos-SeSSione Ursatus St, quum haec possessio ex aliquo justo titulo
Hinc idem rescribunt Praestat firmam de sensionem liber talis ex iust initio longo tempore obtenta possessio Favore uiri tibertati debitus, et salubris alii pridem ratio suasit, ut hi S, qui bona fide in poss0ssione libertatis per viginti annorum a Spatium sine interpellatione morati essent , praescriptio adVPrSu ira qui eludi Hem Status eorum prodesse debeat, ut et liberi et cives romani stant n. l. a. Od. a. u. XI. Sola autem bona fides, a sortiori solus libertatis assectus non sufficit, nisi concurrat quidam titulus.
I Nec enim nocet res inter alias personas iudicata Liuisa, lib. fit a de exceP . mi iudic. a Inter absentes, decem autem inter praesentes.