장음표시 사용
471쪽
ne petit hire repousssi parcia rescription 'aucu tems. ζ'estio urquoi Constanti et Licinius disent Gua'siquit ventque les rotis de la liberto ne uissent hue altersis par aucu lapsde lenis, ut-il de Oixante an D. Mais orsque quelqu'un, en possession de la libertsi est revendi qu comm esclave, it aut examine scit oui de bonne sol oude ma uva is sol de ceti liberisi. S'il en ouit de mauuais sol, a possession ne ourra treconfirmsi par aucune prescription 'est Ourquo Diocletie et Maximieri disent: uia rescription de long-tem ne pelit pasρtre oppossie par celui qui est, de malivalse sol de me ursi en liberisi;
pas oui de bonne sol de cella liberisi . Au contraire , elui qui est de me ursi libre de honne sol, peutinuoque la prescription lorsque la possession qu'i ceu de saliberia, prochdait d'un titre juste. C 'est potarquoicies hines empere nrs disent dans uri rescrIt u n e utrasilandre la possession de a liberi parcia possession tu'o en a oblenue depuis long-lems carda save ur due Lia liberto, et des aisons d'equit ou sait sicide depuis long-tem que ceu qui talent de me ursis depui ving trans et en possession de laliberto , et sans siclamation , Ouvalent oppose la rescription ceu qui contesteraient leur hiat, comm etant libres et citoyens
472쪽
Nine Constantinias is Legis promulgalio quae per sexdecim 1 annos bona fide in libertate durantes , contra eos qui inquietant, praescriptione defendit, non opitulatur his, qui ex ancillis matri bus et ingenuis patribus orli , per id tempus in libertatis assecli a)cum parentibus perdurarintra quandoquidem , nullo praecedente iusto legitimae possessionis initio, usurpatio libertatis nuda iactetur quum neque redemptio a servitute, neque vicarii traditio servuli 3), vel peculii assignatio valeat demonstrari ; qui tituli
possent famulatus nexibus liberare cum qui convenitur, si quo ex iis genere usus, in libertate esset per annos sexdecim demoratu S. Iure enim Gmmuni, maternam conditionem natum sequi necesse est ita ut, etsi herilem lectulum ancilla ascenderit, non liberorum domino, sed servorum partum sus si pia n. l. 3. Od Theod.
. . . it. Jure novo quo introducta est praescriptio triginta annorum quae titulum non desiderat, credibile est servum qui per hoc triginta annorum spatium , licet absque titulo in libertalis possessione
moratus esset, posse hac praescriptione dominum , a quo in servitutem vindicaretur, Summo Vere. ARTICULUS III.
Quin circa hoc tιdicium instituendum et Peragendum Obsem
TCritur S. I. De assertoris necessitate in hoc iudies , et de eiust icio.
XIII. Jure veteri, Sive quis ex possessione servitutis ad libertatem proclamaret, Sive ex possessione libertatis in servitute in peteretur; non poterat ipse per se hoc judici experiri, sed ei quaerendus erat assertor, qui pro eo liberale judicium susciperet. Ea propter constituit Constantinus , ut , si quis ex possessione
1 Quis sit huius sexdecim annorum praescriptionis nuctor, non liquet. Quidam putant etiam jure Pandectorum eam obtinuisse : quo casu direr dum foret, supra mori relatam legem a cod. . a. de Dram tem . Proescri f. quinyro liberi suis se interpola tam , et ribonianum substituisse, inti annorum pro sexdecim Iacob. Gothos redas mavult hujus sexdecim annorum praes triptionis non alium auctorem fuisse, quare ipsum Constat ilinum. Ut ut sit, apparet eam Iustiniano non placuisse , et voluisse ut loco ejus ordinaria de rem, aut irati rarioriam praeseristio locum haberet.
α A ecfum libertatis habere dicitor, qui se pro libero gerit vultque haberi ut liber quod potest procedere, etiam citra libertatis Opinionem; que madmodum malae fidei possessor a ec u et animo domini possidet. 3 Si se redemisset aut manumissus esset a non domino is qui in servi tutem petitur, aut ei dedisset vice sua alium servum, aut ipsi quasi manumisso peculium concessum esset, haec omnia viderentur quasi tituli ex quibus possedisset statum libertatis.
473쪽
leur hiat, D'estias applicabie a ceu qui, si de mhres es claves et de phres libres , soni de me ursis pendant e tem au prsis de leui sparens vivant comme libres 2 puis tu 'it,' a auctari litrede possession a cet gard et u 'iis Ont usurpsi cel te possessionde la liberly toules le sol que te ne protive ullis alent thrachel si de a servili de Di qu' iis alent donia D aut re es clave a
Peu ent oppo Ser Pleur ὐ clamatio aucuri des it res par tesque silevat commen cercia possession de se ire ans, our potivo irrat reailsiguces ea , par te roit commuta, es ensans Oivent sui ure lacondition de cur hi e , et la enim e selave ne e ut a voi quedes ensans es claves , quand ρ me iis aura ierat Our phres leurs
Le droit oliveau a intro luit ne rescription de trent ans, qui, 'a a bes Oin de tit re et o petat ero ire uera 'es clave qui ademeiar pendant et es pace de te ins en possession de la liberte, quoiquo an iitre, peut repotasse par et te prescription te alti equi te re vendi querat comme Scia e .
474쪽
458 LIB. XL. PANDECTARUM TIT. XII.
libertatis in servitutem petatur , circumducatur I per provinciam , assertores alicujus quaeritandi gratia, cum titulo Perlitteras hoc indicante I profligato antiquo proclamationis ritu 3 ut qui comperissent , vel in asserere. Si post peragratam totam provinciam , assertorem non invenerit interim tradendus est ei a quo in servitutem vindicatur non tamen per hoc infracta sed dilata ejus libertate, donec quandocunque assertorem inveniat quo invento lis instaurabitur; nec ideo minus petitoris partes sustinebit is cui interim traditus est. Ne autem impune quis propter assertoris inopiam in iniustam servitutem abduceretur in eum qui abduxisset, si postea asser lore invento et in liberali causa succubuisset, constituit mulctam ;scilicet ut Pari numero fer orum 4 erga victores mulctetur quot suerunt homines quos in servitutem petiit. Non videntur autem ipsi in servitutem petiti, qui pendente lite ex muliere quae
Stalus controversiam patiebatur, suscepticiunt. Idomine ante assertorem inventum mortuo, heredes eius causam ipsius status, et hanc mulctam persequi possunt. Eo, qui hominem propter assertoris inopiam in injustam servitutem abduxit , mortuo ante assertorem repertum , vel ante
sententiam ; si quidem heredes ejus hominem liberum dimittant, mulcipe locus noti est; sin ipsi eum relineant , et ipsi sententia pro libertate dicta in hanc mulctam condemnabuntur. l. I. Cod Theod. . 8. h. it. XIII. Assertor inventus, suo periculo causam agebat, ut ex eadem Constantini lege discimus, praestabatque suo nomine ait S-dationem judici sisti, et res salseas fore , quas lenebat is qui servus diceretur. Vicissim ipsi satis dabat is qui hominem in servi tutem petebat , de praestauda mulcta modo supra dicta. u Post susceptum liberale judicium, si assertor causam dese ruerit, in alium assertorem omne judicium transferri placuit. ln i Ab aliquo ossiciali uilicis apud quem petitur linquita Gothos redus
Per Propinciam ex qua mundus est is qui in servitutem petitur.
a Idem Gothos redus intelligit litteras ejus iudicis , ad praesidem provinciae ex qua homo oriundus est, directas. 3 Eo quod haec proclamatio, absque ipsius homin s circumductione , parum sussiciens esset ad assertorem ipsi inveniendum.
Vetus interpres addit, ejusdem aetatis et sexus ac ii qui petiti fuissent.
475쪽
DE CAUsus D si ΤΛ T. 4. εἰ on de la liberi si, i ait revendiquhic omine es clave , ii sit conduit et dans a province par de person nes charghes de Lire desitis Ormalion sur sonu tat, en verturae leti res qui te Paulo risas beni a), et qui ne se contentassent a de la proclamatio abro
gἡe 3 parua quelle on avait coutum era' inviter ceu qui conna traioti l 'individi donicit 'agissa it de prendre a si sense. Si aprbs a voir in si parco urti toti te a province, i ne 'sita ittrouu personti qui volito Se charge de satasi sense, o te ivrea ait proviso trement a celui qui te revendi querat en servitude, Satis cependant rien pr6juger, et en dissi rant seu lenient de juger laquesti oti de s liberisi , usqu'. ce uli est trouu un histis eurri quand ii 'avait troia usi , a question se discut ait, saris que elui qui oti l 'avait livrsi, cessat de Lire te fonctions de demandeur. Mais, asin qu 'un individi ne in pas mis en servitia de injuste mentet aut de hsenseur, Constantin infligea ne pei ne contre cellai
qui laurait re vendi qu en servitude, 'it succombait Sur OD 3 tion contre te de senseu qui .se serat prosenisi i vo ulu qu 'il dicondamn a donne aulant 'esclaves qu i en avait injuste ment Ouli metire en servitude cependant, ne regardait pasco in me re vendi quos, O rappelsis en servitude les ensans ne dela semine dolatu 'sitat tali contestsi. Si te si senile ut mourait avant de troii ver iantasi senseur, Se Sh6rii ters talent admis a defendet e sonitat et aio ursu iure latet ne insigsi par Constantin. Mais, si cel ui 1 qui Lavai sit livrsi comm esclave aut de
XIII. Le si senseu qui se prs senta It se chargeat de la cause se perils et isque , comme nous 'apprend la ρ me tot de
Constantii , et donnait en son om caution 'ester en justice , et
de cndrecies cho se que posshdait te rhvenu de servitude Ledem an deur tui donia ait a son tour caution decla peine donli vient
i Par quelque ossicia dia iuge de vati teque on te re clam comme S clave , dans la province oti l est, et sui vati Jacque Godes roy. a Le Φme Godesror ente xles et tres hcrites parte iuge, a pre sident
de a pro vitice do uta' es clave est Origina ire. 3 Parce que eite proclamation, si onm' conduisait pasci'esctaVe, ne sera it a sussisante Our tui troia verruntasisenseur.
Un ancien interprhte aioute duὴρ me sex et dumΦme age que ceu qui soni rappetes en servitude.
476쪽
M LIB. XL. PANDECΤΑΩUΜ IT XII. pri orem Iero quod prodendae libertat s gratia laclum est, extra ordinem vindicatur. Non enim Oportet susceptam status causam nulla cogenie necessitate deestitui . aut senti lib. 5.cit. I. g. 5. Quod si lito in peregisset assertor, et succubuisset, in expeti Sabcondemnabatur.
Un tarnen a Si , condemnabatur insuper in mulctam unius mancipii fisco inserendi, quam si praestare nou Osset , erat ob noxius poenae metalli, scilicet, quum tertia persona causae inter Venisset, eum, de iijus statu litigabatur , in servitutem pariter Imdicans. Contra , si vicisset assertor, is tertius condemnabatur in mulctam servi ; sed non erga assertorem ut primus petitor
Verum erga siscuin L . Od Theod. 8. . Mait. XIV. Ita iure veteri, Theodosius eis qui in servitutem peterentur , causam agere sine assertore permisit tribus ex causis
scilicet si is esset, qui per viginti annos in possessione libertatis esset, aut publico munere lanctus esset, aut in hominum Ce&britate id est, propalarii et in publico praesente eo qui nune edominum contendit, versalus esset. l. n. Od. Theod. 8. . h. it. Denique Justinianus usum assertorum penitus abrogavit, permisitque ut, sive quis ad libertatem proclamaret, sive in servitutem peioretur et posset ipse liberali judicio agere aut de sendere. Quinetiam , ei qui ex possessione libertatis in servitutem peteretur, permisit procuratorem dare hoc autem non permittit ei qui ex possessione servitutis ad libertatem proclamat. l. I. Cod. 7 17 de
g. II. De disserendo ex certis causis liberali judicio.
XV. Imperator Antoninus constituit non alias ad libertatem proclamationem cuiquam permittendam , nisi prius administra tionum rationes reddiderit , qua quum in servitute esSet, gessisset v. l. 3. Ulp. lib. sing. Pandect. Sunt et aliae causae ex quibus in libertatem proclamatio denegatur. Veluti si quis ex eo testamento liber esse dicatur , quod teSlamentum aperiri praelo velat, quia testator a similia necatus esse dicatur. Quum enim in o sit si , ut supplicio sorte sit adficiendus , non debet liberale judicium ei concedi. Sed etsidala i fuerit , quia dubitatur utrum nocens sit an innocens, dissertur liberale judicium, donec constet de morte ejus qui necatus est. Apparebit enim utrum supplicio adficiendus sit, an non v.
l. . . . Ut p. lib. 5 . ad ed.
1 Alias datum, id est, sed etsi iam data erit aeὶio, debet cognitio disserta.
477쪽
d Onner Ourci 'amen de ui e Sclave en vers testsc, et 'il ne Ouvait pasci payer ilia tali condamn aux mines 'sitat te cas oti ne troisi hin person ne intervenu dans a cause, re vendi quai commeesclave celia dontra libert si tali contest se; si ali contraire te ἡ- senseu trioni phait dans e cas, e tier intervenant lait Ou- damne 1 donner Our amen de ui es clave, non enuers cerasis u- Seu , comine te premi e demandeur , mais enuer te sis c.
XIV. Il en tali in si par te roit ancien Theodos permit hceu qu 'On re vendi quai comme es claves , de sisendi e lax hine Sleur cause dans trois casN 'esse, dire Mors tu' iis valent otii dela liberi pendant vingi iis, orsqu' iis valent rempli ne charge publique, et ors tu' iis valetit habit publique mentes mῆ me vilinque elui qui se prsitenda it leur mattre. En siti Iustini ei supprimari 'us age de et te e sphce de hians eurs ei permit a celui'u' oti siclam ait comine es clave tu qui rhi Iam iis liberto , 'agir, en sisendant comme en demandant i permitnihine is elui qui, tant en possession de la liber th, i ait reven iliqud Omine esclave , de Onne uia procureurri ais i ne lepermittas , celui qui ctant es clave revetidi quait a liberisi. g. II De cas oti te causes 'Etat talent dississes.
ilem an de s liberi si , , uti homine qui poliva it avo i m sirith te der- die suppliceri et si oncia lui avait accordhe 1y, dans te do utemul'on lait de so in noceticem de a culpabillisi, o disserat te jugement , usqu'a e qu'il in constant qui it 'situit a coupabledera mori u testat eur; oumu'il ut ussi constant qu'il de valiou ne devait pasiatre uni n.
478쪽
462 LIB. XL. PANDECTARUM TIT. xit.
XVI. Desertur etiam interdum hoc iudicium, ex causa pupillaris aetatis eius de cujus statu agitur Enimvero divi bat res Voculo et Munatio rescripserunt Quum Romulus, de cujus v statu quaeritur, pupillaris aetatis sit, an exigente Varia Hen done matre, et consentiente Vario-Ηermet tutore , ad tempus D uberialis causa disserenda sit, vestrae gravitatis est, ex si lan personarum quod utile est pupillo constituere I v. l. 7.
Ulp. lib. I. dein Pio ONS.Item si si mater et filius de libertate litigant aut conjungenda Sunt utrorumque iudicia , aut disserenda est causa filii, donic de matre constet sicut divus quoque Hadrianus decrevit. 3 in quum apud alium judicem mater litigabat, apud alium aulem filius, Augustus dixit, ani de matre constare oportere, sic dein de filio cognosci n. l. 3. . . Paul. lib. 5o ad ed. g. III. De remittendis ad eumdem judicem Ius, qui eidemstiatus controueratam faciunt.
XVII. . Si plures sibi dominium servi vindicant, dicentes esse communem, ad eumdem judicem mittendi erunt. Et ita etiatus censuit n. M Caeterum , si unusquisque suum esse in solidum , non in partem dicat, cessat senatusconsultum. Neque enirn timor est
ne varie judicetur, quum unusquisque solidum dominum sibi vindicet n. l. 8. g. I. Ulp. lib. 55 ad ed. re Sed et si alter usum fructum totum , alter proprietatem servi vindicet item , si alter dominium, alter pignoratum sibi dicat, idem judex erit. Et parvi reser ab eodem , an ab alio ei pignori datus sit n. d. i. g. 2. Si pariter adversus eum qui de libertate litigat, consistant fructuarius et proprietarius fieri potest ut alteruter absit. Quo
Casu , an praesenti Soli permissurus sit praetor adversus eum
agere, dubitari potest; quia non debet alterius collusioti aut inert a altericius corrumpi. Sed rectius dicitur etiam alterutri eorum permittendum agere, ut alterius jus incorruptum maneat M. 6 Quod si adhuc nondum finito iudicio supervenerita ad eumdem judicem mittetur nisi si justam causam adserat, quare ad eum mitti non debeat sorte, si eum judicem inimicum sibi esse ad firmet n. l. 9. Gaius ad ed Proet urb. tit de liberi cauSa. v Idem dicemus et si duo pluresve domini dicantur, et quidam praesto sint, quidam a aberint . . l. 9. g. 1.
i Vide supra, lib. 37. it. Io de Carbon edici. a Jure Pamlectarunt nondum admissa erat haec exceptio quod a ret
479쪽
XVI. Ce jugomeri silait ussi dissery cause deri'age de coluidon on contestat l'hlat. En esset, es eu sed res disent dans Un rescrit adress . Proculus et a Munatius : uiro cuius , deri' sitatis diaque i s'agit, tant ei, cor pupille, 'est a voire agesseran hcide surri sol de person ne que volas jugere utile de sat re
interveni poli te pupille i), 'it aut dissere te jugement de
eon staterri' sita decla hre , et ensuile examine celui duinis M. g. III. Du renuo de eum qui confesten Pettat de tam e Personne , de Mant te me juge. XVII. u Si plus leur person ne re vendiquent a proprisit du
.. Mais si hacni te re vendique ou enlier, et non e partie, te sinatus- consulte cessera 'avo i lieu, parce qu'on ne doli plus craindrecia varisito de jugemens, puisque hac uia sicla me la pro prisit eu eniter . . Mais siri' uti siclame 'usu fruit en eritier, et i aut recia ueproprisit de cet es clave O sici 'umen re vendique la proprisiisi, et1'aul re rhtetid qu i tui a sit si donii en gage . iis contes terOnt de
vant te in hine jugeri et i est indisserent que 'esclave ait id
v Nous en dirons aulant si de ux personnes , o u plus grandnombre se prsi sentent comme mal tres deri' es clave , et que les uias solent presens et les aut res absens a M. i Voyeκ lio 3 4 le iitre dei dit Carbonian. a Cette exception n'avait pasisti cor lie par le droit de Pandectes, λ
480쪽
6 LIB. XL. PANDECTARU TIT. O. g. IV D disceolatione huic judicio Proeulin uter ex litigatoribus in eo Petitoris , uter Possessoris Partes sustinere debeatῖXVIII. , Si quis ex servitute in libertatem proclamat, petitoris partes sustinet. Si vero ex libertate in servitutem petatur, is partes actoris sustinet, qui servuin suum dicit v. Igitur, quum de hoc incertum est, ut possit iudic um ordi nem accipere, hoc ante apud eum qui de libertate cogniturus est,
disceptatur; utrum ex libertate tu servitutem , aut colatra agatur .u Et si sorte apparuerit eum qui de libertate sua litigat, in libertate sitie dolo malo I in suisse is qui se dominum dicit, actoris
partes sustinebit, et necesse habebit servum suum probare n.
si Quod si pronunciatum suerit, eo tempore quo lis praeparaba tur in libertate eum non fuisse, aut dolo malo suis se ipse qui de sua libertate litigat, debet se liberum probare n. l. 7. g. 5. Ulp. lib. c. ad ed. XIX. Circa hanc autem disceptationem observandum quod si Si in obscur sit in quo fuerit statu is qui pro sua libertate litigat
prior audiendus est, probare volens se ipsum ita libertatis esse possessionem . l. g. I. Paul. lib. sing. de articul liberal causin. re Probatio autem ad id tempus siseretur, quum Sine dolo malo
in libertate suerit, quo primuin in iis aditum est . l. 12. g. . Ut p. lib. 55 ad ed. Ei autem qui in possessione libertatis esse probatus fuerit,
nulla probandi necessitas incumbet. Caeterum a cui necessitas probandi de ing nullate sua non in cumbitu ultro, si ipse probare desideret, audiendus est . l. 39. Paul. lib. 5. SentCrit. XX. . Quod autem diximus, in libertate fuisse, sic est acci piendum , non ut se liberum doceat is qui liberale judicium a titur, sed in possessione libertatis sine dolo malo suisse n. si Quid sit autem sine dolo malo fuisse videamus. Nam ait Iulianus, inues qui se liberos prelant, sine dolo malo in libertate suisse; si modo se pro liberis gerant, quamvis servi Sint . Varus autem scribit, eum qui se liberum sciat, dum in iuga
sine adjuncta Persona consortis quam exceptionem postea ConStantinus introduxit Cl. i. cod. Theod. a. 5. de do n. rei quis Poss. Iulianus autem abrogavit. l. 1. Od. 3. O. de consωrt ejusd litis.