장음표시 사용
131쪽
avant te contra 3'. ii 'elle ait sit salte datis te rhgles dii roit: ' qu 'elle ait sil salte an qu 'il ut de lariaulo deri'acheleur, parce queri' injustice dii iuge et la aut deci 'achet eur auraient apparia depuis te contrat; S'. ii aut queri' action ait sit de non esie au
C 'est potir quoi par exemple, si si dans a veni on a exceptelo cas de a liberi deri' esclave, fuit que cet es clave sui uni Omme libre ali moment de la tradition sol qu 'il ut deveni libre parraccomplissem et de a condition ins sire dans id testament, te venderi ne Sera a te Dia deri 6victionis. XVIII. I se prsisente ici, par appor Di 'exceptio de la cause de liberth, plusleur chosech observe et a Xaminer. Et, ' u elui qui iure u es clave a qui a liberi a fisi promise , 'est cens excepter quera 'esphce de liberto qui petat rosul ter de disposition testamen latres, sotis a condition doj po see a), ais a rem plir; et par consequent si a liberi olant ac tuellement essero par o testament te vende ur althgue qu' ellen est que promise , ii est lenia de 'huictio M. 2'. ii clui qui livre uri es claves qui a libert est promise etdsi clare la condition solis laquelle elle lui a id donDoe est censedhthriorer a condition . parce u 'il ne petat stre sipui a voir X- cepi questa cause de liberto exprimo , et non to ut cause de la
132쪽
114 LIB. XXI. PANDECTARU 1 TIT IGpisse uiueb iur. Veluti si quis hominem dixerit decem dare iussum, isque post annum ad libertatem pervenerit; quia hoc modo libertas data suerit : Stichus Post annum liber esto evictionis obliga lione tenebitur . l. l. 69. g. 2.3'. u Quid ergo quid jussum decem dare , pronunciat viginti dare debere, nonne in conditionem mentituri Verum est hunc quoque in conditionem mentiri. Et ideo quidam existimaverunt hoc quoque i risu evictioni stipulationem contradi Sed auctore asServii pro valui 1 exiri inautis hoc casu ex empto iactionem eos i :v Melic t quia putabat eum , qui Proin classet semia in viginti dare jussum, conditio 1 em excepisse quae esset in dando n. d.
Quocirca i a nota Garus here stataliberum, qui subccn litione pecimide dandae liber esse iis su est , vendiderii, et majorem pecuniam in conditione esse dixerit, quam dare ei lis Sus. est, ex emplo tenetur si modo talis est conditio is ad emplo rein transiret id est, si heredi dare jussus est servus. Nam si alii dare inus, quamvis veram pecuniae quanti talem dixerit, tamen si non admonuerit alii dare jussum , evictionis nomine tenebitur . . M. L . Gaius , lib. 28. ad Cci. VOV. ' Ati, in spec; sequenti, eadem videbitur conditio libertassci in ea quam vinditor pronunciavit re Servus vationibus reddit liber esse jussus est. Hunc heres tua didit , et dixit centum dare sum. Si nulla reli oua sunt quae servus dare debeat, et per hoc, adita heredit: 'ρ lih strictus est obliualio victionis conirab ur eo quod liber homo , tanquam statu liber traditur. Si centum in reliquis habet, potest videri heres non esse mentitus quoniam rationes reddere jussus, intelligitur summam pecuniae lime e rς
liquis olligitur, jussus dare. Cui consequens est ut, Si mi uia Squam centum in reliquis habitorii, veluti sola quinquaginta iit, quum eam pecuniam dederit, ad libertatem pervenerit), de resi quis quinquaginta actio ex empto competat . l. 69. g. . coev.
lib. I. quinSt. Vidimus uoti corun tionem de evictione, si re ex ea Causa evincat in quam vendi ior excepit. Non idem et pec ob tinet circa ac ionem tu ti.
V. sod etsi quis in ven ilion statii liberum pus usori et)dixerit, conditionem autem liborialis celaverit, empti uilicio
si Duntaxat i id ut venditor suppleat decem quae desunt. a Id oat, ambigue. Alias , et melius PerfiaticιOVis.
133쪽
DE EVICT. ET DE A STIPUL DU DO UBI E. IIS
en donnant ne pipi e 'or, ei qu'au contraire e testamen porte
que 'esclave ex ait paver vingi pi hces d'or, 'en a impos que surce que t 'esclave ex ait Oniae D. Gaius rem arque et gard que u si unasi ritie en vendant uties lave , qui a libρ risi est promise , ous la condition de Pareri ne somm . o lsr celle omine plus sorte 'lu'elle De 'est en es
i me 'en viron centractas par reliquot de compte i 'hsirili rie ut parat ire 'en avo trio itit impossi, parce quea es clave devant i PDd res Se comples, est cens si avo i requ 'ordre de payer a somnae qu'ildoit our ire libre. D'oti sui que 'i De Oit pas ne sommed en viron cent cus, ais seu lenient ne Somni de inquante
Par exemple u si uia individi en vendant uia es clave , a siclarsid uno maniore ambiguo u que a liberi lui tali promisc, aus
134쪽
I 16 LIB. XXI. A DECT ARU Μ ΙΤ. s. DQbitur , si id escierit emptor. Hic si enim exprimitur euruqui dixerit statvliberum et nullam conditionem pronunciaverit, evictionis quidem Domine non teneri, si, conditione impleta servus ad libertatem pervenerit, sed empti judicio teneri si modo Conditionem, quam sciebat propositam esse, celavit. Sicuti qui sui dum tradit, et, quum sciat certam servitutem deberi, persu sorie dixerit itinera, iactus, quibu Su ut, utiquc Sutrit, recte C-cψitur evictionis quidem nomine se liberatri sed quia decepit emptorem , empti iudicio tenetur . d. l. 69. g. 5. XX. Interdum etsi ex asia condit one servus evincatur in libertatem , nec actioni ex sti 'ulati , nec actioni ex tuto locus erit: scilicet si ea conditio quam pronunciaverat venditor, prius extitisset. V. G. si quum tibi Stichum venderem, dixi eum statvliberum es Se , Sub hac conditione manumissum, si a se ex Asia enerit. Is autem si Titius consul actus fuerit, manumissus erat. Quaerebatur, si prius navis ex Asia venerit, ac post inius consul fiat, atque ita in liberialem evictus sit, an victionis nomine tenea iur Respondit, non teneri eum. Etenim dolo malo emptorem iacere, quum prius extiterit ea conditio quam evictionis nomine
exsolverit a M. l. 6. . . Asricatius, lib. 6. quoest.. Item is post biennium 3 liberum ore dixi, qui post an num libertatem acceperit; et post biennium 4 in libertatem evincatu vel decem dare jussum, dixerim quinque, et his decem datis, ad libertatem pervenerit magis esse ut his quoque casibustion tenear n. a. l. 6. g. 3. g. ΙΙ. De misis evictionis quo demum Post contractum emer-
XXI. Stipulationem de evictione non committit illa victio quae flaret ex causa post contractum contingente . ain ut vi dimus supra, lib. I 8 sit. 6. de periculo et comm rei veni
omne periculum post contractum, emptorem Spectat D. 1 Hie , id est, quod spectat ad actionem en ti. a Legendum est, exce erit. Cui acius). 3 Cui acius legit, si nos annum liberiam fore dixi qui post biennium, etc. Videtur posse retineri lectio vulgata. Vid. Dot seq). Scilicet, dum ignoraretur conditio, iter alterum annum bona fide
135쪽
DES LVI Τ. ET DE LA ΤIPUL DU DO UBLE. 37 noncer a condition I laquelle elle lui sita it promise , i sera soli mistici' aclion do achat, si 'achelen ignorat celle condilion cari P i),in enten d que elui qui arasi claro que la liberi ci ait pro mise a 'es clave an mention ne la condition , ne sera pas lenia dei' si viction, dans te casisti 'es clave de iendrait libre pares 'accomplis semen de la condition mais it sera passibi de l'aclion del 'aehat, Si, yant ei connais sanc de la condition it ne l' potiatdsi non cὐ ea comme celui qui dans a vente 'uti sonit de terre , D'ignorantio in qu 'il est grevi de servitii des, declare 'une a
le chemius, passages, voles et sentier qu' ille ut devotr, e li-bhre Di vhrJid dera' hvicii on mais it ne potarra se Soti Straire ut 'action deri' achat, parce qu'il a rompsi 'ac hele Ur n. XX. Et in hine quelque is, bie qu' raison de la liberi qu'aurai obtenue 'esclave en vertii 'tine uire condition l 'achete urat si si aliis si in cy, i ii' a lieu ni a 'acti oti de a stipulation , ni celle dera' achat, comine datis te casmii te vende ur aurai declarsiune condition do j, rempli e .u Par exemple , en uous vendant Stichus , e votis at siciar quela liberto lui olait promise solas la condition uli arriverat unu aisseau 'Asie, bien que cependant ille sit hire libre u 'alor Sque Titius deviendrai consul On de mandat si dans e cas ouΤitius erat devenu consul, aprhs que te aisseau erat arri vod'Λ si , et 'es clave devenia libre parua condition hclare et rem pile, 'silais encore tenu est 'si victi On on ausi pondum egative metit, parce quest 'acheteu sita it de mali ais sol, a condition que 'avais declarde a an hi rempli la premisi re a M. . Et si 'ai di queri' es clave do it leveni libre api h delicatas 3), tandis ulli devat te deveni apros uti an et quera 'si viction e ait eu lieu prῆ de ux an ou que de xant donne uiae Sommed 'en viron dix sicus, i ne de 'ait en donne une que de in i cu , et u 'it sol devenia libre et pay aut ne somni de di sicus, leplus juste est de dire que dans ces deuccas e ne suis pas passibi e
136쪽
118 LIB. XXI. PANDECTARUM TIT. T.
Exemplum habst in specie sequenti Quum in vend l Ione
servi, peculium semper exceptum esse intelligiturn is homo cxpeculio summam quamdam secum abstulerat. Si propter hanc causam Murti cum emptore actum sit, non revertetur emptor ad venditorem ex stipulatione duplae quia surtis noxisque solutum esse praestari debet venditionis tempore 'de autem actio postea esse coeperit n. l. 3. Paul. lib. 1 ad Sab. Excipe, modo non ab ipso venditore causa victionis prosi is
eatur, qui rem . . quam tibi vendidit, postea ipse ante traditionem alienasset altori, vel obligasset. g. III De Nictione quia non jure facta CS SCt. XXII. u Si per imprudentiam jud cis aut errorem , emptor rei
ictu eSt, negamus auctoris damnum esse debere. utinti id re
seri, sordibus judicis, an stultitia res perieriti injuria enim quaesit emptori, auctorem non debet contingeres 1 n. l. i. Uli lib. 8o.nd ed. Consonat quod rescribit lexander Sed et si judicio emplor
non adsuit, aut praesens per injuriam judicis victus est absente auctore vel fide jussore , regressum adversus eum non habet D. l. 3. U. cd etsi cod. h. t. 8 45.
Pariter Ρhilippus Si non injuria judicantis, sed juris ratione
Superatus es, pignus ob evictionem acceptum solemniter persequi Potes n. l. 5. Od. h. d. t. g. IV De euictione quin contingeret ex facto aut cupa n loris. XXIII. Talis evictio stipulationem non coinmittit. Hinc , , Si mancipium ita emeris, ne Prostituatur, et, quum prostitutum fuisset, liberum esset si contra legem venditionis faciente te ad libertatem pervenerit, tu videris quasi manumisisseri et ideo nullum adversus venditorem habebis regressum n. l. 34. Pomp. lib. 27.
Hinc etiam : Si duplί stipulator ex possessore petitor actus, et victus sit quam rem si possideret, retinere potuerit, peti aurem utiliter non poterit): vel ipso jure promisso duplae tutus erit, vel certe doli mali exceptione se tueri poterit. Sed ita, si culpa vel sponte duplo stipulatoris possessio amissa fuerit . l. 29. g. I. Omp. Lb. 11. ad Sab. Generaliter ergo hoc jure utimur : ut exceptione ex Per-
137쪽
ne concerne nullement te vende ur I D. Ce uiri 'aecorde ave ce que dit Alexandre dans uia res crit : i Si Pache eur ne 'est a present en jugement, OU Si, Jant comparu Laciniuste metit suo conabo dans 'abSetice dia vende ur u
XXIII. Une pareille victionis e donne pascit eu is a stipulation.
'CSt Oui quoi re si voti A e achel si ne semine es lave Scius lac nisi ion qu 'elle ne sera ilias prosii tu he , et qu'elle obtiendi ait saliberio u momen qu 'elle t 'auraitii si La violation de et te condition yant in si par voti e sal rendia et te es clave libre , votis e reg
est potii quoi paro ille metit u si celo qui a stipulo late in dud Ouble, de posses seu otant devenia demandeur, est viti si de lacho Se u 'it aurai pu relenir 'it 'etit posscia he, et Myllis' a passu Gemander utilement, alors, ou colui qui s'elai sotimis a late incen sera libbi si de plein droit ou i potiri a oppos erci exception dela mauu ais sol mais it 'en est altis qu'autati que a posse SSi Oude a bos a sile perdue parcia aut ou par te sat expi sis de clui qui a ait Sli pulsi latet ne di do utile M.
138쪽
sona emptoris abjectae si obstant, venditor ei non teneatur; si vero ad personam venditoris respiciarit, contra Certe nec Xempto , nec ex stipulatione duplae, nec implae, actio competit emptori, si exceptio ei , ex sacto ipsius opposita, obstiterit n. l. 7. Pomp. lib. m. d b. si Sed si ex utriusque persona , et auctoris et emptoris X eptiones objicientur, intererit propter quam exceptionem judex OH tra judicaverit; et sic, aut committetur, aut non committetur
stipulatio . l. 8. Ulp. lib. 8o ad ed. XIV. Videtur culpa emptoris contingere victio, quotie postiuix illam destigere.
Hinc u 1'. si quum venditor admonuisset emptorem, ut publiciana potius, vel ea actione quae de stando vectigali proposita est, experiretur, emptor id sacere supersedit; omnlinodo nocebit ei dolus suus, nec committetur stipulatio . . Non idem in Serviana si quoque actione probari pote St.
Haec enim, etsi in rem actio est, nudam tamen POSSCSSionem V
Catu et, soluta pecunia venditori, dissolvitur; unde sit ut emptori suo nomine non competat n. l. 66. Papin lib. 28 quoest. Non videri rem emptor evinci, cui ejus rei nomine Publiciana acti supersit, docet pariter Julianus in specie sequentici Si servus tuus emerit hominem , et eumdem vendiderit itio ejusque Domine duplam promiserit, et tu a venditore servi stipulatus sueris I si Titius servum potierit 3), et ideo victus sit quod servus tuus in tradendo sine voluntate tua proprietatem horarinis transferre non potuisset supererit publiciana acti , et Propter hoc, duplae stipulatio ei non commiιtetur. Quare vendi
s 1 Si is qui mihi vendidit rem cujus possessione sine culpa mea Xcidi, admo Ierit me ut agerem ADBficiana ad eam recuperandam ; in culpa uius agere ea actione omisi. At si dixerit mihi, age Seroiana quamvis ipse Θgere potuisset, quia res, quam mihi vendidit, erat ipsi obligat , non in culpa si non egero. Nam haec Seroiana mihi non competites et praeterea O-teSi possesso luetido pignus vena retinere, adeoque uota sufficeret mihi Liae c
et Dia psum evictionis nomine. 3 Adversus aliquem extraneum, apud quem esset is servia Culus POS sessione casu excider i ilius. Ierous Itius sine oluntate tua tradendo Titio servum quem tibi iure PotestΘtis acquisiverat, non mitiis ejus Proserietatem ad Titium , quamvis bonae fidei emptorem transferre t adeoque directa rei vindicatio, quae soli domine pompetit, ii o Do competebat
139쪽
et u 'it en est aut rement si 'est te vendeur qui te oppose li est certa in que 'acheteur 'amici' aclion est 'achat, ni celle de la sit putation dura oubio, nici'action dii simple, si l'exception opposee provieri de soti ait D. . Mais Si es exceptions soni personnellement oppossies et pari 'acheteur et par te en deur il saudra avo ir our laqueti te juge Prci noncerari de maniore que la stipulation auraium' aurata lieucis vivant te juge me ut is interveni D. XXIV. L 'hvicii oti est cens se furvenue par laeta ulc est 'acheteur,totiles le sol qu 'it aurai puri 'hviter. C 'est Ourquoi 1'. re si orsque te venden avait averti 'ache eur 'inienter de pros renco 'actio publiciennemuri 'action 'unt iid de terre dotatio en rente, 'achete ur a disser de te satre son do tournera a son rejudice , et te vendeur 'enco urra poliatia pei ne decla stipulatio D. M on ne petitias dire u i en soli de hine de 'actio Ser vienne I), car hien que e soli ne action 6elle elle 'Ophre Au Cunc posses Sion, et s' site in parrae palement ait ali vendeur ile resulte done que Lacheleuri' poliat cet te action comm ache
Julien nous apprend galernent, dans 'esphce vivante, quel 'acheleuri' est potu censet vinc si tant qu' ille ut recolari a 'actionPublici enne D. M Si votre es clave a chei uti es clavea que 'ayant revendia ha ilius, i se soli solamis Lia peine u do utile, et que votas ayeZ stipui cet te cine et dela part dii vende ur; si Titius a demandocet es clave 3y, et qu i ait et reiivor de cette demande , parceque votre Sclave isti te ivrant sans Otre consente ment, 'a pului en trans mel tre la proprisi te in aura nc ore lieud 'actionPublici ciane, et par celle aison, la ei ne dii do ubi ne sera paSen Ouru contre tui. C est ourquo Si votis agisse en vertii decla
140쪽
t 0r quoque tuus agentem te ex stipulatu 1 poterit idoli mali 'ceptione I submovere n. l. 39. g. i. au A. 5τ digeas.
Obiter nota lias putem si servus homineri e nerii, et du-Nam stipulo turri deinde eum vendiderit, et ab emptore victus fuerit : domino quidem adversus venditorem in solidum competit actio emptori vero adversus dominum , duntaxat de peculio . d. g. I. v. cilias. re q. Si ideo contra emptor m judicatum est, quod defuit, non committitur stipulatio magis enim propter absentia a victus videtur, quam quod malam causam habuit M.
6 Quid ergo si illa quidem contra quem judicatum est, ad judicium non adsulto alius autem adsuit, et causam inis Q iiddicemus 'It puta : acceptum quidem cum pupillo tritore V tore , sui judicium ; sed absente pupillo luto causam egit, et judicatum est contra lutorem. Quare non dicemus committi stimulatione mi Ei enim clam esse causam palam est, et salis e S ab 'o, cui jus agendi suit, ausam esse actam . l. 55. U. lib. 2. ad ed. dil r. XXV. Quum victio quam emplor, defugere potest, obligationem evictionis non committat, hinc Dioclet et Maxim rescribunt Si obligata praedia venumdedisti, et lotagi te inporis irae scriptio a Solii emptores se tueri possunt, evictioni periculum timere non potes 3 n. l. 19. Cod. h. t. 8. 5. a Si .itiliter Craius re qui alienam rem venia lit, post longi temporis praescripi Oneto vel usucapionem , desinit emptori teneri de exictione . l. c. Gaius , lib. 28. ad ed. VOP. Sed et u si quum possit usucapere emptor, non cepit culpa sua hoc fecisse videtur; unde si victus est servus , non tendtur venditor . l. 56. . . aut lib. I. ad ed indit. l. V.COritra. etiamsi usucapio secuta sit, re si is qui reipublicie ausa ab suit, fundum pelat utilis possessori pro ex ictione compe-
1 Evictionis nomme ilisam passus est Titius V m ditor enim ex contractu quem cum servo tuo habuit, tenetur tibi praestare rem non evinci ; non Olum tibi, sed et iis quibus non evitici tua intercsta adeo que ipsi Titi , VIC'tionis nomine de Peculio obligatus es.s a Dori eritis lacis petendo hanc evictionem tibi praestari, cujus nomine
adversus te agere non pote St.
J Nam, opposita praescriptione , potest emptor victionem defugere ut, si praescriptionem miserit, periculo su cam miti t. Quia ipsius culpa, nossessio ejus interrupta est.