장음표시 사용
121쪽
Tractabatur autem saepe de liberatione Friderici: & impediente liberatione esu
quM Dux insignia sanctuariorum Impab, lancea videlicet & alia, noluit resignare. Dicentibusq; suis quod frater suus esset eius captiuus: Dux pra nosco astutiam Lu douici dixit tractatoribus: Ecce ne hoc mihi impingatur a vobis, dabo vobis ea insismia N: scio quod nec adhuc prout tractastis compositionem, Datrem meum reli ε - - hebo. Quod etiam cum factum esset, Lupoldus Ludovicum adeo infestavit: quod in . tandem Ludovicus cum Fciderico,communicate eos ambos post Mistam uno Car, tuliensi eorum confessbre,&seruarepacta iurantibus, latenter conuenit. Emisso autem Friderico,& seruante pacta,Lupoldus usq; ad mortem sitam restitit Ludovico. Obsedit autem Lupoldus oppidum S Hippolyti,Lant grauia Eliatia .sseruitoris Lim douici qui ipsi Lupoldo,si pe Veneris cauia Argentinam eunti,diccbatur insidias p - sitisse. Ipse Lupoldus muros destruens senditus villam tenebat. Quamuis autem medici sibi prςdixerint,qubd euin labores necarent, non destitit ab expeditione sed cum exercitu descendens Spiram obsedit. Spira reuersiis, Argentinae incuria dominorude Ochsenstein decumbens de insaniens,absq; poenitentia diem clausit extremum. Iuerat autem illis diebus Ludovicus in Lombardiam, quem Galeatius dominus Mediolanensis sumptuose deduxit, quem tamen post magnam sibi data pecuniam,' ' Romam quasi captiuatum traduxit, Wilhelmo de Monte forti Mediolanum committens: quod non Imperij, sed ficta sua agens, de pecuniam ad partes transmittens, Imperium negligebat: propter quod, quamuis aestimaretur in virilibus gestis valelm iotiorhuius mundi, non tamen extitit ibi nimium commendatus. Fuit autem Ludovicus Mediolani in ecclesia S. Ambrosy, a Ioanne archiepise poMediolanens,infesto Pentecostes,cum Margareta uxore sua, anno regni sui xi in corona serrea coronatus: Sc post haec Romam verassis a Romano clero&populo gaudenter Sc comiterest receptus, ac xvi I die IanuariJ, qua cantatur, Omnu terra,anno regni sui X i m, ex parte totius Romani populi, per Senatores, prafectum urbis de ... ibis'. cancellarium populi Romani,omnibus nobilibus acclamantibus, in ecclesia S. Petri, cum ipsa coniuge Imperiali extitit diademate insignitus. Praetenderant enim urbici, hoc eis competere, Papa etiam nolente: praesertim cum Senatorcs prius Papa requisiuerant,ut ad urbem se transferret. Ludovicus etiam Ioanni Pari pro tunc crimen bol se maiestatis & li resim impingebat. Post haec Petrum de Corbario sint rem Minorem in summum Pontificem,quam tum in eis est,creaverunt,& ob hoc multis creatis Cardinalibus de Episcopis, per illos magnum in ecclesia Dei standalum est suborium. Ipse autem Ludovicus habitis tractatibus cum rege Siciliet.terram Roberti regis, sic. Apuliam ingredi intendebat. Robertus quoque collectis omnibus terram illa relinquere,s Caesar accelerasset, de in Prouinciam intenderat se transferre. At ipse Caesariegnis tanto tempore,stetit otiosus in urbe, quod quassi omnia expendebat. Quadam autem vice venies idem Princeps ' in urbe ad castellum, in quo olim Conraditius diacebatur decapitatus, ipsum funditus demoliuit. ΟMortuis autem inclytis principibus Lupoldo, Hemico de tandem Friderieod cibus Austialibus, de in Asiniussui monasterio ubi pater eorum Alberius rex fuit,s pultis: Ludovicus in Alemanniam est reuersus. Diccbatur aute tunc temporis, quM quidam miles Friderico quiddam ad comedendum dederit, per quod eum in sui fauorem inclinaret, per quod a pediculis mundati non valens, paulatim defecit. Et hi omnes quanquam valentissimi fuerunt, sine masculis filijs sunt defuncti. Ludovico autem egrediente de urbe,cum helmo de Monte rii, Arronem, filium Galeat ij, secum in Lombardia regnare permiserat, post eoru egressum qui quid potuit occupauit, de nil in partibus illis remansitir - Ο In diebus illis post egressum Ludovici Principis de Italia,uiuente Ioanne Papa Io- so
annes rex Bohemiae cum consensu Principis ingressus in Italiam, de diu inibi manes, ιυμ isso Lucanam ciuitatem pro se tenens,quae eum pro domino recepit: non more patris sui quondam Henrici de Lutaeiburg Imperatoris. Qui inibi vitiliter se tenuit,&co stanter se tenens ac se succetatem Imperatoris & pacificatorem Italiae scribens, P pae de Imperatori complacere cupiens,& ambobus displicens, obligata Luca cum voti
122쪽
fecundia reuersus est, nulla sibives reiicipi in Italia parte rejicta Erat autem in diebus illis Bononiae legatus Papae, Beruandus de riget6 ; Hostiensis episeopus,dominium ciuitatis dure tenens, crudeliter multis occisis: qui Bon
niam muro circundans, & sibi fortissimum castrum inibi construens, multaque mala T. peragens, i quamuis Guessissimo ipse rex Bohemiae familiaris extitit: tandem perrumorem populi victo repente castro & sunditus demolito, turpiter est sugatus. Habuit autem rex Bohemiae duos filios, quorum Haior Carolus homine, qui - M. marchio Morauiae nominabatur, habuit sororem Philippi regis Franciae in uxorem. Minor vero habuit filiam M. ducis Carinthiae. Habuit & duas filies, quarum unam x. habuit Ioannes primogenitus regis Frinciae: aliam Henricus dux Bauariae. Et ecce mortuo duce Carinthiae sine filio, sola ipsius regis Bohemiae nuru relicta, cum ipse rex sine omni briga crederet in ipse ducatu filium successurum: Ludovicus princeps de ipse ducatu duces Austriae,filios seroris ipsius, quondam ducis Carinthiae inuestiuit: filio autem regis Bohemiae comitatus Tirolis remansit. Ex quo ipse rex contra principem mouebatur odio capitali: iuramento affirmans publice, se nunquam reformaturum eidem: Papam etiam, regem Franciae,&Henricum ducem Bauariae, 'ii 'item reges Hungariae & Cra uiae incitans contra ipse narripa autem Ioannes de militari progenie natus,ditans fratris & sororum suarum Lannis is filios & nepotes diuiiijs & honoribus,anno pontificatus sui x I x moriens reliquit Sedi decies septies centum millia florenorum , anno M. CCC XXXI III. Erat auteni
quidam vicinus episeopus Romae in via eundi ad Curiam Auinionensem ad papam, cui in nocte mortis Papae in somno apparuit quidam dicens: Papam quaeris inon eis. Et post pusillum: V. Urire Papam, ecce se ea, monstrata sibi persona magna incognita. Qui procedens in itinere, audiuit de morte Papae Ioannis. Veniens autem Auini nem,iuit in consistorium: ingredientes diligenter inspiciens singulos Cardinales. Et cum non vidisset persenam sibi monstratam, quςsiuit a quodam, numquid omnes
Cardinales ingressi fuissent i Et response accepto, qudd omnes, excepto Cardinali Blanco,ordinis Cisteretensis, illum qua luit in domo ipsius, ipsum*inspicius faciem
perpendit monstratam,sbique soli in camera suadixit: Pater,vos estis papa futurus. De 30 quo cum ille risisset nulla enim filiistes promotionis eius,cum esset humilior & pa perior inter omnesὶ episcopus exposito tibi Emnio adiecit: Pater, illequi mihi monstrauit faciem vestram, introduxit me ad stabulum immundissimum, stercoribus plenum, ubi vidi arcam marmoream albissimam , sed vacuam. Vos estis it Ia arca, quam debetis in officio vestro implere virtutibus S signis. Et opastor&stabularie, Curiam & sedem apostolatus, iam immundissimum stabulum, ab avaritijs & sim niacis stercoribus expurgate, vobisque sanctam Romanam ecclesiam & urbem re commissas habete. Et ecce in electionea tot cardinalibus quasi inseqs, sub altercalsone clectus extὼ sis, , tit: Ego N. nomino Etam: qui si esse non poterit, nomino Blancum, qudd repertum est a duabus partibus nominatum, dictus Benedictus xii. Itaque statim pro reforma
tione ecclesiae S. Petri in urbe L milia expendit florenorum. Et sic ut a Ioanne Papa
distrepabat in statura ille enim fuit pallidus statura S voce pusillus: iste in corpore
maximus,facie sanguineus, & voce senorus in ita &in motibus discrepabant. Ille ad magnificandum & ditandum consanguineos,ad regnandum nobilibus, &exaudiendis eorum petitionibus,ad vestiendum annuatim plus quam LXX comites δc milites intendebat: iste de talibus non curauit. Dixitenim: Absit; quod rex Franciae,si percin guineos meos super me ditaretur, me sicut praedecessorem meum ad sua quaevis vota coartaret.Fuit enim ex Tholosa regis Franciς,filius pistoris, eologorum summus,sed nullus in iure,quem inter omnes a longissimis temporibus iustissimum aestim mabant cui & ante suam mortem quidam sanctus homo,se pro eo captiuum trades,qubd illo anno moreretur, praedixit quod & factum est. Huic Benedicto in principiocreationis suae Philippus rex Franciae mittens lega-- L los,audacter, quasi nihil sibi denegare auderet, pei*t inaudita: inter alia scilicet, ut filium suum primogenitum generum regis Bollem ,faceret regem Viennae: quod se . faceret vicarium italiae: quod sibi per totam Christianitatem daret decimam deci-
123쪽
inarum per decennium: dc sibi daret totum ecclesiae thetaurum in QM;dum terrae . sinctae. De quo ipse de cardinales terim, is res mare cum Ludovico Romanorum
X a1 Tularimnem, exseriptis quocimtam familiarium suorum, quos in
euria Papae semperhabuit,qui & hoc ex Cardinalibus ceriissime intellexerant, interui -- ligens: statim Pam&collegio nuncios & literas humillimas destinauit, qui nunc i ' pa & fratribus edocti i, qualiter & sub qua forma redire de rem, S sub quibus amictaeis absolutioncm & gratiam petere: iterum a Principe,cum illis articulis & ma
datis suffcientissimis sunt reuerti. Inter quos duo erant comites de Otingen,&prinpositus Augustensis, & Marquaesus de Randeche canonicus Augustoniis R. Bambergensis,postea per Papam eiusdem moesiae pnepostus cffcctus: S magister Uds-ricas protonotarius Principis decreusta. Et proposito in publico consistorio, per pro . dictum de Randech ex parte Principis humillime, super petitione absolutionis & r stitutionis,facundo sermon de quo omnes qui aderant mirabantur: Papa gratiosiis smὰ respondens dixit: Se & fratres suos de hoc,qubd nobilis ramus ecclesiae Alem tria, qui se in persena domini Ludovici, laedi per ecclesiam aestimans, iam ab arbore
ecclesiae separari coeperat,esdem arbori cum ta magno honore sedis redintegraretur, plurimum gratulari: multum commendans Alemannia,&dominum Ludovicum, quem nobiliore mundi dicebat: conquerens regi Italia per tyrannos, ac regnum A naeniae capi a Paganis. ius principes tempore Ioannis Papae 5 suo Christianoru implorabant auxilium,ac terram sancta propter Imperatoris carentiam occupari: unde
merito dixit absolutionem eide impertiri se debere,quae & dari crastino sperabatur.' - Verum praedictus rex Franciae,& rex Siciliae, seu Apuliae, omnes quali Cardin tria proposito auerterant praeconcepto. Venerant enim ad impedicndunx factum ad
'μ. Curiam duo archiepiseopi,duo episeopi,&duo comites, eX parte regis T ranciae, Oe totidem ex parteregis Roberti: proponentes erroneum esse, tantum haeresiarcham
praeponere dominis eorum e viliae fidelissimis: Papam*cauere debere, ne fautor haereticorum diceretur. Papavea dicente: Quid volunt domini vestri,quod non sit Imperium illis vero proterve dicentibus: Pater non impingatis hoc dominis nostris, vel nobis, quod non dicimus. quia contra imperium non loquimur,sed contra perso. 3onam Ludovici damnatam.Cumque dicerent, Ludovicum multa contra eccleuam iscisse, Papa dixit: Imo nos fecimus contra eum: ipse cnim cum baculo vcnisset ad podes praedecessoris nostri,si voluisset, sed ipse noluit eum recipere: & quicquid ille socii,quasi prouocatus fecit. Quantumcunque autem Papa assereret, se meliora pacta ab ipso Ludovico,pro praedictis regibus, eorum regnis S posteris extracturum quam si mim in turri tenerent: penitus nil profecit. Rex Franciae etiam in terra sua undiq; b na&redditus Cardinalium interdixit &occupauit. Scripserant etiam illis diebus ad Curiam,Ioannes rex Bohemiae,& Heinticus dux Bauariae gener eius, quod de auxialio Hungariae & Cracouiae regum & aliorum, alium vellent constituere regem Romanorum potenter. Et sic Cardinales Papam pro tunc ab ab lutione principis re- otraxerunt,dicentes: cum siti in partibus suis vellent eum destituere, inconsultum euesedi si propter impotentem&inopem tot Principes offensaret. Sic dato alio termino deliberationi nuncij principis insecto negotio sunt reuersi. MD es Eteoee illis diebus Carolus rex Hungariae filius fratris praedicti Roberti regis,te y ram ducum Austriae, tunc fautorum Principis, ingressus, ipsam mulus hebdomadis
δεῖ ε potenter vastavit. Pr sim autE Bohemiae & Cracouiae reges,& H.dux Bauariae,terra μι principis Bauariam superiorem ingredi intendebant. Princeps autem gente inuicti simam congregans terram Hentici ducis inseriorem Bauariaingressus est,cu septem millib. galeatis,illam xvii hebdomadis de stando.Rex aute Hungariae audiens tam forte exercitum adesse Principi, ab Austria sine mora recessit, aduentu eius etiam in Iob ungaria pertimeseens. Alij vero tres,quamuis magnam haberet gentem,expectare Principe in campo non audebant. Veniens aut dux Austris ad Principem,exercitum eius inBohemiam ducere nitebatur. Exercitus vero diu in campo fatigatus, se Π uem reddebat,ita hinc inde exercitus sunt reuersi. Dicebatur aute,quod exercitus
Principis, quadilthabuisset victu, in omni parte mussi iacuisset inuictus. Gloriabatur autem Papa Benedictus ab Gercitu Principi eum sibi reserebatur,lςens ad Caia
124쪽
nates: Isti dicunt eum esse destiturum notando principem Ludovicum sed quis ad
Obsidentibus quoq; oppidis Imperialibus ad niandatum Ludovici, oppidum
Setiferoberg,regi Bohemiae obligatum: conuentum est: quod nisi rex Bohemiae infra certum tempus ipsos liberare posse Ludovico ex tunc obedirent. Rege vero Bolim υ- μ
miae cos non liberante: Ludovicus ad ius imperi, oppida I ing ι-:ζΣ ἰ
Crangat castrum mistob H, prius per se obligata Bohemo, retraxit. tia unda Misit autem Papa solennem legatum ad Ludovicu, episeopum Magalonensem, qui mores & motu Principis erga ecclesiam indagaret. Praetendebat etia Papa occuro pationem archiepiscopatus Magimtinensis per Balduinum Treuerensem archiepist. postulatum per capitulu ecclesiet Moguntinensis facta, & exclusione Henrici de vi iamberg arcni episcopi sedis Mogurinet prout reformationi obstare. Volensque proc
dere contra reuerensem, Treuerensis H. prouiso concordatus,archiepiscopatu Moguntinensem que potenter tenuit, pitulo resgnauit. Capitulu vero praesertim
magister Ioanes aendasdropsDecanus sedis pulsus,adhqretes imperatori,pridictu Henricum archiepistopu, ligantem se, primoprincipi,retentis in manib.Capituli sex . - ώ κ' castris,&abiuratis percu ne variare posset,se oppinhumi gil Ereutis Stareo bergicon 'in &vistenta g,concorditerreceperat,qui&postea semeter Ludovico zz
. adhaesit. Rex quoq; Ioannes Bohemiae videns se non proficere se Principe reso ao mauit,homagiu praestando eidem. Dataq; certa pecunia eide Bohemo per Australe, in recompensam ducatus Carinthiae cu Australi concordati sunt Hungarus & Bohemus. Quantucunq; autem Benedictus Papa ad absolutionem Principis niteretur: in praedictis tamen Franciet &Apul regibus,& quasi omnita Cardinalibus,seductis per eos,assensium habere nequiuit. Vnde tandem legatis Principis sire ad Curiam veni tibus,quibus & legati regis Franciae plures in Curia verecundias inserebant,in tantus quod nullu poterant habere fine respondit,asserens,sibi hoc non alio ne,sed a S. spiritu inspiratu. Et creditur habuisse resormatione in animo, non tanto honore dccomodo praedicti regis & sedis sed cu missi detrimento &scadalo processura:quod Scipsius regis diserimina subscripta demonstrant. Et ex tunc Papa, qui ab initio quasi
3o mortem non curans,ea quae gessit in animo,patefecit, motum suu didicit occultare. In diebus illis Spirae conuenientibus Princi .Henrico Mopuntinensi de Uirnem
js,scilicet episcopo Curita&Geriaco comite de Nassame ad Papa, pro absolutionc . Principis: & deliberato per cos,si Papa nollet,se iterum couenire deberent,& delibo zrare quid faciendu esset de eo. Cum Papa Benedictus nuncios recepisset benigne,in 3 33 . 'aure nunc8s flens quasi conquerebatur, Q ad Principem esset inclinatus,& quod rex Franciae sibi scripserit certis literis, si Bauarum sine eius voluntate absolueret, peiora sibi fierent,quam Papae Bonifacio a suis praedecetaribus essent facta: manchm ad ro- o gatum Papae,per Delphinum per montana sunt usq; Lausannam perducti. Eduardus autem rex Angliae valentissimus,renouato contra Philippii praedictum regem Franciae odio antiquo prςtendens, severum regni haerede, habitis tractatibus cum Flandrensibus,duce Brabantiae, comitibus Hollaius Gli ,hiliacensi,Mon-- Atium Sc aliis inferiorum partium magnatibus,qualiter posset ipsum Francuinuadere, cogitauit. Quamuis aute ijdem principes Aquilonis ipsum Francum ipsis graue,ex sum haberet: cu tamen omnes quasi eius essent vasalli, nisi ab Imperatore moueresse ritur,cuius essent homines luij, inuadendi eu cum honore occasionem aliquam non habebant. Et ecce rex Angliae cum reuerentia accedens Principem in villa Rens, si per Rhenum sibifacto homagio colligauit se eidem. Princeps vero ipsiam regem,dων iis super eo literis Imperialibus, generalem Vicarium per Germaniam M Teutoniam
deputauit. Scripsit quoque literas Princeps regi Franciae, quem Philippum de Valeso nominauit,qubd ab occupatione terraru Imperj desisteret, ac fideli Impe 4 Edua do regi Angliae, principi suo dilecto super querelis suis iustitiam faceret coram ipse principe: alioquin cum ipse Philippus seuda quae teneret ab Imperio,no recognouisset sciit rex Angliae, ipsi Eduardo assistere cogeretur in quantum iustitia tarsuade- dissidare Philippum. Quo dissidato,&monitis inferioribus Principibus,vias.
125쪽
sterent imperio,vi tenerentur:omnes ijdem principes sunt regi Angliae colligati. De qua dissidatione Papa Benedictus, intellecta, multum iocundabatur. Dedit autem rex Angliae Ludovico principi LXXX milia aureorum,&in duplo
tantum,ut cum eo cum magno exercitu terram accederet Franciae,quod eidem primisit. Fuit autem rex Angliς recens,& paratus Franciam visitare: setax persuasione& astutia Principis simulantis se illico progredi, non tuerunt. Rex autem Franciqu- mens eorum aduentum,se in finibus regni sui versus Flandriam posuit,cum xxx mistibus galeatis,decem hebdomadis eorum expectans aduentum, nunquam in aliqua parte terram inimicorum attingens, sed quolibet die duos florenos pro quolibet g leato expendensσxceptis equorum perditionibus,&alijs damnis,ita quod brigarum Iosarcinam didicit inconsuetam. . . . , Sequenti autem anno rex Angliae se simulans non iturum in Franciam,cum duo.
decim galeatorum milibus est ingressus, torramq; ipsam per XL miliaria in circuitu 'ρ idinis incendio & alias crudeliter vastauit, multas. munitioncs non bene fortes fumditus demoliuit: Ludovico Marchione de Brandenburg filio Imperatoris, qui tunc eidem regi cum centum galeatis aderat, in ipse exercitu cum inccndiarijsrqge comtinue praecedente. Α Parisijs autem ipsius Angli cxercitus minus una diaeta distabat, quem Francus cum xxx equitum milibus, & omni sua multitudine aggredi non audebat. Et cum ipse Anglus conflictum diebus aliquot expectasset, tandem praec rentia victualium illaesius recessit. 'Tertio autem anno, rex Angliae cum omni potentia Flandrenuum, & praetccipiorum Aquilonis principum se parans,Principi Ludovico pecuniam sibi promissam aliquot diebus post terminum statutum in oppidum Franckiuri destinauit, deside' .rans eum secum propria in persena transiturum. Princeps autem praetendens lapsum termini,& pactum partium de amittedo iam datam pecuniam, cum liberatione promissi,nisi intra terminum praefixum pecunia solueretur: pecuniam remisit eandem: praetendens etiam se non cum quingentis galeatis, prout rex exegerat, sed cum dia bus milibus sub expensis regis prout conuetum asseruit, & prout deceret Principem, transiturum: sicque conquerete rege de ipso Principe secundum quosdam, secundum alios ipsis occulte in unum concordantibus,princeps cum magno vituperio, Alema- 3onorum in partibus remansit. Anglus vero cum pridictis principibus &Flandrensibus ciuitatem Tornacensem regis Franciae pluribus mensibus poteter obsedit. Frai Cus vero se ponens in vicino,cum maxima hominum multitudine, Angli exercitum non inuasit. Habuit enim Anglus,exceptis equitibus, ter centum millia peditum ar- μώ- -- matorum. Et post multa discrimina, relicta quondam comitis Holandiae Monialis,
'o V soror Franci,mater comitis Hollandiae, socrus Ludovici principis, Angli 5 comitis
Iuliacensis de uno exercitu in alium saepe transiens, treugas ad triennium inter Fran- cum & Anglum & eorum consortes, cum dissicultate maxima ordinauit. Dixit a tem Papa Benedictus de Franco: Iste pacem noluit,& elongabitur ab eo. Osa, can. Post haec misit Francus nuncium & literas Imperatrici, filiae sororis suae, qua d ore ρη -- minam Alemanniae seripsit, ut interipsem&Principem concordiam, si posset, ordianaret, & sibi nuncium,de quo princeps confideret, de concordia attentanda destin,
reL Et missis hinc inde pluries nuncijs & literis inter Principem & Francum interpositis iuramentis,& cofectis literisdiga perpetua est firmata: in qua ipse Francus Principem cum sedeapostolica re mare iurauit. Et sic Princeps per Francum,& in tota Francia post haec Δἴ Parisi)s scriptus est &nominatus Imperator. Cum autem consiliarib Franci propter processus apostolicos anxij, dubitarent, dicebant nuncij principis : Si estis in proposito nostro,quod processus non ligent, ne constituistis domino nostro: sin aliter, tradidistis eudem.Et sc Princeps commissionem Vicariatiis factam regi Angliae, in partamento publico & literatorie reuocauit. Missisque interim saepius nuncijs Imperatoris, una cum legatis de literis Franci, ad Papam pro reformatione Principis, Papa Benedictias nunquam Ludovicum principem ad arbitrium Franci, nunc i, reticum, nunc Christianissimum haberi debere, respondit: Et protracto varijs occasonib. negotio: Francus utcredebaturin quod no- luisset,simulauitse velle: Benedictus vero, quod voluisset,simulauit senolle.
126쪽
ri RO NICO N. ' Interim conuenientci in villa Rens super Rhenum Imperator & Principes electores, consectis desuperliteris muramentis praestitis,qubd Imperium & eius iura
contra omnes,nullo racepto,manu tenerent,& ad ipsum omnes quos possent, arct, rent,nulla absolutione vel quavis occasione obstant firmarunt. Post haec Ludovicus princeps,anno Domini M. C C C. X X X v I I l, regni sui X X i III, imperij vero x i,
die octaua mensiis Augusti,in Francks t Vocata Curia,decretum quoddam,de con- α stio quorundam fratrum Minorum,consectum,sub sigillo suo magno,edidit: in quo M& inter alia declarauit,processus quondam domini Ioannis Papae nullos:&quod Papa non possit contra Imperatorem talia attentare, cum iurisdictiones sint distinctae,ao ianuis suae Curiae assigebat,cum iuri u approbatione: ubi N praecepit per principes imuadere praedicatores. Quarum copiam & coniurationis principium cum Papaetulissem exponendo episcopu Argentinensem non posse plus resistere Principi suo, qubminus ab co Regalia faciendo homagium recognoscat: ipse visus dure loqui de Prin , Cipe,cum a me audiuisi et benignum sermoncm,suum principe plus extulisse,quam si ei centu millia marcam dedistet, Papa ultra modu ridens dixit: O vult ergo pro ben scio malu reddere. Ex quo risu apparuit, quod ex corde verboru duritia no processit. V Obijt autem Heinricus dux Batiariae, gener Ioannis Bohςmi, relinquens filium
paruulu: quo breuiter mortuo Princeps tota eius terra,scilicet inferiorem Bauariam excepta parte, in qua matri Henrici relictus vifructus ad tempus vitae, illico occim
xo pauit: quod nosolum Boliemus, sed & Australes aegre tulerunt. Duo enim filii quondam Ottonis ducis Austriae,qui fuerant filij sororis praedicti Henrici Bauariae, ad teria 'ini ''ram aspirabant eandem. Rex autem Cracouiae, qui praedictam relictam etiam non visam, marito vivente amauit, assiimpto sti Bohemo patre, causa videndi ipsam, in Bauariam est prosectus quam inuenerat infirmantem. Ingrediens aulcm pater, r gauit eam, ut aduenam Cracouium, cam diligentem, salutaret benignd. De quo Cracouio quali gentili illa probossima valde territa, cum eum salutasset, se vertens ad parietem, nullo verbo dicto amplius,expirauit, ius terram Princeps similiter occupauit. Histriones autem quidain , super praedictorum nece Bauarorum, intoricati nis fraudem Principi impingebant. 3o Eo autem tempore quo Princeps &Anglus amicitiam continerant,ut prefertur,
actum est quod filia pulcherrima nouenius Angli, quae ob hoc Monacu missi fuerat,& diu ibi morabatur nuptui dari det rct Friderico, filio quodam Oaonis ducis A striae cui Princeps de pecunia sibi per Anglii data,dare debuisset XL millia florenor Quamcu non daret, nec Frideri scam traduceret, Anglus filia reassumpsit, de quo cum improperaretur, Australibus iterumissis ab Austria in Angliam nuncijs, de eisdenuptijs est tractatum. Actum etia suerat, qubd filia principis nubere deberet Lupoldo Australi eiusde Ottonis filio iuueni: verum illi duo fratres unus post alterii obierunt. Item eo tempore duces Austriς obicrunt,ita qubd de Australibus nemo remansit nec A lbertus arthritide in manibus & pedibus cotractus,qui ex Ioannade Phincon- 4n ilige sua Rudolsum filiu paruulum habuit, qui cu non crederetur eius Cotracti filius, ipse tamen Albertus suu fecit filium esse & sermonibus praedicari. Cum aute Ludovicus princeps aspirare ad ducat u Austriae diceretur: ide Albertus ac Carolus marchio Morauiae Boliemus depdicto Rudol puero & filia Marchionis siposilia cotraxerui. Cum autem Rupertus rox Siciliae imis Apuliae non haberet filium, misit ad C rolum regem Hungariae, fratruelem suum, ut sibi unum de filijs suis destinaret, post'. st dominia sua obtenturum, recognostens secundem Carolum sepplantasse. Misso, itaq; Andrea Hungari filio,Robertus ei neptem suam ex filio copulauit. Mortuo autem eodem Carolo quarto Hugaros accessit ei filius primosenitus Carolus quintus: idemque Carolus quintus rex Hungariae filiam Caroli marchionis Morauiae duxit in v uxorem. Obierat autem sine liberis masculis, uxor Ludovici marchionis de Bra
denburg, primogeniti Principis, quae fuit filia regis Daciae.
Cumq; Ioannes comes Tyrolis, filius Boliemi impotens, uxorem suam semifa- tuam plurimum molestaret,inter alia eius mordedo mammillas, illa cum Baronibus D ω sed habitis occultis tractatibus eiecto Bohemo de comitam,praedictum Ludovicum Mamluonem de facto in maritum recepit. Sicque Ludovicus princeps, liram Ioannis μ
127쪽
regis Bohemiae, ore& dominio spoliauit, inconsuetum & horribile facinus attemtando. Filium namque ad hoc maleficii genus induxit inuitum. quod videlicet uxore sui consanguinei in tertio gradu,non separatam ab ullo iudice eccicitae, ip amo suam consanguineam non uxorem, sed moecham traduxiti Praetendit autem I'rinceps, se iuste illum a comitatu eiecisse, de quo ut tenebatur ,&ut sibi per regem Bohemiae patrem promissum asseruit,sub cautione reliabendi ciuitatem Egram, quod non fi it'. retin nunquam se a Principe petierit investiri. O idolorum seruitus auaritia,quq tamios principes confudisti, ex quibus iterum inter Bohemos&Principem & filios suos non immerito livor edax, & odia suscitantur. Progredior autem ad gesta sub Clemente Papa sexto, ad aliqua quae subdenedi- octogesta sunt, reue surus. Mortuo namque Ruperto Sicili rege,& pridicto Andrea fratre Hungari regnum comitatum6; Prouinciae,& omnia Roberii dominia obtinente, eoque apud Papam Clementem pro coronatione laborante: Papa sibi cardinalem dare nisus est,curat rem: quod ille potens nimium, vilipendit. Cardinalis quoque Petragoricensis excuius sorore olim Ioannes, frater Roberti regis, reliquit filium principem Taranii, pro eodem principe in consistorio allegauit: ipsum tanquam Vna linea Ruperto proximiorem quam fuerat Andreas,in dominiis praeserendum coronationem plurimum impedivit. Cumq; ipse Andreas eadem dominia annis aliquot renuisset, tandemissis τι rex Papae, per regem Hungariae,fratrem Andreae,octoginta milibus florenorum, procm Lo-- ρ ' ronatione Andreae cum crederet coronari debere: nocte Neapoli cum ipse Andreas T in camera sua iam ingredi vellet lectum,quidam vocantes eum dicebant, sibi de se tre suo nuncios destinatos. Quys cum in crattinum cxpectare iuberet,& illi pro eius rellu instarent, uxor Andreae ipsum egredi incitauit. Quo egressi, de camera, illi mittentes laqueum in collum regis Andreae, ipsum crudeliter iugulariant, ipsum etiam praecipitantes demum. Nutrix autem eius, quam de Hungaria secum adduxe rat,quae frequenter reginae aderat,de mora reuertionis Andreae attaediata,egressa cameram, cum neminem inuenisici, Drospiciens per inaestram, videbatur sibi videre regem in terra iacentem, ac territa dicens, Domine: ac repente descendens ipsum reperit iugulatum. De quo crimine non solum uxor &princeps Taranti, sed di Pa- sopa&aliqui Cardinalium tenebantur suspecti. Factum est autem hoc facinus, anno Domini, M. C C C. X L V. Sed quid ex hoc sequutum sit, reseruans, regredior ra. . ad priora. -
Temporibus praedictis erant duo fratres Delphini Viennenses, nepotes Carolin ρώμ. aeriij regis Apuliae, ex filia,& pronepotes quonda Rudolphi Romanorum regis: quo-ερος 'ς se rum iunior Humbertus nomine, ducens filiam sororis Roberti regis fratris praedicti Caroli, cum ipso Roberto Neapoli morabatur. Socer autem praedicti Humbem, quem uxor eius clam receperat, Comes Novellus a ' novitate est dictus. Orta est a tem briga durissima inter Delphinum seniorem, & Almonem comitem Sabaudiae,& tempore Ioannis Papae multis annis durans: ac tandem Delphino per iaculum in ocuiusdam castri praedicti Comitis obsidione occiso, Humbertus frater eius dominiuDelphinatus nanciscens, ita Aimoni comiti reformabatur, qudd pro maiori cautela quilibet eorum vasallus alterius est effectus, sic inter eos briga cessivit. Hic Hum-bertus bene literatus liberis carens faciem quali muliebrem habens plus sermonibus& studijs quam militiae insistebat. Hunc Benedictus Papa diligens, statim promoto Curiam suam Auinionem dcdit eidem. Et quia Papa regi Franciet exosus erat, multu in Delphini defensione confidit. Cum autem Papa quandam terram Delphini, via cinam Curiae,ab eo emisset. si sine liberis decederet ad Romanam sedem deuolue dam,pro quinque millibus florenorum, ipsique Delphino pro vita sua castrum pontis Sorgiae assignasset, recepta pecunia: homines terrae illius cum consentire nollent, distracto contractu pecunia Delphino fere tota remansit. Misit autem rex Franciae pro Delphino: qui cum bona fide ad Curiam regis v nisset, quidam eum salutans in transitu , dixit ei: Facite quicquid petetur a vobis vel perpetud estis tentus. Ductus autem Delphinus ad cameram regis, in praeser uaconfiij audiuit a rege: Avuncule, cupio quod recipias pecuniam, & sis servitor
128쪽
meus annuens omnibus factis meis. Ad quod respondit Delphinus : Domine cuin sitis consanguineus de promotor meus, aliis in omnibus vobis consentirem: ex quo ergo largitatem vestram mihi ostendi iis, feruenter in omnibus vobis astringar. Rex autem grates ei referens, 5 annuos redditus eidem promittens, dixit: Cum inter dam villam Viennensem citra Rhodanum circundare mur' roso quod tibi placeati H lia Cui ille : Non solum illud, sed quicquid volueritis placet. Delphino itaq; euadente, rex illico ex opposito Viennae ciuitatem construxit, turrim in ponte ponendo, quod 'ante prae Delphinis aggredi non audebat. Post haec idem rex cum auxilio archiepiscopi Viennensis attrahere conabatur V, Io ennam. Veniens autem Delphinus, archiepiscopum expulit. Transeuntes aute miniastri regis dixeriit Delphino. Domine,factum archiepiscopi est factu regis. Quibus ille: Satis habet agere rex vester, vehementerabile:& sic dolus regis est impeditus Possi haec tempore Clementis Papae sexti, cuius de regis Franci ς unum cor erat, actum est, quod tetra Delphini post mortem eius liberis catulis, pro multa pecunia data te pro- D. λοί εmiis ad regem deuolui deberet: quae tamen terra quasi tota ab imperio detinetur. Temporibus praedictis rex Lithuaniae gentilis, iuuenis & recens, tempore ipsius D. -. Clementis, fratres Teutonicos sanctς Mariae in Prustia 5 Livonia plurimum infe stauit.multa Christianorum millia occidendo, de conuersos ad fidem reducendo in perfidiam. Venerunt autem Magistro Ordinis, sequenti anno, scilicet sub anno D in mini M. CCC. x L v, in iubsidium, reges Hungariae Bohemiae, Marchio Morauiae si lius Bohemi, comes Holandiae & multi dominorum.Sed propter desidiam Magistit. de eis dissidentis cum ventilent in terram Lithuaniae, de diceretur regem Lithuaniae in Pritillam ex alia parte ingrestum, reuersi sunt,&infecto negotio discesserunt. Ob quam desidiam deposito Magistro alter virilis est substitutus. Elidem dic bus comes Holandiae iuuenis de recens qui fuit frater Imperatricis ac ditae a reginx Angliae, gener ducis Brabantiae, reuersus a Prussa, ciuitatem Vtricli longo tempore cum innumerabilibus expensis, in odium Frisinum, potenter obsedit. Quibus sibi cum quibus lana pactis resormatis: postea Frisiam ingrediens, a Frisb-nibus est occisus: cuius relictam postea ad septem annos accepit filius Ioannis re- c.----3o gis Bohemiae, comes de hii sciburg in uxorem. Sicque eodem anno Domini,
CCC. XLV, ante autumnum comes Holandiae, M Andreas rex Apuliae perierunt.
Eo tempore gentiles, scilicet Turci, qui & ante regnum Armeniae ad perfidiam coegerant, de terras Christianorum, scilicet Cyprum insulam, Rhodon Hospital riorum,& alias vicinias coeperunt viriliterini stare. Quibus Veneti, rex Cypri, H spitalath & alij Christicolς restiterunt: quibus etiam Delphinus cum CCCC co pertis cquis, quasi sub nomine Papς, in subsidium transfretavit: qui praedictum regem Andream Apuliae consobrinum sitim in itinere iugulatum inueni Tempore Benedicti Papae, anno Domini M. CCC. XXXV, sabbato quo cant tur tauritas , cum Berchioldus episcopus Argentinensis monuisset omnes Rectores o ecclesiam, Malios ad sacerdotium astrictos, ut ad sacros ordines ascenderet, S obli conspirantibus contra cum, in Gebhardo de Friburg pr posito, Conrado degirsccs thesaurario, & qtiasi toto clero appellantibus: inter epit opum de clerum graue scandalum est subortum.
Mortuo Gebhardo praeposito Argentinensi. ac Ioanne de licuit taberg, de virico de Zignoire filio sororis praedicti Berchioldi episcopi, in discordia ad pr posituram
electis S Virico pcropiscopii m. Ioanne vero postea per H. archiepiscopii Moguntinia in discordia confirmatis C debiti cici 5 pluribus aliis prilatis habentiKrancorem sis t. Leontra episcopia:ecce ipse episcopus in villas a uach circa media noctem per Rodol'
phii de citilcm. & suos complices familiares. C de Stirsci S: Io. de ted imberg, so suit captus,& primo ad castru etBaldcire, de postea ad castrusuctis adductus honorifice sed tui illime est detentus, Se eductus suit nudo corpore, anno Domini M. C C C. xxxvi i ,quintoNon Septemb. Quod intelliges Papa Benedictu illico Ioanni Sen Opiscopo Basiliensi, Algetinentis ecclesς administratione cdmisit quia fuerat filius sororis eiusdem Berchioldi episcopi,&contra captiuatores pridictos, per communicationis sententiam procesiit.
ait autem si de temporib. Argentina Albertus di Austriet episcopi colaederatus
129쪽
de Aquisgrano in peregrinatione, cuius intentio tunc fueratad obsidendum re,&alias munitiones Ioannis de cicchicnbcrg,& Sigismundi fratris siui, propterc, ptiuationem praedictam:quae obsessio fuerat obmissa,quia asseruerunt praedictum C. degirieci fore principalem huius facti. Tandem com ipse episcopus xvi hebdomadis fuisset captiuatus, post multos tractatus amicorum suorum, sub multis cautioniabus fideiussoribus,& obsidibus, ac varijs pactis extitit liberatus, & cum C. de giritu
Veniente autem illis temporibus Ludovico principe Columbariam, Argenti nensis&Basiliensis episcopi ipsum cum magna multitudine accesserunt, & qualiter circa episcopum Argentinensem actum fuistet,eidem enarrauerunt.ille autem simu-i, M.t-rina lans se dolere,ad attrahendum eos suo seruitio insistebat. Argentinensis autem episcopus congregationem episcoporum prouinciae Moguntinae persuasit. Quibus sic Spirae congregatis, ac Henrico archiepiscopo Moguntino sedis A postolicae provise,. qui&ipse principi se colligauerat,ad inducendum in idipsum A rgentinentem pluria mum laborante: communi consilio missi sunt,Vtricus episcopus Curiensis,& Gerlacus comes de Nasib e, ex parte episcoporum Moguntinensis prouinciae, ad Papam& Cardinales,pro resormatione principis Ludovici laborantes quibus papa Benedictus,prae timore regis Franciae annuere non audebat, sici insecto negotio celeriter ad partes suas sunt reuersi. Cum autem Princeps&Moguntinus praedictum Berchioldum episcopum A gentinensem ad concordandum cum ipsis, & ad recognoscedum sua Regalia a dicto principe precibus, muneribusuci minis inducere nequiuissent ipsi principes asserentes ipsum episcopum dixi Si nunti j praedicti insccto negotio a Papa reuerterentur, se vclle concordare cum illis, quod tamen ipse episcopus negauit, quod ipsi tu pro liberatione episcopi fideiussbres S obsides constitucrunt,& quod eos liberare nollet: ligae pacis gcneralis Rheni inserioris acriter sunt conquesti, de quo instrumentum publicum produxerunt Contra ipsum.' Praemiserat autem illis temporibus episcopus Argentinensis Papae & Cardinalibus nuntios,& literas pro consilio & auxilio, vel quod sibi indulgerctur, quddposset ι--I-m principi homagium exhibere, cum non praesumeret se posse finaliter reluctari. Papat autem dicens illum coronam Imperialem non a Papa resepisse, respondit, quod ii in huiusmodi consentiret homagium, per hoc posset Romanae ecclesiae praeiudicium generari,S quod ipse episcopus in resistcndo illi,sine iactura ecclesiae suae faceret posse suum. Licet autem multi Cardinalium ad subuenicndum cpiscopo seruenter instarent, Papa parvipendens factum dixit, Illi vellent, quod facerem perire istum bo- num hominem quem scio reluctari non posse. Tandem cum Argentinenses& terra inundat per aduocatum Principis, pr pter rubellionem episcopi Argentinensis, damnificati fuissent: ecce Argentinenses inito consilio , episcopum nisi concordaret cum principe, dissidarunt. Tunc episco- μ ,-- pus in expensis exhaustus,a suis derelictus, metuensque se a suis oppidis excludi,propter of - ' fauorem Argentinensium anxius, licet pati lo ante in capitulo suo respondens consulibus Argentinensibus dixit, Potitis se velle reuerti in Ordinem suum Teutonicum, quam Ludovico principi homagium exhibere: de communi consilio omnium sum rum fidelium, Spiram principem accedens, scrupulum conscientiae obmittens, libiliomagium fecit,& regalium suorum ab eo, tanquam Imperatore, inuestituram a cepit : protestans in Principis praesentia,eo consentiente,quod no minus domino suo Popς vellet in omnibus obedire: protestans etiam ante acccssum,in praesentia multo rum Comitum & Baronum, quod huiusmodi homagium faceret non voluntarius, sed coactus. Sicq; in choro maioris ecclesiae Spirensis, cum Principe & Moguntino Missas audiuiti Papa autem ob hoc episcopum Argentinensem pro excommunicato non habuit, nec eo minus causas delegandas ei scienter commisit. Obiit autem feliciter Benedictus Papa, octauo anno pontificatus sui, scilicet anno Domini, M. C C C. x L I i, de mense Maij, & inclusis Cardinalibus per seneschal G-- ε, cum prouinciae,statim electus es Petrus Rogeris,ordinis S. Benedicti,Cardinalis, lule'' fuit Rotomagensis archiepiscopus, progenie militatis, qui nominatus cst Clemensa sextus.
130쪽
sextus. Statim ergo ut electus est Petrus, sermonem faciens, de grates Deo reserens, qualiter primo in diuitem Abbatem, postea in meliorem cpiscopatum tertio in optimum archiepiscopatum Franciae promotus fuerit, de has dignitates omnes grauibus reliquerit sarcinis debitorii grauatas,& pollea ad Cardinatatum,S postremo ad lumniam hanc dignitatem permenerit nutu diuino,eo quod priora cum nutrire nequiu rant,ner ordinem enarrauit. Hic ab antecessoris sui moribus multum distans, mulie- 'rum,honorum dc potentis cupidus, ac suorum auidus promotor ac seipsi im de Curia ' deSimonia diffamans, ipse Francus Franco seruenter adhaesit. Tempore quo coa IN Tronationis suae,primogenito Franci, qui cum duce Burgundiae auunculo suo aderat, io magnam pecuniae summam erogauit. Qui filius Franci, gener Bohemi,intrans Coi, sistorium, pro rege Alemanniae rogauit,sed in dolo. Hic Papa cum arma progeniet suς haberent quinq; rosascontra morem anteces.serum totidem rosas poni secit in Bulla. Qui cum adhuc esset Rotomagensis, Parili sin praesentia Franci & Bohemi, publicum sermonem faciens, ipsos contra principe, quem nominauit Baurum,animauit: interpretam nomen baurus,id es se sciensleu ra barbin,quia tantam dixit este foeditatem oris siui, quod ipsim abhcere non valeret. Hic omnes ecclesias mundi per petitiones in immeium grauauit. Et clini quςreretur, an pauperes clerici bene examinari deberent: respondit, iubd montes decolles ipibs examinassent Cui ripae rex Angli de consilio cleri&populi Angliae rescripsit.qubdio in concessiones huius, quas ipse Papa faceret, praesertim aduenis, qui thosauros ecci s deserrent,&inprouisiones prςlaturarum nullatenus consentir quia cuinoli in reges Angliae ecclesiarum patroni de consensu sedis Apostoli capitulis cocellerint electione. li Papa pacta huiusmodi non seruaret, res in pristina reuerteretur naturam. Simulauit autem Papa se reformationem principis affectare: missisq; iterum atq; iterum nuncus per Principem ad Papam S ad regem Franciae illoq; lueris Sc nunclysintercedente pro ipso sed ut videbatur in dolo: legati verbis diu tenti,finem habere novalente insecto negotio sunt rei tersi. Papa autem munitionem literis ostiis ecclesiae Auinionensis affixit,contra principem,ut usq; ad certum diem satisfaceret Deo de ecelestet M ab occupatione iurium Imperia desisteret. dc plura alia faceret sub grauium o comminatione poenarum. In quo termino, in Cosistorio S crastino similiter, Latine&Teutonice clamari fecit, si aliquis adellet pro Ludovico de Bauatia: nemine tamecomparente. Et licet contra cum intendistet acriter procedere: tamen ipsum Lud Diciun reputauit solummodo contumacem. Scripsit etiam princeps Franco, cum
certum ei let Papam ad nutum suum regi, si quid contra se fieret, hoc a Franco habe- ω,δe secundum hoc se regere id ipse princeps literas Franci principibus offendebat. Vnde pro tunc Francus scripsit Papae quod nullatenus procederct contra Ludovicu. Missisque iterum per principem literis S nunciis ad Curiam Sc ad Francia, ad se scitandum caulam impedimenti reformationis, cum ipse paratus esset omnia facere quae sibi iniungerentura ripa: datoq; resiponse per Francum, quod diceretur per P 4o pam,quod non peteret eo modo gratiam, quo deberet. Nunci;sq; prout in mandatis habebant dicentibus quia daretur cis forma Procuratorij, ripae placens secundum quam qualiscunq; esset,se petituros, dicebant. Conceptum ' est procuratorium tur- piissimum de rigidissimum, quod non credebant Ludovicii sigillaturum, etiamsi ca- ι - δε--σptus fuisset. Dabatur enim in eo potestas Humberto Delphino auunculo principis, item Augustensis Se Babent mensis etesiarum pripolitis,item M. Virico cancellario QO.insolidum confitendi omnes errores de haereses. Item resignandi imperium, nec resumendi nisi hoc fieret degratia Papae,& se ac filios suos, ac bona ac statu statim in manus 3c voluntate Pari ponendi,te multa insolita facie li. Verum Princeps mandatum huiusmodi non solum sigillaui ed etiam cora tabellione misib per Papam.sem sermaturum, nec reuocaturum iurauit. De quo Papa ipse &Collegium mirabantur, dicentes intra se: iste homo dissidentia est perplexus. Illis Q quatuor procuratoribus iuxta formam mandati iurantibus, ac pro articulis iniunctionis de poenitentiae denuo instantibus, nectine articulis abire volentibus: tandem Papa de consilio Collegi, a ticulos quos principem facere voluit,qui non tangebantpersonam eius, sed itatum imperi), assignauit. Quibus articulis principi praesentatis, ipse eorum copia uniuersis