장음표시 사용
131쪽
i; M. ALBERTI ARGENTI NE N sis
Principibus praesertim Elinoribus de magnis ciuitatibus destinauit, omnes pilaespect& ciuitates 5 oppida totius Alemanniae ad Partamentum publicum supereiusmodi
facto in Franckson conuocando. Hectores autem Principos, dc in seriorum partium magnates, octo diebus ante huiusmodi terminum Coloniae conuenerunt, huiusmodi articulis se opponere concorditer decernentes. δε--- Conuenientibus autem in Franclabri principum Sc magnatum & ciuitatum, Moppidorum imperialium nuntiis scilicet sub anno Domini M. CCC. XLim, de mem
- --α se Septembri,& qu ente Principe de ciuitatibus Aquinii, Augustensi & Vbertingesi ''V' - εe alijs si adessent: & dicto quod sic, de auscultantibus omnibus: Magister Wigherus protonotarius archiepiscopi Treuerensis iussus per Principem, sic incepit. Gratiose ι' ιε . ' Domine,Domini nostri Principes Electores, S alia Imperis fideses pridem Coloniae
congregati recensentes articulos reformationis vestrae, quos Papa requirit, &inquibus intentioapostolicae sedis resedit, concorditer decreuerant, illos articulos in perniciem de destructione Imperhesse comptos: id quod nec vos, ne ipsi, virtute iurameti imperio praestiti annuere valeatis de quod ipsi nuncios Sc literas dirigere velint Papae Ze collegio ut ab his desistant. Quod si nolint,iam altu terminum in Rem super Rhonum, ad octo dies statuerunt, ubi vobiscum deliberare volunt, qualiter in euentu tali huiusmodi conatibus resstatur. Quo dicto pro illum finito quaesiuit ipse protonotarius a Moguntino praesente, dea legatis aliorum principum. si ita esset in facto: illisque respondentibus, ita esse: dixit x Princeps nunciis ciuitatu: Vos audistis decretum M consilium principum. vos igitur nuncii exite,nobisq; vcstram deliberationem referte. Illique exeunte diuq; deliberam tes,ad principes rediere,& per ciuem Moguntinu demandato omni u taliter resipomderunt. Domine notando Principe Ciuitates aduerterunt,qualiter Papa cum arisculis ad laesionem Impeiij nititur. Et cum ciuitates non possint stare nisi cu Imperio, de imperi, laesio eam sit destructio: si dominus Papa in talibus persistere vellet, nos inopes omnibus vijs, quas cogitauerunt domini principes Impeiij, ad manutenendutura honorem de integritatem Imper ij,etimus obedire & manu tenere parati. Et quPrente illo cive a nuncis si ita esset, omnibusque nunchs dicentibus, quod sic: Princeps grates multiplices reserens, ait illis: Post octo dies ego de principes conueniemus in o Rens super Rhenum,Scauunculus noster Carolus marchio Morauis,d deliberati nem nostram cum vobis scripserimus, circa honorem nostrum de Impeiij ut confudimus ) faciatis: qui hoc facere concorditer promiserunt... . Posthac conuenientibus Principibus in Rens, de de scribendo Papae consereni -- - - bas: Princeps&Bohcmus cum filio suo, cum super laesionibus illis factis concordare non postent in inuidia discesserunt. Nunci 3 autem principii cum Papae contradicti nem aniculorum referrent,nec tractandi de aliquo mandatum haberent: Papa cogitans se delusum. maiore dolo de inuidia contra Principem mouebatur cum Bohemo de filio, acTreuerensi eorum patruo, ad perpetuum Principis&liberorum suorum exterminium cogitando,qui conceptus biennio parturiens, fecitaborsum. o
Post haec Eduardus Anglus Papae de Collegio scribens, se Franciae Angliae re-κ. - . - gem,ac dominum Hiberniae, qualiter Philippus de Valesio occupator regni Francit. μη - τι- ipsi Anglo iure hqreditario tanc proximiori in gradu debito,pacem &treugas abii , Anglo dolose per Sedem quasi extortas infregerit,in hominibus de in rebus: nonnul- . EM.t, s. los Angli fideles occidendo,aliquas terras,quas tempore t mugae init et postederat,sp liando: cum tamen actu fuerit,quod quilibet ipsorum de fideses missi in ea possessione qua tunc fuerant, manere deberent, & q, ipse Philippus de sedes Apostolica saepe per ipsum Anglia requisii super resormatione attentatorii aliud non fecerint, nisi in legati Sedis Cardinales videlicet, vel adaueriendu fideses A ngli ab esus seruitio nitebatur, de sic pace,quam Philippus non seruauerat, nec Sedes reformari iuxta da missum pro- socurauerat, ipse Anglus obseruare no posset,sed se de suos defendere cogeretur. Phili in pus sie diffidando statim cu magno cxercitu Flandreses expugnabat , comite U Flat dii; quia eaq ab imperio tenuit, recognouit se a Philippo tenere,a terra Fladriet eieciti
Eodem tempore, an Domini M. CCQ XLVI, in coena Domini, Clemens pa--ώ - pacontra Ludovicum principe crudelissimu faciens sermone, c5tra ipsiam durissmὀ; Proc
132쪽
eclaravit,in processii poenas iuris haereticora, de omnes maledictiones antiquis in. ferendo: in quo etiam monuit Principes Electores, ut Regem eligerent idoneum in Imperatorem, promouendum infra cemam tempus expressum, ne Ecelesia diu aduocato careat: alioquin circa hoc sedes Apostolica cogitaret. Illis etiam temporibus Papa Clemens,H.de Virnen marchiepiseopu Moeun- μου -
tmensem deposuit,Gerlacum filium Ger. Comitis de Naime, nepotem quondam T in
Adolphi regis. circa vigesimum annu agentem in archiepiscopii promouendo. Cau laautem depositionis fuerat, adhaeserat& fauebat Principi, propter cauod excomi 'το nicatus fuerat, &in communicatione animo indurato pluribus annis perseuer uerat. Idern namq; H. archiepiscopus, cum ante habuisset litem, cum Roberio ducet auariae hilo quondam Rudolphi fratris Principis propter castruin de oppidia etsi iis in an dea Perggra sim S: hsdem diebus litem haberet cum marchione Misi est . . Q duci, Marchiepiscopi in principem compromitia fuisset, qui
in Prancksuri pariibus terminum statui ac partes cum muttio cum armata gente timmi conuenire murentur, ac Princeps circa quatuor millia galeatom ibi conuocasset:
Robertus dux viden se non posse inibi dominari,cum paucis vcniens,&se deprehendi siusserans,repente recessit. Propterquod Princeps Moguntino iudicauit petita, ducem in multis condemnando expensis. Post haec Roberio duce isecum patruo re- o formante,& iterum per Principem partibus termino statuto: Princeps Um improceria pecunia pro qua obligatum dicebatur archiepiscopatui Maguntino eidem duci per Moguntinu restitui deberet decreuit: de quo Momminus comotus, IJm-Dinum omni iure suo Capitulo resignauit, dicens: s. sine illis compromitteren quiuisse Et ex tunc quaesiuit se absoluta Papa: sed cum Papacu nimis astringere-llet,non solum contra Ludovicum principem, sed etiam conina iura Imperii: nuncii eius infimo negotio sunt reuerit, ipseq; secum Duce de Principereformauit,propici qu* depositus cst per Sedem, ut supra. iEisdem diebus B.episcopus Argentinensis per Papa est absolutus praestito iurameto,quod eidem Ludovico de tero non assi liat, nisi merit cum ecclesia reformatus. 3o Eisdem diebus Ioannes rex Bohemiae, de Carolus marchio Morauiae filius eius, luerunt in Curia, de opprellione Ludovici principis, Ac promotione Caroli cogitantes. Antea autem idem Carolus in Curia existens,in odium Heliarici Moguntini, Pra- sensem episcopum, subditu Moguntinensi, promoueri in archiepiscopii procurauit, ταα duos episcopatus in Bohemia sibi siubirci, dea Moguntinensis ecclesiae ditioneat, si solui Δ eidem Pragensi ius coronandi rege Bohemii , quod antea habuit M. untinus concedi: iurans,idioma Bohemicua Germanico distinet m. Dequo postea a gutus Ioanes rex Bohemiae,patereius, Principibus, sine scitu eius factu est.t,iurauit. l'ost haec protiisius Moguntinus Gerlacus de Nassove. ad villam Rens super Rhenum ad seriam quartam post Margaretae, sub anno Domini M. CCC. XLVi, volens a- o postolico mandato obedire, quantia in eo sitit,ad eligendii Regem, principes conta Ouit:via comienientes Balduinus de uociburg Treueresis, ideramus de Iuliaco
ate Rudolius dux Saxoniae, de Ioannes rex Bohemiae,5 imperium diu vacasse decer nentes praedictu Carolum marchione Moraviqin regem elegerunt Romanum.Pro quo facto, praedicti Coloniensis de dux Saxoniae magna pecunia sunt corrupti. Intenderat autem idem electus in inllanti ire Aquisgranum pro coronation qua uomensis ci nitebatur impendere: Cui tamen Aquenses, quantum in eis fuerat in- tenuerant renito Imperatrix autem tunc in Holandia scripsit Ludovico princini mper gentem suam posset resistere Carolo, ne posset Aquisgranti venire. Occisi enim so a Fritanibus anno priore comite mlhelmo Holandiae sine liberis, cum Imperatrix esset sienior s r si eius regina enim Angliae&comitissa Iuliacensis limiores suemt)gentes aut ilhelmi occisi, Imperatricem 5 unum de stus suis accipere in domi- M- nos cremuerunt. Transtenderat autem in hyeme Imperatrix cum vno filio suo tam Deiani per Lotharitimam & Franciam. de primo veniens Demugem, inibi est rec planta tamen qu de redditibus terrarum nihil reciperet in usus suos quoia ut occisib omnia debita est emptabluta promouit autem rex Franciae Imperatricem neptem
133쪽
, suam Orsin Gn amore Principis, sed quia terras per Anglum timuit occupati. An
matorum qui sic posuerunt in locum iudicij, qui sunt extra muros ciuitatis,sic circumuallantes,nc ibidem episcopus possct praesiidere. Cum autem extra locum illum epi scopus praesidere niteretur habitisque intcr partes tractatib volentem populo Leodicurestituere clerum in personis & rebus,& super iniuria ad arbitrium meliorum epist pi adiutorum fuissecere: episcopo autem contra Consilium suorum omnino praesad
xc volente: cccc quidam ribaldi de populo impetum facientes in aciem equitum qin Lovcrsus stratam, ubi popularibus patebat exitus, fuerant ordinati, cossiem equites ad ingressiim per eandem stratam ad populia prouocarunt. & ingredientibus circa quin ventis galeatis, occisisq; in impetu multis de populo non armatis: populo vero arm to in equites impetum faciente, multis. Occitis,&praecipue domino de Malsci bum alentissimo,quingenti ingressi, cum alth non sequerentur,co prout poterant
Maserunt,totaq, acies episcopi statim confusa recessit. Iuliacensis autem marchio inloeo libentissime permansisset - . AM .m Vmientibus tem Ioanne rege Bohemiae & Carolo filio suo Treuerim, statim θνρ venerunt noua de transiitu regis Anglis in terram Franciae, Francussit Bohemos pro
adiutorio deprecatur: qui illico in Franciam sunt profecti. Anglus autem Norman- 3odiam partem Franciae ingrediens, cum aliquibus egregijs victis ciuitatibus, alijs vcro modicis omnino destructis, spoliisque in Angliam destinatis, terram illam per L x mialiaria in circuitu ignis incendio deuastauit. Post haec ad ciuitalcm Parisiensem ad unumiliare transivit,ibique multis diebus glorians, multaque vastans, non audente Philippo cum longe maiori gente Parisios egredi contra ipsum, tandem prae desectu victualiurccessit: versusq; ciuitatem Ambianesem descendit. Egrediebatur autem Philippus, sequens eum cum gente innumerabili equitum & peditum,ad quatuor diaetas,& ubi
Anglus praecedente nocte iacuit, seposuit Francus sequenti nocte. Sentiens autem Anglus illos sequentes, uno diceb velocius quandam sylvam transiuit, mane iuxta fuluam quasi ab consus se ad conflictum disponens. Transiens autem Francus cum O, cxςrcitu suo,cum credidisset Anglum ad unain diaetam transi)sse, ce reperiteum ad conflictiim paratum. Anglus enim omnes equos suos cum Garconibus a se iuxta syluuam collocans, pedestribus se commisit,curribus se circundans, neequites Franci at,bi quam in cornu anteriori inuadere eum possent, ante sc-milites siros praemittens si triginta millia sagittariorum. Francus autem praemisit X millia sagittariorum,&gem es ιμ- tem innumerabilem C C C millium peditum, ac paneria fratris sui Comitis,item Comitis Flandriae,ducis Lotaringiς & alioru in post illos ponens Bohemos N Alcmannos. Nolebat enim honorem progrediendi dare Alcmannis. Ita se Franci crediderunt securos: manens ipse Francus cum exercitu suo circa X v I millium equitum.
Congredientibus autem primis ad cons um, circa meridiem,sabbato post Ba is
tholoinςi apostoli, anno Domini M. CCC. XLVI, diuq; certatibus,sagittarijsq; Fram ci lcrga vertentibus,ac cum populo fugientibus: tota Franci acies fugam dedit, r clamante,ditaq; cum paucis manente. Diu aute in certamine remanserant Alcmam ni ita quod multa millia hominu sunt occisia. Ceciderunt inter alios Ioannes rex B
hemiae,qui ccaecus fuerat. se ad conflictu per Henricum Monachi de Basilea, S: H. de Clingen Q milites,secit adduci: Rudomus dux Lotaringiae, comes Flandriae, -
134쪽
ines de Blesi nepos Franci, Comes de Salmis, dictus de Rotbach, H. de Rasimiasten, Henricus monachi de Basilea, H de Clivmberg, & alij plures clecti.
Anglus autem post recessum inimicorum,videns Ioannem regem Bohemigo Damcisum dolens super eum dixit: Alter lectus regem Bohemiae deceret,quam sic iacere in terra:celebratisq; solennissime exequijs eius, ipsum in cum xii dextra- 'iij habentilaarma Bohemiae deorsum versa,transmisit. Doluit aute Anslus de Al mannis dicens: Et bene hi in morte cum Franco pergunt,qui eos odio sequitur,nec eis quicq largitur: & ego eos diligens,largitus sum cisdem. Carolus autum cum armis Imperialibus fugiens de conflictu cu alijs, cum a Franco aliquid peteret, saltem pro Q Alemannoru expensis,qui sibi in adiutorium venissent,nihil dedit eidem. Dicebatur ute, Francus magnam pecunia dederit Ioanni Bohemo regi pro stipendio Alem norum quos adduxerat: qua ille eis nonassignans,sed eam sibi retinuit S: Coloniensi archiepiseopo pro coronatione Caroli filij sui destinauit. Filius autem Franci, ac dux Burgundia existentes in Vastonia cu viginti millibus, in obsidione cuiusda muniti nis,optime per Comito de Herbe, capitaneu Angli victae treugas fecerunt cu Combte animo subueniendi Franco: sed antegeo venerunt,Francus victus est,Vipsertur. Eiecerat autem Francus Robertum comitem Atrebatensem, sororiu&Contanguineum suum de Comitatu, pro eo quod dixerat, se scire iuuenem,quem secum t nuit, Anglus,fuisse filium quondam Caroli regis Franciς,& ob quaeda alia Monferens Q comitatum duci Burgundi cuius sororem habet Francus. Qui Robcrius Anglo se uenter adhaesit. Anglus autem post victoriam rediens ad mare, obuiam inuenit Reginam,quae cum victualibus transfictarat, & cum gente. Obsedit autem A nglus ciuitatem Talis maritimam, habentem portum propinquiorem versus Angliam, ex qua damna plurima est pcrpessus,quae est de Comitatu Atrebatensi praedicto, de duci Burgundiae est subiecta. Licet autem ab antiquo inter Anglos de Francos super terra Vasconiae lis fuerit immortalis,causam tamen speciale discordiae horum Philippi&Eduardi seper regno Franciae,digrediens a materia, duxi breuiter exprimendam. Olim Philippus Pulcher, rex Franciae, qui regnauit tempore Clementis Papae ' quinti & Heinrici Imperatoris,quim omnes Iudaeos a terra sua expulit,eocli thesauris retentis: ordinem quom Templariorum, propter eorum potentiam & diuiuas, pro
quibus aspirauit, confictis in eos quibusda turpibus, ab ipta Papa destrui procurauit, quom m domus & bona Hospitalariis Hierosolymitanis sunt unita seditq; idemPapa quosdam fratres eiusdem ordinis Templariorum, ad instinctum Franci igne crem ri,per quod tamen fratres Hieroselymitani modicu profecerunt. Qui Philippus h buit fratrem Carolum,huius Philippi de Valesio regis patrem. Item habuit tres filios, Ludovicum,Philippu&Carolum: quorum primus & tertius de Burgundia serores duas habuerunt uxores. Habuit etiam ipse Rex filiam reginam Angliae matrempraedicti Eduardi. Haec post natiuitatem Eduardi veniens ad Philippum patrem, Edua w dum maritum suum de Sodomia deserens, ipsum de patris auxilio captiuauit, & usq;
ad mortem tenuit captiuatum. Quo destincto,hic Eduardus praeclarus regnans,m trem captiuauit,& detinuit captiuam: multosq; qui in necem patris conspirasse propter adulteram Reginam dicebantur, occidit. Haec Angla antequam discederet a curia patris nedu maritum de Sodomia, scd S tres uxores fratrum suorum de trium militum adulterio accusauit,nec cessauit,nisi decollatis uxoribus,militibus excoriatione
extinctis. Ludovici quoq; uxore extincta, idem Clementiam filiam Caroli tertij r gis Siciliae neptem quonda Rudolphi Romanorum regis,duxit uxorem.Quibus L douico & Philippo, nost mortem patris successive regnantibus, & sine prole desunctis,cum iam Carolii rater eorum regnaret: venit ad eum ducissa Burgundiae, ma- φ ter uxoris eius captae timens huic similiter mortis periculii imminere,dicens eis: Pe caui domine,iungens vobis matrimonio filiam meam,qua pater vester desicro sonte leuauit. Et adducens Ducisia quosdam testes repertos ad Clementem Papa qui tum,gaudcnter e, diuortiu per Papam fieri procurauit. Regique Carolo, filia quondam Heinrici imperatoris,soror praedicti regis Bohemiae,ex tunc data est in uxorem, quae sermosa valde,omnes alias virtutibus-motibus mulieres antecessit. Transiens
135쪽
autcm quadam vice Rex, &Robertus Atrebatensis Comoe, causa venationis itista castrum inutio ptior uxor morabat captiua,missa familia sua in sylvam ipset ex MComes sent castrum ingrcssi. Illa autem existens in lotione capitis, fugientc familia, viso Rege se in modum crucifixi ad pedes Regis prostrauitetimuit enim ex aliqua dolatione clam Regm iratu venisse. Erat autem pulchra & amabilis valde. Rex autem cleuans ipsam,egresso Comite, eam repente cognoscens, recessit: cX quo illa impra gnat soli nunciauit Comisi, rogans, ut ipse virtute sua vitae mulieris S partus insidias praecaueret: quae pariens masculum,clam eo subtracto,alienum submini. Verus aute lius ex ordinatione Comitis, ad amitam suam,praedictam reginam Angliae est tranLmisius,que eum clam dclicate nutritui: putatiuus autem filius breuiter expirauit. Di- iocinatur enim, rotum patruum, praedictorum trium filiorum curam, quali rcgni, gerentem,ad regnum aspirasse,& ob hoc filiorum regis mortem petiuile. Mortuo aut
eodem Carolo M post eum Carolo rege ex uxore sua de ta inburg nulla prole rei cta cccc llic Philippus, antiqui Caroli filius, sibi regnum usurpat ; qui omnes reges
Franciae a tompore Caroli Magni diuiths& potentia antecessit. Mortuo autem Eduardo Anglo incapiniitate et i Eduardo fiaccedente praeclaro, filiumque Caroli avunculi sui secum habente, victoq; per eum rege Scotorum: idem Anglus cum praedicto Philippo litem pro regno viriliter est ingrcssus,non praetendes tam auunculi filium propter sententiam Papae: quam se praedicto ultimo regi Carolo proximiorem haeredem: cum Francia a nullo haberi dicatur in feodum, quamuis contra nullus per scemininam lineam in regnum successisse dicatur. Praedicto anno XLvi, Albertus dux Austriae emens a Ioanne de Statisseno'
pidum an per Bri augiae S. Ruperti,castrum Sch rffensicin quod a duce teneba-
etur in scudum subgriburg, castrum cum oppido conircgerat, asserens sibi obligata,
nec temporc statuto redempIa- . .
Anglo illis temporibus in obsidione occupato, rex Scotorii ex instructione Fra Ct,latenter,ut creditur, Angliam cst ingressus. Anglus munitus scripsit Anglis: qui ii gredientc rcge Scotorum,occisa omni sua gente, ipsum ceperunt... Eisdem temporibus,scilicctanno Domini M. CCC. XLvi , Dominica ante sestum, Martini, Papa in Consistorio publico praedictu Carolum in Romanorum regem so- solenniter approbauit: quem cu Aquenses 3c Colonienses non recepissent,in Bunna ab archiepiscopo Coloni est, dominica ante Andreae, extitit coronatus, &ab ipso Col nientis Treuerensis, Gerlacus de NassaW prouisus Moguntinus, archiopisicopi: item
Monasteriensis, Metensis, Leodiensis&Virdunensis cpiscopi, de suis regalibus sunt inuestiti. Propter quod Papa sciens sibi aduersari Ludovicum principe & Ungarum, cum Mediolanensi,antiquo hoste sedis apostolicae, amicitiae ligam firmauit.
Praedicto anno x L v i, mense Iulio, Carolus rcxl cingariae de iugulatione fratris dolens,cum magno cxercitu,sc. LXX millium equitum, Aquileiam cst ingressus, Patriarcham coercens, ingrediendi Apuliam via quaerens. intromisit autem sedes en- soni Rhodis ciuitatis maritim , qua olimVcncti obsederant cupiens ibi portum ma- oris habere Et cu diu rex in terra, Veneti vero circa ipsarum ciuitate iacuissent in marin Vcnctorum exercitus latenter de montanis egrediens, magnam occidit multitudianem Hungarorum striumphauerant enim Veneti cum domino Mediolanesi & V ronensibus,ita quod potentes fuerunt )sic quod Hungarus iuuenis & inexpertus liatium, frustratus proposito sito & negocio,Vngariam est ingressus: Vcneti autem ciuitatem vicerunt. Papa enim sciens sibi aduersari Ludovicum principem Ungarum, cum Mediolanensi antiquo hoste foedus amicitiae ligauit.
Eodem Iuli j mense Ludovicus princeps cum Ludovico & phano filijs suis,C
mitatum Tirolis ingressus,in Trideto, quod sibi&filioratione ipsius Comitatus su esse credidit,sicut ante cum Ungaro & Mastino Veronensi habere colloquium nite- sobatur. Episcopus autem Tridentinus ad preces regis Bohemiae sedis prouisus, assum' pia sibi gente Mediolanensi,Tridentinos a praedicti Ludovici Marchionis deuotione retraxit,&custoditis montanis, ne illi conuenire possent, impedivit.
Licet autem scriberetur Principi de praedictis principibus Electoribus, quod ad mi endum regem terminus tuissent,credere hoc noluit, de archiepiscopo Treuerta
136쪽
& duce Saxonia quia ipsium elegerant,quousque Veritatem percepit. Et venies in Su ui1, sibi Comites & Barones quos potuit attraxit, Marchioniq; Missensi filiastro suo, - m cuius uxor relictis pluribus liberis,eodc anno obbi, qui sitastcr in lite, quacum M
guntino habuit, de Principe conquerebatur magnam,Vt contra cum non csset,pecunia assignauit. Conuocatis quoq; ciuitatibus Spirae, ipsas c5corditer reperit in suad uotione scruentes: ita quod nec una carta, Rheni,Suculae, vel Franconia. ,clectioncm Caroli aut processus Papae curauit, nec quissi illarum partiti, aliquos contra Principe publicare processus audebat. Basilicis tantsi,licet ratione episeopi sus 1 gentei Minachom inibi praeualentiu& Caroloni fauentiu ,ipsum receptarc crederetur: videtes Io in tantam aliarii ciuitatum concordia, se adhaesuros Principi firmius albs decreuerui. Reversa autem Imperatrix de Holandia in mense Nouembri, anno praedicto, relicto inibi Nilhelmo filio,a Principe gaudio in Francksortest recepta. et simul tras iere Monacu. Vcnerunt aut cum ipsa solenes nuncii Angli in Jransscnsuri, Principe& Angliam colligare quςrentes, cum quibus Princeps cum pleno colligandi manduto Robertum ducem Bauariae, filium fratris sui, olfiamum de Nellcnburg, magistrum ordinis Teutonicorii per Alemaniam, S Lud. Comite de Dungcii dcstinauit. Carolus autem electus latenter per Elcat iam&Suculam transiuit, SI ad terram Bohemiae properauit, ubi honorifice est reccptus. Postea demense Fcbruari3 anno Domini X Lu i I , ipse Carolus cicctus, cum Carolo rege Hungariae genero suo,& culo Alberto Australi colloquium habuerunt in Vienna. Quibus simul inintibus in Precis , taburg eiusdem Ungari, Ludovicus princcps statim in Vienna colloquium secretissi- T 'ωρ mum habuit cum Australi praedicto. Boliemus autem veniens Tridentum, pro re- habendo Comitatu Tirolis,de auxilio Mediolanensium institit. Ita crat aute marchio Brandelaburgensis Prussiam contra gentiles,cuius uxor castrumTirolis omnibus necessarijs muniuit ad annu. Engelmarus autem miles potens in comitatu,qui S ipsum tradidit Marchioni, tractatus habuit hinc inde. Marchio autem intelligens hoc, illico est reuersus. Boliemus autem cum oppidum Meron, & alia plurima vicisset,venientc Principe cum magno exercitu, victa per se comburens, reuersus cst Tridentum. Princeps quoq; simiuiter cst reuersus,quia maxima suit caristia utrobiq;. Ludovicus3o autem Marchio, ipsees Boliemus, in ipse Comitatu multis mensibus se inuicem ins starunt. Bolicinus quoq;,cui etiam adhaesit episeopus Curiensis, aliquas munitiones per se victas, Mediolanens pro multa pecunia obligauit.
Temporibus praedictis de mense Aprili, domini dc et Deilii burg dedebscnburg,
habitantes in terra ex opposito ciuitati Confluentiae,ultra Rhenum, archiepiseopum c is uico
Treuirensem & suos,in fauorem Principis,dissidarunt, pro co quδd clegerant Carolonem,contra clectionem Principis, literam huiusmodi dissidationis ad Bopordiam 'mittentes. Conflucmini autem Treuirensi attinentes, cum exercitu Rhenum tranς euntes,quoddam castris,quod erat comune, tam Treuerensi,quam domino dea pertiirg. pro domino seo solo apprehendcrc voluerunt. Illi autem Domini habentes o latenter multitudine armatorii,irruciates in illos, ducentos occideriit&captiuarunt. Receperat auic Treuercsis in Treueri ciuitate de Carolone electo, nuntios chi literis,
qualiter plures munitiones comitatus Tirolis vicerit, de qui b. cum fidelibus suis gratulans,cstgauisus. Et ecce veneriit sibi noua de strage praedicta,ob quae se abstondes, collapstis animo est perplexus. Eo tempore dc consilio Principis & voluntate H.de GHen is Virnenbergarchiepiseopi Moguntini, assignatis, eidcm redditibus mille marcarum, et commissa est administratio Moguntinensis tribus Canonicis de Capitulo, quibus de iis ri . Princeps auxilium iuramento promisit,& ortum est schisma magnu: iudicibus Ger-laci prouisi archiepiseopi constitutis in ciuitato Moguntina absoluentibus ligata per iudices H. depositi in Altauilla constitutis: processiisque apostolici pro G criacoso provise directi, per aliquos Moguntinos ostijs ecclesiae Moguntinae affigebantur, affixos semper aliqui tollebant. Clerus quoq; diuisus, qui H.adhqrebat & o dictat, coepit paulatim adhaercrc Gerlaco. Marchio quoq; Missenesis & Lanigrauius Hassiqin partibus Thuringiae multum infestaverant archiepiseopum, Principe non cu defendente,alijs occupato. Erfordenses vero Geriaco adhaeserunt verbo, sed non facto.
Marchio quoq; Misenesis oppidu Ea ad , ipse vero & comes de Deliciis cliue castru
137쪽
saeulburg, Lanigrauius vero Hassiae oppidum , munitiones Magunti. nae ecclesiae,pro se habendi animo,occupauerunt: praedicti enim Marchio &Comes, quilibet si eorum filiu & filiam,sterius filio & filiae, matrimonialiter copularunt. Eodem tempore,de mense Septembri, Conradus de Κirchel, praepolluus ecclesiae Spirensis,& Canonicus Maguntinus ' ' ' ' a Principe, dc H. Moguntino, se solus,v lentibus alijs duob. sibi coelectis, de administratione ecclesiς Mogutinensis intromia sit,cui munitiones & gentes obediuerunt. Hic statim omnes redditus praepositurae maioris ecclesiet Moguntinensis abstulit Ioanni de Columna Cardinati,qui ut priῖ
situs eam tenuit,redditusque omnium praelatorum, Henrico non obedientium, occu
pauit. Hic treugas inter Principem&suos, specialiter deascito burg& scia urg, io
S inter Treuerenses,usq; ad sestum natiuitatis Ioannis Baptistae ordinauit,omnia g
c. .Lia a.. Eodem anno Domini M. C C C. XLV is, in principio mensis Iulij,gens Caroli B ώ-- hemi ingredius Bauariam inferiorem, cum duobus millibus galeatorum, multas ibiadem villas combussit, multis barbarica feritate occisis, & pluribus captiuatis contra 'Τ' ' quos Princeps pro custodia terrae multos ibi destinauit armatos.sbruis Eodem mense congregante archiepiscopo Treuerensi excrcitum animo inuad
di dominos de 'Nemburg & de fetiburg ecce populusLeodiensis expugnas quos
dam castru episcopi Leodiensis custodes castri evicti decapitauit,nobiles M plebeios. Propter quod episcopus Leodiensis de adiutorio Treuerensis, ducis Brabantiae,&, 2oliorum lcrrae magnatum volens obsidere Leodium, populis illius & aliarum plurium ciuitatum, quae illis in adiutorium aduenerant, egredientibus ciuitatem contra eos, Confligens,eis terga vertentibus x millia occidit ex illis: Dominus enim demestremberg, frater priori anno ibidem occisi,& Comes Montium nemini pepercerunt,siclepiscopus Leodiensis de populo Leodiensi disposuit ut volebat. Eodem tempore quidam Iacobus Laurenth, notarius prudens &facundus,pl beius, Romae in tribunum electus,sectera vindicans,acomnem iurisdictionem urbis exercens,unum de Ursimis decapitauit Columnenses ab urbe exterminans. Papa de his turbato arguente Romanos, ide tribunus Clementi Papae scripsit, q, nisi infra amnum rediret ad urbem,&ibidem resideret, secum Romanis altu Papam creaturum. 3o Occiso autem priori anno Comite Flandriae in conflictu, Flandrenses filium eius honorifice receperunt,sibique filiam regis Angliae desponsantes. Ille autem opportunitate capta, ad Francum redhi,dicens: Sc nolle ducere illius filiam, qui sibi patrem o cidisset. Flandrenses autem marchione Iuliacensem in fauorem Angli,& filiae,in Ca- .pitaneum receperunt. Misit aute Anglus pro duce Geldriae, filio sororis suae, qui filia ducis Brabantiaelmisit ducere in uxore, sibi iuueni non audenti contradicere filiam eiusdem marchionis Iuliacensis desiponans. Verum ipse dux Gelriae&comes Flamdriae cum filiabus ducis Brabatiae matrimonium contraxerunt. Idemqi dux Braba tiae duobus fili)s suis,primogenito scilicet,filiam Ioannis ducis Normanniae,primog niti Franci: secundo vero filiam ducis de Bourbon, sororem relictae Bolicini, in ma- trimonium copulavit.Direxit autem Anglus gentem in Scotiam pro disponendis r
bus regis capti,sororij ipsius Angli, quibus se quibusdam terrigenis opponentibus de
instinctu Franci, multi iterum capti sunt&occisi. Perseuerante autem Anglo in obsidione Mus sere per annum & nolente eam recipere ad gratiam quoquo modo: strinxerat enim eam in tantum,qubd nec introitus nec exitus patebat. Ad eam tandem Francus qui interdum per se, interdum per Ioannem filium suum pluries congregauit exercitus,sed Angli exorcitum non acces st) in principio Augusti appropinquauit exercitus Angli &Flandrensium ad unam leucam. Quapropter etiam nolente Anglo, Flandrenses Cales ad gratiam recep runt, &forenses& intrinsecos Angli gratiae commiserunt. Quod cernens Francus Io per tres leucas illico retrocessit. Anglus autem ciectis incolis de occupatis thesauris, ciuitatem Cales rcxit per Anglos. Data sunt autem ei tam per Sedem Apostolicam, quam per Franci terram LXXX millia marcarum argenti, qudd inducias usque ad sonum natiuitatis beati Ioannis Baptistae ex tunc concessit, ita quod in statu,quo nunc
138쪽
inhladedi Barones, quoru octodecim pri anno in oberendor' ducis de Sesti co- ρres Mnurauerant,& qui Carolum electum dicebantur seuere: oppidum Declimgen comi is de 3olre vacuum inuenerunt, quod quibusdam pactis initis n5 fregerunt. Volentibus aute eis obsidere oppidum Suth, altheri de Serottoecte,seruitoris S cosam guinei Comitum de 'Birtcnberg, tydem comites quamuis essent praesides Principis, asserentes haec sine eorum consilio inchoata, institerunt, quibus & eidem Walthero tanta assurit nobilium multitudo in auxilium, quod ciuitates Sueuiae recesserunt de
Erant aute duo fiatres habentes munitionem iuxta sylvam Bohemii; principis servitores nominati Ralnmeroulva,quom iunior dicens,sibi principem nil dare, ro- ς loni Bohemiae se obstrinxit. Princeps vero seniorem innocentem capiens,decollauit. Eotempore Ioanna ducissa Austriae veniens Alsatiam, se Argentinensi, Basiliensi 5: Constantiensi episcopis, item Thuricensibus& Bernensibus colligauit, cu Ot-
episcopus Argentinensis ipsam inuestiuit,amicabiliter comportauit: quae in reditu ad Austriam Ludovicum principem visitans, ab eo honorifice est recepta. Eo tempore Humbertus Delphini, qui per annum steterat inter Curios,d M, mncta sibi uxore, nepte quondam Ruperti regis ex serore, insecto negotio est reuersus. Papa enim iuxta promissiim suum,nec thesauru nec gentem misit eodem. Rex uenimCurtorum,cum venissetDelphinus in terram suam,in quandam ciuitate fortem per Christianos obtentam,ex quo nomine ecclesiae venerat, suspicatus eum magnam habiturum sequela,treugas fecit cum eo, animo visitandi personam: dc intelligens absq; Alemannis vcnerit,nec ex facto imperii cernebat muliebre personam,ipsiamq; parvipendens recessi,& magis ex aduentu eius animosus factus cae N Eodem anno princeps Ludovicus invcnatione ursi,in sylvis iuxta Monacum, pa- ralys percussus de equo corruens, expirauit, anno Domini M. C C C. X L v i I , quinto Idus Octobris, anno regni sui x x x iii finito minus octo diebus, Imperij vero x I x. 3o Egressus est itaq; de Bohemia,cum magno equitatu,in Bauariam, animo inuadc- μου di terram Ludovici Principis,Carolus rex Bohemi , electus in regem Romanorum,
filius quondam Ioannis regis Bohemiae, nepos 4uondam Henrici de ius elburg R manorum Imperatoris: ite pronepos ex filiaci nepte Rudolfides abjurg, Roma- .norum regis:ite nepos ex filia quondam Uencolai Bohemorii regis, proneposq; Io annis ducis Brabatiae sororius Philippi regis Franciae: cuiusq; Philippi primogenitus Ioanes dux Normadiς ipsius Caroli est sororius: ipse Carolus socer Caroli regis Hugariae, soceri; Rudolfi ducis Austriae: & veniens in terra ipsius Ludovici Bauaria imtellecta morte Principis, Ratisiponam perrexit, ubi tanquam rex Romanorum illico 'smest receptus. Deinde veniens Nurn N, acgrauibus factis promissionibus Burggr 4o uio ibidem,quem euadere non potuit, in Num S est receptus.. Miserunt autem Eberhardus & Vtricus fiatres, comites de)irteilberg, secretarios suos singulos ad regem ad Ludovicum marchionem in aerandenburg, quae- direntes,cuius eorum se seruitio obligarent: & reuertentibus secretariis prius ad regem missis ipsi comites cautione recepta de LXX millibus florenom, eius se seruitio astrin- . . . xerunt. De quo alu secreta ij a Marchione venientes, & pactum de centum millibus' florenorum afferent , comitra plurimum sunt commoti. Duoq; fratres de Doherissohe, unus Bambergenss episcopus,alter Herbipotensem tenens episcopatum contra
Albertum de obnberg, Sedis apostolicae prouisum, similiter se regis seruitio astri
so Interea Berchioldus episcopus Argentinensis, conuenientibus Argentinae Guitatibus & Baronibus ligae Alsati ipsius regis commendationi insistens, secum ma- rat , - φ- nu tenturum amrmans, cum S omnes de iis fitcnbcrg sibi fauerent, ciuitates Ala' 'Ta tiae, timentes instingi ligam pacis , Quasi inuitos ad eius obedientiam inclinauit, is s. sicque Argentinae etiam honorifice est receptus, ipsum episcopum in gradibus e clesiae,indutus regalibus insignibus,habcns coronam auream in capite,& pomum S
weptrum in manibus, de suis regalibus, praestito ubili agio, solenniter inuestiuiti
139쪽
Deinde per ciuitates imperi) Elsati quae de singulς eum receperant,Basleam astra
dit. Spopondit enim ciuitatibus,se relaxationem processuum Papalium curaturum. Interea Conradus de Mirctaminister Maguntini; sedis ac Treuerensis omnim dam concordia tractauerunt, inter H.archiepiseopu Moguntinum ac Rege, & Tr
uerensem archiepiscopum, oppidaque Imperialia in Nederaugia. Gerlacuq; de Stasi solve. prouisum sedis A postolicae copetenter prouiderant in vita: H. destituto post , ius morte ipsam sedem liabituru quiete. Verum ipse Gerlacus de potetia & adiutorio
Caroli confides,negotio insecto ascendit Argentinam. Quod vicentes H. Mogunt tianus Conradus minister eius & praedicta oppida, se liberis defuncti Principis colligarunt quod totum, si de Argentina descendi stet Carolus rex, celeriter expeditu sui siet. -- venit autem Rex Basileam, in vigilia Thomae, anno Domini M. CC c. XLVI ii, 'ubi inierdictum Papale diu seruatum fuit, nec Basilienses eum recipere intenderant, nisi diuina inhaberent. Et ecce in sero venit Marquardus de Randeche prςpostus Ba- nbergensis de Curia A uinionensi, ferens commissionem factam Baben Cens' episeopo,& absolutionibus & relaxationibus impendendis de unam clausam bullam
tegi directam: degauisiis rex misit illico M Argentinensi, Basiliens, Bab bergensi Hei bipotensi episcopis, praesentibus.
in clausa autem Bulla hortabatur Papa regem, ut auerteret Carolum regem Vngariae generum situm ne se colligaret prophano Nicolao Laurentii, urbis Romae tribuno.Exosus enim erat Papae Tribunus,quia cum vocaverat ad residendum in urbe. In clausis etiam literis misit copiam literi per Tribunum Papae directae,in qua Tribunus eum per Papam de plurib. suis let argutus, respondit inter alia: Se terram S. Petri, animo defendedi a tyrannis,tener siq; quasi inuitum ad tribunatum assiimptu, nec ινι νυ ian, oportere Papam procedere contra ipsum,ut ossicium ipsum dimittat quod dimittere quantum in eo est, asseruit separatum. Cum aute antiquitus Romani habuerint P tricios,Senatores prcsectos,tribunos,& multos ossiciatos, quis eis inhibuerit tales hindie habere3 quaesiuit. Cisim de honore dignos olim varijs coronis insigniverint: quis eos arguet quod ipsum Tribunum Laurea & quibusdam coronis alijs coronauerint Nec mirum, quod in concha marmorea Constantini imperatoris se lauari permisit, in qua Paganus extitit baptizatus, cum in ipsius Tribuni lauacro plura suerint signa sos acta quam in Constantini baptismo: prosequendo mirabilia de pace& tranquillit te urbis S patriae, quae breui tempore suo asicruit diuino intuitu esse facta, cum tempore promotionis suae,ia de dote uxoris,quam de calamo suo vix habuit quinquaginta florenos, S in persona sua plura operatus si, quam Bonifacius Papa cum thesauro suo, vel Carolus Magnus cum sua potentia,procurarim. Argutus etiam quod incit tione qua coram se& Romanis citauit Ludovicum ducem Bauariae, de Carolum rogem Boliemiq. se intromittentes de regno Romano, Bauarum duce nominauit, mper Papam Ducatu fuerit priuatus: Bolicinum vero Romanorum regem non nominauerit,quamuis fuerit in regem Romanorum per sedem Apostolicam approbatus;
respondit: Se non magnam de huiusmodi titulis vim secisse, cum de olim Romani λ obi colligarim principes S amicos: cur & hodie regi Ungariae S aliis se colligare non
dc rent non videret: plura m alia seriosa rescripsit. Summa autem Commissionis,MMnbergens episcopo factae.talis erat: 'rma ab. Cum multi quisentcntras processuu es nas Ioannis Papae; sectas adhaerentibus quom ia' - Ludovico ae Bauaria haeretico, sede residamnato, redire cupium ad ecclesiae unis I . L- - rem: committimus uti, vi quiconsis fuerint erroressias, confessasos se non confessus, H' parnas quas inciderunt explicite elim uite, o iurauerint,deinceps dem craholicam habe
re esse es fore sed Apostolica: se nulli deinceps haeretico vel is sic auere, Ocred re quod nollectat ad Imperatorem, Papam deponere, es actum creare,sidhoc haeresim e sed mnatam: se quod nutam pro Imperatore habebunt, nisi per ρ em apstacam probatum, Ionec reticia est tiberis iasius Lud trifauebunt, nisi cum ecclesia reformentur, se Carolo Romanorum regi persidem approbaro parebunt, ab huiusinia lententis ct rnu absoluat, scitaquod at quo contrauenerint in in entiasse Maspristinas retinnimr: cst quod securatoriorum sensorum formam ipse Monetensis Papa rescriberet , sub publicis infu-
Visa autem forma huiusmodi dura, omnibus displicent aliqui consuluerunt eam
140쪽
Mfi acceptandam esse per Regem sed occultandam,& pro alia forma papae scribe dum.Sed quia timor erat Basilienses non iuraturos Regi, nisi re marentur diuina,
rescriptu oportuit exhiberi. Cum autem ciues nec errores vellent fateri, nec secunduserinam iurare,clerus autem quasi poenitens quod cessauit,etsi non tam occasionem quaereret celebrandi animo nung mandata similia receptandi: ecce comparuerunt
Magistri de Consules Basilienses coram Rege, de pr dictis Episcopis & multis de C
pitulo Basiliens: coram quibus Chunradus de inermucis magister ciuitatis nomine . . .. uniuersitatis vulgaritercora tabellione propost ait in hi e verba: Domine Bambergensis, sciatis quod nec fatetti nec credere volumus,quod quondam dominus noster Luro dovicus Romanorum Imperator unqua suerit haereticus. Qit cunq; etiam nobis dederint Principes Electores, vel maior pars ex eis, pro Romanorum rege vel Imp ratore illum pro tali habebimus, etiamsi nunqua Papam requireret: nec quico aliud seciemus quod sit contra iura Imperij quouis modo. Sed si habetis potestatem a d mino Papa quod vultis nobis remittere omnia peccata nostra, placet. Et conuertens 'se ad populum dixit: Datis mihi Sc Chunrado Monacho potestatem petendi ut absoluamini a peccatis vestris' Qui dicebant: Placet nobis: nec aliud procuratoriu habu runt.Qui duo milites seorsum coraSecretario Papae, Ioannede pistorio praesente, i rauerunt secundum mandati serinam: sim; relaxatis processibus diuina publice sunt assumpta civesque regi colitum praestiterunt iuramentum, quddius suae aduocatiaeao seruarent. Basiliensis quoq; episcopus Ioannes Sennae, de Abbas Morbacensis de r salibus suis solenniterini testiti sunt. Ciuitates autem praesertim Arventina, exaspera infuerunt propter Grina huiusmodi. Rex quoq; cum mulieribus Basiliensib in ch reis satis fatuos gestas habebat. In die quoq; sancto natiuitatis Domini, rex comunia , 'catus fuit legit l, in Missa salii cantu alta voce,habes in manu aginatu gladiu, angeliu: E ted imma casare Aurisio. In die Stephani aut a Basilea recedens, cum croderetur cum sua gente iturus,clam ingressias nauiculam, cu paucis in Rhenodestem dens in castro Murgesim pernoctans, crastino transiens versus Ehmheim quasi I tenter.Cum aute gens sua descenderet per terram, eisq; in Alcatia de in Basilea multa fuistent abstracta:quidam valentes Bohemi se postremo ponentes in insidus, praemi-3o serunt duos quorum unus spadonem duxit ad manum. Ipsi vero transiuerunt per syl-uam,in loco qui dicitur Salci Iose. Et venerunt quida nobiles Basilienses, ascendetes econtra, si credebant, duccnte spadonem alicui abstulisse, ipsum abstiderunt eidem. Altera vero fugiens dixit Boliemis: qui insequentes, alios captiuarunt i& Uemh rum de Eptingen Hospitalarium eis resistentem grauiter vulnerauerunt. A quo recopia cautione de praesentando se regi,alios Crathum oppidum imperiale secu dux runt. Amici autem captorum, cu noctu se circa mi usen posuissent, ac genti Regis transitus non esset secum dimissi sunt captiui ad gratiam regis: Bolienum rege te riter versus Daginoide sunt siequuti. Dedit aute de obligauit rex seruit ori, suis omnes viilitates Allatiae ita quod inibi per diem non haberet expensas. Descendit etiam per 4o 2Disteti bcin versus Spirain ubi sub quibusdam pactis extitit intromissus. Loctis auteibi quibusdam processibus ex parte Geriaci prouisi Moguntini, cotra H. archiepiscopum & suos fautores,quorum aliqui domicilium Spiret habebant,de hoc populus ibidem es commotus. Postea rege veniente mormatiam circa vesperas, conuenerunt clerus de consil- ς --
les ciuitatis,&quaesitum est a clero,num vellent absoluitquid sentiret de processibus' Qui cum econtra quaererent a consulibus,quid ipsi sentirent: illis dicentibus Se de illis nihil sentire, clerusq; diceret idipsum, animo nihil faciendi ab inuicem recesse runt. In crepusculo vero Collegia constituentes procuratores, singularcs verb cur ii de clerici per se ipsos,& religiosi per procuratores, iuramentis praestitis, per Bamberso genuem absoluti fuerunt. Et cum mane populus more solito vellet audirediuina, lemq; nollet coram populo celebrare, factus est tumultus : clausis. portis omnibus, populus ad hospitiu regis,ad quod Bambergensis consegerat,armatus accessit:Ipse Bambergensis mandante rege territo ,omnem clerum 5e populum Wormatiensem sine omni conditione & iuramento absoluit: & statim omnis clerus, religiosus&ω-cularis,contra iuramentum scio praestitum, publice diuina resumpsit.