장음표시 사용
2쪽
m eo iure utimur, ut ne actionem, de re
quod iussu , Triboniano i si conueniatur
denegemus. Magis tamen esset, eun- 'dem quod ad obedientiam interdum non habuisse aliquid superpondii et solet etiam quod extremum est in obsequii gloria, non
3 raro in vitium deflectere. Et huic unice gratias habe mus, ideo, quod praeter mille alia sciamus iuxta cum ' ignarissimis, quid antiquitas per ea quae Poenae nomine selinquebantur vere intellexerit: .deo eiusmodi legata j posteritati poenae nomine relicta esse videntur. ΕmditO-i . rum igitur Senatus et ex his venustiores, qui studiorum . - ακμῆν quaerunt, diu sudarunt, ut antiquitatem ideo eX. - Λ a D pikω Cooste
3쪽
4 EXERCITATIO IVRIs CIVILI spiscarentur ' Idem ausi sunt et illi, qui heroum iecinore sapiunt, et tamen quilibet ex omnibus, ut sE NEC A defenso. Libr. II. cap. etes ait, benignus es fui iudex, ob iu- stum mortalitati vitiin, Iesuaque mirandi: blandior et ipsς ego mihi, cum intra humanitatem simul a natura . constitutus sim. Sed si fatear , me hucusque ignorare quid vere suerit legatum tale de quo .disputabimus, dico quod res est: sin contra sensum veri et falsi 4d testari
possem, natales tamen ' iginemque legatorum poenae nomine relictoriam nescio penitus, fortium nemo UUS, qui ante nos vixerunt, rem determinauit ex salute Iuris-Prudentiae, vitio vel voluntatis, vel defectu virium, sed hoc magis placet, id agamus igitur: sed in tantum ne vectulum aliis surripiamus. Caeterum si me sentem
tiam roges Domiti Labeo, scilicet cui haec vita8 scies ita. blini censuisse Chri r. WAECHTLERUM Δασον. de V. I. E. edit. Trotet. p. Si fastidisnus Basilica et cilicem. Theodosiamuni, addo ego, et Romanarum legum/ χρονσαξιν, Theophilum, Glossaria tam profana quam νομυκῶ, et omnes litteras, quae quaesidii non seruistit quismbis Amus vllum in oris liniluet ' .
4쪽
Paterfamiliuis uti legaest, ita ius esto. Qtudni ergo etiam hereditatibus vel legatis, dandis, adimandis,
transferendis, clausulas poenales adiicere potu rint testatores, quorum εν τρι- δαβήμας, ut eleganter THEOPHILus a P et in specie de militum voluntate. vltima pronunciat, ως νομοι κρατῆσnt Est haec ἐκφωνησις Com. vanBΥΝΚERSII OEκb , et iure suo non destituitur, id enim ob tinere potuit, et obtinuit ut vidcbimus: sed arbicitum hoc t statorum interpretatione coangustatum est, vel legum, vel a
' chori ate iura constituentium: originem igitur inuestigemus. At quis hanc missius perscripserit suam Theophilus, qui ant, quori a ICtorum fiagmenta quotquot Iustiniani tempore assi huc exstabant integriora inspicere potuit 3 Ille vero est. Dc. ait Multos testatores ab hσedibus suis fleri iussisse quaedam, et, ut impiarentur, MODUM querit,m VIOLENTUM, Gαον τροπον non zαν τροπον, Curtius Lugd. Is o. ra. cdlibet illis p aeseripsisse, a quo coerciti submit heredes vero deinde eiusmodi voluntates sine poena conteinsisse. Innuere his v, detur, implendas, imo potius impletas, fuisse ab initio eiu modi voluntates, insiitutos vero ειτα, er seisi post, lapsu temporis, casdem neglexisse et quidem αζημίως sine poenan, sine imctura, quod sane facere non potuissent, si desulictorum test . tioncs. legis modo per omnia diutius gubernassent: Certum enim est, ultimis voluntatibus non por saltiun, sed paulatim uti. aliis legibus, additum suille aliquid vel detractum. At nun quam mihi placuit illorum sententia, qui latissimam illam pin
5쪽
testatem, quae verbis legum m Tabul. vii Iegast patribus
.familias tributa erat, eo usque extensam suisse somniant, Vt ar ' hitrium et testantis voluntas imperativa indistincte et vi qua- dam obtinuerit: vox populi maior esto voce priuata.
si leges populi in lege sua vetuerit etcρ hoc ius nunquam'suisse existimo, cum quilibet de Isis quae salua populi maiestat - imperari possunt et maiorum legum virtute cogitasse praes 'matur, et PΟΜPo Navs o eiusmodi legata odio scribentis pro non scriptis habenda esse pronunciat: At si testator legem didierit eo sub modo, ut ne heres exequatur quod sibi - ante festamentum Caerto proposuit; arit voluntas valuerit - Valuit omnino et ita ius videtur sitisse aliquamdiu ut vidinaus. At quae causa suerit ut heredes eiusmodi voluntates deinde impune negligere potuerint 8 attende. Theophilus est. loci testis est id ideo Delium, quoniam testatores heredibus miolem tum age i modum praescripsetam Hic vero qualis fuerit Γλωος ille τροπος heredibus adiectus, nec Theophilus nec ullus alius enucleare voluit. Milii sedet igitur intelligi causi flum. Iem a testatore adscriptam, it heres contra intentionem suam, de qua vel ante testamentum, vel testamenti saeti, vel mortis tempore testatori constitit, aliquid et Contrarium sacere coga- . tur. Sane eiusmodi GMους τροπους aetas moratior, postquam
libertati plura data sunt quam antea, susque deque habenda esse censuit, cum per illos in simili fere audiore PAPINI No d liberiatis infringatur. Quid vero ad haec testatores, cum viderent leges suas permitten e sic iure et ratione impune ab heredibus iam contemni3 Pergit Theophilus citi
o Pomponius cap. LIV et LV. . . de Leg. L - Papinianus ciap. LXXL m de condis.. Diuitiaco by Corale
6쪽
QMd cum vidissent te fores excogitauerunt praeter supradicta. poenam pecuniariam, cuius vi coactiva coercebatur heres furi ealiquid et quidem contra animi sententiam et suam intenti nem. En legatum poenae nominet inuenta lege iuuenta statis. Obseruauerant scilicet testatores, secure et cum est diu heredes, modo violento adscripto, prouocare ad legum auxilium et iura libertatis: alia igitur Via excogitanda erat, ut et vltimis voluntatibus sti Iste satisfieret, et leges, virtute sua deieme et elusae, illis iam auxiliatrices manus denegarent, quibus antea porrectae erant, et his porr erent, quibus den gatae erant antea. Permissum enim quidem sic etiamnum erat heredibus, ut eiusmodi violentos agendi modos praeterirent; at impune id amplius non faciebant, metu enim χρηματικης ποrxῆς, in cassim a testatore adiectae et praestandae si voluntati ipsius Contrauenirent, coercebantur, simplicitas ' vero legum, quae tunc, uti vel CrCERO o de suo tempore prosiretur; positae erami ante oculos neque ita maseisditteris et voluminibus magnis continebantur, fraudi occurrere nesciebat, cum adiecta legatis poena nec libertatem agendi propter electionem hered hus adimeret, hec rationem iam et iura turbare, imo potius ad
voluntatem deiuneticina licet duriori lege inuitare existina retur. Elucet vero ex his quae dixit αἱ olim valido , iure hereditatibus et legatis, dandis, adimenditi transsercndis, fide, commissis etiam et libertatibus, imo forsitan aliis etiam restat rum dispositionibus, poenales adiectas fuisse clausulas. Si enim eiusmodi voluntates nunquam obtinuissent; plus quam stultum fuisset interpretatione et constitutionibus abrogasse, quod non erat. Privatio ponit habitum, ct quod valuit abro .gari potuit et abrogatum est recte, non quidem una vice, sed pluribus et consecutive ut .set demonstrabimus. Et haccde origine et tum antiquissimo legatorim poenae nomine
7쪽
ΕXERCITATIO IURIs CIUILIs quorum vis et esse flus ad Tiberistin usque balide propagatus est videtur dicta sunto: nec dubito quin susiecerint.
Lioiit igitur testatoribus ita νο κοτεΘειν, at eousque donec Masuri rubrica notauit aliquid. Testis enim est Ius T D. N in Nus 1 Sabinum cristimasse primum, clausulam poeta lem adiici non posse: sed cum de herede locutras si, per se patet, eundem hanc prohibitionem ultra heredis datio nem non extendisse. Caile aliter sentias: latissima enim leg torum potestas laricium coangustata erat et distinctps ab aliis voluntatibus acceperat terminos, sed si dubitos nihilominus, C AI v si rem consciat. Ex eo Vero, quod Sabinus hic exist, massic dicitur, male Franci H Ο Υ Υ o M . N N O et alii coniiciunt, diuersae scholae auctores contrariae fuisse opinionis, sed di- cam illis iam scripsit tam van BYNREns Horit i): posito. enim Proculo non statim ponitur Sabinus vel contra, uste quidem id potest, sed potest et non esse, quod si sit, testimoniis opus es, non coniecturis quae, ut ille ait, mussae pede nitum tur, alias infinitae darentur dissensiones, si in hoc abundare liceret ingenio. Eo igitur iure quod ante Diuum Pium obtinuit cohaeres sol . oenae nomine adiici non potuit: Primus vero Antoniatus Pius teste CAPITOLINO constituit, ne poenae Musa legarum maneret, an valeret 8 ut cruditi quidam volunt, sed V CASAVBo N Vsd) et Corn. van B Y N x E R ii o E R m recte tuentur receptam lectionem et utraquq pcrim de est: nisi sorte, quod opinabar, moeret altioris sit indaginis, . .
8쪽
sed eum titulus de his quae ut indignis auferuntur taceat, id
iam non urgeo. Cognoscimus iam Constitutionem Antonini Pii ad legata etiam et denique per' interpretationem prudentum ad alios etiam quoscunqile modos, sub quibus poenae nomine relinqui poterat, extensam videri: Sabini prohibitio κατα τι, obtinebat, Pii Constio itio subsequente interpretatione moολου. Sic vero tricis quas Viri docti hic mouent non indigemus, nec conciliatione Corn. van B v NK E Rs II o E κ n , qtii male censuit nec olim inter omnes constitisse satis vel hodie satis constare, 'quod concedo, quae fuerint legata poenae nomine. Frustra sunt, quiniicquid de prohibitione nostrorum legatorum proinsertur de iure Pande Stis vetustiore indistincte capiunt, id enim . generaliter non obtinuit, ut vidimus, sed in solo herede. Er- .rant etiam, qui Iciorum sententias in Pandectis ossendi arbitrantur quae eiusmodi legata agnoscant. χod ad verba I vis T IN IANI H, dum poenae nomine inutiliter antea legatum esse fatetur, vocula antea cum van Bynhershoellio auctoritate Glossae omnino de iure Pandectarum, at minime cum citatis ab eodem eis. De. de iure quod ante Diuum Pium obtinebat examdienda est: distinctione opus erat, alias horum sententia fallit . et vera est. Destituimur quidem praeter Sabini textum etiam
Constitutione D. Hi, rescripto M. Seuercet Antonini; quod MARCIANus M adducit, et quamplurimis, illis quorum iustanianus meminit, Constitutionibus; sed contentismus bona illorum fide, et his fragmentis quibus uti licet, et possumus, adiuuante interea quae remedium lambliare est aliis deficientibus optimum maximum. Cur veteres et Imperator legatorum ubique sere meminit solum in promtu caussa est: quia scilicet longe antea Sabinus eiusmodi claus,
lam in coherede damnauerat. Aliam Corn. van BYNκERM
9쪽
poenales magis frequentarentur, quae . displicere satio nequit, .d rem prox e attingere non ridetur. Quicquid tamen horum omnium sit; certo est certius, iure Panductarum omnem, poenae nomine legandi modum improbatum fuisse et ne unam quidem Io. inueniri sententiam quae tale quid agnouisse ubdeatur. IUSTINIANus νθ tandem edictali lege, quicquid amtea obtinebat, sustulit radicitus, et restituta veteri illa iuris o, . seruatione, quae ante Sabinum publice tolerabatur, consituit:
licere testanti pro implenda sim voluntate vel cunias dari fra cipere, vel aliam pecuniariam poenam inferre pubis oluerit, tam in adimendis hereditatibus vel legatis vel fideicommissis vel libertatibus; quam in praecipiendo ad alias personas eas. transferri ab eo cui relicta ab initio sunt; vel aliquid aliis ab eo. dari, si minus dispositionibus suis heres vel legatarius paruerit, adeo Vt lagata poenae nomine nihil a caeteris legatis disserre voluerit: exceptis videlicet iis, quae impoli bilia sunt, vel legi
bus inter dicta, aut alias γ obrina, tunc enim fine usio damno, ra
iam neglecto resutoris praecepto, seruabitur quod relictum fuerit. . Ex liis perspicue videmus, Iusti uuam iuris noui male se am, etorem nuncupare, cum eadem Iurisprudentia olim ponitus obtinuςrit, nec potς at aliter: et, quod probauimus, a XII Tab. tempore usque ad Sabini prohibitionem specialem, coheredis adiectione: et, ad Antoninum Pium usque, legati datione ii redem cocrcere plenissimo iure indultum fuerit testatoribus. Nec moveor quod obiici posset, Imperatorem fallem in eo laude sua non esse fraudandum, quod primus certe fuisse vidcatur, qui iusserit illa etiam quae Codicillis, ut rubram Codicis h. t. indicat, poenae nomine scripta sint vi gaudere plenissima; nam
et id olim effectu non destituebatur suo. Dupondii non ignin
10쪽
ram, ex relatione IusTINIANI H codicillorum inim auctoritate Trebatii ab Augusto primum ex facto L. Lentuli appro harum suisse et rcceptum: cumque Sabinus; qui, teste poMPONIO in; a Tiberio impetravit, ut publice sibi de iure res mdere liceret, primus existimasse dicatur, heredem solum poenae nomine adiici non posse; sequitur, ante Sabimun introducto codicillorum usu et sub Augusto, uti alia ultima voluntate ita et omnino codicillis, poenae caussa valide scribere non fiuile prohibitum. Iustinianus igitur, ut gloriatur, et hic sorte Am' gustum superauit. -
Ρoenae nomine ex nostra sententia legare videtur, qui eo sub . modo relinquit, ut heres contra intentionem suam dequa, ve sante testamentum, vel testamenti facti, vel mortis tempore, t satori consitit, aliquid et contrarium proposito suo vesnon faciat, adiecta in casum contrauentionis poena pecuniaria alteri γ aestanda. Posset et ita Φfiniri, et quidem ratione ibsius a quo legatur, Mod sit legatum sub modo testamentis adiecto, vi cuiuae, s ouuntatis suae decretum ad mentem te toris nimtare nolit, in tutus certam pecuniae summam Hirri soluere imbetur: ratione vero illius cui legatur esset, donatio quaenm σ defuncto relicta eo casu pa aestanda ab herede, si moluntatis suae decretum ad mentem 'testatoris subsequentem mutare detrectet: sed prima designatio magis placet cum omnes casus contineat, et odium scubentis apertius eo ipso exponatur. Dicimus, i gatum poenae nomine esse legatum sub glaodo relictum: Modus
cum nihil sit aliud, quam caussa fialis propter quam eaque
cum vel affirmative vel negatiue Concipiatur recte, et nullo casu legatum suspendat, sed cautione oblata statim peti possit in sententia scAEvoLAE Q, nisi ad ipsum duntaxat legatarium,