장음표시 사용
11쪽
. EXERCITATIO IURIS CIUILI s. monente PAPINIANO M, emolumentum legati redeat; per se patet nos de eiusmodi modis non loqui qui permittuntur, sed de his, qui ideo prohibentur, quia ius libertatis naturaliter in-
fringunt, quales omnino sunt. quos et YLPIANVS I adduxerat: et eiusmodi Theophilus cαίους τροπους appeLlabat. Adiecimus igitur, sub eo modo, ut heres contra intemtionem suam de qua vel ante testamentum, NI testamenti saeti, vel mortis tempore testatori constitit, aliquid et contrarium
proposito suo faciat vel non facia r significaturi eo ipso, nobis 'neque de legatis vere impossibilibus, vel illicitis, vel probrosis'. sermonem esse, huiusmodi enim testamentorum dispositiones valere Roman um Iurisprudentia nulla perpessa est tempore: aliam et κυρίαν οὐρίαν cur ita distinguamus dabimus sequenti capite. Sane si omnia legata quae numero impossibilium cem
sentur, quorum tamen nubem excitat Corn. van BYNRERMH o E R G, nomine poenae caussa legatorum veniissent aliquam' dό; necesse est, ante Sabinum penitus, ante Pium Antoninuin pro parte, legata illicita et probrosa, modo his clausula poena sis adicisti fiterit, pleno vallaisse iure, imo approbata fuisse et ladata pro concione, quod nollem, sed si nugandum esh n.
gandum est strenue. Fragmenta vero veterum, si de nostru 'legatis quaestio incidat, non patiuntur testatorem coercere id . . est κολυειν ut Glossaria explicant, et prohibere vel compesco e uti illiid c LEnicvs Q explicat, et ius agendi quod heres ante testamentum iam habuit infringere. Vult enim testator, vi - heres iam magis et aliud, et contrarium Io proposito et libertati faciae: cogis institutum ut aliquid saciat πασαι σκωπον contra propositum semel eonceptum et animi sui sententiam
quae Theophili verba Chriylan wΛEcHTLERb ad mentem
12쪽
DE LEGATIS POENAE NOMINE.testatoris reserenda esse censet, sed tum. cum Theophilum i geret, Waechclerus non erat: testator statuit, ne heres, ut it rum Theophilus, τῆ, nempe testatoris εναντι PS
legat, sed legati datio λυπει ζημιοι ossendit et detrimentum dat heredit quicquid denique testans agit, agit τιμοριας quasi delictum vel crimen commiserit institutus, quod hoc aut illud sibi agendum proposuerit: iudicis ergo personam in his omnibus testator quasi induit. Nemo non videt improbam esse et brutam voluntatem quae alteri non permittit, nisi sub poena, quod ipsi sine poena publica permissum est facere, sed Hiis proposito fraudi est et terminum quasi constituit ne ex quatur quod alite testamentum constituit, et licebat iure optumo maximo. Prohibet igitur heredem violento vinculo poena pecuniaria in casum contrauentionis, si propositum primum nuhilominus exequatur, alteri praestanda. Fit eo ipso, ut neque
heres, neque legatarius honoretur, ut nec neuter ανάμνησιν εχ τῖ τε πησαντος. Heres enim, si propositum mutare nolit,
damnunt patitur et pars hereditatis maxima, cum vero sit simile testatorem, ut finem suum obtineat, tale quid ex regula stat. iturum, ausertur: sicque nec ipse honoratur, sed punitur a i statore: nec legatarius, quippe qui voluntate aut noluntate hinredis quid lucratus est, non testatoris: neuter etiam certe non prior habebit: Sin propositum mutet institutus, sis sit id forsitan rei familiaris inopia et curta supellex, rursus nec ipse honoratur a testatore, cum se ipsum honorasse videatur: nec lcgatarius, quippe qui doleat cum nil acceperit; neuter etiam, certe non posterior, precabitur, mintestatore vero utroque Cassi pellucet nihilominus odium contraheredem conceptum. Si igitur id, quod inῆ definiuimus, vere 'fuerit legatum poenae nomine relictum: E iussa praesto est cur prollibitum fuerit. Theophilus duos ideo λογισμους atrusit: prior esh quia lex improbet egatum το si γνωμη ἀποκέμενον τῖ . B 3 κληζο'
13쪽
M EXERCITATIO IURIS CIUILI so κληρον illud quidem quod positum est in voluntate heredis,
,hausit hanc rationem ex vLPIANO H Iegatum in aliena voluntate poni potest, ait, in heredis non potest: esse His eR quia in herede esset επαφλπ - -- Εἰ μἀν γαρ πληρο
iam, quem et male praecedentem sequitur Chin D. Maeret reis. Ac. hinc rationem Theophiis indignam pronunciassent: sed
nititur Corneliana sententia τω προητω vi cap. seq. d monstrabimus: at rectius hunc λογισμο ν Prave. ΠΟΤΥOMANN DV.C. Goth. MAsco V DV et medius trotos inter olores Ma thaeus w E sE N B E C IV s h), imo et alii probauerunt. Posterior
Theophili ratio, quae nemini displicuit hactenus, haec est rin quod legata dari oporteat ἰ οἰοι μου φιλια τῆ πεδ τον λεγατα- ριον, ἡ μBes του. κληρονομου, ex hyna intentione et cmstre erga Ma . . 'tarium non odio heredis. Vtrumque equidem λογισμιον non
spemo, sed cum prior instituto scriptus s* posteris testatori scire velim an in geneγου alius assurri possit et illis quidem mssior. Et melior ratio non succurrit, nisi quam PistM ANus cogitauit, licet ibi de iure Iibertaris ciuitis laquatur, et notum est ingenuis olim nequidem licuisse se ipsos addicere in j seruitutem, scilicet, quod tale linatum iura libertatis, infringat; in ilic grauissimus omnium λογισμος, nihil enim 'njulium a specie serviretium disserunt, quibus facultas non ψmim recedenssi, addo ego, et exequerit, inquit vENvLEius Icuius sententiam satis commode in hunc locum perduxerat Belgarum, quotquot fuemur, acutissimus D. .
14쪽
Magnam iam pugnam pugnabimus, et, nisi depugnemus, v
reor ne de nostro corio ludatur. Urget enim Corn. uBvsκERsHOEgm et quidem sequentibus: annon omnis com
ditio quam potestativam dicunt iubet aliquid facere, vel nom priusquam heres vel legatarius legato potiaturi annon ea iussio Ebertatem heredum coercet' nihil igitur intererit inter conditi nem et poenam' omnes ergo conditiones potestativae habeantur' pro non scriptist ostendunt me exempla, quae tanquam clausulas poenales suppestant IusTINI ANVS M et L PIANVS Q, ut qui sciam, bis ipsis conditionibus hereditates et legata dari, ad mi, transferri, atque adeo iis uti sine fraude esse; bona verba lFingamus, heredem meum, de cuius intentione mihi via ante testamentum Iam contait, vel testamenti saeti, vel mortis tem-pore quod et perinde esh certo sibi proposuisse, filiam suam in
matrimonium Nitio collocare, vel ex diuem non collocare: seruum Sischum manumittere ex diuerse non manumittere; . ita ego deitide ipsum heredem scribam ex asse, sub modo tamen ipsus proposito, quod Voluntatem meam antecesserat, . contrario p scilicet, cum manumittere constituerit Stichum seruum siue probum siue nequam, ita: Caius heres esti ex asse, ut ne tamen Stichum manumittat; et si manumiserit, dodrantem Seio dator sicque ex diuersis casibus et similibus argumentis. Finge contra ea, heredem meum nihil horum omnium antequam te rer sibi certo proposuisse: quid si ego iam scribam, 'iisdem nihilominus sub modis p Cuius heres melis esto hi asse, ita tamen ut collocet vel non collocet, alicnet vel non alienet, manumittat vel non manumittat etc. et si in horum aliquo secus faciat quam praescripseram dodrantem Seio dato ; Quaero iam, utraque haec an conditionalia legata putes 3 et inomia, bus
15쪽
hus sibi similiap an potius a se inuicem in omnibus sere diueris . ' Dp Et hoc magis placet, scilicet ut prius legatum solumm0do
poenae nomine resistium contineat: ut perinde habeatur ac si legatum non esset: imo set cautio etiam hic remittatur; post ' .rius vero conditionaliter unice datum et potestativum, ubi nec satisdatio, nec Muciana cautio remittitur, et quod iuro valet plenissimo, id quod me PAPINIANus p , imo potius et bel- - lissime, quem locum miror neglexisse in rem suam mystam sagacissimum, IA VOLENvs C edocuit. Accipio ri vides citatas formulas vel pro conditione, vel pro poenavit cum velis, solo accuratius explicem, unde conditionem vnst poenam liceat colligere; audi Ii ARM ubi r): poenam, inquit, a condit one v luntas testatoris separat, et an poena, an conditio, an translatio
e it, ex voluntate defuncti apparet. Idque Diui deuerus et Amtoninus rescii erunt: probat quod dixit et v LPIANvs Q. ExAnduit ad Marciani fragmentum Corn. van BYNRERSHOER H, vagum igitur illud pronunciat, et ex tripode potius Apollinis quam ex Sehola Iciorum, addere'debebat et rescriptis Principum ne seli ICti vapulent, profectum dixeris, inquit, cum nihil
certi definiat, et quidquid eius rei es ex voluntate defuncti arce . sese tum arbitretur Marcianus: satis libere, plane ut Labeo ii ster in Senatus lectione libertatem suae sententiae aduersus ipsum Augustum magno animo defendebat, hoc superdicto, Dum quemque iudicium habere oportet: at sic non oportebat, . iet et Isic Icium et Diuos Principes stipites pronunciemus et fungos. Urget tamen melius, se scire velle ex qua voluntate defuncti Z et quemadmodum haec explicanda sit ut ves poenam vel conditionem legato adiectam putemus ' Ecce igitur κυρίαν διάγνωσιν, quam late hucusque ex Theophilo, cx Glossis gr. lat. ex Iuris
p Papinianus e p. LXXI. f. t. et eap. CL m de Condis.
16쪽
DE LEGATIS POENAE NOMINE.IT Iuris rationibus, ex casibus in hanc rem addiuris suppeditauimus i scilicet ut si testator voluntatem suam heredis voluntati et proposito, quod sibi hic ante testamentumfactum Certo praefixit, opponat, et heredi sorte vel aliis declarauerit iam, se heredis libereati naturali contrarium quid sub poena praescripturum et executionem prohibiturum esse, quas minas et testato executus est; ut inquam legatum poenae nomine habeas, cum voluntas haec testatoris adeo probari possit, et in hunc est . Etum, qui prohibeat et Coerceat ex odio : sin vero incertam voluntatem licredis in suturum determinet, adiecta conditione poenali, quas certa lege libertatem heredis ad testamentum, ut P A p 1NIA N v s C in simili casu distinguit, invitet inclinetque i Vt tum uruce Igaturu condisionais habeas: Verbum non amplius addo, dixi, quod satis videtur in rem meam, dixit et Belgarum optimus in rem suam, mox decernite quibus ius staragii est.
Defendimus hactenas nostra, inuestigemus iam et veterum Iciorum, quique post Comesium assiter Ceasuerunt, seim. tentias. AFRICANVS c cuius fragmentum eX LIBRO uva monum, quunto scilicet ut argute coniicit Abr. wIELIMG nin Digesta transtulit Tribonianus, ita scripsisse dicitur: Fili mmilias vel seruo herede instituro, etiamsi impatris dominitie posnam illicite vel pr6brose datum est, nullius momoti legatum Psse respondit: non enim id solum, quod in heredis; sed omne, quod in cuiuiae, tuorum aliquod ex visi voluntate sentientis, talem poenam in te menio scriptum it, uulsiva momenti habendum. . Primus Quin nARO G animaduertisse sertur, Tribonianum in hac lege Asticani induisse personam: censet calta Recentiorum
17쪽
cohors, quam in hanc rem dcscripsit Corm van BYNKLRDIIo E ic Q, ego quoque non dissentio, et in tantum, ut voculam talent etiam eiurem, quam iam ipse Halomider eadem forte ex ratione eraserat. Probo utique, quod acerrimus emblematum Censor alias dixit et suo loco: at agnosco etiam, latere inter
dum Tribonianum, et si latuit saepiuscule excusetur nihilominus: sane hic mandato sui Principis ἐπ αυτοφόρω deprehendutur. Nogat id equidem Cornelius vi suae scilicet sententiae
patroCinetur: ego tanriim non nego solum, sed supra τοιοιτον praestisse videor, et quid si robustum 'fatis sit argume,
tum popularis mei Chri r. wAECHTLEni η' Vidit sane Theophilus, τὸ , illicite vel probrose, in Africani si estionibus,
qui potuit igitur omittere natam cum Sexto Caecilio rationem et substituere alias Z reliqua Africani non moror, cum nos nequidem illa morentur. Transeo ad V L P I A N v Μ' o, ait ille: Po
nae caussa legatur, quod coercendi haeredis caussa relinquitur, ut Driat quidem atris non faciati scilicet contrarium quid suae γο-luntati et aliud ex voluntate testatoris; non ut legatum, scilicet si aliud illud et contrarium suae voluntati ex voluntate destrincti fecerit et elegerit malum minus, pertineat, scilicet ad legat rium. Minus recte se habere credebantur illa, non ut legatum freti-ri, Codicum igitur lectiones variantes et suas in salutem
ICti conie sturas cumulavit vo BYNKERS HOE Kd , quarumtamen una peior est altera, cum sensum turbent magis quam ut extricent. Chri M'. w A E C II T L E R eo pro pertineat exscutipsisse videtur pertinea , sensu tamen non minus incommodo.
Ego aliquando pereat, quod iam alii, via pennanem, sed et hoc reiicio: meptum est Wrumque ad hanc quaestionem. Quid si vero tibi modestissima cris non Vlpianum solum reddam psed et inuper definitionem verissemae naturae eo ipso enucleemp
18쪽
et quam ipsis meis quas supra proposui antefrere iam non dinbitem p Ita igitur lego et interpungo: Poenae caussa legatur, quod coercendi prohibendi)caueb relinquituri eo sub modo ut faciat quidem aut non faciat; scilicet Contrarium
suo proposito licet testatoris voluntatem antςcesserit, et aliud 'ex desuncti decreto ; non vero vi Iegatum P u E R T I N E A vel sc statiin P u R E TIN E A T id est pure retineat, scilicet, etiam non impleto modo et voluntate licet stulta testatoris: coniice melius
in lectione desperatissima'. Et iam penitus inspicio interiora utriusque quos supra ex Theophilo excerpseram : hoc
Obiter. Nostrum iam esset, ut et recentiorum de legatis nostris sententias excuteremus; sed memento Praetermissa promitti, occupauit hanc Spartam van Bunkerinoia et exhausit cum puluisculo. Proximus vero qui Cornelium eaecepit Nic. flirem. 2G v N D LIN G f , quem pluribus ideo locis Ioah. Theoph. M E I-NEccius L et alii laudarunt, ita putat, ea legata omnia poen
ita fuisse vocata, quae contra heredis inclinationem talen; fuere imposita, qua ue non tam honorem quam dolorem, quid' quod
ignominiam apud sapie1uiores ei adferebam: cum interea test rorum sit beneficium impertiri her edi, simulatque honorare legatarios etc.. Si Gunditiagius heredis illam inclinationem, et tempus, quando contra illari legatur, imo saltem illa, quae partim bene partim male mulauit,siopudo determinasset; superse- distem sorte ego hoc labore: Iam cum obstruem lim onymum Nostrum obuia saltem in rem suam vertisse cx Theophilor nec tamen rationem suppeditasse, quomodo igitur obiectionibus, quas Cap. IV. propositas concussimus, et quae eius sententiam Vel malanae premunt, occurratur commodissime; velim qui quid scripsit pro non scripto liabeas. 'inistra etiam est, quod
verba HORATII, b , C a Neredes
19쪽
. Heredes Staberi summam incidere sepulcro: . Ni se fecissent, gladiatorum dare cinatIm i ' Damnati populo paria, atque epulum arbitrio AEM,
Frimi ti tantum quantum molt Africa etc.
ad quae Ant,n. DEL Rio i) iam ante issim in hunc sensum . prouocauerat, iri suam rem verterit, et pro certo habeat, ante- Antonini Pii aetatem neminem dissensisse aut disputasse an haec testatio valeret, siue prauestae recte: hoc volesbat. Staberus: Duimmortalest siccine igitur ante Antonium Pium conditiones derisoriae vel dociles, qualis Horatiana illa est utique, laudatae fuerint pro concione Θ yemex sit qui sibi talia persuaderi pati tur. Duriuscula ergo ni flant etiam quae van inheraho profudit: Imperatorem et ipsos veteres ICtos, cum de his legatis sermo inciderit, non esse locutos ore rotundo, sed dubitabundo fere et incerto, cum tamin et sic soleant alias: frustra voluntutes temtorum, quae pocnas, Miarciano teste, dirimunt a condi- tionibus, ex idea probros et illiciti diiudicat: frustra est, quod exempla clausularum poenalium quac cxhibent aliena ascopo pronunciet: Tribonianus et Vlpianus decreueri qxiod non obtinuisset nisi κατά miles e vero omnium arguat, 'Iustinianum constitasse quod iam iure Pandectarum, v O . . scilicet emblematis, et nollem duriorem sententiam Balduini, et alio insuper quod sequitur argumento '
cap. s. deleg. I. et lcgatum generis /a. cap D. de assim legas. imo et alternationem comprehendebat cap. N. de Opt. leg. ad quod Remb. BAcuo v I Vs ad vetitI II. δή. s. a. Ast si ariem intueamur, certum omnino est, electionem a legato FeneriS cap. a. pr. et f. ι. de Opr. Irg. separari: rcliqua hunc in modum coniicio, et si meliora habes emce, ut veritati trerbam porrigam. optio i erat actus legitimus, cap. 77. de R. I. fiebat verbis pactis, ONATO, EMGITO, Ulpianus Tu. XXIV. I. ι . testibus praesentibus, i. acide opsti g. et nisi testator, ut in cretione, exprevies it Praetore adoptandum decernente diem, cap. o. er 8. eodem etc: Legara elactio nis et generis non crant actus legitimi. Per optionem 2 legari unice poterant res in iamilia relictae cF. a. et cap. ια eod. hine ιδtis in hoc legato voluit Tu EO-
20쪽
desensum luisset Mysta sagacillimus, sed quisque suos patimur
manes. Dicam ex animi sententi ipsi visibi et unquam alias, C a certe
PHIL vs I. I. u. de Leg. In legatis Electionis et generis etiam res Iegantur quaτsdeicommitti poterant, si scilicet suo modo relinquerentur: sin per vindicationem ius strictuin molliebatur SC. Neroniano. Hinc 3 optio per damnationem legari non potetar, Iinvius ad Virgic AeMid. V Legata electionis et gelaeris, ut lain dixi, poterant. In oprione vi optimum eligi poterat, cap. a. de vi. I g. cap. P. I. , de dolo malo; item et in electione per rindicationem data, cap. a de Opi. 'g: Genere vero legato optimum eligere non licebat c. g. actorem, e. 3 . Leg. I. Ast si elictio vel genus per damnationem legaretur, dari non tabebat pessimus, e . Do. de leg. L. et Praestatur quem habere liceat, cap. s. g. p. de Lg. I cap. uo. f. a. de Leg. III: si duo sic legentur, satis erat dedisse exiguiorem. Optari s non poterat ante adbtam hereditatem, cim rex de Opr. leg. quoniam familia prius ab herede exhibenda
Pap. Popp. Lib. III e. r. p. ao: Legatum electionis et generis cedebant a morte testatoris. optio Q conditionem habuit et olim non transmittebatur, nisi legatarius vivus optauerit, I. u. Ibis Lege Secus erat in legatis electionis et generis, quocunque b . modo datis, etc. Caeterum certum est utique, quod elactioni i yexpresse insit conditio, veluti hominem eligito, accipito, Velleres meus dato eligitor Forsitare et lacunae vL- .PIANi fragm. Tu. XXIV. βιή. hine suppleri possunt, dubito utique an degener et si de hoe, cur non etiam de alternatione Z locutus si, imo vix est,art variantibus
Culaeti credam. Conticio ita: OPTIONE LEGATI PER QUI TIONEM DATA, LEG TAU ELE 'O EST, UELvT2. HOMINEM OPTAT , ELI '. v mm. E EST, electione
data, velut: eligito, accipito HOMINEM. At si ita: Iimvs quem velit damnas esto
M NEM DARE, DE DIS ELEGIO EG quem vELIT DARE: Generi vero tacite d. s.
. de C. et D. Titio do, sego bo-1um, vel beres meus damnas so, dare bom m. Rursus 'Vero certum genus praecipue 2 per electionem,s 3 . /. de Leg. I: ast lucertum indistincte legati potuisse videtur, cap. V. I. v. fartui. ercisi. Supra, Numero quarto, tertiam differentiam inter electionein et genus suppeditavimus: sed vix cit, ut de his omnibus secure decernatur. Dubium tamen nunquam habuit, ut, si nullas aedes reliquerit testator, magis deriserium sit quam utile legatum, cap. 7ι. de leg. I fundi enim vel aedium legatum M nullum est: nec obstat, quod seruo generaliter Iegato utile sit quod datum est, cap. s. et M. f. A de by I; obtii uirenim, certam Serui, rei mancipi, esse demonstrationem et finitionem, addo taxationem et pretium; nihil horum in illis, nunc mancipi, nunc nec inaiicipi Iebus, deprehenditur, cap. v. g. de iuri doc ibique si lica, ct cap. M. f. a. de Lea. L utpote cum aedes, fundus eici nostra desinatioue augeri possint vel minui in inlinitum, in- .certissima igitur ex his taxatiovi. Transeo ad Cori u BYNxΕRmom Diarr. de leg. poeu. uom. cap. IRI. pag. 38ος censet vero, Tridonianuin I. 23. Ide Lig. nou recte iurellexisse con stionem quae legato optionis olim tuom, adductis ergo in rem suam auctoritatibus cuincere voluit Belgaruin aquila, conditionem hanc potius fuisse, is uno optato reliquorum optio extinguatur, sed in hoc sere iam praerugint