장음표시 사용
51쪽
DE 4 AC BOSA CAP. I. SCHOLION VINETI. Ambrosius heodosius,Macrobius hic unicus est auctor, Macrobius scilicet illi, quiscripsit Saturnaliu libros cir commentaria in Somnium Scipionis, in quorum libro primo illa inuenies de terr ambitu ex Erat bene. Era, tosthenis porro huius scripta Sucrobosci an viderit nescio: qt si ad nos pertienissent integra ciremu , ambi 'ti v terrae ducentorum quinqOginta duorum mi lium ladiorum esse ripserit, quomon trado Plinius in extrem lib.secundo, Macrobius ille,Capella,c Sacrobo cu ran or ducentorii ci quinquaginta solum,ia est, Muὐια ρωμ ικουσι πέντε,ut habet Clomedes hb. primo. Huius certe vel Hi a ducti, ita magni esse momenti debet,q d Erato benia rationes c demo iratione adducat Ptolemaeuspos Erato bene suis, quiprosepti cntis citi clamantusadia terre iris meridiani tribuit ni si iis meridiani gradui. Ita incoperta o terra magnitudopropior metiendi di cultates illius mensura terra, Ni Erat benes, abyssic mur ι Anius,eode chomede auctor inire,ebs. hi aure hic ambitu terre vulgo dicitur, non lius est terrae, se iter; .e a 7 jivit l, qu nam ambo dis senti bara consituere Ceterii cmcsyras hosfeceruigeometriversiculos,memori gratia.
Est quale in palmo digitiis, quater in pede palmiu. Einquepedespasium faciuut,pasias quoque centum Viginti quinque stadium dant sed nilliere Oct dabunt dia duplicatum dat tibi leucam.
dium dis,mille , quingentos passis cotinor des Dii
Ammian Marco ino libro quinto Homo sexto rei mo, cir orirandiis Gothicis. Porro rationem certami 'ii nis
52쪽
23 SPHAERA I AN . ius iis ambitus circuli ad sui diametrumgeometrυ auddum potuerunt dei nArare. Accipitur tamen interim pro era o obtriplus quiseptima, quomodo se habent et 2.ad 7.atque ira Nersculi hi ex Diametro peripherium, iotra, ex illa diametrum uini uis circuli minimontis inuenire docent. circuitus circi per septem multiplicetur. Vigintique duοproductum deindesecuto. Hinc numerm,quotiens qui dicitur, est diamet .sper uinii duo multiplices diametrum: Per septem ueseces numerum, quiprodii inde, circuitum circi quotiens numerus tibi reddet.
DE CIRCULIS, EX VIBVS SPHAE-ra ut ab componitur: illa Dpmoestriis, quae per sam imaginatur,componi
circuli malares ius haeras intelli riur
circuloru quida sunt maiores, ouidam minores,ut senIui patet Maior autem
circulus in sphsia dici tur,qui descriptus in superficie sphaerae super eius cetru diuidit sphaeram in duo aequalia. . . Minor vero,qui descii circummi pius insuperficie sphs Iae eam non diuidit in duo aequalia,sed in por
tiones inaequales.Inter circulos vero maiores,
primo dicendum est de aequinoctiali. D L
53쪽
quinoctialis. Tria notana eius. Primum. Secunilam
E xigitur aequinoctialis circulus quidam, diuidens sphaeram in
duo aequalia,secundum quamlibet sui partem sque distans ab utroque polo. Et dicitur aequinoctialis,quonia quando Sol transit per illum quod est bis in anno, in principio Arietis, scilicet,&in principio Librs
est quinocti in uniuersa terra unde etiam appellatur aequator dieii noctis, quia adaequat diem artificiale nocti.
theoricis capitulo de octauus hera non semper rei ibisse
Sole inprincipio Aristis,aut Libraeprimi mobilis necesse principiis. es aequinoctium accidere se istat antea fuisse,ιelpontra Aristis, 'futurum sciuuodquidem ex motus accesu , , eres, octaua libarasti demonstrat dinde bat propositi a 'rctoris limitanda, si sic inte uendis,du oles in principio Arietis,xe Libr amprope est quinoctium. Imputes dici quodauctor loquitui secudum pinionem Ptolemaei cuius temporibus motu se accessi , O recesu ,-ctauas harae nondum erat cognitM:se ipse inuentus es a Thebit, O ab aliis modernis: sic negando talem motam in octaua Phara propositio auctiri esset d M.
54쪽
Motus caeliqui staberiete per meridie in occidentem,aqμ optrangulum mediae noctis recurrit in oriensem diuinae intelli reii emoda explicat. Deu enim primose, deinde creaturas proster seipsum contem statur. γnde o ni-itosua a Deo insipit, in Deum feliciter definit. 3 otti inferior θb
rarum ab occidente per meridiem in orientem Od nostrae cognitionis insinuat:
quo ex his quae odia sunt seu sibilibus adi8 Vibilia Dei consurgimus, , Apostolus dicit Roma. I. arctos. uuae a poetis ci-nosuri dicitur.
Et dicitur cingulus primi motus. Vnde scienduin, quod primus motus dicitur motus primi mobilis, hoc est, nonae spli aerae siue coeli ultimi, qui est ab oriente per occidentem,rediens iterum in orientem qui etiam dicitur motus rationalis, ad similitudinem motus rationis,qui est in micro cosmo, id est, in homine scilicet quando fit consideratio a creatore per creaturas in creatorem, ibi sedendo . Secundus motus est firma metrii Scplanetarum, contrarius huic, ab occidente per orientem iterum rediens in occidentem: qui motus dicitur irrationalis siue sensualis,ad similitu dinem motus micro cosmi, qui est a corruptibilibus ad creatorem, iterum rediens ad corruptibilia .Dicitur ergo cingulus primi motus,quia cingit,siue diuidit primum mobile Milicet. phaeram nonam in duo aequalia,aeque distans a polis mundi. Vnde notandum,quod polus mundi,qui nobis semper apparet, dicitur polus septentrionalis arcticus vel borealis. Septentrionalis dicitur a septentrione, hoc est, minori ursa, qui dicitur a septem arion , quod est bos: quia septem stellae,quae sunt in ursa, tarde mouentur ad modum bovis, cum sint propinqua polo . Vel dicuntur illae septem stellae septentriones, quasi septem te- Iiones, eo quis dierunt partes circa polum. Arcticus quidem diciturabo αῖκτοg,quod est visa. Est enim iuxta maiorem ursam.
antiquorurn poetarum Bioncs,quas uidimibro secundo Metamorphoseos demon trat. Cui fabula consonat Vergilius in Georgicis, Arctos occeani metuente recruore
mergi hac si cassa secundum poetarum citioncs,
55쪽
Ore istae stella nunquam occidunt. Sed haec ita non adeo friuola est: quin recte, profunde inflictaturose
, e naturalis Primi cuimphilosophantes poeta theologi dicuntur in prim Metapb fica: co quod Neritates, qua de diuinis ψ0,de coelis, de naturas rerum nouerant,fabulis occultabant Philosophia quidem an i- quorum , t ibidem dicitur, balbutiens erat sicut noua
Iuxta maiorem ursam. Quidum libri habent, Iuxta minorem ursum. Nam idetur hic auctor ,rsam, quae vulgo maior dicitur,minorem vocare. Consule de hoc Vitruvium,H ginium, Gellium,si quidlubent certi.
Borealis vero dicitur, quia est in illa parte, aqua venit Tertia, Boreas Polus vero oppositus dicitur antareticus, quasi me quod contra arcticum positus: dicitur& meridionalis, quia ex IIpotas parte meridiei est: dicitur etiam australis, quia est in illa uia aia parte aqua venit auster. Ista igitur duo puncta infirmamen m. to stabilia, dicuntur poli mundi, quia phaerae axem terminant,&ad illos voluitur mundus,quorum unus semperno di. bis apparet,reliquus vero semper occultatur. Unde Virgilius in primo Georg. Hic vertex nobis semper fAblimis, at illum Sub pedibas Styx atra videt, manes Me profundi.
ctu scilicet insuperficie ibara aequabier ab O Umpartita circuli in libara descripti distans.
56쪽
Diuisiones partiti diaci. Notabile. correlaria
ES T alius circulus in sphaera, qui intersecat aequa Προ-- ctialem, kintersecatur ab eodem in duas partes aequales: ina eius medietas declinat versus septentrionem, alia versus aultrum. Et dicitur iste circulus,odiacus a J os,quod est vita,quia secudum motum planetarum sub illo ei omnis vita in rebus inferioribus . Vel dicitura χωδιο a quod est animal,quia cum diuidatur in duode cim partes aequales,quaelibet pars appellatur signum, &no me habet speciale nomine alicuius animalis,propter proprietatem aliquam conuenientem tam ipsi, quam animali. Vel propter dispositionem stellarum fixarum in illis partibus ad modum huiusmodi animalium. Iste vero circulus Latine dicitur signifer, quia fert signa, vel quia diuiditur in ea. Ab Aristotele vero in lib. 2. degenerationes corruptione,dicitur circulus obliquus:ubi dici quod secudum accessum recessum Solis in circulo obliquo,siunt generationes torruptiones in rebus in serioribus. Nomina autem signorum, ordinatio, S numerus in his patent versibus: Sunt Aries bums, Gemm Cancer,Leo irgo, Libraqis Scorpimi, lycitcnis, Capcr, nini odlibet autem signum diuiditur in io .gradus. Vnde patet,quod in toto zodaico sunt 36O .gradus Secunduatit Astronomos iterum quilibet gradus diuiditurin 6 o. minuta,quodlibet minutum in 6O. secunda,quodlibet se cundum inino. tertia, sic deinceps usque ad decem . Et sicut diuiditur zodiacus ab astronomo, ita 'uilibet cir cuius in sphaera, siue maior siue minor, in partes c5similes. Cum omnis etiam circulus in sphaera praeter odiacum, intelligatur sicut linea vel circunserentia, solus zodiacus intelligitur ut superficies,habens in latitudine sua duodecim gradus,de cuiusmodi gradibus iam locuti sumus. Via de patet, quod quidam mentiuntur in Astrologia,dicctes, signa se quadrata nisi abutentes nomine,idem appellent quadratum quadi angulum Signum enim habet gradus 3 an longi iuuine I 2. vero in latituditae.
57쪽
quadraugulo accipiunt,a c. I dic I.
Linea autem diuidens Zodiacum in circuitu, ita Qud nu; Π, ,ex una parte sui relinquat sex gradus. ex alia parte alios sex,dicitur linea ecli pyca quoniam quando ob Luna sunt linealiter sub illa, contrugit eclipsis Solis aut Lunae: bolis,ut 'at novilunium. Luna interponatur recte in ter aspectum no
itrum,s corpus solares Lunae,Vt in plenilunio, quando Sol Lunae opponitur di
de eclipsis Lunae nihil aliud est,
qua interposi tio terrae, inter
Corpus Solis S Luus Sol qui di temper decurrit sub ecliptica,omnes vero alii planetae declinant vel versus septentrione, vel versus austru : quado i autem sunt sub ecliptica Pars vero rodiaci,qua declinatiῬαμ ta aequinoctiali versus septentrionem, dicitur septentrio HV set naus,vel boreaIis, vel arctica . t illa sex signa, quae sunt a tri' μ principio Arietis usque ad finem Viroinis, dicuntur siona teptrionalia vel borealia. Alia vero pars odiaci, uarc decli-
58쪽
2L SH AER AE N. clinat ab aequinoctiali versus meridiem, dicitur meridionalis vel australis,vel antarctica . Et sex signa quae sunt principio Librae, usque in finem Piscium, dicuntur meri dionasia et austi alia, , , ouut rae Cum autem dicitur,qu0d in Ariete est Sol, vel in ali gno,sciendum,quod haec praepositio,in,sumitur pro subita secundum quod nunc accipimus signum.In a i autem D nificatione dicitur signum puramis quadrilatera, cuius&k a basis illa superficies,quam appellamus signum vertex Ver eius est in Litro terrae. Et secundum hoc proprie loque
do positimus dicere, planetas esὸ insignis. Tertio moddicitur signum,ut intelligantur se circuli transeuntes pe
dunt totam superficie sphaerae indu decim partes, latas in medio, arctiores vero iuxta polos Yodiacis quaelibet pars talis dicitur signum, momen habet specialea nomine illius si gni, quod intercis
pitur inter suas duas lineas. Et secundum hanc acceptionem alellae suae sunt iuxta pΟ-los extra Zodiacu, dicuntur esse in si
CIam intelligatur corpus quoddam, cuius basis sit signum,
secundum quod nunc vltimo accipimus signum acumen ver0 eius sit super axem zodiaci Tale igitur corpus quarta significatione dicitur signum, secundum quam acceptionem totus mundus dividitur in duodecim parte
59쪽
DE AC BOS CAP. II. 37 aequales, qua dicuntur na: dic quicquid est in mundo, est in aliquo signo.
SVnt autem alii duo circuli maiores in spliaera, qui di cuntur coluri, quorum officium est distinguere solsti , , ti aequinoctia. Dicitur autem colutus a Iasti si 'in
Graece,quod est membrum, ουροs, quod est bos Vs ister quia queadmodum cauda bouis sylvcstris erecta, s F. I. Boetius insecundo libro thninicae, ubi desicuris numeroru solidori agit sciome coluri inter' tur. Colum inquit Graece cortu si Latine, unde curtam Lyramidem coluron dicit Gra ce nominari. Secandum hanc igitur micrprctatione nomen colari no transiritae, se ruricho circuli attribahar: qailibet enim eorum nunquam intcger edd fur, seu cartus in hemisthaerio nostro apparet.
SCHOLION VINET LAκύλυ Graece. Imρ- κόλον, quod est mutilum,
mancum: ονς cauda uoniam cpm statio rasso rarum Odiacui aequinoctialis oti oriatur, iideri possint, colurorum nuq msupra terra videtur ea pars,
in antarctico est circulo, quales arcticos de scribunt uuare' quasi amisa cauda mperfecti se
illi nobis dicuntur. quae est eius membru,sacri semicirculu,&no perfectu: colurus semper apparet nobi imperfectus ia soluVna eius medietas apparet,alia vero nobis occultatur
nes,hoc est per primos gradus acris Capricorni. Vnde primus puctus Cancri,ubi colurus iste int si, dicitur puctus solstiti aestiualis: quia quudo Sol estis eo. est
60쪽
accedet ad 1enith copitis nostri.Est auto ete-uith, punctus in firma mento directe suprapositus capitibus nostris. Arcus vero coluri, qui intercipitur inter punctum solstiti aestitialis kaequinoctiale, appellatur maxima Solis de- cuia via Etest, secun-ximaro dum Ptolemaeum iginti trium graduum,4 unius quilidiaci Soliquaginta minutorum secundum Almeonem vero,viginta natio trium graduum,trigintatrium minutorum.