장음표시 사용
31쪽
stas A. L E VINI LEMNIIbus publicis respirare,atque aliquid sibi
laxamenti impetrare licuit. Hac enim quum animi, tum corporiS cincura non minus celebris facita est illorum memoria,non minus illustratus nominis splendor & magnificentia, qtalin reb et S alijspreclare gestis,aut hostibus vel suoacitis, vel ad internecionem deletis. Sic Mitribdates Ponti atque undeviginti re'norum Rex, propter eximiam het barinnia notitiam, & singulare antidoton contra venena morbo Sque omnes conda riosos , Prmentaneum, illius nomine insignitum limmortale nomen est consequutus. Lysimachus Eupator, Gentius Illiricorum rex, Artemisia Mausoli Cariae regis P .
xor, multique alij, praeter belli gloriam,
herbam cognitione illustres sunt. Madicus Curius imperator Romanus post deuictum Pyrrhum Epirotarum regem, Lucius Cincinnatus, Marcus Valerius Coruinus plantarum amoenitate allecti procul a sti epitu & ambitione ciuili ruri consenuerunt . Solomon vero regUm amplissimus,qui prieter immensas opescam consecutus est a Deo Opt. Max.Spiendam, ac rerum cognitionem Vt nullus regum illi sit comparandus,in herba rum
32쪽
versatus legitur,ac disseruis sic non solum i de piscibus, alitibus, quadrupedibus, astris,sed de arboribus etiam S stirpibus a cedro Libani usque ad Hissopum qui s. m. egredi rure pariete, hoc est,a minuti simma herba ad procerissimas, celsissimas et
arbores usque, omnia habuisse cognita& explorata. Sunt praeter Solomonein proceres aliquot vatesque Hebraei qui passim vaticini js sitis herbarum nomina effectusque interserunt,ac comparationes ex ijs mutuatur. Quum enim sti IpCS nisu maliae alijs rebus adhiberi soleant,ac non- . et nullae alimenti usium praebeant, aliae m dicamenti, pleraeq; utrumq;, nonnulta noxia sint ac natum infestae,aliae salut res morbisq; expugnandis accommodat:
ex ijs Prophetae appositissimas si nili ti-dines, scitasq; & concinnas compar
tiones desumunt, quibus concionCS e Ornant, ac fidem narrationi adstruunt. Quum autem multa sint in humaniorubus disciplinis ac politioribus literis, i taq; philosophia humana quae hominum
animos affatim oblectant,illorumq; memtes exemplis ac morum integritate imbuunt,tum nulla ad haec perficienda B a mai
33쪽
LEVINI LEA NII maiorem vim atq; efficaciam obtinent, quam ea quae sacri VateS quorum nemo non diuinitus adflatus,cocionibus adlibbent,adeo ut quiuis Vel in naturae operibus vel diuinis contemplationibus mediocriter exercitatus,facile perspexerit,
quam non sit sherilis & ieiuna illorum narratio,quam non prossus infecunda illorum doctrina, sed utilis, salutaris , fru- .ctuosa. Siquidem scriptura sacra a celest patre diuini Spiritus afflatu promanan S, mentes hominum suauissimo pabulo pastuvis alutari reficit. Quod ipsum David rex indicat, desumpta peramoena similitudine a viridante floridoq; prato ac saluberrimis aquis, quibuS armenta maxime pinguescunt & saginantur: Dominus regit me, nil l mihi deerit in locopascua dilime cytituit,Super aquas re effonis.31c quum sibi gratularetur ac plauderet,quod Dei munere in diuidenua ligreditate,uberrima pecora,solumq; ac fundum maxime foecundum sortitus esset, Funes, inquit, cecideriit mihi in praeclaris,quod Besgrciferui, Ic heb eengoede caue Ic ben int belli ualle. Solent enim olim funibus ex elis metira iugera,suosq; limites cuiq- assignare ac partiri prata: quod apud nos nunc . Ut de
34쪽
NERI. B Is L. F SIC AETIO. 3 decepeda perficitur. Juius generiS quuin numera exempla in veteri novom instruinento se proferant, no solum in vulgato vitae usu & consuetudine Ad cx natura rerum quae nihil non suppeditat,deprompta : operaepretium visum est ista CrUCre, atque auido lectori speci anda exhibere, quo illi innotescat, quantias scientip ac sapientig thesaurus recoditus Edit in arcanis literis,quae non tam dulcia, quam salutaria hominibus proferunt.. Haec sane quisquam ex vilis Philosophorum aut Rhetorum Poetarumq; scriptis tam uberem & copiosam doctrinae se gem,tam salutare animae mentisque pabulum est percepturuS,quam ex Vberrimo atque inexhausto Diuinitatis fonte, illorumque oraculis quae diuino adflatu sunt prodita. Quod si cui libeat attente considerare atque intime excutere diuina eloquia, quantaque usi sint sapientia qui tam salutaria documenta nobiS prodiderunt , mentemque ac Voluntato mDei mortalibus indicant, dilucide per specturus est,quid diuina prophanis praestent,& quam sint res aeternae ac solidae caducis ac momentaneis praestantiores. Sacros Vero vate S praeter exactam diui-
35쪽
P obheta nitatis cognitionem in naturae rebus em
, quisite versetos,nec ulli disi plinae fui sa
liua iusta se rudCS, Vel illud argumento est,quod si ex intimis atque arcanis naturae similit dines & comparationes desinnant,denibque ab animantibus, herbis, arboribus, ClementiS,igni,terra, aquis, aere, fluminibus,riuialis,fontib', cisternis, Oceano,
astris gemmis,lapidibus,a fulmine, plu- .uia,foret,aestu,frigore, flatibus,grandine nitae, gelu,glatie, a satis & semete a te, a fermeto, a segena, verriculo, nassa,retibus, ab humoribus qui corpori humano subsunt, vel ab eo promanat, inguine,lacte,semine, mestruis, a pariete & partu,ascoria,ferro, auro,argento,alijsque innumeris Tropos ac figuratas elocutione Metaphoras seu Translationes, parabolas,col lationes,exempla, Schemata,hoc est, ornamenta verborum & Sentcntibru, &quae quasi aliquo gestu orationem illustrant, narrationibus suis accommodant, quibus multum lucis atque intelli. gentiae,plurimn m dignitatis ac splendoris concionibuq adferunt, menteSqUe ac animos sessordes atque oscitantes, suiq; oblitos ad veritatis cognitionem incitat
atque inflammatu: improbos adducta
36쪽
terrent,atque ad virtutem,ad solida feli-d infinia citatem,ad Dei metum & fiduciam exti- . m.
mulant, illisque omni adhibita industria,
diuinitatis notitiam infigunt: probos V ro & qui vitae integritatem conseditantur, stabiliunt, utque perseuerent atque in suscepto negotio persistant, sedulo exhortantur: obiter,quod de Paulus praeciapi,inordinatos, intractabiles, incompositos ossicii sui commonefaciunt, ac salubri placidaque monitione increpant: pu- silanimos & moerentes solantur, imbecilles ac labantes tulciui: collapsoS erbgunt: lenitate & clementia utuntutcrga omnes lenti ad iram,ad vindictam ac violentia tartat,medentur iuXta EZa e ,-
ac Christi vatJcinium contritis fracilis 2 .. '
que mentibus, atque animis deiectis, moestis,afflictis salutarem medelam adhibent, praedicant captiuis remissionem& indulgentiam, occecatis visium: ita Vidiuinae lucis ossiciantur capaceS, calamitosis solatium, vinctis ac diaboli tyrannide oppressis relaxationem ac libertatem: Eaque omnia elegantissimis parabolis &collationibns in suis passim scriptis perficiunt. Quum autem nemo non prophe-
37쪽
tarum,inter quos multi regia maiestate cxistunt, harum rerum specimen exhi-bCat,atque etiam Iesus Christus quique eius nomine apostolicae legationis munere funguntur, in eodem doctrinae genere versentur: Operaepretium me factivirum sum arbitratus, si obiter commonstrem quanta sit eruditio, quam recondi- ta sapietia,quae rerum cognitio ac nature
in uestigatio,quantus ardor propagandae greligionis,atq; expulsa omni superstitione & idololatria, proferedi cultus diuini, in ijs hominibus qui diuino spiritu cos stique assiatu imbuti tam salutaria nobis prodiderunt, accita ad orationis decus
de ornamentum Vniuersa rerUm natura:
quod ipsiun patefacere iam meditor.
natura ,sandragorae,quam a Lia Sorore eblandita est Sachel
IN ter herbas virentes ac floridas,qua
rum innumeraS natum ac reru Om
nium conditor Deus in usum hominum e terra produxit, Mandragora non
infimum locum obtinet,nec prorsus ignobilis
38쪽
SIS L. EXPICATIO, snobilis est.Cuius quum in sacris Biblijs Gmeisi, ratet mentio,atque in delici js habita sit, in edendique usum expetita: de hac insti
tuti argumenti sumetur CXOrdium. Con- Mandrago
stituutur huius stirpis duae species: quarum una est folijs lactuce emulis,sed angustioribus,saturati umbrosique viroris. Pornu vero emergit e cCntro imoq- stirpis meditullio, quod herbaceo stilo incumbit, RUellanS nucis, nonnunquam iuglandisi aut castaneg magnitudine. Hec species isteming nomine insignitur. Mas vero Deciosia magnaque foliorum amplitudiane ac pompa luxuriat, lamo Virore perpolita.Pomum vero quod expassis patulis , quaquauersum folijs e media stirpe prodit orbiculatum ac circinate rotudia talis,oui gallinacei vitello aut luteo pro sus assine est, odore no sine grauitate quadam soporata, iucundo, radice crassa, ps Iosaq; ac bifida, atque in human S coxem dicis aut cruris formam bifurcata. Qua occasione circumforanci quida impostores ex huius & brionie radice imaguculascofingunt humana specie, atq- Vtrumque
sexum emoliuntur, ac credulp turbe persuadet ea forma ac specie e torra enataS.
Nonnulli serio pridicant vitalem fuisse B s subteris
39쪽
LEVINI LEMNII subterraneum hunc foetum, atque ex loecis quibusdam funestis eruisse,quibus subplicio assici solent sontes ac facinorosi, qua persuasione rudi atque impetita plebi imponunt,atque huiusmodi imp --be, stura argento illos emungunt, Belge Manis bl- - dragore poma Dod peta vocant,quo nommium mine & radicem designant, quod meteia ' μ' amatorio quodam fascino in erroreia pertrahant, & quodam modo incantenta Huius pomi auidam rachaelem, sumna que eius desiderio occupatam sacri codices referunt. Quum enim triticeae mesbsis tempore Ruben in rus digressus Lia matri attulisset mandragoras , Rachel sterilis ac sororiae tacunditatis aemula , eas sibi concedi offerrique postulauit. Lia exasperata importuna interpellatione, poma illi denegauit: tandem sopita altercatione hac lege ac conditio, ne res transacta est,ut Lia subsequente nocte mariti concubitu frueretur ( nam id alternis vicibus, duabus sororibus uni marito dedicatis perfici solet Rachel vero potiretur mandragoris, quaS ea mete atque animi intentione a sorore eblandita creditur,quo amabili ac gratioso cepatriarcha Iacobo congressu, esu illius
40쪽
SIst. Exst ICZTIO. sporni, conceptui essici posset idonea. Quum enim inuidia in sororem permora,sterilitatis probrum a se depellere atque amoliri cuperet, expostulauit cum marito,quod sterilis degeret,quu soror numerosa prole ferax esset & tacunda.Iacobus indignatus se per in etiam maritali munere profitetur, ipsumque nec culpari posse,nec ignauiae argui . csterum
pecunditatem ac conceptum Dei donui esse, illiusque arbitrio negotium istud
perfici. Ceterum an mandragora istificandi vim mulieribus conferat, atq; ut ro retinendi seminis effcaciam conciliet, in dubiu vocari posset. Quum enim soporifero effectu praedita sit,& impense frigida, hyc qualitas ad tale quiddam praestandum prorsus inessicax censeri solet & inidonea . Quod in ita dilui posse video, ut in frigidis humidisque regionibus atque in utero humecto&algido tale quiddam perficere nequeat, sed in torrido aestuatiq- &exusto Sic in Africa, Hispania, Iudaea, Mauritania, Numidia, Aegypto,in quibus fere regionibu S mulieres adustos arentesque habent utero Sac fervidos, tum squallidos ac strigosos: no incomode hoc pomum adhiberi posse set