장음표시 사용
11쪽
depravatis relictis, limpidissimos Mosaici textus sontes secutus
annos a Mose vel potius Spiritu sancto singulis γε εας assigna os pro completis sumit. similem incertitudinem Petavius in Exodi Israelitarum Epocha introducere conatur, dum ejusdem s. q. de do&rina temp c, rs. ita sermocinatur: Quoniam temporis illius, inquit, α risi is, quo Israelitae ex AE pio migrarunci Moses praetermisit, integrum cuique Videtur , quem velit, dieni ac feriam Exodo praefinire , dum &contaitanee loquatur, neque caeteros veluti Dictatorio jure quibus verbis iterum Scaligerum perstringit suam in sententiam vi ac potestate cogendos esse arbitretur. Ita L 3. Regum c. 6. v. i. intervallum annorum inter Exodum & templi Salomonici aedificationem interceptorum e pressis verbis a Spiritu sancto 8o. annorum constituitur, quem numerum magnum scaligeriani grata mente retinent , & in Chronologia defendunt. At Dia. Petavius eodem suo Paradoxo hic quoque fretus vel potius abusus intervallum idem non 8o. sed fro. annorum l. q. de doctrina temp. c. al. facit, adeoque o. annos adjicit. Et licet idem Petavius, ut alia plurima omi
tam, in Olympiadum, urbis Romae, Nabonassatis, Metonica, Calippica, Alexandraea, Dionysiana, Antiochena, Iuliana, A- .ctracae victoriae utriusque, Augustorum, Christi, & aliis Epochis maximam partem pmfanis iniiij ratione recte firmandis 4c in veris& competentibus periodi Iulianae annis figendis cum Scal igerosere consentiat: tamen in anno Nativitatis Christi vero, in autio
primo Ministeril Christi, in Ministerij ejusdem duratione & in
anno dominicae passionis determinandis nimium quantum a sca ligero & Calvisio dissentit. Scaliger partim multis Antiquitati testimoniis a Baronio quoq; in Annalibus tollectis, partim mo te Herodis, quae q. mensibus Epochae Christianae initium antecedit, motus ostendit Epochae ejusdem Christianae initium vera nativitate Christi integro biennio posterius esse. At Petavius ex hoc biennio quadriennium facit. Scaliger ex anno 3o. aetatis Christi & e isto anno Tiberije Luca desumtis & per historiam Romanam examinatis concludit, quod salvator noster ministerium it
choaverit in fine anni Epochae christianae i8vi. Petavius licet. hujus
12쪽
lus anni 18. respectu cum scalisero serme consentiat, dum Mihine ij ejus leni initium annia'ni exordio assignat: tamen e Lucae
verbis, quae extant c. I. V. H. οἰώ ς ο ἰ σους si ει ἐπιν τριακον- &c. l. a. de doctrina temp. c. . liquido constare addit,
quod ex ipsis non possit de aetate Christi, cum ad Iohannem adiit, erit aliquid erui. Ita idem Petavius dicto t. t r. c. i ta duratio- hem Ministeri j Christi primo quidem juilo minorem videlicet
duorum cum quadrante annorum deinde vero insuper dubiam at que incertam iacit: Hoc enim unum, inquit, in sacris docemur, Christum anno aetatis somo ac Tiberi j i tofere a Johanne bapti-2atum esse: quot vero postmodum annis praedicaverit, quoque aetatis anno passus sit, nihil expressum legitur. Sic idem Petavius annum dominicae Passionis sive υρωπαον constituit annum
Ministeri j Christi stium, annum Tiberi j is, annum Christi si, annum aetatis Christi 3 tum&annum olympiadicum Sor. & in ipsis Chtonologicosystemate dc t. q. ad eosdem annos haec verba asscribit: Christus in crucem sublatus est his annis isti a Mariij seriadia, Luna ista populari , cum pridie legitimum PasElia cum diaseipulis obijsset. Quibus de similibus verbis aliis Petavius non tantum determinationem anni Christi ;omi & anni isti Tiberij ut& 1. Paschatusti in historia Evangelica expressam mentionem dubiam facit,uerum etiam pascha suu o triplex quasi in uno & eodem 3i. Epochae Christianae anno constituit. Primum enim Petavij Pascha est legitimum, ut vocat , deri. Martii stria quinta sive die Iovis a Christo & discipulis celebratum: secundum Pascha μυσωαμον Petavij incidit in as. Mart ij seria se, ta sive in diem Veneris in Lunam i tam popularem, qua Salvator crucifixus est, quemadmodum 3tium ,quod quidem Petavius omittit, nega re tamen nequit,idque l.u .c. i5. defendit, in a . Martii seriam se ptimam, quod Pascha Iudaei traditionibus patrum moti & regulam Badu secuti die Saturni dc sabbato magno celebrarunt. Hi sint illi frustis egregij potiores quidem e Peruvij paradoxo nescio
quam eudoxo, quod annorum a condito mundo numerus no certa
ratione sed verisimili saltem conjectura colligatur, prognati, quorum Primus secundum ordinem praemissura fuit Novi anni Mu
13쪽
di productio: se cundus, Anni, quo diluvium contigit false consideratio: stius Anni Exodici a Mose evidentibus characteribu notati adulteratio & luxatio : tus annorum o. rejectio&auctio : 1tus Novi anni Nativitatis Christi ejusque anni Epocha Christiana integro non biennio sed quadriennio prioris excogitatio : όtus Ministerij Christi abbreviatio,&rmus atque ultimus Paschatis ς ιυη , in alieno Epochat Christianae de quidem simo anno collocatio. Magna autem haec iunt & consideratione diligentiore digna Petavij conclusa, quae si in veritate ii in calculo Vel sacro vel Astronomico fundata sunt, merito Chronologiam
Scaligerianam totam prosternunt&evertunt, sin autem falsa sunt& a calculo eodem imo ab omni vera ratione Chronologica alienissima tunc no inodo ScaligeriauaeChronologiaensi ossiciunt,verum etiam Petaviana omnia suspecta reddunt&essiciunt. Ea autem confideratio diligentior cum de altioris indaginis nec vero
meae opis aut operis sit: ideo tibi, Du. M. RE IN HOL DEFRANC REN BERGERE, illam considerationem totam
eommitto & desero, utque eam haud gravatim in te recipere velis, tum meorum Dia. competitorum tum meo quoquc nomiae
sister, Amice dilecte, cui ante omnia ut & Dominis Competitoribus tuis de novis honoribus exanimo gratulor, etsi, inquam, lubentius alios me exercitatiores de hac quaestione disserentes audire quam ipse de eadem dicere vellem,quia ta men me, quam neminem,tibi respondere praestat, idque petitio tua honestissima, quam consuetudo antiqua confirmat , flagitat: ideo, eidem petitioni tuae loco telicto, confiderationem illam peritari rudi Minerva instituam, non ut Petavio Chronologo dc
14쪽
rigerum paulo ante usurpabat , occurram, sed ut nudam verit tem pro summa lege habeam, eamque contra falsitatem defenadam. Et primo quidem illud in Petavio maximopere videtur lati
dandum, quod in Epochae annorum Mundi d aliarum mentione non annorum ante Christum natum vel mundi num cratione
obscura sed Periodo Iuliana utatur, licet eadem ante Christum annorum numeratio in ipso ChronoIogico systemate Petavij quoque reperiatur. Imo idem Petavius l. p. de doctrina temporum cap. 8. E q. & l. 2. c. i. in omni Soligeriana temporis doctrina
nihil melius Periodo Inliana esse dicit, quam scaliger ad Chro
nologiae suae munimentum adhibuerit, nihilque in omnibus Sca-i geri scripti. reperiri, quod reprehensionem effugiat , praeter hanc Periodum Julianam. Cujus Periodi Iulianae usum insignem ut Petavius melius forsan, quam ipse Scaliger, demon straxit dc palusecit: ita Calvisius primus sci igeri interpres non sine maximo rei suae Chronologicae detrimento vel non intellexit vel neglexit,quia nulli bi hujus Periodi Iulianae meminita einde vero
non tantum admirandum verum etiam dolendum est, summos
hos duo, in Chronologia Artifices scaligerum&Petavium, qui, ut commemorabas, in potissimarum Ypocharum prosanarum puta Olympiadum , Urbis, Nabon. dcc. annis in certo Perfodi ius anae anno ratione in iiij figendis ut plurimum egregie consentiunt, in annorum Mundi computo e sacris literis desermo inter se adeo'
diisentire, ipsumque praesertim Dii. Petavium eam certitudinem, quam una cum scaligero Epochis profanis sartam tectam relinquit, annorum mundi computo denegare. sit enim magna opinionum in intervallo inter mundi condi m dc ae C ristianae initium interceptorum definiendo inter Chron logos aliquot ιαμ ρο Ἀτους , prout ipse Petavius eos vocat, discrepantia, fuerito ue Iosephus Soliger in adoriariis suis tractat idis iisq; ad leges suas Chrotiologicas astri ingendis interdum justo, ob ementior, quae tamen vehementia eiusdem scali. eri adversata iiisquoq; non defuit: no tamen propterea vel dicendum vel a Pet vio concludendum sitisset, quod integrum cuique videatur,quam velit idiem ac seriam non tantu Exodo verum etiam mundi condita
15쪽
mi&aliis Epochis sacris praesgere, dummodo consentanee loquatur, neq; caeteros veluti Dictatorio iure in suam sententiam vi co-sendos arbitretur. Ut uno verbo dicam, discordiae hujus inter Scaligerum & Petavium quoad Chronologiam potissimam Sacram maximae causa potissima est & fuit Calendari upa Gregorianum, cujus vitia plurima Iosephus sol iger primus monstravit, quae etiam Calvisius inCalendarii Gregoriani Elencho regi Ee a minavit. Hinc illae distensiones hinc illae discordiae. Sed videamus , ut ad rem & Petavianam Mundi Epoeliam jam accedamus, quam consentanee hic I tavius, dum Scaligero adversatur, loquatur. Scaliger suam Mundi Epocham ita constituit: Mundus,
inquit, conditus est A A) 26. Octi seria prima in anno Periodi Iulianae 76 . cyclo Solis 8. Lunae η.&Indictiones . in initio anni primi in cyclo sabatico&Iobelaeo,&quidem Acquinoctio
autumnali &Novilanio mediis in eandem r6. Oct . coincidentibus.Hic charactem caelestium & civilium situs &dispos tus non nisi multis annorum Iulianorum Milienariis vel praecedentibus vel sequentibus elapsis recurrit & redit. Petavius suam & aliam Mundi Epocham Scaligerianae oppositam ita describit: Mundus, inquit,conditus est B s r6. O L feria prima in anno P riodi Iulianae
73o. cyclo solis. V Lunae'. Acquinoctio quidem autumnali ni dio ωλι κως, ut loquitur in ead 26. Oct. seria prima reperto , quemadmodum α ces iii 23. Oct. sniente, Plenilunio vero medio demum V. Octobris seria secunda subsecuto, quod idem est ac si dixisset Mundus creatus est non in cycli Sabatici&Jobesaei initio , sedita ut annus Mundi primus Petavianus sit annus secundus in Sabatico & decimus sextus in cyclo in Iohelaeo, quanquam Pelavsus hanc annorum Sabaticorum determinationem neque admittat neque addat. Hoccine est consentanee loqui Propositum fuit Petavio talem periodi uti ante annum eumque a Maligeriano diversum pro primo anno Mundi producere dc ponere, in quo dies 26. Oct. esset seria prima ave dies Dominica simulque ili Luna i ta dc AEquinoctio medio autumnali praedita. Idque ipsum a caligero . idicerat Petavius, cujus Scaligeri annus
dundi primus propterea satis laudari nequi quod omnia ecquide
16쪽
to: dc tanta requisita, quae in aliorum Chronologorum mundi
annis primis reperiuntur singula, in illo occurrant unirersa. fst aurem haec r6. . Ohobris feria prima Petaviana non Luna reta sed sal temdecima quarta, quod etiam Petavius innuit, dum armae domum diei ori Pleni hin tu mediu sive Lunam hiam ascribit. Et licci Petavius in fine c. 6. l. q. de doctrina temp. addat nihil interesse, qua specie primo Luna condita dicatur, praesertim cum de
anno , quo revera Mundus creatus est, certo nemini constare pocsit ; tamen utrumque falsum est. Nam primo omnino & maximε inter est, qua specie dc quidem secundum scaligerum nova Luna primo condita dicatur. Subjicit quidem ibidem Petavius pro conjectura Plenilunium defendente consentaneum videri,quod Deus Lunam in eo aspectu ac schomate produxerit, ut infra Pisi ilunium est et, utque primo totius opificij ἐie via, si tiam forti condita, numerari posset. sed omnino Novilunium hic Plenilunio commodius est. sic enim Protoplastidie sexto hoc est y. Octobris secundum scaligerum dc Petavium creati consi exerunt Lunam paulo ante primam quadraturam corniculatam & sequentibus 8. vel novem diebus singulis lumine usq; ad Plenilunii, magis magisque auctam. Contra, Plenilunio rerum primordio constituto, protopiam eandem Lunam primo decrescentem dc hinc accrescentem ordine sere retrogrado viderunt. Unde etiam meliores dc in Epochae mundanae mentione de Lunae facie & de Planetarum potiorum solis dc Lunae constitutione solliciti, qualis inter alios sunt Laurentius Codomannus de Heinricus Bun- tingus, Novilunium plenilunio cum Scaligero praeserunt, quia, ille Novilunium to creationis diei hic primo asscribit. Quod vero Petavius paradoxo illo suo absurdo fretus a steri t, quod dea
no, quo revera mundus creatus est, certo nemini constare pocst , nae ille hoc ipso no tantum Spiritui serme Sancto & Mosi veruetiam sibi ipsi contradicit 6c injuriam facit. Spiritus sanctus utpote omnis ordinis autor singulari consilio in Ecclesia extare dc conservari voluit initia mundi de seriem annorum certam omnino non incerta utpote Ecclesiae ab initio Mundi usque ad fine di rapurae testimonium dc decus eximiumine P casu fortuito aut at s . , mu mum
17쪽
mis mundum existere caepisse existimemus, ideoque singularimi γε νεων Patriarcharum inter conditum Mundi & diluvium inter que diluvium & Exodum interceptarum certissimam annorum
seriem per Mosen in fontibus consignavit. Quod si annus, quo
mundus conditus, certo non scitur, incertus etiam erit annus
primus Mundi Petavianus, incerta tota Petavit Chronologia Sacra. Et si vel maximε concedamus in primo anno Mundi re- ectu nostri aliquid incertum videri, quod tametri nunquam poterit probari multo minus a piis mentibus comprobari, modo ad anni Exodici hoc est ad anni Mundi a 3I. characteres evidentissimos respiciamus,prout paulo post faciemus, stanniam pri- anni mundi certitudinem deprehendemus. Aut enim idem primus annus Mundi ab Exodi amio annis 2 or aut et mut rεoq. a an . distabit, prout 4'. annorum numerus toties vel toties annis rQ;. suerit additus vel ab iisdem subiractus. Praeterea aequino tum autumnale medium non cadit secundum Petavium inas. Oct seriam prima sed in r3.Oct. seria septimam.Testes sunt hujus rei ipsae Peravit Aequinoctiorum Tabulae ab Autore hic quidem citatae, caeterum neque satis ab ipso Petavio intelle is, neque suffcienter correcta, prout suo loco demonstrabo. Cur autem Petavius primum suum Mundi annum hoc est annum Periodi Iulianae so Scaligeriano eoq; 76 to annis .priorem constituerit, causa, fuit,
quia Petavius hoc loco principii sabuit, quod annorum ab orbe
condito numerus esset incertus, quodque cuivis eundem numerum pro lubitu suo , dummodo consentanesi loquatur , mutare Iiceat, & quia praecipue Petavio propositum fuit omnia Scaligeri ratiocinia Chronologica & fundamenta, quorum praecipuum est annorum Sabaticorum & Iobelaeorum aedificium& artificium cortissimum, evertere ,idque ita liceat probare. Totidem annos videlicet 2 17, quot scaliser, a conditu mundi ad Exodum numerat Petavius. Potuisset imo & debuisse t Petavius sis. annos illos, quos contra Spiritus Sancti mentem pro ejusdem Exodi dc Templi Salomonici intervallo ponit, in eodem, quo Scaliser, Periodi Julianae annos rip. inchoare. sed Artifex jusso pru-ἡci: tior de o. superfluis annis 3 annos conditus Mundi primordio
18쪽
mordio anteponit, ideoque loco anni periodi Iulianae 7s . mundum anno 73 o. conditum & loco anni Periodi Julianae 3 ir. Exodum anno si83. contigit Iesincit. Est omnino in Chron logico systemate, in quo variarum Epochariain anni expansi in rerse comparantur & fere concatenantur, non aliter atque in catena in longum disposita & quasi expansa comparatum. In hac si H.
mebra in anteriora vel posteriora moventur,reliqua quoq; mebra omnia stimul loco moventur di in antecedentia vel consequentia promoventur. Idem in Chronologico petavit systemate ἡ Petavij consilio ac voto contigit. Quia idem Petavius mundi conditi Epoesiam peris annos in anteriora rejecit, idque per licentiam eam Chronologicam, quam ea ipsa de causa suaserat, de propter nullam causam necessariam fecit, necessario & subsequentes mundi annos omnes concatenatos quasi sq. in anteriora
promovit, & simul Scaligero illud principium, quod primus conditi mundi annus primo Sabatico pariter & Iob elaeo anno caeperit, eripere voluitiicet ergo Exodus Scaligero pariter 2Petavio in annii Mundi a B. incida tamen non incidit in eundemperiodi Iulianae annum, qui sea ligero quidem est annus fri7. isque verus Pe-tavio vero iiis. idemque falsissimus. Venio nunς ad annum Diluvij, quem Chronologi saniores omnes constituunt annui ri Mundi io 6. vel cum scaligero sequentem lues', licet ratione periodi Iulianae eadem, quae in anno primo Mundi,discrepantiaoc currat,quia idem annus Diluvii Scaligero est annus periodi Iulianae a to. Petavio annus as86. Sed petavius discrepantia hac. jam sepostes, dum in annorum vel bi causa ab Adamo ad natum 5et i; o , a seto ad Enos io . Epilogismis fractiones hoc est annos completos de incompletos fingit, non tantum plane sinsularis est verum etiam Rollentiasio similis.Is enim in verorum mendaciorum libro sequentes nugas evomit. Nos latet, inquit, verum anni tempus, quo quilibet Eatriarcha antediluvia nus genuerit. Non enim verisimile est, addit, uno eodcmque ille Patriarchas genuisse. Ergo totius annorum summae praecisi numera io nos latet. Sed Rollensiagio Vir admodum Rever. .
D. Johannes Belim in Manu ductione Chronologica sequentibus B α verbis
19쪽
verbis pro dignitate timerito respongei Audis, inquit. na
licum ingenium cum Mose congrediens. Moses numerum a norum colligere voluit a mundo ad diluvium. Ergo annus, q em Moses posuit, cuilibet patriarchae natalis em Fuerit sane quaedam dierum dc temporis differentia: propterea tamen totius in te valli ratione annorum certitudo minimὰ ins ingenda est vel la- besectanda. sequitur nunc Exodi annus, quem Petavius a Mose vel potius a Spiritu Sancto deleriptum esse negat autem haec, quam Petavius tu Mose spiritus Sancti amanuensi desiderat , vel ad annorum numerum a mundi conditu ad Exodum elapsorum vel ad anni Exodici characteres spectat. Primo annorum ipse numerus a Mose in fontibus ακυας descriptus CC est. Hoe enim nisi verum esset, cur retavius ipse a mundi conditu ad Exodum totidem praec E annos videlicet aq33. ii conpletos, quot Scaliger, non plures non pauciores numerasset y licet Petavius mira aBitia & initium & finem horuma 13. annorum in longe aliis Periodi Iulianae annis, quam Scali-per, posuerit, & hac ratione Soligeri de annis Sabaticis& Iob Leis hypothesin dubiam facere tentaverit. Deinde idem Exodi annus characterum quoque Chronologicorum respectu a Mose descriptus est.Characteres autem anni Exodici seeundum
solidi uni & veritarem sunt, quod fuerit annus DD) tertius in ' creto Sabatico pariter & Iobelaeo utpote annis s. primo, γόας anno&46. annis primo κληρουχίας anno prior,& quod pri Nisan in eode anno FF Exodi suerit feria quinta sive dies Iovis eaque Novilunio GG) pariter & Aequinoctio verno si insignita. Qui characteres in vero periodi Iulianae anno
' 3o . Mosaico, quo Exodus contigit, recte considerati&constituti tam οἰκ Ἀσως eundem anuam Exodi describunt, ut idem amnus Exodi a multis annorum centenariis tam praecedentibus uuam conseque naibus evidenter discerni possit.. At, dicat aliquis,
ubi Mose hoe habet, quod ann Exodi sit ann terti' in cyclo Sabatio de obelaeo Z Nullibi quidem expresse hoc in Mose p nitur, nisi eatenus vel poni Vci positum ideatur, quatenus in r u per ν. & ψ . institu divisionς utrobique ternatius relinquit ue
20쪽
Veruntamε hoc argumento licet no obscuro ja seponto, quia soaE Jositae c. i- .colligitur, quod primus annus γεωργγας idemque primus incyclo Sabatico dc Jobelaeo annus ipsum annum Exodi annis subsecutus fuerit, ves annus primus κληρουχιας annis 5, eo ipso idem Exodi annus in cyclo Sabatico dc Iobelaeo te tius evadit. At hic character inania o Periodi Iulianae si83, quem Petavius Exodo assignat, minime reperitur. Est enim hic annus Periodi Julianae ,18s. annus quartus quidem in clo Sabbatico annus decimus octavus utero in Iobelaeo. sed hanc ipsam anni Exodici luxationem Petavius in manifestam scaligeri &ipsus v ritatis Chronologicae fraudem instituit. Et licet idem Petavius hune calculum ab annis sabaticis duntaxat ne dicam Jobelaeis desumtum utpote retavij rationibus plane adversum l. . doctrina temp. c. r6. otiosum & frivolum vocet: tamen Scaliger. l. 3. can. Isag. p. 282. eundem calculum utpote in Mose & J ossea fundatum &praeterea non tantum ratione vero etiam experientia comprobatum pro praesarii limo in gente Iudaica vetustatis monumento habet. Ita in eodem Periodi Iulianae anno siss. eoque Petavij Exo-eseo prima Nisan HH est quidem seria quinta &ro. Marcii,pro-nt Petavius habet. Veruntamen aequinoctium vernum medium die demum 3. Aprilis subsecutum fuit,non autem 1. Aprilis contugit, quemadmodiim Petavius contra propriarum suarumlabularum testimoniti ponit,& ita sibi ipsi minime certe consentaneὸ l cuius contradicit. Quia itaq; Moses vel potius Deus per Mosen locutus ipse vidit dc praevidit , quod videlicet in anno Exodi eoque Mundi et 13, que proculdubio peculiariter propterea Elegit, prima dic, Nisan non tantum feria quinta esset , verum etiam No-Vilunio pariter dc Aequinocti. verno medio notata foret, ipsaque Luna festivitates Iudaicas seeundum P lmunitio. determinatura esset,praesertim sit annorum Sabaticorum &Iobelaeorum character ex abundanti accederet, an non Moses annum Exodicum satis ἀκνίως descripsit Restituat ergo Petavius anno vero Exodico vorum in Periodo Iuliana ipsaque natura loeum, quem non verit tu Chronologicae Zeso sed mero Scaligero contradicendi studio vana it,dcerit idem a in Laodicus a Mos accuratissime, pro-