장음표시 사용
251쪽
ere. O alter apud Grae terum , MIX . s. in suo Iu tων L .. AELIO . CAESARE . . II. . . .
P. COELIO BALBINO COS. Ex qua Fulvius noui in gente Tostumia νιstituebat in nostra instriaptione
Illud enim i M p. et i diximas absimum omnino est. Haec non minus suis quam accurate Pignotius . Sed liceat & mihi aliqua post ipsum expandere. . L. HELIO J Ex ijs quae vidimus, L. AELio scribendum est. Is Anoij Ueri F. ab Hadriano Imp. adoptatus, & ad Imperium destinatus , fuit mira latissima, comptus, decorus, pulchritudinis regia, Oris venerandi, elegantia cel is, versu facilis, in m. etiam non inutilis, s . inhonisque literis praeditus, sed valetudinis ita milerae , ut Adrianum statim adoptionis pceniteret . Mortuus est pharmaeo, aut magno sanguinis profluuio, sepultusque Imperatorio trunere.
P. COE LIO ET ALBINO VIBULLIO PIO Cos. INon esse Coelium ab Albino disiungendum, vidimus recte cum Pisgnorio. Non enim duo, sed unus ille fuit eum AElio Caesare Consul : sic enim Fasti, Tribunicia potestate secunda L. . Et Augusti F Ueri Caesaris, ostendunt
L . AELlUS HADRIANUS AUG. p. VERVS. CAESAR. si P . COELIUS P . F . BALBINUS UIBULLIUS PIUS.
Qui Consulatus inaidit in annum v. C. DCCCXC. Ideoque lege dum L. AELIO CAESARE ii quod sortilliis loco IMP. sculptum voluerunt lapidis restitutores P. COELIO BALBINO VIBvLIO PIO
Coelium illum tribus cognominibus appellatum noto , Balbi num quod a Balbo derivatum , Vibullium , quod nomen Uibu Iiae gentis Romanae ex Romano monumento colligo. rbiI, '
252쪽
Et ex commetuarijs de Besto Ciuili C. Iulij Caesaris, in quibus recensetur H r. viros .enMora ordinis Vibullius quidam cognomine Ru
C in ' diuiua cognomjnis in isto. Coelio Balbino adoptionem a suisse, i plum very ex Vibullia sentς deLendisi e puto , in Coelium postmo usi Mortuam, Coelis ad optauris nomine accρpto, nomino
r Us Moulscio pro cognomiae vium fuisse . Hoc miles suadet Pan uisius,qui poli ena rati ν diuersos ordines in cognominibus illorum quip p AhλΠtur 9bcrdato 1 S rraque eorundem appellandorum Senera, tandem subdit: Ultimus, postremo in adoptionibus mutandi noniinis inus , post eAugusti tantum tempora Romae fetuentari coepis . II erat , Ut is qui adoptatus integram nomen adoptantis ferrat, buum vero vetus gentilscium ν ui recons ad pio geηtilicis --44.rotiane variatum adiungeret. Add tque, quod solebant etiam ijs temporibus non B. tum nomen adoptantis, verum etiam cognomen sibi annectere: nvidere est in Antonino Pio ab Hadriano adoptato , qui cum T. Aurptiuu A neomnus vocaretur, post adoptionem T. Aelius Aurelius
Adrianus Antoninus suit dictus. Unde istς Vibullivs Pius a P. Coelio Balbino adori ius nomen adoptantis suscepit, mea sententia dictus P. Coelius Balbinus Vibullius Pius. Pij vero, sertium Imius viti cognomena morum pietate tractum quis dubitat ii VIR J colonija pro magnitudine aut paruit te earundem notauimus DoM VIROS & Quatuor viros iuridicundo praefuisse , qui principum loco habebantur. Vnde Apuleius pro se ipso SMem didi i Diqiligod by Gorale
253쪽
diri ima Colonia sumus, in qua Glonia patrem habui loco principis Duum miralem cunctis bonoribus perfunctum.
LEGES HUIUS ARAE EDEM SUNTO QUAE ARAE DIANAE SUNT IN AVENTINO MONTE DICATAE J
Cum consensium Deo que consociatos Iaudaret mire Seruius inter proceres Latinorum, cum quibus publice priuatimque hospitia amiciti que deindustria iunxerat , saepe iterando eadem , perpulit tandem, mi Roma fanum Dianae populi Latini cum populo Romano facerenι . Liuius scrip-- .ue , sit. Qui tametsi sani huius locum non decernat, attamen eum in Aventino fuisse affirmant , Auctor de viris illustribus,& Halicarnas. seus, qui etiam leges ac ritu, huius templi in haec verba notauit: Illis' 'persuasit s de Latinis loquitur τι templum cum inuiolabili refugio im- Rom.lo.q. pensis communibus Roma extruerent , in quo finguti ciuitatum populi congregati quotannis priuata e r publica sacriscia facerent , m mereatum exercerent statis temporibus, em si qua siens, m controuersa inter eos fuisset orta , ex his sacris eam dirimerent, relisuarum riuitatum arbitrio controuersarum diuisionem permittentes. Moxque paucis omissis subdit idem : Itaque postea expecunijs , quas omnea ciuitates contulerunt, extruxit templum Diana , quod fundatum est in ementino omnium Romanorum collium maximo. Et leges foederis inur hos populos faeti ranscripsit, aliasque festi atque mereatus ceIebrandi ritus constituir. ne metustate delerentur , aneam columnam mit , in qua incidit concliij decreta, . nomina populorum , qui illi eonventili interfuerant. Quam columnam Graecis characteribus inscriptam sua se aetate vidisse ipse Dionysius a firmat. Et ista fortassis public is priuataque sacrificia pridie Kalendas Aprilis celebrabantur, cum Ouidius canat. Fastor. ιλ
Luna regit menses. huius ιοque tempora menses Finit Maentino Luna cole Ga iugo. Confluentibus itaque Salonam diuersarum forsan urbium ineo. Iis , eadem ibi peragebantur , quae Romae in templo Dianae iam
COLONIs INCOLIS J Colonos fuisse, vel Roma ncs, vel
eos qui in Coloniam transferebantur 1, incolas vero primos illius ciuitatis habitatores, notius est quam ut multis probem.
COLONIAE MARTIAE IULIAE SALONAE J Illyrij
oppidum Salona suit Diocletiani Imperatoris patria & delicium , Colonia Romanorum Plinio teste: Salina Colonia ab Iadra CC XXII. M. M. q. cap. Past. Eam a Caesare deductam Sigonius credit , cum Salonia a C. Aia . Iulia nominetur . Quod a ratione non videtur alienum , cum CL- DK Fνο.sie ipse in suis commentariis de M. Octauio Achaicae Classis praese. πι - ώρ. ι. Ff 1 cto Diuiti ed by Corale
254쪽
isto verba faciens, fateatur illos, qui Salonae erant, a militibus Pompei i obsessos, a fide sua non defecisse . Conuentum Salonis cum ne que pollicitationibus, nee denunciatione periculi permovere posset , evi n. biti dum oppugnare instituit. Est autem oppudum cs loci natura . cir colle civictis. 3. munitum , sed celeriter eives Romani, cum essent infirmi ad ref -- dum , propter paucitatem hominum , erebris confecti mulneribus, ad extremum auxilium descenderunt et seruosisue omnes puberet liberau
255쪽
Hanc aeneam antiquam tabulam inter adscititias reponere volui. mus, propter ea, quae Pignorius habet in suo de Seruis, ubi scripsit se eam vidit Ie apud CAESAREM NIeHESOLAM patricium cir cano nicum Veronensem; post cuius decesium ad Corradenos sorte peruenis, se creditur .
HONORI J Templi Virtuti & Honori a Mareello bello
Gallico ad Clastidium deuoti dedicationem pontifices. impeGiuerunt e quod negabant inam cellam amplius quam ini Teo rite δε-
dicari et quia fi de cati tacta, aut prodigi, aliquid in ea fiatum 4set, dissicilis procuratio freti quod miri Deo diuina res feret sciri non posset,nriue enim duobus, nisi eertis Dei, rite ina bestia feri. Unde virtutis F f 3 aedeS
256쪽
ardes persecta ab ipso, sed non dedicata. Verum M. Marcellus filius
decimo septimo anno post patris votum eam ad Portam Cape- '. ut'. nam dedicauit . Vnde aedes ista a Marcello renouata, non de no-
'' uo erecta videtur scribit enim Cicero : Vides virtutis templum, via
Deopib. 1. des Henoris a M. Marcello renouatum e quod multis antea annis erat ar isti Nai Maximo dieatum . AEdesque ista sorsan est illa, de qua Plinius ιδ 3. V. Most eum fuere in auctoritate Comelias Pinus e otius Pristus , qui Honoris cir Virtutis aedes Imperatori Vespasiano Mugusto restituenti pinxerunt. Sed aliam Virtutis & Honoris aedem constat Romae suisse Pan ulnij fide; at quonam in loco, mel quamrbis regione reponeretur, non Iiquebat: vocabatur tamen AEdes Honoris σ Virtutis Mariana: de qua sic Festus: Summissiorem alys aedem Honoris cν virtutis C. Marius jecit, ne fi Jorte doceret auoicise pubistis, augures eam demoliri cogerent. Verum hoc monumentum Honori dicatum cognoscitur ob virtutem
in rebus bene gestis M. Gavij Squillani. POB. J Τribus est ncta, quae, si Rosnus recte monet, Poblilia , Ro . lib. 6. Popillia, Popilia & Publilia suit dicta di sed sortasss P obiicia ae Publiciati j I cuatia am huius tribus meminit Liuius: Eodem anno duae tribus Pompti na , o Publicia additae. Hanc in ordine tribuum vigesimam septimam, Zη citato Rusticarum vero vigesimam tertiam Rosinus constituit: eamque arrogenetrice traxisse vocabulum auctor est Paulus in Festum.
S O V I L L ' l De huius cognominis origine admodum debi
lis mihi coniectura est; squillanus enim hie dictus sorsan a corporis forma, quod id instar squillae pistis gibber esset; vel ad inllar squillae ce .pae caput prodiberans haberet , aut vox eius sanitu similis esset exilitintinnabulo quod i iii illa communiter dicitur. ii t. e. E CL P V VJ Scilicet g o P v B L l C O . Hi ver ς equites. Nam
Festus ait: equi ιare antiqui dicὸban equo publico mereri. Romanis equi. tibus primum equus publicus datus, anno ab V. C. CC cli I. qui testertia. ιι, Livio clarus fuit ob desiictos Veios: Et equis certus numerus aris est assienatus. Tum primum eΤuis merere eluites caeperunt. Equus publicus a Censoribus assignabatur , ut ex Liuio cognoscitur : Vt a 2 plebem primo quoque tempore ferrent, ut P. Ebutio emerita stipendia egent, nainuitus militaret, neue censer et esuum piablicum assignaret . Verum sicut Censoribus equum publicum assignare licebat, ita . etiam ob all. quod flagitium , quod maximae ignominiae equitibus erat, equum ad i. mere coiicessum erat. Idem Livius de Censoribus qui citarum equites post Cannensem Cladem seruatos: His superioribusque istis ecui adem' ,'' Η' publieum equum habebant: tribuque inuti ararly omnes jacii. it Gesi , E lius icribit: Nimis pingui homini . cdirpulenta Cetthres equum ad μει et r. sui ros, scilicet minus idoneos ratos esse cum tavii corporis polidere ad Iacie edum equitis munus. His equitibu magna tuorum e quoium cura inquiuisbebat.
257쪽
bebat. Nam si quis eques Romanus equum habere gracilentum , aut parum nitidum misus erat, impolitiae ndiabatur, eiusdem Geliij fide. πια ei. Et hac de causa sertassis instituta Idibus Quintilibus a Fabio tran- Πς. ιιθ. 6.suectio seit, quam Valerius probationem nominat, in qua teste Plutarcho, sedentibus in sero Censoribus, unusquisque equitum equum M. p. suum adducebat. Tandem ad certum tempus eiusdem testimonio, in ' τ' 'muniis omnibus recte peractis & stipendijs coniactis , equus Censer, id ibid.bus restituebatur. Unde in Sesquiusisse Varro. . In castris permansi, inde caballum reduxi ad Censorem sain.
CVRATORI J De Curatoribus iam dustum est. Verum qu
ad eorum institutionem hic opportune addendum duxi, quod M. Aurelius Antoninus curatores multis ciuitatibus, quo latius Senatorias Len- Ederet dignitater, a Senatu dedit, primusque fortasse hos instiguis. i. UICETINORUMJ Vicetia , seu vicentia, nain duobus hisce- ωmn. Fb nominibus dicta se it nobilissina haec ciuitas , incolis clarissimis refer. σφιγκta,quae in Venetis reponitur a Plinio Venetorum autem ueste,- pi' sit . Nida e elum, Tatauium, Opitergium, Fellianum, Victita in Gallos teste Trogo Pompeio, conditorcs habuit. cum in Italiam venissent de G illis io' t,i,... quitur 3 sedibus Thusisti expulerunt, Mediolanum, Comum, Brixiam, Hiit. M . veronam, Vergamum, Tridentum, meentiam condiderunt . Ceterum haec ciuitas, quae prius Vacane a Viciscentum ex quibus constabat auctore lacobo Merci itio, patrix historiae accuratissimo scriptore dicebatur, in- , se . de ob incolarum reportatam victoriam,vicentia denominatatat.Quod initi. i. etiam in suis chronicis manu scriptis scribit disertissime ante Merciarium Baptista Pallacinus . Haec enim loca in quibus Galli Senones prima huius misti, misVrbis fundamenta iecerunt ricania dictbantur a centum Vicis qui in eis M. S. oh. i. erant. Vnde Poeta, de nostra Vrbis denominatione sic ait. Nec Senones eredas disse hae nomina nostris:
O ntea Uicanosfama vetusta canit . .
Cum paulo ante idem scripsisset: Vincentiam itaque patriam noctram , ' μ''
Cimbriam ni fallor a vitiis hostibus vocitatam fuisse legimus , iuxta illud
stallas, poeta carmen. Post victos hostes, Iibertatemque reeeptam
me Vicentinis nomina dicta viris. ,
Romanorum municipium videtur fuisse Tacito. Possessa ipsi ijansitu η'' me ita , quod per se parum tetenim modica municipio vires) magni m
menti locum obtinuit. Verum an hoc certum sir necne meum non est assirmare . Hoc unum, sit satis, quod municipium, vel colonia , vel foederata Romanorum ciuitas fuerat ;& descriptam eam in Meneniauibu antiqua monumenta declarent.
258쪽
M'. ENNI Vs. M' . FMEN . VICETINUS SCR. AED . CVRVLIVM ARMENTARIUS. DECURIA
APPARITORES J Apparitoris nomen quondam uniuersale
erat: sub quo comprehendebantur Oinnes illi, qui circa magistratum apparebant. Ideoque e 'paritor nominatus, quod appareat, em vide Προρι. - . praesta sit ad obsiequium , vr Isidoro placet. Propterea apud iuris-1. ,,' e consultos rς peritur apparitor magisteriae potestatis, apparitor cohorta- de Anec iis . apparitor urbanae sedis, & similes nonnulli .. Sub noc nomine etiam . . ., ' Rosini sententia continebantur Scriba, Mecensi, Interpretes, Praeo. r. a. c. nes, Viatores, Lictores, Serui publici, Carnificen. Se de horum aliqui. D. M inr. bus antiquorum testitnonia extant. .: κ.is Appari Orcs eosdem fuisse ac Lictores, Liuius assirmat, ubi de R lib. r. cap. mulo Rege sic loquitur e sum cetero habitu se augustiorem , tum m iiii ιά i xime instribμβ duodecim sumptis fecit. Hi, ab numero auium , quae a gurio regnum protenderant, eum secutum numerum putant ἔ me haud parn ret eorum sententis esse, quibus,'apparitores, es hoc genus ab Etruscis scis sinitimis i inde sella curulis, inde tua praetexta sumpta est in numerum qηoque sum ductum placet , . ita habuisse Etrusicos, quod ex duodecim populis communiter creato rege, singulis fetuli populi lictores dederint. Et de Consulum etiam lictoribus habet idem: auaιων HAE. D. R. et Uinti licteres alparere Consul. bM. Praeconcs etiam apparitores fuisse vocatos, ex eodem Liuio faciliseognitio depromitur , cum de apparitoribus ad pignora capienda micsis quod cit praeconum proprium munus ) hac habeat: Postquam
citati non cinueniebant, dimisit circa domos apparitores, simul ad pignora capicnda sciscitandumque, num tonsilio detrectarent. orat. νγο Scriba in apparitorum numero comprehensos ostendit Cicero: auidcis t. ibi autem illi scribae, quid lictores. quid ceteri, quos apparere vidco Ulat res apparitoris fuisse ductos ex Symmacho facile eit colligere, cum scribat: Tenigne mi mos est tibi recursum nostrum misso apparitore iuvisti. ω' Accensos quoque in apparitorum numerum relatos intelligere ex Pς Liri. Varrone lie ei: Hoc idem 6semius in actionibus scribit, Praetorem acceu- , ' 'ρ- F solitum i .m esse iubere , ibi ei videbatur horam esse tortiam, incla. male horam esse tertiam, itemque meridiem, . hstram nonam . Accensosque dictor vult, quia acciebant. Distinguebantur tamen a praeis Gre. Dier. cone, quia Vt exquisite Alex. ab Alex notat , accensus ad concionem. h. , νε P. Pr ας o ad comitia Quirires vocabat. Obseruo tamen, quod Accenis
259쪽
s etiam quaedam militum speetes erant, ut notat idem Alexandera qRV e... nis minimi roboris vel in fronte locata primos congressus excipiebat vel in ρο- tib. eam. fremam aciem resciebatur . Uerum accenti, qui in numero apparit rum habebantur, non nisi liberti erant Ciceronis side ad Quintum fratrem : Osccensis sit eo etiam mMnero, quo eum maiores se voluerunt, Lib. I vcst. qui hae non in benefici, Leo, sed in Iaboris ac muneris, non temere nis x libertis suis deferebant, quibus illi quidem non multo secus ae seruis imperabant . Speculatores etiam apparitoribus annumeratos apud Symmachum intueor e G d huius inuestigationem missas anaritor , μι Praetorianum Lib. s.epist. adminiculum sertiatur, procliuiον facultas retrahendi ace atoris eueniet. Et alio in loco: e tque ideo apparitorem placuit post*lari, Τμi Pering H -em. eis ubique littoribus, explorata in aures nostras reportet. 33.
Nostro quoq; amo Augerij Gisten ij Bus quij fide inter Turea illi qui A fChia usi vocantur,vicem accensorum apparitorum .e implent. Sed tandzm en . r. in apparitorum gratiam libeat hie duas antiquas imagines exhibere, in vestibulo Coemeteris Basilicae Cathedralis ex utroque latere sitas; quae cum penulatae appareant, finian apparitorum antiquorum se mam prasserunt.
260쪽
tur, obliqua purpura, ut Isidorus auctor est, desuinpto vocabulo, ut idem Distendit a limitibus: nam transuersa omnia antifui lima dicebam. Ideo
'lati lino, tu mersena tempora vincti notat; citer tamen, o HVinus hoc loco dicunt lectionem esse corruptam. Virgilium ita reliquisse confirmaxi velati limo . Limus autem est me. fili, qua ab mmbelico et que ad pedes popa tegebamur e b c autem --stis habet in exsumo sui purpuram limam, id e i flexuosam , nde m n men accepit ι nam limum obliquum dicimus. Quae omnia confirmat aco curatissmus Turnebus in suis ad uersarijs : Vigenus de limis: agror: Limam cinctum irio dixit vocatum, quod purpuram transversem habeat: habebat enim in extremo purpuram limam. Ex quibus facile erit conijcere
Limocinctos fuisse seruos Publicos , veste ab umbilico ad Pedes purpuram in extrema sui parte obisquam habente indutos i siue hi Popae, sue Lictores fuerint, quorum indumentum simile erat ex Gelli, obteruatione e Tiro Tullius M. Ciceronis libςrtus Lictorem vel a limo , mei a licio dictum scripsit, Licio enim transuerso, quνd limum V lia tur, qui magistratibus praeministrabant, cincti erant. Verum de Llinocinctis fuse & erudite Pignorius ad hanc tabulam in suo de Seruis tractatu. TRIBUNALIS EIUS. J Tribunal inter magistratuum anxi. quorum insignia ex Prudentio obseruo. Haec ipsa vestra dignitarum culmina . 7 Euid ιsse censes nonne cursim transtunt Fasces, secures, filia, Pr texta , ill Lictor , tribunal , trecenia insegnia auibus tumetis , moxque detumescitii 'Tribunal Isidorus a tribubus denominatum scribit, quia ad illud
tribus conuocarentur; eratque locus sublimis N editus, in quo considentes magistratus ius dicebant, ad reuerentiam de terrorem simul inducendum inuentus, ut de tribunali Pauli 2Emilis in Macedonia demonstrat Liuius . O pueris regio Imperio, tamen nouum forma terribilem praebuit tribunal, Jummotor aditra, praeco accensus , inbueta omnia oculis afribusque , quae vel socios, nedum hostes victos terrere possent. Non omnes tamen nragiltratus tribunali utebantur . Aliorum enim tribunal, aliorum subsellia erant, vi ex Alconis nostri obserua tione fas est animaduertere. Sunt enim subseli a Tribunorum, Trium. uirorum, Pus florum , m huiuscemodi minora iudicia exercentium , qui
non in sellis curulibus, nec tribunalibus', sed in subsie ijs considebant. Ex quibus Curatoris magistratum sublimioris dignitatis suis Ie iudico; cumptibua li, non autem subsellus vlus seerit. Sed erudite de Tribuna, ii Brisioni uri