Eryci Puteani Iuventutis Belgicae laudatio in qua melioris naturae & disciplinae imago

21쪽

in o. Commoveri erum&quati animui sentio, hinc laetitiae senti, quod in niagni aeternique viri Ius et i Ar p s I vestigia positus, dicendi docendique livorem usurpem: isthino misita, quia i xtincti. Quippe tam adfligit obitus viri, quem

diurnare oportui. nequis succederet;Quam de1ε sat ' successio si tamen haec successio em cum adoptare 'Philologiae Interpremique Οκ D 1 N ρs voluerint diutcipulo jam docere videretur qui obiic igitur, neque indulgere doloris voto iii auspicali muneris pompaecintento; ninuo ea sementia auspicara munus, renovatagritudine saucioΔed in hae jam

irata rectie dolor hetitiarinicremem 'iram , iclumsessivit Acadhm--- posterae pietatis culpa' recrudescis.S , publicam faciem meam componam,sitan Lin publico ; reversurus adbmeam, ceni a. berum adsectum quies & solitudo admirutent. Vt caeli sinaginem quisquebito nunc anini nunciarpno:sic ego hol lae. Itaquei cilis, pulsa nuperi in iis nun M, secies urbis do Academiae is eat . Mi ab

22쪽

aura renascentem Musarum amoenitatem mulcere in veteri Musarum hoc loco, cornabor ue &, ut superesse videatur qui obiit, in Iuventute complecti L I P s Ilv M , ut nae vitissim Iuventus. Publicus ille ingeniorum formator fuit, id est parens, Geniunaque morum in vos o I v vlE N E s, docendo transfudit. Vt Parens in Liberis: sicin Discipulis Magister, postquam: vixit, Vivit . Itaque , si Discipulit; Liberi quo- . que estis , imo superestis; eidems& Ma- .gistro & Parenti . Inter utrumque in gens similitudo de Nelut paritas . Hic ut Filios , sic ille Discipulos habet . Filii boni Patri Distipuli sunt ; Discipuli boni Magistro Filii. . Mallo Filios. Patar genuit , nisi .educςr ac erudiat ue Discj, . pulos adoptare sibi in Filios Magister videtur, quos docet. Sic, vero Verbo, PatreS,

pcimi Filiorum Magistri iam , .Magistri, secundi patres. Quid ergo est' omisistis

genii mei facula accensa , stellii radiis labudiret necessum est: Lucet ille audςso subi V

23쪽

cere e praecessit ille, audebo sequi . n. que ideo fugienda via, quod imparia Vestigia erunt: quamquam minutioribus, Veniam ad metam . Anteces res se minores habuit, ut&successores haberet:& tamen post tantum virum docere non famae tan-tdm dixerim praemium , sed felicitatis. 'Alius aliquis post me, & ex hoc numero, in hoc loco , ut NANNIQUA LERI Eexemplo relinquam Discipulos qui doceant . Ego profecto alieno profectu universum laboris mei pretium metiar; & bo- nus Prosessor ero, si qui me audient boni, imo quia boni. Praeclara haec vestra o I v v E- 'NEs, in contracto vocis compendio Laus; sed mea felicitas , quod. Laudare pessim. quos Docere aggredior; priusquam P Ceam. unde nec Docere sustineo, nisi prius 'Laudem: etsi Laudare non possum, nisi una Doceam- Recensendi describenda 'ndoles , Tudor, si Modestis, 'da a, Docilitas. reliquaeque illae felicium ingeniorum dotes, quibus Honor applaudit. Exemplum promitur, ctam Encomtum; bonisque in rebus L A v b A T i ob ceu Monitio est. Vt qui eastigat pravum ruentis anim impetum,

prodest: ita qui honesta illum,dc se erigem

24쪽

tis , Ri1milat.znec minori frictu virtutes extuleris, quam vitia represseris: cum facere boni haveant quae Laudantur, mali

trepident. Vos si boni, Laude digni, nec inviti audietis quae facitis. Ego quidem, ut faciam bonos, adscitus ad publicum hoc Munus stim. Quid ergoi si1 Laudo bonos, non fecisse quandoque , sed accepisse vi

dear. Acceperim : addet tamen & mea alia quid cura, ne tantum acceperim. Recta indoles, siznon corrigitur , certe dirigitur ; dc distincti virtutis gradus sunt'. Limen aditumque siquis Naturae ductu subierit,

Doctrinae& Sapientiae opus auxilio , Ut penetret ac scandat. Facit natura bonos, DI Isciplina perficit ; quemadmodum .corpus, tametsi formosum, Ornamenta admittit : ita ingenium. hujus enim & forma quaedam est; sive venultas, benignae Naturaeo pUS;& ornamentum , accedentis Disciplinae: Ego vero & Naturam, & Disciplinina . IVVENTVTIs BELGICAE simplici L x v D Arae I o N Ercomplectar, ipse Belga.

ostendam me Amare quos Laudo, majori etiam studio Docturus, quia Amo: quippo

Amorem docentis Industria comitatur; a que Iuventus ipsa lubentius audit imitatur

25쪽

que a quo amari se intelligit. Prius igitur

commonstrare Amorem meu Volui, quam Eruditionem: Laudare Iuventutem, quam Formare. Haec enim ipsa LAUDAT.Ioagnitio beneficii videtur, quo auctus Ornatusque sum. Extollo M unus meum,quia iuventutem ; P RIN C I P E s, ORDINES - E Patriae, quia Munus: atque ipsa adeo Iuventutis Laus in ΡRINCIPE sp Ο R D IN E SQ V E Patriae redundat. Sed de Munere

1 gis dico: Docere egregium esse, si digni talem censeas; magis, si pietatem. Alienos Docere dignitatis est: suos, hoc vero pietatis. VOS ego, o IuvENEs, magno Musathm sacramento MEos scribo: & sic nunctamquam Vester audiri cupio hoc etiam benignius, quia de Vobis Dicturus. Ita enim rei necessitas exigere videbatur, ut quibus destinatum Munus, muneris quoque Auspicium destinaretur. FLOREM VITA 3 ivvENTAM recte dixerim: Veteres, Bonam adtatem; cujus non iisdem semper finibus spatium teri inatur:producitur, Cum

plures δc distincti gradus ; contrahitur, cum pauciores. Quisque suo more & mo- do: mihi Romuli exemplum placeat, qui in Iuniores &-populum suum diuin,

26쪽

xit . Semissem ivitae isti habeant, & hi

semissem: nis1 tamen i in assem I uniorum nomen admittamus. si mores adsunt, in omni aetate senes sumus; & majores aetate, si majora molimur. Animi, non anni laeta tem faciunt,& cum vigorem senectus habet, solo nomise tamquam mala mulctatur. Itaque maturam virtutem in Iuventute

laudare mihi liceat: sed Spem indoleque, liberrimo adfectu; illam Pueritiae, hanc Adolescetitiae propriam velut notam. Mitto Natales, Belgae enim omnes sumus: mitto incunabula &crepuscula Rationis, rudes enim omnes illae Naturae initiis fuimus: A surgentis pueritiae flore ordior,&prima pudoris purpur qua anni praetextati commendantur. Vt a matutina caeli facie, reliquum diem conjicimus: sic a puerili verecundia reliquam vitam. Belgis innatus hic color, pari paene initio vitae & virtutis. Pallere vultus nostri nesciunt, puri & sereni semper, ab animo puro ac sereno. Naturam sequimur, nec abducimur.Vrget illa clementi freno indolem pueri, facilique imperio in meliorem viam flectit Rationis. Accedunt retiae I nstitisti otiis stimuli, ut vel severa lege cogatur proficere, siquis reluctetur. Sed b q. hoc

27쪽

n is ad Litteras & Virtutem duci puer debet: sed cavendum, ne refractario gradu. si Iiit, aut mora, aut lapsus est . pergit ipse&properat sua sponte, Pudor cui ductor est, Labor cui doctor. Haec prima magistri cura . iit, Ut puer Velit proficere: volet autem, si pudoris freno noxium indolis impetu fram.

gat; volet. si Spartana quadam Disciplina

imbu tus, honesta ambiat, & vereri majorem natu ac revereri gestiat. Facit noster,& pulcherrimo virtutis colore modestiam innatam temperat, Pudore ipso venustus. Sic se

prodit sanguis,&simul animus, ad id festia nans; quod secisse delectet; id fugiens,quod . fecisse pudeat. Trahit honesti amor, siquid

cum laude;deterret inhonesti pudor, siquid cum turpitudine aggrediendii. Verecundia igitur prima Iuventutis nostrae laus est; cui adjuncta amabilis morum Simplicitas, animorum Ingenuitas:haec Prudentiae illa Virtutis mater, cum V sus accesserit. Etenim in genium ante annos sollers cautumque, in malitipyn abit; cum, mutato Naturae ordine , puer senex est ; senex autem ad pueri more reVertitur. Vt rosei quidam colores 'recenti opere ac arte belli ac vivi sunt, si

28쪽

. senio expallescunt: sic & ingenia praecoci vigore matura ac florida, tamdem exsiccantur ac deficiunt. Atque tum cautissimo fuco velanda vitia sunt, vita reliqua simulationi paranda. habet enim aperta pravitas odium; & in hoc prudens saltem peccatum, quod sciat se contemni. Pru- - 'dens inquam , sed infelix. Torquet enim assidua observatio sui, & anxie sermo vultusque componendi, Vt animus lateat. Nunquam cura soluimur , ait Seneca, ubi toties nos aestimari puta nus, quoties ad lici. ram G multa incidunt me indilios dentident , ω ut bene cedat tanta Di 'dili gentia , non tamen jucunda vita aut secura est , semper sub pArsona , ventium . e t in eX eodem ad

simplicitas , Mihil obtendens moribus suist Sic nasci- . mur, sic adolescimus Belgae, satiusque judicamus simplicitate contemni, qua,n perpetra sim latione torqueri. Puer igitur puer sit, simpli ci antino, molli fronte , modesto assatu; ut cum adoleverit, non prudens tantum, sed bonus sit. Nam ut aetatis : sic animi quosdain gradus melior natura fecit,aciri res virtuti doctrinaeque paulatim submini ε. strat, ne in ipso vitae primordio, Vitam persectam censeremus. Quorsum Paedagogus,

b ue quorsum

29쪽

quorsum Doctor, & Schola , nisii ut Inge- nil desectum Institutio corrigat, pulsa ma-

. tutina nascentis Vitae nube. Hoc ipsum monet imbecillam ac fluctuantem Prudentiam . esse , quam non didiceris ι A primo vi simplicitatis rudimento reliquam IUVentutis Laudem censeamus. Ante omnia, pinrus simplexque animus reIigione imbutus, rerum arbitrum Deum agnoscit': ritus &iacra Majorum colit: ut verbo dicam, Virtutum Omnium fundamentum ipsum Nu- . men est, dc hinc semina constantis &.incorruptae Pietatis. Sed non in solo numine numen colitur: Dei aliquam partem Parentes, aliquam Praeceptores habent: Deumque Veneratur, qui Parentes atque Praeceptores. certe, erga utrosque pia IuVen- . tus nostra est. Parentes sancto quodam ob sequio colit 3 Praeceptores , tamquam Parentes. Magnam indolem industria alit,&in ratione studiorum violare ludi leges, tamquam fori crimen . Triplici quisque cura urgetur: ut quae discit, intelligat, ut retineat; denique,ut ad usum promat: quo

rum istud Ingenii, illud Memoriae , hoc

Iudicii opus ; sed non sine: Exercitatione. . Naturae dotes cumintenderis Valent. Inge r nium

30쪽

nium cole, & quae legis clara erunt ; Memoriam, & haerebunt; Iudicium, & ad usum servient: usum autem oris, atque Stili .:Loqui, &simul scribere pulchrum est.

conatur utrumque noster ille puer, . cui luis adhuc uno partam colit asse e sinervam.

O amorem studioruml Qi cumque a Prae ceptore praescripta, facit, o quae non prae scripta ; cumque praecipuam diei partem inludo transegit, domi tamen exerceri ludum putat. Divisae ad formulam horae, vicissitudine quadam lectionis atque scriptipnis:& quasi diurno labore expleri discendi cupiditas non possit, noctes, violatis somni induciis, adsumuntur. Ardor ille bonae mentis ultra concubium producit lucu brationes, ante diluculum resumi. Omne perire tempus videtur, quod Litterii non impenditur. Sic , collectis quisque necessaria quiete viribus, stratum linquit,& tamquam im ni violentia divulsus ά libris , ad relictum pridiani operis pensum festinat.

Mox matutino Phinbi numine plenus, nuccarmen, nunc orationem pangit, & collecta Aurorae puriura, etiam philosophari audet. & vitae cottidie initia cum ipso die auspicatur. Hic domesticae distisinae fru-